De Elta-Uilen hebben ook dit jaar kindercarnaval
carnavalstoer
De jongen van de Wisselvalligheid
Santpoort en Velsen-Noord dit
weekeinde op
ifB
1
OVER IJMUIDEN GESPROKEN...
I;
■M
Zeehaven
KU
Stormvogels
Vraag en antwoord
Amstelstraat
a
G
5
NIEUWS
STAD
UIT
EN
STREEK
2 5
WOENSDAG
FEBRUARI
1976
--
RF
1
*4
f
Cv
door Jan
van Baarsel
ken
a
van
(Van een onzer verslaggevers
Onze rol?
i
z
Antwoordnummer 416. Haarlem
Naam
Plaats.
Straat.
te
op
■1
V.
A
Mi
In een open envelop, zonder postzegel,
opsturen naar;
Ka-
ti de
laakt
tele-
itaris
weer
amer
Iswet
post
wor-
i de
voor
stan-
idere
7ordt
voor
zien
■men
Lyn-
igres
elijk
idaat
zordt
■ika’s
zal
ledy
dag
;apte
abli-
n de
lats-
ook
„Prins carnaval is belast
organisatie van het feest.
Daarom hebben we besloten in navol
ging van het zuiden een vorst te benoe
men die een groot deel van de taken
van de prins overneemt. Daarnaast hel
pen natuurlijk ook de leden van de raad
van elf enthousiast mee. Juist omdat er
De raad van Elf, samen met de nieuwe
vorst en prins carnaval, drinken maar
alvast een pilsje op het komende carna
valsgedruis.
Daarna kunt u mij noteren als:
maandabonnee
O kwartaalabonnee
doorhalen wat niet gewenst is)
deze streek een
niers was.
hten
was
aan
.dent
t hij
inald
tge-
nog
aan-
:ijns-
rens-
veel
om
koper
d 99
cent.
amer
het
i Fi-
t 2,3
gin.g
niet
luper
nzine
gaan
ngs-
Ho-
diti-
aan
ex-
In
ging
dit
Ford
1 te
van
Mstal
ders de helft in hun gewone
komt opdagen en dan voelt de andere
helft zich voor joker lopen”, aldus de
heer Langedijk.
De dames E. J. Hilvers-Broek en
C. M. Hoorn, beiden te Santpoort,
konden de grote foto van een
straat in IJmuiden, die in deze
rubriek werd afgedrukt, maar niet
thuisbrengen, hoewel ze zich het
oude IJmuiden toch wel kunnen
„dromen”. De straat was moeilijk
te herkennen door de vele versie-
^elHngen rekeni'ni
r de per 1 janu^
u.ldverkorting.
Nuyens, Huyger, Donker, Olden
burg, Van Straaten, Vos en Hoger-
duin. In de competitie was het
meteen raak: Stormvogels werd
ongeslagen kampioen met over
winningen van 10-0, 12-0 en 18 0.
Z afbrni
Xoeren hebbj
XP ^aan om 1/
Zöe CPN nX
minimuminlX
Minimumloon, J
itekenen. X
stjF
Mr. L. F. de Groot te Haarlem
gaf ons het (lijvige) boek De Ne
derlandse Zeehavens ter inzage
dat in 1950 met Nederlandse en
Engelse tekst is verschenen. Het
bevat uitstekende hoofdstukken
over „De Haven van Amsterdam”
en „IJmuiden en het Noordzeeka-
naal” met fraaie foto’s, tekeningen
en statistieken. „Het is goed wo-
het Willemsplein was aangebracht.
Voor verzamelaars van oude an
sichtkaarten diene dat de foto is
gemaakt door een fotograaf uit
Castricum die bij het vijftigjarig
bestaan van IJmuiden een serie
prentbriefkaarten vervaardigde,
waarvan de oplage betrekkelijk
gering was, zodat ze nu tot de
zeldzaamheden behoren.
