Negatieve publiciteit rond treinkaping deed plan ontstaan
Uit de wereld van
deBonneterie:
I
1
J 1 u
Aquascutum regenmantel
Pander
I
r
<1
Nieuw topmodel van BMW
voor
Lamp
automobilist
Wachten op
periodieke
keuring
M? Big
E SHAG
’Rider,
mijn idee? ’’■f
DEMONSTRATIE MET STIRLING
MOTOR DOOR FORD AMERIKA
HALFZWj
de
I
de BONNETERIE
o
I
Li
ps
Jj| 11
WOENSDAG
2 4
MAART
1976
VARIA
ANT
1
■i
I
SS
Nieuws in 't kort
bet
Veertig Riders voor f 1.85.
1
1
11
Tranen
Balkon
Manusama
Elegant-slanke regenmantel met staand
kraagje en omgeslagen mouwen gevoerd met een
contrasterende tint. Een komfortabele bescherming
tegen zomerse regenbuien. En heerlijk luchtig als de
zon weer schijnt.
Kleuren: beige/white,black/off-white,navy/
white. Prijs: f498,-
Maak uw keuze uit een originele kollektie
eigentijdse regenkleding.
U bent welkom in de Amsterdamse Kalverstraat.
Bij de Bonneterie en Pander. Of bij de
Bonneterie op het Haagse Buitenhof.
’n Wereld in. ..mode en meubelen.
Elk pakje Rider heeft een
dubbele, goed afsluitende flap. Dat
voorkomt uitdrogen. Daardoor is -
Rider een halfzware shag die tot op de
bodem vers blijft.
Samen met de extra lange draad
zorgt dat voor soepel rollen en een
konstante smaak: pittig en toch zacht.
Van de eerste tot en met de veertigste.
BI
F O
t
M
Zuidmolukkers hadden doden van
gijzelaars wel ingecalculeerd
(Van onze redactie binnenland)
I.
6
41
A
I
ADVERTENTIES
Die kans is, blijkens de op de eerste
littingsdag voorgelezen verklaringen van
gijzelaars, vooral tijdens de eerste dagen
van de gijzelingsactie, zeker aanwezig
geweest. Bij alle 43 gijzelaars, onder wie
16 kinderen, en niet alleen bij de
mensen, die direct bedreigd werden, de
laar,
reat
R,
ciali-
van
020-
op
Ate-
tr. 5
lem
)NT
TOU-
ilaan
520-
■N».
Mt U
de
ider-
Iriks
Tal
zijn minuten van een haast ondraaglijke
spinn'rs ca bedreiging voor mij ge
weest".
Ij 1
gas-
OOr-
iam-
323-
igels
1.
2.
3.
4.
6.
7,
8.
9,
10.
De meeste gijzelaars voelen nog steeas
de naweeën. „De emoties komen nu pas
los. Ik slaap slecht en kan mij niet meer
concentreren. Terwijl ik hier met u zit
te praten springen de tranen mij weer
in de ogen van ellende”, aldus staat in
een verklaring van een van de gijze
laars-
„Ik kreeg het gevoel dat mijn laatste
uur was aangebroken”. Zij deden mij
een blinddoek voor de ogen en zij bon
den een elektrisch snoer om mijn hals.
Ik voelde iets kouds van staal achter
mijn oren en begreep dat dat een vuur
wapen was. Ik verkeerde in trance en in
paniek. Er heerste een doodse stilte in
de kamer. Ik stond daar wezenloos te
wachten op mijn executie. Dat duurde
wel tien minuten. Toen werd mij de
blinddoek weer afgedaan. Ik ben niet op
het balkon gezet zoals ze later wel
deden met de onderwijzer Datuk waar
om dat niet gebeurd is weet ik niet. Het
f 60.000 kan men vanaf mei de nieu
we, zware coupé van BMW in ons
land aanschaffen. De nieuwe BMW
630'633 werd onlangs in Genève geïn
troduceerd en is bedoeld als concur
rent voor de topwagens van Merce
des, de twaalf cilinder Jaguars en
nog een handvol Italiaanse wagens in
de dure, sportieve klasse. Het Duitse
merk heeft met dit nieuwe topmodel
aangetoond, dat ook zware wagens
kunnen worden voorzien van „loodar-
me” motoren, zonder dat dit ten kos
te gaat van het vermogen. De twee
versies van de nieuwste BMW. uitge-
rust'met motoren die respectievelijk
185 din-pk en 200 din-pk leveren,
hebben genoeg aan loodarme bezine
en voldoen bovendien aan de toekom
stige strengere voorschriften voor de
AMSTERDAM. Alle zeven Zuidmolukse jongeren, die gisteren in
Amsterdam terecht stonden in het proces wegens de bezetting van het
Indonesische consulaat-generaal in Amsterdam hebben verklaard, dat ze
in staat zouden zijn geweest gijzelaars te doden, als dat voor het goede
verloop van hun actie noodzakelijk zou zijn geweest.
