Verontrusting over uitlekken uiterst geheime gegevens
NAVO-RAPPORT OVER NETWERK TERRORISTEN
Naar aanleiding van bekendmaking in Brussel:
FNLA VRAAGT WESTERSE
REGERINGEN OM WAPENS
Ook Humphrey zou geld van
Guit hebben ontvangen
In Italië kansen op
minderheidsregering
Rabin zou geen Amerikaanse technici
in Sinaï-passen willen
Junta-chefs in
Athene opnieuw
voor rechter
Egypte verbiedt
aardappelexport
Ito R
1
SEUL
MIERENNEST
Rechter Sirica door
Aldo Moro grijpt allerlaatste kans
DERDE KEER
IN ISRAEL GROTE RIVALITEIT TUSSEN PREMIER EN MINISTER PERES
door nico
scheepmaker
Overeenstemming
Den Haag en Bonn
hartaanval getroffen
I -
BINNEN- EN BUITENLAND
6
1976
V R TJ D A G
FEBRUARI
3
Vlooteenheid
Niet uitgesloten
o
n
(e
er
lis
(Van onze redacteur in Jeruzalem J. van Wesel)
od
rd
-M-
JERUZALEM. Premier Rabin overweegt af te zien van de Ameri
kaanse technici, die in het kader van het Sinaï-akkoord de elektronische
waarschuwingsinstallaties bedienen op de Cidi- en Miltapas. Dit werd
gisteren gemeld door een aantal Israëlische bladen, met premier Rabin
als bron. Rabin zou, tegen zijn zin, in het leger van de 200 Amerikaanse
technici hebben ingestemd, om minister van defensie Peres te winnen
voor het Sinaï-akkoord. Een medewerker van Rabin, op het ogenblik op
officieel bezoek in Amerika, heeft de juistheid van het bericht inmiddels
ontkend.
e
f V
a jHi|
(Van onze redactie buitenland)
Vragen over NAVO-plannen voor
(Van onze redacteur in Athene)
optreden bij zuidelijk Afrika
Van der Stoel van Buitenlandse Zaken.
1
i
1
t
I
1
r
B
g
is
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. „Wanneer is Nederland akkoord gegaan met nieuwe
plannen van de NAVO vlooteenheden in te zetten buiten het NAVO-
verdragsgebied, ingeval de Sovjet-Unie de toevoer van ruwe olie uit het
Midden-Oosten naar Europa zou willen belemmeren?” Deze vraag stellen
de Tweede-Kamerleden Ter Beek en Dankert (beiden PvdA) aan minister
>t
'S
1
i
1
t
t
(Van onze redacteur in Rome G.-
Vertinden)
Wat de Amerikaanse technici in de
Sinaï betreft (een idee van Peres) won
al geruime tijd de opvatting veld dat dit
verzoek politiek onverstandig is geweest,
vooral vanwege psychologische redenen
in de Verenigde Staten, waar dit verzoek
herinneringen aan Vietnam opriep. Maar
bij het sluiten van het Sinaï-akkoord
Carlos wordt door in ieder geval alle
westerse geheime diensten gezocht van
wege zijn aandeel in de gijzeling van de
olieministers in Wenen vorig jaar de-
Israël
vaak
r
e
ijk
32-
ing
ur-
:ijn
be
et
k
g
n
■en
ui-
ni-
in-
m-
die
n
8
de
Ise
iet
Dn,
m.
Üd
je
is.
m
id
;is
ek
de
en
iet
■se
en
n-
op
- iiMnriwmiianinKiuMaUieiiiKtttmn
Een vriend van me redde ruim tien jaar
geleden eens een jongetje uit een wak.
Ik heb daar toen ook over geschreven, en
citeer nu het slot: ,,De jongen werd
druipnat gered en in triomf naar huis
gevoerd. Reeds werd een houding van
bescheidenheid in „all in the day’s work”
aangenomen, toen de ontvangst anders
uitpakte dan men verwacht had. De moe
der had aan één blik voldoende, greep
de jongen bij zijn lurven, gaf hem een
ongenadig pak slaag en sloot hem op in
de slaapkamer. Haar nat geworden han
den afvegend aan haar schort zei ze ver
ontschuldigend tot de heren: „Dat is al
de derde keer van de week, ziet u. Hij
moet het toch eens afleren”.
