Geen surrealisten
Avant garde jazz met veelheid van
in Tate Gallerv
MACHTSSTRIJD VAN UIT KRACHTEN GEGROEID CRM
Wakeman kan weer voor
vol worden aangezien
Schrijvers protesteren tegen
apartheid en onderdrukking
O Westland Utrecht
korting
Veilig beleggen in de waardestukken van de
Dutch Swing College
0
=o
.jEND CONCERT MET ROCK ENSEMBLE
B
Internationaal Pen-centrum
Afgelasting toneel
in Amstelveen
D
UMUIDEN
KEUKENS B.V
Dagelijks verse asperges
in 7 variaties
ook binten Europa
15
DINSDAG
I 1
19 7 6
M E 1
KUNST
14
•G
VEG
Kennemerlaan 159-165 - IJmuiden - Tel. 02550 11428
Vele prijsbewuste kopers gingen u voor. Profiteer nu'
15 tot 50% kontantkorting.
r
UTRECHT. Ongeveer een half
jaar geleden betrad ik de woning
van de hier ter plaatse niet onbe
kende tenorsaxofonist Fred Leef-
lang. Op de bovenetage aangeko
men trof mij een hoogst opmerke
lijk geluid uit de speakerboxen. Dat
is jazz schoot het door mijn toch al
zo vlugge geest- De vraag wie daar
speelde, kwam onmiddellijk in me
op en zou dan ook de rest van het
verdere gesprek bepalen want wat
ik hier hoorde was niet mis. Uitge
keken op de avantgarde jazz van
Chick Corea en Weather Report,
was ik uitermate benieuwd naar
degene die hier zulke oorspronke
lijke muziek speelde. Nog voordat
ik de eerste woorden van mijn
vraag stotterend zou uitspreken,
klonk het „da’s Keith Jarreth joh”.
:ger,
Hypotheekbank nv
V
Bij Keith Jarrett ligt
kunst vlak naast kitsch
Keith Jarrett in volle concentratie tijdens zijn optreden in het Utrechtse Tivoli.
Directeur Van Gogh-museum
wil voor ambtenarengerecht
I
(an onze Amsterdamse redactie)
DRS. EMILE MEYER
aldus
JOHN OOMKES
(ADVERTENTIE)
24 12 66
Tel. 023-
ADVERTENTIE)
BW
De zaak-Meyer Loopt vanaf begin ok
tober van het vorig jaar. Op de achtste
van die maand werd, geheel onverwacht,
de heer Meyer bij de directeur-generaal
van CRM, de heer Hotke. geroepen- Hem
werd daar verteld dat hij zijn budget
ver overschreden had- Er zou hem een
tentoonstel ling’s stop en een zakelijk ma
nager worden opgelegd, op zeer korte
■termijn.
Een zaïkelijk leiden- kwam er echter
■niet. Begin februari van dit jaar weid
de heer Meyer weer ten departemente
Pas
een
:lub nwi
en watu
8 uur en
De schorsing weid aangeduid als in
het belang van de dienst- Over de ande
re mogelijkheid van schorsing van een
ambtenaar, om disciplinaire maatregelen,
weid niet gesproken- In het schorsings
besluit Werden vier redenen aangevoerd:
soli toebedeeld, maar toont zich onbe
twist de best van het viertal. Anders
dan Dewey Redman (tenorsax, schalmei
en percussie) die een afwachtende posi
tie innam en daardoor onzeker óver
kwam. Als geheel behaalde dit Keith
Jarrett kwartet een dikke voldoende, zij
het dat je misschien mej; andere ver
wachtingen moet gaan luisteren.
CEES STRAUS
piano en incidenteel op sopraansaxofoon
en een korte dwarsfluit) waren qua
totaalgeluid nog het meest consistent.
Drummer Paül Motian weet in elke
opdracht moeiteloos te volgen. Charlie
Haden op contrabas reageerde al even
alert op een wijze die hem tot een
bijzonder knappe bassist zal maken. Hij
staat minder op de voorgrond dan de
anderen, krijgt ook een kleiner aantal
'an ma
234.
speciali-
>en van
I 020-
10/ Pandbrief biljetten
In coupures van 1.000.- of
10.000.-. Aan toonder. Looptijd
5 jaar. Hoofdsom plus rente is
ook eerder opneembaar:
opklimmend van 5 na twee
jaar tot 7’/z% na vijf jaar.
Volgens samengestelde interest.
Haarlem, Frederikspark 1/Hoek Verkrijgbaar bij adviseurs voor
Houtplein, 023-319154 verzekeringen en belastingen en
onze kantoren.
