Moeilijke weg naar
onafhankelijkheid
Partij-politieke belangen
verlammen normale leven
ui
'Z 'Wt.
Ril
II
ANTILLENsBESTAAN BIJ GRATIE VAN MOEDERLAND
tl
ll---
o
O
te
t
X' tMj
20
I
door Joop Verhoeven
TBEiTw
:ele-
5
Mentaliteit
Tactiek
Jongeren
Op de Antillen is politiek alles mogelijk. De huidige regeringspartij
en schijnen wel ambitieus te zijn, maar als zij over onafhankelijkheid
op korte termijn spreken, doen zij dit onder druk van Nederland,
omdat Venezuela welwillend lonkt of omdat ze mogelijk ook dromen
van internationaal aanzien, compleet met ontvangsten en ambassade-
posten. Voor de werkelijkheid van het volk hebben deze partijen
nauwelijks belangstelling. Goed driekwart van de Antillianen is tegen
onafhankelijkheid en liefst 73 percent verwacht negatieve veranderin-
gen in geval van onafhankelijkheid. Velen van hen voorzien een
chaotische toestand met situaties die de gebeurtenissen van de 30ste
mei 1969 (gewelddadigheden en brandstichtingen door demonstranten)
in de schaduw stellen. En hun pessimisme is niet ongegrond. De
werkelijkheid van Antillen zal geheel anders blijken te zijn, indien niet
meer uitsluitend wordt uitgegaan van politieke en economische over
wegingen
-
uberw
1
SF*
S
Opname in een krottenwijk, waarvan duizenden variaties te vereeuwigen zijn.
Een zeldzaam wordend stukje Antilliaanse historie: man op ezeltje op oude plantageweg
De auto 's waarin de Antilliaanse man rondrijdt, zijn soms groter dan het onderkomen van zijl
Rondhangende jeugd in een volkswijk, waar de Frente Obrero vooral zijn aanhangers heeft
■V
ling.
■Kie
len,
Nu is het merkwaardige dat men niet precies weet waar de grootste moeilijkheden
zitten op de Antillen Professor Jeukens. die door de Antilliaanse regering verzocht is om
een plan voor zo n decentralisatie, vindt het de grootste moeilijkheid rond het opstellen
van een integraal ontwikkelingsplan voor de Antillen het concreet stellen van problemen,
die zich voordoen ..Dan pas kun je zien, waar de werkelijke knelpunten liggen. De
Tilburgse hoogleraar in het staatsrecht hoopt dit jaar het gevraagde advies te kunnen
uitbrengen Hij heeft bij zijn bezoek aan de Antillen gesprekken gevoerd met vertegen
woordigers van de eilandsraden, politieke groeperingen, bedrijfsleven, onderwijs enz
De Nederlandse Antillen zijn op weg naar onafhankelijkheid Dat is duidelijk. Wanneer
die zelfstandigheid een feit zal worden is nog niet bekend De Nederlandse minister van
Binnenlandse Zaken De Gaay Fortman heeft nog niet zo lang geleden laten weten, dat hij
er weinig voor voelt een streefdatum te noemen. Die datum zal naar zijn mening vanzelf
wel opduiken ti|dens het proces van zelfstandig worden Bovendien is gebleken, dat het
noemen van een datum aan Nederlandse kant nogal wat wrevel kan oproepen op de
Antillen
jaar 2000 nog eens in voorzichtige overwe
ging kan worden genomen. En ook niet
meer dan dat.
Ki Ai
Een illegaal genomen toto van het Campo Alegre. Geheel rechts is nog een gedeelte van een dei
hutten te zien waar de meisjes hun klanten ontvangen.
Het is duidelijk dat men met deze massa,
met die werkelijkheid van de Antillen, niet
ongelimiteerd kan manipuleren. Iedere
verslechtering in de levensomstandighe
den maakt de dreiging groter.
Wellicht is het een al te somber beeld.
Misschien valt het allemaal mee. Maar
gevreesd moet worden dat de Nederlandse
bewindslieden liever luisteren naar de ver
klaringen van de Antilliaanse politici, dan
de morele verplichtingen nakomen die zij
ten opzichte van de Antilliaanse bevolking
hebben. Het zou daarbij veel eerlijker zijn
tegenover de Antillianen in eerste instan-
tie een onafhankelijk onderzoek in te laten
stellen naar de werkelijkheid waarin dit
volk leeft.
3ROTE
stand-
evr. D
aat 49
'OUW-
SR m
n luifel
50.
Suiten-
certifi-
:ine en
etoom.
Dealer
KANO
8.
Men weet dat Aruba inmiddels te kennen heeft gegeven graag onafhankelijk te worden
dus niet in Antilliaans verband te blijven. Dat liet althans de MEP weten, de Movemiento
Electoral de Pueblo, waarvan Betico Croes de leider is Men heeft zelfs al een eigen vlag
gepresenteerd Croes vefschebn met een delegatie in Den Haag, maar kreeg er nul op het
request Minister de Gaay Fortman maakte hem duidelijk, dat de Antillen alleen
gezamenlijk hun onafhankelijkheid* zq£)en verkrijgen Mocht Aruba zich toch apart willen
opstellen dan betekent dat, dat de Nederlandse ontwikkelingshulp voor dat eiland zal
wegvallen Het statuut ypn het koninlq-ijk laat niet toe, dat de Nederlandse regering een
andere dan de zittende 'Antilliaanse regering als gesprekspartner aanvaardt.
