Ruilbeurs
De opvoedende waarde
van het Friese melkschaap
Mini-gereedschap voor hobbyist
GEZINFORMATIE
Verf in spuitbussen
De koude keuken:
zeer aanbevolen!
tips voor vrije tijd
ZWERFDIEREN
PROBLEEM
Lek dichten
onder water
fes
ALUMINIUM RAMEN
STICHTING ZELDZAME HUISDIEREN WIL NEDERLANDSE
RASSEN VOOR HET UITSTERVEN BEHOEDEN.
BEVESTIGING
IN GASBETON
1
3
„Belangrijkste argument voor het bestaan van de
stichting is dat al die rassen een hele hoop erfelijke
eigenschappen, genenpolen noemen wij dat, heb
ben. Als je dat laat uitsterven, krijg je het niet meer
terug”, aldus Jansen, die zegt dat het behoud van
bepaalde rassen in de toekomst nog wel eens van
belang zou kunnen zijn als bijvoorbeeld het dier
Voorzitter dierenarts dr. J. Jansen uit Utrecht.
„We hebben allen het gemeenschappelijk doel de
rassen te bevorderen en zo mogelijk te voorkomen
dat ze verdwijnen. Het gaat niet om in het wild
levende dieren”. En om te verduidelijken: „Ik werk
bij de Veterinaire Faculteit in de Uithof Utrecht en
daar kweek ik het Friese melkschaap. Daar waren
er nog maar 300 van in ons land en met een aantal
mensen in Friesland fokken we die dieren nu. Het
valt me op dat er in tegenstelling tot de gemiddelde
boer, veehouders zijn die dat leuk vinden”.
weer moet worden gebruikt voor het vervoer van
lasten. „Dan zou je dank zij de kennis van die rassen
gebruikskruisingen kunnen maken”.
De grote variëteit van rassen onder de inheemse
huisdieren, waartoe ook de schapen, koeien, paar
den gerekend worden, dreigt te verdwijnen als
gevolg van de voortgaande commercialisatie, indus
trialisatie en de verstedelijking. Om dit te voorko
men, hebben initiatiefnemers uit uiteenlopende
kring daarom de Stichting Zeldzame Huisdieren
opgericht.
W!
co^
Texel» schapens: ooi met een ram en een ooiram
WW»
prettig vindt dat gezien deze „Witterikken-
Het is een lees- en kijkboek, 753 blad
zijden dik. Vrij luxueus uitgevoerd. 700
uitgekiende recepten bevattend en zo'n
300 illustraties in vier kleuren.
ervaring" het in het vervolg mogelijk zal
zijn dat ingeschreven wordt in het stam
boek, dat de stichting kan voeren.
Op het gebied van mesjes (allerlei
soorten houders met losse mesjes in
allerlei types en vormen) kun je er alle
kanten mee uit. Met name voor houtbe
werking (en kunststof) zijn er handige
opbouwsets, zodat je je arsenaal aan
gereedschapjes kunt opbouwen. Voor
degenen, die veel priegel werk moeten
verrichten met papier, karton, spaan
enz. zijn er een soort vulpotloden (maar
dan met al of niet draaibare mesjes). In
„De Koude Keuken” is een (voor
velen misschien) vrij kostbare Elsevier
uitgave (uit het Duits vertaald), die
men eigenlijk niet zou mogen missen.
reiken. De keuze is bijna oneindig en
daarenboven zult u al kijkend en pro
berend zelf ongetwijfeld tot nieuwe
ideetjes komen.
Het is een voortreffelijk boek, dat bij
ons thuis nu al verscheidene malen met
veel succes tot leidraad heeft gediend!
