Jos Hermens’ angst om te
falen niet gtöiö® meer
I
Sr
De 'heen en weer’
van Michels
I
Sw
TEGEN MISBRUIK VAN SPORTPRESTATIES
en.
■iiillili
r 1
BUITENLANDERS
HALVE WAARHEDEN?
nd
lur
V.
VRAAGSTUKKEN
■K
ylT
Door
Jon Preenen
De financiële injecties, die Hermens sinds vorig jaar van het
weekblad krijgt, zorgen er ook voor dat de 26-jarige stayer straks in
Montreal tijdens de Olympische Spelen prof zal zijn onder de profs.
meer dan zeven uur per nacht. Dat dat voor mij onvoldoende was
merkte ik de hele dag. Ik voelde me suf en als ik thuis kwam sleepte ik
me als een man op leeftijd de trap op”.
Jos Hermens ziet zichzelf voorlopig niet op school terugkeren. Sinds
het moment dat Nieuwe Revu zich via een sponsorcontract op de
Nijmeegse atleet „abonneerde” (vorig jaar augustus) beschouwt de
verzamelaar van Nederlandse records en wereldrecords zich als een
kleine zelfstandige, die zelf beslist wanneer hij zijn kilometers maakt
(„Al is het s avonds om 11,12 uur”) en voor zijn nachtrust steevast
negen uur uittrekt: „Toen ik nog onderwijzer was, sliep ik vaak niet
--n
for- I
c.
'W'.
KW
F
Wi
Jan Vos als „coach" tijdens de recordloop van Jos Hermens
STOPPER
misbruik ervan. Als de een beter is
dan de ander moet er niet de conclu
sie aan worden verbonden dat ie
mand automatisch ook een beter
mens is of meer intelligentie heeft.
Je wordt als sportman vaak op een
voetstuk geplaatst. Als je dan met
mensen op straat staat te praten
verbazen ze zich er over dat je eigen
lijk heel iemand anders bent dan zij
zich hadden voorgesteld”.
Op weg naar Montreal stelde Jos
Jaap van der Leek maakt bezwaar
tegen de komst van de Tsjech Anton
Malatinsky als trainer van FC Den
Haag. Dat is zijn goede recht, sterker
nog. dat is zijn plicht als voorzittervan
'de WON, de vereniging van oefen
meesters. Maar zijn zijn bezwaren rede
lijk? Hij betoogt, dat er genoeg goede
Nederlandse trainers zijn, en dat het
feit alleen dat een trainer buitenlander
is nog niet hoeft te betekenen dat hij
ook een geschikte trainer is. Goed voor
beeld: Brzezanczyk. Hoewel, dat kan
ook een slecht voorbeeld zijn, want het
is maar de vraag wie in dit geval niet
deugde, Brzezanczyk of Feyenoord?
Hoewel ikzelf tot de chauvinistische
Nederlanders behoor, heb ik eigenlijk
geen enkel bezwaar tegen de komst van
buitenlandse trainers, zeker niet nu er
langzamerhand, dank zij de internatio
nale reputatie van het Nederlandse
voetbal, een zeker evenwicht is ont
staan tussen im- en export van oefen
meesters. Tegenover de komst van Ma
latinsky en misschien nog enkele bui
tenlanders naar Ajax en Sparta, staat
het vertrek van Michels naar Spanje,
en van Piet de Visser naar België. Hol-
link zit nog steeds in Frankrijk, Hans
toe. 7. Hoeveel miljoen legt Ajax toe op
zijn aan- en verkopen?
)StU-
heek-
38,
HD
Er resten ons nu nog maar een paar
echte vraagstukken: 1. wie wordt kam
pioen. PSV of Feyenoord. 2. wie degra
deert, MVV of Eindhoven, 3. wie wordt
trainer van Ajax, 4. Blijft Jan Peters
bij NEC of gaat hij waar naar toe. 5.