ARNHEM (ANP). Door ziekte van
de acteur Bernhard Droog van Toneel
groep Theater kan een aantal voorstel
lingen van Pinters ,,De Thuiskomst” niet
doorgaan. Afgelast is onder meer de
opvoering van a.s. woensdag in Amstel
veen.
Maar de hele zaak-Meyer ligt m we
zen wat dieper: het is het uit vechten
van ean uit zijn k_ac(iun geg.ueid mi
nisterie van CRM in tien jaar tijd
bijna verdu-zanavoud-gd wat de perso
neelsbezetting betreft en de museum
directeuren in het algemeen- De heer
Meyer is in c ,it geval een exponent van
de laatste groep- Of. zoals Meyers advo
caat het zegt: „Er zit onnoemelijk meer
achter deze zaak dan de figuur van
Meyer alleen. CRM neemt in deze zaak
een hooghartig, verlaten standpunt in,
het is de wet van Parkinson n optima
forma, het is eigenlijk gezegd een pure
machtsstrijd".
En de collega-directeuren van andere
musea vragen zich daarbij in alle ernst
af of er al niet van tevoren een fuik
was gespannen door CRM waar Meyer
wel in moest lopen.
Paasdagen verliepen dan ook in naar
geestige sfeer toen nog geen enkele im
presario mijn verzoek kon inlossen.
Doch kortgeleden toonde Wim Wigt enig
medeleven met het gevolg dat Keith
Jarrett gisteravond in Tivoli in Utrecht
een optreden kon geven.
LONDEN (ANP). De Tate Gallery
in Londen gaat zich ontdoen van een
aantal Picasso’s en Dali’s, omdat de re
gering niet wenst deel te nemen aan de
totstandkoming van een museum voor
surrealistische kunst.
De Picasso's en Dali’s vormen deel van
een collectie van 300 werken ter waarde
van 2 miljoen pond sterling van de
Edward-Jamesstich ting.
De beheerders van de nalatenschap,
onder wie zich Yedudi Menuhin bevindt,
hadden in februari aan de regering de
inrichting van een museum voorgesteld
om de verzameling James onder te
brengen. De stichting zou de daarvoor
benodigde 200.000 pond sterling opbren
gen en de regeling zou zich voor 35.000
pond sterling per jaar garant moeten
stellen. Het zou het eerste museum voor
het surrealisme in Groot-Brittannië
worden.
Vanaf dat moment heb ik alles in het
werk gesteld om deze voor mij toen nog
zo onbekende naam in levende lijve te
kunnen aanschouwen. De Kerst- en
Het is moeilijk een vergelijk te trek
ken tussen wat Jarrett op de plaat
presteert en wat hij op het podium doet.
In de studio staan hem alle mogelijke
technische middelen ten dienste en om
dat FCM een kritisch label is, zal alles
wat maar even onder de hooggestelde
limiet valt, direct worden verworpen.
Dat wil niet zeggen dat een concert van
Jarrett technisch achterblijft, het is ge
woon anders. Hij speelt namelijk wat
ik als luisteraar toch een een handicap
vindt geheel akoestisch. Een anti-
eletrische kruistocht heeft hij zijn optre
dens ooit genoemd en dat is een feit
waarmee je terdege rekening moet hou
den.
Jarrett pleegt een veelheid van stijlen
te bieden. Gisteravond werden romanti
sche gedeelten afgewisseld met korte
stukjes bop, overgaand in free, een enkel
latinfragment, soms opwindende mo
menten met een vleugje jazzrock, maar
ROTTERDAM Het symfonieor
kest” van oud-Yes toetsenman Rick Wa
keman concerteerde gisteravond in de
redelijk goed bezette Doelen. Het karak
ter van de door hem en zijn British
Rock Ensemble ten gehore gebrachte
symfonische rock is althans tot in hoge
mate orkestraal. De ruim twee uur du
rende show leverde een juiste doorsnee
van het materiaal van zijn vier solo
albums, die het mogelijk maakte ouder
materiaal te vergelijken met zijn recente
nummers.
AMSTERDAM. De geschorste di
recteur van het Amsterdamse Van
Gogh-museum. de 55-jarige kunsthistori
cus drs. Emile Meyer, heeft een proce
dure aangespannen tegen het ministerie
van CRM. Óp 20 mei komt deze zaak
voor het ambtenarengerecht in de
hoefdstad, dat voor deze ene keer
gezien de grote publieke belangstelling
die te verwachten is domicilie heeft
gekozen in het gebouw van het kanton
gerecht in Amsterdam. De heer Meyer
wil samen met zijn advocaat mr- J.
