„Ik ben eigenlijk serieus bezig met niet-serieus zijn
mow
te.
11%
Op zoek naar
grote TV-rol
1
c
i
11
J
Pré-simplist
Roddels
Sfeer
Beroering
door
Klaas Pieter Rieksen
bozig zomerstof. die
Ik ontmoette hem op een persbijeenkomst van de NOS. Max
Teeuwisse uit Den Oever. Hij is museum-directeur, figurant, jazz-
zanger, horeca-expioitant, barman en organisator van muziekevene
menten. Ik herken hem van het program „Sien en hoe zit het nou
met Ot", dat de NOS onlangs uitzond en waarin Max Teeuwisse een
kleine rol speelde. Maar daar wil hij het niet bij laten. In de toekomst
ziet hij een wat grotere rol ook wel zitten. „Ze moeten me gewoon een
keer de kans gevenzegt hij, „en als het dan niet lukt, dan heb ik pech
gehad”.
Max komt bij die eerste ontmoeting sympathiek over. Hij praat rap.
Over zijn tv-ervaringen, zijn boerderij, dat als museum, café, onderdak
voor passanten („Als je maar een slaapzak meeneemt, dan ben je
altijd welkom”) en creativiteitscentrum dient. Guus van Waveren, een
oude vriend van Max en tevens een van de regisseurs van het
programma „Sienen hoe zit het nou met Ot" roept met een
opgestoken vinger: „Max, dat is een talent”.
t J
-
j.,
MAX TEEUWISSE
hofstraat 36
Max Teeuwisse en zijn Maxisme
voor hot nieuwe seizoen vroor in orde moat
1
ir
e
l>
I
WIERINGER
MUSEUM
BOERDERIJ
Een wat laat ontdekt talent is hij,
want Max is reeds 47 jaar en werkte
pas twee jaar geleden voor het eerst
mee aan een tv-opname. Hij begon
als figurant bij reclame-spots, vero
verde een plaatsje in een Postbus
51-uitzending en speelde mee in de
„Zaak Giessen-Nieuwkerk”, dat de
VARA in februari op het scherm
bracht
Na tien minuten is een afspraak in
zijn museum-boerderij in Den Oe
ver geregeld. „Kom maar langs",
zegt hij, „dan kunnen we rustig pra-
Het kaartje van Max. Niets bijzonders zo
op het eerste gezicht, maar de letters
onder zijn naam vragen om uitlog. HE
staat voor horeca-oxploitant, de Z wil
zoggen dat Max ook zanger Is, de A is
die van Acteur en de B staat voor
Barman. Je moet er maar opkomen.
De sfeer die op het voormalige
eiland Wieringen heerst trekt Max
wel aan. Er kan van alles gebeuren:
„Bij God en op Wieringen is alles
mogelijk. "Zit Max daarom hier?
„Nou, ik vraag me wel eens af hoe
ben ik hier terechtgekomen, waar
om en hoe. Ik geloof niet aan hogere
machten maar wel aan een soort
bestemming, want hoe kom ik hier
terecht en waarom ben ik nog niet
weg. In het begin heb ik hier wel veel
agressie gehad, maar nu hoor ik
erbij en willen ze me eigenlijk niet
meer kwijt.”