Wie wordt de nieuwe linksbuiten van
PSV. 6. waar gaat Van Hanegem naar
Croon heeft enkele jaren in België ge
traind, Wiel Coerver was in Indonesië.
Piet Kraak zat of zit nog steeds in
Denemarken, en zo zullen er vermoede
lijk nog wel enkele voorbeelden te noe
men zijn. Vroeger, toen we nog niet
konden voetballen, was het hele Neder
landse voetbal vergeven van de buiten
landers. vooral Engelsen, maar ook wel
enkele Oosteuropeanen. De normale si
tuatie was dat je als eerste-klasser
Nederlandse voetballers had en een En
gelse trainer.Namen als Reynolds en
Domby spreken boekdelen voor gepen
sioneerde lezers. Ook het Nederlands
elftal werd automatisch door buiten
landers getraind, eerst door Engelsen
(Chadwick. Bradchow, Hunter. War
burton, Glendenning. Townley), totdat
de oorlog voor een interimperiode met
de Nederlanders Kaufman en Bonsema
zorgde. Maar daarna was het weer met
een raak: Carver, Sneddon. Kaufman
dook nog even op, Jaap van der Leek
kreeg als eerste de titel bondscoach,
maar vijf jaar later werd het weer een
buitenlander, nu een Oostenrijker, de
Dit jaar was het Frank Shorter.
Uiteraard is hij vrijgesproken. Is
zo'n zaak afgewikkeld dan richt
Amerika zich op het buitenland. Zo
van, wij hebben schoon schip ge
maakt, komen jullie nu maar over
de brug
..Eigenlijk is het allemaal flauwe
kul. Als je er voor uitkomt dat je
voor je sport geld krijgt, dan hang
je. Maar omdat niemand oprecht is
moet ik wel preventieve maatrege
len nemen en het geld naar de
KNAU laten sturen. Nou moethet
ook niet worden overdreven wat ik
ontvang. Sommige bladen schreven
meteen dat Hermens een poengozer-
tje is. Een krant heeft uitgerekend
dat ik er nog enkele duizenden gul
dens per jaar aan overhoud ook. Die
opmerkingen komen allemaal uit
een bepaalde hoek. Van rechts, dat
lekker wil aantrappen tegen een jon
gen, die zich links noemt. Je wordt
in een vakje gestopt en anders be
handeld. omdat je niet bent zoals
zij”.
Hermens noemt de bijdrage van
Nieuwe Revu „redelijk en niet te
veel”: „Ik kan er van sporten, maar
niet van in een auto rijden. Trou
wens, aan een auto heb ik geen be
hoefte. Hoewel, het is wel eens moei
lijk als ik bijvoorbeeld naar Amster
dam moet. Er gaat zoveel tijd in dat
reizen zitten. Ik heb m’n tijd hard
uur juist met de grens van 21 km
wist te overschrijden, lijkt hem wei-,
nig uit te maken. „Ik beschouwde dit
als ’n test om te zien hoe ik zit ten
opzichte van vorig jaar. Het is pret
tig als je constateert dat je aan het
begin van het seizoen zonder op
bouw al even ver bent als een jaar
eerder, terwijl ik toch alleen heb
gelopen, zonder trekkers. Dat wilde
ik om psychologische redenen. Ik
wilde voor mezelf bewijzen dat ik 52
voorbeeld. Ik heb ook al afgespro
ken dat ik niet de hele dag in dat
dorp hoef te blijven. Het is zo groot,
zo onpersoonlijk
Jos Hermens, ondanks alle princi
pes toch weer overstag. Het is even
tegenstrijdig als wanneer hij zegt de
prestatiedrang te verafschuwen en'
toch de top te willen bereiken. Over