Wat onmogelijk leek kan nu met de
verbeterde reparatieband Standaard
Tape van Sylglas (postbus 160, Haar
lem) gedaan worden: lekken onder wa
ter snel stoppen. De tape was al weerbe
stendig en waterdicht, zodat men er aan
de droge kant al eenvoudig naden, kie
ren en scheuren mee kon dichten. Zij is
verbeterd, zodat men nu zonder het
materiaal eerst te drogen aan het werk
kan gaan. Met name voor het breeuwen
van een boot onder de waterlijn, het
vlug repareren van een vijver of wc-
stortbak is dit ideaal dichtingsmate-
riaal.
bouwr
11176
i 15 M
Vr pr
De nieuwe stichting weet zich gesteund
door het streven van de Wereld Voedsel-
en Landbouworganisatie (FAO), van de
Verenigde Naties en de voorbeelden in
Engeland en Frankrijk. Dr. Jansen ont
vangt uit Engeland een keurig maandblad,
waarmee de zusterorganisatie zich tot een
breed publiek kan wenden. „Maar ja, daar
hebben zij een onbekende begunstiger die
de kosten van dat blad voor zijn rekening
neemt", zegt Jansen, en men ziet hem
peinzend zijn collega's bij het ras van de
geluksvogels indelen.
de houdertjes kan men behalve mesjes
ook zaagjes, gutsjes en beiteltjes doen.
Het X-Acto-materiaal omvat verder
om iets te noemen bankschroef-
jes, tangetjes, pincetten, boortjes, sol-
deerrevolvers, lichtgewicht 23 volts
boren, glassnijders, zg. juwelierszaag
jes, schaafjes, hamertjes, grafisch ma
teriaai.
Vooral voor modelbouwers is er vol
op keus. En natuurlijk ook voor dege
nen, die wat creatief bezig willen zijn en
zich niet direct met grote stukken en
groot materiaal willen bezighouden. Je
kunt het bijv, zoeken in de richting van
silhouetsnijden van papier, het maken
van drukblokken, het versieren van
kandelaars enz.
IOO km
aan 19
iz.gst
023-
DYANE
art 34
7747
Escort
ion ge
test pn-
Vr. pr
7. Him
DKOPE
auto
er? Het
t steeds
pel Ka-
lorraad
terdags
Wijker-
k.
aravan
2750.-
100 km
70 me!
nieuw
>.-. Fiat
van 10
Gasbetonblokken en dergelijk mate
riaal zijn erg handig in gebruik. Je hebt
zo een muurtje (niet dragend natuur
lijk) opgezet De moeilijkheid kan ech
ter zijn, dat je er moeilijk iets tegenaan
kunt maken of hangen. Met gewone
pluggen hoef je met te beginnen, want
het materiaal is te bros en te los. Rawl
Plug (Oude Delft 117, Delft) heeft nu
het zg. loden anker ontworpen, een be
vestiging. die lijkt op een keilbout,
maar toch heel anders wordt aange
bracht Men drijft het ankertje via een
speciaal „sleuteltje" met hamer in het
gasbeton (of ook zacht hout) Als het
sleuteltje op het blok stuit haalt men
het weg en slaat de pin er gewoon
verder in Binnenin ontstaat dan de
splitwerking We noemden naast het
gebruik bij gasbeton ook al zachthout.
Dat lukt tot 75 mm dikte Bij plastic,
metaal of hardhout moet men eerst
voorboren Om zeker te zijn van een
goede bevestiging moet men minstens
38 mm diep gaan m hchtgewichtmate
naai
voor kleine karweitjes zoals speelgoed,
schilderijlijsten enz. erg handig. Het
biedt ook een aardige oplossing voor
het schilderen van letters of cijfers via
een mal.
Caparol heeft ook o.a. het dichtings
middel op siliconenbasis.
Disboflex 204. Het (bekende) middel
siliconenkit wordt hier gepresenteerd
in een voor de doe-het-zelver handige
spuit-kartoes, die afwijkt van de over
het algemeen gebruikelijke. Men be-
loeft slechts even met de vingers te
drukken op een T-vormige greep. Dis
boflex is elastisch, van een één-
componentenmateriaal, bestand tegen
weersinvloeden, water, zonlicht, vet,
olie en huishoudelijke reinigingsmidde
len. Bij zuigende poreuze ondergrond is
het verstandig voor te bewerken.
vracht,
Ierland
xintanl
ijschot-
9. DAF
k. zeer
ichotel.