„Voordat ze begonnen kwam die
vent naar me toe en zei: Wat heb ik
ook alweer met je afgesproken. Nou,
zoveel honderd gulden, antwoordde
ik en die man zegt meteen. We doen
er een paar honderd gulden bij het
afgesproken bedrag. Op de tweede
dag, er moest s nachts doorgewerkt
worden, van hetzelfde laken een
Dat hij herkozen zal worden als
gemeenteraadslid staat voor Max
vast. Zijn collega’s in de raad zijn
ervan overtuigd dat hij het ditmaal
niet zal redden en dat de mensen er
geen tweede keer intrappen. Maar
Max heeft alweer wat bedacht. Vlak
voor de verkiezingen wil hij alle
kinderen een ijsje gaan geven. Er is
al kritiek op zijn plan gekomen,
„maar”, zegt Max, „de mensen wil
len gewoon een man, die daadwer
kelijk iets doet en niet loopt te roe
pen dat hij de wereld zal gaan verbe
teren. En ik kan het ook nog, ik mag
het eigenlijk niet van mijn moeder
want die is vroeger katholiek ge
weest, nog gekker maken. Dan ga ik
een week vasten en ik ga op mijn
knieën liggen en dan net zo lang
bidden tot ik een Maria-verschijning
krijg, want dat hebben we al een tijd
niet meer gehad, dan zijn ze hel
emaal nergens meer
Een jaar of vier geleden kwam
Max voor het eerst in aanraking met
een complete filmploeg. Voor een
CRM-film werden in en bij de boer
derij opnames gemaakt. De dertig
man tellende ploeg was bij Max in
de kost, een niet geringe opgave
voor de museumdirecteur Twee
dagen lang rommelde de ploeg rond
zijn gebouw. „Ik had een prijs met
de regisseur afgesproken, veel te
weinig, maar waarvan ik zei: Leuk,
daar heb ik een goeie klus aan. Ik
rekende niets voor het gebruik van
de ruimte, alleen voor het eten, de
pils enzo.”
Bij dit soort verhalen verslijten
zijn collega’s hem voor gek. Geen
zorg voor het bijzondere gemeente
raadslid echter want dan legt hij uit
waarom hij in de raad zit. „Daarom
zit ik hier ook”, zei Max eens tegen
zijn communistische collega, „om
dat jullie vroeger niet wisten dat
jullie niet gek waren en nou ben ik
hier als gek komen zitten zodat jullie
kunnen zeggen: Ha, hij is lekker gek
en wij zijn normaal.”
maar verder. Het wordt wel alle
maal steeds beroerder en ik zie ook,
door allerlei omstandigheden, dat er
binnen vijf jaar oorlog is. Niet dat ik
dat wil, maar dat geloof ik. Nou, so
what, weet je wel, we swingen wel
door. Wel, dat wetend, ga ik er niet
somber van kijken."
Veel meer kan Max er nog niet over
kwijt. Alles moet hij nog eens rustig
op papier gaan zetten.
pak. De briefjes van honderd vlogen
Max om de oren, en Max, kien als hij
is, zei toen maar op het laatst: „Doe
er nou nog maar vijf honderd gul
den bij.” Dat was dan geregeld.
Ht Z.A B
den oever - wieringen tel 0 2271 3 51
En zo blijft Max aan de gang. Hij
kan het maar niet laten om zich te
manifesteren. Met veel tegenwer
king, maar hij blijft er vrolijk onder,
hoewel hij bekent: „Ach, één of twee
dagen van de week zie ik het ook wel
eens niet meer zitten, maar dan lig ik
op mijn bed en zie ik de zon buiten
schijnen en dan denk ik: Kom op.
pak het fietsje en ga weer lekker wat
rondrijden Dan ga ik gewoon weer
door
„Het Maxisme is in feite een recht
streeks streven. Men moet niet on
der allerlei „ismes” zijn zakken vul
len. Die ismes dekken eigenlijk een
valse lading. Het Maxisme is meer
rechtstreeks. Ais je bij mij een stic
ker koopt, dan komt dat geld ge
woon in mijn zak terecht. Dat gaat
dan echt niet naar edele doelen,
maar dat geld is gewoon voor mij.”
d
i-
op verantwoorde wijze de boel
besodemieteren. Dat boeit me
er enorm in.”
