Goedmoedige Fons Jansen
kan nog heel lang mee
27.50/
Ian Anderson drukt andermaal zijn stempel op de groep
Congres auteurs
tegen apartheid
in Zuid-Afrika
Rijksmuseum verwerft
nieuwe Rembrandt
QUARTETTO ITALIANO
ZEER MUZIKAAL
A
o
1
n
Bent u graaf Willernll
wel eens
tegengekomen
in Haarlem?
1
"O
De debutant: Ober,
heeft u een glaasje Berenburq
voor mij?
De gevorderde: Piet,
mag ik een Sonnemaatje
‘t
O
BEPROEFDE FORMULE WERKT
'ijDE 3/10W
In „De Populier”
Auteur Henri Bosco
overleden
Z’nniau dirigent
Meesterpianist Maurizio Pollini
bij het RPHO
13
DONDERDAG
6
M E I
19 7 6
KUNST
gjpjj
ie**
"ZEVEN EEUWEN HAARLEM”
KI
12
■•I
7%
1
FONSJANSEN
Fons Jansen is een echte typetjesma-
CEES STRAUS
j
Jethro Tuil vitaal als immer
een
Ian Anderson tijdens het optreden van Jethro Tull, gisteravond in Rotterdam.
TOON VRANKEN
fundament voor Thick As A Brick wat
snelle loopjes en reeksen van climaxen
oplevert. Anderson slaat met zijn 'tam
boerijn het ritme uit zijn dijen. Mooi
zijn ook Requiem (van Minstrel) Big
Dippèr en het vrijwel akoestische Bad
Eyed Loveless. Taxi Grab is veel te
hard.
Veel
show
E
E
Zinman verlaat met ingang van de
zelfde datum het Nederlandse Kameror
kest. waaraan hij sinds ’964 was ver
bonden. Hij zal zijn werkzaamheden in
Rotterdam combineren met die van mu
zikaal directeur van het philharmonisch
orkest van Rochester in de Verenigd'’
Staten, een functie die hij in 1973 aan
vaardde, aldus een mededeling van heJ
RPHO.
De aankondiging van deze opmerkelij
ke aanwinst heeft het Rijksmuseum
welbewust tot heden uitgesteM om voor
rang te verlenen aan het Aartsbisschop
pelijk Museum in Utrecht, dat onlangs
de aanwinst van Rembrandts nieuw ont
dekte „Doop van de kamerling” bekend
kon maken.
Nee? Dan wordt het hoog tijd, dat u
eens meeloopt aan de hand van de be
kende auteur Jan Hoeben.
Van zijn boek:
is de 5e geheel bijgewerkte druk uit
gekomen. Dit standaardwerk
(25x17,5 cm) met meer dan 300
pagina’s en talloze unieke foto’s is
verkrijgbaar voor 27,50.
Bij onze kantoren of bij de ge
noemde boekhandels.
AMSTERDAM (ANP). Het culture
le centrum „De Populier” in Amsterdam
wil de komende dagen een werkgroep
van Nederlandse schrijvers opr’öhten,
die zich opstelt tegen de apartheid in
Zuid-Afrika en samenwerkt met de
(blanke en zwarte) Zuidafrikaanse kun
stenaars in ballingschap. De oprichting
van een dergelijke werkgroep zou kun
nen gebeuren tijdens het „werkcongres
Zuidafrikaanse kunstenaars”, dat „De
Populier” vanaf vanavond tot en met
zondagavond aanstaande houdt in „Cen
trum Bellevue” en „De Populier” zelf.
AMSTERDAM (ANP). Het Rijks-
museum heeft een vroege, uit 1626 date
rende. Rembrandt in zijn bezit gekregen.
Het is een op paneel geschilderde gen
restuk „Musicerend gezelschap”, tot nu
toe „De muziekles” genoemd Het stuk,
dat 63,4 bij 47,6 cm meet, kon in het
begin van dit jaar met steun van de
Vereniging Rembrandt, het Prins Bern-
hard Fonds en de Stichting tot bevorde
ring van de belangen van het Rijksmu
seum worden aangekocht bij een buiten
landse kunsthandelaar.
baby, moet troosten. Wilde tonelen spe
len zich er aan het slot af; met veel
kabaal dwingt het publiek Tuil een
lange toegift af, waarin opnieuw veel
materiaal van Aqualung. Het was alsof
Tuil je naar adem deed snakken.