3t Foco
1967,
zoor de
9 pas
500 OH
hotten,
r. Clark
vo F88
otel, in
168 pk
dndom,
torp.fr.,
3®dford
ellucht,
Clark,
huizing
juweel,
or, met
5.50 m
n Clark
trekker
l. 1974.
1973,
de bak
z enz
jbewijs.
bak, kt.
t. leuke
2.5 ton
L406D,
lubbele
»s 508.
n. gesl
iet 6 m,
>g Iets
ak, met
26 ton.
«roedes
i, 1972.
roedes
deuren,
m. bak
n thuis
itr met
1971.
g zeer
1972,
*2, lage
F20D
.00 mtr
ge, met
hikt als
4.5 ton
k. Ford
diesel
cs. Ford
d Tran-
l, 1972,
nieuwe
idenen
ilegger
apcab
truwjaar
tig., niet
10 loopt
dubbele
s, kleur
aanwa
an 7 m
ruze uit
'4, zeer
pick-up
>pen ol
zijdeur
ie auto
e, zeer
u, gesl
>1, open
uitsch-
Irovers.
diverse
en, ook
oud of
geheel
is. is er
raalweg
elefoon
3 deze
I- 1974
1974
I. Opel
rot 204
n 2 CV
30 km.
f4350
1300
00 km
30.000
58.000
rpe '72
3500
50 VW
>0. met
ix rood
00 km
3250
bij een
ruil en
4AVAP
Als je met precisiewerk bezig bent
kom je al gauw tot de conclusie, dat
gewoon gereedschap meestal te groot
en te ruw is. Nu bestaan er specialisten,
die piepklein gereedschap maken; dat
toch goed handelbaar is. Zo importeert
Tools and Toys BV (postbus 2500,
Hoorn) het complete programma van
X-acto, een Amerikaans concern, dat
het meest uiteenlopende mini-
gereedschap vervaardigt, dat je je
maar denken kunt. Van houtsnijmes-
jes, tot stalen verstekgeleider met bijbe
horend zaagje en zelfs zg. „extra han
den”, een apparaatje bij het helpen van
plakken, solderen enz. Dit X-Acto-
programma ontstond uit het vervaardi
gen van kleine mesjes voor pietepeute
rig werk. Het is uitgegroeid tot een
enorme sortering gereedschap voor
hobbyisten, specialistische technici,
kunstenaars, enz.
beglazingsprofiel en een
pakketje montage-
onderdelen. Men gaat uit
van het bestaande hou
ten raamkozijn. Men
neemt daarvan de maat.
Schilderijen, oude gebouwen, dorpsge
zichten behoren tot onze culturele erfenis.
Dat dient met de inheemse dierenrassen
ook het geval te zijn, meent voorzitter
Jansen. Die rassen, ontstaan „uit fokpres-
taties in het verleden”, hebben kenmer
kende specifieke eigenschappen. Dr. Jan
sen meent dan ook dat het behoud van de
rassen een opvoedende en recreatieve
waarde heeft.
Hij zou dat gestalte willen geven door
deze dieren hun plaats te geven in school-
biologische centra en in hun „land van
herkomst". „Stoffeer die waar het zinnig is
met de dieren die er thuishoren" is het
enthousiaste advies van deze dierenarts,
die tussendoor zijn toehoorder verbluft
met het noemen van de aantallen dieren
rassen in ons land.
„We hebben de Texelaar, het Friese en
het Zeeuwse melkschaap, de Veluwse en
het Drentse, het Kempense en tot onze
eigen verbazing is er ook nog het Mergel-
landschapschaap. Die kudde Kempense
schapen is her en der bij elkaar gehaald en
zo opgebouwd. Dat zijn er nu 300, maar als
er wat gebeurt, is het met de hele groep
gedaan. Er zal nu in de buurt nog een
kudde komen".