Betico Croes is overigens ook buiten Nederland (en natuurlijk Aruba) actief Hij
bezocht een aantal Zuidamerikaanse landen, de dekolonisatiecommissie van de VN en
het Bureau van de Socialistische Internationale in Londen. De gevolmachtigde minister
van de Antillen in Nederland Maduro vindt dat de MEP met die activiteiten de goede naam
van de Antilliaanse regering in diskrediet brengt
BOOT,
4 dl.
lagpnjs
laan 25
Op deze mentaliteit sluiten de politieke
partijen en de vakbonden aan, zonder iets
aan verbetering van de levenssituatie of
aan volksopvoeding te doen. Het gaat al
leen om de verkiezingswinst. Maar de mas
sa kan ook gevaarlijk zijn. Onder invloed
van sterke drank en opruiende taal is zij
gemakkelijk in beweging te zetten, zoals
op die 30ste mei 1969. De bevolking doet
zelf ook niets aan haar lotsverbetering,
maar koestert we) verwijten jegens de
bevoorrechten
IAVAN
*n Flits
023-
Op grond van zo n onderzoek kan de
financiële hulp zich richten op een directe
verbetering van de levensomstandigheden
van de massa, nog altijd de meerderheid
van de Antilliaanse bevolking. Zo met. dan
wacht de gewone Antilliaan een somber
perspectief en doen de Nederlanders op de
Antillen er verstandiger aan om alvast hun
koffers te pakken Want wat is een rebellie
zonder zondebokken?
Met een begrotingstekort van ongeveer
85 miljoen Nederlandse guldens en lood
zware financiële verplichtingen staan de
Antillen voor een bankroet. Goed 70 per
cent van de begroting gaat op aan salaris
sen voor de ambtenaren. Weinig van de
extra uitgaven zullen direct ten goede ko
men aan de bevolking. Er wordt vérder
bitter weinig ondernomen om een gezond
investeringsklimaat te scheppen, zelf ar
beidsplaatsen te creëren of met name Cu
rasao aantrekkelijker te maken voor de
toeristen. Door een slecht beleid op vrijwel
alle terreinen worden de toch al krappe
geldmiddelen slecht benut. Daar is het
voorbeeld van het openbreken van een pas
gereed gekomen asfaltweg: men had eerst
de riolering en daarna de kabels vergeten
aan te brengen. Ook in dit geval speelde
het persoonlijke of het partij-politieke be
lang een te grote rol.
Zo wordt het verloop van normale zaken
verlamd en wordt de algemene organisatie
van het bestuur een vat vol tegenstrijdig
heden. Daarbij komt nog dat in veel geval
len de verkeerde mensen autoriteitje spe
len. Is het dan zo’n wonder dat er een angst
is om initiatieven te nemen? Of verant
woordelijkheid te dragen? Men wantrouwt
elkaar, men is bedacht op persoonlijke
ambities en enige gemeenschapszin is ver
te zoeken.
De minister staat ook aarzelend tegenover de suggestie om de Koninkrijkscommissie
een taak te geven bij de voorbereiding van de Antilliaanse zelfstandigheid. Er moet eerst
maar eens gewacht worden op het advies van de Tilburgse hoogleraar Jeukens over een
mogelijke decentralisatie van de Antillen
vrouw bij wie zij ook kinderen hebben,
komen zij voor zo’n uitkering niet in aan
merking. Ongeveer 30 percent van alle
geboorten is „onwettig". In die gevallen
vervallen aanspraken op alimentatie en
uitkeringen aan weduwen en wezen. De
ouderdomsvoorzieningen staan op hetzelf
de veel te lage peil. Er is geen geld voor.
\LOW-
me, 2
inruim-
cc. als-
igewa-
He-
sl 023-
Al met al lijkt het er verdacht veel op dat
het gepraat door politici over onafhanke
lijkheid een vorm van tactiek is om de
aandacht van het volk af te leiden van de
werkelijkheid. Het contrast tussen rijk en
arm is enorm groot. Veel mensen wonen
nog in krotten, leven onder het bestaans
minimum en zijn sociaal aan de wolven
overgeleverd. Nieuwe volkswoningen wor
den onvoldoende en dan nog met ondeug
delijke materialen gebouwd. Daar leven
de werklozen, van wie alleen gehuwden in
aanmerking komen voor een zogenaamde
onderstanduitkering (maximaal 90 per
maand). Omdat velen in concubinaat le
ven. veel mannen hebben meer dan een
Maar zelfs van de Antilliaanse warme
wind alleen valt niet te leven. Vooral de
grote aantallen werkloze jongeren kunnen
dat niet. Waarvan zouden zij anders hun
auto, drank, feestjes, en drugs moeten
betalen? Stelen is een mogelijkheid, waar
van op steeds grotere schaal gebruik
wordt gemaakt.