In het kort antwoord op vragen
uit de lezerskring:
Vóór de Tweede Wereldoorlog
was er behalve „Stormvogels” nog
een tweede autobusonderneming
voor het vervoer naar Haarlem,
waarvan de bussen op het Willem
splein hun eindpunt hadden. Kunt
u me de naam noemen? Dat
was „Brockway”, officieel: de N.V.
smaak van in je mond. Daarom was
het een vaste gewoonte dat zo’n jon
gen na een flink aantal prikken te
hebben onthoofd een vijg kreeg - om
de barre smaak weg te werken. Later
zou men in plaats van de vijgen
(nooit meer dan vijf op één trek) ook
wel koeken gaan geven, maar daar
van nooit meer dan twee.
Hij bleef de hele winter op de
beugvisserij, daarna mocht hij met de
zeilloger „Willem Beukelszoon” mee
op de haringvisserij. En dat was -
mensenlief - alles wat een jongen
van de zeekant zich wensen kon. Het
was hard werken, maar het was
prachtig werk. En de vader leerde de
jongen wat hij op zijn beurt van zijn
vader had geleerd, al die liederen die
door de jongste aan boord moesten
worden gezongen bij het uitzetten
van de netten. Zoals wanneer bijna
alles voor mekaar was:
Gat aan gat, Nog drie net
ten achter data Kalf en een
koe Gaan naar ’t endje toea
Kalf en stier, Geef de sei
zing hiera
En als alle netten waren uitgezet dan
zond de jongen uit volle borst en
i
van toen, vroeg ik hem toen hij door
een of ander noodwetje was af ge
dankt; na 55 jaar op zee te zijn
geweest moest hij aan de wal blijven
- hij was te oud, vond men.
„IJmuiden was een rauwe plaats”,
zei hij me. Het leven was er grof. En
de trolders? „Dat was een rusteloos
leven - het was jakkeren, altijd jak
keren, op de kleine primitief inge
richte bootjes, maar ook op de grote
trolders die altijd een te kleine be
manning hadden. Toch ga ik direct
weer varen, als ik ooit nog een kans
krijg. De zee - ik ben twee keer bijna
verdronken, ik heb vlakbij me trol
ders zien vergaan, met man en muis,
en toen - ik kan er niet buiten.”
„Nou heb ik wel een oase”, vertelde
hij. „Ik krijg binnenkort een plaatsje
in de Prins Hendrikstichting in Eg-
mond, dat tehuis voor oude zeelui.
Laatst ben ik er een keer geweest.
Het is er allemaal schitterend. Ik heb
daar ook een geschilderd raam ge
zien, met de hele levensloop van een
zeeman, van jongmaatje tot kapitein
en daarna de weg terug, tot-ie afge
dankt wordt vanwege z’n leeftijd. Op
het laatste vak is de zeeman verdwe
nen; je ziet alleeen nog z’n laarzen -
en daar zitten de muizen aan te
knagen.”
Hij vertelde me dit zo’n 35 jaar
geleden. Ik mocht wel in de krant
over hem schrijven, zei hij, maar ik
moest beloven dat ik er zijn naam
niet bij zou zetten; „het is allemaal
niks bijzonders; wat ik heb meege
maakt, hebben zoveel mensen in IJ
muiden meegemaakt”.
Vóór de post het bericht bracht dat
er een plaatsje in de Prins Hedrik-
stichting voor hem was vrijgekomen
kon hij toch weer een keer naar zee,
als matroos op een vissersboot - ze
konden hem plotseling weer gebrui
ken.
Die boot is toen met man en muis
vergaan.
Het was oorlog - er lagen mijnen.
Als grootste nieuwsbrengers van de regio kennen wij
onze rol perfekt. Daarom rollen er elke werkdag weer
kwaliteitskranten van onze persen, waarin behalve het
wereldnieuws en het nationale nieuws ook het streek-
nieuws zo’n voorname rol speelt. Dat alles willen wij
u graag dagelijks toespelen. Als u zich nu abonneert
brengt u een aangenaam proces aan het rollen!
nen in Velsen”, propageert het ge
meentebestuur van Velsen in een
advertentie. „This firm renders
services during 24 hours each
day”, adverteert de NV. V. Veree-
nigde Scheepsagenturen Van Hal-
verhout en Zwart en Zurmuhlen
te „IJmuiden” terecht. Bij de vele
foto’s een opname van het stoom-
pontveer; de tunnels waren toen
nog in aanbouw.
In Velsen-Noord zijn het de vereni
gingen WB en KIC die voor het carna
val zorgen. In tegenstelling tot de ande
re carnavalsverenigingen heeft VVB
geen raad van elf maar een raad van
vijf! „Ach”, zegt de heer Luitjes van
VVB, „wij zijn helemaal niet zo fana
tiek. Het is eigenlijk een gewoon vereni-
gingsfeest onder het mom van carnaval,
maar de pret is er niet minder om”. Bij
de voetbalvereniging is het verkleed ko
men niet verplicht, maar wèL Zéér ge
wenst. Dit is de tweede keer dat WB
als club, zelf een carnaval organiseerd.
Een kindercarnaval zit er volgens de
heer Luitjes nog niet in omdat „onze
vereniging daar nog niet rijp voor is”,
maar in de toekomst zal daar zeker aan
gedacht worden. Dit feest is alleen voor
leden en donateurs, „maar, iemand die
geen lid is en voor de deur staat zullen
we heus niet wegsturen, behalve dan als
het te dol wordt en er teveel niet-leden
komen”, aldus de heer Luitjes wiens
broer dit jaar de rol van prins carnaval
mag vertolken. Tijdens deze avond die
eveneens op 28 februari zal plaats vin
den de „allround” groep Pical. die vorig
jaar ook het carnaval van VVB met hun
goed klinkende muziek opluisterde.
Ook dit jaar zal de raad van vijf door
de Harmonie Velsen-Noord Schulpweide
worden binnengebracht, maar dan op
een heel speciale manier. Hierover wilde
de heer Luitjes nog niets verklappen
omdat „dit voor iedereen een verrassing
moet blijven. Voor het feest worden dit
jaar ruim 175 man verwacht.
Het feest in Zomerlust zal om acht
uur beginnen en doorgaan tot minstens
twee uur in de morgen. Iedereen is van
harte welkom, maar moet wel in bezit
zijn van een toegangskaart, die vijf gul
den kost. „Dit om alle kosten te betalen,
zoals muziek en dergelijke”, zegt de
afgetreden prins met een zweem van
verontschuldiging in zijn stem.
Manege Kennemergaarde, dat vorig
jaar ook een carnaval organiseerde, kon
dit jaar helaas niet meedoen, wegens
tijdgebrek. Een woordvoerder van de
manege zei dat de komende paarderij-
wedstrijden voor de manege belangrijker
waren dan een camavalfeest.
ben slechts één verplichting waar ieder
een zich aan moet houden: Alle carna
valsvierders moeten verkleed zijn want
anders wordt men niet toegelaten in
café Zomerlust waar ook de ouderen
hun carnaval zullen vieren. „We moeten
deze verplichting wel stellen omdat an
ders de helft in hun gewone kleren
sldmet verdergaande
aatis gewenst.
Ook Voortman meerl
versterkte mate oil
le kostenstijgiM
Lssingen en m\
■band rechtvaA
^IzindhoiRv. <?a¥
V contact mei
\De aandacht!
uit naar het!
\dernocratie i¥
V in zijn be¥
andere ged;l
haar beslui
van NAV(
^üiglde na<
Op de achtergrond ziet men het
Willemsplein. De indruk wordt ge
wekt dat men uitkijkt op een
gebouw met een torentje. „De
school van meester v. d. Hoeven
(school C) had toch geen torentje”
reageerde mevr. Hilvers terecht.
Die misleidende indruk is het ge
volg van een grote vlaggestok, die
op de zo populaire muziektent op
Haarlemsche Brockway Bus Maat
schappij (HBBM), een dochteron
derneming van de NV.V Neder-
landsche Brockway Bus Maat
schappij te Amsterdam.
Vraag: IJmuiden heeft voor de
oorlog een zeer populaire zanger
gehad, die zich „Richard Tauber
II” noemde. Zijn naam is me ont
schoten. Antwoord: Hugo Plug.
Vraag: is het juist dat de eerste
bioscoopvoorstellingen van IJmui
den zijn gegeven in Thalia?
Nee, daarvóór werden al jaren
lang bioscoopvoorstellingen in Cy
cloop gegeven, dankzij List die in
van de grote pio-
(Schriftelijke reacties op deze
rubriek: bureau van dit blad met
vermelding „Van Gat tot Stad”.
Belt u liever? Dan telefoonnum
mer (023) 378601 JvB.)
VELSEN De gemeente Velsen zal het komende weekeinde niet achter
blijven op die rest van Nederland waar het jaarlijks carnavalfestijn wordt
gevierd. In Santpoort zijn het de Elta-Uilen die op 28 februari voor het
feestgedruis zullen zorgen, terwijl in Velsen-Noord de sportverenigingen
VVB en KIC deze vrolijke taak op zich zullen nemen. De Elta-Uilen heb
ben wegens het succes van vorig jaar, ook dit jaar weer in café Zomerlust
een kindercarnaval georganiseerd, zodat de jeugdige feestneuzen ook aan
hun trekken kunnen komen zonder te laat naar bed te gaan. De kinderen
hebben een eigen klein prins carnaval.
De heer B. Langedijk, slager te Sant
poort, is de prins carnaval van vorig
jaar. Hij heeft zich dit jaar niet herkies
baar gesteld omdat het hem te veel tijd
ging kosten,
met de hele
Dit is al het zesde jaar dat de Elta-
Uilen carnaval vieren met meestal zo’n
170 a 180 mensen. Vorig jaar waren er
bij het kindercarnaval ongeveer 120
kleine feestgangers. De Elta-Uilen heb-
IN HETZELFDE JAAR DAT
IJmuiden werd geboren 1876
kreeg de schipper van de Wis
selvalligheid er een zoon bij. Die
jongen groeide in het altijd naar
vis en teer riekende Vlaardingen
op. Hij bleef wel wat klein van
stuk, maar hij zat goed in z’n
botten.
Al toen hij vijf jaar was zei hij
dat hij naar zee wilde, met vader
mee. Dat bleef hij zeggen, elke
keer dat zijn vader weer een reis
ging maken. Nou, vooruit dan
maar,, zei de schipper van de Wis
selvalligheid” tenslotte, dan kun
je zien dat het bar en bar tegen
valt; je mag mee als kost jongen
dus je krijgt er geen cent voor.
De jongen was toen zeven jaar. Hij
was dagenlang zo zeeziek dat de lust
om meer reizen te doen hem voorlo
pig was vergaan. Dat dacht men ten
minste. Maar toen hij zijn moeder de
rijksdaalder had gegeven die hij aan
boord toch nog bij elkaar had gekre-
gén door ondanks zijn zeeziekte aller
lei karweitjes voor de bemanning te
doen - en zo’n klusje leverde altijd
wel een dubbeltje op - toen zei hij
meteen: „De volgende reis ga ik weer
mee”.
„Jij gaat eerst je school afmaken
en dan kunnen we wéér zien”, zei de
schipper.
„Ik ga niet meer naar school”, zei
de jongen.
Toen de „Wisselvalligheid” weer
uitvoer werd een verstekeling ont
dekt. De jongen had zich in een
berghok verstopt, toen hij dacht dat
dat de „Wisselvalligheid” al lang en
breed op Zee was kwam hij aan dek.
Hij had pech: Vlaardingen was nog
in zicht. Een sleepboot nam hem mee
terug naar de wal.
Maar op zijn twaalfde jaar hield
zijn vader woord: hij mocht mee als
afhouder. Alleen op de eerste dag
Was hij zeeziek. Dat binkie heeft het
goeie bloed, zeiden ze op de „Wissel
valligheid”. De logger ging op de
beugvisserij. Om de kabeljauw
vangen had men goed aas nodig en
dat aas werd geleverd door de prik
ken. Een prik lijkt op een paling, in
meer dan een opzicht. Snijdt men
zo’n visje in stukken dan blijven die
stukken nog lang bewegen. Daardoor
zijn ze moeilijk aan de haak te
krijgen.
Er was maar één methode - en die
werd van vader op zoon overgeleverd
- om de prikken „hanteerbaar” te
maken. Die methode leerde de jongen
meteen op deze reis: hij moest de kop
van de prik in zijn mond nemen en
die kop eraf bijten, precies bij de
zeven gaatjes aan weerskanten. Dan
bewoog het lichaam van de prik niet
meer. Je kreeg er een afschuwelijke
voorgangers de opvatting
—“le achterstand in J
jSeljng niet met een
van verhj<
i j V vaIt in i
druk zelfs!
heeft niet tl
sprong de 1
^Volgens Voortml
^^Pzeboeren en tuinder!
veeman de Europese el
K er nojmaar de gemeensch»
politiek schiet tekol
L„Lni7het ««neenschappelil
t’n '’erd'r®aanrte
l?en in
Ikritiekin
■omen,voordoe
migersprjjsaai
f ken-jn EEG
’oerdom zot
Verder z
Jolitici opn
ninister ga?
’an de nog
<enland. Ht
ie Griekse
e brengen
ie militair!
ringen die er ter gelegenheid van
het vijftigjarig bestaan van IJmui
den waren aangebracht. Links op
deze foto van de Amstelstraat ziet
men de zaak in „galanteriën (luxe
en huishoudelijke artiekelen zeg
gen we nu) van Nieborg, rechts
bevindt zich het grote Koning
Willemshuis. De daartegenover
staande bakkerszaak van Bais
(Kanaalstraat-hoek Amstelstraat)
wordt op de foto door de versie
ringen geheel aan het oog onttrok
ken.
en stuurman en schipper. Maar reeds
waren de „trolders” in bedrijf geko
men, de schepen van de toekomst, die
veel economischer konden werken
dat de zeilboten.
Het centrum van die trolders was
IJmuiden dat er zijn grote opkomst
aan te danken kreeg. En de jongen
die op de zeilvaart man was gewor
den ging verhuizen naar IJmuiden,
waar hij meteen een plaatsje op zo’n
trolder kon krijgen. Hij moest wel
helemaal opnieuw beginnen, als ma
troos.
Hoe was dat nou in het IJmuiden
iedereen luisterde er doodstil naar:
Scheep seizing, hou je vast.
Morgen hoop i k drie last!
Drie last haring, en krebbe
met een karing, En een
ruim d’r bij En een kwak
achter de lastEn een kwak
achter de rol, Dan is het
hele schip vol!
Alleen ’s zondags zong hij niet, omdat
de zondag de dag des Heeren is.
’sZondag s werd er nooit gevist. Ze
zaten dan allemaal bij elkaar en de
schipper las voor uit „De Godvreez-
ende Zeeman” en daarna zongen ze
een psalm. De jongen werd matroos
Strikvraag van de heer C. J. de
Goede te IJmuiden: „U weet dat
Ajax Rinus Michels als trainer
heeft. Maar weet u dat ook
Stormvogels, zij het niet als trai
ner, een Michels eeft gehad?”
Ja, dat klopt. Toen Stormvogels
in juni 1912 werd opgericht in
het zaaltje van melksalon v. d.
Outenaar) was de heer J. Michels
een van de gangmakers. Hij nam
ook zitting in het eerste bestuur.
Het is wel interessant te vermel
den wie de eerste spelers van
Stormvogels waren: Blinkhof,
Boeree, Engelhart, Schneiders,
zoveel tijd in de organisatie gaat zitten
is het voor ons erg moeilijk om elf
mensen voor de raad te krijgen. Van
daar dat ik dit jaar ook in de raad ben
opgenomen. Eigenlijk is dit verboden,
omdat een ex-prins alleen nog maar
ere-gast kan zijn en nooit in de raad
van elf kan komen”, aldus de heer
Langedijk.
^gegeven Tolmar^u
leden Oman do
dft'olledig gebonk
CPN-woordvl
f de samen-de moeilijk;,edel
perbeidsperso-voortvloeien ui11
pen versoepeldiie de EEG vo
[kwamen. On-Seljik dat ze del
I hem echteibestaan te verdl
waktc afspra-dat een gegaraX
^voerd. Vooigelijk aan fXL
Viende in-wrbetering
■^Centraaf De heer Voortman (PvdA) i
^^^^*ncht-lver de kritische geluid^
voorgï
tot stand ko-turele
per 1 jam
Xi ld verkorting, d^
Xaantal verlofd^^
flicht. OntsH
Fiden dan oZ
Irden aangei
katssecretaril
ens de bont
gehouden,
Vrief nog