S
Alleen VNU dagbladen
zeer goede resultaten
Aantal werkloze
buitenlanders
verdubbeld
Loonakkoord in Duitse
inkomensbeleid ombuigen
bedrijven
Melkpoederberg
kost EEG ieder
I grafische industrie
„Niet alleen bij overheid
jaar 300 miljoen
Dr. Zijlstra in Wenen: „Inflatie wordt beslissende factor”
BOERENLEVEN TEN TOON
n
inderdaad
prima
stofzuigers
inderdaad
prima
koelkasten
Resultaat industriegroep ruim gehalveerd
Industrie Vereniging
sluit zich aan bij
kritiek op GS-beleid
r Interessant i
werk met
doorgroei
mogelijkheden
Jrs Slot tot ledenraad CHA:
J. E.
Mr.
V R IJ D A G
1 4
M E I
19 7 6
ECONOMIE
27
99
f
Tuinbouw
HOOGOVENS IJMUIDEN
WENEN (ANP) Conjunctureel gezien is de wereldeconomie zich over
het geheel genomen aan het herstellen, maar structureel is zij nog niet uit
het slop gekomen. Dat zei de president van de Nederlandsche Bank, dr. J.
Zijlstra, gisteren in een toespraak voor het Donaueuropaeische Institut te
Wenen.
I
Ingebed
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG-GRONINGEN Onder invloed van de economische reces
sie zijn de verkopen van de Nederlandse Gasunie in 1975 achtergebleven,
zo meldt het jaarverslag. Er werd negen percent minder afgeleverd dan
de prognoses aangaven. Totaal werd 88,8 miljard m3 aardgas verkocht; dat
is acht percent meer dan in 1974. De prijzen voor de particuliere verbrui
kers zullen nog verder moeten stijgen. Het binnenlands verbruik is nu
bijna op de top.
Van korte duur
lil' -
VNU.
■1
Het expansdebeleid van de groep nieu-
Nederlands
ndsen
(ADVERTENTIE)
dat
Gasunie: verkoop bleef
achter door de recessie
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
i-4
10,00
10,00
285,00
99,80
518,00
78,00b
„Nederland hoort daar helaas nog niet
bij, hopelijk volgend jaar”, zei hij.
Hoogovens heeft dat werk in
ploegendienst voor mannen tot 45jaar
Zoekt u een goedbetaalde baan
in een klein team en met uitstekende
sociale voorzieningen?
Bel dan 02510 - 94000 of schrijf
naar Hoogovens (zonder
postzegel), Antwoordnr 94000,
IJmuiden.
De export van gas steeg in 1975 op
nieuw, de levering aan binnenlandse in
dustrieën begon te dalen, reeds in het
kader van het nieuwe energiebeleid. Het
aandeel van de niet-industriële binnen
landse verbruikers steeg nog iets. Het
aandeel van het aardgas in het totale
binnenlandse energieverbruik steeg tot
55 percent Van het door aardgas ver
vangbare deel van het energieverbruik
werd 82 percent door aardgas gedekt.
De gasverkoop had een totale omzet
van f 8,5 miljard; dat was een stijging
van 67,5 percent ten opzichte van 1974.
De gemiddelde opbrengstprijs was bijna
tien cent per m3, tegen ruim zes cent in
Hoogovens behoort tot
het ESTEL-concern
3,57
7.14
66,00
186,00f
109,20
164,00
840,00
59,00
79,00
151,00
68,00
15,60
67,20
152,50
19,00
67,50
44,50
131,00e
112,50
92,20e
2,70
273,50
47,20
8,40
139,50
53,90
94,50
123,50
72,00
63,10
45,40
65,80
36,50
295,50
280,00
266,00
157,50
29,00
142,50
76,50
190,00
Hoewel het advertentievolume 4 per
cent achterbleef, kon de dagbladengroep
de uitkomsten aanmerkelijk verbeteren
en ook in het eerste kwartaal van 1976
doen zij het zeer goed. Bij de huis aan
huis bladen nam het aantal advertenties
een paar percent toe.
