MET RECEPTIE EN SYMBOLISCHE OPENING NATUURPAD ELSWOUT
4
in
Nauernasche polder
Informatie
over drugs
TREINVERBINDING DOORSLAGGEVEND Staten kopen grond
VOOR VESTIGING PEN IN ALKMAAR
1
n
schmitznv
deskundig
drukwerk-
advies?
dinsdag
VOOR GROFVUILSTORTPLAATS
Laurentiuskerk
boekdruk
foliedruk
o
k
definitief op
monumentenlijst
Marktberichten
8
9
STAD EN STREEK
NIEUWS
UIT
1 6
MAART
19 7 6
I.V.
Granen
GS TERUGHOUDEND TEGENOVER AUTO-GEBRUIK
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM We moeten af van het idee dat de individuele auto een
geschikt vervoermiddel zou zijn voor het woonwerkverkeer. We moeten
er rekening mee houden dat over honderd jaar de auto als algemeen toege
past vervoermiddel zal hebben afgedaan. Alleen al omdat onze olie dan op
zal zijn. In de toekomst zullen we zijn aangewezen op de trein. GS staan
terughoudend tegenover de auto en hechten veel belang aan ’n goed open
baar vervoer. Een goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer was bij
de bepaling van de plaats voor het PEN-kantoor een zeer zwaar wegend
argument. Wognumse Buurt is wat dat betreft gunstiger gelegen dan Heer
hugowaard. Het PEN-kantoor in Wognumse Buurt zou vlakbij het station
in Alkmaar komen. Vandaar onder meer de keus van GS voor de Wog
numse Buurt.
Duurder
&-
Produktie
Heren
Representatief
f
Zocherschool viert eeuwfeest landbouwonderwijs
- *5^-
l
Gedeputeerde ir. J. IJff
(ADVERTENTIE)
Tussen 1850 en 1875 heeft Nederland,
dat wil zeggen vooral de rijken in Hol-
Dit is een illustratie uit het leerboek
van Johannes Hazeu, waarmee in 1820
het landbouwonderwijs in ons land aar
zelend begon. Pas in 1876, toen de Rijks-
landbouwschool in Wapeningen goed be
gon te draaien, was onderricht bereik
baar voor grotere lagen van de bevolking.
ek te
grote
kinge-
kklng.
komt
onder
e kof-
ikken,
wezen
rijf is,
tksde
h 12
i toch
koopt
»nson,
ïarry,
zelfs
JSrtor-
rieks-
van
Haar-
s ook
5 uur
eren.
nder-,
da-
etsen.
ootste
md!
land, goed verdiend aan de voedselvoor
ziening van het industrialiserende Duits
land en Engeland. Toen, in 1875 kwamen
de klappen. Goedkope granen van de
Amerikaanse prairies overstroomden Eu
ropa, kort daarop gevolgd door granen
uit Rusland en Agentinië. De chemie
nam de vervaardiging van verfstoffen
over, aardolie verdrukte de raapolie, de
margarine-industrie kwam op en trof de
veeteelt en boterbereiding. Het „laissez
faire” van de liberalen had gefaald. De
Nederlandse landbouw stortte in elkaar.
daad een respectabel bedrag te vinden.
Het zou ook moeten worden doorbere
kend in de tarieven maar op zo’n groot
bedrag aan totale kosten zou het slechts
een geringe rol spelen.
De beslissing van de provincie het
PEN-kantoor uit Bloemendaal weg te
halen betekende een opgelegde keus, die
persoonlijke offers vroeg van het PEN-
personeel, aldus de heer Van Eyndhoven.
Aan de wensen van het personeel zou
dan ook zoveel mogelijk moeten worden
tegemoetgekomen. Als de Staten een be
slissing zouden nemen, die zou indruisen
tegen de verlangens van het personeel,
dan zou dat arbeidsonrust geven. En dat
was een zeer kwalijke zaak bij een
vitaal bedrijf als het PEN, zo betoogde
de directeur. Hij zei erbij, dat dat geen
dreigement was.