Het stichtingsbestuur hoopt belangstel
lenden te gaan adviseren, speciaal op het
platteland en graag ook gepensioneerden,
die het fokken als een hobby zien. De
rassen dreigen verloren te gaan, omdat bij
de veeteelt te zeer gelet wordt op de kwan
titeit van de melk- en vleesproduktie. Ras
sen die minder produktie leveren, raken
daardoor in de verdrukking.
„Tot mijn vreugde heb ik al gezien dat in
het openluchtmuseum, maar ook elders,
die te beschermen dieren een plaats heb
ben gekregen. Bij een Drentse boerderij
behoort het Drentse schaap. Er is daar
gelegenheid om het te bekijken", zegt hij
met overtuiging. Hij meent dat de kosten
voor de fokkers niet hoger zullen zijn dan
voor de inteeltdieren het geval is. „Het zou
hoogstens de zeldzaamheid moetén zijn
die de prijs bepaalt. Het is natuurlijk wel
zo dat als je erg veel van die dieren hebt, de
opbrengst geringer zal zijn dan dieren die
meer melk en vlees produceren”.
Ook voor de wetenschap is dit initiatief
van belang, zegt dr. Jansen. „Zo is geble
ken dat het Friese en het Texelse schaap
bij wormziekte verschillend reageren". Hij
vertelt dat het ook voor de archeoloog van
belang is dat de rassen behouden blijven.
Deze kan zijn bodemvondsten dan verge
lijken en verfijnder determineren.
Secretaris van het stichtingsbestuur is
dan ook de Groninger archeoloog dr. A. T.
Clason, die beroepshalve in de Nederland
se bodem de restanten heeft gevonden van
vierhoomige schapen. Dergelijke dieren
leven nog in Groot-Brittannië. Mevrouw
Clason overweegt deze dieren een plaats te
geven in de Nederlandse natuur „als de
Britse rassen lijken op de verdwenen Ne
derlandse”. „Als je maar eerlijk zegt: dat
dier lijkt erop”, zegt dr. Jansen, die daarbij
de samenwerking met Rijksinstituut Na
tuurbeheer noemt.
Voor de stichting is het van belang dat
zij die zuivere rassen willen fokken, ook
steun kunnen krijgen. Voor het verstrek
te heb het watertandend doorge
werkt De koude keuken (koude hapjes)
behoeft inderdaad niet duur te zijn. De
ingrediënten zijn voor een groot deel
goedkoop. Het gaat om de combinaties,
niet alleen voor wat de smaak betreft,
maar ook om wat het oog kan strelen.
Wel. de beide Duitse samenstelsters
hebben bijzonder veel fantasie Bij het
bekijken'van het resultaat lop die kleu
renfoto's) zult u van de ene verbazing
m de andere vallen En dat zelfde resul
taat kunt u na enige oefening ook be-
Dierenarts dr. J. Jansen met zijn hond,
een dier van het zeldzame inheemse ras
Staby
ken van informatie wil de stichting docu
mentatiemateriaal verzamelen. Financiële
steun kan worden verleend als de gevraag
de subsidie van CRM of ministerie van
landbouw wordt verkregen en als er vol
doende donaties binnenkomen. Begunsti
gers worden ingeschreven voor een mini
mum van 15 per jaar (secretariaat Post-
straat 6 Groningen) of 500 ineens. De
jeugd betaalt minimaal 5, want „het is
erg belangrijk dat de jongeren worden
geïnteresseerd
Dat het begrip voor dit ideaal er nog niet
overal is, ondervonden die „tien man die
Witterikken fokten, niet geaccepteerd wer
den voor het stamboek en toch stug vol
hielden”. „Die Witterikken (koeien met
witte ruggen) zijn er „altijd geweest", zegt
dr. Jansen In Bunnik zijn ze te zien en ze
horen dan ook in dat stamboek.