Voerman, aanvechten dat zijn schorsing
in het belang van de dienst is.
AMSTERDAM (ANP). De confe
rentie „Kunst contra apartheid” heeft
het internationale pencentrum, dat van
gisteren af in Den Haag bijeen is, opge
roepen alle relaties met de Zuidafri-
kaanse Pen te verbreken, omdat deze
afdeling van de internationale schrijver
sorganisatie de apartheidspolitiek zou
ondersteunen. Aan de conferentie, die de
afgelopen dagen in Amsterdam werd
gehouden, namen 40 in ballingschap le
vende Zuidafrikaanse en 30 Nederlandse
kunstenaars deel.
Hij noemde als landen waar schrijvers
om hiun schrijverschap gevangen zitten:
Zuid-Korea. Indonesië, Chili. Zuid-Afri-
ka Ghana Joegoslavië. Rusland en Bra
zilië.
De Chileense afgevaardigde, Jorge
Ivan Hubner Gallo protesteerde tegen
wat hij noemde de valse voorlichting die
over Chili was gegeven. Volgens hem
zitten er in Chili slechts misdadigers in
de gevangenissen en geen schrijvers.
De gedelegeerde van het pen-centrum
in de Joegoslavische deelstaat Servië,
Erih Kos verklaarde dat Mihailo Michai-
low, die genoemd was als een Joegosla
vische schrijver in gevangenschap in fei
te geen schrijver is. Zijn zaak zou vol
gens Kos beter op een andere manier
aangepakt kunnen worden, bijvoorbeeld
door een organisatie als Amnesty Inter
national-
De openingszitting van de rondetafel
conferentie werd bij afwezigheid van
voorzitter Sir Victor Prichett gepresi
deerd door de oudste vice-voorzitter Ro
bert Goff in. De Nederlandse schrijver A.
den Doolaard werd gekozen de verga
deringen in Den Haag te leiden.
In een slotverklaring wordt de Neder
landse regering opgeroepen op geen en
kele wijze mee te werken aan de lever
anties van nucleair materieel, zoals re
actorvaten, aan het Vorster-regime. Ook
werd beëindiging van het zogenoemde
cultureel akkoord met het Zuidafrikaaii-
se racistische minderheidsregime geëist.
Men verwees hierbij naar resoluties van
de Verenigde Naties waarin van alle
landen wordt gevraagd Zuid-Afrika vol
ledig te isoleren.
De conferentie „Kunst contra apart
heid”, georganiseerd door het sociaal
cultureel centrum „De Populier”, werd
historisch genoemd, omdat voor het
eerst in de geschiedenis in ballingschap
levende Zuidafrikaanse kunstenaars in
groten getale bijeen waren.
Aanwezig waren onder meer de dich
ter Dennis Brutus uit Chicago, de dich-
ter-essayist Mazisi Kunene uit Los An
geles en de in Londen woonachtige
schrijver Alex la Guma, tevens voorman
van het Afrikaans Nationaal Congres.
De enige van de uit Zuid-Afrika uitge
nodigde kunstenaars die er in geslaagd
was aan het congres deel te nemen, was
de dlichter-schrijver Adam Small.
Tijdens het congres „Kunst contra
apartheid" wérd de Nederlandse werk
groep „Schrijvers tegen apartheid” opge-
richt-
De Joegoslavische schrijver Per Wast-
berg heeft maandag gewag gemaakt van
het gevangen houden en zetten van
schrijvers, iets wat in alle werelddelen
voorkomt.
Wastberg gaf verslag namens het Pen-
eomité voor schrijvers in gevangenissen-
ontboden. Hij kreeg toen te horen: „.Wij
raden u aan om ziekteverlof te nemen;
wij kunnen dan in het museum orde op
zaken stellen, en daarna kunt u weer
terugkomen”. Meyer moest op deze
vraag binnen twee dagen antwoorden.
Zijn advocaat was bepaald niet vóór
deze regeling. Het aanvragen van ziekte
verlof door een gezond iemand is een
zich baseren op een leugen en wie zou
dan uiteindelijk verantwoordelijk zijn
voor die leugen, zo vroeg hij zich af. Het
antwoord was dan ook nee.
CRM vroeg vervolgens aan mr. Voer-
man of de heer Meyer dan wel genegen
was zich te laten keuren. Afhankelijk
van deze keuring zou men daarna wel
weer verder, zien. Dat wilde de heer
Meyer wel. Drie dagen daarna, op 9
februari, moest Meyer weer in Den
Haag komen- Zijn schorsing werd hem
toen meegedeeld. Over een eventuele
keuring was CRM zogenaamd niets be
kend.
