Moertala Mohammed gedood bij mislukte staatsgreep
Wraakacties IRA duren voort
Treinongeluk
Zwitserland
doodgeschoten
Rebellie in
Zuid-Vietnam
neergeslagen
Gevecht tussen Algerijnen
en Marokkanen in Sahara
Voormalige Lockheed-medewerker Hauser:
16 miljoen dollar omgekocht
Iran verlaagt
prijs ruwe olie
„Westduitse CSU met
Vrouwen in Belfast
in
J
ife
«Br
w
ES
vaneen
bloeiende plant
IR
i M1
EM1LE MEIJER
BRUISEND
55
KOM, KOM
door mco
scheepmaker
„Groenevelt gaat
bedrijven niet
regeren”
- V
t
111»
MAANDAG
1 6
FEBRUARI
1976
BINNEN- EN BUITENLAND
3
TENNECO
I
8:
het overlijden in een Britse gevan
genis van de Ierse republikeinse
guerrillastrijder Frank Stagg die 61
dagen in hongerstaking is geweest.
aan
eren
dza-
Roe-
lijke
1 en
taan
gen
jest
sluk
zijn
een
De
n de
?ruc
ierde
kken
even
eken,
nnen
over
t om
;gens
•imi-
wet-
later
enige
niet
aken,
ie in
uide-
geen
een
PO-
ing
1|P
LAGOS (AFP, Reuter)). De
nieuwe president van Nigeria, ge
neraal Oloesegoen Obasanjo, heeft
verklaard dat hij „tegen zijn per
soonlijke wil” als staatshoofd was
aangewezen, maar dat „deze eer
had aanvaard in het belang van het
land en ter nagedachtenis aan de
vermoorde president Moertala Mo
hammed”.
MINISTER VAN AGT:
BELFAST (Reuter)Drie voru-
wen zijn gisteravond laat doodge
schoten toen onbekenden een huis
in west-Belfast binnendrongen en
met hun automatische wapens be
gonnen te schieten. De politie die
dit vandaag bekendmaakte, liet we
ten dat twee mannen en een vrouw
bij deze schietpartij zwaar gewono
zijn geraakt, nadere bijzonderheden
ontbreken nog. Het was het ergste
incident in vier dagen van bom
aanslagen en straatgevechten na
11
WW
MOERTALE MOHAMMEED
3
ADVERTENTIE
de
ikto-
ezen
n de
efa-
de
:ige-
i de
i is
in
Hij
de
nks
een
be-
its-
op
dde
Zij
erd
In zijn eerste, via de radio uitgezon
den, boodschap tot de natie, beloofde hij
plechtig het land te zullen leiden op de
geniet oma veel langer. Verras haar eens via
een Fleurop-bloemist.
lart
in
ge-
oe-
er-
zijn
de
Het
18-
zan
ats
ten
»en
lag
len
zes
Pijp
t in
ge-
Ge-
r en
ele-
ring
E in
wil
de
sren
sten
nte-
nge-
uit
on-
nan
ite-
■n.
P.
ro-
aen-
een
zag
zijn
stig
'er-
SAIGON (AFP, UPI) Veiligheid
stroepen van de Zuidvietnamese regering
hebben afgelopen vrijdag twee rebellen
van het leger van het vorige bewind
tijdens een nachtelijk vuurgevecht bij
een rooms-katholieke kerk in Saigon
gedood, zo hebben de autoriteiten zater
dag bekendgemaakt. Volgens een woord
voerder hadden de opstandelingen bin
dingen met de amerikaanse inlichtinge-
dienst CIA. Hierover werden echter geen
nadere bijzonderheden verstrekt.
