RAPPORT
BLOEMEN
STAD
Het trieste jubileum van Gerard Esser
KRAS ZOEKT VAN
ALLES OVER KRAS
Louis van
Dijk onsterfelijk
QjsiDnÈ
I
i
I
'iVlÉl
1
I
v z z
y at
!>X
Ui Z. Zg
llö i
DONDERDAG
19 7 6
I
APRIL
13
I
A
1
ONDER REDACTIE VAN KEES TOPS
NATIONAAL EN INTERNATIO
NAAL is hij bekend. Met name van
zijn acties vóór het behoud van de
natuur in het algemeen en tégen de
gruwelijke massa-moord op zee
hondenbaby’s in het bijzonder.
Miljoenen handtekeningen heeft hij
voor dat doel onder zijn beheer ge
had. Voor het merendeel van
schoolkinderen. Alle bestemd om te
worden overhandigd aan het een
of andere hoge diplomatieke kop
stuk. Hij heeft, bij wijze van spre
ken, de vloerbedekking van som
mige ambassades platgelopen, kind
aan huis als hij er na verloop van
tijd was.
at at sJ'&xJtwt
'w I
I
i
f
■Mr.. rMMrr..MrM^r^MFMrr..Mf<^rr^a^
Gerard Esser: „Het gaat er om dat je van een kwartje een dubbeltje wordt
Een „sacristia” noemt men het op die
manier verrijkte deel van de bodega.
Maar het zijn altijd weer lagere organen
die de zaak moeten saboteren”.
BIJ HET LAATSTGEHOUDEN luis-
terdichtheidsonderzoek heeft de afde
ling Kijk- en Luisteronderzoek van
GERARD ESSER KAN zich er kwaad
over maken. „Ik ben daar een half uur
opgehouden. Ik zeg: Ik moet om twee
uur daar zijn. Jullie hebben altijd zo’n
respect voor ambassades. Hebben jullie
dan geen respect voor een afspraak met
de ambassadeur? En hebben jullie geen
bedrijfspsycholoog om eens te analyse
ren wat er met jullie aan de hand is?”
„Bent u de leider, hadden ze me
gevraagd. Nee, ik word geleid door de
politionele overheid, die normen han
teert waar ik niets van begrijp. Kijk, die
ambassadeurs die kennen me. Die helpen
me uit m’n jas als ik er weer eens kom.
ONDANKS ALLE ONBEGRIP en te
genwerking. is Esser niet teleurgesteld.
„Ik ben elke dag weer blij dat de zon
opgaat. Ik ben optimist noch pessimist.
Ik ben Esser Ik ben er nu eenmaal. Als
zoon van een districtscommissaris van
de Antivivisectiebond en een fanatieke
Heilssoldate. Ik kom op voor de rechte
lozen en de machtelozen. En kinderen?
Kinderen kunnen altijd een beroep op
me doen, al ben ik doodziek. Voor hen is
het allemaal nog nieuw.
Dat viel allemaal niet zo goed, maar
na een half uur werd het groepje jeug
dige demonstranten onder politie-escorte
van vier man naar de ambassade geleid.
Esser: „Ik vraag me af of ze die mensen
allemaal konden missen. Ik bedoel,
moesten die niet achter echte misdadi
gers aan? Er wordt altijd geklaagd over
onderbezetting en nu worden er ineens
vier man ingezet om volstrekt onschul
dige kinderen te escorteren. De politie is
er om mensen te beschermen. Moesten
wij dan beschermd worden tegen de
agressiviteit van. van het ambassadeper
soneel?
Op de Broouwersgracht is nu sinds 68
dus een „miniatuursacristia” met zijn
eigen onsterfelijken. Wat houdt die on
sterfelijkheid nu in? Wel, degene die in
de sacristia vereeuwigd wordt, krijgt
ieder jaar tot aan zijn dood toe, bij het
begin van de lente twaalf flessen met
zijn lievelingssherry toegestuurd. Een de
jongste onsterfelijke krijgt een jaar lang
de kristallen karaf onder zijn beheer. Na
een jaar kiest de „broederschap van de
onsterfelijken”, op voorstel van de
„jongste” een volgende. En zo worden
steeds meer bekende Nederlanders on
sterfelijk....