82,50
73,20
58,30
91,30
58,40
66,00
713,00
68,00
96,00
75,80
93,00
45,00
26,80
203,00a
33,70
65,00
76,50
75,00
45,00
5,70b
200.00a
155,50
150,30
100,50
244,00
72,80
97,10
164,80
189,00
45,50
171,00
96,00
129,50
198,50
47,00
123,00e
94,20
104,00
74,90
323,50
29,30
193,00
236,50
226,50
92,40
42,50
63,40
305,00
Economie conjunctureel wel maar
structureel nog niet in herstel
MAINZ (DPA/Reuter) De werkgevers in de Westduitse grafische industrie z(jn
het gisteren met de vakbond eens geworden over een loonsverhoging van zes percent
voor de 145.000 drukkers en zetters met ingang van 1 juni.
Het weekblad De Tijd is nog niet
kostendekkend. Het ligt zeker niet in de
bedoeling activiteiten af te stoten. De
raad van bestuur wilde in verband met
de onzekere economische ontwikkeling
geen concrete uitspraken doen over de
te verwachten resultaten in 1976.
loon een ongekende omvang kreeg”.
De heer Bruins Slot zei bezwaar te
hebben tegen de mededeling in het ont-
werpprogram van het hem zeer na lig
gende CDA om, vooruitlopende op de
wijzigingen in het inkomensbeleid, nu al
voor de ambtenaren de pensioenen te
binden aan een maximum en in plaats
van de welvaartsvastheid daaraan de
waardevastheid te verbinden.
Hij noemde de vooruitzichten niet be
moedigend. Voor het lopende jaar ver
wacht men in de geïndustrialiseerds lan
den reeds een inflatie van gemiddeld 7,5
percent. In 1974 bedroeg zij zelfs in
bepaalde gevallen twaalf percent en vo
rig jaar verminderde zij tot 10,5 percent.
Dit jaar zal de inflatie dus terug zijn op
het peil van 1973, onmiddellijk voor de
oliecrisis. De olieprijzen zijn in het afge
lopen jaar nauwelijks gestegen en de
prijzen van andere grondstoffen zijn
aanzienlijk lager dan voor de oliecrisis.
tonische
en val-
De re
it H'i lijk
lezers
Voor de wereld als geheel is de con
juncturele ontwikkeling duidelijk om
hoog gericht, maar het is niet bekend of
dat herstel kort en zwak dan wel duur
zaam en goed gefundeerd zal zijn. De
inflatie wordt de beslissende factor, zo
merkte dr. Zijlstra op.
(Vervolg van pagina 1)
HAARLEM. In een toelichting op het jaarverslag 1975 van VNU benadrukte
mr. E. Bloembergen, voorzitter van de raad van bestuur, dat het dieptepunt in de
tweede helft van dat jaar, waarvoor geen bijzondere voortekenen aanwezig waren,
duidelijk een gevolg is van onvoorziene zeer ingrijpende structuurwetten. AI eerder
eerder was de ontwikkeling van de groei bij het concern afgeremd door de gevolgen
van de energiecrisis en de totale verandering van het economische klimaat. De VNU
bevindt zich in een fase van consolidatie en aanpassing. Om deze aanpassing te rea
liseren en continuïteit te waarborgen werd in het verslagjaar de raad van bestuur
tot zeven leden uitgebreid met operationele leden uit verschillende divisies.
5-
Als de inflatie niet werkelijk wordt
overwonnen, kan er geen gezonde econo
mische vooruitgang ontstaan, nog geheel
afgezien van de sociale en de politieke
moeilijkheden die een op volle snslheid
liggend inflatieproces met zich brengt.