Ondanks protestbetoglngsn ded.n zich
gisteren rond het zwaar bewaakte ge
rechtsgebouw geen relletjes voor. Mor
gen wordt de rechtzaak voortgezet. Dan
volgt het requisitoir van de officier van
justitie, mr- J. J. Abspoel en de verdedi
ging van de advocaat van de zeven, mr.
H W. J. Droesen.
Naar verwachtnig zal Philips over enkele maanden een personenwagen tonen,
die wordt aangedreven door de zogenoemde Stirlingmotor. De demonstratie
van deze krachtbron zal geschieden in Amerika, waar Philips samenwerkt met
Ford. Het demonstratietype is een Ford Torino, waarin een vier cilinder Stirling
is gebouwd van het zo genoemde „double-acting” type, goed genoeg voor 170
pk. Deze Stirling krachtbron gebruikt dieselolie als brandstof.
onderwijzer Datuk en de reisbureau-
employee Simon heeft gedurende die
eerste dagen een constant gevoel van
doodsangst geleefd-
Het was gisteren een dag van begrip
en onbegrip. Onbegrip voor het feit, dat
de uiterste consequenties van de actie
Bij Bo-n in Amsterdam is de 1976-
editie an de jaaruitgave „Autotest”
verschenen: 392 pagina’s vol informa
tie over vrijwel alle leverbare auto-
rnre’; Ten in Nederland. Daarbij wor
den van ruim tachtig gangbare auto’s
rijtesten beschreven. Born geeft elk
jaar zo’n Autotestboek uit. Dit jaar is
een aparte afdeling opgenomen met
bestelwagens. Een handig naslagwerk,
compleet met foto’s en een overzicht
van de prijzen. De prijs valt mee:
f 12,75.
In het Engelse Lagerhuis is het
wetsontwerp aangenomen, dat voor
ziet in een draagplicht van autogor
dels. Zodra het Hogerhuis zijn goed
keuring eraan heeft gehecht, wordt
het ook in Engeland verplicht de
autogordel te dragen.
Onderwijzer Datuk werd onvoldoende
gekleed en met een elektriciteitssnoei
om de hals dat aan de verwarming was
vastgebonden, wel buiten in de ijzige
kou en regen op het balkon gezet- Ach
ter hem stond, eveneens geblinddoekt,
Wim Simon, waarachter, duidelijk zicht
baar, de bezetters met het geweer in de
aanslag. Dit gebeurde Datuk overigens
twee keer. „Het was maar op het nip
pertje dat Datuk niet doodgeschoten
werd, want ds. Metiari kwam er net
aan”, zei mr. Van der Waerden.
Dat er werkelijk sprake is van onder
drukking op de Zuid-Molukken getuigde
op deze eerste dag Johan Lilipaly, een
37-jarige hoofdonderwijzer uit Middel
burg. Afgelopen zomer is hij op familie
bezoek in Ambon geweest. Hij had con
stant veiligheidsmensen achter zich aan,
mocht niet filmen, was niet vrij om te
spreken met wie hij wilde en noemde de
Zuid-Molukken een „vergeten provincie
van Indonesië, waar het economisch le
ven wordt beheerst door Chinezen en
Javanen, waar een militaire overmacht
is, waar het christelijk geloof nauwelijks
getolereerd wordt, maar waar wel 90
percent van de oorspronkelijke bevol
king graag een zelfstandige Republiek
der Zuid-Molukken wil”.
De 45-jarige socioloog M. F. Mual uit
Utrecht noemde het sociale en politieke
beleid van de Nederlandse regering een
zijdig en onwrikbaar, slechts gericht op
systematische integratie van de Zuiamo-
lukkers in de Nederlandse samenleving
en het beleid van minister Van Doorn te
star-
Alleen een 23-jarige elektricien, die
met een FN-pistool de mensen onder
schot hield stond sprakeloos van de door
de anderen aanvaarde consequenties, dat
doden tot de mogelijkheden behoorde.
„En als er nu eehs iets mis was gegaan,
wat dan?”, vroeg de president hem. „Er
zit soms niets anders op dan doodschie
ten, antwoordde hij lakoniek. Een 22-
jarige scholier werd dezelfde vraag ge
steld. Hij was gewapend met een sten-
gun. Zijn broer stond vorige week te
recht in Assen. „Die mogelijkheid zit er
altijd in”, aldus de scholier.
i-
Ruim 200 Zuidmolukkers hebben gisterochtend een protestmars door Amsterdam
gehouden in verband met het proces tegen de zeven Molukkers van de gijzelings
actie op het Indonesische consulaat.