RABAT (Reuter). Het Marokkaanse
garnizoen in de oase Amgala in de
westelijke Sahara heeft zaterdag zware
verliezen geleden bij een treffen met
Algerijnse strijdkrachten, zo heeft ko-
Bij een botsing tussen twee treinen op
een bergspoor in Zwitserland zijn zater
dag zes mensen om het leven gekomen
'en zeker 40 gewond geraakt. Een van de
treinen was .door en onveilig signaal
gereden. Het ongeluk deed zich voor op
het bergspoor van Yverdon aan het
meer van Neuchatel naar Sainte-Croix
in de Jura. De treinen kwamen uit
tegengestelde richting. De reddingswerk
zaamheden werden bemoeilijkt doordat
een reddingsvoertuig op de smalle berg
weg naar de plaats van het ongeluk
defect raakte en het verkeer blokkeerde.
firma politici en officiële functionarissen
in tien Amerikaans» staten van geldbe
dragen voorzien. De firma heeft de ver'
klaringen zaterdag bekendgemaakt in
een verklaring aan de commissie van
veiligheid en handel.
Hauser verwachtte vandaag naar Was
hington te zullen gaan, omdat hij gelooft
spoedig door die subcommissie te zullen
worden opgeroepen. Hij beschreef zich
zelf als een „onvrijwillige getuige” die
nooit verklaringen zou hebben afgelegd
als hij niet door de justitie was bevolen
dit te doen.
.De genoemde Westduitse politieke par
tij was de Christen-Sociale Unie (zuster
partij van de CDU), die in het begin der
jaren ’60 betrokken was geweest bij de
aanschaf van 1.000 jagers van het type
F-104 (Starfighter), zei Hauser Het geld
was echter niet rechtstreeks betaald aan
de leider van die partij, de toenmalige
minister van Defensie Franz Josef
Strauss, zoals eerder was meegedeeld.
Hauser zei al lang bevriend te zijn
met Strauss, die ervoor gezorgd had dat
Twee weken geleden is er ook tussen
Marokkaanse en Algerijnse troepen ge
vochten om de oase. De Algerijnen en
de partizanen van Polisario werden toen
door de Marokkanen verdreven, waarbij
de Marokkanen volgens eigen zeggen 200
Algerijnen deden sneuvelen en er 109
gevangen nam. Volgens de Algerijnse
lezing van dat incident begeleidden de
Algerijnse soldaten een voedselkonvooi
en was men op een Marokkaanse troe
penmacht van 4.000 man gestoten. Vol
gens Algerije werden er 400 Marokka
nen gedood.
Algerije steunt Polisario, dat voor on
afhankelijkheid van het voormalige
Spaanse gebied is. Spanje heeft het ge
bied aan Marokko en Mauretanië gege
ven.
Koning Hassan geeft Boumedienne in
overweging te kiezen tussen een openlij
ke oorlogsverklaring en een internatio
naal gegarandeerde vrede in west-Saha-
ra. Hij herinnert de Algerijnse president
aan een belofte die hij de afgelopen
zomer deed, namelijk dat de Marokka
nen in west-Sahara nooit door Algerijn
se troepen of met Algerijns materieel
zouden worden bevochten-
TEHERAN (Reuter). Iran heeft be
sloten de prijs van ruwe olie met 9,3
dollarcent tot 11,40 dollar per vat te
verlagen- Dit heeft een woordvoerder
van de nationale Iraanse oliemaatschap
pij gisteren meegedeeld.
De New York Times die de prijsverla
ging zaterdag al voorspeld had, schreef
dat de oliemaatschappij daarmee wilde
proberen een deel van de kort geleden
verlogen gegane markt te heroveren.
hij in 1961 zijn betrekking bij Lockheed
kreeg.
Een senaats-subcommissie heeft giste
ren documenten gepubliceerd waaruit
blijkt dat de vliegtuigfabriek Lockheed
een rechtse Japanse politicus de verkoop
van haar vliegtuigen in Japan en Zuid-
Korea moest bevorderen. Alle kwitanties
en documenten over beweerde betalin
gen in Japan zijn bij het 239 pagina’s
tellende document gevoegd.
De leiders van de opstand, de rooms
katholieke priester Nguyen Quang Minh
en ex-parachutist majoor Nguyen Ngoc
Tiep, en een aantal volgelingen zijn
vrijdagmorgen na het gevecht gevangen
genomen, aldus de Woordvoerder. Een
officier van het Zuidvietnamese leger
was bij de strijd omgekomen en een
soldaat gewond.