Bovendien scheurt de inflatie de we
reld in twee delen. Aan de ene kant
staan de landen die dit kwaad weten te
overwinnen en aan de andere kant de
landen die daar niet in slagen. Het
gevaar dat regeringen onder dergelijke
omstandigheden hun toevlucht nemen
tot handelsbeperkingen, is volgens de
centrale-bankpresident niet „onaanzien
lijk”. In deze woelige verhoudingen
streeft de internationale gemeenschap
naar een vernieuwde monetaire werel
dorde.
i
1974. De inkoopsprijzen waren achte
reenvolgens bijna negen en ruim vijf
cent. De Gasunie maakte over 1975 een
winst van 80 miljoen, die in contanten
aan de aandeelhouders wordt uitgekeerd.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM. De Amsterdamse
Industrie Vereniging sluit zich aan bij
de kritiek van de Kamer van Koophan
del, de Scheepvaartvereniging Noord, de
luchthaven Schiphol, de Vereniging van
Bedrijven in Amsterdam-Noord, de ver-
voersfederatie NVV-NKV en de Neder
landse Vereniging voor Luchttransport
op de nota van uitgangspunten voor het
Amsterdam-Noordzeekanaalgebied.
De resultaten van VNU in België ble
ven minder achter dan was aangenomen,
maar door overheidssteun aan bedrijven
in moeilijkheden dreigen scheve concur
rentieverhoudingen in dit land. Ook de
opbrengsten van diverse deelnemingen
vielen tegen. Van de totale omzet werd
22 percent in het buitenland afgezet. De
personeelsstop werd verscherpt en een
kritischer en efficiënter beheer van per
soneel en organisatie doorgevoerd.
DEN HAAG (ANP) Men moet, bij
alle onbekendheid voer het voergenomen
algemeen geldende inkomensbeleid, niet
alvast in de sector overheid een ombui
ging tot stand willen brengen, voordat
men over dat inkomensbeleid een duide
lijk inzicht heeft en zonder dat die
ombuiging geschiedt in de rest van ons
land.
Hij merkte voorts op dat de regering,
en naar hij aanneemt, ook de meerder
heid van de volksvertegenwoordiging
willen komen tot een algemeen geldend
inkomensbeleid. „Hoe dat eruit zal zien,
weet nog niemand en hoe men dat,
nadat het er is, hard zal kunnen maken
ten opzichte van iedere Nederlander, is
een nog groter vraagpunt.
Zelfs in de tijd van een strikt geleide
loonpolitiek was men niet in staat, voor
hen die onder een cao vielen, de secun
daire looncomponenten in de hand te
houden, terwijl daarnaast het zwarte
Claimemissie. Op maandag 31 mei
staat de inschrijving open op een clai
memissie van aandelen op naam-certifi-
caten van een aandeel van Nationale
Nederlanden tegen een prijs van 70 per
aandeel. Voor iedere 100 gulden aan
aandelen Nationale Nederlanden kunnen
bestaande aandeelhouders inschrijven
voor tien gulden aan nieuwe aandelen,
zo is meegedeeld.
STRAATSBURG (ANP) Het ops
laan van de voorraad melkpoeder, die
dit jaar gemiddeld een milhoen ton zal
bedragen, kost de Europese gemeenschap
ca. 300 miljoen gulden. Dit heeft oud-
minister ir. Pierre Lardinois, in de Euro
pese Commissie belast met landbouw
vraagstukken, in het Europese parlement
meegedeeld.
Buitenlandse werknemers worden wat
duurder, zei een woordvoerder van het
ministerie. Een paar jaar terug was
iedereen nog welkom in Nederland, nu
moet ieder bedrijf aan het GAB opgeven
dat het een buitenlander in dienst
neemt. Van die 12.278 werkloze buiten
landers zijn 9.396 mannen en 2.882 vrou
wen. Een jaar gelden waren dat 4.934
mannen en 1.655 vrouwen.
NDU neemt blad over. NV Arema, een
dochter van de Nederlandse Dagblad
Unie gaat alle aandelen overnemen van
de Uitgeverij Weekend BV. Het week
blad Weekend zal in de huidige vorm
worden voortgezet door de huidige
hoofdredacteur.
Ondanks de economische inzinking is
de inflatie gebleven. Zij heeft zich met
grote hardnekkigheid in het economische
stelsel ingebed. Slechts in een zeer b-
perkte aantal landen lijkt men erin te
slagen de inflatie in 1976 enigszins de
baas te worden. In dit verband noemde
dr. Zijlstra Zwitserland en Duitsland en
wilde hij ook wel de Verenigde Staten
vermelden.
