MERENDEEL VOLK ZIET AHDAB ALS REDDER Doorbraak St. Cothard-tunnel nabij Steun Britse pond kostte Engeland 800 miljoen dollar Speculanten gokken op devaluatie frank Koning van Zweden verlooft zich Elf gewonden na ontploffing in ammoniak- fabriek PSP-vrouwen tegen abortus compromis Rechter kan Concorde niet tegenhouden Staatssecretaris Brinkhorst tot tranen toe geroerd” DRIE VERDRAGEN MET POLEN DOOR BONDSRAAD AANVAARD Kanaaltunnel-debat in Europees Parlement Roof op Heathrow Politieke spanning in West-Duitsland afgenomen J| ZATERDAG -x- ■rk en ep ies ivil ie- □rt tat ing een opt itie jen) an- »or- on: en gal ior- aij- De drs. :re- lere uit bij- irs in Mt tof rd iet n- 1) jr- )n- en. ie- 2) fa- :ht )ft. ie- ze- ten ïen m- sie irs in Ise sr- lel iep :ji- ep. sd. Sympathie (Van onze redacteur in Bonn, Jan Kuiper) BONN. De Westduitse Bonds raad, de kamer waarin de deel staatregeringen zijn vertegenwoor digd, heeft gisteren met algemene stemmen de drie verdragen die West-Duitsland op 9 oktober van het vorig jaar met Polen afsloot, aanvaard. Daarmee is een eind ge komen aan een weken durende politieke spanning in West-Duits land BEIROET. Het duel in Libanon is nog onbeslist. Brigade-generaal Aziez Ahdab heeft nog niet gewonnen, president Sleiman Franjieh heeft nog niet verloren. Enkele politieke leiders, bang als ze zijn voor militairen aan de macht, hebben om deze reden de actie van de militaire gouverneur veroordeeld. Maar de meningen van politici blijken niet langer doorslag gevend te zijn. Het gaat nu om de verlangens van het kiezerspubliek en het merendeel van de Libanese bevolking ziet in generaal Ahdab de red der van het land. BINNEN- EN BUITENLAND Links, Carl Gustav en rechts, Silvia Sommerlath. met de 'ijf :ek en. te ijn SITTARD (ANP). Bij een ontplof fing in de ammoniakfabriek 1 van UKF (kunstmestfabrieken) gelegen in de loka- tie DSM-Sittard zijn gistermorgen twin tig mensen licht gewond geraakt. Ze werden in de verbandkamer van het bedrijf behandeld. De Amerikaanse minister van tran sport, William T.Coleman, heeft op 4 februari toestemming gegeven voor een beperkt aantal vluchten op de luchtha ven Kennedy bij New York en Dulles, in de buurt van Washington, voor een proefperiode van 16 maanden. Niet de verdragen zelf waren de inzet van de politieke strijd, maar de machts strijd in de christen-democratische par tijen tussen de vleugel-Kohl (de voorzit ter van de CDU) en de vleugel-Strauss (de voorzitter van de CSU) bepaalde de discussie. Strauss, die reeds anderhalf jaar geleden in het Beierse plaatsje Son thofen een confrontatiekoers ten aanzien van de regering-Schmidt had aangekon- digd, had ook met betrekking tot de verdragen met Polen aangedrongen op een gesloten front van nee-stemmers. Zes jaar lang hebben mijnwerkers ge werkt aan de langste verkeerstunnel ter wereld door het St. Got hard-massief in vinden in de 16,3 kilometer lange tunnel, die waarschijnlijk tegen 1985 voor het verkeer in gebruik zal zijn. (Van onze redacteur in Stockholm, Henk Ruyssenaars) lig in ed ?en len nd. er- >en ig- iks er- zou de ipi- nd li- en ag ud ise ng en na oe en •a- is- >r- ndt vee ied op- ioet sa- and len ge jn. *ze iet er. de an ilo sr- let )se ter an sn if- ine ize in BPS ;n- ie- Het viertal overmeesterde de bewaker van het depot en haalde uit de safelo ketten geld, staven goud en kostbare edelstenen weg. De bewaker, die onge deerd bleef, wist zich na het vertrek van de rovers van zijn boeien te ontdoen en van ontevreden militairen uitgroeien tot een nationale opstand. Toen een beslis sing niet langer uitgesteld kon worden, wilde premier Karami de verantwoor delijkheid daarvoor niet dragen en was het de militaire commandant van Bei roet, generaal Ahdab die de knoop door hakte. Twaalf werknemers konden het werk voortzetten, acht moesten met verwon dingen naar huis. De produktie ligt voorlopig stil. Het bedrijf heeft flinke brandschade geleden. De arbeidsinspectie zal maandag het onderzoek voortzetten. Het officiële Franse standpunt blijft dat er geen sprake van een herziening