JOHN OOMKES
VEESEN. Fons Jansen maakt caba-
retprogramma's die gemiddeld enkele
seizoenen lang mee kunnen. Hij heeft
daarvoor een formule gevonden waarbij
de actualiteit handig wordt ingepast in
algemenere en langlopende thema’s
waaraan veranderingen in principe geen
kwaad kunnen. Trouwens, door zijn
goedmoedigheid, de nooit scherpe toon
waarop hij zijn grapjes afstelt, hebben
zijn programma’s al van nature een
soort ingebouwde tijdloosheid. Diezelfde
formule, die eerder bevruchtend werkt
(Kwartetten, Drie ker andermaal) is
ook terug te vinden in Vijf, het nieuw
ste programma dat ongetwijfeld goed is
voor weer een aantal seizoenen.
humor is vooral na de pauze te beluiste
ren in een tweetal nummers die de zaal
goed los kunnen maken: Doodgraver en
Kleuter. Een merkwaardige co-incidentie
is dat Fons Jansen in het eerstgenoemde
nummer een grapje heeft met als clou
„wat een dooie boel is ’t hier”. In Een
kannibaal als jij en ik wordt dezelfde
clou gebruikt, zij het dat er een ander
verhaal aan voorafgaat („Zitten twee
gieren in een lijkenrestaurant, zegt de
ene gier tegen de andere „wat een dooie
boel is ’t hier”). Wie het flitsende caba
ret van Bram en Freek zoekt, zal het bij
Fons Jansen opvallen hoe laag zijn tem
po in feite ligt. Toch zit het programma,
waarin Fons Jansen twee uur vrijwel
continu onder de schijnwerpers staat,
boordevol plezier.
NICE (AFP) De Franse auteur
Henri Bosco is dinsdagavond op 87jarige
leeftijd in Nice aan een hartzwakte
overleden.
Henri Bosco, wiens literaire werk vol
gens zijn eigen zeggen door drie elemen
taire zaken wordt gekenmerkt, namelijk
zijn „Italiaans-Provencaalse” afkomst,
Avignon en omgeving en zijn levenser
varing, begon al heel jong te schrijven.
Op 7-jarige leeftijd zou hij een kleine
avonturenroman geschreven hebben.
In 1932 verscheen „Le Sanglier” (Het
wilde zwijn), waarmee hij zijn eigen
stijl had gevonden. Zijn voornaamste
werken zijn: „IjAne Culotte”. „Le mas
Theotime”, „Hyacinthe”, „Malicroix” en
„Le Recif”. In totaal schreef hij een
twintigtal romans die hem beroemd
maakten. Hij kreeg verscheidene literai
re prijzen waaronder de grote prijs van
de Franse letteren, de Prix Renaudot. de
Prix des Ambassadeurs en de grote prijs
voor letterkunde van de Academie
Francaise.
Zijn werk a demt de geest van de
„Midi” en in zijn beste boeken wist hij
een harmonieuze mystiek-poëtische sfeer
op te roepen
Tegelijk met het congres et
apartheidsbeweging in Amsterdam
actie om het sinds 1951 besta- nde v
rele akkoord tussen Nederland en Zuid-
Afrika te beëindigen. Volgens Huub
Oosterhuis, leider van „De Populier” valt
deze actie toevallig samen met het
werkcongres, dat a lleen zaterdagavond
toegankelijk is voor publiek.
Ter gelegenheid van het congres heeft
„De Populier” een wat zij poemt „ca
hier” gemaakt over de positie van de
Zuidafrikaanse kunstenaars. Het cahie"
bevat artikelen over de geschiedenis van
Zuid-Afrika en de cntw’kkeling van het
verzet. Bovendien bevat het een over
zicht van de Z":.dafrikcanse ’iteratuu
van schrijvers, die in ballingschap leven
en-of in ’Zuid-V—ik” on Co -
lijst” staan. Tevens zijn voor dit cahier
enige b.’jdra'xn r.-, -.r'
congres aanwezige schrijvers in ballin-
schap over de censuur’ :n
Uit een overzicht van deze schrijvers in
het cahier blijkt, dat enigen -an '”n. dre
de komende dagen in Amsterdam zijn,
een of meer keren zijn ,gea-~cfen
een aantal jaren gevangen zaten wegens
verboden politieke activiteiten.
