Voorlopig geen knelpunten
de energievoorziening
in
Jubileumzegels
STEENKOOL MOET WEER EEN KANS KRIJGEN
CNV wil beperkte
Toch akkoord binnen Stichting van de Arbeid
Het zijn de kleine dingen diel doen
Vooral als1! hard vriest
Akzo wil alle
vezeldivisies
1?
samenvoegen
Werf ontslaat
alle personeel
Prijzen bevriezen op peil
van 1 oktober vorig jaar
Boersma krijgt advies over
ontheffing loonmaatregel
stijging van huren
1
INDUSTRIEBOND NVV IN BRIEF AAN REGERING:
IKSE
E
16"
17
1976
ECONOMIE
FEBRUARI
WOENSDAG
4
Epergietekort
n.
JF
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze redactie economie)
nt
90 53
I 54 37
Pensioenen
2 65 46
Grote investeringen
i
r
li
een goed huurprijsbeleid de huren
ontwikkeling van de bouwkosten
goed mogelijk moeten volgen. Dit be
hoeft niet te bteekenen dat de stijgings-
percentages gelijk zijn. Een afstand van
ongeveer 20 procent tussen de stijging
van de huren en van de bouwkosten zou
voor 1976 zeker redelijk zijn, omdat toch
rekening moet worden gehouden met
een waardedaling van woningen met
gemiddeld 2 procent per jaar, aldus het
CNV.
an.
Kamer wil meer doen aan
besparing energieverbruik
(Van onze redactie economie)
(ADVERTENTIE)
verstandig met aardgas
houdt de warmte binnen
J\
Dit laatste is, zo meent Shell, essenti-
aal-economisch beleid, zoals het bevor
deren van de werkgelegenheid.
De VVD vraagt zich af of de regering
in het recente verleden inzake de bespa
ringen voldoende stimulerend is opgetre
den. Zij betwijfelt of de genomen maat-
Volgens Shell zijn er redenen om aan
te nemen dat na 1980 het energiever-
regelen wel voldoende draagwijdte heb
ben. De aardgasbaten zouden mede moe
ten worden gebruikt voor belastingver
lagingen, die het bedrijfsleven ten goede
huiseigenaar profiteren van een inko
mensstijging die niet billijk is ten op
zichte van de ontvangers van looninko-
mens. waarop de loonmatiging van toe
passing is. Ten slotte wordt er nog op
gewezen dat ook onder de werking van
de zgn. Machtigingswet de huurverho
ging voor dat jaar werd beperkt.
Op grond hiervan is er alle reden te
overwegen vindt het CNV, om de huur
verhoging op 1 april tot 6 percent te
beperken. Zonder die beperking zou de
de
zo
De werkgevers hebben zich gesteld op
het standpunt van de minister, dat al
leen een algmene ontheffingsmaatregel
moet komen waardoor aparte onbillijk
heden moeten worden voorkomen. De
vakbeweging is van mening dat ook op
Daarbij is te denken aan het bouwen
van kerncentrales en het tot stand bren
gen van een koleninfrastructuur (even
tueel installaties voor het vergassen van
kolen). Wordt al het bovenstaande gere
aliseerd, dan zou in 2000 een situatie
bereikt kunnen zijn, waarin Nederland
in totaal iets meer dan 130 miljoen ton
olie-equivalent per jaar gebruikt. Nu is
dat circa 70 miljoen ton. Iets meer dan
de helft van de behoefte in 2000 zou
gedekt kunnen worden door ingevoerde
olie en gas en de rest door aardgas, kern
energie en kolen. Het gedeelte kernener
gie (circa tien percent) kan eventueel
vervangen worden door kolen, maar dat
vereist wel voorbereidend werk (bijv uit
het oogpunt van milieuhygiëne), zo ver
telde een woordvoerder van Shell.
In de studie is ook bekeken wat er zal
gebeuren als de groei van het energie
verbruik om wat voor redenen dan
De vakcentrales willen deze bevoegdheid
aan de minister laten. „Ondanks de ver
schillen van mening, is er bepaald geen
zwart-wit-advies uit de bus gekomen”,
zo menen werkgevers en werknemers in
de looncommissie.
Ter gelegenheid van het 250-jarig be
staan van de Staatsloterij zijn er onlangs
enkele jubileumzegels uitgegeven. Gis
teren heeft staatssecretaris van Verkeer
en Waterstaat Van Hulten (r.) een vel
jubileumzegels aangeboden aan zijn col
lega De Goede van Financiën. Dit ge
beurde in de Haagse Rolzaal in bijzijn
van P. G. van Essen (l.), directeur van
de Staatsloterij.