In dé Haagse Post van vorige week
stond een tweegesprek tussen Karei van
het Réve en Maarten Biesheuvel. Op een
gegeven ogenblik hebben ze het over
kinderlectuur. Biesheuvel vertelt dan dat
hij eens iemand sprak die hem verteld»
dat een van de weinige boeken die hij
ooit gelezen had „Seul sur le monde” van
Malot was geweest. En dat het boek ging
over een mijnwerker die drie dagen
onder de grond was geweest terwijl de
wereld door overstromingen werd ge
teisterd. „En toen kwam hij eindelijk
boven en toen waren er helemaal geen
mensen meer in de stad. Dus hij kon zo
in alle auto’s stappen, hij kon alle ge-
bakjeswinkels binnen en daar een ge
bakje pakken. In andere steden was ook
helemaal niemand meer. Die man was
echt seul sur le monde. En daar had die
schrijver dan zo’n vier-, vijfhonderd
bladzijden mee gevuld, met het relaas
van die man, die nog wel voedsel in
overvloed vond maar niet meer het men
selijke contact”.
wat wordt genoemd „duidelijke” banden
tussen terreurgroepen in Europa, het
Midden-Oosten, Azië en Latijns-Ameri-
ka.
Britse huurlingen verlaten hier hun hotel bij het vliegveld Gatwick door een
raam aan de achterzijde van het gebouw op weg naar het vliegtuig, dat hen naar
Angola zal brengen. De Britten zullen onder de vlag van Holden Roberto aan de
zijde van de FNLA strijden
sche netwerk vanuit een Parijs’ hoofd
kwartier opereren en worden gefinan
cierd door Irak, Syrië, Libië, Zuid-Jemen
én Cuba. De Oosteuropese landen zouden
als wapenleveranciers optreden. De Ve
nezolaan Carlos wordt genoemd als sleu
telfiguur in het terroristennet.
VOORSCHOTEN (ANP). Nederland
en West-Duitsland staan op één lijn als
het gaat om de methode om tot een
dialoog te komen tussen de Europese
Economische Gemeenschap (EEG) en de
ontwikkelingslanden. De Westduitse mi
nister voor Economische Samenwerking,
de heer Egon Bahr en de Nederlandse
minister voor ontwikkelingssamenwer
king de heer J. Pronk, hebben dit giste
ren verklaard. Zij zullen met hun colle
ga’s van de EEG-landen trachten tot
gemeenschappelijke standpunten te ka
men.
De NAVO-plannen voorzien in de vor
ming van een vlooteenheid bestaande uit
een groot oorlogsschip, drie of vier fre
gatten, een onderzeeër en enkele onder-
steuningsschepen. Deze strijdmacht zou
ingezet kunnen worden om de bereid
heid van de NAVO te demonstreren de
vrijheid van de zee te verdedigen, speci
aal met betrekking tot de belangrijke
scheepvaartroute rond Kaap de Goede
Hoop, zo wordt in Brussel gezegd.
In het begin van de jaren 70 heeft de
NAVO-ministerraad toestemming gege
ven tot het opstellen van de plannen.
Deze kunnen overigens pas worden uit
gevoerd als de regeringen van de NAVO-
landen hun instemming hebben be
tuigd. In het NAVO-hoofdkwartier in
Brussel heerst de opvatting dat de plan
nen ook daadwerkelijk kunnen worden
uitgevoerd zonder dat een verandering
van het NAVO-verdrag nodig is.
die ge-
Hatfield,
Er zouden nog zes Cubaanse schepen
op weg zijn naar Angola, maar het staat
niet vast of deze Cubaanse troepen en
mogelijke Russische wapens vervoeren
voor de MPLA.
Een van de belangrijkste Egyptische
aardappelexporteurs, Faithi el-Zayyat,
verklaarde dat het besluit als een grote
verrassing is gekomen, daar de aardap
peloogst dit jaar buitengewoon groot is
geweest; de produktie bedroeg gemiddeld
15 ton per acre. Hij sprak de hoop uit
dat de regering van haar besluit terug
zal komen, gezien de grote vraag naar
aardappelen op de Westeuropese markt.
