Mentaal zwakke rijder Jorritsma kende opmerkelijke metamorfose
Valentijn en
Van Helden
nog sneller
SP0R1W®
Euwe: „Geen
Amerikaan of
Rus praeses
SPORTIEF
11^1
Soririema
berenburg
MET JONG SCHAATSTALENT”
Alberto blijft uw
mordeel-slijter
Kasoff..
wodka
John Haig
whisky O375liter
cB
„NEDERLAND TE VOORZICHTIG
van FIDE”
Pak’m beet!
Ml
fell
'0
r
Alberto
Olympische
winterspelen
VEEL TE VEEL KAARTEN VERKOCHT VOOR CEREMONIE
FF
FM
19
19 76
FEBRUARI
5
SPORT
DONDERDAG
O
In beweging
Psychologisch
- M
i
I-
(Van onze speciale verslaggever)
SS
en
Jorrit Jorritsma: „Ik was gefrustreerd door het tijdperk Schenk-Verkerk.”
in teken van de chaos
(Van onze speciale verslaggever)
(ADVERTENTIE)
70
de
760204.
Natuurlijk waren lang niet alle atle
ten daarbij present, omdat sommigen
zich al volledig op de komende wedstrij
den concentreren en weer anderen, zoals
de Nederlandse schaatsers, nog niet eens
zijn gearriveerd. Voor Nederland droeg
kunstrijdster Dianne de Leeuw de natio
nale driekleur, terwijl verder de schaat-
sters Annie Borckink, Christ Jaarsma en
Sijtje van der Lende meemarcheerden,
alsmede chef de mission Bram Leeu
wenhoek, chef d’equipe Jan Busscher en
staatscoach Gerard Maarse.
.1
AMSTERDAM (ANP). Dr. Max
Euwe, de 74-jarige president van de
internationale schaakfederatie (FIDE),
heeft gereageerd op de kritiek ten
aanzien van zijn persoon, geuit door
wereldkampioen Anatoli Karpov.
Euwe zei dat de wens van Karpov,
een FIDE-voorzitter uit Rusland, niet
verwezenlijkt zal worden. De voorzit
ter van de FIDE, die verrast was
over de kritiek, vertelde: „De schaak
bond van Rusland zal in de vergade
ring van de federatie nooit voldoende
steun krijgen om een dergelijk ver
langen uit te voeren. Men kan slechts
rekenen op de stem van de negen
oosteuropese landen en enkele lidsta
ten uit Afrika. Aan de andere kant”,
voegde de heer Euwe er aan toe, „zal
ook de bond van de Verenigde Staten
nooit genoeg stemmen kunnen ver
werven om een Amerikaan tot presi
dent van de FIDE gekozen te krij
gen”.
Opening twaalfde Winterspelen
stond
1500 meter: 1. Van Helden (Ned.)
1.59.12, 2. Carroll (VS) 2.00.50, 3. Kleine
(Ned.) 2.01.58, 4. Vriend (Ned.) 2.01.59., 6.
Pasman (Ned.) 2.02.55, 8. Derksen (Ned.)
2.04.26.
Bij de duizenden die het stadion maar
snel verlieten, of zelfs helemaal niet
binnen zijn geweest, bevonden zich ook
veel buitenlanders. Zoals een grote groep
Japanners, die een halve reis rond de
wereld nu bijna voor niets heeft ge
maakt, en ook opvallend veel Nederlan
ders. „Toen wij eindeljjk binnen waren,
vreesde ik dat wij het stadion niet meer
INNSBRUCK. De overtuigingskracht waarmee Jorrit Jorritsma zijn visie op de
schaatssport ontvouwt, is verbijsterend voor wie hem als een mentaal vrij zwakke
schaatser kent. Jorritsma, die nu zelf toegeeft destijds gefrustreerd te zijn geweest
door het tijdperk Schenk-Verkerk, trekt de aandacht van omstanders als hij met
een indringend stemvolume op de zittribune van het Olympische ijsstadion laat
weten: We zijn in Nederland altijd veel te voorzichtig geweest met onze talenten.