van de wisselkoersverhoudingen binnen de slang kan zijn en dat nog minder kan worden overwogen de frank uit het systeem van gezamenlijk zwevende va- De situatie in Libanon is opnieuw voorpaginanieuws in de Arabische we reld, maar er is nog geen enkele officië- STOCKHOLM. De 29-jarige Zweed se koning Carl Gustav XVI heeft zich verloofd met de 32-jarige Silvia Renathe Sommerlath, de dochter uit een West- duits middenstandsgezin in München. Dit is gistermiddag officieel bekendge maakt. Haar familie bevond zich gisteren al in Stockholm en gisteravond werd het verlovingsfeest gevierd op heit koninklijk slot in Stockholm, gevolgd door een huldiging door de buiten het paleis ver zamelde menigte. Verwacht wordt dat le Arabische reactie op de gebeurtenis sen in dat land. De Syrische pers toonde sympathie voor de actie van generaal Ahdab. Enkele dagen geleden verklaarde de regering in Damascus zich tegen het voortijdig aftreden van president Fran- jieh, maar het ziet er naar uit dat Syrië serieuze actie wil ondersteunen die een kans van slagen heeft om rust in Liba non te herstellen. Berkhouwer: „Dat is mijn zaak, niet de uwe”. De minister-president van deze deel staat, Alfons Goppel, werd namelijk te laat op de hoogte gebracht van het feit dat het hoofdbestuur van de CSU met algemene stemmen had besloten de re gering van de deelstaat te adviseren de verdragen van de hand te wijzen. De opwinding op het eveneens gisteren be gonnen CSU-congres in München was dan ook .zeer groot. De gedelegeerden wensen dat de regering van de deelstaat rekenschap zal afleggen voor haar stem gedrag. Desondanks is Helmut Kohl als de grote overwinnaar uit de bus gekomen. Niet alleen kan hij er zich tijdens de verkiezingsstrijd op beroemen de Polen concessies te hebben afgedwongen, de CDU is ook als coalitiepartij voor de FDP aantrekkelijker geworden. De laat ste tijd wordt steeds meer druk uitgeoe fend op de FDP, die nu nog een coalitie vormt met de sociaal-democraten, om zich open te stellen voor samenwerking met de christen-democraten. Vooral de president van de republiek, Walter Scheel (FDP), heeft zich herhaaldelijk in die zin uitgelaten. De eenheid in het christen-democrati sche kamp, die Kohl zich wenste, is uiteindelijk een schijneenheid gebleken. Zijn rivaal Strauss wilde consequent blijven en bleef „nee” zeggen. AMSTERDAM (ANP). De PSP- vrouwenwerkgroepen keuren de moge lijke onderhandelingen tussen PvdA en VVD over de wetsvoorstellen inzake ab ortus provocatus af. Zij vinden het voorgestelde compromis tussen PvdA en VVD volstrekt onaanvaardbaar, aldus een communiqué van de PSP-vrouwen. Aangenomen wordt dat hij de woord voerder is voor een belangrijke groep hoge officieren die achter de schermen willen blijven. Het gaat immers niet om een militaire staatsgreep maar om de versnelde keuze van een nieuwe natio nale leider die het algemeen vertrouwen geniet. De Libanezen zijn sterk in tusse noplossingen en ook in de huidige situa tie is een compromis niet uitgesloten. Generaal Ahdab heeft echter de belan gen van het Libanese volk op de eerste plaats gezet. WASHINGTON (Reuter, UPI). Een Amerikaanse federale rechter heeft zich gisteren niet bevoegd verklaard om lan dingen van het Brits-Franse supersone vliegtuig Concorde op de luchthavens John F. Kennedy en Dulles te verbieden. De rechter wees daarmee een verzoek af van districtsfunctionarissen uit New York en de staat Noord-Virginia om een rechtelijk verbod op landingen van de Concorde tot geluidsnormen waren aan genomen. de Zwitserse Alpen. De tunnel zal een verbinding door de Alpen tussen noord en zuid-Europa tot stand brengen. Op 26 maart zal de officiële doorbraak plaats- Hun verloving is een zaak waaraan sedert 1972, toen zij elkaar troffen bij de Olympische Spelen in Mijnchen, veel aandacht is besteed en daarom komt deze verloving ook niet als een verras sing. Silvia Sommerlath is de laatste jaren regelmatig op bezoek geweest in Zweden, waar zij zelfs op geheime mili taire vliegvelden geland is om daarna naar een van de zomerhuizen of kaste