Zelfde positie bereikt als voor instorting bestand
Ambassadeur
Guerrilla-activiteit
in Rhodesië heviger
Russen boycotten banket
Nieuwe golf van onrust op westoever
EEN DODE TIJDENS MARS DOOR BEZE1
JORDAANS GEBIED
schiet op
bezetters
Rieten mandje
voor fiets beste
kinderzitje
Vliegtuigkaper
doodgeschoten
I
s
I
i 1
L. P. BOON
Zuidafrikaanse toeristen gedood
TOCH GELIJK
door mco
scheepmaker
overwinning"
Turkije bereid met
Athene te praten
China prijst Egypte voor
DINSDAG
20
APRIL
1976
BINNEN- EN BUITENLAND
'3
lap
ing
gen
aar
Franjieh
Comité
rval
lerd
Samen
sing
role
issel
isen
isme
MÉ
iets
i die
met
e de
ngen
aan
!t.
;ling
vijn
BEIROET (UPI, DPA), Vertegenwoordigers van Syrië, Libanon en de
Palestijnen hebben gisteren de gecoördineerde bestandscommissies nieuw
leven ingeblazen terwijl de strijd overal in het land luwde. Na een week
einde van hevige mortier- en artillerieduels verminderden de gevechten
aan de frontlinies van mohammedanen en christenen gisteren tot versprei
de activiteit van sluipschutters. Na hun burgeroorlog van ongeveer een
jaar moeten de Libanezen terugzien op ongeveer 17.500 doden en 36.700
gewonden.
golf
trijd
(Van onze redacteur in Jeruzalem, J. v. Wesel)
JERUZALEM De demonstratieve mars van het „Goesh Emoeniem1',
het fanatieke religieuze „Blok der Gelovigen”, heeft een nieuwe golf van
onrust op de bezette westoever van de Jordaan opgeroepen, bondag en
gisteren togen ongeveer 20.000 demonstranten voor een tweedaagse mars
van Jeruzalem naar Jericho, in een poging pressie op de regering uit te
oefenen de westoever bij Israel te annexeren en een uitgebreid nederzet
tingenproject op de westoever goed te keuren.
In Libanon wordt weer gepraat
gegaan,
mensen
Rot-
gen-
n de
mes
arde
dat
>ela-
van
hun
it is
Heen
vens
Van
e de
kven-
ische
tele-
i bij
nbe-
Op deze foto van de wijk in Beiroet, waar onder vrediger omstandigheden het nacht
leven bloeit, is te zien dat het wapengeweld de laatste uren weer wat is verminderd.
De Palestijnen, die geen zitting in dit
comité hebben, zullen leeluitmaken van
cleze.,afschrikmacht”, zo werd in politie
ke kringen verklaard. Eenheden van het
Palestijnse bevrijdingsleger zullen samen
met leden van de linkse milities in de
mohammedaanse wijken van Beiroet pa
trouilleren. Christelijke falangisten zul
len samen met wat er is overgebleven
van het Libanese leger het bestand in de
christelijke wijken beschermen.
Deze deelnemer aan de mars van het
Goesh Emoeniem op de bezette Jordaan-
oever nam behalve zijn twee kinderen
ook een aanzienlijk vuurwapen mee.
sche
ien-
de
min
min
op
ioor
leri-
dat
raars
c is.
van
ïkste
ndag
bio-
hade
belo-
zou
;r de
Ar-
Am-
unis-
anis-
>sten
dode
Da-
het
:ach-
permanent
ge-
van
Ja-
voor
igen
en
neel
eve-
*on-
van
ouse
die
is
vui-
;root
gens
nep-
van
dige
van
in de
e zes
die
m, is
mgen
ern-
abies
om
aren
zijn
ge-
t.
