ORMATIE
Gokken met grotere kans op
een prijs dan in buitenland
Lezen, kijken, doen
tips voor vrije tijd
Aanbouwgereedschap
Hoe word ik
een vakman?
II
SPONNING
DEUVEL EN
SADODEKK
Nieuw soort slot
220 keer de
honderdduizend
r t'J
w V I
Mb
door Pieter van der Vliet
MN
en
ENKELE RECEPTEN
n
GROOT CHINEES KOOKBOEK
De 100.000. Dan denk je aan de staatsloterij. Ook al is de hoofdprijs al
lang een half miljoen. Ook al kan je voor een ton niet meer dan een
bescheiden huisje kopen. De 100.000 heeft zijn magische klank be
houden. Bijna dertig Nederlanders worden deze maand met dit nog
immer lieve sommetje verblijd. Want de staatsloterij is 250 jaar
geworden. Dat betekent feest. Een trekking meer. En voor twee
miljoen extra aan prijzen.
Directeur P. G. van Essen
9-
wie winnen?
ïgeld
tar.
n
Blijk-
023-
Interieur van de Ridderzaal in 1777
De 100.000 valt tegenwoordig 220 maal per
jaar. Dat is niet alleen terug te voeren op
de verregaande verslapping van de gulden
en de voortwoekerende welvaart. Het
heeft net zo goed te maken met de snel
gestegen omzet na de democratisering van
ons nationale gokinstituut. Want door de
jaren heen zijn de loten (relatief) goedko
per geworden en de kans op een prijs
groter. Iedereen kan tegenwoordig een
gokje wagen. En dat was vroeger toen de
loten 80 gulden kostten, heel anders.
Directeur P. G. van Essen: „Je kunt
nergens beter terecht dan bij de staatslote
rij. We steken met kop en schouders boven
de rest uit”. Het klinkt wat arrogant. Maar
het blijkt juist. Het totaal aan prijzen is
ruim 70 procent van de inzet. Dat is heel
wat meer dan het in de Wet op de kansspe
len bepaalde minimum. En bovendien heel
wat 'meer dan bij welke andere loterij in
binnen- en buitenland ook. Van Essen:
„Neem bijvoorbeeld de Noordduitse lote
rij. Hoofdprijs anderhalf miljoen DM. Dat
lijkt niet gek, maar je moet wel eerst voor
bijna 500 DM aan loten kopen om een kans
op die prijs te maken. Bij ons heeft ieder
een die een lot van 25 gulden koopt niet
alleen kans op de half miljoen maar ook op
de andere grote prijzen”.
Van de 30 procent van de inzet, die niet aan
prijzen wordt uitgegeven, vloeit tussen de
20 en 25 procent aan de staat toe. „Je zou
dat de enige belasting kunnen noemen die
de Nederlanders vrijwillig betalen en waar
ze nog vreugde aan beleven ook”, zegt Van
Essen. „Als de staatsloterij niet bestond
zou het geld op een andere manier binnen
moeten komen”. Hij bedoelt dat we maar
beter blij kunnen zijn met dit ludieke insti
tuut van ’s rijks financiën.
Van Essen: „Ik geloof het niet. Vrijwel
alle deelnemers spelen om het spel, genie
ten van de spanning. Neem nou de fruit
kasten, de bandieten met één arm zoals ze
worden genoemd. Je kunt niks winnen,
maar hoeveel geld wordt daar niet inge
gooid?” Hij wil maar zeggen dat ook de
nuchtere noorderling bij tijd en wijle
wordt overweldigd door een drieste speel
drift. En dat die driften in het algemeen
belang het best kunnen worden afgerea
geerd op de staatsloterij.
Bevordert het nationale gokinstituut de
hebzucht, het materialisme?
Kansspelen gedijen in Nederland net zo
goed als elders. Ze worden hier echter niet
zo snel getolereerd. De autoriteiten hebben
het er altijd al wat moeilijk mee gehad; in
bepaalde godsdienstige kringen tilt men er
nog immer zwaar aan. Ook de staatsloterij
is diverse malen in gevaar gekomen. Rond
de eeuwwisseling vormde de calvinist Ab
raham Kuyper een regering. Een van de
eerste daden: een wetsontwerp ter beëindi
ging van de staatsloterij. Het kabinet ver
dween bijtijds, zodat thans feest kan wor
den gevierd. Colijn probeerde later even
eens tevergeefs de speelzucht van het volk
te temperen. De Kamer dacht daar anders
over, waardoor ook thans kan worden
gefeest.