Maar wil er rond 2000 sprake zijn van
een evenwichtige energiesituatie, dan
zullen er in de komende jaren nog meer
maatregelen genomen moeten worden.
De minister krijgt ook het advies de
bedrijfstakken waar men in de loonvor
ming het trendbeleid van de ambtenaren
volgt, van de algemene maatregel uit te
sluiten. „De ambtenaren hebben nu hun
4,5 percent prijscompensatie gekregen, en
het zou onbillijk zijn als de bedrijfstak
ken die de ambtenarensalarissen volgen
die 4,5 percent niet zouden krijgen”, zo
meent de looncommissie. Het betreft
hier onder meer alle werknemers werk
zaam in de welzijnssector, zoals in zie
kenhuizen en bejaardentehuizen, en het
personeel van. de Nederlandse Spoorwe
gen. Ook wordt geadviseerd de cao’s die
gekoppeld zijn aan de ontwikkeling van
loon te laten volgen.
Het belangrijkste verschil van mening
tussen werkgevers en vakbeweging spitst
zich toe op de toepassing van de bepa
lingen in de Loonwet. Zo vinden de
werkgevers, dat de Stichting van de
Arbeid de knelpunten voortvloeiende uit
de langlopende cao’s zou moeten toetsen-
In de brief aan-de ministerraad wijst
de verbondsraad erop dat de loonmati
ging in een groot aantal gevallen een
daling van inkomen tot gevolg heeft.
Daarom is het van groot belang dat de
stijging van prijzen waarop de overheid
directe invloed heeft, zoveel mogelijk
wordt tegengegaan.
Bij de huren is een dergelijke afrem
ming mogelijk en gewenst aldus de ver-
bondsraad. De bouwkostenstijging wordt
voor 1975 op 8 procent en voor 1976 op
8,5 procent geraamd. Deze stijging is
aanzienlijk kleiner dan in vorige jaren.
Het CNV is zich ervan bewust dat bij
voor het buitenland niet te goedkoop,
moeten de prijzen worden opgetrokken?
ook niet afneemt. Er vanuit gaande
dat het nog wel 75 jaar duurt voor de
thans gebruikelijke energiebronnen ge
mist kunnen worden, kan volgens Shell
alleen een jaarlijkse stijging met maxi
maal twee percent volgehouden worden
tot 2000. Een economische groei van 3,75
percent per jaar, waar de regering aan
denkt, zou zonder besparende maatrege
len corresponderen met een groei van
vijf percent in het energieverbruik en
dus rond 2000 een ernstig energietekort
opleveren. En vermoedelijk nog veel
eerder, omdat Shell bij haar raming de
maximale beschikbaarheid van kernener
gie en vooral van kolen zeer optimis
tisch geschat heeft.
Zowel de vakbeweging als de werkge
vers zijn van mening dat ook de pensi
oenen worden getroffen door de loon
maatregel. „De hele pensioenopbouw
wordt nu getroffen. De loonmaatregel
geeft daarin een breuk”, aldus de loon
commissie, die van mening is dat afspra
ken tot verbetering van de pensioenre-
gels, gemaakt voor 3 december, van de
loonmaatregel uitgesloten dienen te wor
den.
bruik slechts in bescheiden mate zal
toenemen, bijvoorbeeld van 2,5 percent
per jaar in 1985 tot 1,5 percent in 2000.
Hierbij wordt niet gedacht aan een ver
mindering als gevolg van economische
moeilijkheden. Wel zijn van belang de
afneming van de bevolkingsgroei, het
stabiliseren van de beroepsbevolking,
verzadigingseffecten in het particuliere
verbruik, de voltooiing” van de infra
structuur (wegen, dammen, luchthavens,
openbare gebouwen enz.) en daadwerke
lijke energiebesparing.
eel voor een goed energiebeleid. Men zou
moeten bedenken dat energiebesparing
meestal niet vanzelf tot stand komt en
zeer grote investeringen vereist. Voor de
overheid is hierbij een belangrijke taak
weggelegd. Zij kan op velerlei manieren
energiebesparing en het ontwikkelen van
nieuwe technieken daartoe stimuleren.