DENVER (Reuter. UPI). Een vlieg-
tuigkaPer die twee mensen had gegijzeld
is gisteren doodgeschoten terwijl hij met
zijn gijzelaars naar een ander vliegtuig
liep dat hij had geëist om er mee naar
Mexico te vliegen. De kaper was de 30-
jarige Roger Lentz uit Marquette in
Nebraska. De twee gijzelaars bleven on
gedeerd.
ink-
van
vijn
i 12
ver
licht
Jt al
sgolf,
e 35
een
het
uur
ir, 1
;e elf
1 rij-
res-
pond
t die
PEKING (AFP, AP). De ambassa
deurs in Peking van de Sovjet-Unle en
zes Oosteuropese landen hebben gisteren
het banket geboycot dat de Chinese
regering gaf ter ere van de Egyptische
vice-president Hosni Moebarak, die zon
dag voor een officieel bezoek in Peking
arriveerde.
die
poli-
zich-
ge-
ont-
e te
Sinds januari zitten ongeveer honderd
idealisten van het Goesh Emoeniem in
het militaire kamp Kadoen, bij Nabloes,
waar zij voorlopig zijn gehuisvest in
caravans tot de Israëlische regering zal
beslissen over nederzettingen op de west
oever. Deze beslissing wordt voortdu
rend uitgesteld.
Het houden van de mars was opnieuw
een compromis tussen de regering en het
Goesh Emoeniem, dat gedreigd had net
als in het verleden op eigen initiatief
onwettige nederzettingen te zullen op
richten op de westoever, zoals ook in
Kadoem was gebeurd. Om nu de con
frontatie uit de weg te gaan, gaf de
regering haar toestemming tot de mars
met een tegenbelofte dat geen illegale
pogingen zullen worden gedaan neder
zettingen te stichten.
Met het uitstellen van beslissingen, die
DEN HAAG. (ANP) Ten behoeve
van de lezers van de Toeristenkampioen
heeft de ANWB mede met het oog op
de komende landelijke fietsdag op 8 mei
een onderzoek ingesteld naar ver
schillende kinderzitjes voor achterop de
fiets. Daarbij is de rieten mand als het
doelmatigste en veiligste kinderzitje uit
de bus gekomen.
De verschillen tussen de onderzochte
kinderzitjes zijn niet, zo groot, maar wel
zijn de rieten mand en een zitje voor
bromfietsen (Rumeta) beter afgewerkt.
Zij zeiden dat ambassadeur Milod El
Sedik Ramadan zes salvo’s afvuurde om
veertig tot vijftig Libische studenten te
verjagen die het complex hadden bezet
uit protest tegen de marteling van stu
denten die volgens hen in Libië zou
plaatsvinden. Bij het incident zijn geen
slachtoffers gevallen, aldus de ooggetui
gen, die tot de demonstranten behoor
den.
Hoewel de schietpartij later door de
ambassadeur zelf werd ontkend -- hij
zei dat aan de demonstratie op vreedza
me wijze een einde was gemaakt
bevestigden Egyptische autoriteiten dat
de diplomaat een vuurwapen had! ge
bruikt. Egyptische politiefunctionarissen
toonden verslaggevers verscheidene ko
gelgaten in een metalen omheining rond
de ambassade en in een bij het gebouw
geparkeerde auto.
De studenten hadden de ambassade
zondagavond bezet, toen de ambassadeur
afwezig was. Toen hij gisterochtend te-
rugkeerdie mocht hij het gebouw niet
binnen. Hij keerde terug met een aantal
gezagsgetrouwe Libiërs en er ontstonden
heftige discussies en een handgemeen
met de bezetters. De ambassadeur slaag
de erin het gebouw binnen te gaan en
kwam met een stengun tevoorschijn.
Vandaag reist Zambia's president, dr.
Kenneth Kaoenda, naar Mozambique,
waar hij besprekingen zal voeren met
Frelimo-president Samora Machel. Ver
wacht wordt, dat de beide leiders daar
hun houding tegenover dr. Kissinger
zullen bepalen, die deze week zuidelijk
Afrika bezoekt. Zij zullen echter ook
spreken over de opening van een derde
front tegen Rhodesië, aan de grens met
Zambia.
Een en ander wil niet zeggen dat
Boontje helemaal ongelijk heeft, al koos
hij zijn voorbeelden wat ongelukkig.
Tien jaar geleden schreef ik al dat
Vestdijk, als hij de Nobelprijs kreeg, in
het weinig zeggende gezelschap terecht
zou komen van Sully-Prudhomme,
Mommsen, Bjoernson, Echegaray, Car-
ducci, Eucken, Heyse, Von Heidenstamm,
Jensen, Gjellerup, Pontoppidan, Bena-
vente, Reymont, Deledda, Karlfeldt, Go
doy, Alcayaga en niet te vergeten na
tuurlijk Winston Churchill, die de No
belprijs voor Oorlogsmemoires kreeg.