1. de heer Meyer had dienstreizen ge
maakt zonder gemachtigd te zijn door
CRM; 2. er waren in het Van Gogh-
museum tentoonstellingen gehouden
zender machtiging van CRM; 3. er was
apparatuur aangeschaft zonder machti
ging en 4- de heer Meyer had op eigen
houtje entreegelden geweigerd.
Door deze vier punten had de heer
Meyer het belang van de dienst ge
schaad. en dat was dus de reden van
zijn schorsing.
„Het merkwaardige is”, aldus mr.
Voerman, „dat bij alle vier genoemde
punten juist alleen maar gedacht is aan
het dienstbelang. Meyer heeft wellicht
de reglementen overschreden, maar zelfs
dat staat te bezien. Als er hier al
geschorst had moeten worden, dan had
het op disciplinaire gronden moeten ge
beuren. De eerste twee redenen zijn
zuiver disciplinair, reden 3 het aan
schaffen van bepaalde foto-apparatuur
klopt niet, want daar hebben wij
inmiddels al een creditnota van, en wat
punt 4, de entreegelden, betreft: in Inci
dentele gevallen mag een museumdirec
teur bepaalde groepen gratis toelaten.
Dat heeft Meyer alleen maar gedaan”.
Wat de financiën betreft: het Van
Gogh-museum heeft voor 1975 het klei
ne budget van 60 000 gulden gekregen.
Daar kwamen incidenteel, voor speciale
tentoonstellingen, extra subsidies bij.
Deze werden beloofd, maar moesten wel
ondanks de belofte toch nog extra
schriftelijk aangevraagd worden- Dat
vergat de heer Meyer wel eenis, met het
gevolg dat Let geld dan niet meer werd
verstrekt- Zo onder andere ontstonden
de 'tekorten. Ook heeft het Van Gogh-
museum nooit kunnen profiteren van de
mogelijkheid om extra geld te vragen
voor speciale tentoonstellingen. Door de
Newell een voorname positie inneemt. In
The Spaceman wordt veel gevraagd van
de beide blazers tijdens enkele razen
moeilijke themaatjes. Eén van de zes
vrouwen van Hendrik de Achtste, Ca
therine Howard, is het hoogtepunt voor
de pauze. John Dunsderville ontpopt
zich als een droogkomiek, waardoor het
publiek zich even kan ontladen. Ook
Anna Boleyn laat zien dat dit vroegere
werk veel meer ruimte laat voor subtili
teiten dan Wakeman’s jongste materiaal.
Keer op keer levert hij klaterende soli
op de vleugel gaf, verfrissend als een
bergbeek.
Ashley Holt is de zwakke stee. Zijn
rauwe stem is niet geschikt voor deze
muziek. Voor de pauze gaat hij in de
fout in Sir Lancelot The Black Knive
en mist hij overtuiging in The Realisati
on en al in de introduktie van het
tweede gedeelte van de show detoneert
hij opnieuw. The Forest verbergt een
fraai intermezzo, een stukje uit Grieg’s
Peer Gynt. Catherine Parr, waarin Wa
keman zowel zeer snelle melodische
reeksen speelt als zijn synthesizer laat
„boeren”, The Prisoner van No Earthly
Connection en Merlin van King Arthur
sluiten de rij.
Als een voetbalcoach haalt Wakeman
zijn team terug voor de toegift, de
spelers feliciterend met hun spel. Hij is
zelf echter dé ster van het veld, geen
van de anderen komt in de buurt van
zijn niveau. Vanavond geeft Rick Wake
man nog een concert in Amsterdam.
DEN HAAG (ANP). Dutch Swing
College Band trekt dit jaar niet als
gebruikelijk alleen door Europese lan
den.
Twintig mei vliegt de band onder
leiding van Peter Schilperoort naar Sin
gapore voor vijf concertei. waarvan ook
een in de Hollandse Club. Eind deze
maand arriveert men in Australië, waai
tenmiste negen optredens worden ver
zorgd. Zeker tien concerten worden aan
sluitend in Nieuw-Zeeland gegeven. In
september vertoeft de band in Amerika,
onder andere wordt opgetreden in New
Orleans, de bakermat van de jazzmuziek.
alles toch zwak gestructureerd. De ro
mantiek wordt in de stijl van Louis van
Dijk opgediend en dat maakt dat bij
Keith Jarrett kunst vlak naast kitsch
ligt.
Het gevaar is dat bij een dergelijke
verbrokkeling de grote lijn spoedig uit
het zicht raakt. En ik moet helaas
beamen dat dat bij Jarrett meer dan
eens het geval was. Er is nog een punt
dat bij een concert als dit nadelig werkt.