ATHENE. Het leidend drieman
schap van de Griekse junta, Pappado-
poulos, Pattakos en Makarezos, zal op 1
maart opnieuw moeten terechtstaan in
de tot rechtszaal omgebouwde vrouwen
zaal van de Korydallos-gevangenis, waar
het reeds een levenslange gevangenis
straf uitzit wegens het bedrijven van de
staatsgreep van 21 april 1967.
Er is echter ae afgelopen week een
soort van oorlogssituatie ontstaan tussen
Peres en Rabin. De vorige week be
schuldigde Rabin tijdens een gesprek
met journalisten het ministerie van de
fensie van overdreven verzoeken op het
gebied van wapenleveranties aan de
Verenigde Staten.
ROME Italië’s regeringsformateur
Aldo Moro heeft gisteren zijn allerlaat
ste kans gegrepen om vervroegde alge
mene verkiezingen te vermijden. Hij
heeft een economisch en financieel pro
gramma opgesteld dat zowel steun van
de sociaal-democraten (die met 11 per
cent van de stemmen de crisis hebben
veroorzaakt) als de republikeinen (acht
percent) zou hebben.
BRUSSEL-DEN HAAG. Bij de
NAVO heerst verontrusting over het uit
lekken van een uiterst geheim rapport
omtrent de organisatie, financiering en
bevoorrading van een internationaal net
werk van terroristische organisaties. De
studie, die enkele maanden geleden werd
voltooid, is een samenvatting van gege
vens die de veiligheidsdiensten van de
lidstaten hebben verstrekt en onthult
De kans op een minderheidskabinet
van christen-democraten, dat een paar
maanden stand zal moeten houden, is nu
vergroot: de sociaal-democraten zijn de
enigen die de regering een zwak-groen
licht geven. Vorige week kwam Moro
met een regeringsprogramma dat door
iedereen, ook zijn eigen partijgenoten,
werd afgekeurd.
Moro staat onder zware pressie van de
gebeurtenissen op de geldmarkt, die bin
nen enkele dagen geopend zal moeten
worden om verdere catastrofes te voor
komen: de lire is op de officiële markt
in tien dagen met 15 percent gedevalu
eerd, en op de zwarte markt zijn de
wisselkoersen en de kapitaal vlucht vol
komen uit de hand gelopen.
Het is gebruikelijk dat ingrepen als
devaluatie, revaluatie en opening of slui
ting van die wisselmarkt in het week
einde worden gedaan, en dat is een
reden te meer om binnen 48 uur de
komst van dit, in de geschiedenis van
Italië het ongetwijfeld zwakste na-oor-
logse kabinet, tegemoet te zien.
Een zeer zware dreiging zal dan bo
vendien worden afgewenteld, te weten
die van het referendum over de abortus.
De christen-democraten en het Vaticaan
zijn zeer bevreesd over de uitslag ervan-
Met een door de sociaal-democraten ge
steunde minderheidsregering zou het
theoretisch mogelijk zijn het veel milde-
Zoals bekend wordt de belangrijkste
bevrijdingsbeweging in Angola, de
MPLA, gesteund door Moskou en vech
ten Cubaanse militairen mee aan de
zijde van MPLA-soldaten tegen de
strijdkrachten van de twee concurreren
de bevrijdingsbewegingen, FNLA en
Unita. Al geruime tijd wordt gespecu
leerd dat Rusland misschien marinebases
re functionarissen dat dit wel degelijk
het geval is.
Het rapport zou echter zo zorgvuldig
in de windselen der geheimhouding zijn
gewonden, dat zelfs binnen het hoofd
kwartier van de Atlantische Verdragsor-
ganisatie niet meer dan een twintigtal
personen er kennis van heeft kunnen
nemen. Het „lek” zou zijn ontstaan,
nadat het rapport aan de lidstaten was
verstrekt ter nadere bestudering.
Volgens het rapport zou het terroristi-
cember en politieke moorden en bom
aanslagen in Frankrjjk en Engeland.