Voorts werd meegedeeld dat de groep,
de „organisatie van het volk en het leger
voor het nationale herstel”, beschikte
over een radiozender en apparatuur voor
valsemunterij. De gouverneur van de
nationale bank van Vietnam heeft giste
ren gewaarschuwd dat grote hoeveelhe
den vals geld in omloop zijn. Hij deed
dit in het officiële blad „Giai Phong”.
De rebellie van vrijdag was het eerste
georganiseerde en gewapende verzet in
Saigon sinds de nieuwe regering in april
vorig jaar de stad overnam. Wel is
eerder sprake geweest van verzet op het
platteland. De regeringswoordvoerder
noemde de opstand „De belangrijkste
politieke misdaad sinds bevrijdingsdag”.
ning Hassan van Marokko gisteren
verklaard in een boodschap aan presi
dent Boumedienne van Algerije. De Al
gerijnse eenheid was uitgerust met zwa
re wapens, aldus de koning.
Ik heb toch maar getekend, want ik
herinnerde me twee dingen. Ten eerste
een verhaal van AR-fractieleider Aan-
tjes in „Machiavelli”: Doordat een Ka
merlid op de wc zat, hoorde hij het
belletje voor een stemming niet, met het
gevolg dat iets met één stem verschil
werd aangenomen. „Dat scheelde 20 mil
joen gulden”, zei Aantjes anekdotisch.
Het ontbreken van een belletje op de wc
kostte derhalve Emile Meijer (bij wijze
van spreken) zijn budget voor 333 jaar.
Het tweede ding dat ik mij herinner
de, was dat de Tsjechische, internatio
naal vermaarde hartspecialist dr. Peles-
ka vanwege zijn Dubcek-sympathieën
uit zijn door hem zelf opgerichte insti
tuut werd gezet en vervolgens directeur
van een ander bureau werd gemaakt,
met als bijkomstige bijzonderheid dat
hem verboden werd dit bureau ooit te
betreden. Emile Meijer werd niet alleen
geschorst door het ministerie, maar hem
werd ook verboden zijn „eigen” Van
Gogh Museum te betreden. Zelfs al zou
hij een toegangsbiljet willen kopen, dan
nog mag hij er niet in. Ik denk dan:
Kom, kom en ik heb mijn handteke
ning gezet.
Harry Mulisch heeft ook getekend, zei
Mischa de Vreede, die zich dit voorval
nog herinnerde. En Carmiggelt ook.
Carmiggelt beschouw ik in zo’n geval als
een vrijbrief, een beter alibi kun je
moeilijk aanvoeren. Maar tochIk
weet dat Meijer voor de nevenactivitei
ten van het Van Gogh Museum het
belachelijk lage bedrag van 60.000 gul
den per jaar toegewezen heeft gekregen,
zei ik, en ik teken van harte als hij dit
budget met niet meer dan het drie- of
viervoudige heeft overschreden. Maar
stel dat hij ter opsiering van sijn mu
seum, en weliswaar niet ten eigen bate
maar om zichzelf de naam te bezorgen
van de actieve, vindingrijke, bruisende,
neo-sandbergiaanse museumdirecteur,
zijn krappe budget met het tienvoudige
heeft overschreden, dan vind ik dat
CRM gelijk heeft en dat hij „zijn hand
overspeeld heeft”, zoals dat in kaart-
kringen waarschijnlijk heet.