Vooral automobilisten kunnen veel
plezier beleven aan een handige loop
lamp, die onder de naam „Halogeen
service-spot” op de markt is gebracht.
Deze halogeenspot kan voor allerlei
doeleinden worden gebruikt; bijvoor
beeld bij het verwisselen van een
wiel in het duister, of bij werkzaam
heden aan de motor. Ook in de auto,
bij het kaartlezen, bewijst deze lamp
een nuttige dienst. Door middel van
een magneet kan de spot op iedere
ondergrond en in elke stand worden
vastgezet. De lamp is voorzien van
een vier meter lang aansluitsnoer. De
stekker van dit snoer past in elk
aansteker- of autostopcontact.
Een van de kenmerken van een
Stirlingmotor is, dat hij eventueel
kan lopen op vrijwel alle brandstof
fen, in theorie zelfs op een container
gesmolten zout. De motor is praktisch
geruisloos en veroorzaakt geen lucht
vervuiling.
Het principe van de Stirlingmotor
is reeds lang bekend. Zo’n 150 jaar
geleden werd de Stirling- of hete-
luchtmotor ontwikkeld door de
Schotse predikant Robert Stirling.
Simpel gezegd bestaat de Stirlingmo
tor uit een gesloten cilinder, waarin
zich twee zuigers bevinden. In de
cilinder bevindt zich gas (men is
begonnen met gewone lucht), dat aa
het ene einde wordt verwarmd en
aan het andere einde wordt gekoeld.
De drukverschillen die hierdoor ont
staan brengen de zuigers in op- en
neergaande beweging, die via tand
wielen wordt omgezet in een draaien
de beweging. Het feit, dat de cilinder
aan de buitenzijde wordt verwarmd,
geeft deze motor het karakter van
een krachtbron met uitwendige ver
branding. (In tegenstelling tot de con
ventionele benzinemotor, waar een
inwendige verbranding plaatsheeft.)
Die uitwendige verbranding zorgt er
ook voor, dat vrijwel alle mogelijke
soorten brandstof kunnen worden ge
bruikt. Tot aan zonne-energie, of nu
cleaire energie toe.
In het natuurkundig laboratorium
van Philips hield men zich reeds voor
de oorlog bezig met de verdere ont
wikkeling van de Stirlingmotor. Het
was in eerste instantie de bedoeling
een motor voor koelinstallaties te
ontwikkelen, later ging men zich ook
toeleggen op de vervaardiging van
grotere Stirlingmotoren. In 1968 was
Philips zover, dat er een krachtbron
gereed kwam, die sterk genoeg was
om een auto aan te drijven. Ford
toonde in de jaren daarna belangstel
ling voor deze nieuwe motor, vooral
toen in Amerika de milieu-eisen
steeds strenger werden. Philips ging
samenwerken met Ford en deze sa
menwerking kreeg een grote impuls
onder de invloed van de energiecrisis
van 1973. Overigens heeft Philips in
het verleden al eens een autobus
getoond, die werd aangedreven door
een Stirlingmotor. Inmiddels bestaat
er nu een motorjacht met zo’n
krachtbron, terwijl er ook demon
stratiemodellen zijn van generatoren
en zelfs van grasmaaimachines die
door deze krachtbron worden aange
dreven.
Als het lukt om de Stirlingmotor
produktierijp te maken, dan betekent
dit een omwenteling in de aandrij
ving van personenwagens.
Het is wat stil geworden rond de
kwestie van de periodieke veiligheids
keuringen van auto’s. Maar dat wil
nog niet zeggen, dat op dit front alle
activiteit is verdwenen. De Tweede-
Kamerleden De Beer (VVD) en Van
der Doef (PvdA) werken aan een
initiatief-wetsontwerp, waarvoor zij
wat betreft de informatie uit het
buitenland de medewerking van
minister Westerterp (Verkeer en Wa
terstaat) hebben gevraagd. Deze me
dewerking is een dezer agen ver
schenen in de vorm van een rapport,
samengesteld door mr. Pieter van
Vollenhoven, de voormalige directeur
van de opgeheven stichting periodieke
veiligheidskeuringen. Pieter van Vol
lenhoven werkt thans als adviseur
van minister Westerterp en zetelt in
het ministerie van Verkeer èn Water
staat.
