EEG-telefoongids
Kwartaalverslag van Nederlandsche Bank:
Weer meer
gedronken
Eind 1975 waren
ruim 241 mln
Valutacrisis vond nu ook
bankbiljetten
zijn weerslag op effecten
in omloop
bedrijvend
Signaal penetreert in ruimtevaart
Techni-Show
Philips
VAT 76
vakbeurs algemene toelevering
Dagelijks van 9.00 - 17.00 uur.
JULIANAHAL- UTRECHT
BEURS
kleurentelevisie
TELEFOONGIDS
VAN DE
GEMEENSCHAPPELIJKE
MARKT
aan
prijzen
BIJDRAGE AAN EUROPESE COMMUNICATIESATELLIETEN
miljoen
gulden
„Garantiefonds voor
industrie uitbreiden”
I
ECONOMIE
2 0
19 7 6
ZATERDAG
MAART
te
(Door een medewerker)
ti-
I
e
3
y
AMSTERDAM (ANP) De Nederlandse economie heeft in de begin
nende conjuncturele opleving, die zich in de loop van de tweede helft van
1975 in het merendeel der geïndustrialiseerde landen aftekende, gedeeld.
Het herstel lijkt in ons land vooralsnog in hoofdzaak te zijn gedragen door
de export, zo blijkt uit het verslag van De Nederlandsche Bank NV over
het vierde kwartaal 1975.
larne
023-
Jt
Jt
ll
■l
AMSTERDAM In tegenstel
ling tot de vorige weken kwamen
deze week de internationale effec
tenbeurzen wel degelijk onder in
vloed van de nieuwe valutacrisis.
Wall Street viel ruim 30 punten te
rug enjdook daarbij weer fors bene
den de 1000, terwijl o6k vrijwel alle
Europese beurzen terugliepen. Met
uitzondering van dé Westduitse,
maar dat stoelde op bepaalde oor
zaken die mede juist tot nieuwe
valuta-stormen hadden geleid.
ian:
van
ng.
van
aan:
van
van
vaariijke explosies tot hard ingrijpen op
tont-
reist.
WOENSDAG^
MAANDAG
DINSDAG
DONDERDAG
ZATERDAG
u
MAART
MAART
MAART
MAART
MAART
machines en
gereedschappen
voor metaal- en
houtbewerking,
lastechniek, verbindingstechnieken van metalen e.d.
JAARBEURSHALLEN - UTRECHT Dagelijks van 9 00 - 17.00 uur.
jplei-
uren
eids-
■ectie
)oort.
en
ijn
DEN HAAG (ANP). Het werkter
rein van de stichting industrieel garan
tiefonds moet worden verruimd. Boven
dien dient het instrumentarium aange
past en uitgebreid te worden. Aldus de
kern van een wetsontwerp, door de re
gering ingediend bij de Tweede Kamer.
Het ministerie ,van Economische Za
ken wijst erop, dat deze conclusie on
juist is. Er werd in de laatste vier
maanden van het jaar veel meer ver
kocht, doordat de prijsbinding was weg
gevallen en doordat het publiek en de
detailhandel grotere voorraden vormden,
omdat in januari 1976 een accijnsverho
ging te verwachten was.
iwer-
leef-
ihar-
Een
t het
ruim
it hij
ihou-
iet
uw
:en
ko-
AMSTERDAM (ANP). De advies-
koersen (aan- en verkoopprijzen) voor
buitenlands bankpapier geldend in Am
sterdam op de volgende werkdag luiden
heden:
Amerikaanse dollar 2,65-2,75
Engelse pond 5,10-5,40
Belgische fr. (100) 6.40-6,70
Duitse mark (100) 104,75-107,75
Ital. lire (10.000) 28,00-32,00
Portugese esc. (100) 7,60-9,60
Canadese dollar 2,67-2,77
Franse fr. (100) 56,00-59,00
Zwiterse fr- (100) 104,75-107,75
Zweedse kroon (100) 59,75-62.75
Noorse kroon (100) 47,25-50,25
Deense kroon (100) 42,25-45,25
Oostenr. sch. (100) 14,55-14.85
Spaanse pes. (100) 3,86-4,16
Griekse drachme (100) 7,35-8,60
Finse mark (100) 68,25-71,25
•Toegosl. dinar (100) 13,25-15,75
VRIJDAG
22 23 24 25 26 27
MAART
Ongerekend energie, verslechterde de
ruilvoet met bijna 1 peet, als gevolg van
|l
ll
ll
I
ll
I
I
I
I
I
[philips!