Leden van het (naamloze) terroristi
sche bondgenootschap zijn volgens het
NAVO-rapport het Volksfront voor de
be vrij ding van Palestina van dr. Georg
Habasj, de Rote Armee Fraktion in
West-Duitsland, het Japanse Rode Leger,
de IRA, het Turkse Bevrijdingsleger en
extreem-linkse groepen uit andere Euro
pese landen en Latijns-Amerika, waarbij
met name Cuba werd vermeld.
WASHINGTON. (UPI) De demo
cratische senator Hubert Humphrey is
een van de Amerikaanse senatoren die
worden genoemd in verband met de
onwettige praktijken van de oliemaat
schappij „Gulf”
In een ingezonden stuk in de Leeuwar
der Courant beklaagt de vader van Siep
Todor uit Harlingen zich er terecht over
dat zijn zoon, die zich tussen de ijsschot
sen had gewaagd om een klein kind te
redden, niet even droge kleren kreeg toen
hij het kind drie straten verder thuis
bracht. De vader van het kind zei „G.v.d,,
ook dat nog” (of iets dergelijks), nam het
kind van Siep en een vriendje over, gaf
de natte jas terug waarin ze het kind
hadden gewikkeld, zei nog even dankje
wel, en deed de deur dicht. Daar stonden
de jongens in hun natte kleren terwijl
het buiten vroor! Maar ja, zo gaan die
dingen soms.
r
Uit die laatste opmerking blijkt wél
dat beide heren donders goed wisten
dat ’s werelds beroemdste kinderboek in
werkelijkheid „Sans Familie” oftewel
„Zonder familie” heet, en alleen dankzij
een geniale ingeving van de Nederlandse
vertaler de veel betere titel „Alleen op
de wereld” heeft meegekregen. Of had
die het ook weer uit een andere taal ver
taald, zoals de foutieve vertaling van
Dostojewski’s „Misdaad en straf” in
„Schuld eh boete” indertijd öok afkom
stig was van de foutieve Duitse vertaling?
Ik weet het niet. Ik weet wel dat Karei
van het Reve niet alleen enkele brieven
én telefoontjes kreeg van lezers en leze
ressen die kwamen melden dat het boek
helemaal niet „Seul sur le monde” heet,
maar dat hij ook door een zevental lezers
getipt werd dat de beschrijving van het
boek dat voor „Seul sur le monde” werd
aangezien, geheel en al sloeg op „Het ver
stoorde mierennest” van Kees van Brug
gen, een boek dat noch Van het Reve.
noch Maarten Biesheuvel kende. Kenne
lijk hebben Biesheuvel en Van het Reve
de man van „Seul sur le monde” onder
schat, want het is een grotere kunst om
„Het verstoorde mierennest” gelezen te
hebben dan „Alleen op de wereld”, ook
al geef je dat eerste boek iater de titel
van een nog beroemder boek mee.
Gulf zou een aantal senatoren met
bedrijfskapitaal gesteund hebben bij hun
campagnes voor een positie bij de fede
rale regering, hetgeen in strijd is met de
wet in de Verenigde Staten.
Functionarissen van het bedrijf heb
ben onder ede tegenover een senaats
commissie die zich bezighoudt met „de
Ter Beék en Dankert willen Weten of
ook andere landen buiten de NAVO, zoals
bijvoorbeeld Zuid-Afrika of Spanje, be
trokken zijn bij de contingency-plan
ning. Ze denken daarbij aan het onlangs
tussen Amerika en Spanje gesloten de-
fensie-akkoord dat in samenwerking bij
militaire planning met Spanje.«zou kun
nen voorzien.