Londen.se veiling. Het werd daar ver
kocht door de firma D. Katz. kunsthan
delaren uit Dieren. Kort daarop werd
het geëxposeerd in Amsterdam, Dieren
en New York. In 1937 werd de nieuwe
Rembrandt gepubliceerd in het kunsthis
torisch tijdschrift „Oud-Holland”. In
1951 werd het stuk opnieuw geveild, nu
bij Charpentier in Parijs, waar het werd
gekocht door een verzamelaar. In 1952
was het schilderij in Nederland voor het
laatst te zien op de tentoonstelling „Ca
ravaggio en de Nederlanden” in het
Centraal Museum in Utrecht. Vanaf
donderdag is het p ermanent tentoonge
steld, en opgenomen in de collectie van
het Rijksmuseum. Het is gevat in een
passend gemaakte zeventiende-eeuwse
lijst.
Het stuk stelt, zoals de naam aangeeft,
een musicerend gezelschap voor. Sommi
gen menen dat Rembrandt hier zijn
eigen familie, ouders, zuster Liesbeth en
zichzelf, heeft uitgebeeld. Dat is aller
minst zeker, maar wel is de harp spe
lende jongeman kennelijk een zelfpor
tret van de toen twintigjarige schilder.
De vier personen dragen gefantaseerde
kleding met allang uit de mode geraakte
en ook Oosterse elementen er in. Dit zou
er op wijzen dat Rembrandts figuren
iets anders voorstellen dan de alledaagse
werkelijkheid.
Deze uitgave van Damiate Pers is verkrijgbaar bij onze kantoren Haarlems Dagblad. Ged Oude
Gracht 82 Haarlem (centrum). Soendaplein/Floresstraat 1 - Haarlem (noord).Californiëplein 17-
Haarlem (Schalkwijk). 'tHaasje. Bennebroekerlaan85 Bennebroek. VVV .JonkheerMockkade-
Hillegom IJmuider Courarft Lange Nieuwstraat 427 IJmuiden Beverwijkse Courant.Zeestraat
18 Beverwijk.
BOEKHANDELS HAARLEM: Boek en Blad, Gen. Cronjésrraat 122 De Boekhal, Kruisstraat 40
Boekhandel H. Coebergh. Ged Oude Gracht 74 Haco, Spaarnwouderstraat 108-110 Hage en
Zoon. Van. Zijlweg 84 Boekhandel I.L. A.. Gen Cronjéstraat 43. Grote Houtstraat 79 Boekhandel
van Kuijeren. Gen Cronjéstraat 99 Loosjes. Rijksstraatweg 125 N.V. Boekhandel v. d. Peet.
Jansweg 39 P. Raaijen, Rivièradreef W Boekhandel Willa Reinke, Gierstraat 64 Tip’s Boek- en
Tijdschriftenhal. Santpoorterstraat 5zw Boekhandel Veko. Zijlstraat 98-100 Boekhandel A.
Vernout. Warmóesstraat 10 Boekhandel H. de Vries, Jacobijnestraat 3 Vroom en Dreesman.
Grote Houtstraat L. te Welscher. Wagenweg 116 BLOEMENDAAL: Boekhandel J. M. de Wit.
Bloemendaalseweg 123a HEEMSTEDE: Boekhandel Batavo. Zandvoortselaan 147 Blokker s
Boekhandel. Bronsteeweg 4 D. J. Sehol, A van Ostadeplein 4 J. M. de Wit. Valkenburgerlaan 48
SANTPOORT: Boekhandel Kroeze. Bloemendaalsestraatw 120 Boekhandel Erasmus.
Hoofdweg 234 IJMUIDEN: Boekhandel Erasmus, Lange Nieuwstraat 243 BENNEBROEK:
Ako. Bennebroekerlaan 9 Boekhandel Wagner. Zwarteweg 42 ’t Haasje. Bennebroekerlaan 85
BEVERWIJK: Beverwijkse Boekhandel. Breestraat27 Boekhandel Burger, Breestraat86 Ding-
ler’s Boekhandel. Breestraat 58 Boekh. v. d. Meer. Wijkerbaan 4 HEEMSKERK: A.B.C.
Boekhandel. Maerelaan 4 Boekhandel de Graaf. Kerkweg 24 HILLEGOM: Boekhandel v. d.
Klugt. Hoofdstraat 89 Boekhandel Wagner. Hoofdstraat 93 VVV Hillegom.'Jonkheer Mockkade
HOOFDDORP: Boekhandel v. Grieken. Kruisweg 979 NIEUW VENNEP: Boekhandel Bok
horst. Kerkstraat 2 SASSENHEIM: AV Boek. Hoofdstraat 141a Boekhandel Wagner, Hoofd
straat 181 VELSEN-N.: Laan’s Boekhandel. Wijkerstraatweg 275 IJMUIDEN: Brnna. Lange
Nieuwstraat 495 Boekhandel Erasmus. Lange Nieuwstraat 243 ZWANENBURG: Boekhandel
Kamerbeek. Dennenlaan 121
ROTTERDAM. De Amerikaanse di
rigent David Zinman is per 1 september
1977 benoemd tot vaste gastdirigent van
het Rotterdams Philharmonisch Orkest.