Kreeg hij de Nobelprijs daarentegen
niet, dan kwam hij (Vestdijk, en nu dus
ook Louis Paul Boon) in het illustere
gezelschap terecht van Tolstoj, Tsjechov,
Gorki, Ibsen, Strindberg, Zola, Schnytz-
ler, Rilke, Brecht, Von Musil, Von Hof
mannsthal. Lorca, Joyce. Dylan Thomas,
Achterberg, Proust, Boelgakov, Scott
Fitzgerald, Celine en menig ander, want
dat zijn allemaal s chrijvers die nog
leefden na 1901 en dus voor de Nobel
prijs in aanmerking hadden kunnen ko
men. Vergelijking van het tweede lijstje
namen met het eerste lijstje leert, dat
de Nobelcommissie inderdaad vaak ge
faald heeft, vooral in de beginjaren van
de Prijs. Zulke grote missers worden
tegenwoordig niet meer gemaakt, geloof
ik, al zullen onze kleinkinderen vermoe
delijk toch weer hoofdschuddend moeten
constateren dat „mensen met talent en
genie” (om Boon nog even te citeren) als
Nabokov, Gombrowicz, Borges, Marquez,
Bellow en nog een handjevol anderen
over het hoofd werden gezien ten bate
van de een of andere Belgische onnoze
laar, hoe heet hij ook al weer, o ja,
Been of Bon of zoiets.
SALISBURY (Reuter). - De hoofd
weg en de enige rechtstreekse spoorweg
verbinding tussen Rhodesië en Zuid-
Afrika zyn gisteren gesloten na aanvallen
door Afrikaanse guerrillastrijders. Bij
een van die acties, die ver in Rhodesië
plaatsvond, werden drie Zuidafrikaanse
toeristen gedood-
dat de wandelaars in groten getale voor
zien waren van wapens. Goesh Emoeniem
had uitdrukkelijk opgeroepen wapens
mee te nemen, hoewel het leger de
beveiliging van de route had verzekerd.
Zo togen de demonstranten door de
Arabische dorpjes die het spektakel
zwijgend aanschouwden met de leu
zen: „Leer het land Israel kennen”. En:
„Het land Israel voor zijn rechtmatige
eigenaren.”
Het gaat hier om een machtsstrijd
tussen enerzijds de regering, en premier
Rabin in het bijzonder, en anderzijds de
voorstanders van een Groot Israel. De
Amerikaanse regering heeft al nadruk
kelijk haar afkeuring uitgesproken over
de Israëlische politiek ten opzichte van
nederzettingen op de westoever, maar
premier Rabin probeert een confrontatie
binnen de regering te vermijden, of
liever uit te stellen.
Een hooggeplaatste Libanese rege
ringsfunctionaris zag het allemaal niet
zo optimistisch. „Tenzij de Syriërs wer
kelijk alle partijen onder druk zetten
om ditmaal het bestand te laten functio
neren zullen er weer nieuwe gevechten
uitbreken”, zei hij.
IZMIR (UPI) De minister van bui
tenlandse zaken van Turkjje, Caglayan-
gil. heeft gezegd dat hij bereid is tot een
bijeenkomst met zijn ambtgenoot van
Griekenland om te praten over het
Griekse voorstel voor een niet-aanvals-
verdrag tussen hun landen.
Zaterdag opperde premier Karamanlis
van Griekenland een beëindiging van de
wederzijdse bewapeningswedloop, een
niet-aanvalsverdrag en regeling van de
conflicten langs vreedzame weg. Hij zei
dat Griekenland geen agressieve bedoe
lingen jegens Turkije heeft en dat het
ook nooit heeft beweerd dat de Egeïsche
Zee, tot dusver een geschilpunt tussen
de twee landen, een gesloten Griekse zee
was.
De premier van Turkije, Demirel, rea
geerde daarop nog dezelfde dag met de
verklaring dat de Griekse voorstellen
een positieve ontwikkeling betekenen,
dat ook zijn land geen agressieve bedoe
lingen heeft en dat het bereid is de
onderhandelen over herstel van de
vriendschappelijke betrekkingen.