Te winnen in de
Nationale
Puzzelaktie
t.b.v. Nationaal
Fonds Sport
Gehandicapten.
Harde kern van de toekomstige ruim-
tevaartactiviteiten van Signaal zal het
werk aan de nieuwe Nederlandse weten
schappelijke satelliet IR AS worden. In
samenwerking met Fokker wordt thans
een ontwerpstudie gemaakt. In het ont
werp zal de Philips-dochter alle elektro
nische systemen voor haar rekening ne
men en verder de energiedistributie, de
Het totaal der binnenlandse beste
dingen lijkt zich veel gematigder te
hebben ontwikkeld. Dit geldt met name
voor het particuliere verbruik, dat vol
gens nog onvolledige gegevens weinig
groter was dan in het derde kwartaal.
Verscheidene landen hebben belang
stelling voor een eigen communicatiesa
telliet. Onlangs is een Nederlandse stu
diecommissie, waarin ook Signaal was
vertegenwoordigd, teruggekeerd uit In
donesië. Onder auspiciën van het Neder
lands Instituut voor vliegtuigontwikke-
ling en Ruimtevaart zal deze commissie
de regering adviseren over de oprichting
van een nationale lucht- en ruimtevaar-
t industrie-
batterij, de reactiewielen, de telemetrie
en het radiosysteem plus de antennes.
Als de plannen doorgaan (geplande lan
cering 1981) zal de IRAS als eerste
satelliet alle kosmische infraroodbron-
nen in kaart brengen en zo mogelijk
detailstudies kunnen verrichten.
dagen nog eens extra benadrukt door
uitlatingen van de Westduitse Centrale
Bank over het economisch herstel. Vol
gens deze instelling zou dat herstel zich
in de Bondsrepubliek bijzonder goed
ontwikkelen. Op vrijwel alle fronten
snelt de conjunctuur daar voorwaarts.
Een dergelijke publikatie had niet op
een ongelukkiger tijdstip kunnen komen,
want onmiddellijk trokken brede ko-
persstronaen op naar de mark, die. juist
vanwege*de economische kracht van de
Bondsrepubliek toch al een harde inslag
V» rv *3 I X V* „.1 •>-. «-„4- rCfli 1
aandelenmarkten in dat land, waar het
conjuncturele optimisme eveneens vele
kopers trok.
Onder invloed van de verbeterde af
zetmogelijkheden steeg de produktie van
de verwerkende industrie met 5 a 6 pct..
De na het eerste halfjaar van 1974
opgetreden inzinking werd hiermee voor
bijna de helft goedgemaakt. In samen
hang met de inmiddels met 4 a 5 pet-
teruggelopen personeelsbezetting kwam
de produktie per werknemer in de in
dustrie weer bijna op het peil van voor
de depressie.
In de chemische industrie, waar de
inzinking het diepst was geweest, viel in
samenhang met een forse exportstijging
ook de grootste produktietoeneming te
constateren (14 pet.). Ook hier was ech
ter het herstel nog geensizns volledig.
Aanzienlijk waren ook de produktiestij-
gingen in de deflstoffenwinning en bijde
openbare nutsbedrijven. Hier kwam de
afzet op een 10 tot 15 pet. hoger niveau
dan in de eerste helft van 1974.
Het krediet aan de private sector
groeide in een tempo van ruim 18 pet.
op jaarbasis tegen minder dan 7 pet.
gemiddeld in de beide voorgaande kwar
talen. Daarbij zette de consolidatie van
korte schuld zich krachtig voort: het
(middel)lange krediet steeg op jaarbasis
met 23 pet., het korte krediet met min
der dan 8 pet.