Hij zól naast Edo de Waart, wiens
positie als dirigent en artistiek leide”
ongewijzigd blijft, het RPHO in principe
gedurende twee periodes van enkele we
ken per jaar dirigeren.
ROTTERDAM. De tijd dringt een
beetje voor Jethro Tull. Hoewel de
meest andere formaties van de Engelse
tweede generatie (King Crimson, Cream,
Ten Years After, Family) al lang wijlen
zijn, leeft Tull nog altijd; volgens som
migen evenwel op sterven na dood. Toe
gegeven, het laatste albummateriaal
(Warchild, Minstrel In The Gallery) was
niet zo jofel en hoe hun nieuwste crea
tie (Too Old To Rock ’n Roll, Too
Young To Die) ’t gaat doen moeten we
maar afwachten; feit is dat Ian Ander
son en zijn mannen gisteravond in een
opmerkelijk goedgevulde Ahoy aantoon
den op de bühne nog steeds van wanten
te weten.
ker. De pastoor, kleuter, bariton, krante-
lezer, doodgraver, dokter en de HBS-
scholier, Jansen heeft ze intensief bestu
deerd en gebruikt ze als kapstok om zijn
vete (taalkundige) grapjes aan op te
hangen. Zijn mimekwaliteiten komen
daarbij goed te pas. Fons Jansen is
behalve een redelijk cabaretier ook een
behoorlijk acteur. Hij schuwt het grote
gebaar, heeft eerder oog voor het detail.
Eigenlijk moet je dichterbij kunnen ko
men om tn volle van die typetjes te
kunnen genieten, zo intiem is vaak zijn
stijl.
De grappen zijn gemakkelijk te be
grijpen, echte doordenkertjes zijn er zel
den bij. Ze hebben vaak het niveau van
de lerarenmop: beschaafd en geschikt
voor een breed publiek. De aardigste
werk van Aqualung siert de
op het einde. Cross’eyed Mary
komt er schoon uit, om van het titel
nummer nog maar te zwijgen. Grote
klasse. Bij een andef intro haalt Ander
son z’n gitaar uit de kinderwagen, ter
wijl hij speelt alsof hij een huilende
Ruim dertig Zuidafrikaanse kunste
naars in ballingschap en een kleine
veertig Nederlandse kunstenaars nemen
aan het grotendeels besloten con
gres deel. Van de uitgenodigde Zuidafri
kaanse kunstenaars komen e:’ drie uit
Zuid-Afrika. maar tot nu toe is slechts
één van hen in Nediria:?:’. r ckomen.
„De Populier” vreest, dat het de andere
twee niet is toegeséaan hun land te
verlaten.
AMSTERDAM. Het is opvallend
hoe het muziek-critisch Amsterdams pu
bliek zich trefzeker uitspreekt voor
kwaliteit. De Brahmsavond, gegeven
door het Quartetto Italiano en de Itali
aanse meesterpianist Maurizio Pollini
woensdagavond in het Amsterdams Con
certgebouw, trok een volle zaal. Ineens
was er weer die sfeer en spanning die
aan een groot gebeuren voorafgaat.
Iedere tijd kent zijn eigen klankideaal
en -instrumentarium. Ook de onze en
wel zeer extreem. En toch wist men zich
op deze avond volmaakt gelukkig met
1 vier strijkers en een pianist, in de Grote
Zaal nog wel, en men vond in minstens
één meesterwerk van Brahms, het Pia
noquintet in f. de universele betekenis
van de muziek benaderd vanuit een
weergaloos getroffen interpretatie.
Pollini is zonder meer een groot pia
nist. Dit bewees hij deze avond niet met
virtuoze schitterstukken, maar in de
milde eenvoud van Drie intermezzi opus
117 voor pianosolo, waarvan men zelfs
niet zeker weet waarom Brahms, ze deze
tijgl heeft gegeven. In het programma
van deze avond groeiden zij van zinvol
tussenspel tussen het Strijkkwartet in a
opus 51 en het Pianokwintet, uit tot een
innig adagio, waarvan het introvert ka-
„Het musicerend gezelschap” dat is
gesigneerd met het monogram RH
(Rembrandt Harmensz.) en gedateerd
1626, verkeert in een zeer goede staat.