Max blijft zichzelf presenteren bij
de omroep. Tussen het bier halen
door, vertelt hij dat hij ook nog
zanger is. Het kan niet op. Bij de
VARA-radio heeft hij het al eens
geprobeerd, nog zonder succes en
op twee talentenjachten die onlangs
in Noord-Holland werden gehou
den, showde hij ook zijn zangkun
sten. Hij drong niet door tot de fina
les. Wat het tv-werk betreft, heeft hij
de heren Koot en Bie van het Sim
plistisch Verbond geschreven om
hem eens te interviewen, als Sim-
plist („Ik ben eigenlijk een pré-
simplist, want die levensstijl had ik
al lang voor Koot en Bie”) in de
politiek en hij hoopt er nog steeds op
dat Netty Rosenfeld het pijltje,
waarmee ze voor haar praat
programma op een landkaart gooit
om bij een Nederlander op bezoek te
gaan, zal mikken op Den Oever
Dat gaat gemakkelijk, zult u den
ken, maar twee maanden later
kwam Max dezelfde regisseur tegen
en die vertrouwde hem toe: „Wat
hebben we toch lekker goedkoop
gedraaid bij jou.” Het zal Max nooit
meer gebeuren
meer de gegevens rond Max’s leven
swandel en het feit dat hij al came-
ra-ervaring opdeed bij de reclame
Verder worden de omroepmedewer
kers ervan op de hoogte gebracht
dat hij „dag en nacht beschikbaar is,
als het maar leuk is” en dat Max een
catering capaciteit heeft van vijf
honderd man. De heren regisseurs
zijn dus altijd welkom met een hele
ploeg om op lokatie te kunnen fil
men. „Als ze niet weten dat je er
bent, dan roepen ze je ook niet. Ik
timmer wel altijd aan de weg”, ver
zucht Max na het voorlezen van de
brief
We dwalen af van het onderwerp.
De boerderij komt weer ter sprake
en de samenwerking tussen Max en
de overheid, die het Max niet altijd
even gemakkelijk maakte Maar
ach, wat zou het Het leek hem wel
aardig om zelf in de gemeenteraad
te komen Het gebeurde allemaal
twee jaar geleden, in het voorjaar.
„Ik wilde het niet helemaal voor
de grap, want ik doe niet alles alleen
maar voor de lol. Ik ben eigenlijk
serieus bezig met niet serieus zijn.
Er waren gemeenteraadsverkiezin
gen en ik wilde meedoen. De mensen
verklaarden me voor gek. Maar het
maakte mij niet uit of ik er nou wel
of niet inkwam, maar die beroering
die dat teweeg brengt, dat vind ik
prima."
Max ging de verkiezingen in met
de waanzinnigste leuzen, die hij via
advertenties in de krant het kiezers
volk liet weten: „Stem op Max, dan
weet je zeker dat het niets wordt” en
„Meisjes en vrouwen van Wieringen,
jullie weten toch ook wel op wie je
stemt.” Tot ieders verbazing haalde
ten en dan blijf je een happie eten”.
Een week later zit ik op de bank in
de rommelige kamer, waar Max
pleegt te werken. Hij ligt half op zijn
bed. de hond Silly en poes Marie
scharrelen wat rond. Het bordje op
de buitenkant van de boerderij: „de
koffie is bijna klaar” staat er niet
voor niets. Na een minuut of tien
zitten we aan een dampende bak
zwart vocht. Max praat veel. Op een
vraag zou je hem uren door kunnen
laten gaan: over zijn raadswerk, de
omroep, zijn museum, de vroegere
tegenwerking van de gemeente, het
kies-systeem en het eiland Wierin
gen. Max is een man van twaalf
ambachten en nog meer plezier in
zijn leven.
„Je kan het zo gek niet noemen of
ik ben het wel geweest”, zegt Max,
„Autoverkoper, kantoorbediende,
havenarbeider, allerlei baantjes met
altijd het idee: ik ga wel weer eens
wat anders doen. Dat was eigenlijk
ieder jaar zo. Toen ik bedrijfsleider
was van het restaurant hier op de
Afsluitdijk en trouwde wilde ik ei
genlijk wel een huis hebben, maar
kopen daar had ik niet zo’n zin in. Ik
wilde niet het idee hebben dat ik
ergens aan vast zit. Hoe minder je
hebt, hoe minder ze je kunnen
doen.”
In de krant las Max dat de ge
meente een boerderij wilde kopen
om daar een museum in onder te
brengen. Zijn vrouw Annetje, waar
van Max Teeuwisse al enige jaren
gescheiden leeft, had de Rijksacade-
mie voor kunst gevolgd en het twee
tal besloot de boerderij te gaan
runnen.