„De Groninger Blaarkop heeft nu onze
aandacht", aldus voorzitter Jansen, die het
In de Verenigde Staten zijn op het
ogenblik naar schatting een kleine 30
miljoen zwervende huisdieren, en die
schatting zou nog aan de gematigde
kant zijn. Op het platteland richten
hongerende zwerfhonden schade aan
onder schapen, kippen en varkens,
maar ook onder wilde vogels en her
ten. Alleen al in de staat Georgia zijn
in 1973 zeker 5000 stuks vee door
zwervende honden gedood. In de ste
den zijn zwerfhonden een extra pro
bleem vanwege het gevaar voor hon-
debeten: 50.000 gevallen per jaar in
Los Angeles. 36.000 per jaar in de
stad New York. Het aantal zwerven
de huisdieren dat verdwaalt en daar
door voorgoed zoek raakt, is bij dit
alles relatief klein. Volgens dieren
beschermingsinstanties worden, zo
meldt maandblad McCall's, op het
ogenblik in Amerika steeds meer dl
ren door hun eigenaars op straat ge
zet vanwege de stijgende kosten van
voedsel en onderhoud
Ter gelegenheid van het vijfentwin
tigjarig bestaan van de Nederlandse
vereniging „De Verzamelaar” wordt op
3 en 4 april een grote tentoonstelling
met ruilbeurs gehouden in de Arnhem
se Rijnhal. De openingstijden zijn van
10 tot 17 uur. Er hebben zich ruim
vijftig exposanten aangemeld. Op de
verzamelbeurs zullen meer dan hon
derd verschillende verzamelobjecten te
zien zijn. De belangrijkste zijn: munten,
postzegels, ansichtkaarten, sigaren
bandjes, lucifersmerken, stenen, mine
ralen en fossielen.
teem allerlei soorten ra
men maken. Als men Sil-
verframe voorziet van
een isoleerglasprofiel
dan kan men isolerende
beglazing toepassen.
Het is voor een handige
doe-het-zelver natuurlijk
mogelijk zelf aluminium
raamframes te maken
Men kan daarbij gebruik
maken van „ruwe toele
vering” zoals bijv. Kate-
ka BV (Timpweg 5, Gro
ningen) doet. Katinka
heeft een Silverframe
ontwikkeld, een doe-het-
zelf-pakket. Het bestaat
uit een aluminium pro
fiel uit één stuk, stan
daardlengte 2 meter, een
zaagt het profiel op de
juiste grootte, boort be-
vestigingsgaatjes en
monteert het met het glas
op het houten raamko
zijn. Men kan met dit sys-
Schilderen met een spuit is voor de
meeste doe-het-zelvers een wensdroom.
Een originele spuit is niet goedkoop en
je schaft niet gauw voor een klein klus
je zo’n apparaat aan. Toch is er naast
het gewone werk met de kwast nog een
mogelijkheid om verf aan te brengen
met de spuitbus. En nu gaat het hier
niet alleen om het bijspuiten met auto-
lak, maar ook om het normale verf-
werk.
Caparol (Amalialaan 13, Baarn) im
porteert het Duitse systeem van Disbo-
Color, een sproeilak in spuitbus. De
verf pakt op bijna elke ondergrond,
zelfs op beton en asbestcement. De sor
tering bestaat uit verf van de vijftien
belangrijkste kleuren.
Er is verder ook nog een blanke lak
Elke bus bevat 500 gram verf. Vooral
De fraaie uitvoering van het boek
zelf zal het voor velen tot punt op het
verlanglijstje maken. Anderszins zult
u eer bij verwende vrienden of vrien
dinnen kunnen inleggen, indien u dit
werk ten geschenke geeft. Qua inhoud
en afbeeldingen is het wel zó verleide
lijk, dat zelfs de meest luie lekkerbek,
die nimmer een hand in de keuken
uitsteekt, hiermee wel eens aan de slag
zou kunnen gaan.
Aanbevolen!
GASTON GOURMET
y.
!<JO'