De Industrie Vereniging vindt
Schiphol zonder beperkingen moet kun
nen functioneren en dat Hoogovens
moeten mogen uitbreiden. Opk de Voor
haven bij IJmuiden is volgens de Indus
trie Vereniging nodig om Amsterdam
nieuwe impulsen te geven. De Vereni
ging vindt een keus tussen' Voorhaven
en Hoogovens „niet realistisch.” Daar
voor is er tussen de verschillende secto
ren van het bedrijfsleven een te sterke
verwevenheid, zo stelt de Vereniging.
Uitgangspunt was een aanbod van de
werkgevers van een verhoging van 5,9
pet, die de vakbond vorige week had
afgewezen met het argument dat er voor
de komma in elk geval een zes moest
staan. Overigens was de bond waarvan
80.000 van de 145.000 typografen lid zijn,
uitgegaan van een eis van negen per
cent, toen hij op 28 april zijn leden tot
staking opriep.
De werkgevers reageerden op deze
staking met een uitsluiting van het ge
hele personeel. Dit betekende dat de
georganiseerden geld kregen uit de sta
kingskas van hun bond, maar dat de
ongeorganiseerden geen cent ontvingen.
Deze uitsluiting en de staking werden
opgeschort, toen op 4 mei onder leiding
van de bankier Walter Hesselbach de
onderhandelingen werden hervat. Dit ge
sprek liep na twee dagen vast, omdat de
werkgevers niet verder wilden gaan dan
een loonsverhoging van 5,9 pet.
Dinsdag jl. wijzigde de bond zijn sta-
kingsstrategie zodanig, dat bij bladen
met een oplaag van minder dan 50.000
exemplaren het werk werd hervat om
de economisch zwakke bedrijven te spa
ren. Bij de grote bladen werd de actie
onverminderd voortgezet.
Op 18 mei zullen de vakbondsleden
stemmen over het bereikte akkoord.
NVV-ledental. Het ledental van de bij
het NVV aangesloten bonden is in het
eerste kwartaal van dit jaar tot boven
de 700.000 gestegen. Het grootste deel
van de winst is afkomstig van de ABVA.
journalisten is te komen verzorgt VNU
zelf een opleiding daarvoor. Voor studie
wend in totaal 354.600 uitgegeven bij
Drs. Edmondts wees erop dat bij de
drukkerijen de produktiekosten vast zijn
en dat een hogere onderbezetting dus
parallel loopt met lagere resultaten in
dezelfde orde van grootte. Er kan nau
welijks op voorraad gewerkt worden,
dus onderbezetting levert onmiddellijk
verlies op wat niet meer is te compense
ren.
Aan de op woensdag 2 juni te houden
vergadering van aandeelhouders zal
worden voorgesteld van de netto winst
van 16,6 miljoen een dividend uit te
keren van f 1,40 op de 7 perc.prefe rente
aandelen van 20 en van 2,40 op de
Dit betekent dat er ondanks het slech
te bedrijfsresultaat geen wijziging is op
getreden ten opzichte van 1974. Aan het
personeel is in 1975 vijf percent uitge
keend (waarvan een deel geblokkeerd) 2
percent minder dan in 1974.
door aardgas gedekt. Met de distributie
bedrijven zal verder worden overlegd
om het verschil tussen aardgas en ande
re brandstoffen voor de kleinverbruikers
verder te verkleinen.
Als gevolg van de conjunctuur bleven
de leveringen aan de industrie met 3,5
miljard m3 achter. Begonnen is met een
prioriteitenschema voor het afbouwen
van aardgaslevering voor industrieel ge
bruik. Grote contracten worden geleide
lijk beëindigd. Overschakeling van grote
industrieën op olie zal tot gevolg hebben
dat het aandeel van aardgas in het
binnenlands energieverbruik van 55 per
cent nu tot ongeveer 33 percent in 1985
zal dalen.