Ook onze beurs liep terug. De massa
van beleggers heeft het vertrouwen ver
loren en wenst eerst de ontwikkeling af
te wachten. Hoewel niemand er duide
lijk behoefte aan heeft reeds eerder dit
jaar opgekocht materiaal af te stoten,
hield toch de belangstelling voor nieuwe
aankopen over een breed front op. Hier
door bleven de koerswijzigingen gering,
maar nam de beurs een duidelijk terug
lopende tendens aan. Dat was in hoofd
zaak het geval voor de internationals en
soortgelijke hoofdfondsen. Want voor
speciale lokale aandelen bleef In Am
sterdam wél belangstelling bestaan.
Ook de obligatiemarkt had ditmaal
geen beste week. Dat is begrijpelijk,
want de valuta-crisis van de afgelopen
weken kan, zo is gebleken, onverwacht
nare verrassingen in petto houden voor
de rente. Reeds in vorige beschouwingen
wezen wij erop dat de voortdurende
renteverlaging tot gevaarlijke explosies
zou kunnen leiden in het internationale
betalingsverkeer, met name voor het
Britse pond. Maar ook elders waar de
rente was verlaagd, zoals in het lire- en
frankengebied konden en kunnen ge-
Het zioh wijzigende conjuncturele kli
maat kwam ook tot uitdrukking in de
uitkomsten van de in de industrie ve-
houden conjunctuurtests. Vooral dank
zij grotere buitenlandse bestellingen
werden de orderontvangsten belangrijk
optimistischer beoordeeld dan in het
derde kwartaal.
Signaal werd ruim vijf jaar geleden
voor het eerst betrokken bij de ruimte
vaart toen zij het telemetriesysteem
voor de Nederlandse ANS-kunstmaan
moest ontwikkelen en bouwen. Nu coör
dineert het Hengelose bedrijf binnen
Philips alle ruimtevaartactiviteiten in
Nederland en ontvangt ook internatio
naal aanvragen voor deelneming aan
nieuwe ruimtevaartprogramma’s. Tot de
vele contacten in het buitenland behoren
ook contacten met het STARconsorti
um over het Aerosatprogramma, dat in
het midden van de jaren tachtig een
wereldwijd operationeel navigatie- en
communicatiesysteem voor de luchtvaart
moet vormen.
voor de OTS verder een beveiligingssys
teem dat de batterijen van de satelliet
moet beschermen tegen te diepe ontla
ding. Dit werk is nu zover gevorderd,
dat Signaal komende zomer het vlucht-
model kan bouwen.
de rentemarkt nopen. Dit bleek overi^""had. Dezfc belangstelllrig’1 deelden oók de
gens deze week. Want in Italië werd het
officiële disconto op 12 percent gebracht
en daarmee op het dubbele niveau van
enkele maanden geleden, terwijl de Bel
gische regering haar disconto van 6 tot 7
percent verhoogde, daarmee 3 percent
boven het niveau dat in ons land geldig
is.
Deze onverwachte manoeuvres op de
inernationale rentemarkt zijn natuurlijk
niet bevorderlijk voor het vertrouwen
en de rust. Een geleidelijke afbrokkeling
van de obligatiemarkt op het Damrak is
dan ook wel begrijpelijk. Desalniettemin
liet de Friesch-Groningsche Hypotheek
bank deze week 8 percent pandbrieven
afgeven tot. de koers van 99,5 percent.
Op de beurs werden deze stukken geen
lang leven toegeschreven, hoewel niet
aangenomen mag worden dat de valuta-
stormen onze gulden ernstig zullen tref
fen. Het aardgas heeft om onze valuta
zo’n Opec-status geweven, dat grote ver
storingen niet aannemelijk lijken. An
derzijds lijkt een krachtige opwaartse
druk voor de gulden, zoals deze week
voor de Duitse mark, nauwelijks voor de
hand te liggen.
Onze valuta wordt, evenals die van
Zwitserland en Zweden, gekenmerkt
door een hoge mate van stabiliteit. Dat
is, zoals deze week bleek, anders voor de
Duitse mark. Het toch al hoge aanzien
van die muntsoort werd in de afgelopen
Noopte het internationale financieel-
economisch klimaat deze week tot geen
enkele impuls of stimulans, des te meer
kon de beurs zijn blik werpen op het
bedrijfsnieuws uit eigen land, dat nu in
brede stromen begint binnen te komen.