Exacte cijfers kon Mischa de Vreede
ook niet geven, maar ze nam aan dat
Emile Meijer de prijzenswaardige activi
teiten ongeveer als volgt gefinancierd
had: eerst de extra tentoonstelling in
huis halen, en dan, als het al t» laat was
om de zaak terug te draaien, de reke
ning naar het ministerie sturen, dit alles
onder het motto dat hij een goede zaak
diende. En dat laatste is natuurlijk
waar, want als het Van Gogh Museum
het alleen van Vincent van Gogh moest
hebben, zou het een museum uitsluitend
voor buitenlanders worden. Die zonne
bloemen zijn natuurlijk prachtig-mooi,
maar als je ze één keer ge»en hebt,
hoef je de eerste vijf jaar niet meer
In januari 1969 was met Kodama een
overeenkomst gesloten, waarna deze vol
gens functionarissen van Lockheed meer
dan zeven miljoen dollar van de maat
schappij heeft ontvangen. Het ging om
de verkoop van de L-1011 Tristar onder
meer aan Zuid-Korea. Kodama zou 3,3
miljoen dollar krijgen wanneer de Kore
aanse luchtvaartmaatschappij de Tristar
zou aanschaffen of huren van ofwel
Lockheed of de Japanse luchtvaartmaat
schappij All Nippon.
Voor elk geleverd vliegtuig zou Koda
ma 120.000 dollar ontvangen, van het
zevende tot het vijftiende. Daarna zou
hij voor elk vliegtuig 60.000 dollar krij
gen.
De documenten zijn vrijdag vrijgege
ven op verzoek van Japanse autoritieten
en journalisten.
Het Amerikaanse weekblad
„Newswwk” heeft drie namen toege
voegd aan de lijst van landen waar
mensen steekpenningen van Lockheed
zouden hebben aangenomen: Zuid-Afri
ka, Nigeria en Griekenland.
Fleurop Interflora garandeert uw bestelling.
Koninginnegracht 135, Den Haag,
wijze die zijn voorganger volgde. „Alles
zal verder gaan zoals in het verleden. De
tragische gebeurtenissen kunnen slechts
aanzetten tot meer toewijding óm het
land te verheffen en vooruitgang te
boeken”.
z
De president dankte! de strijdkrachten
en de politie die een terugkeer naar het
'normale leven mogelijk maakten. Hij
vroeg hen hun waakzaamheid niet te
verminderen.
Generaal Obasanjo noemde zijn voor
ganger „een van de beste zonen van
Nigeria” die het land een „uniek gevoel
voor plicht” had gegeven.
President Mohammed, zijn chauffeur,
en zijn adjudant werden gedood toen zij
op weg waren naar het bureau van het
staatshoofd tijdens een mislukte poging
op vrijdagochtend van luitenant-kolonel
Dimka tot machtsovername. De opperste
militaire raad die een onderzoek naar de
gebeurtenissen instelt, heeft al tal van
arrestaties verricht.
een stuk menselijkheid tegenover de
overwonnen bevolking van Biafra w''
betracht.
Obasanjo werd chef van de mili
taire staatsgreep van 29 juli 1975 die de
val betekende van de regering van Ya-
koeboe Gowon en die Mohammed aan
de macht bracht.
De Nigeriaanse politie heeft gisteren
verklaard dat de leider van de mislukte
coup, luitenant-kolonel Dimka, gezocht
wordt. Eerder werd aangenomen dat
Dimka gearresteerd was. De politie deel
de mee dat het voor ieder „een beledi
ging” zou zijn Dimka verborgen te hou
den. Het huis van Dimka in Ikoyi wordt
bewaakt door troepen met tanks.
Gisterochtend werd in de Nigeriaanse
hoofdstad bericht ontvangen dat er in de
noordelijke stad Kano, de geboorteplaats
van de vermoorde president, ongeregeld
heden waren uitgebroken. Maar inwo
ners van Kono meldden dat daarvan
niets bekend was.
De schrijfster Mischa de Vreede belde
me gisteren op om te vragen of ik mijn
handtekening wilde zetten onder een
„Red Emile Meijer”-actie ten behoeve
van de geschorste directeur van het Van
Gogh Museum, die zijn -budget zover
heeft overschreden, dat het ministerie
van CRM zijn geduld verloor en hem
voorlopig op non-actief zette. Je eerste
reactie is in zo’n geval: ik teken. Hier
dreigt immers een individu verpletterd
te woren door de bulldozer van d«
autoriteit, en dan heeft het individu
gelijk en de bulldozer ongelijk. Althans,
zo voel je dat instinctief, als je zelf een
individu en geen bulldozer bent.