Deze ontwikkeling is niet uitsluitend
net gevolg van het feit dat voor dit doel
minder gas ter beschikking is. Ook de
prijs van het zgn. „nieuwe gas”, dat uit
het buitenland ter aanvulling wordt ge
kocht tegen prijzen die internationaal
hoger liggen dan de maatstaf stookolie,
speelt daarbij een rol. Dit gas is geen
economisch alternatief meer voor het
gebruik van kolen of stookolie en grote
ketelinstallaties.
Voor april en mei krijgen de werkne
mers een toeslag van 275 mark (onge
veer f 290). Volgens de vakbond komt de
overeenkomst, gerekend over een jaar,
neer op een verhoging van 6,6 pet,
terwijl de werkgevers gemiddeld op een
wat lager percentage uitkomen.
Drs. P. Edmondts, lid van de Raad
van Besuur, gaf een toelichting op de
ontwikkelingen in de verschillende groe
pen binnen het concern. Het resultaat
van de industriegroep werd mede door
de structurele overcapaciteit in Europa
meer dan gehalveerd. De offsetbedrijven
werden zwaar getroffen door de sterk
teruglopende vraag naar drukwerk door
derden. De omzet bleef f 15 miljoen
achter bij de begroting en kwam daar
mee in de rode cijfers. De bezettings
graad is 8 percent teruggelopen. De
diepdrukkerijen hadden te kampen met
een ongunstige invloed als gevolg van de
al in de eerste helft gesignaleerde lagere
advertentiebezetting (bleef 10 miljoen
achter bij de begroting) en daardoor
kleinere omvang van de tijdschriften.
De raad van bestuur acht een versneld
aanpassingsprogramma met inachtne
ming van het gevoerde sociale beleid,
voor de industriegroep noodzakelijk.
In de tijdschriftengroep met een totale
oplage van circa 4 miljoen, ging het de
eerste maanden in opgaande lijn, maar
aanhoudende depressie leidde toch tot
een geringer resultaat. Deze groep die 51
percent uitmaakt van de totale omzet
ontwikkelde zich in april en mei van
1976 iets gunstiger, maar de vraag is of
deze opleving zich doorzet. De verkoop-
groep sloot het jaar af met een redelijk
resultuat. Daarentegen gaf de boeken-
sector teleurstellende uitkomsten te zien,
wat wordt toegeschreven aan de noodza
kelijke reorganisatie als gevolg van an
dere eisen die de markt en distributie
stellen. Het distributiesysteem Aldipres
is nu professioneel opgezet. De boekens-
feer blijft ook in 1976 onder druk.
Kolen kolossale zaken. De rol van
kolen in het pakket van de energievoor
ziening is nog lang niet uitgespeeld. „Het
is een kolossale zaak. In de VS streeft
men voor 1985 naar een verdubbeling
van de produktie en wat de Kon. Shell-
groep betreft zal de produktie aan het
eind van de zeventiger jaren enkele
tientallen miljoenen tonnen per jaar be
lopen”. Dit heeft de directie van de
groep gezegd in de jaarvergadering.
we activiteiten: vakbladen (waarin VNU
vele mogelijkheden ziet onder meer op
het gebied van naslagwerken), spellen,
grammofoonplaten, ontwikkelen van di
a’s, beeldplaten, kabeltelevisie en com-
geplaatste gewone aandelen van 20.
puters, was voorzichtig. Er werd nog
geen kostenfekkende exploitatie bereikt.
In 1976 worden wel hogere resultaten
verwacht.
Als de inflatie niet zeer sterk wordt
teruggedrongen en de uitholling van de
winsten niet ten minste tot staan wordt
gebracht en dus de bereidheid tot inves
teren onvoldoende blijft, kan de con
juncturele opleving van de economie
slechts van korte duur zijn. Als gevolg
van de inflatie ontstaan vervormingen
die een normale, gezonde economische
ontwikkeling niet toelaten, nog geheel
afgezien van de verwoestende uitwer
king op sociaal en politiek gebied.