Wel grotendeels uit het recente verleden
weliswaar, jaarcijfers 1975. Maar als
blijkt dal de jaarresultaten vooral in de
laatste maanden van vorig jaar flink
zijn bij getrokken, vormt dit toch belang
rijk nieuws voor de nabije toekomst.
Maar het was toch kenmerkend voor het
beursklimaat dat aanvankelijk positieve
koersreacties op gunstige bedrijfscijfers
maar één dag stand wisten te houden.
Reeds de volgende dag werd de winst
afgebroken.
Duitse Concentra. Het vermogen van het
Duitse beleggingsfonds Concentra is
vorig jaar onder meer door de gunsti
ge ontwikkeling op de Duitse beurzen
toegenomen van DM 1231,4 mln tot
DM 1692,7 mln. Het aantal participa-
tiebewijzen dat uitstond ging omhoog
van 68.8 mln tot 76 mln stuks en de
afgifteprijs van DM 19.10 naar DM
23.70. De waardeontwikkeling van een
participatiebewijs bij herbelegging van
de uitkering per 15 februari (onveran
derd DM 1.0) verliep van DM 19.10
tot DM 26. Deze herbelegging is door
de beheerder geadviseerd op grond
van de verwachting, dat de huidige
gunstige ontwikkeling zich zal voort
zetten, zo blijkt uit het jaarverslag.
Verlies Brostrom-Groep. De Zweedse
scheepvaartgroep Brostrom (die vorig
jaar de Transport Divisie van de Hol
land-Amerika Lijn overnam) heeft
over 1975 een verlies voor belastingen,
na afschrijvingen en rentebetalingen,
geleden van 102,8 mln Zweedse kro-
nèn tegen een winst (op dezelfde ba
sis) van 159 mln Zweedse krgnen in
1974. Evenals over 1974 zal het divi
dend worden gepasseerd, zo heeft de
onderneming bekendgemaakt. De tota
le inkomsten van de groep stegen van
1.688 mln tot 1.91 mln Zweedse kro
nen. De maatschappij weet het verlies
aan de huidige recessie in de scheep
vaart, met name in de tankersector,
alsmede de gestegen rentekosten.
Vermogensdaling bij Goldmines. De ver-
mogensdaling van de laatste paar
maanden heeft zich bij het belggings-
fonds voor Goudmijnwaarden Goldmi
nes ook in februari voortgezet. Van 30
januari tot 27 februari daalde het
vermogen van 19,37 mln tot 18,7
mln. De afgifteprijs per hele partici
patie ging van 74,45 naar 712,65,
zo blijkt uit een vermogensoverzicht
per eind februari.
De economische ontwikkeling loopt in
ons land wel geheel anders. Daar is nog
in het geheel geen reden tot conjunctu
reel optimisme. Daarom lijkt een op
waartse druk op onze gulden wel uitge
sloten. evenals een opwaardering binnen
de zogenaamde „slang” waar onze gul
den nauw met de mark verbonden is.
Als de mark zou worden verhoogd blijft
onze munt „hangen” is men van oordeel.
En dat komt door de nog altijd zorgelij
ke economische omstandigheden waarin
wij verkeren. De werkloosheid wil niet
dalen, de bezettingsgraad in het bedrijfs
leven nauwelijks stijgen. Bovendien ste
gen de prijzen sedert eind 1975 al met
1,4 percent waarvan echter 1,1 percent
door hogere overheidstarieven, zodat
straks in juli, bij het opstellen van
nieuwe loonakkoorden weer heel wat
tamtam kan worden verwacht.
Een belangrijk deel van het basison
derzoek voor de onderdelen die Signaal
levert is gedaan in het Natuurkundig
Laboratorium in Eindhoven en het Re-
searchlaboratorium in Aken, aldus blijkt
uit een artikel in de Philips Koerier-
Als onderaannemer van Hawker Sid-
dely Dynamics (een van de partijen van
het Mesh-consortium) levert signaal
In de laatste drie maanden van vorig
jaar nam de export, ongerekend gas en
olie, naar volume met 12 pet. toe en
bereikte daarmee weer ruimschoots het
hoge niveau van de eerste helft van
1974. De uitvoeringontwikkeling vond
overigens haar tegenhanger in een even
eens markante toeneming van het in-
voervolume (exclusief olie: 15 pet.).