„Nee, zelf heb ik geen kinderen. Alle
maal kanonnenvlees. Je moet bedenken
wat je doet. Ik heb weinig zekerheden.
Maar ik ben toch blij dat het ouderlijk
echtpaar mij eh geworpen heeft. Ik
houd van het leven. Moet je kijken
jongen, de zon schijnt.”
Een deel van de „broederschap der on
sterfelijken’ bijeen. Van links naar
rechts: Louis van Dijk, Conny Stuart,
Theo Olof en Albert Mol.
over Kras. Bij de oproep is een menu
kaart afgedrukt waaruit blijkt dat een
smulpaap op 25 juli 1904 voor het be
drag van f 1,75 een maaltijd kreeg opge
diend van zes gangen. Een mijnheer uit
Langebroek had de kaart opgestuurd, ter
toevoeging aan de reeds aanwezige ver
zameling van oud-Kras-materiaal.
In die verzameling, die wordt beheerd
door PR-man Wiillem F. Durinck, trof
fen wij de hierbij afgedrukte, wonder
mooie, met de hand geschreven menu
kaart aan, gedateerd 6 augustus 1903.
Mensen die nog zo iets fraais thuis
hebben slingeren, maken Willem Du
rinck blij door hem te bellen in Kras,
telefoon (020)63163.
„Staat er ineens een geüniformeerde
bollebof voor m’n neus. Vraagt: „Bent u
de leider? Hebt u een vergunning?” Ik
zeg: Nee, ik heb geen vergunning, maar
wel toestemming. Enfin, het komt erop
neer dat we, in plaats van naar de
ambassade te lopen, regelrecht naar het
politiebureau werden geleid. En die
agent sardonisch lachen. Voor mezelf
was dat allemaal niet zo erg, maar die
kinderen wisten niet wat hen overkwam.
Dat noem ik zachte terreur”.
de NOS ook de cijfers bekendge
maakt die betrekking hebben op de
Amsterdamse zender STAD. De luis
terdichtheid van de programma’s van
dit plaatselijke radiostation, iedere
dag van 17 tot 19 uur op 240 meter
middengolf, bedraagt 0,7 percent. Hil
versum 1 en 2 samen behaalden ge
durende die twee uren in de regio
waar STAD te ontvangen is, een
luisterdichtheid van 4,6 percent. Hil
versum 3 scoorde daar een luister
dichtheid van 12,5 percent. Dat laat
ste cijfer houdt, in vergelijking met
de 0,7 percent van radio STAD in,
dat een grote groep luisteraars die
overdag naar Hilversum 3 luisteren,
tijdens de uitzenduren van STAD
overschakelt naar de landelijke zen
der van Hilversum 3. Radio Amster
dam zendt namelijk uit op de Am
sterdamse zender van Hilversum 3,
zodat de luisteraar om vijf uur auto
matisch de STAD-programma’s krijgt
opgediend wanneer hij niet overscha
kelt naar een andere zender.
Het gebeurde maandagavond in de
wijnkelder van de Continental Bodega
Company aan de Brouwersgracht. Neer-
lands topviolist Theo Olof overhandigde
de vermaarde jazzpianist, na het afste
ken van een vrolijke rede, een met diens
lievelingssherry gevulde karaf en
Louis was onsterfelijk. Zo eenvoudig is
dat.
In de praktijk komen Esser’s bemoei
ingen op het gebied van de ecologie
(wetenschap betreffende de wisselwer
king tussen menselijke samenlevingen
en het natuurlijke milieu; of, zoals Esser
het noemt, de wereldnatuurhuishouding)
neer op zijn pleidooi voor de aanstelling
van een ecoloog met veto-recht bij de
VN-vertegenwoordiging van iedere lid
staat. Tevens zou hij graag een leerstoel
ecologie aan de universiteiten zien. Hij
heeft er zelfs een, niet gepubliceerd
proefschrift over geschreven.
„Collega’s van vroeger hebben nu een
vrouw en kindertjes, bijstandskindertjes.