Gisteren kwam het in Ramallah, Na
bloes, Jening en Toelkarm wederom tot
onlusten. In Nabloes werd een man
gedood door Israëlische militairen toen
een Israëlische patrouille werd aange
vallen. In Jericho werd een uitgaansver
bod ingesteld in verband met een poging
de aankomst van de mars van Goesh
Emoeniem te verstoren met demonstra
ties.
Het is maar goed dat de Arabieren op
de westoever zelf niet met de mars
hebben meegelopen. Dan hadden zij stel
lig de overtuiging gekregen, dat de Isra
ëliërs van plan zij-n de westoever stel
selmatig te ont-arabiseren. Zo werd er
zondagavond in de nederzetting ,,Kochav
Hashachar”, het rust- en ovemachtings-
punt van de wandelaars, een grote foto
op het podium vertoond van de Klaag
muur en de Tempelberg in Jeruzalem,
waarop de Aksamoskee was vervangen,
via een fotomontage, door een recon
structie van de tempel van koning Salo
mo: De vervulling van de vrees van de
Palestijnen op de westoever, die een
maand geleden demonstreerden tegen de
mogelijkheid dat joden op de Tempel
berg zouden bidden.
Zeer provocerend was het bovendien
Tegen deze rumoerige en gespannen
achtergrond is in Israel het paasfeest
gevierd door duizenden toeristen. In de
oude stad van Jeruzalem werd zondag
de traditionele feestelijke mis opgedra
gen in de grafkerk door de roomskatho
lieke patriarch van Jeruzalem.
De eerste opmerking die ik hierover
wil maken, is, dat hij wel erg ver terug
gaat i n de geschiedenis, namelijk 71
jaar. Henryk Sienkiewicz, die leefde van
1846 tot 1916, mag dan in België (en
Nederland) een ongelezen auteur zijn
geworden, in Polen kent men hem nog
donders goed, terwijl daar Multatuli en
Couperus weer erg weinig gelezen schij
nen te worden. Maar dat zegt mij wei
nig over Couperus en Multatuli. En
weliswaar heeft Boon gelijk dat lang
niet elk schot een eendvogel is geweest,
maar hij zou zich toch niet echt hoeven
te generen in het gezelschap van schrij
vers als Solzjenitsyn, Neruda. Pasternak,
Camus, Andric, Hemingway, Mauriac,
Lagerkvist, Faulkner, Eliot, Gide, Hesse,
O’Neill, Pirandello, Mann, Shaw, Yates,
Hamsun, Kipling, Sienkiewicz om maar
enkele uitschieters te noemen.
Tot Boons verontschuldiging moet ge
zegd worden, dat hij zich kennelijk niet
in het onderwerp verdiept heeft, want
anders zou hij toch wel geweten hebben,
dat de Nobelprijs uitsluitend aan leven
de schrijvers en wetenschapsmensen
wordt toegekend, ofwel op de hoogte
zijn geweest van enkele jaartallen. De
eerste Nobelprijzen werden in 1901 uit-
gereikt, Sully-Prudhomme kreeg toen
die voor literatuur. Sienkiewicz kreeg
zijn Nobelprijs in 1905 en degenen die
hem volgens L. P. Boon eerder hadden
verdiend, waren toen al lang dood: Bal
zac overleed in 1850, Dostojevski in 1881
en Dickens in 1870. Ze zijn dus fysiek
nooit in staat geweest de Nobelprijs te
winnen. Het was jammer dat de inter
viewer in Z. I. daar niet even op wees,
want het kan in deze tijd van Nederlan-
dermoppen nooit kwaad af en toe een
Belg als onnozelaar te ontmaskeren.
Behalve de Russische ambassadeur lie
ten verstek gaan de hoofden van de
diplomatieke vertegenwoordigingen van
de DDR, Tsjecho-Slowakije, Polen, Bul
garije, Hongarije en de Mongoolse
Volksrepubliek. Wel aanwezig waren de
vertegenwoordigers van Roemenië en
Cuba.