DEN HAAG (ANP). De groei van
het verbruik van gedistilleerd in ons
land heeft zich in het afgelopen jaar
voortgezet. In de eerste acht maanden
van het jaar, aldus de gegevens van het
CBS, bedroeg de stijging van het ver
bruik van gedistilleerd vier percent ver
geleken met de overeenkomstige periode
van 1974. Bekijkt men de hoeveelheden
gedistilleerd, die voor binnenlandse con
sumptie beschikbaar zijn gekomen, dan
zou men voor de periode september tot
december van het afgelopen jaar kun
nen concluderen, dat er (per hoofd van
de bevolking) 55 percent meer gedistil
leerd is gedronken.
Het fonds bestaat sinds 1961. Het do^l
is de vergroting van de investerings
ruimte voor de kleine en middelgrote
industriële ondernemingen. Naast de
door de overheid reeds getroffen kre-
dietvoorzieningen opent het fonds de
mogelijkheid het in de onderneming
aanwezige risicodragend vermogen
vergroten.
Voorgesteld is nu niet alleen indus
triële ondernemingen maar ook handels-
en dienstverlenende bedrijven van het
fonds gebruik te laten maken. Het pla
fond van een deelneming moet van f 2,5
miljoen tot 10 miljoen worden ver
hoogd. De totale deelnemingscapaciteit
van het fonds dient f 145 miljoen te
worden (is thans f 100 miljoen).
In geheel 1975 kwam per héoii van
de bevolking 3,39 liter gedistilleerd voor
binnenlands verbruik beschikbaar» tegen
2,75 liter in 1974 (alles a 100 'percent).
Voor bier waren de cijfers respectieve
lijk 78,9 liter en 75,7 liter, voor wijn
10,25 liter en' 10,37 liter en voor fris
dranken 58,3 liter tegen 55,0 liter.
EINDHOVEN (ANP). Hollandse
Signaalapparaten BV, een onderdeel van
het Philipssysteem, heeft als onderaan
nemer van Matra (Mesh-consortium) op
dracht gekregen voor de bouw van een
deel van het standregelsysteem van de
Orbital Test Satellite (OTS), een experi
mentele voorloper van een serie Europe
se telecommunicatiesatellieten voor de
jaen tachtig. De OTS, die volgend jaar
zal worden gelanceerd, is bedoeld om
onder andere het ontwerp te testen op
betrouwbaarheid en experimentele com
municatieverbindingen te verzorgen.
De OTS staat model voor andere sa-
tellietontwerpen, zoals de Marots, de ex
perimentele communicatiesatelliet voor
maritieme doeleinden, die onder meer de
huidige scheepscommunicatie moet ver
beteren. Vanaf 36.000 meter hoogte zal
de Marots het scheepvaartverkeer in het
oostelijk deel van de Atlantische Oceaan
en het verkeer rond Kaap de Goede
Hoop, de Indische Oceaan en de Zuid-
chinese Zee tot Hong Kong bestrijken.
Signaal bouwt voor de Marots dezelfde
subsystemen als voor de OTS.
Philips kleuren,
échte kleuren!
Dat ervaart u
als u straks
de gelukkige
winnaar bent
van deze fantastische Philips kleuren- ontvanger. U geniet
van het royale 66 cm. grootbeeld, de natuurgetrouwe kleuren,
het kristalheldere geluid en de uiterst comfortabele bediening.
Dit is pas echt TV. Deze luxe Philips all-transistor heeft een
winkelwaarde van: 2.545.-
Over het beloop van de investeringen
in vaste activa is nog geen betrouwbaar
cijfermateriaal beschikbaar; gelet op de
ontwikkeling van de bouwproduktie en
van de invoer van investeringsgoederen
lijkt er sprake te zijn geweest van een
stijging.