„Onder meer het industriebeleid kan er
toe bijdragen, dat een bepaalde toene
ming van het bruto nationaal produkt
over enige tijd minder energie zal verei
sen dan in het verleden gebruikelijk
was”, aldus de Shell-studie. Het streven
naar energiebesparing behoeft volgens
de maatschappij geenszins in strijd te
zijn met de doelstellingen van het soci-
SCHIPHOL (ANP). Het is niet on
mogelijk dat de vezelgroep van AKZO
bepaalde produkten, zoals textielgarens,
gaat afstoten en overgaat tot een grotere
produktie van industriële garens. Dan is
het mogelijk dat de vezeldivisies van
Akzo, Enka-Glanzstoff (Nederland en
West-Duitsland), Britisch Enkalon (En
geland) en Akzona (V.S.) worden samen
gevoegd.
Dit zei de heer J. de Jong van de
Industriebond NW gisteravond op
Schiphol na zijn aankomst uit Genève,
waar hij met een delegatie van het NVV
de ICF-Wereldraad-Akzo heeft bijge
woond, die eerder deze week bekend
maakte dat er bij Enka-Glanzstoff een
nieuwe sanering in de maak is, waarbij
opnieuw 6000 a 7000 arbeidsplaatsen zul
len wegvallen.
ARNHEM (ANP). De 150 persneels-
leden van BV Dimo in het Gelderse
plaatsje Deest (gemeente Druten), zitten
weer zonder werk. Het bedrijf kampt
met ernstige financieringsmoeilijkheden,
er zijn geen orders meer en de geld
schieters hebben zich teruggetrokken.
Voor de lonen van januari is geen geld
meer- De vakbonden spreken van een
drama.
om zich te verzetten tegen een analyse
door de FNV van de CBS-cijfers. „Maar
daarnaast is onze bond toch van mening
dat er nu een prijsstop nodig is. Gezien
de reacties van onze leden vinden wij
dat een voldoende reden om nu al een
prijsstop te vragen.”
Volgens een woordvoerder van de
FNV bestaat nok in de federatie geen
bezwaar tegen de opstelling van de In
dustriebond NVV. „De bezorgdheid over
de prijsontwikkeling is binnen de FNV
eenstemmig. De Industriebond geeft nu
uiting aan een verdergaande mening en
dat gaat niet in tegen de opstelling van
de federatie”, aldus een woordvoerder
van de FNV.
DEN HAAG. De Tweede Kamer vindt dat er veel meer aan
besparing op energie moet worden gedaan. Deze wens komt als een
algemene naar voren uit het dinsdag begonnen debat over de Energienota
van minister Lubbers (economische zaken). Veel sprekers wijzen op de
betekenis van steenkool in de nabije toekomst. Een meerderheid is het,
soms aarzelend, wel eens met het kabinetsbesluit om de beslissing over
de bouw van drie kerncentrales uit te stellen.
DEN HAAG. Werkgevers en
vakbeweging zijn het gisteravond
met elkaar eens geworden over een
advies aan minister Boersma van
Sociale Zaken over het ontheffings-
en vrijstellingsbeleid ten aanzien
van de loonmaatregel. Ondanks
verschillende principiële uitgangsr-
punten, krijgt de minister donder
dag een advies op tafel, dat ingaat
op technische punten. „Het is een
verre van eenvoudige zaak ge
weest, waarbij verschillende col
lectieve arbeidsovereenkomsten en
afspraken ter sprake zijn geko
men”, aldus de looncommissie van
de Stichting van de Arbeid na af
loop van het beraad.
erop gewezen, dat een matiging van de
lonen gepaard moet gaan met een be
heersing van de prjjzen. Groenevelt
vraagt niet alleen om een stringente
prijsstop, maar ook om het terugdringen
van de prijzen tot bet niveau van 1
oktober 1975.
Zoals wij gisteren meldden heeft de
federatieraad van de FNV (Federatie
Nederlandse Vakbeweging), waarvan ook
Arie Groenevelt deel uitmaakt, besloten
de verdere standpuntbepaling over het
prijsbeleid op te schorten tot de laatste
prijsindexcijfers van het CBS bekend
zijn.
De heer Groenevelt zei desgevraagd
dat er voor hem geen enkele reden is
Bijvoorbeeld:
sluit de gordijnen, zodra de zon onder is
(door een ruit ontsnapt gemiddeld ruim 3 x
zoveel warmte als door een muur).
houd de zon niet tegen als deze uw huis
binnenschijnt.
stook niet onnodig in lege kamers
(maar denk wel om bevriezing).