De verschillende vertegenwoordigers
van het PEN-personeel gaven uiting aan
een geprikkelde stemming over de trage
en moeizame gang van zaken en het feit
dat GS ondanks een andersluidend
standpunt van de medezeggenschaps
commissie blijven vasthouden aan hun
keus voor de Wognumse Buurt. Men
vond dat de zaak niet van partijpolitieke
kant moest worden bekeken.
Een citaat uit een geschrift van H. J.
J. van Velthoven uit 1935, aangehaald in
het boekje „Weten en laten weten”, een
uitgave van het ministerie van landbouw
en visserij ter gelegenheid van het
eeuwfeest van onderwijs, voorlichting en
onderzoek in de landbouw. De tekst van
Van Velthoven beschrijft de situatie van
de agrarische bevolking van Brabant
anno 1776. Een weinig rooskleurig beeld,
dat de afgelopen tweehonderd jaar on
beschrijflijk snel is veranderd. Het land-
bouwonderricht heeft een onvoorstelbaar
grote vlucht genomen.
telefoon v -
02510-2 32 07
wijkerstraatweglGO J-l.l.amii
velspnnoord (nllKKClIJ
HEEMSKERK. Het gemeentebe
stuur heeft van de minister van cultuur,
recreatie en maatschappelijk werk be
richt ontvangen, dat de Laurentiuskerk
thans definitief op de monumentenlijst
is geplaatst.
HEEMSKERK. Het programma in
het jongerencentrum Donkey Shot staat
op dinsdag 23 en donderdag 25 maart in
het teken van de drugs. Vanuit de
regelmatige bezoekers van het jongeren
centrum is om meer informatie ver
zocht. De programmagroep vindt de be
staande voorlichtingsfilms niet zo inte
ressant en vaak nogal moeilijk te begrij
pen. Daarom heeft men gekozen voor de
vertoning van een normale speelfilm,
waarin het drugsprobleem centraal staat.
De meeste informatiefilms vertellen
vaak alleen maar iets over harddrugs en
wijzen op het gevaar van verslaving.
Over softdrugs wordt weinig of niets
verteld, maar volgens de programmalei-
ding zijn juist die softdrugs actueel, nu
de regering bezig is met een wetsont
werp inzake het beperkt toelaten van
softdrugs.
Die speelfilm wordt dinsdag vertoond
en donderdagavond komt er iemand van
het consultatiebureau voor drugs in
Haarlem praten naar aanleiding van de
problematiek die in de film aan de orde
is gekomen. Hij brengt ook dia’s en
informatiemateriaal me».
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM/OVERVEEN. „De bezoeker van Brabant vindt den
ingezetene den gantschen dag, zonder zelfs den nagt te sparen, bijna
boven menschenkragten werkzaam en zwoegende voor zich en de zijnen;
maar met welk gevolg? Voor dit alles is zijn drank schoon water of zuere
kaernemelk; zijn eeten aardappelen met raap-olie, zo die niet te duur is,
of meestentijds zuere kaernemelk en somtijds azijn; brood zonder boter
of kaas, tenminste zeldzaam anders; zijn kleeding gescheurt en geplukt,
met blauwe zoogenaamde kiel van grof linnen overdekt; zijne ligging
zonder eenige veeren op zakken, met stroo of dergelijke gevult; en zijn
deksel van geen beter natuur, geheel afzichtelijk tezaamèn zooveele
bewijzen van zijnen behoeftigen toestand, waarmede hij te worstelen
heeft”.
Ook op de Zocherschool denkt men er
kennelijk zo over, getuige een artikel
dat de secretaris van het schoolbestuur.
A. Olivier ing„ schreef ter gelegenheid
van de jubileumviering. Hij stelt: „Het is
waar, dat onze school niet een school is
waar het gaat over de eerste levensbe
hoeften, over voedsel, maar meer gericht
is op de siertuinbouw. Maar wij alle
maal van de Zocherschool zijn onderdeel
van het landbouwonderwijs met alles
wat daar bij komt. We moeten niet
alleen kijken naar een boom, heester,
plant of bloemen, maar ook leren wat
de waarde is van alles dat groeit
De heer Van Eyndhoven zei nog dat
de medezeggenschapscommissie geheel
onafhankelijk van de directie tot het
zelfde standpunt was gekomen.