Keihard trainen op jonge leeftijd kan met een goede begeleiding geen kwaad. Kijk
maar naar de zwemsport. Ook in het schaatsen zullen we onherroepelijk die kant
opgaan. Je moet met dertienjarigen gaan beginnen, en na een paar jaar consequente
harde training kun je dan topprestaties verwachten”.
„De benadering en de mentaliteit van
het Oostduitse schaatsen spreekt me ge
weldig aan. De toprijdsters zijn allemaal
persoonlijkheden, en uiterst zelfstandige
sportmensen. Als je met ze praat, komen
ze goed over. Ze weten waarmee ze
bezig zijn. Ze hebben gekozen voor hun
Een Nederlandse reisleidster bezorgd:
„Een van de dames uit mijn gezelschap
zit hier met een gebroken arm”. En een
mevrouw uit Brussel: „Iemand trok plot
seling de tas uit mijn hand. Al mijn geld
en cheques zaten erin”.
In het stadion zelf verliep de ope
ningsceremonie precies zoals de organi
satoren het zich hadden voorgesteld.
Dat er dit jaar allerlei nieuwe dingen
zijn ontwikkeld, is nog maar het begin,
aldus Jorritsma. „Iedereen heeft gepro
beerd iets nieuws in het schaatsen te
stoppen, wat natuurlijk een erg interes
sante zaak is. De schaatspakken, waar
alle schaatsers nu opeens gek van zijn,
hebben vooral psychologische kracht. De
grotere snelheid die ermee ontwikkeld
kan worden, is gering. Het pak zelf
scheelt een tiende seconde op de 500
meter, en als je er een speciale kap bij
draagt, scheelt dat ook nog eens een
tiende. De Duitsers hebben trouwens een
ander kostuum- Op het traditionele pak
hebben ze een laklaagje gespoten, waar
door het gladder is en geen lucht door
laat”.
Amsterdam Breda Bussum Castricum Delft •Delfzijl Den Haag
Doetinchem Eindhoven Emmen Groningen Haarlem
Harderwijk Heemskerk Hilversum Kerkrade Lisse Maastricht i
Nuenen Nunspeet Oostzaan Ridderkerk Rotterdam Sittard I
Stadskanaal «Tiel Veendam Velp«Voorschoten «Wassenaar I
Winschoten* Zaandam «Zoetermeer*
Deze opvatting komt overeen met de
aanpak van de sluwe Noorse schaatstrai-
ner John Tenmann, die zijn pupillen in
sneltreinvaart naar de top wil jagen, en
of dit nu gepaard zal gaan met een
korte carrière, zal hem een zorg zijn.
Lijnrecht staat hier het Nederlandse
principe tegenover. Jonge, beloftevolle
rijders, worden altijd gespaard. „Want”,
zo luidt het standpunt van Leen Pfrom-
mer, „als je van jongens van negentien,
twintig jaar al het uiterste wilt vergen,
zijn ze na twee jaar volledig opgebrand”.
Zes Nederlandse schaatscoaches zijn gedurende de Olympische Winterspelen
in Innsbruck in buitenlandse dienst. Het zijn: Cees Smouter (Italië), Kees
Verkerk (Zweden), Peter Schotting (Verenigde Staten). Henk van Dijk (B-
coach van West-Duitsland), Pierre Bijsterveld (België) en Jorrit Jorritsma
(Canada).
aan de lage kant ligt. Neem nou de
Oostduitse dames. Binnen twee jaar heb
ben zeven Oostduitse rijdsters vanuit het
niets de wereldtop bereikt. Dit kan al
leen maar mogelijk worden doordat het
niveau niet erg hoog ligt. Helaas voor
Oost-Duitsland zijn de Olympische Spe
len een jaar te vroeg. Als ze drie jaar de
tijd hadden gehad, zouden ze alles heb
ben gewonnen wat er te halen is”.