Voor het volk was de Generaliteit - klas
senloterij van 1726 (toen begon het alle
maal) - beslist niet. Vele, steenharde, acht
tiende eeuwse guldens moesten voor een
kansje op een onbezorgd-bestaan-voor-
het-leven worden neergeteld. Alleen be
paalde klassen profiteerden ervan.
Veel collecteurs (lotenverkopers) sloe
gen een slaatje uit hun prijzige loten. Ze
splitsen ze in zelfgemaakte „stukjes”, meer
„stukjes” dan eerlijk gezegd kon. Omdat
de mens, van vooral hoog maar ook wel
van laag, graag meer verdient dan op een
éérlijke manier ook maar enigszins moge
lijk is. Dat heette „splitten in de wind”.
De lotenverkoper gaf bijvoorbeeld 12
briefjes van een achtste lot uit. Voor vier
achtste delen ging hij derhalve „in de
wind”. De kans op ontdekking van het
bedrog was niet zo erg groot. Als de prijs
niet zo omvangrijk was kon hij het verschil
gemakkelijk uit eigen zak bijpassen. Maar
als het om een hoofdprijs ging kwamen er
troubles.
Hoe betrouwbaar is de huidige staat
sloterij.
Van Essen: „Honderd procent, kan ik
zonder enige aarzeling zeggen. Het door de
TH Delft ontwikkelde elektronische trek-
kingsapparaat is door niemand te be
ïnvloeden. Tijdens de werking van het
apparaat komt er 100.000 maal per secon
de een ander cijfer langs het kijkglaasje.
De trekking geschiedt in het openbaar,
door een willekeurig iemand uit het pu
bliek. De staatsloterij is een uiterst dege
lijk instituut”.
Degelijk gokken zonder glamour als het
ware.
Een handzaam boekje over doe-het-
zelf-activiteiten is altijd meegenomen.
Het verfconcern Sigma (van Histor en
Vervetal) heeft - zoals Alabastine al
eerder deed - in eigen beheer uitgege
ven: „Hoe word ik een vakman?” De
titel is natuurlijk nogal pretentieus. Je
blijft een goedwillende doe-het-zelver,
de een wat handiger dan de ander. Er
staan heel wat goede, bruikbare tips in
het boekje, dat voorzien is van duidelij
ke werktekeningen. Handelingen wor-
Voor wie het nog niet wist: er bestaat ook universeel aan
bouwgereedschap voor alle bekende merken boormachines:
de naam: David. Zo is er nu bij de David-serie die er al was
een basisset met boorstandaard en draaibank) een schuurtafel
gekomen. Deze schuurtafel kan gemakkelijk aan de basisset
bevestigd worden. Men kan met deze tafel werkstukken in
allerlei standen schuren. Voor dit doel zijn in het tafelblad
onder verschillende hoeken gaten voor de geleidepennen
aangebracht. Het blad zelf is tot 45 graden verstelbaar. De
schuurschijf, met een diameter van 150 mm, wordt opgespan
nen in een gelagerde steun. Importeur van het David-
gereedschap is handelsonderneming Brillenslijper en Sorma-
ni BV, Alewijnlaan 39, Nieuw Loosdrecht.
Inbraakbeveiliging is een moeilijke
zaak. Het voorkomen, de preventie is al
een belangrijk ding. Een maatregel om
inbraak te bemoeilijken is het verlen
gen van de inbraaktijd, bijvoorbeeld
door ingewikkelde sloten. Ankerslot
BV (Binnenhavenstraat 59, Hengelo)
zegt een slotsysteem ontwikkeld te heb
ben, waarbij sleutelvervalsing onmoge
lijk is en de slotcombinatie niet kan
worden afgetast. Sleutel en slot zijn,
aldus de fabrikant, van revolutionair
nieuwe constructie: het werkt op basis
van magnetische velden, opgewekt
door magneto-netjes in sleutel en slot.