Het vertoont slechts enkele kleine be
schadigingen op de naad van het uit
twee planken samengestelde paneel.
Over de herkomst kan slechts worden
vermeld dat het uit Schots bezit stamt
en in 1936 plotseling opdook op een
Hij heeft in de loop der jaren een
trouwe schare bezoekers gekregen die
eerder een bevestiging van eigen gedach
ten dan een kieteling onder de kin
verdraagt. Vijf vormt daarop geen in
breuk. Fons Jansen kan nog lang mee
en dat is voor de fans een hele zeker
heid.
Voordat het echter zover was, moch
ten we recht gaan zitten voor John
Miles in het voorprogramma. Deze zan-
ger-gitarist met het pseudo James Dean-
koppie wordt alom gezien als een grote
belofte. Het singletje Music deed ook
wel wat vermoeden dus...Maar nee, het
hield niet veel over. Met name zijn
begeleidingsband, bestaande uit ritme
sectie en toetsen, heeft te weinig body.
Miles zelf speelt flitsende, up-tempo soli
in een stijl die wat van Joe Walsh
wegheeft, compleet met de slang. Erg
Oorspronkelijk is hij zeker niet, zwakke
nummers als Turn the Damn Thing
Down en You Have It All worden wat
teveel uitgesponnen. Music en High Fly
zijn gelukkig wel pakkend.
Jethro Tuil is momenteel een zesmans
groep. Naast fluitist-ooievaar Ian Ander
son en andere mensen van het eerste
uur als Martin Barre (gitaar) en Barrie-
more Barlow (drums) biedt Tuil onder
dak aan bassist John Glascock en de
toetsenspecialisten John Evan en David
Palmer. Bovenal is Tuil echter Ander
son, ook dat bleek gisteravond weer.
Deze zonderlinge magiër is al verant
woordelijk voor het karakteristieke ge
luid, de composities en de producing,
maar hij drukt op het podium helemaal
zijn stefnpel op de groep. Als hij van de
vermoeienissen even uitrust, zakt Tuil
tijdens de instrumentale intermezzo’s af
tot het peil van een doorsnee prof groep,
ondanks de inzet én verdienste van een
Barre. Anderson is theatraal en flam
boyant. Hij werkt met zijn hele lichaam.
Zijn handen sierlijk en gebiedend, zijn
ogen angstaanjagend. Hij gebruikt het
hele podium, stapt af en toe tegen de
monitors op. Hij lijkt een man van
uitersten. Iemand die woest en stevig
zijn show doet, in vreemde houdingen
poseert en tegelijkertijd een zo groot
vakman is dat hij zijn timing verzorgt
en oog heeft voor de kleinste details.
De show bevat veel ouder materiaal
Bourée en A New Day Yesterday gaan
vooraf aan het titelnummer van Too
Old To Rock ’n Roll, waarin Anderson
zijn akoestische gitaar na het intro in
een kinderwagen zet en wegduwt. Het
levert verder echter sprankelende klan
ken op en een saxsolo van Palmer die
dwars staat van de climax. Een aardig
rakter door Pollini met diep inlevings
vermogen geïnterpreteerd werd. De klas
sieke vorm gegeven weemoed van
Brahms gepeild tot op de bodem.
Ditzelfde inlevingsvermogen verraste
ons ook bij de Italianen van het kwartet
en daarmee plaatsten zij zich mede door
hun grandioze stijl van spelen op het
niveau van een universeel meesterschap.
Paolo Borciani, Elisa Pegreffi, Piero Fa-
rulli en Franco Rossi, ieder in hun spel
een persoonlijkheid, vormen in hun rijk
geschakeerde klank een kwartet van no
blesse, dat zelfs het kleinste motiefje
veredelt en in alle golvingen van klank
een hecht evenwicht handhaaft.
In dit muzikaal evenement van de
eerste orde stond als onbetwist hoogte
punt het Pianokwintet. Een meesterwerk
van uitgebalanceerde tegenstellingen
tussen piano en strijkers, tussen grade -
ze melodiek en ruige colorieten. En dan
te bedenken hoe pijnlijk lang en moei
zaam Brahms hieraan geschaafd en ge
boetseerd heeft.
Na de werkelijk unieke vertolking
brak het enthousiasme los in ei':?”'
ovaties. Een spontaan antwoord op een
muziekgebeuren getroffen in de r
het volmaakte.