Toch aarzelde ik in dit geval. Ik ken
Emile Meijer alleen van zien voorbijko
men, maar ik heb hem in het verleden
wed eens in de krant te kakken gezet
nadat Harry Mulisch met stentorstem
tegen hem gezegd had: „Mijnheer. Wilt
u deze ruimte onmiddellijk verlaten”.
Mulisch wist niet dat hij dit tegen de
directeur van het Van Gogh Museum
zei, in het Van Gogh Museum zelf. Wat
was het geval? Mikis Theodorakis, de
Griekse componist-politicus, hield in een
der zalen van het Van Gogh Museum
zijn boek ten doop met een inleiding
waarin hij ook wat politieke inzichten
ontvouwde, en terwijl hij sprak was
Emile Meijer hinderlijk Iruk bezig te
praten, en ook zei hij, als ik mij goed
herinner, zoiets als: „Stel je voor dat
Toon Hermans in het buitenland over
zijn politieke inzichten ging staan bab
belen”. Dat verveelde Mulisch wia is
die vent, dacht hij, en hij „beval” hem
het museum te verlaten, als voorloper
dus van het ministerie van CRM
Nieuwe president van Nigeria
zal koers voorganger volgen
Britse militairen hebben gisteren in
Belfast een man gedood en twee ge
wond, aldus legerwoordvoerders. De
Britten hadden het vuur geopend op het
voertuig van de slachtoffers, die in een
protestantse wijk op voorbijgangers
schoten. Volgens de woordvoerders was
de auto in een ander, katholiek deel van
de stad, gestolen.
Voorts is in Belfast een legerkamp
met mortiergranaten beschoten. Er vie
len geen slachtoffers. Het was de tweede
maal dat het kamp het doelwit was van
een aanslag.
Anderzijds is in de Britse hoofdstad
Londen zaterdagnacht opnieuw een bom
ontdekt, de derde sinds de dood van de
IRA-hongerstaker Frank Stagg. Even
eerder was een bom ontploft in een vlak
in de buurt van de ontplofte bom gele
gen gebouw. Bij deze explosie, de eerste
in Londen in bijna vier maanden, werd
niemand gewond.
Vrijdagavond was een bom gevonden
in het metrostation Oxford Circus. Vol
gens de politie waren er honderden
slachtoffers gevallen als de bom was
afgegaan.
Bij een ontploffing in de Victoria
Sporting Club, een bekend casino in het
Londense Westend, zijn zaterdagavond
twee mensen gewond. De ontploffing
werd hoogst waarschijnlijk door een
bom veroorzaakt.
Een Noordierse guerrilla-groep heeft
zaterdag „onbeperkte wraakacties” in
Engeland aangekondigd voor Frank
Stagg. De groep „Irish Volunteer Force”
zegt te hebben gebroken met het gehei
me Ierse republikeinse leger (IRA) en
verantwoordelijk te zijn voor het plaat
sen van de bom van 10 kilo vrijdag op
het Oxford Circus-station. Woordvoer
ders voor de Irish Volunteer Force heb
ben Britse zondagsbladen opgebeld en
gezegd „vanaf nu zullen alle spoorweg
stations en luchthavens doelen zijn."
Het nieuwe staatshoofd verzekerde dat
de schuldigen snel zouden worden over
gedragen aan de militaire justitie. Hij
riep de Nigerianen op niet het recht in
eigen hand te nemen en vertrouwen in
de justitie te stellen die de samenzweer
ders zwaar zal straffen.
De nieuwe president is chef-staf van
de strijdkrachten gewst. Hij was al d
tweede man in de. hiërarchie van de
bedrijven door manipulaties met onder
nemingsraden zolang de KVP nog in het
kabinet zit. De minister deed deze uit
spraak tijdens een discussie over het
wetsvoorstel op de ondernemingsraden.