Anders dan bij een Corea of een man
als Zawinul bouwt Jarrett niet aan een
climax die via up-tempospel verkregen
kan worden. De lijnen die hij - tech
nisch vaak zeer knap - uitzet, lopen
dood, missen spanning en worden soms
zelfs hinderlijk afgebroken op een mo
ment dat er werkelijk sprake van een
intens contact in de zaal kan zijn. Het is
in dit verband veelzeggend dat Jarrett
met een handgebaar het publiek weer
houdt een open doekje na een solo te
geven, dat hij zijn spel onderbreekt om
het vermeende geruis van een ventilator
op een lager niveau te laten zetten. Hij
is bewust kwetsbaar, al te gauw geraakt
misschien om een hechte band met het
publiek te scheppen.
De gedeelten waarin Jarrett de per
cussie bedient (hij speelt overwegend
Wakeman vertelde kort geleden in een
interview met het Britse blad Street
Life Yes indertijd te hebben verlaten om
een tweetal redenen. Alles wat betrek
king had tot de groep werd geregeld
door het driemanschap AndersonHo
weSquire, waardoor Wakeman het ge
voel had niet voor vol te worden aange
zien. Doorslaggevend voor diens vertrek
was echter Topographic Oceans, een al
bum wat voor de meeste Yes-fans inder
daad het doordachte muzikale concept
miste dat andere opnames zo kenmerkte.
Op eigen benen staan ging Rick goed
af. Met name zijn solodebuut The Six
Wives of Henry VIII gaf niet alleen
blijk van zijn onmiskenbaar grote pia-
notechnisk, maar deed ook meer recht
aan zijn kompositorische gaven. Deson
danks of juist daarom het is maar
hoe je ’t bekijkt koos Wakeman voor
een duidelijke groepsformule. De British
Rock Ensèmbel bestaat uit Ashley Holt
zang, John Dunsderville gitaar,
Roger Newell bas, Tony Fernandez
drums en de blazers Reg Brooks en
Martyn Shields. Hun taak is drievoudig:
ritmisch accentuerend, orkestraal en
ontlastend.
De zetting is al meteen overdonderend
in de entree. In het aardedonker glimt
de cape van Rick, die als het podium in
het volk licht wordt gezet, blijkt daar
een al even dominante positie in te
nemen: boven alles uittorenend. Het vol
le geluid waarbinnen zijn toetsen de
melodielijnen aangeven en een eerste
crescendo doen je je realiseren dat Wa
keman appelleert aan de romantiek. De
aankleding en de belichting, af en toe
wordt bijvoorbeeld het imposante pijp
orgel van de Doelen in sfeerlicht gezet,
accentueren dat. Het geluid is beslist
niet voor de volle honderd procent uit
gebalanceerd. Zo overheerst Wakeman’s
synthesizer niet zelden de bekkens, maar
wordt verder duidelijk dat de bas van
bouw van het museum, waa ,j d. r-
manente Van Gogh-expo.itle boven
iiangl. is hel niet mcgeLljk vu schil tend
entreegeld te heffen.
De ie sfee.' rend decree;- Meyer is ai
vanaf het begin van zijn benoeming
door CRM w: t bemoeilijkt- De heer
Meyer, uiterst intelligent en integer
man. d’? toch kans zag zijn museum
binnen twee jaar op te bouwen tot een
vermaardheid., ar die een a’ vorig jaar
kans zag om 659.000 bezoekers in zijn
museum te krijgen drie keer zoveel
als het Stedelijk Mu.-eum -
geboren boekiio-uder. Hij had
man nodig, maar
toen hij geschorst
dergelijke .man komen.
Zijn speelse opmerk'ngen v irden hem
ook niet altijd in dank afgeromen door
CRM. Twee voorbeelden: al anderhalf
jaar wachtte de heer Meyer op enige
EHBO-voorzieningen in zijn mruseum.
Toen hij daar op het laatst wat kribbig
over werd, stelde hij CRM vaor om de
eventuele flauwgevallen mensen. en
eventuele gewonden dan maa onder de
schilderijen neer te leggen. Deze opmer
king werd hem hoogst kwalijk genomen.
De heer Meyer pleitte ook steeds voor
goede, vakkundige bewaking van de col
lectie. „Geen werkstudenten. geen
dienstweigeraars, maar vakmensen; het
Van Gogh-museum is per slot van reke
ning geen werkobject zoals het Amster
damse Bos vroeger”- En ook daarmee
joeg hij CRM weer tegen zich in het
harnas.
is geen
wel' ?;ö’n
kre^j cite niet.
was. kju er
9
S-
n