Gedeputeerde IJff zei dat hij de me
dezeggenschapscommissie to-ch wel be
schouwde als een vertegenwoordiging
van het personeel. Of die commissie nu
door negentig of maar door vijftig per
cent van de personeelsleden werd onder
steund, was hem om het even. Er is nu
eenmaal gekozen voor dit model van
personeels-representatie. Of die verte
genwoordiging inderdaad representatief
was, was, aldus ir. IJff, verder een zaak
van de commissie zelf.
Aan een enquête onder het personeel,
om te vernemen hoe het personeel nu
werkelijk in meerderheid over Wognum
se Buurt, Bergermeer of Heerhugowaard
dacht, had hij geen behoefte. Dat was
ook het standpunt van de heer Van
Eyndhoven.
De verschillende statenleden brachten
naar voren nog geen vastomlijnd stand
punt te hebben. De fracties zouden nog
een onderhoud hebben met het perso
neel. Betoogd werd toch vooral omzich
tig om te springen met de keus van de
personeelsvertegenwoordiging. In het
oordeel zou ook moeten worden betrok
ken hoe de bewoners van de Wgnumse
Buurt zelf over de PEN-vestiging den
ken. Een aantal statenleden pleitte voor
een nieuw onderzoek van het Berger
meer als alternatief. Verder werd ge
steld dat het personeel zou moeten kun
nen wonen in zowel Alkmaar als Heer
hugowaard als elders, ongeacht de uit
eindelijke beslissing.
In 1810 verscheen een schoolboek van
de hand van ene Hendrik Ponse, huis
man te Geervliet. Tien jaar later publi
ceerde Johannes Hazeu een leerboek on
der de titel „De onderwijzende landman
met zijne kinderen in leerzame gesprek
ken over den landbouw en landhuis
houdkunde.” Maar veel veranderde er
niet. De onderwijzers en dominees kon
den de achterlijkheid van de bevolking
niet aan. Een bevolking die nota bene zo
arm was, dat ze brood at vermengd met
zand.
Ook ontstonden in 1814 weer Commis
sies van Landbouw, die tijdens de Fran-
van de grond nu te nemen. Er waren
namelijk kapers op de kust.
De gedeputeerde voelde er niets voor
om de exploitatie van de belt uit te
besteden aan de particuliere onderne
ming Marpet, een grondverbeteringsbe-
drijf. Aan deze onderneming was niette
min vergunning verleend voor de ont
gronding van een beperkt aantal kavels.
Ir. IJff stelde dat met vergunningen
voor ontgrondingen zeer voorzichtig
moest worden omgegaan omdat zich in
de bodem veel archeologische rijkdom
men schijnen te bevinden. Men ver
moedt de aanwezigheid van resten van
nederzettingen uit de Fries-Romeinse
tijd. Waardevol genoeg om speciaal op
het streekplan aan te geven, aldus de
gedeputeerde.
De Staten discussieerden ook nog over
een voorstel om een subsidie van
600.000 beschikbaar te stellen voor de
bouw van cultureel centrum in Alk
maar. Het voorstel werd met algemene
stemmen aangenomen; Een motie van de
socialist C. J. Korver, om zo mogelijk
ook andere daarvoor in aanmerking ko
mende culturele centra in de provincie
te subsidiëren werd ook aanvaard. De
VVD en de heer De Lange van D’66
stemden tegen, uit financiële overwegin
gen.
Ook in deze regio, waar in 1901 door
de afdeling Haarlem van de Koninklijke
Nederlandsche Maatschappij voor Tuin
bouw en Plantkunde een rijkstuinbouw-
wintercursus werd opgericht, dit jaar
dus driekwarteeuw geleden. Voor de
cursussen was zoveel belangstelling, dat
in 1962 de Zocherschool voor tuinbou-
wonderwijs werd opgericht, thans geves
tigd op het landgoed Elswout in Over-
iveen na met 16 leerlingen begonnen te
zijn in een leegstaand schoollokaal aan
de Hertzogstraat in Haarlem. In 1964
verhuisde de school naar de Haarlem-
merljedesttaat, in 1967 naar de Welte-
vredenstraat en in 1973 naar het monu
mentale buiten op Elswout, dat geheel
werd verbouwd en ingericht voor het
bewuste type onderwijs.