Herstel van conjunctuur vooral
veroorzaakt door export
Een duidelijke opleving vertoonde ook
de bouwproduktie. Zowel in de woning-
als in de utiliteitsbouw steeg de produk
tie in het verslagkwartaal met 6 a 7 pct.
Zij bleef evenwel nog op een relatief
laag niveau met uitzondering van de
utiliteitsbouw in opdracht van de over
heid. In de sector herstel en verbouw is
de produktie opnieuw belangrijk uitge
breid-
De eerste EEG-telefoongids (waarvan een afbeelding op bovenstaande foto) is niet
zonder kritiek ontvangen. Staatssecretaris Van Hulten (Verkeer en Waterstaat) ver
klaarde bijv, by de inontvangstneming dat de uitgave wel erg commercieel gericht is.
De telefoongids bevat bijvoorbeeld alleen de telefoon- en telexnummers plus de
adressen van internationale bedrijven en dienstverlenende instellingen. Van Hulten
vroeg zich af warom bijvoorbeeld parlementariërs, politieke partijen, vakorganisa
ties en journalisten niet in het boek zijn opgenomen.
De private sector deed, naast zijn
vergrote vraag naar krediet bij de geld-
scheppende instellingen, een onvermin
derd beroep op lange middelen van an
dere aanbidders op de binnenlandse ka-
pitaalmakrt. Daarbij hebben vooral de
levensverzekeringsmaatschappij en en
pensioenfondsen onder invloed van een
krachtige toeneming van het vaak sterk
fluctuerende middelencverschot hun
aanbod belangrijk vergroot.
De rijksfinanciën resulteerden in een
financieringsoverschot van ƒ0,3 miljard
tegen f 1,1 miljard in het vierde kwar
taal van 1974 (nier voor seizoen gecorri
geerd). In 1975 als geheel bedroeg het
financieringstekort van het Rijk f 6,4
miljard tegen 1,1 miljard in 1974.
een nieuwe stijging van het invoerprijs-
peil. Deze achteruitgang werd evenwel
globaal gecompenseerd door een verdere
prijsverhoging van het geëxporteerde
gas.
Het is denkbaar, dat deze satelliet ook
kan worden gebruikt voor educatieve
doeleinden.
In januari is de uitkomst van de
conjunctuurenquête verder verbeterd.
JBJijJtens de beantwoording van de inci
dentele vragen die 'drie'maal per jaar
worden gesteld bedroeg de bezettings
graad der produktie-installaties evenals
in oktober 1975 nog slechts 76 pet. Maar
de produktiecapaciteit werd, rekening
houdend met de verwachte ontwikkeling
van de orderontvangsten, in mindere
mate als te groot gekwalificeerd.
In de verdere toekomst kan het OTS-
ontwerp misschien worden gebruikt voor
een Braziliaanse communicatiesatelliet.
Signaal doet mee aan een voorstudie.
AMSTERDAM (ANP). Eind 1975
waren er ruim 241 miljoen bankbiljetten
in omloop. Er circuleerden toen 85 mln.
biljetten van f 100,61 mln. biljetten van
10 en 59 mln. biljetten van 25. Het
aantal bankbiljetten van f 1000 is met 4
mln. stuks verhoudingsgewijs zeer ge
ring. Het aantal in omloop zijnde biljet
ten van ƒ5 was eind vorig jaar 32 mln.
Dit blijkt uit een artikel in het kwar-
taaloverzicht van de Nederlandsche
Bank.
Nadat het aandeel van de tientjes
voor de oorlog sterk toenam (tot 60 pet
in 1938) veranderde het beeld drastisch
na de oorlog. Het aandeel van de tient
jes daalde van 55 pet. in 1946 tot ruim
25 pet. in 1975, dat van de honderdjes
nam toe van 11 pet. in 1946 tot ruim 35
pet. in 1975.
Deze ontwikkeling kan duiden op een
zekere functieverschuiving van de cou
pure van 10 naar die van f 100. Dit is
niet zo verwonderlijk indien wordt be
dacht dat het prijsniveau sedert de
eeuwwisseling ongeveer is vertienvou
digd, aldus het artikel.