Nederland loopt wat de periodieke
veiligheidskeuringen betreft een flink
eind achter bij de overige Europese
landen. In Belgie, Duitsland, Oosten
rijk, Engeland. Zweden en Zwitser
land is zo’n veiligheidskeuring al lang
ingevoerd. Behalve in Engeland, heb
ben deze keuringen alle plaats in
speciaal daarvoor bestemde keurings-
stations. In Engeland wordt de keu
ring verricht in daarvoor erkende
garagebedrijven. Zoals men zich wel
licht herinnert, is de keuze tussen
keuringstation of garage het breek
punt geworden in ons land, e minis
ter van Verkeer en Waterstaat wilde
de keuringen laten verrichten in
technostations, een meerderheid in de
Kamer vond dat daarvoor het beste
de garages in aanmerking konden
komen. Nu blijkt dat in West-Duits-
land en Oostenrijk waar de keu
ring in eerste instantie geschiedt in
keuringsstations de vraag naar
keuringen zo groot is geworden, dat
in deze landen garagebedrijven moes
ten worden ingeschakeld. Kortom:
naast technostations, ook garagebe
drijven. Het lijkt een aardig compro
mis, maar of de Kamerleden die het
nieuwe wetsontwerp voorbereiden er
ook zo over denken, blijft voorlopig
een vraag.
Ook ir. Manusama gaf nog eens ..en
overzicht van het hele Zuidmolukse dra
ma. De gesprekken met de Nederlan..
regerng noemde hij „éénrichtingsver
keer” en een gesprek in het begin van
1975 met minister-president Den Uyl
„hogst onbevredigend”. Toch verklaart
hij: „Ik ben tegen geweld; en dat zal ik
altijd blijven zeggen. Ik wil niet de
Nederlandse rechtsorde verstoren, maar
er moet voor ons een mogelijkheid zijn
onze grieven op een bepaalde manier
naar voren te brengen”.
„Maakt u zo niet een voedingsbodem,
waarop geweld kan ontstaan?”, vroeg de
president, waarop ir. Manusama ant
woordde: „Wannneer deze vraag van u
betekent, dat ik ons onafhankelijkheidsi-
deaal daarvoor zou moeten opgeven,
moet ik u teleurstellen. Ik zoek nog
steeds naar legale methoden voor bur
gerlijke ongehoorzaamheid”.
- - -• f
klaarblijkelijk waren ingecalculeerd,
door jonge, hardwerkende Zuidmoluk
kers, die er in een rapport van de
reclassering zo goed afkwamen, dat de
president van de rechtbank mr. Van der
Waerden zei: ,,Alle zeven rapporten ste
ken duidelijk uit boven wat de recht
bank zo dagelijks onder ogen krijgt op
dit gebied. De jongens maken op mij een
open, sympathieke indruk.”
Begrip, aan de andere kant, voor het
trieste verhaal, zoals dat onder meer
naar voren kwam uit de mond van een
van de bezetters, een 23-jarige kantoor
bediende uit Barensmilde: „Vijfentwintig
jaar lang zijn onze belangen in de
doofpot gestampt; je kunt maar niet
jaren achtereen in een hoek gedreven
worden. De Nederlandse regering heen
gespeeld met onze leiders, ue oezetting
van het Indonesische consulaat in Am
sterdam was nodig om de Nederlandse
regering te overtuigen van de ernst van
onze zaak. Zestien dagen leed voor de
gijzelaars gedurende die bezetting is
niets in vergelijking met de 25 jaar
onderdrukking in Ambon, waar onze
broers en zusters onder gebukt gaan”,
aldus de kantoorbediende.
Deze verdachte gaf ook het waarom
van de actie aan: de publieke belang
stelling die de treinkaping op dat mo
ment ondervond, was te negatief, en
bovendien Was Indonesië nog niet bij de
actie betrokken. De kantoorbediende
werd gisteren gezien als de geestelijke
vader van het plan.
IIYCIGARH^00^;-
”Ik ten maar één halfzware
die tot op de bodem vers blijft?
van ruim 200 km/uur.
De befaamde wegligging van BMW
is uiteraard ook in deze wagen speur
baar. Onder meer heeft BMW ook in
dit model voor McPherson-poten in
gebouwd, terwijl achter de wagen is
voorzien van schuin geplaatste draag-
armen. Wat de stuurbekrachtiging
betreft: die fabriek heeft deze gewij
zigd, zodat de hulp minder wordt
naarmate het toerental stijgt. Even
eens een nieuwtje op het gebied van
de veiligheid: de kreukelzones voor
en achter zijn zo ontworpen, dat bij
een eventuele botsing het metaal op
vooraf berekende plaatsen zal ombui
gen. Natuurlijk is dit BMW-topmodel
volledig en comfortabel uitgerust. In
de achterbak voert de wagen een
complete set gereedschap mee.
Voor de lieve som van
f