die tweeslachtigheid zegt hij: „Ik wil
graag aan sport doen. Ik ben ook
niet tegen prestaties, maar wel tegen
daarmee eens. Hij weet uiteraard
veel over fysiologie, maar niet over
schema’s. Daar kan ik met mijn er
varing het best over oordelen. De
laatste zes jaar heb ik nauwkeurig al
mijn tijden opgeschreven, zodat ik
zo ongeveer wel weet wat ik moet
doen. Jan Vos is een goede vriend
van me, die me heeft geholpen bij
het inrichten van mijn flat. Ik kan
erg goed met hem opschieten, maar
het is niet zo dat ik aan zijn hand
loop, zoals wel wordt gesugge
reerd'
De komedie die door Ajax en Barce
lona. Michels en Cruijff, Van Praag en
Montal werd opgevoerd, vertoonde en
kele geestige trekjes, zoals de berich
ten dat oud-Barcelonaspeler Lucien
Muller een belangrijke kandidaat was
om Weisweiler op te volgen, en dat
Kubala na rijp beraad besloten had
toch maar niet naar Barcelona te ko
men. maar trainer te blijven van het
Spaanse elftal. Michels gaf op zijn
beurt lik op stuk, door te laten dóór
schemeren dat hij ernstig nadacht over
een vorstelijk aanbod van Valencia, en
zo wisten deze blijspelers degenen die
Vrij Nederland niet lazen of niet ge
loofden nog wekenlang in spanning te
houden over in feite voldongen zaken.
Frits Barend vertelde me, dat hij Mi
chels heeft uitgenodigd voor FC
Avondrood van aanstaande maandag
Michels weigerde, had er geen zin in.
omdat de wijze van benadering van FC
Avondrood hem niet aanstond. Er wa
ren. ook in Vrij Nederland, allemaal
vorm van door beroepsspelers beoefen
de volksblijspelkunst. zoals mijn ency
clopedie behulpzaam meldt. Deze ken
merkte zich door improvisatie binnen
het raam van een gegeven onderwerp
en een gegeven indeling met een een
voudige enscenering, en door vast te
rugkerende komische figuren of mas
kers. zoals Arlecchino (Michels). Pan-
talone (Van Praag), de Capitano
(Cruijff) en vele andere typen.
U ziet, de komedie die door Michels
c.s. is opgevoerd, is onuitroeibaar en
heeft zijn wortels al in de zestiende
eeuw. Ze bewijst in ieder geval dat het
beroepsvoetbal nog steeds tot een tak
van de volksblijspelkunst mag worden
gerekend, en dat althans geeft hoop
voor de toekomst.
halve waarheden gespuid, zei hij. Frits
Barend zei toen, dat ze dat zouden
kunnen toetsen aan hun bewering dat
Michels naar Barcelona zou gaan, wat
op dat moment nog steeds door Michels
ontkend werd. „Als dat niet waar
mocht blijken te zijn, geef ik toe dat u
reden hebt ook te twijfelen aan de
andere dingen die we geschreven heb
ben. Maar als het straks wel mocht
blijken te kloppen, dart houdep we het
er maar op dat de andere dingen die we
geschreven hebben ook op goede infor
matie berusten!"
Het een had niets met het ander te
maken, zei Michels, haastig retirerend,
en toen ook toegevend dat hij inder
daad naar Barcelona terugging. Maar
hij bleef weigeren om aan de poppen
kast van FC Avondrood mee te doen,
want dat was toch maar allemdal show,
zei hij. En hij kan het weten, als voor
aanstaand vertegenwoordiger van de
commedia dell’arte!