Minister Van der Stoel zei vorig jaar
in de Tweede Kamer dat de regering
gekant is tegen NAVO-optreden buiten
het verdragsgebied, dat begrensd wordt
door de Kreeftskeerkring. Niettemin
sloot hij de mogelijkheid niet uit dat de
NAVO in actie zou kórtien als de Sovjet-
Unie de olieaanvoer rond Zuidelijk-Afri
ka naar Europa zou afsnijden.
re wetsvoorstel (de arts beslist) over de
abortus door het parlement te krijgen,
waardoor het referendum voor volledige
vrijheid (de vrouw beslist) niet behoeft
door te gaan.
was het legeren van 200 Amerikaanse
technici een voorwaarde voor de over
eenkomst, aangezien Israel zich op het
standpunt stelde dat de Amerikanen in
de vorm van een levende buffer een
garantie zouden zijn dat Egypte in de
toekomst geen troepen in de gedemilita
riseerde zone zal sturen, hetgeen dan
een crisis met Amerika tot gevolg zou
hebben.
Ditmaal gaat het om het eerste dode
lijke slachtoffer van die staatsgreep,
Maria Kalavrou, die in de middag van
die dag op straat vanuit een tank werd
neergeschoten. Zij zou tevoren „afkeu
rende gebaren” tegen de tank hebben
gemaakt. Politie verhinderde omstanders
haar hulp te bieden en zij bloedde ter
plaatse dood.
ALEXANDRIE (Reuter). Het Egyp
tische ministerie van economische zaken
heeft per 15 februari een verbod op de
export van aardappelen afgekondigd,
omdat de voorraden nodig zijn voor de
binnenlandse consumptie. Alle transac
ties die echter voor deze datum zijn
gesloten kunnen nog ongehinderd door
gang vinden, aldus het ministerie.
„En beh je er nooit achtergekomen
wat het voor boek is geweest?”, vraagt
Van-het Reve dan (want zoals we allen
weten'verschilt dit verhaal sterk van
„Alleen op de wereld” van Hector Malot).
„Nee”, zegt Biesheuvel, die daar nog
aan toevoegt: „Ik denk echt dat die man
een fantast was en dat hij weleens ge
hoord had van „Alleen op de wereld”, en
dat hij dat vertaald heeft in „Seul sur
le monde”.
„En toen dacht hij, daar moet dat on
geveer in staan”, zegt Van het Reve, er
nog aan' toevoegend: „Dat moet ook na
tuurlijk eigenlijk, als het ,5eul sur le
monde" zou heten”.
politieke ethiek” verklaard dat de vol
gende democratische senatoren „gebruik”
hebben ontvangen. Ze zeiden erbij dat ze
dersteuning van Gulf: Hubert Humph
rey, Howard Cannon, Henry Jackson,
Russell Long en Daniel Inouye.
De republikeinse senatoren
noemd werden zijn: Mark
Hugh Scott, Lowell Weicker, J. Glenn
Eall, William Brock en Howard Baker.
Tot nu toe hebben alleen Baker en
Jackson toegegeven dat ze van Gulf geld
hebben ontvangen.Ze zeiden erbij datze
niet wisten dat het geld afkomstig was
uit de bedrijfsactiva.
aan de Angolese Atlantische kust zou
kunnen krijgen als de MPLA de burger
oorlog in Angola in zijn voordeel beslist.
Premier Rabin is ontevreden over Pe
res als minister van defensie. Zelf is
Rabin uitstekend thuis in alles wat de
fensie betreft, aangezien hij oud-opper-
bevelhebber is en Rabin geeft Peres
herhaaldelijk te verstaan dat Peres wei
nig verstand heeft van militaire zaken.
Peres en Rabin zijn ruim anderhalf jaar
geleden als een tandem, die om het
leiderschap van de Arbeiderspartij had
gvochten, met regeren begonnen.
WASHINGTON. (DPA) De door de
Watergate-processen bekend geworden
rechter John Sirica is gisteren in Was
hington tijdens een maaltijd getroffen
door een hartaanval. Zijn toestand is
kritiek genoemd.
De resultaten van deze conferenties
van ministers voor Ontwikkelingssamen
werking zijn speciaal bedoeld voor: de
conferentie over internationale economi
sche samenwerking, de zogenaamde
Noord-Zuid-dialoog die dit jaar in Parijs
wordt gehouden, voor het ontwikke
lingsbeleid van de EEG en voor de
UNCTAD 4, die in mei in Nairobi,
Kenia, wordt gehouden.