Het werk van Jorrit Jorritsma voor de Canadese schaatsbond is frappant. In
de 17_jarige Gastan Boucher en Elisabeth Appleby heeft de Nederlander de
beschikking over grote internationale beloften. Bij de wereldkampioenschap
pen voor junioren in Madonna di Campiglio, drie weken geleden, veroverde
Elisabeth Appleby zelfs de titel. Jorritsyna komt aan het einde van dit seizoen
terug naar Nederland. Hij hervat zijn werkzaamheden aan de HTS in
Alkmaar, waar hij als leraar lichamelijke opvoeding werkzaam was. De naam
van Jorritsma is de laatste tijd vaak in verband gebracht met een functie als
coach in Nederland.
„De schaatssport is momenteel volop
in beweging. Dat er zo hard wordt
gereden, ligt natuurlijk ook aan de
Olympische Spelen, want iedereen heeft
er een schepje bovenop gegooid. Maar
voor mij is het net zo duidelijk dat het
peil in vergelijking met andere sporten
De Olympische eden werden uitge
sproken door de Oostenrijkse bobsleeër
Werner Delle Karth namens de deelne-
Nadat de muziekcorpsen, de fanfarebla
zers, het schoolkoor en de vlaggenzwaai-
ers hun act hadden opgevoerd, mar
ei eerden de deelnemers en deelneemsters
van de 37 naties (Libanon liet op het
laatste moment verstek gaan) die er in
Innsbrück bij zijn, het Bergisel-stadion
binnen.
In het kader van de strenge veilig
heidsmaatregelen die rond deze Winter
spelen zijn getroffen, was de overbezet
ting van het Bergisel-stadion natuurlijk
een belachelijke zaak. De op recet
tes beluste organisatoren namen de
chaos, die door de honderden agenten
en militairen niet meer in de hand kon
worden gehouden, voor lief in de weten
schap dat rond het stadion een dichte
ring van veiligheidstroepen was getrok
ken. Maar als er desondanks een inci
dent had plaatsgevonden, was de ramp
niet meer te overzien geweest.
De officiële opening van de twaalfde
Winterspelen werd verricht door de Oos
tenrijkse president dr. Rudolf Kirch-
schlager, terwijl het Olympisch vuur werd
ontstoken door twee Oostenrijkse win
naars van de spelen van 1964, die ook in
Innsbruck werden gehouden, namelijk
Christi Haas, die toen het goud bij de
afdaling won. en Josef Feistmantel, die
winnaar van het tweepersoons-rodelen
werd.
„De Noren hebben het rolschaatsen
weer ingevoerd, en daar ben ik persoon
lijk wel een voorstander van. Ik heb er
vroeger goede ervaringen mee opgedaan.
Sommige sprinters beschikken momen
teel over schaatsen met hogere ijzers,
waardoor ze in de bochten op hoge
snelheid niet zo snel met de schoen het
ijs raken. En zo zullen er ongetwijfeld
nog meer dingen volgen. Het schaatsen
wordt nu pas echt interessant”.
Jorrit Jorritsma wil daar erg graag
ten nauwste bij betrokken blijven, zoals
Jorritsma: „Ik zeg niet zonder meer ja, want ik wil precies weten op welke
manier men de schaatssport in Nederland wil aanpakken.” Jorritsma vindt in
ieder geval dat het roer in Nederland om moet. Hij heeft een uitgesproken
mening over de toekomst van het internationale topschaatsen, zoals blijkt uit
bijgaand interview.
uit zijn geestdriftig betoog blijkt. „Ja, ik
ben wel veranderd sinds ik als schaatser
ben gestopt”, geeft hij tenslotte toe. „In
de periode direct daarna heb ik veel
geleerd toen ik mijn studie moest afma
ken. Ik kwam tot de ontdekking dat je
best je doel kunt bereiken, al gaat het je
niet zo gemakkelijk af. Maar met kei
hard werken kom je er ook”.
Voor duizenden mensen hoefden
Olympische Winterspelen, die juist geo
pend werden, al niet meer. Het feit dat
voor de openingsceremonie veel te veel
kaarten waren verkocht, had voor hen
het feest verknald. Enkele tientallen
toeschouwers zijn als gevolg daarvan
zelfs in het ziekenhuis beland, of moes
ten met verwondingen naar huis worden
vervoerd. In de enorme chaos van du
wende mensen waren zij onder de voet
gelopen. De af- en aan-rijdende zieken
auto’s moesten zich moeizaam een weg
door de mensenmassa zoeken. Vol met
slachtoffers keerden zij voetstaps terug,
waarbij de gewonden soms zelfs op de
motorkap waren gelegd.
sport en zijn bereid daarvoor werkelijk
alles een paar jaar opzij te zetten”.