Wat betreft de 1,8 miljoen gulden die
de vestiging in Wognumse Buurt duur
der zou zijn dan Heerhugowaard merkte
de heer Van Eyndhoven op dat inder-
gezette dagen in de week” landbouwon
derwijs te laten geven en ook predikan
ten in te schakelen bij de voorlichting
van volwassenen. Het duurde ruim der
tig jaar voor de suggesties van Muller
enig effect hadden.
Tot er in 1886 een staatscommissie werd
opgericht, die de corrupte boterhandel
saneerde, het landbouwonderwijs en -
onderzoek op poten zette, enzovoort.
Sinds het begin van deze eeuw is ook
het landbouwwezen in een stroomver
snelling geraakt. De wetenschappelijke
ontdekkingen verdrongen elkaar, oude
waarden verdwenen van tafel. Kunst
mest kwam op de markt. Het begon in
Duitsland, maar ook in Nederland stak
men de handen uit de mouwen. Het
virus van de overstelpende groei sloeg
toe. De arbeidersmassa groeide, er kwa
men duizenden huizen bij en honderden
fabrieken. Het in 1877 opgerichte proef
station in Wageningen draaide op volle
toeren, evenals de wat later gestarte
stations in Groningen, Hoorn, Maastricht
en Breda. Onderzoek ging hand in hand
met voorlichting en onderwijs. Het was
een sneeuwbal die ging rollen, voortge
duwd door de overheid, die nog tot op
de dag van vandaag is blijven duwen.
Nu, anno 1976, is het landbouwonder
wijs, -onderzoek en de landbouwvoor
lichting ondergebracht in honderden
scholen en instituten, ondermeer 134 la
gere, 50 middelbare en 10 hogere agrari
sche scholen die gezamenlijk 31.000
mensen les geven. Er zijn talloze cursus
sen, praktijkopleidingen en er is natuur
lijk nog altijd de Landbouwhogeschool
in Wageningen, hét centrum van alles
wat met landbouw en veeteelt te maken
heeft. De overheid betaalt. Op de begro
ting van 1976 van het ministerie staat
een post van 418 miljoen, bijna een
kwart van de totale begroting.
resultaten van tientallen jaren
noeste arbeid zijn navenant. De produk
tie steeg astronomisch. Negatieve gevol
gen konden echter niet uitblijven. Ge
noegzaam is bekend hoe het toegaat in
de zogenoemde „veredelingsindustrie”.
Het boekje „Weten en laten weten” staat
ook daar even bij stil en benadrukt dat
binnen de instituten en scholen wordt
onderzocht hoe het anders kan. Terecht
wordt geconcludeerd: „Zolang land
bouwkundig onderzoek, onderwijs en
voorlichting de gedachte dat zij dienst
baar moeten zijn aan ons volk levend
weten te houden, zolang zullen ze ook
met alle aspecten van de landbouwpro-
duktie rekening moeten houden.”
Gedeputeerde ir. J. IJff zei, dat de
gemeente Zaanstad 4e strop als gevolg
van grondaankopen in de Assendelver-
veenpolder bij de exploitatie van de belt
in de Nauernasche polder zou kunnen
inbrengen. Zaanstad had in de Assendel-
verveenpolder een grofvuilstortplaats
willen inrichten. Volgens GS is daar
echter niet voldoende ruimte voor een
regionale stortplaats.
De heer Hartog (CPN) vroeg of de
beslissing nog even kon worden uitge
steld en nog in een commissie kon
worden behandeld. Anders zit de provin
cie of Zaanstad maar met de grond. Als
je daar het Geus veld nog bij rekent kun
nen we zo een landbouwbedrijf begin
nen, zo betoogde hij.
„Ik dacht dat de CPN wel blij zou
zijn met deze collectivisatie van de
grond”, werd vanuit de staten geroepen.
„Ik ben geen Rus”, was de repliek van
de heer Hartog.