Ook de aardgasleveranciers hebben gemerkt
dat ’t vorige week plotseling behoorlijk koud
werd. De afzet bereikte de recordhoogte van
400 miljoen m3 aardgas per dag. Voor de
verwarming van onze woonhuizen was 75%
meer gas nodig dan de week daarvoor. Als u
vooral nü op ’n paar kleine dingen let, kan
dat heel wat schelen op uw gasrekening.
UTRECHT (ANP). Namens het
bondsbestuur van de Industriebond NVV
heeft voorzitter Arie Groenevelt premier
Den Uyl en de ministers van Sociale en
Economische Zaken en van Financiën
Het kerncenitralepark moet voorlopig
maar niet worden uitgebreid, zei Ter-
louw. Er is nu overcapaciteit en het
verbruik blijft bij de voorspellingen
achter. Bovendien zijn de risico’s van de
afvalstoffen, maar ook het te produce
ren plutonium, dat voor oorlogsdoelein
den is te gebruiken te groot. Drie kern
centrales zouden wellicht overkomelijk
zijn, maar het zouden „opstapjes naar
meer” zijn. Zou bij een grotere mate
van bezuiniging de groei van het ver
bruik niet enige tijd nul of negatief
kunnen zijn?
komen, meent de liberaal Portheine.
Daartoe diende hij een motie in.
Gezamenlijke publikatie van het Ministerie van Economische Zaken.de Vereniging van Exploitanten
van Gasbedrijven in Nederland (Vegin) en N.V. Nederlandse Gasunie correspondentieadres:postbus 19.Groningen
DEN HAAG. De verbondsraad van
het CNV heeft de ministerrraad ge
vraagd ernstig te overwegen om de
huurverhoging per 1 april tot 6 percent
te beperken. Zonder een dergelijke
maatregel zal de huurverhoging variëren
van 8 tot 12 percent.
Er moet veel meer aan energieonder
zoek worden gedaan, stelde de D’66-er
Terlouw, maar ook het toekomstige
energieverbruik wordt door de prijs be
paald. Ons land is veel te laat begonnen
met het onderzoek naar alternatieve
energiebronnen en zit daarom nogal
eenzijdig vast aan de huidige mogelijk
heden.
onderdelen ontheffing moet kunnen
worden verleend, omdat voor 3 decem
ber 1975 in cao’s gemaakte afspraken
nagekomen dienen te worden.
In ieder geval werd men het erover
eens dat de minister ontheffing moet
verlenen aan afspraken die in langlo
pende collectieve arbeidsovereenkomsten
zijn gemaakt, zoals in de agrarische cao,
de toerwagensector en het beroepsgoe-
derenvervoer. Het gaat hier om het in
halen van loonachterstanden en arbeids
tijdverkorting. Voorts meent men, dat
ook ontheffing moet worden verleend
als in een cao een vakantie van vier
weken wordt opgenomen, omdat dit in
het laatste centraal akkoord was afge
sproken.
ROTTERDAM (ANP). Mede
op voorwaarde dat er een „energie
beleid” gevoerd wordt, zijn er tot
het jaar 2000 geen ernstige knel
punten te verwachten in de Neder
landse energievoorziening. Dit staat
in een studie van Shell, die onlangs
is aangeboden aan de vaste Twee-
de-Kamercommissie voor Economi
sche Zaken. Een samenvatting van
de studie is gepubliceerd in het
blad Shell Venster.
Met anderen vroeg Portheine naar het
zogenaamde energiefonds voor breder
onderzoek van diverse energiebronnen,
dat in plaats van het Kalkarfonds zou
komen. Ook wil de VVD’er weten of er
voor de kolenwinnipg in Limburg een
.herkansing” in een of andere vorm
mogelijk is. De daling van het energie
gebruik in 1975 is volgens hem voorna
melijk te wijten aan het economische
klimaat. Er moet worden begonnen met
de bouw van kerncentrales om tegen
1985 geen „gat” in de energievoorziening
te hebben. Daarom betreurt de WD het
uitstel, waartoe is besloten.
Toepassing van kernenergie kan de
problemen niet oplossen, aldus KVP,
ARP en CHU, waarvan woordvoerder
Van Houwelingen ook zei dat er te
weinig aan besparing is gedaan. Aan
kolen zal een grotere rol moeten worden
toebedeeld, maar dan wel met schone
verwerkingsmethoden, stelde Van Hou
welingen. De CDA-fracties overwegen
hierover met een motie te komen. Het
kernenergiebesluit schept onzekerheid
vóór de industrie en over compenserende
maatregelen. Het uitstel maakt wel be
tere afweging mogelijk. Is ons aardgas
WÉ»-''”* ~^!inr