„Die in"telling hebben de Amerikanen
ook. Maar in Nederland valt er altijd
wel wat te zaniken. Je hoort altijd
flauwe excuses als de prestaties zijn
tegengevallen. Bij- de dames is er doorlo
pend wat aan de hand, maar waarom
hebben jongens als Derksen, Vriend en
Kleine het nog nooit echt gemaakt? Een
kwestie van mentaliteit, en dat kun je
onmogelijk Leen Pfrommer kwalijk ne
men. Pfrommer is zonder meer een
vakman, die het maximale uit Schenk.
Verkerk en Bols heeft gehaald. Je kunt
niet van hem verwachten dat hij de
schaatsers die onder zijn hoede komen,
volledig moet opvoeden in de topsport-
De kernploeg is geen opleidingsinstituut.
Karakter, de wil om te slagen, dat moet
je van jezelf hebben”.
„Het probleem is, dat de nieuwelingen
in de ploeg meteen beïnvloed worden
door de anderen, zodat die verkeerde
mentaliteit haast niet uit te bannen is.
Je zult daarom met een volledig nieuwe
lichting moeten beginnen. Maar ik geef
toe dat de harde aanpak voor jongeren
niet zonder problemen verloopt. Elisa
beth Appleby was niet gewend aan zwa
re training. Ze heeft daarom wel last
gehad van slapeloosheid. Haar lichaam
heeft zich volledig moeten aanpassen”.
De afgelopen twee jaar heeft Jorrit
Jorritsma de begeleiding van zijn jonge
rijders en rijdsters helemaal alleen voor
zijn rekening genomen. „Vanwege de
beperkte mogelijkheden die er in Cana
da zijn”, verklaart hij, „maar in de
toekomst zal het hele patroon van de
begeleiding zich gaan wijzigen. Geen
land zal daaraan kunnen ontkomen,
want anders verlies je het contact. Een
schaatsteam zal terzijde worden gestaan
door arts, psychotherapeut, psychiater,
fysioloog, en een coach, die alleen nog
het taktische gedeelte zal verzorgen. Het
trainingsprogramma wordt samengesteld
door fysiologen, zij dragen althans de
wetenschappelijke gegevens aan voor de
coach. Alleen op die manier kan het
schaatsen zich ontwikkelen tot een vol
waardige internationale sport”.
INNSBRUCK. Zo’n vijfhonderd
miljoen tv-kijkers over de hele wereld
en ruim 60.000 mensen in het Bergisel-
stadion van Innsbruck hebben woens
dagmiddag genoten van het imposante
schouwspel dat de opening van de
twaalfde Olympische Winterspelen bood.
Buiten het stadion heerste op het mo
ment dat de deelnemers binnenmar
cheerden en de nationale vlaggen wer
den gehesen, echter een onbeschrijflijke
chaos. Ambulances reden af en aan,
woedende mensen verscheurden hun
toegangsbewijs, waarvoor zij 250 tot 500
shilling hadden betaald (zo’n 35 tot
gulden).
levend zouden kunnen verlaten. Ik heb
direct tegen mijn vrouw gezegd dat we
maar weer snel terug moesten gaan”,
vertelde de heer Schubert uit Zwolle,
een van de vele „slachtoffers”.
Een fraai voorbeeld hiervan gaf
Pfrommer nog afgelopen zondag in Da
vos, toen zijn debutanten in de kern
ploeg, Joop Pasman en Jan de Vries, de
10 km moesten rijden. Hun tijden waren
internationaal gezien aan de magere
kant, maar de Nederlandse bondscoach
totnde zich uiterst tevreden. Pfrommer
vertrouwt volledig op zijn lange-ter-
mijnplannling, want was dit ook niet de
sleutel voor het succes van Schenk,
Verkerk en Bols?