De afwezige diplomaten voorkwamen
daarmee dat zij genoodzaakt zouden
worden de zaal te verlaten bij de anti-
Russische toespraak van premier Hoea
Lentz had zondagavond in Gran Island
in Nebraska een tweemotorig particulier
vliegtuigje met twee inzittenden gekaapt
en opdracht gegeven naar Denver te
vliegen. Daar eiste hij een straalvliegtuig
van de luchtvaartmaatschappij United
Air Lines. Deze maatschappij weigerde.
De kaper werd daardoor ongeduldig
en gaf de piloot opdracht met de Piper
Apache op te stijgen en boven het
vliegveld te blijven cirkelen. Hij hield
dit zes uur lang vol. Hij dreigde het
vliegtuigje te laten verongelukken wan
neer hij geen straalvliegtuig zou krijgen.
Na onderhandelingen werd hem een
Convair, geschikt voor 110 passagiers,
aangeboden. Rechercheurs die zich in de
Convair verdekt hadden opgesteld scho
ten de kaPer dood toen hij het vliegtuig
binnen kwam. Hij werd door minstens
zes kogels getroffen. Volgens de politie
heeft ruzie met zijn vrouw de man uit
Nebraska tot de vliegtuigkaping ge
bracht.
De enige spoorlijn tussen de twee
landen werd 24 uur lang gesloten nadat
een bom een gedeelte ervan had bescha
digd. Daarbij vielen geen slachtoffers.
De twee guerrilla-acties vonden plaats
in de zuidoosthoek van Rhodesië, waar
het tot dusver betrekkeldjk rustig is
geweest-
De drie op motorfietsen rijdende
Zuidafrikaanse toeristen werden gedood
toen zij ongeveer 130 km ten noorden
van de grens met Zuiid-Afrika, op een
groep zwarte guerrillastrijders stuitten.
Deze openden het vuur op de toeristen,
van wie er drie dodelijk werden getrof
fen.
De Rhodesische politie sloot direct na
het gebeurde de weg af en stuurde
helikopters de lucht in om de partizanen
op te sporen, tot dusver zonder resultaat.
„Een gezamenlijke macht van voorheen
elkaar bestrijdende Rhodesische nationa
listische bewegingen hebben de guerril-
la-operatie uitgevoerd die leidde tot de
sluiting van Rhodesië’s belangrijkste
wegverbinding met Zuid-Afrika,” zo
maar na tegenstrijdige berichten dat
Franjieh het ongedateerd had gesig
neerd of dat hij in het geheel nog niet
tot ondertekening was overgegaan, is het
machteloos verdere stappen tc onderne
men.
Zaterdag werd Louis Paul Boon, die al
enkele jaren de Belgische en Nederland
se kandidaat is voor de Nobelprijs voor
literatuur, in het radioprogramma Z. I.
geïnterviewd. Hij blijkt geen hoge hoed
op te hebben van die Nobelprijs („De
Nobelprijs heeft niet het minste belang”,
zei hij letterlijk), want die gaat toch
altijd naar de verkeerde schrijvers. Als
bewijs voerde hij aan, dat de Nobelprijs
wel naar een Poolse „onnozelaar” was
hoe heette hij /ook al weer, de
schrijver van Quo Vadis, o ja, Sienke-
wietz, terwijl in dezelfde tijd
met talent en genie als Balzac, Dosto
jevski en Dickens over het hoofd wer
den gezien.
heeft een nationalistische woordvoerder
in Loesaka meegedeedd.
„De huidige operatie wordt uitgevoerd
door kaders onder de gezamenlijke lei
ding van de voormalige ZAPU (Zimbab
we Afrikaanse Volksunie) en ZANU
(Zimbabwe Afrikaanse Nationalistische
Unie)”, aldus een woordvoerder vin
Nkomo’s afdeling van de Afrikaanse
Nationale Raad (ANC).
door het uittreden de Nationaal
Religieuze Partij uit de coalitie tot een
regeringscrisis kunnen leiden, stijgt de
spanning op de westoever, waar de be
volking vorige week eensgezind te ken
nen heeft gegeven de PLO aan te han
gen. Gevreesd moet worden dat aan
zowel joodse als Arabische kant een
verdere escalatie zal plaatsvinden als
gevolg van de onmacht van de regering,
en premier Rabin in het bijzonder, om
knopen door te hakken.