De VVD maakte bezwaar tegen de
aankoop van de grond. Men is in die
partij gekant tegen het idee van een
provinciaal grondbedrijf. Een bezwaar
dat door de linkse fracties principieel
niet wordt gedeeld. Ir. IJff drong er met
klem op aan de beslissing tot aankoop
Gedeputeerde ir. J. IJff heeft dit
maandagmiddag in de vergadering va n
de Raad van Toezicht nog eens duidelijk
uiteengezet. De provincie moest, aldus ir.
IJff, bij de vestiging van een provinciaal
bedrijf het voorbeeld geven, door het
argument van bereikbaarheid met het
openbaar vervoer doorslaggevend te la
ten zijn. Bij vestiging van grote bedrij
ven was het van belang vooruit te
denken. Anticiperen op de toekomstige
ontwikkelingen in plaats van extrapole
ren van de huidige toestand (duss in
plaats van er van uit te gaan dat het
gebruik van de individuele auto in de
toekomst nog mogelijk zou zijn). De
gedeputeerde onderstreepte overigens dat
de staten uiteindelijk op 12 april is
de bedoeling de beslissing nemen.
Er kwamen maandagmiddag geen
nieuwe standpunten naar voren. De di
rectie van het PEN en de Medezeggen
schapscommissie verdedigden hun stand
punt: Heerhugowaard, afwijzing van de
Wognumse Buurt en Bergermeer als
tussenoplossing. -
PEN-directeur Van Eyndhoven zei dat
de vestiging in Heerhugowaard de moge
lijkheid tot uitbréiding open liet. In de
Wognumse Buurt kon dat niet. Hij gaf
toe dat de Wognumse Buurt gunstiger
was gelegen wat betreft de openbaarver-
voers-mogelijkheden. Maar hij vroeg
zich af of het openbaar vervoer zich niet
zou moeten richten naar de PEN-vesti-
Sing in plaats van andersom. Huurhu-
gowaard kon zo gelijkwaardig worden
Semaakt aan de Wognumse Buurt.
se overheersing waren afgeschaft. Ge
nootschappen werden in het leven ge
roepen, maar hoewel er erg veel werd
gepraat over de landbouw bleven de
echte behoeftigen, de onderdanige keu
terboertjes, buiten spel staan. Zoals het
boekje „Weten en laten weten” schrijft:
„Het bleef voorlopig opfladderen, tot
edht vliegen kwam men nog niet. Echte
vakorganisatie, echt landbouwonderwijs
zouden nog jaren op zich laten wach
ten.” Pas in 1873 kwam de landbouw
school in Wageningen van de grond,
dezelfde die in 1876 tot rijkslandbouw-
school werd verheven en welks jubileum
nu gevierd wordt.
BEVERWIJK. D noteringen aan de
veiling waren maandag: anjers 20-45
tros anjers 150-280, anemoon 95, blauwe
druif 80, forsyhthia 45, freesia 175-520,
irissen 275, narcissen 85-250, koude
grond 55, orchidee 45-230, roos 30-75,
baby roos 12-45, tupen 125-320.
PLANTENanthurium 800.
In 1776 gebeurde er iets, dat later van
beslissende betekenis zou blijken. In
Amsterdam kwamen zeventig heren bij
een, keurige mannen met lakense pak
ken en zonder enige binding met de
landbouw. Niettemin richtten zij de
„Maatschappij ter bevordering van den
landbouw” op. Hun eerste daad was het
uitschrijven van een prijsvraag. Belang
stellenden werden opgeroepen om een
studie te verrichten naar „de beste mid
delen om de kinderen der landslieden
eene genoegzame kennis te doen verwer
ven noodzakelijk voor het aandstaande
beroep van Landbouwers en Veehou
ders.”
Joachim Frederik Muller, burger van
Amsterdam, kwam met het antwoord
dat bekroond werd. Hij stelde voor een
landbouwkundig schoolboek in dorps
scholen te introduceren, aan de dorpson
derwijzers „het gantsche jaar door op
De Zocherschool, genoemd naar Ne
derlands grootste tuin- en landschapsar
chitect L. P. Zocher, is een vierjarige
dagschool met de vakrichtingen aanleg
en onderhoud van tuinen, bloementeelt
en bloemsierkunst. De school leidt mo
menteel 260 leerlingen op. Nogeens 70
leerlingen volgen een vakopleiding mid-
I dels een leerlingenstelsel. Uiteraard laat
de Zocherschool het eeuwfeest van
Neerlands landbouwonderwijs niet onop
gemerkt voorbij gaan. Vrijdag 19 maart
is er van 16 tot 18 uur een receptie. De
voorzitter van het schoolbestuur, ir. G.