len van de koning te worden gebracht. De houding van socialistenleider Ka mal Joemblat is dubbelzinnig. Hij deelt de vrees van zoveel Libanese politici voor militairen aan de macht en heeft zich tegen de militaire staatsgreep verkl aard. Hij ontweek echter de actie van generaal Ahdab in deze categorie te plaatsen en is beslist eens met het J aftreden van president Franj. Kohl heeft daarentegen steeds naar een uitweg gezocht die een „ja” mogelijk maakte. Hij zette de regering onder druk, zodat deze in ononderbroken con tacten met Warschau er ten slotte in slaagde enkele concessies van Poolse kant te bewerkstelligen- Alle door de CDU-CSU geregeerde deelstaten besloten gistermorgen, na hernieuwd beraad, de verdragen goed te keuren. Ook de door de CSU geregeerde deelstaat Beieren. PARIJS (ANP, Reuter). De specu latie cp een spoedige devaluatie van de Franse frank heeft gisteren tot een on gekende koortsachtige handel op de wis selmarkt in Parijs geleid. Volgens som mige handelaren heeft -de Franse cen trale bank meer dan een miljard mark moeten verkopen om de druk op de frank te verlichten. Maar evenals don derdag. toen ook grote bedragen in mar ken werden besteed, bleef de Westduitse valuta op zijn maximumkoers van 1,76425 frank staan. Nu de gematigde vleugel van de CDU tijdens de discussie over de verdragen met Polen de overwinning heeft be haald, verwacht- men dat een coalitie tussen CDU en FDP in de deelstaat Neder-Saksen, waar de christen-demo craten momenteel een minderheidsrege ring vormen, niet meer tot de onmoge lijkheden behoort. Silvia Sommerlath de koning zal verge zellen op zijn komende bezoek aan de Verenigde Staten begin april. In de Zweedse monarchistische geschiedenis hebben koninklijke verlovingen altijd plaatsgevonden op een vrijdag, zoals bij alle prinsessen: Margarethe, Brigitta, Desiré en Christina. Tijd en plaats van het huwelijk zijn nog niet bekend, maar zouden vanoch tend om elf uur tijdens een persconfe rentie in het paleis bekendgemaakt wor den, waarbij nadere bijzonderheden rond deze verloving en het komende huwelijk uit de royalistische doeken zou worden gedaan. Interessant in verband hiermee is een onderzoek, dat kort geleden werd gehou den, naar de opvattingen van de Zweden ten opzichte van het koningshuis. Slechts 12 percent van de ondervraagden vond dat Zweden een republiek moest worden, terwijl 66 percent in ieder geval een voortzetting van de monarchie wen ste. Dat verlangen gaat nu dus in ver vulling. Tijdens zijn bezoek aan Neder land in juni a.s. is de Zweedse koning geen vrijgezel meer. LONDEN (AFP). Vier gemaskerde mannen hebben gisterochtend een baga- gedepot op de Londense luchthaven He athrow overvallen, enkele safeloketten gekraakt en een buit ter waarde van ruim een half miljoen pond meegeno men. luta’s terug te trekken zoals in januari 1974 is gebeurd. Binnenskamers geloven niet alle Franse functionarissen meer dat een devaluatie nog te voorkomen is. Ze wijzen erop dat het aanbod van franken ditmaal groter is dan bij de twee vorige keren dat er dit jaar een aanslag op de Franse valuta werd ge pleegd. Sinds het begin van deze maand zou de Franse centrale bank tussen 2,5 en drie miljard mark hebben moeteii uitge ven om de frank binnen de slang te houden. De Franse reserves aan conver- tibele valuta’s bedroegen eind februari na meer dan zes miljard dollar tegen eind december 7,4 miljard. In februari droog de het aanbod van franken op nadat president Giscard Het parlement stemde niet over de door mr. Berkhouwer aanhangig ge maakte vraag. Omdat er nog maar twaalf (van de 200) afgevaardigden in de zaal waren stelde mr. Berkhouwer zelf voor de stemming maar uit te stellen, wat gebeurde. niet had gedaan; de raad had het niet gedaan omdat er geen voorstel van de Europese Commissie is (de raad kan slechts beslissen aan de hand van Com missievoorstellen). maar het is zeer goed mogelijk dat de Commissie een voorstel doet. Guido Brunner, een Duits lid van de Commissie, was niet geheel afwijzend: de Commissie onderhoudt informele contacten