Wat een kapitale verrassing werd ons
deze week bereid, toen het bericht in de
kranten kwam dat Rinus Michels (de
Spaanse Sfinx) met de „Heen en Weer
II” toch naar Barcelona terugging! Ik
had goud kunnen verdienen als ik men
sen gekend had die van wedden hou
den, want ik wist het al enkele weken
(ook al heb ik steeds mijn twijfels ge
houden), maar Frits Barend en Henk
van Dorp van FC Avondrood (en de
sportpagina van Vrij Nederland) heb
ben er toch twee kratjes pils aan over
gehouden. Zij wisten op 6 april al dat
Michels weer naar Barcelona zou te
rugkeren en schreven het als vast
staand feit in Vrij Nederland van 14
april. Maar ja. wie gelooft zo'n india
nenverhaal? Toen Johan Cruijff op 1
april bekend maakte dat hij bij FC
Barcelona bleef, had Vrij Nederland in
de krant van 31 maart al gemeld dat
Barcelona-trainer Weisweiler naar FC
Köln zou gaan, en dat Cruijff om die
reden bij Barcelona zou blijven. Toen
Cruijff dat nieuws de volgende dag
inderdaad wereldkundig maakte,
schreef Vrij Nederland de week daarop
dat dit automatisch inhield dat Mi
chels niet bij Ajax zou blijven, een
verband dat altijd door Michels is ont
kend. Op 6 april wisten Henk van Dorp
en Frits Barend dat Michels inderdaad
weer naar Barcelona zou terugkeren,
want dat had Cruijff als een van de
voorwaarden gesteld voor de verlen
ging van zijn contract. En u weet,
Cruijff heeft niet alleen de bal, maar
ook de sfinx aan een touwtje. Onder
tussen speelden Rinus Michels, Ajax
en Barcelona met veel gevoel voor the
ater verder in deze commedia dell’arte.
die nu eenmaal onlosmakelijk met trai-
nerswisselingen verbonden schijnt te
moeten zijn. Voor een goed begrip is
het misschien nuttig als ik even uitleg
wat ook alweer de commedia dell’arte
inhoudt, of inhield. Het is de Italiaanse
nodig. Met trainen, met het huishou
den in mijn flatje, met het bellen
voor reclamecampagnes. Daarom-
heb ik ook wat zaken afgestoten,
zoals het openen van winkels. Ik wil
niet zo zijn als Wim van Hanegen,
die alleen maar tijd schijnt te heb
ben voor gekkigheid. Zou hij zich
xaitsluitend concentreren op zijn
sport dan zou hij nog jaren kunnen
meedraaien”.
De 26-jarige Hermens (persoonlijk
lid van de KNAU na een conflict met
het Nijmeegse Quick) merkte enkele
jaren geleden nog op dat hij van
wege de broodnodige variatie blij
was met zijn baan als onderwijzer.
Alleen maar atletiek op het menu
was niets voor hem: „Op den duur
pieker je je zelf helemaal weg”. Her
mens schrijft het aan een mentali
teitsverandering toe dat hij de da
gen nu wèl voornamelijk met sport
kan vullen. „Enkele jaren terug kon
ik het nog niet aan om alleen met
■atletiek bezig te zijn. Toen was het
probleem dat ik het idee had. ik doe
niets anders dan sport, dus moet ik
me waarmaken. Dat legde een te
zware druk op me. Ik ben nu zelfver
zekerder. In een wedstrijd weet ik
dat het lukt. De angst om te falen is
niet zo groot meer. Natuurlijk mis ik
die school wel een beetje, maar of ik
er ooit naar terugga weet ik niet. Er
zijn heel wat mensen, die me baant
jes hebben aangeboden. Onder
meer in de public relations-sfeer”
In 1972 schreef Hermens ook
„voorgoed de Olympische Spelen
af. na voortijdig uit het door terro
risten bezochte München te zijn ver
trokken. Terwijl Avery Brundage
de olympische vlam ondanks alles
wilde laten branden, rekende Her
mens voor zichzelf af met de erfenis
van Pierre de Coubertin De com
mercie, de massaliteit en alle bom
barie hoefden niet meer voor hem.
Vier jaar later zal Jos toch weer,
present zijn. „Om sportieve rede
nen". motiveert hij het retourtje
Montreal. „Ik baal nog steeds van de
Spelen, maar omdat er geen wereld
kampioenschappen zijn is dit de eni
ge kans om de wereldtop te ontmoe
ten. Maar dat neemt niet weg dat ik
tegen de entourage huizenhoog
opzie.