Ze zeggen me nog wel gedag, maar ze
denken: die man vecht tegen de bier
kaai. Wat trouwens iedereen zegt, behal
ve dan de kinderen. Er waren een keer
vijf schoolhoofden die protesteerden te
gen wat ik deed. Ze zeiden: meneer
Esser, is die mens dan niet belangrijk?
Ik zeg: wat krijgen we nou? Godver
domme, daar dóe ik het voor”.
EEN FLEURIGE BLOEMEN-
GROET, dat is het geschenk van de
stichting Keukenhof en de Vereniging
City Centrum aan Amsterdam. Vanaf
zaterdag kan men op de Dam, om
precies te zijn op het gedeelte voor
het Koninklijk Paleis, een „mini
Keukenhof” aanschouwen. Burge
meester Behrends van Lisse, tevens
voorzitter van de stichting Keuken
hof, zal die dag om één uur ’s
middags 1500 blauwe en evenveel ro
se hyacinten, plus 500 gele tulpen aan
de hoofdstad aanbieden. Dat alles in
de vorm van een cirkel met een
middellijn van twaalf meter, inclusief
een randversiering van struiken en
heesters. De Amsterdamse wethouder
Kuijpers zal de bloemenweelde sym
bolisch namens het gemeentebestuur
in ontvangst nemen.
DE AMSTERDAMSE STADSREI
NIGING is in de omgeving van de
Linnaeusstraat begonnen met een
nieuwe opzet van straatvegen. Afhan
kelijk van de mate van vervuiling
krijgt iedere Straat een cijfer tussen 0
en 10. Een soort rapportcijfer dus, of,
zoals Stadsreinging het zelf noemt,
een „schoonheidsgraad”. Het streven
is om iedere straat op schoonheids
graad 8 te brengen. Een streven
waarvoor de hulp van de bewoners
nodig is, die dan ook op de naderende
beoordeling attent zijn gemaakt via
zogenaamde „bewonersbrieven” (brie
ven aan bewoners dus) en persberich
ten.
Stadsreiniging stelt nu vast dat de
eerste aanzet van het nieuwe systeem
geslaagd mag worden genoemd, al
thans voor een groot deel van de
betreffende buurt. De straten zien er
weer een stuk schoner uit. Met name
MAAR ESSER ZEGT dat hij het is
gewend. Ook bij internationale missies
wordt hij, naar zijn zeggen, al vrij gauw
apart genomen of geïsoleerd. Het inci
dent, dat volgens hem de kinderen nooit
meer naar Den Haag zal doen gaan, is
dan ook niet de reden dat hij stopt met
demonstreren. „Ik had het al besloten”,
zegt hij. „Ik ben ook niet teleurgesteld.
Ik sluit alleen een hoofdstuk af. Anders
blijf je zeuren. En die ambassadeurs en
al die andere mensen.Ach, ik wordt
netjes behandeld, maar ze begrijpen er
niets van”.
TIEN JAAR GELEDEN bestond hotel
Kranapolsky honderd jaar. Ter gelegen
heid daarvan schreef de journalist Ger
hard Werkman een boeiend herden-
kingsboekje, onder de titel „Kras
100/100 Kras”. Tweehonderd bladzij
den over de kleurrijke geschiedenis van
Kras. Je zou zeggen dat daarmee wel
ongeveer alles over het verleden van het
Grand Hotel voorhanden is. Maar dat is
natuurlijk niet zo.
Sinds 1968 is daar aan de Brouwers
gracht ieder voorjaar iemand, een be
kende Nederlander, onsterfelijk ge
maakt, te beginnen met Paul van Vliet
dile op 12 juni van dat jaar een van de
wijnkelders van het drankpakhuis (anno
1879) voor het publiek openstelde. De
volgende onsterfelijken waren achte
reenvolgens Wim lbo, Mies Bouwman,
Albert Mol, Conny Stuart, Ko van Dijk,
Mary Dresselhuys en Theo Olof.
prijst Stadsreiniging de medewerking
van de Hogeweg-school, die achter
haar ramen de slogan „Samen met
Stadsreiniging paraat voor een beter
leefklimaat” heeft opgehangen. Op de
broek krijgen daarentegen de bewo
ners van de Tugelaweg en de Wijt
tenbachstraat. Na iedere veegbeurt
zien deze straten er weer bedroevend
slecht uit, aldus Stadsreiniging. Wat,
in de sfeer van die zo gevreesde
lagere school-rapporten, neerkomt op:
„Zit niet op te letten tijdens de les”.