Cubaanse troepen meer naar Angola
overgebracht, zo is gisteren vernomen
via bronnen rond de Amerikaanse in
lichtingendiensten. Deze bronnen konden
echter niet vertellen of de luchtbrug
definitief is opgeheven of dat de maatre-
gely van tijdelijke aard is.
NAVO-kringen hebben het bestaan
van dergelijke plannen woensdag in
Brussel bekendgemaakt. Het gaat om
zgn. contingency planning, een militair-
technische voorbereiding op noodgeval
len. Het feit dat de plannen bekendge
maakt zijn, hangt volgens welingelichte
kringen in Brussel nauw samen met de
situatie in Angola.
Volgens welingelichte kringen in
Brussel hebben vooral West-Duitsland
en de Verenigde Staten veel gegevens
bijgedragen. Maar terwijl een officiële
NAVO-woordvoerder suggereert dat het
rapport niet op het Brusselse hoofd
kwartier werd vervaardigd, zeggen ande-
-■ k-’■m I
r e--
JOHANNESBURG. (Reuter en AFP)
Holden Roberto, leider van de pro-
westerse Angolese beweging FNLA,
heeft gisteren een beroep gedaan op
westerse regeringen om wapens te leve
ren aan zijn beweging. „Ik heb alleen
maar materiële hulp nodig, geen huur
lingen. We hebben genoeg Angolezen”,
verklaarde hij in een interview tnet de
Zuidafrikaanse „Rand Daily Mail”.
i.
i-
Maar het tweemanschap wordt steeds
meer een rivaliteit om de macht. Daar
bij is Rabin er de laatste tijd in geslaagd
Peres politiek naar het tweede plan te
schuiven.
Peres zwijgt momenteel, maar er is in
een groeiende onvrede over de
ondiplomatieke uitlatingen van
premier Rabin, ook in de Arbeiderspar
tij. Die onvrede geldt nog niet eens
zozeer Peres, alswel het feit dat de
oorlog tussen de twee ministers ten
koste gaat van Israëls belangen in de
Verenigde Staten.
Het maakt natuurlijk een uitermate
vreemde indruk bij de Amerikaanse re
gering als Israël ultimatief om Ameri
kaanse technici vraagt, en vervolgens
daar minder belang aan schijnt te hech
ten, of er mogelijk zelfs op terug wil
komen. Nog schadelijker is het juist in
Amerika te benadrukken dat Israels
verlanglijst voor wapens overdreven
was, op een moment dat de Israëlische
regering in een discussie op dit punt is
gewikkeld met de CIA, die precies het
zelfde heeft beweerd, tot grote veront
waardiging van de Israëliërs.
Sirica was rechter in de processen
tegen onder meer minister van Justitie
Mitchell uit de regering-Nixon en de
twee naaste medewerkers van de voor
malige president, Haldeman en Ehrlich-
man. Sirica was in Washington om bij
de universiteit van Georgetown éen
voordracht te geven.
Hij verweet het „angstige Westen” dat
het werkloos toeziet: „U hebt op de
knieën gelegen voor Hitler, toen voor
Stalin en nu voor Breznjev. Het is een
gewoonte geworden”. Hij ontkende dat
ex-agenten van de Pide, de vroegere
Portugese geheime politie, aan de kant
van het FNLA zouden vechten. Ook had
het FNLA niet één blanke huurling aan
het noordelijk front.
Het Internationale Rode Kruis in
Genève heeft gisteren laten weten dat
het 16 miljoen Zwitserse francs (ruim 16
miljoen gulden) nodig heeft voor de
hulpoperaties in Angola gedurende de
eerste helft van 1976. Het Rode Kruis
heeft nu twee medische teams in Angola
—en wil er nog 12 sturen.
In de Zambiaanse hoofdstad Loesaka
heeft de minister van Buitenlandse Za
ken van Unita, de derde Angolese bewe
ging, gezegd dat vliegtuigen van de
MPLA donderdag de stad Moessende
hebben gebombardeerd. In Moessende, in
Unita-gebied 240 km ten noordwesten
van Silva Porto, zouden veel slachtof
fers zijn gevallen.
Al ruim twee weken zijn er geen
sg «K i :h ’Sii'/Rr