Waarnemers merkten op dat noch de
militair gouverneur van Libanon, briga-
de-generaal Aziz Ahdab, noch de leider
van het rebellerende „Libanese Arabi
sche Leger”, luitenant Achmed Khatib,
in het gezamenlijke militaire comité zit
ting hebben.
Het comité
CAIRO (Reuter, UPI). De ambassa
deur van Libië in Cairo, trillend van
woede en schreeuwend „ik ben de revo
lutie, ik vermoord jullie allemaal”, heeft
gisteren met een machinepistool het
vuur geopend op een studentenbetoging
op het terrein van zijn ambassade, zo
verklaarden ooggetuigen.
Een andere belangrijke kwestie, de
verkiezing van een nieuwe president,
vertoonde gisteren geen vorderingen.
Parlementsvoorzitter Assad zei dat hij
nog steeds niet in het bezit was van een
amendement op de grondwet, dat door
president Franjieh ondertekend moet
worden om het parlement in staat te
stellen over te gaan tot de keuze van
diens opvolger-
Het parlement keurde het amende
ment meer dan een week geleden goed.
besloot een
hoofdkwartier in te richten in het f"
bouw van het ministerie van gezondheid
in Beiroet, dat ligt in de „groene zone”
tussen de mohammedaanse en de chris
telijke sectoren. In feite is weer dezelfde
positie bereikt als die van voor de in
eenstorting van het laatste bestand-
Als reactie werd zondag in Ramallah
van Palestijnse kant een tegendemon-
stratie georganiseerd. Door een „ver
dwaalde kogel”, zoals een Israëlische
legerwoordvoerder het omschreef, werd
een achtjarige jongen gedood. Eerder
was al een man omgekomen by een
Arabische ruzie, die de gemoederen in
Ramallah danig had verhit. De onrust
sloeg over naar de andere grote steden
op de westoever. Scholen bleven dicht,
Israëlische militairen werden met stenen
bekogeld. In Jenin werd een gedeeltelijk
uitgaansverbod afgekondigd.
Volgens partij kringen hadden de
rechtse bondgenoten van Chamoun, de
falangisten, toestemming om namens de
liberalen op te treden. De vergadering
had twee uur nodig om te besluiten tot
„praktische maatregelen ter consolide
ring van het bestand’’, zo wend in een
verklaring gezegd.
Het comité, dat de supervisie op het
bestand heeft, zal worden gevormd door
Syrische en Libanese legerofficieren. In
de verklaring staat dat „een afschrik-
macht voortzetting van de gevechten in
Libanon moet tegenhouden”.
Koeo-feng. Sprekend voor ongeveer
vierhonderd genodigden zei de Chinese
regeringsleider dat Egypte een „overwin
ning op een supermogendheid” had be
haald. Zonder dat deze mogendheid met
name genoemd werd begreep iedereen
wel dat hij het over de Sovjet-Unle had.
Hoea wenste Egypte geluk met zijn
besluit het vriendschapsverdrag te ver
breken „mei een supermogendheid die
zegt natuurlijke banden te hebben met
de Arabische volkeren".
De Egyptische vice-president is aan
het hoofd van een omvangrijke delegatie
naar Peking gekomen om te praten over
een handelsovereenkomst en financiële
steun van China. Egypte zegde vorige
maand zijn 15 jaar oude vriendschaps
verdrag met Moskou op. China reageer
de met een schenking van dertig straal
vliegtuigen aan Egypte.
Premier Karami leidde gisteren een
vergadering van vijftien vertegenwoordi
gers van het Libanese leger, de Pales
tijnse eenheden van het Syrische leger
en het Palestijnse bevrijdingsleger, als
mede van de christelijke en de moham
medaanse milities. Alleen de nationale
liberale partij van minister van binnen
landse zaken Camille Chamoun was
niet vertegenwoordigd.
De verklaring lijkt eerdere berichten
uit nationalistische en diplomatieke
kringen te bevestigen dat de Rhodesische
guerrillabewegingen samengesmolten
zijn tot een verenigd Zimbabwe bevrij
dingsleger (ZBL). Dit staat onder leiding
van een uit 18 man bestaand militair
opperbevel met een gelijke vertegen
woordiging van de Zapu en de Zanu.