Om de nieuwe veegopzet enige
kans van slagen te geven, heeft
Stadsreiniging tijdens de eerste dagen
22 extra vegers per dag ingezet. Begin
mei zal ook de huisvuilinzameling
worden aangepast.
Hoewel Gerard Esser zijn demonstra
tieve aktiviteiten nu heeft gestaakt,
blijft hij zich voor zijn „zaak” inzetten.
Hij geeft nog steeds veel lezingen voor
scholen. In feite voor niets; hij vraagt
slechts reiskosten, voedsel en een bed.
„Meer heb ik niet nodig”, legt hij uit.
„Ik ben mijn hele leven een halve
hongerkunstenaar gefeest. Ik heb dë
contraprestatie geweigerd. Ik vind dat je
dat inderdaad moet doen, anders werk
je corruptie in dê hand. De jaferi dat je
honger hebt geleden zijn bepalend. Je
moet als kunstenaar arm zijn. Zo hoort
het. Het gaat erom dat je van een
kwartje een dubbeltje wordt.
DE TRADITIE STAMT uit het
ZuidSpaanse Jerez de la Frontera,
waar alle sherryFirma’s gevestigd zijn.
Men vindt er talloze bodega’s, enorme
opslagplaatsen voor sherry, waar de fus
ten vier- soms vijfhoog liggen opge
tast. baar in die bodega’s in Jerez vindt
de bezoeker de namen van de groten der
aarde op de fusten, sommige met een
gedicht, anderen met een tekeningetje.
Het gelijknamige lijfblad van Krasna-
polsky doet in het maart-nummer een
oproep aan iedereen die iets in huis
heeft dat betrekking heeft op Kras’
historie. Kras zoekt, kortom, van alles
„ZACHTE TERREUR”, zegt de 65-
jarige Esser, als altijd zeer opzichtig en
kleurrijk gekleed, gele bril, roodgeverfde
manen. „Het was een zachte terreur”.
Door de telefoon had hij al gezegd dat
er iets was misgegaan, de vorige week.
Esser: „Ik had om twee uur afgesproken
op de Canadese ambassade, om m’n
laatste petitie te overhandigen. Met een
groepje van dertien kinderen zou ik van
station HS daar naar toe lopen. Ik had
mondelinge toestemming van de chef
Bijzondere Wetten van Kabinetszaken.
We zouden gewoon over het trottoir
lopen en alleen wat rommeltjes en een
megafoontje meenemen om wat aan
dacht te trekken. Ik bedoel, we waren
niet van plan om de staat om te keren
of zo.
LOUIS VAN DIJK is deze week on
sterfelijk geworden. Onsterfelijk althans
volgens een door mensen opgebouwde
traditie, waarbij, om misverstanden uit
te sluiten, religieuze aspecten buiten be
schouwing blijven. „Het is dus”, verdui
delijkt Louis van Dijk, „niet zeker of ik
nu onsterfelijk ben in de zin zoals mijn
moeder me die altijd heeft voorgehou
den”. Maar binnen de bedoelde traditie,
„voerjaarsonsterfelijkheidsceremonie”
genaamd. is zijn onsterfelijkheid een
feit.
GERARD ESSER, troubadour, beel
dend kunstenaar, actievoerder. Twaalf
en een half jaar heeft hij gedemon
streerd. Een jubileum”, zegt hij, drie-
hoog-vóór in de Amsterdamse Pijp. De
demonstratie, medio vorige week in Den
Haag ter gelegenheid van de opening
van de zoveelste Canadese jacht op zee
hondenbaby’s, had een waardig besluit
van zijn demonstratieve „loopbaan”
moeten worden. En inderdaad, hij ver
scheen weer in de kranten, omringd
door kinderen, petitie in de hand. Maar
achter de fiere kiek gaat een verhaal
schuil dat in geen krant is verschenen.