C. Ebeli, zal een herdenkingstoespraak
I houden en een filmprojector plus
i scherm aanbieden. Qók wordt symbo-
I lisch het natuurpad 'door Elswout geo-
I pend, waarop men tal van unieke flora
en fauna kan bestuderen.
Wie bijzonder geïnteresseerd is in de
I Zocherschool kan er vrijdag 19 maart
Het verschil tussen inspraak en geen
inspraak was, aldus de personeelsverte
genwoordiging in de raad van toezicht,
zeven kilometer. De heer De Weijze
wees verontwaardigd de suggestie van
de hand, dat de medezeggenschapscom
missie niet representatief zou zijn. Hij
vroeg zich af hoe men aan die opvatting
kwam. Hij zei te vermoeden dat de
opvatting, dat de medezeggenschapscom
missie niet representatief was, slechts
door een aantal telefoongesprekken
werd ondersteund.
HEEMSKERK. In de maand febru
ari is bij de Heemskerkse politie aangif
te gedaan van de volgende gevonden
voorwerpen: bromfiets verzekering-
splaatjes, schokdempers, zakmessen,
plastic flacon, band m et velg, gereed
schapskist, rechter schaats, houten kin-
derschaatsen, vakantiezegels, zonnebril,
zwarte hond, handschoenen, dameshorlo
ge, slagersschort, sjaal, sportbroek, por-
temonnaie. zilveren bedelarmband, ket
tinkje, laarzen, sleutels, 2 damestassen.
azalea
175-1100, begonia 125, st. paula 80-175,
gemengde planten 350-100
GROENTEN: breekpeen 15-37, prei
105-195, raapstelen 28-30, radijs 61-75,
spinazie 155-200, sla 51-57, spruiten 50-
185, witlof 215.
HAARLEM Provinciale Staten van
Noord-Hoiland hebben maandag beslo
ten 3.822.000,- uit te trekken voor de
aankoop van grond in de Nauernasche
polder. De provincie wil er een grofvuil
stortplaats inrichten. De stortplaats zou
een regionale functie moeten krijgen
voor Zaanstad, IJmond en wellicht Ken-
nemerland. Samen met de betrokken
gemeenten of alleen zou de provincie de
exploitatie van de vuilstortplaats ter
hand nemen.
terecht van 12 tot 15 uur. Dan wordt
open huis gehouden. Ook zaterdag 20
maart gaan de deuren van 10 tot 14 uur
wagenwijd open. Leerlingen zullen dan
diverse demonstraties geven van de vak
ken bloemsierkunst, aanleg en onder
houd' van tuinen, bloementeelt, natuur
kunde, biologie, gymnastiek en volks
dansen. Tevens wordt een uitvoerige be
schrijving van het natuurpad verkocht.
Volledige informatie over het landbou
wonderwijs, onderzoek en voorlichting
treft men in het boekje „Weten en laten
weten” aan. In dit verband willen we
ons bepalen tot een sumier uittreksel.
Keren we terug naar het belangrijke
jaar 1776. Hoe was de situatie? Niet
alleen in Brabant, maar ook in het
zuiden, midden en oosten van ons land
leefde de bevolking in bittere armoede.
Alleen in Holland genoot men van een
zekere welvaart. De rest van het land
was niet meer dan een kolonie, waar de
plattelandsbevolking werd uitgezogen.
Men leefde geïsoleerd en wist amper
wat er in de grote steden gebeurde. De
onderlinge afstanden waren, zowel in
figuurlijke als letterlijke zin, enorm
groot. En de boer hij ploegde voort,
maar dan wel ontstellend primitief. De
methodieken en werktuigen waren in de
loop der eeuwen hetzelfde gebleven. De
landbouwers hanteerden ze in apathie.
De
if
I j