„We zaten hier een jaar en er ge
beurde eigenlijk niets. Ik had nooit
met de overheid te maken gehad en
dacht toen nog dat zij het pand had
den en alles wel zouden regelen. We
zijn toen zelf de boel maar een
beetje gaan opknappen en hebben
een tentoonstelling gehouden, die
aardig aansloeg. Dat was in septem
ber 1965, een jaar later zijn we toen
officieel opengegaan."
Max huurde de boerderij voor een
zachte prijs van de gemeente, maar
werd voor zijn werk niet betaald.
Hoe dan aan wat geld om te leven
komen? Max besloot een gedeelte
van de boerderij als café in te gaan
richten om zodoende wat geld te
verdienen. Maar daar hielden de ac
tiviteiten van Max niet op. Buiten de
zomerstal. ingericht met oude ge
bruiksvoorwerpen. en het café wilde
Max nog meer. Er kwamen meer
tentoonstellingen en ook scharrelde
Max in zijn vriendenkring wat jazz
musici op die in de boerderij konden
optreden.
Het café liep als een trein, maar de
bezoekers die er kwamen konden
met de goedkeuring van Max weg
De levenswijze van Max kwam
niet helemaal overeen met de ge
woontes van zijn omgeving, de rod
dels en aanteigingen waren niet van
de lucht. Maar Max draagt de bevol
king beslist geen kwaad toe. „Het is
allemaal anders, het ziet er anders
uit, maar je zou overal deze reactie
hebben gekregen. Alleen in de ste
den heb je natuurlijk wat meer men
sen die deze dingen waarderen, dan
merk je het niet zo erg. Vooral door
het museum natuurlijk, maak je
gekke dingen mee”.
Ja, dat museum. Dat beslaat waar
schijnlijk het allerkleinste gedeelte
van de boerderij en is er alleen nog
omdat de verkopers van de boerde
rij dat in het contract hebben laten
opnemen. Max vindt het zelf wel
leuk, tenslotte is hij nu officieel mu
seum-directeur en wordt hij ge
noemd in de museum-gids, maar
veel bezoekers krijgt hij er niet voor.
En als er mensen komen die de
authentieke Wieringse zomerstal
willen bezoeken, dan probeert Max
ze zo vlug mogelijk in zijn café te
krijgen omdat daar aan de verkoop
van het bier tenminste nog een paar
stuivers te verdienen valt. „Je hebt
eigenlijk drie categoriën bezoe
kers", vertelt Max, „de eerste is die
van de mensen die hier binnen ko
men en dan zeggen: „Oh, hier moe
ten we niet zijn, en dan meteen weer
weggegaan Dan zijn er mensen die
zeggen „Het is hier toch een mu
seum. en dan aarzelend kijken. Na
een paar minuten drinken ze vlug
nog even wat in het café en verdwij
nen dan. De laatste categorie is de
leukste Die mensen komen binnen
en zeggen dan: Ja, eh, leuk, en
die lopen dan door naar het café
waar ze uitgebreid gaan zitten bab
belen. Je moet die sfeer meteen zien
zitten"
Terug naar Max's nieuwste opwel
ling: de televisie, het magische medi
um, waarvoor iedereen wel wat over
heeft om daarbij een baantje te krij
gen. Zo ook Max, maar hij zou Max
niet zijn als hij dat niet op zijn eigen
manier zou doen. Kort geleden
schreef de museumdirecteur, die in
een radioprogramma (hij laat het op
de band horen en schudt zijn hoofd)
een „moderne Swiebertje” werd ge
noemd, zo'n honderd brieven naar
producers, regisseurs en ander om-
roepvolk Die brief bevatte onder
„die rare Max van de boerderij”
ruim 7 percent van de stemmen en
belandde in de gemeenteraad. „Een
vreemde zaak”, vindt Max zelf,
„hiermee heb ik wel aangetoond dat
er van het hele systeem niets klopt.
Als ik genoeg geld zou hebben voor
een grote campagne dan kwam ik zo
in de Tweede Kamer. Gewoon twee
maal in de week een paginagrote
advertentie waarop ik sta met een
hondje in mijn hand of een kind
over de haren strijkend. De mensen
willen gewoon een aardig iemand,
het interesseert ze verder niet zo
veel.”