„Maar dat is een ouderwets stand
punt”, zegt Jorrit Jorritsma. „In de hui
dige topsport moet je gewoon op korte
termijn werken. Je mag niet blind zijn
voor de ontwikkelingen om je heen-
Waarom staat het zwemmen op een
hoog niveau? En de dames-atletiek?
Omdat ze er op jonge leeftijd meteen
keihard tegenaan gaan”.
Van het chaotische toneel dat het
openingsfeest bood, hebben zakkenrollers
dankbaar gebruik gemaakt. Bij de politie
in Innsbruck kwamen nog tijdens de
ceremonie bestolen toeschouwers hun
beklag doen. Ook de organisatie kreeg
een stroom van klachten te verwerken,
en wel van mensen die niets hebben
gezien.
De belangrijkste uitslagen: 500 meter:
1. Valentijn (Ned.) 38,60 seconden (nieuw i
Ned. ree.), 2. Granath (Zw.) 38,64, 3.
Müller (VS) 38,75, 4. Immerfall (VS)
38,85, 5. Chapin (VS) 39,08, 7. Bazen
(Ned. 39,38, 8. Van.Helden (Ned.) 39,81.
Fakkeldrager Josf Feistmantel heeft het Olympisch vuur ontstoken en de fakkel aan
Christi Haas overgegeven, die het vuur uit 1964 ontsteekt.
Op de 1500 meter reikte Hans van
Helden tot de beste wereldseizoenpresta-
tie. Van Helden kwam na 1 minuut en
59,12 seconden over de finish.
e De voorzitter van de Bundesligaclub Schal
ke '64 Siebert en de vroegere penningmeester,
Aldenhoven, zijn gistermorgen door de recht
bank van Essen vrijgesproken. Siebert en
Aldenhoven waren beschuldigd van het ple
gen van meineed in eerdere processen van
het Bundesliga-schandaal.
De Noorder-rondritten, de Groningse
schaatsmarathon die voor zaterdag op het
programma stond, gaat niet door. Volgens de
organisatoren is het niet verantwoord de
wedstrijd te handhaven.
Starlift uit Voorburg heeft het sponsorcon
tract met de volleybalvereniging Blokkeer,
dat aan het einde van dit seizoen zou aflopen,
met twee jaar verlengd.
Het organisatie-comité van de profronde
door Nederland, die van 24 tot 29 augustus
wordt gehouden, heeft besloten de proloog
van dit evenement te houden in het Brabant
se Deurne, dat uit vele kandidaten de voor
keur kreeg vanwege de centrale ligging.
De Nederlandse basketbalbond heeft een
herenploeg ingeschreven voor het voor-Olym-
pisch toernooi dat van 24 juni tot en met 3
juli in Hamilton (Canada) wordt gehouden. In
Hamilton strijden 17 landen, waarvan er drie
gekwalificeerd worden.
Het Russische paar Ljoedmilla Pakhomo-
va-Alexander Gorsjkov heeft in Innsbruck na
de eerste verplichte dansen de leiding bij de
Olympisch titelstrijd in het ijsdansen.
mers, en Willi Köstinger namens de
nemers en deelneemsters tenslotte af-
Tiroler dansgroepen mochten de deel
nemers en deelneemsters ten slotte af
marcheren. De strijd om goud, zilver en
brons kon gaan beginnen.
De omstandigheden waaronder Van
Heiden zijn prestatie op de 1500 meter
boekte, waren verre van ideaal. De rij
ders hadden èrg veel last van de vochti
ge lucht, waardoor een aantal met
ademhalingsmoeilijkheden kampte.
Van Helden zal vandaag een aanval
doen op het wereldrecord op de tien
kilometer, dat met een tijd van 14.50.31
sinds de Europese kampioenschappen in
Oslo (eind vorige maand) op naam staat
van de Noor Sten Stensen.
DAVOS (SI). Jos Valentijn heeft
gisteren tijdens internationale schaats
wedstrijden te Davos het Nederlands
record op de 500 meter verbeterd
gebracht op 38,60 seconden. Het oude
record stond sinds zaterdag met 38,66
seconden reeds op zijn naam.
tóe
i -
K
Vb
p^gaA^y
<ei- -Aiif-F'f:
