Pronk: Investeringen in kader ontwikkelingssamenwerking
'n
Italië zal lire
niet steunen
NETTOVERLIES VAN
AKZO F 189 MLN
bedrijven
Meubelindustrie
heeft 500 a 600
man te veel
Geen Concorde
voor Lufthansa
z
Geen hogere
uitkering
van WWV
PHROl
Amsterdamse bouwwereld erg
bezorgd over sterke teruggang
dM, fok
Petitie bouwvakkers
GELD
'W
"1*
.JLJ—
ifeai
1.
Staatslening van
8 pet 500 mln
ONDERZOEKERS VAN ERASMUSUN1VERSITEIT
HM
ECONOMIE
26
DONDERDAG
FEBRUARI
1976
17
GEDRAGSCODES
f
Beroepssituatie
VERZACHTEND EN WELDADIG
f VOOR UW HUID
ROTTERDAM (ANP) De
reclame geeft wel degelijk een
vertekend beeld van de vrouw
in de samenleving. Tot deze con
clusie komen twee medewerkers
van het Marketinggenootschap
van de Erasmusuniversiteit in
Rotterdam naar aanleiding van
een door hen verricht onderzoek.
De stelling van de reklamema-
kers, dat zij de samenleving
slechts een spiegel voorhouden,
is onhoudbaar, zo beweerden de
onderzoekers gisteren tijdens het
zeer druk bezochte congres „Re-
klame en de vrouw” in de aula
van de universiteit.
ADVERTENTIE
90
le arbitrage altijd mogelijk moet zijn.
totaal per aandeel 4
in
is
(Van onze parlementsredactie)
2,62-
5,28-
6,48-
Na de publicatie van de voorlopige
cijfers trad in het niet-officiële nabeurs-
verkeer een reactie in voor de aandelen
Akzo. De koers zakte snel tot 46,50
(officieel slot 48). Later in de middag
werd gehandeld tussen 47 en 47,50.
00
00
40
00
00
30
20e
40
20
)0b
oo
oo
10
X)
)0
10
Voorgesteld wordt geen slotdividend
uit te keren, in december 1975 werd ook
het interimdividend al gepasseerd. Over
ue inschrijvingen op deze lening, die
zijn gedaan tegen een hogere koers dan
100 percent worden ten volle toegewe
zen. Van de bedragen waarvoor is inge
schreven tegen een koers van 100 per
cent wordt 57 percent toegewezen. Op de
inschrijvingen tegen een lagere koers
dan 100 percent vindt geen toewijzing
plaats.
SOOTHING AND BENEFICIAL
FOR YOUR SKIN
ADOUCISSANT ET BENEFIQUE
POUR VOTRE PEAU y
de bouwactiviteiten in Amsterdam zich
zelfs nog iets zou doorzetten.
Wethouder L. J. Kuijpers (Herhuisves
ting en bouw- en woningtoezicht) zei de
toestand niet zo somber in te zien.
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische fr. (100)
Duitse mark (100)
Hal. lire (10.000)
Portugese esc. (100)
Canadese dollar
Franse fr. (100)
Zwitserse fr. (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenr. sch. (100)
Spaanse pes. (100)
Griekse drachme (100)
Finse mark (100)
Joegosl. dinar (100)
x>
>o
10a
ZO
>0
)0
)0
)0
iO
)0
)0
X)
X)
)0
X)
X)
10
>0
10
10
10
'0
0«
10
10
10
'0e
>0
X)
!0
10e
)0
>0
►o
10
10
>0
'0
iO
>0
•0e
X)
10
:o
10
10
10
X)
X)
>0
X)
>0
>0
'0
X)
X)
10
>0
>0
'0e
X)
)0
X)
>0
AMSTERDAM (ANP). De Amster
damse bouwwereld is ernstig ongerust
over de sinds enkele jaren optredende
teruggang van de activiteiten op de
hoofdstedelijke bouwmarkt. Dit zei de
heer G. N. Cortlever, voorzitter van de
Vereniging Amsterdamse Bouwbedrijven,
op een gisteren in het RAI-gebouw on
der het motto „Bouwen aan Amsterdam”
door deze organisatie gehouden forum
bijeenkomst.
De jaaromzet daalde met 10 pct. van
10.761 mln tot 9690 mln. Het netto
verlies per gewoon aandeel van 20 is
uitgekomen op 6,39 tegen vorig jaar
12,55 positief. Met inbegrip van de
buitengewone baten en lasten komt het
nettoverlies per aandeel uit op 14,93
12,83). Alle cijfers dragen een voorlo
pig karakter en kunnen derhalve nog
wijziging ondergaan, zo zegt de Raad
van Bestuur.
AMSTERDAM (ANP) Het Nederlandse bedrijfsleven zou actiever
achter orders kunen aanzitten bij het Europese Ontwikkelingsfonds en
dergelijke multilaterale instellingen op het gebied van de ontwikkelings
samenwerking. Drs. J. P. Pronk, minister voor Ontwikkelingssamenwer
king, heeft dit gisteren gezegd in een bijeenkomst van de Amsterdamse
afdeling van de Nederlandsche Maatschappij voor Nijverheid en Handel.
Hij vond dat het Nederlandse bedrijfsleven in deze multilaterale instel
lingen niet goed kan meekomen.
In het Europese Ontwikkelingsfonds
bijvoorbeeld zweeft het aandeel, dat in
Nederland besteed wordt, tussen de twee
en vier percent. Dit is beduidend minder
dan het ülatieve aandeel van Nederland
in de bijdragen aan het EOF, dat onge
veer negen percent van het totaal be
draagt. Zowel het Duitse als het Itali
aanse bedrijfsleven bijvoorbeeld is in
staat relatief meer orders te krijgen. Het
gaat hier om enorme bedragen, die een
actief wervingsbeleid zeker lonend ma-
DEN HAAG. De regering is niet
van plan om de uitkeringen voor lang
durig werklozen te verhogen. Zij weigert
in te gaan op de verlangens van de
linkse partijen en de vakbeweging. Die
willen dat het uitkeringspercentage van
de wwv (wet werkloosheidsvoorziening)
wordt verhoogd van 75 naar 80 percent
van het loon dat de werkloze eerder
verdiende.
1974 keerde AUDET 15 per
aandeel van 100 nominaal uit. In de
afgelopen periode heeft het bij derden
geplaatste aandelenkapitaal geen wijzi
ging ondergaan.
ROME (ANP, DPA). De hervatting
van de officiële handel in de Italiaanse
lire aanstaande maandag betekent niet
dat de centrale bank van Italië van plan
is de lire op de een of andere manier te
steunen. Integendeel, het is de bedoeling
dat de koersvorming van de lire geheel
wordt overgelaten aan de krachten van
vraag en aanbod, aldus een woordvoer
der van de Banca d’Itaiia.
2,72
5,58
6,78
102,25-105,25
29,00- 33,00
7,70- 9,70
2,63- 2,73
58,25- 61,25
103,00-106,00
59,00- 62,00
46,50- 49,50
41.75- 44,75
14,48- 14,78
3,90- 4,20
6,40- 7,65
68,00-71,00
12.75- 15,25
den tot laden en lossen zijn er schuldig
aan dat de vervoerskosten in Amster
dam gemiddeld tien percent hoger liggen
dan elders”. Naar zijn oordeel zal Am
sterdam dan ook moeten komen tot een
herverdeling van de beschikbare ruimte
voor circulatie van het verkeer en „niet
te vergeten het stilstaan fan het ver
keer”. Ook vroeg hij aparte parkeerrege-
lingen bij bouwwerken voor het betrok
ken vervoer.
AMSTERDAM (ANP). De advies-
koersen (aan- en verkoopprijzen) voor
buitenlands bankpapier 'luiden:
Ook vakbondsbestuurder G. de Lange
(Bouwbond CNV) vond dat het gemeen
tebestuur een onduidelijke politieke
koers aanhoudt, waardoor investeerders
worden afgeschrikt.
MINISTER Pronk zei in dit verband,
dat Nederland het niet eens is met de
ontwikkelingslanden, die van oordeel
zijn, dat de eigen, nationale rechterlijke
instellingen moeten beslissen over even
tuele geschillen inzake compensatie. Ne
derland erkent wel in het kader van de
permanente soevereiniteit het recht op
nationalisatie, maar stelt zich op het
standpunt, dat de hierbij te hanteren
normen voor compensatie moeten zijn
gebaseerd op het huidige internationale
recht en dat een beroep op internationa-
1974 werd
uitgekeerd.
Purol
een produkt
van Mijnhardt,
dus uitsluitend
bij apotheker
en drogist
Belangrijkste argument voor de wei
gering is overigens dat het overheids
budget dit niet toelaat. Verhoging van
het uitkeringspercentage met 5 percent
zou dit jaar al 90 miljoen kosten.
In beurskringen toonde men zich te
leurgesteld over de cijfers. Hoewel alge
meen rekening was gehouden met een
fors verlies en passering van het divi
dend vond men toch de opleving in het
vierde kwartaal en met name de resul
tatenontwikkeling in deze periode te
leurstellend. Het ontbreken van een toe
komstvisie betreurde men eveneens. Veel
zal afhangen, aldus marktkringen, van
de reactie in Duitsland.
Dit werd onderzocht door een ver
gelijking te maken tussen adverten
ties uit 1965 en 1975. Henstra en
Pinckaers bepaalden zich tot de vol
gende vier bladen: Margriet (vrou
wenblad), Elsevier’s Magazine (opinie
weekblad), Panorama (gezinsweek-
blad) en Het Beste (populair weten
schappelijk maandblad). Tezamen be
strijken deze bladen een zeer grote
lezersgroep, die qua samenstelling ge
varieerd is. Bovendien treft men er
reclame in aan voor een groot aantal
produkien. Henstra en Pinckaers be
keken in principe alleen de afbeel
dingen van de advertenties, waarbij
de aanwezigheid van tenminste één
natuurlijk persoon het criterium
vormde. Naar hun mening zijn af
beeldingen veel beter geschikt dan
tekst om een indruk te krijgen van
de algemene sociale omgeving en de
rolverdeling, die in een advertentie
wordt getoond.
DEN HAAG. Het ministerie van
Financiën heeft gisteravond meegedeeld
dat het bedrag van de acht percent 15-
jarige staatslening, waarop de inschrij
ving volgens het tendersysteem gisteren
(25 februari 1976) openstond, is vastge
steld op 500 miljoen gulden. De koers
van uitgifte van de lening is bepaald op
100 percent.
De heer J. C. E. Bruins, secretaris van
de algemene verladers- en eigen vervoe-
rorganlisatie, schreef de teruggang in de
hoofdstad voor een deel op rekening van
de moeilijke verkeerssituatie. „Alleen al
het teruglopen van de rijsnelheid door
het optreden van verkeerscongesties en
het vrijwel ontbreken van mogelijkhe-
Minister Pronk deed in zijn rede het
aanbod aan het bedrijfsleven subsidies te
verstrekken voor onderzoek op het ge
bied van de aangepaste technologie in
ontwikkelingslanden.
Volgens Peters is het aantal arbeid
splaatsen in de meubelindustrie vorig
jaar al met ruim 2.000 gedaald tot
15.300. Hij zegt verder, dat naar zijn
verwachting in de komende maanden
enige meubelfabrieken „over de kop”
zullen gaan. Een groot deel van de
werknemers uit die bedrijven kan wel
licht bij andere meubelfabrieken werk
vinden, maar dit is afhankelijk van de
streek waar de sluitingen zullen plaats
vinden, aldus de secretaris van de cen
trale bond. Ruim de helft van de meu
belfabrieken heeft vorig jaar verlies ge
leden. Im sommige gevallen bedroeg het
verlies meer dan 2 miljoen gulden per
bedrijf, aldus drs. Peters.
FRANKFURT (Reuter). De presi-
dent-commissaris van de Duitse lucht
vaartmaatschappij Lufthansa, Herbert
Culmann, he eft tijdens een lunch met
de Amerikaanse Kamer van Koophandel
verklaard weinig te voelen voor de aan
schaf van het Frans-Britse supersonische
vliegtuig, de Concorde. Hij zei dat de
exploitatie van di' vliegtuig een verlies
van 25 miljoen mark per jaar per vlieg
tuig oplevert.
overleg met de internationale vakbewe
ging. Van geen van de door hem ge
noemde vier elementen, ook. niet van de
regulering van de grondstoffenmarkten,
kan volgens minister Pronk worden af
gezegd, dat zij het particuliere bedrijfs
leven buiten spel zetten. Geen van deze
elementen van de nieuwe economische
orde betekent een breuk met de particu
liere ondernemingsgewijze produktie.
Wel vertegenwoordigen deze elementen
een vermaatschappelijking van bet ka
der waarbinnen ondernemingen kunnen
opereren.
„Reclame geeft van vrouw
een vertekend beeld”
Volgens drs. Balk is statistisch uitge
maakt, dat landelijk een verdere terug
gang wordt verwacht, „maar, op die
zelfde basis wordt ook geen terugkeer
naar de activiteit van enkele jaren gele
den verwacht”. Hij zei tenslotte het niet
uitgesloten te achten, dat de daling van
Er moeten zo spoedig mogelijk ge
dragscodes komen voor particuliere bui
tenlandse investeringen, voor de over
dracht van technologie en voor multina
tionale ondernemingen. Behalve ver
plichtingen moeten rechten in dergelijke
codes worden vastgelegd.
UTRECHT (ANP). In de meubelin
dustrie zullen in het eerste halfjaar 1976
500 a 600 arbeidsplaatsen verloren gaan
door het niet opvullen van vacatures
die door natuurlijk verloop zijn ont
staan. Dit schrijft drs. H. Peters, alge
meen secretaris van de centrale bond
van meubelfabrikanten in „De Opbouw”,
het blad van de Hout-en Bouwbond
CNV.
die geadviseerd werden door prof. A.
van der Zwan, proberen hun gelijk te
bewijzen vanuit het ongerijmde- Als
het waar is wat de reclamemakers
zeggen, namelijk dat zij niets anders
doen dan de maatschappelijke ont
wikkelingen volgen, dan moet, zo re
deneren Henstra en Pinckaers, de re
clame de afgelopen tien jaar een
aantal belangrijke veranderingen
hebben ondergaan. Immers in deze
periode maakte de maatschappij, het
grote „voorbeeld” van de reclame,
een aantal opvallende ontwikkelingen
mee. Is het inderdaad te merken aan
de advertentie?
De heer Cortlever zei, dat er behoefte
bestaat aan een grootscheepse renovatie
van oude woningen, de bouw van het
muziektheater in het nieuwe stadhuis en
versnelde werkzaamheden aan de ring
weg rond Amsterdam om de situatie op
de bouwmarkt weer aanvaardbaar te
maken. Hij toonde zich een tegenstander
van het inschakelen van bedrijven van
buitenaf bij het tot stand komen van
grote bouwwerken in Amsterdam, zoals
thans naar zijn zeggen herhaaldelijk ge
schiedt. „Die bedrijven zijn vaak niet
ingespeeld op de Amsterdamse situatie
en daardoor ontstaan dan tal van onge
wenste toestanden.
Een delegatie van Haagse bouwvakkers, heeft gisteren een verzoekschrift overhan
digd aan de voorzitter van de commissie van Sociale Zaken, de heer A. Weijters
(links). De bouwvakkers bepleiten in hun petitie een gunstiger prijscompensatie.
In zijn antwoord op vragen uit de
Tweede Kamer gesteld naar aanleiding
van de voorgenomen wijziging van de
wwv zegt staatssecretaris Mertens van
Sociale Zaken, dat deze werklozen geen
premie betalen voor de ziektewet. Om te
voorkomen dat mensen netto te weinig
zouden ontvangen kent de wwv een
aangepast minimum-dagloon.
Paul Henstra en Louke Pinckaers,
Mede een oplossing van de problemen
zal volgens dr. P. L. van der Velden,
financieel directeur van Bijenkorf-Be-
heer, een tegemoetkoming van over
heidswege bij het investeren kunnen
zijn. Andere voorwaarden om het inves
teringsklimaat in Amsterdam te verbete
ren zouden volgens hem zijn de bereik
baarheid en de veiligheid van de binnen
stad, bestuurlijke coördinatie van de
plannen en duidelijkheid van beleid.
„Onze binnensteden moeten een kans
krijgen om te overleven”, aldus dr. Van
der Velden.
De omzet vertoonde in het vierde
kwartaal een aanzienlijke stijging zowel
ten opzichte van de voorafgaande kwar
talen van 1975 als ten opzichte van het
vierde kwartaal 1974 toen de omzet
reeds duidelijk onder druk stond van
recessieverschijnselen. Deze toeneming
van de omzet is met name bereikt door
grotere afzet van chemisch» vezels en
chemische produktn. Ondanks de hogere
omzet werd ook in het vierde kwartaal
verlies geleden door het te lage prijsni
veau voor chemische vezels en de nog
onvoldoende capaciteitsbezetting van de
chemische vezelbedrijvèn in de EEG-
De gedragscode voor buitenlandse in
vesteringen en de erkenning van de
permanente soevereiniteit zijn elementen
van een door de overheden te bepalen
internationaal kader, waarbinnen de
particuliere ondernemingen hun rol
kunnen spelen. Andere elementen zijn
de rol van de internationale vakbewe
ging en de regulering van de grondstof
fenmarkten. De internationale vakbewe
ging is nu nog geen reële gesprekspart
ner, maar aat dat wel worden en in de
gedragscode voor buitenlandse investe
ringen zullen daarom bepalingen moeten
zijn opgenomen over de beginselen van
kén. Alleen al de Wereldbankgroep
keurt jaarlijks voor meer dan vijftien
miljard gulden aan projecten goed. Het
Nederlandse aandeel hierin is eveneens
laag, namelijk tussen de één en ander
half percent.
Er zijn echter ook sectoren, waarin
het Nederlandse bedrijfsleven internatio
naal wèl goed kan meekomen.
Minister Pronk wilde in zijn rede
misverstanden, die er op het punt van
de ontwikkelingssamenwerking tussen
het bedrijfsleven en de regering bestaan,
ophelderen. Hij onderstreepte, dat parti
culiere ondernemingen en met name de
multinationals een belangrijke rol zullen
moeten spelen in het industriaisatiepro-
ces van de derde wereldi Het is uitgeslo
ten, dat dit proces (de opbouw van een
industriële structuur in de derde wereld
en de aanpassing van onze eigen indus
triële structuur daaraan) tot stand komt
zonder de aanwending van het financiële
en technische potentieel van deze onder
nemingen. Het kader waarbinnen deze
bijdrage wordt geleverd, moet echter
door de overheden worden gedefinieerd.
De resultaten van het onderzoek
wijzen uit dat de advertenties veran
deringen hebben ondergaan. Wat be
treft de vrouwen valt op, dat zij veel
meer worden afgedeeld in een be-
roepsituatie en steeds minder als lou
ter decoratie. Dit lijkt de kritiek op
de reclamemakers te weerleggen,
maar volgens Henstra en Pinckaers is
dat niet zo. Zij wijzen er op dat het
aantal advertenties voor (vakantie-
„Bedrijfsleven moet actiever
achter orders aanzitten”
jreizen en industriële produkten veel
groter is geworden. Daaruit vloeit
logisch voort, aldus de onderzoekers,
dat er ook meer hostesses, stewardes
sen, typistes en dergelijke worden
getoond.
Hierbij zou de reclamemaker ech
ter niet de geringste bedoeling heb
ben om de aandacht te vestigen op
het werken van de afgebeelde vrouw
Dat het zwakke geslacht minder als
versierend bijvoegsel wordt gebruikt,
lichtten Henstra en Pinckaers niet
toe- Zij merken wel op, dat het
blijkbaar nog altijd bijna taboe is om
een vrouw te tonen als bijvoorbeeld
automobilist.
De vrouwen mogen dan minder in
bikini op een motorkap liggen, nog
minder zitten zij normaal gekleed
achter het stuur. En dat terwijl in
1975 de helft van het aantal kandida
ten voor het rijbewijs B-E vrouwe
lijk was. Wat de mannen betreft
springt in het oog, dat zij ietsm eer
getoond worden als huisvader en als
pure decoratie. De „he-man” begint te
verdwijnen. Alles tezamen genomen
stellen de onderzoekers dat de vrouw
anno 1975 niet wezenlijk anders figu
reert in de reclame dan haar zuster
anno 1965. Conclusie: de reclamema
kers houden geen gelijke tred met
maatschappelijke ontwikkelingen. De
enige verandering, die zij hebben
aangebracht, is de man wat minder
mannelijk en walt meer als „Jan
Hen” wordt afgebeeld.
Drs. A. Balk, hoofd economische en
algemene zaken van de hoofdstedelijke
dienst Publieke Werken, gaf cijfers over
de teruggang van de activiteiten op de
Amsterdamse bouwmarkt. De sterkste
teruggang is te vinden in de sector weg
en waterbouw. Daarnaast daalde de wo
ningbouw van 1968 tot 1975 met 30
percent, de produktie van bedrijfsgebou
wen in dezelfde periode met 20 percent
en die van ziekenhuizen, scholen en
overheidsgebouwen met 40 percent. Me
de door de mechanisatie daalde het aan
tal arbeidskrachten in Amsterdam in de
bouw van ongeveer 14.000 in 1969 tot
bijna 7000 op dit moment.
Het besluit om de wisselmarkten te
heropenen heeft tot een herstel van de
lire in binnen- en buitenland geleid. De
verhoging van het Italiaanse disconto
met één percent tot 8 percent droeg
daartoe ook bij. Het was het eerste
goede economische nieuws voor Italië
sinds de nieuwe regering van premier
Aldo Moro veertien dagen geleden aan
het bewind kwam.
De Italiaanse centrale bank heeft gis
teren bepaald dat de handelsbanken hun
verplichte reserves bij de centrale bank
mogen verhogen. Bovendien zullen geen
kortlopende kredieten meer aan expor
teurs mogen worden verleend. Doei
hiervan is een vermindering van de
hoeveelheid geld die voor speculatie kan
worden gebruikt.
Verwacht wordt dat de Italiaanse re
gering meer maatregelen in petto heeft.
Zo zou worden overwogen van de illega
le uitvoer van kapitaal een misdrijf te
maken.
„Het is op het ogenblik volkomen
onmogelijk zonder subsidie met de Con
corde te werken. De regeringen van
Groot-Brittannië en Frankrijk zullen
voor hun vliegtuig een hoge prijs moe
ten betalen”, aldus Culmann. In septem
ber 1975 deelde een woordvoerder van
Lufthansa mee dat de maatschappij een
optie had op drie Concorde-toestellen,
maar niet tot aankoop zou overgaan als
de kosten niet zouden dalen.
Overeenkomstig eerder uitgesproken
verwachtingen is de gang van zaken bij
NV Associatie van Uitgevers van Dag
bladen en Tijdschiften (AUDET) in de
tweede helft van 1975 aanmerkelijk
gunstiger geweest dan in het eerste half
jaar. Was over het eerste halfjaar spra
ke van een teruggang in de resultaten
met ongeveer 14 pet, voorlopige cijfers
geven over heel 1975 een winststijging te
zien van circa 20 pet. Deze belangrijke
verbetering is vooral te danken aan een
toeneming van het advertentievolume,
met name in het laatste kwartaal, en
een stabilisatie van de papierprijzen, al
dus het bedrijf. De winststijging maakt
een verhoging van het dividend moge
lijk. Een voorstel hiertoe voor de op 4
juni te houden jaarvergadering zal in de
eerste helft van april worden gepubli
ceerd.
Over
ARNHEM (ANP). Akzo NV heeft
in 1975 een nettoverlies (voor buitenge
wone bate en lasten) geleden van f 189
mln (v. j. 372 mln winst). Met inbegrip
van de voorziening van 250 mln voor
namelijk bestemd voor eenmalige verlie
zen voortvloeiende uit saneringsmaatre
gelen bij Enka Glanzstoff komt h et
nettoverlies uit op 442 miln. aldus
kzo.
D
D