Over zijn toekomst in de politiek is
Max onomwonden positief, de toe
komst van het wereldgebeuren
baart hem wel eens wat zorgen. „Ik
maak me wel eens zorgen hoe het
allemaal moet gaan. Dan kan ik dus
of hier in een hoekje gaan zitten
huilen of ik moet zeggen Nou ik heb
het gezien, maar ik ga toch lekker
worden gebracht Misschien een beetje voor
barig. maar de burgemeestershoed heeft hij ai
Maar belangrijker is misschien het
Maxisme. De museum-directeur
vertelt erover: „Daarmee wil ik irri
teren. Om bij de mensen hun werke
lijke waarde, los van de schijn, naar
boven te halen. Ik heb het gevoel dat
de mensen zich opgefokt gedragen
Ze zijn door allerlei omstandighe
den veel aardiger dan dat ze zich
voordoen. Er wordt ook veel te wei
nig gelachen. De mensen zijn te ern
stig bezig met eigenlijk rampzalige
dingen.
dragen. „Het waren wat agressieve
lui, vechtlustig. Ze vonden het gek
wat hier allemaal gebeurde en dat
vond ik niet leuk. Ik ben ze toen met
Bach de deur uit gaan draaien. Ik
wilde aardige mensen in mijn café
hebben, die rustig een pilsje drin
ken, niet van die nare zwetsers”.
Met het draaien van hoofdzakelijk
jazz- en klassieke muziek raakte
Max de ongewenste gasten al gauw
kwijt. Maar er deden vreemde ver
halen de ronde in het Wieringse.
Opschudding alom. De boerderij
van Max zou een hol van ontucht en
verdovende middelen zijn. „De men
sen verzinnen natuurlijk altijd
graag", zegt Max nu, „de gemeente
verhuurde het pand aan mij en ze
moesten mij me gang laten gaan
Kijk, mensen die niets gewend zijn
denken meteen als hier een feestje
is, dat er van alles aan de hand is. Er
werd zelfs vertelt dat hier naakte
bediening was. Veel kinderen moch
ten hier van hun ouders niet
komen”.
het jaargetijde waarin Max vaak
opzienbarende plannen pleegt te
ontwikkelen.
Het loopt weer tegen het voorjaar
en Max zit alweer op iets nieuws te
broeden. Onder meer wil hij zich
eventueel verkiesbaar stellen voor
het burgemeesterschap, omdat de
huidige burgervader binnenkort
vertrekt. (Als we met Max door het
dorp lopen, wordt hij van verschil
lende kanten toegeroepen met:
„Goeie middag, burgemeester").
Over de omroepmedewer
kers wil Max niet veel zeggen.
„Daar kan ik niet over praten”,
zegt hij en lacht veelbeteke
nend, „want anders kom ik er
nooit tussen. Als ik precies ga
zeggen wat ik ervan vind, dan
moeten ze me helemaal niet
meer.”
Ze staan niet erg hoog bij je
aangeschreven? „Het zijn aar
dige mensen”, antwoordt Max
en laat aan mij over om bet te
geloven of niet „Ik kan er ver
der echt niets over zeggen.”
Staat het je carrière bij de om
roep in de weg? „Nee, want een
echte carrière die zit er niet
meer in. Die heb ik eigenlijk
toch al gemaakt. Ik ben het
hoogste wat ik wil. Ik ben di
recteur. Het kan niet hoger.”
Waarom wil je eigenlijk zo
graag bij de tv? „Ik vind het
leuk om daaraan mee te doen
omdat ik dan in breder ver
band komedie kan spelen, voor
een groter publiek. Ik speel de
hele dag een beetje komedie,
bet is een soort karakterrol.
Maar bij de tv ga je nog eens
een keer extra spelen, dat geeft
een lekker gevoel. Je gaat nog
eens een keer overdrijven, wat
je al overdreef. Dat medium
7 W
L SS
...Z -(O