Het SE-slot werkt nagenoeg zonder slij
tage. Voor naïeveling van sleutels kan
men alleen bij Ankerslot terecht.
Een BASISMARINADE voor var
kensvlees, waarop naar eigen smaak te
hangen, bepleisteren, tegel zetten, tocht
weren, warmte isoleren, het vervaardi
gen van horren en het repareren van
autocarosserrieën. in elk hoofdstuk
wordt ingegaan op de vele mogelijkhe
den, die het tegenwoordige assortiment
materialen te bieden heeft (zoals op het
terrein van de sierpleisters). Enkele be
langrijke facetten ontbreken in dit
boek: het werken met electriciteit en de
tips op het gebied van hout- en kunst-
stofbewerking.
Iding
i aan
rees-
i.
t het
onze
liden
er-
ize
28,
wtot
[stel-
ft.
ieder
IBO
s be
ier.
van
'esti-
de
is-
er-
jer
zal
:an
Als vlees koos ik hamlappen (vrij dik
gesneden, die ik ontdeed van vet en
vliezen), die ik zoveel mogelijk in gelij
ke stukken verdeelde.
Daarop volgde knoflook fijnhakken
en vermengen met suiker, soja, zout en
peper. Het vlees met deze marinade
inwrijven en 1 uur laten staan (langer
mag). Dan het vlees op een ovenrooster
leggen met daaronder een druippan ge
vuld met water. 1 uur roosteren. Dan
eruit nemen. Sla wassen en in repen
snijden van 2’/> cm. Het van het vlees
gedropen vet afgieten. De bodem van
de pan bedekken met de sla en daarop
de nu half gare stukken varkensvlees
schikken. Daarna nog 45 minuten roos
teren.
Indien u de marinade wat vochtiger
maakt (met bijvoorbeeld een glas sher
ry of een goede cognac) kunt u het
halverwege de roostertijd nog eens m-
penselen met het geurige mengsel.
Overheerlijk!
Van Essen: „Ik speel wel eens mee. Lang
voordat ik directeur werd deed ik het met
een clubje collega’s. Een prijsje van 50
gulden. Meer heeft het nooit opgeleverd.
Maar zo is het mooi”.
Hij wordt bepaald niet door een Monte-
Carlo-syndroom bevangen. De andere
deelnemers ook niet, meent hij. Gelegali
seerde casino’s in dit kikkerlandje kunnen
de staatsloterij derhalve nauwelijks con
currentie aandoen. Daarvan is hij over-
uigd.
In 1974 werden ruim 20 miljoen loten
verkocht. De staatsloterij had toen een
omzet van bijna 510 miljoen gulden. Dat
was een record. De verkoop van de jubi-
leumloten slaat echter alles. Meer dan 2,6
miljoen zijn er verkocht. Voor het eerst
moest het meest merkwaardige instituut
van het ministerie van financiën gebruik
maken van dubbele letters voor het aange
ven van de serienummers.
den vanaf het begin tot het einde gede
monstreerd. Aan het begin van elk
hoofdstuk wordt aandacht besteed aan
het gereedschap dat men nodig heeft.
Zo zijn er hoofdstukken over schilde
ren, stukadoren, wandbekleden, be-
GASTON GOURMET
Van Essen: „De duivel schijt niet altijd
op de grote hoop. Niet alleen de mensen
met poen kunnen het doen, de prijswin
naars zijn anoniem. Niettemin horen we
wel eens waar de prijzen vallen. De vijf ton
komt soms heel leuk terecht. Een arbeider,
die net wegens ziekte z’n auto had moeten
verkopen. Natuurlijk blijf ik werken, want
ik hou van werken, zei hij. Voor z’n zoons
en z’n vrouw kocht hij auto’s en de rest liet
hij beleggen. Het is mooi dat mensen met
een bescheiden beurs nu ook voor een
hoofdprijs in aanmerking komen”.
De directeur van de staatsloterij zelf.
1. Verwijder de latjes met plamuurmes, leo het gaas op het frame en niet of spijker
dit met krammen aan de bovenkant vast.
variëren valt: Meng: 1 dl sojasaus, loe2
dl. sherry en 1 eetlepel suiker (bruine of
de echte goela djawa (raspen), voeg 2
fijngehakte preitjes en 2 a 3 schrijfjes
gemberwortel toe (eveneens fijnge
hakt) (vervanging: gembemat of gem
berpoeder), loe4 theelepel kaneel en
een snuifje peper.