met de betrokken landen over het tunnelproject (waarvan Engeland en Frankrijk, enige jaren geleden, hebben besloten af te zien vanwege de prohibi tief hoge kosten). De onzekerheid op het politieke front ontlaadde zich in Beiroet en verschillen de andere plaatsen in het land in een aantal vuurgevechten maar er is beslist geen sprake van georganiseerd verzet tegen het beleid van generaal Ahdab. Weliswaar hebben de moslimrebellen in het zuiden van Libanon van de gelegen heid gebruik gemaakt om nog twee an dere legerkazernes in te nemen. Het is nog niet helemaal zeker welke kant de moslimrebellen onder leiding van luite nant Ahmad Khatieb zullen kiezen. op een volkenrechtelijk bindende wijze vast wilde leggen dat alle voormalige Duitsers, die het land wilden verlaten, daartoe ook in de gelegenheid zouden worden gesteld. In de nacht van donder dag op vrijdag verklaarde de Poolse regering zich tot deze concessie bereid en stond een „ja” van de oppositie niets meer in de weg. Dat de verdragen de verzoening tüssen de Bondsrepubliek en Polen zullen die nen, zoals alle partijen tijdens het debat lieten weten, is de vraag, nu ze op deze cynische wijze zijn geaccepteerd. De voorzitter van de sociaaldemocratische partij, Willy Brandt, die de verzoening spolitiek met Polen op gang bracht, sprak van „een bittere nasmaak”, die de hele gang van zaken achter liet. Dalyell: „Dit is maar iets minder krankzinnig dan de toespraak van de woordvoerder van de liberale fractie over dit onderwerp in 1973 toen hij, in een bui van enthousiasme na een bezoek aan het Franse Rance, zich afvroeg waarom er geen dam in het Kanaal wordt gebouwd voor een getijden cen trale. Ik betwijfel of dit een goed libe raal onderwerp was”. Nadat Lord Gladwyn had uitgelegd dat een tunnel-brug de scheepvaart niet zou behoeven te belemmeren, verweet Dalyell de afgevaardigde „zich te hebben geassocieerd met talrijke imbeciele za ken, en ik heb sterk de indruk dat dit er een van is. De drie verdragen het betreft hier een krediet, een afkoopsom voor pensi oenen en een emigratieregeling voor 125.000 voormalige Duitsers waren eerder al door de Bondsdag, het West duitse parlement, aangenomen. De West duitse president Walter Scheel had reeds gisteren het ratificatiebesluit onderte kend. Tot het laatste moment toe weigerden de door de CDU-CSU geregeerde deel staten, die samen een meerderheid van 26 tegen 15 stemmen hebben in de Bondsraad, de bedragen goed te keuren. Knelpunt bleef het feit dat Polen niet De staatssecretaris verzekerde de wei nige afgevaardigden die het nachtelijke debat bijwoonden dat hij „met open ogen, met open oren en soms met open mond” had geluisterd. Eerder had name lijk de voorzitter, de Britse labourafge- vaardigde sir Geoffrey de Freitas, in antwoord op een opmerking van mr. Berkhouwer over slapende afgevaardig den, verklaard dat „niemand van de afgevaardigen sliep, maar dan enkelen eenvoudig met gesloten ogen luisterden”. Berkhouwer had verteld hoe hij op zijn achttiende, „in de crisistijd” naar Engeland was gegaan. „Ik kreeg van mijn grootmoeder drie pond mee. Ik ben op de fiets naar Oostende gegaan waar je voor twee pond met de boot naar Dover kon varen. Toen ik echter in Oostende kwam bleek het te misten en voer de boot niet. Sindsdien heeft mij de gedachte beziggehouden hoe wij een verbinding kunnen maken tussen Groot- Brittannië en Europa”. Het betoog van het liberale Tweede- Kamerlid mondde uit in een vraag (me de namens de afgevaardigden van vier andere partijen) aan de Europese Com missie, of de Europese gemeenschap of een of andere wijze financieel kon wor den betrokken bij de bouw van een kanaaltunnel. a Staatssecretaris Brinkhorst hield zich op de vlakte: als fungerend voorzitter van de ministerraad kon hij geen stand punt innemen zoalang de raad zelf dat Tijdens het vrij chaotische debat kwam het tot een enigszins onaangena me woordenwisseling tussen mr. Berk houwer en de Schotse labour-afgevaar- digde Tom Dalyell die nadat de libe rale Engelse oud-minister van Buiten landse Zaken Lord