„Wie dat nog niet wil toegeven, heeft
ogen en ziet niet, heeft oren en hoort
niet”, zei dr. Zijlstra.
„De wereld heeft op het ogenblik het
wisselkoersstelsel dat zij verdient, omdat
het het tegenwoordige gebrek aan stabi
liteit en evenwichtigheid weergeeft”, zei
dr. Zijlstra.
Hij zei te hopen dat men erin slaagt
alle misstanden en vooral de „epidemie
van de inflatie” uit de weg te ruimen,
opdat de middelen die in de' statuten
van het Internationale Monetaire Fonds
voor terugkeer naar vaste maar aanpas
bare geldkoersen worden aangegeven, de
kans krijgen meer te zijn dan alleen
maar een stuk bedrukt papier.
Hij corrigeerde hiermee een eerdere
mededeling, dat de opslagkosten ca. 35
miljoen gulden waren. De rentekosten a
265 mln van het opgeslagen melkpoeder
dat een waarde van 2,5 miljard gul
den vertegenwoordigt komen name
lijk ook voor rekening van de gemeen
schap.
Het cijfer van 300 miljoen was al
eerder genoemd door een Engelse afge
vaardigde, maar ir. Lardinois was, zoals
hij zei, zelf geschrokken van dit cijfer,
dat niet in zijn papieren stond.
Ir. Lardinois had al eerder meegedeeld
dat de commissie tegen het midden van
de volgende maand de ministerraad
nieuwe voorstellen wil doen die beogen
het overschot te verminderen door het
probleem bij de wortel aan te pakken:
het streven is de melkproducenten fi
nancieel medeverantwoordelijk te ma
ken voor de te grote produktie van
melk (poeder).
Dit heeft mr. H. J. H. Bruins Slot,
oud-directeur-generaal overheidsperso
neelsbeleid, gezegd op de vandaag in
Arnhem gehouden vergadering van de
ledenraad van de Centrale van Hogere
Functionarissen bij Overheid en Onder
wijs (CHA).
Het loon- en prijsbeleid blijfh een
onzekere factor, maar bij uitbouw van
het volgens nieuwe inzichten gevoerde
beleid is het volgens de raad van beheer
zeker een reële verwachting dat in de
tijdschriftengroep een stijging van de
resultaten zal plaatsvinden. Deze bladen
zijn minder advertentie-afhankelijk ge
worden. Omdat- moeilijk aan tijdschrift-
Gedurende 1975 werden ruim 1000
tuinbouwbedrijven (met een afname van
meer dan 170.000 m3 per jaar) aangeslo
ten. Het totaal aantal aangesloten tuin-
bouwbedrij ven-grootverb ruikers steeg
to t5500, die totaal 2,7 miljard afnamen.
Van het totale brandstofverbruik in de
tuinbouw wordt nu ongeveer 85 percent
In het Nederlands Openluchtmuseum
heeft ir. Knottnerus, oud-voorzitter van
het Landbouwschap, gisteren de tot 1
november durende tentoonstelling „Des
Gelantmans’’ geopend, die over het boe
renleven in een veranderende wereld
gaat. Geholpen door minister Van der
Stee van Landbouw (links) laat ir.
Knottnerus zien dat het bestijgen van
een oude boerenkar niet zo simpel is.
DEN HAAG (ANP) Het aantal
werkloze buitenlandse arbeidskrachten
in ons land is ten opzichte van eind
april vorig jaar bijna verdubbeld: eind
april van dit jaar waren in Nederland
12.278 buitenlandse arbeidskrachten
werkloos, een jaar eerder waren dat er
6.589. Dat heeft het ministerie van Soci
ale Zaken gisteren desgevraagd meege
deeld.
Het akkoord kwam in Mainz tot
stand, waar de twee partijen woensdag
opnieuw aan de onderhandelingstafel
waren gaan zitten, ditmaal onder leiding
van de minister van Arbeid van de
deelstaat Noordrijnland-Westfalen, de
socialist Friedhelm Farthmapn. Na 20
uur praten werd men het eens.