De prostitutie is er ook nog. De Antilli
aanse vrouwen gaan al concurreren met
de Colombiaanse meisjes in het beruchte
N va
:eilboot
(plaats
i. Pen-
023-
Ongeveer 45 percent van de bevolking vindt op deze mensonterende wi/ze een onuer
de Antillen
,N m.
lortent
X). Inl
type
ipings
>lk., di-
□rt. bj
0 nu
iOO,
De Antillen bestaan bij de gratie van het
moederland Nederland. In de schaduw
daarvan kan men blijven rommelen. Wan
neer de Nederlandse steun door een onaf
hankelijkheid zal verdwijnen, gaat het er
somber uitzien voor het Antilliaanse volk.
Venezuela ligt al op de loer. Mogelijk dat
dit land politiek en economisch een voor
de hand liggende partner is, maar het kan
niet anders dan de Antillen de weg van de
dictatuur op laten gaan, desnoods om
geven door een schijndemocratie. Het An
tilliaanse volk mag weinig goeds verwach
ten van een land dat ondanks grote rijk
dommen 30 percent werklozen kent, waar
40 percent van de bevolking in krotten
woont, de helft van de kinderen ondervoed
is en 65 percent niet naar school gaat
Maar evengoed zijn verschillende Antilli
aanse politici er kind aan huis. En dat
schijnt de Nederlandse regering niet on
welgevallig te zijn.
Men gelooft hier over het algemeen dat
Den Haag na Suriname ook de Antillen zo
spoedig mogelijk kwijt wil. In geval van
spoedige onafhankelijkheid blijven zo’n
200.000 Nederlandse Antillianen met de
brokken zitten. Maar uiteindelijk zal het
de individuele burger zijn die het laatste
woord zal spreken. Voor de Nederlandse
regering met haar haast voor onafhanke
lijkheid, lijkt het de moeite waard om hen
eerder aan het woord te laten. Het zal
wellicht tot het inzicht leiden dat de kwes
tie van de onafhankelijkheid zo rond het
Men ziet het; de groei naar onafhankelijkheid gaat ook op de Antillen met ongestoord
De vraag is nu hoe is de situatie momenteel op de Antillen? De Nederlander Joop
Verhoeven die o^ Curapao woont schreef daarover bijgaande impressie.
i.
Ai
Campo Alegro op Curasao, een leegstaand
legerkamp in de buurtschap Hato. De pro
stitutie blijft al niet meer beperkt tot dit
„Vrolijke kamp”. Prostitutie huist overal
tot in de nieuwste volkswoningen. Hier
door wordt het lage inkomen van de man
gecompenseerd. Als bron voor extra bij
verdienste geldt bijvoorbeeld ook de bloei
ende illegale loterij Nummers. Construc
tiever is de eveneens illegale spaarregeling
SAM. Deelnemers sparen maandelijks een
vast bedrag dat zij aan een vertrouwens
persoon afdragen. Dat doen zij tien maan
den achtereen. De elfde maand is het be
drag voor de tussenpersoon. Het is een vrij
goed systeem, waarvan vooral de vrouwen
gebruik maken. Want de mogelijkheden
zijn er gunstiger dan bij een officiële bank
Er is op de Nederlandse Antillen een
duidelijk waarneembaar proces van socia
le degeneratie op gang gekomen onder
jongeren, die straks de volwassenen zijn in
een mogelijk onafhankelijk Antillen. De
diefstal neemt extreme vormen aan. Maar
in het algemeen neemt de criminaliteit
verontrustend toe: vergeleken bij 1974 gaf
1975 een groei te zien van 20 percent.
Daaronder waren alleen al veertien
moorden
Oppervlakkig beschouwd zou men niet
zeggen dat er zoveel armoede en sociale
wantoestanden bestaan. Vrijwel iedereen
rijdt bijvoorbeeld rond in grote Ameri
kaanse wagens. Die auto's zijn weinig
meer dan sociale protheses voor de gefrus
treerde Antilliaan. Hij wil zich hoe dan ook
laten gelden. En al kan hij het zich beslist
niet veroorloven, de Antilliaan uit de soci
ale onderlaag vooral, heeft zijn maitresses,
produceert kinderen, kleedt zich piekfijn
en rijdt rond in zijn grote slee.
Het familieleven zit als los zand in el
kaar. Eerst komt de man en wat er aan
geld over is gaat op aan zware afbetalings-
lasten voor luxe artikelen. De kinderen
worden vaak slecht gevoed en gekleed.
Hun schoolprestaties zijn over het alge
meen slecht. Het zijn voornamelijk de kin
deren uit de hoge inkomensklasse die kun
nen studeren
De verkwisting van de man doet veel
gezinnen in nog meer armoede lijden.
Het enige levensdoel voor de Antilliaan
schijnt te zijn het bewijzen van zijn man
nelijkheid. Behalve kinderen produceert
de Antilliaan uit de onderlaag verbazend
weinig
''y/,
-- z
Li
KG:
iNIMv;
va.
wwf-