Tegen dat olympisch dorp bij-
onlangs overleden Donenfeld. Max
Merkel (ook een Oostenrijker) mocht
een half jaartje trainen, maar hij kreeg
een conflict met de Vereniging van
Oefenmeesters en vertrok. Donenfeld
kwam weer even, werd opgevolgd door
de Engelsman Hardwick, die weer
plaats maakte voor de tot Fransman
genaturaliseerde Hongaar Elek
Schwartz. Toen kwam Denis Neville
(Engelsman), gevolgd door de West-
duitser Georg Kessler, die weer werd
opgevolgd door de tot Nederlander ge
naturaliseerde Tsjech Fadrhonc. De
rest weet u nog wel: Van der Hart.
Michels, 2-1 nederlaag. Knobel. Con
clusie: we krijgen steeds meer vertrou
wen in onze eigen trainers, ook de
KNVB, ook de clubs, maar dat betekent
nog niet dat hier en daar een buiten
landse trainer in de eredivisie geen
goede impulsen aan ons voetbal zou
kunnen geven. Happel en Kovacs, en
ook de Luxemburger Spitz Kohn, zijn
daar de beste voorbeelden van geweest.
Omdat hypocrisie nog altijd onlos
makelijk met de vierjaarlijkse
sportparade is verbonden en het
„amateurisme” vrijwel uitsluitend
wordt vertegenwoordigd door het
10C-bestuur laat Hermens de
KNAU als incasseerder van het
sponsorgeld optreden. „Ik kan me
niet permitteren om het geld recht
streeks aan te nemen. Dat gebeurde
eerst wel, maar daar is verandering
in gekomen toen er protesten kwa
men van Engelsen en Duitsers. Die
probeerden me te pakken. De Ame
rikanen waren waarschijnlijk ook
nog wel gekomen. In de Verenigde
Staten wordt steeds vóór de Spelen
iemand ondervraagd over betaling.
Hermens afgelopen zaterdag twee
wereldrecords, die hij vorig jaar
naar zich toetrok, scherper: het
20-km- en het uurrecord. In septem
ber vorig jaar, toen Hermens’ naam
ook achter de snelste (wereldrtijd pp
de tien Engelse mijl kwam te staan,
werd de Nijmegenaar geassisteerd
door gangmaker Gerard te Broke.
Zaterdag bewoog Hermens zich
op Papendal min of meer op de
solotoer. Dat hij als eenling in één
,3^
rondjes alleen kon afleggen, in mijn
eentje'de wedstrijd kon maken”
Hermens beschouwt de records
van Papendal als „een stap naar het
wereldrecord op de 10 kilometer”,
dat met 27.31 in handen is van de
Engelsman Dave Bedford. Hermens
liep dit nummer op 29 augustus in
Londen in 27.46.52. De vijf kilometer
heeft Hermens geschrapt: „Die af
stand is een beetje aan de korte
kant. In Montreal houd ik het dan
ook op de tien kolometer. De mara
thon zou misschien ook wel iets voor
mij zijn, maar op de weg krijg ik last
van een voetblessure, 'n slijmbeurs
ontsteking. waarvoor ik anderhalf
jaar geleden ben geopereerd. Ik
houd me daarom maar bij de tien
kilometer op de baan. Ik zal wel
moeten bijdragen tot een soort slij
tageslag. Ik beschik nu eenmaal niet
over een geweldige eindsprint, zodat
ik mijn slag eerder zal moeten slaan.
Maar zo zullen velen er wel over
denken'
In Montreal wordt Hermens niet
vergezeld door de pas tot doctor
gepromoveerde fysioloog Jan Vos,
die vorige week nog als „coach”
optrad. Hermens: „Ik wil in Montre
al zelfstandig werken. Ik heb geen
3