Landelijk KVP-voorzitter W. Vergeer
merkte op dat alle partijen in de Twee
de Kamer voorzichtig met het huidige
kabinet moeten omspringen, zolang er
nog geen alternatief gevonden is. De
heer Vergeer kwam tot deze uitspraak
omdat zijn partij verwten wordt dat zij
bij de behandeling van het wetsontwerp
»P de ondernemingsraden, het kabinet
niet heeft laten vallen. „Het is niet meer
te verkopen bij de kiezers politieke figu
ren aan de top het niet eens kunnen
worden. Voor de ARP slaat het uur van
de waarheid in de CDA-zaak op 15
april”.
Volgens de heer Vergeer moet de
PPR. indien zij wil breken met het
kabinet, dijt openlijk doen en geen breuk
trachten te forceren door een bom onder
het kabinet te leggen.
De Amerikaanse oliemaatschappij
Tenneco heeft bekend aan individuele
parsonen in 24 verschillende landen be
talingen te hebben gedaan. Ook heeft de
Tenneco heeft over een periode van
vijf jaar ongeveer 12 miljoen dollar
betaald aan buitenlandse advocaten, ad
viseurs, raadgevers en agenten in ver
band met bepaalde transacties. De 24
landen waarin dit zou hebben plaatsge
vonden werden niet met name genoemd.
Aan een buitenlandse regeringsfuncti
onaris werd 10.000 dollar en aan bepaal
de buitenlandse militaire autoriteiten
500.000 dollar aan steekpenningen be
taald. Laatstgenoemd bedrag was voor
het kopen van bescherming van haar
activiteiten.
Familieleden van een aantal rege
ringsfunctionarissen hebben om erbij te
helpen dat de Amerikaanse oliemaat
schappij Occidental Petroleum in 1971
een contract verwierf om in Venezuela
te mogen werken, van Occidental geld
ontvangen. Dit werd het afgelopen wee
keinde m kranten in Caracas onthuld.
Er zou volgens de pers een onderzoek
naar worden ingesteld.
PHOENIX (AP, Reuter) Lockheed
heeft aan een Westduitse politieke partij
16 miljoen dollar en aan personen in
Griekenland 500.000 dollar betaald in
verband met de verkoop van jagers. Dit
heeft de voormalige Lockheed-medewer
ker Ernest F. Hauser gezegd in een
vraaggesprek met het blad „Sunday Ari
zona Republic”.
Dit bedrag kwam nog bij de 22 mil
joen dollar, die zoals al door de maat
schappij was. bekendgemaakt, sinds 1970
al aan politieke partijen en hoge functi
onarissen in andere landen was betaald
Hauser, nu 55 jaar, was tot 1964 toen
hij een hartaanval kreeg hoofd van de
afdeling douane-betrekkingen voor
Lockheed. Hij is thans een zelfstandige
zakenman in vliegtuigonderdelen.
Volgens hem zouden de betalingen aan
West-Duitsland en Griekenland mis
schien al morgen ter sprake komen in
de subcommissie van de senaat die de
handel en wandel van multinationale
Amerikaanse ondernemingen nagaat.
strijdkrachte en zetelde naast generaal
Mohammed in de opperste militaire
raad, het leidende orgaan van de repu
bliek.
Obasanjo, die zaterdag tot opvolger
van de vermoorde president werd be
noemd, is afkomstig uit het westen van
Nigeria de meerderheid van Nigeriaan
se officieren stamt uit het noorden en
midden van het land). Hij staat bekend
als een gematigd en bekwaam leider.
Zijn divisie, de derde mariniersdivisie,
bracht in januari 1970 de genadeslag toe
aan het Biafraanse verzet waarbij echter
4
SITTARD (ANP)- Minister Van Agt
van Justitie heeft zaterdag tijdens een
bijeenkomst van de KVP-Limburg ge-
ïegd dat vakbondsleider Arie Groenevelt
niet zal toekomen aan het regeren van
V
j:
S-"
■fa