Tenslotte nog een basismarinade
voor „krabbetjes”, u weet wel die ou
derwetse „kluifdingen”. Vraag ze aan
uw slager „met veel vlees”!
De marinade wordt gemaakt van: 1
teentje knoflook, 3 schijfjes gember
wortel, 2 dl. soja, 1 eetlepel suiker, 1
eetlepel sherry. Knoflook en gember
fijnhakken en vermengen met de ande
re ingrediënten. Hiermee vlees inwrij
ven en 1 uur laten rusten (mag altijd
langer), maar het is eigenlijk een vlug-
klaar gerecht. U kunt ook honing in
plaats van suiker gebruiken, of de soja
saus vervangen door Hoisinsaus. Pro
beren, het zal u niet spijten.
Een ronduit fascinerend werk is het
Groot Chinees Kookboek van Gloria
Bley Miller, in de bewerking van Beb
Vuijk, verschenen bij de Utgeverij Lui-
tingh te Laren.
Het gaat zelfs doorvoor „het grootste
en meest uitgebreide” boek dat over de
Chinese keuken is verschenen. Laten
we het er op houden dat het een meer
dan voortreffelijke uitgave is gewor
den, niet in het minst door de vele
wenken en tips, die aan de receptuur
zijn toegevoegd. Het is bovendien voor
zien van een gemakkelijk te hanteren
register, waardoor men snel een keuze
kan maken zonder eindeloos te blade
ren. Verder is het doorschoten met
kleurenfoto’s en vele tekeningen, die
het nog meereen lees- en kijkboek doen
zijn dan kookgids alleen.
Ik probeerde voor u: recept 144 GE
ROOSTERD VARKENSVLEES MET
SLA U hebt ervoor nodig l‘/i kg var
kensvlees, 1 teentje knoflook, 1 eetle
pel suiker, 4 eetlepels sojasaus, l'h
theelepel zout, theelepel peper en
1 krop sla.
Bij Graves (Zuiderdreef 59. Nieuw-
Vennep) zijn enkele handige stukken
gereedschappen verschenen van het
Duitse merk Zenses. Het zijn een spon-
ningschaaf en een precisie-
deuvelboormal. De sponningschaaf
kan op een boormachine worden vast
gezet. Met de ene hand bedient men de
boor, met de andere houdt men dank zij
een handvatknop de schaaf of rasp op
zijn plaats in de sponning. De deuvel-
boormal is een hulpmiddel om boorga
ten op exact dezelfde plaats te krijgen
in bijv, twee planken, die men aan
elkaar wil „deuvelen”. De foto geeft de
wijze van gebruik duidelijk aan.
Sadolin (Sloetsweg 382, Hengelo)
heeft er een nieuw verftype bij. Na de
Houtverdeling en Sadotopp superbeits
is er nu de Sadodekk, een buitenverf op
basis van een met water verdunbare
acryl-alkyd-combinatie met een stevige
hechting. De verf heeft een zachtmatte
glans en is lang houdbaar. Belangrijk is
dat dit Sadolins produkt ook hecht op
een oude verflaag (als die natuurlijk
goed vastzit). Door de prima vloeiing
kan deze verf zonder inspanning of
druk worden gekwast of gerold. De
verflaag die niet barst of bladdert belet
het binnendringen van het water, maar
laat de waterdamp wel „uittreden”. De
Sadodekk kent een zeer snelle droging.
Na ongeveer een uur is de laag droog en
al na drie uur kan de volgende laag
worden aangebracht. Sadodekk wordt
in veertien tinten geleverd. Het uit-
strijkvermogen is tien tot twaalf vier
kante meter per liter op geschaafd
hout. Men kan er naast hout ook muur
werk mee behandelen zoals stucwerk,
lichtbeton, baksteen en asbestvezel-
plaat. Ook plastic (regenpijpen), zink
(dakgoten) en gegalvaniseerd beslag
kan er mee geschilderd worden.
2. Span het horrengaas en niet of kram de onderzijde stevig zonder plooien
aan het frame vast.
Is
Ss.- K.
W.'
i
j