Gladwyn had gezegd het voorstel slechts te kunnen steunen indien sprake was van een brug-tunnel zich afvroeg hoe het liberale Tweede- Kamerlid de scheepvaartkringen in Am- steram en Rotterdam wilde uitleggen hoe de schepen rondom de Shetland- Eilanden en Ierland zouden moeten va ren”. Het kunstmatig in stand houden van een verouderde politiek en sociale machtstructuur lokte eerst een tien maanden lange burgeroorlog uit. Toen moest Syrië bijspringen om de Libanese leiders op het vredespad te brengen, maar het koppig vasthouden aan de traditionele voorrechten liet de muiterij maakt voor buitenlandse beleggers en enig evenwicht zou hebben verschaft voor de waardevermindering van het pond sterling van vijf percent in ruim één week- Het pond sloot gisteren op 1,9260 dol lar, 0,80 dollar onder" de laatste notering van donderdag. Velgens valutahandela ren heeft de centrale bank zeker 100 miljoen dollar moeten uitgeven om een verdere daling te voorkomen. De jongste monetaire crisis heeft de bank naar schatting al 800 miljoen dollar gekost. Dat is ongeveer elf percent van de Britse goud- en deviezenreserves. De steun aan het pond heeft dus nagenoeg het hele bedrag van 1100 miljoen dollar opgeslokt dat Engeland onlangs van het Internationale Monetaire Fonds heelt Strijd in Libanon nog onbeslist STRAATSBURG (AMP). Staatsse cretaris Brinkhorst, die deze week bij een deel van de debatten in het Europe se Parlement is geweest, heeft, zoals hij zelf in de vergadering zei, „bijna tranen in de ogen gekregen” van „het boeiende betoog” dat „de geachte afgevaardigde” (Cees Berkhouwer) hield over „een vraagstuk dat hem reeds sinds zijn jeugd heeft gekweld”: een verbinding tussen Engeland en het vasteland van Europa. De politieke partijen hebben de eerste dag van de machtsovername gebruikt voor intensief overleg en voorzichtig af wachten. De leider van de christen- liberalen, oud-president Camille Cha- moen heeft zich aan de zijde van Fran jieh geschaard. Zijn eigen ervaring kan de president van nut zijn na de zes maanden lange burgeroorlog. In 1958 mocht Chamoen zijn ambtsperiode nog afmaken na zijn capitulatie voor gene raal Foead Shehab. Zij houden onverkort vast aan de drie eisen die ook door het abortuscomité ,',Wij vrouwen eisen” worden gesteld: abortus uit het Wetboek van Strafrecht, abortus in het ziekenfondspakket en de vrouw beslist. Het wetsontwerp Lam- berts-Roethof komt volgens de PSP vrouwen het meest tegemoet aan deze eisen. Zij menen dat ook na drie maanden zwangerschap de beslissing over het al dan niet uitvoeren van een abortus door de vrouw in overleg met haar arts genomen dient te worden zonder moge lijke bevoogding achteraf door een com missie. Ook wordt iedere bepaling in het Wetboek van Strafrecht, die strafvervol ging van de arts mogelijk maakt, vol strekt afgewezen. De Palestijnse Bevrijdingsorganisatie heeft zich uitgesproken voor een vere nigd onafhankelijk democratisch en sterk Libanon. De Palestijnse comman- doleiders houden zich voor de rest afzij dig omdat zij het touwtrekken tussen generaal Ahdab en president Franjieh beschouwen als een interne Libanese aangelegenheid. Zij zijn tevreden met de geruststelling van de militaire gouver neur dat de overeenkomsten over de Libanees-Palestijnse betrekkingen on veranderd van kracht blijven. Schmidt in Nice hadden verklaard dat er geen noodzaak bestaat voor een her ziening van de koersverhouding tussen mark en frank. Het pond sterling heeft zich gisteren op de wisselmarkt in Londen niet kun nen handhaven. Dat vond zijn oorzaak in de ongunstige cijfers over de buiten landse handel in februari en in het besluit van de centrale bank haar mini mumrente (vergelijkbaar met het dis conto in andere landen) op negen per cent te houden. De Bank van Engeland moest het de tweede speculatiegolf iets pond gisteren dan ook weer flink steu nen. Dat zou misschien niet nodig zijn geweest als zij had besloten de mini mumrente te verhogen, wat het Britse en ge- zou w

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1976 | | pagina 3