Rockefeller bezoekt
rampgebied in Italië
Libanese burgeroorlog nadert climax
VS versterken
Uitstel proces tegen leden
van Baader-Meinhofgroep
PAUS PAULUS VALT
T>ronk
Amerikaanse beurscommissie vra
t congres
speciale wet tegen frauduleuze praktijken
troepenmacht
in Duitsland
Chileens nrotest
„AFVALLIGEN” AAN
uitsnraak
w i I
Dorpen bedreigd door rotsblokken
GU ,NTER GRASS
aanvaardt
Kekkonen
Anne weer te paard
VICTOR HUGO
BEHOEFTE
DELEGATIES NAAR
VS INZAKE
LOCKHEEDKWESTIE
ontslag regeri'ig-
Miettunen niet
door mco
scheepmaker
Na verzoek om wraking rechtbank:
^2». Jjg
V R IJ D A G
BINNEN- EN
BUITENLAND
Radio
Vetes
Niet alleen Nederland
Naar Amerika
ff 1
eld
ing
iar
iats
de
tot
ge-
den
had
be
eer
eri-
wee
den
ien
)tel
de
:ge-
uk-
ten
>ad
iet
be-
er-
>te-
en-
De
rd-
ind
er-
■oei
ren
st.
(Van onze redactie buitenland)
BEIROET De burgeroorlog in Libanon blijkt na de verkiezing van
president Sarkis een climax te naderen. De gevechten in Beiroet, in de
voorsteden en het bergland hebben nog nooit zo’n omvang gehad als in de
afgelopen 48 uur. Er bestaat geen twijfel over dat het links-progressieve
front geen compromis wil aangaan met de nieuwe president en zijn recht
se achterban. Het is echter de rechtse Falange die de strijd in het Libanon-
gebergte heeft geopend.
MEI
r*
Versperringen van zandzakken blokkeren de toegang tot brandende winkels in het Bab Idris district van Beiroet.
Joemblatt keert zich nu
rechtstreeks tegen Assad
(Vervolg van pagina 1)
De beurscommissie heeft daarom het
I
?m
?id
rei-
Ma-
:fen
’aal
’ale
:sen
zing
hun
ties
'oor
ref
er
nd
WINDSOR (AP). Prinses Anne van
Groot-Brittannië heeft gisteren voor de
eerste keer sinds zij drie weken geleden
een verwonding aan haar rug opliep bij
een val, weer in het zadel gezeten.
De leider van het linkse front, Kamal
Joemblatt, is daardoor in het tactische
voordeel dat de schuld voor de voortzet
ting van de burgeroorlog aan de rechtse
partijen kan worden gegeven.
In andere bij de Lockheed-affaire be
trokken kringen wordt gespeculeerd dat
die de commissieleden zullen onderne
men, alvorens zij hun rapport aan de
regering zullen brengen.
uw
iw-
ge-
het
en
ren
ien
pa-
was
op
reer
reh
van
ge
ïnd
In
:se-
be-
te-
‘en
de
le
ster
aar
alin
sei
nen
oef.
tijd
De
i te
cht,
Hij
wat
>or-
lijk
’er-
de
het
no-
ijft
As-
)m-
ne-
ge-
ar-
stig
ïm-
iing
zou
ste-
?rt-
be-
;ies
ing
en,
zal
de
Zij
m-
Bt-
dif
ire
is-
ide
lie
Militairen van deze strijdmacht maak
ten zich gisteren meester van het radios
tation in het ministerie van voorlichting
in Beiroet, dat tot dusver in handen was
van aanhangers van 'generaal Aziz al
Ahdab, fe man van de „staatsgreep” van
11 maart. Deze generaal beschikt nog
wel over het televisiestation.
De premier van Finland Martti Miet
tunen (links), heeft gisteren het ontslag
van zijn regering ingediend bij president
Urho Kekkonen.
Rechtse christelijke leiders in Libanon
hebben gisteren verklaard dat zij stre
ven naar bemiddeling door de Verenigde
Staten en Frankrijk ter beëindiging van
de burgerloorlog en heropbouw van het
land en zijn economie.
HELSINKI (DPA, UPI). De Finse
president Kekkonen heeft gisteren het
ontslag van de vijf-partijencoalitie onder
leiding van Martti Miettunen niet aanv
aard. Hij deed het verzoek aan de coali
tie zo mogelijk h aar arbeid voort t e
zetten, hoewel een van de coalitiegeno
ten de communisten zich tegen de
economische politiek van Miettunen ver
zet.
Wat wil ik hier nu mee aantonen?
Misschien wel niks. Misschien wil ik
alleen maar zoveel mogelijk kunstenaars
opsommen die net als Günter Grass een
tweesnijdend zwaard waren: schrijver
en schilder, zoals ook Vincent van Gogh,
Albertus Gerardus Bilders en Jacques
van Looy. Een wie weet wil ik er alleen
maar even op wijzen, dat onze grote
schilders uit de Gouden Eeuw typische
specialisten waren: van Rembrandt, Ver
meer, Hals .Steen, De Hooch zijn geen
geschriften bekend die de moeite van
het lezen waard waren.
Ten slotte is het ook niet onmogelijk
dat ik wilde attenderen op een terugge
keerde behoefte om niet alleen te schrij
ven, maar ook te schilderen, en omge
keerd. De auteurs Louis Paul Boon, Cees
Buddingh’, Jan Elburg, Hugo Claus, Ar
mando, zij hebben allemaal geëxposeerd.
Waar dat op duidt? Marsman heeft eens
gezegd, dat hij naast zijn poëzie ook het
proza nodig had, omdat hij niet alles in
poëzie kon uitdrukken. Misschien geldt
voor veel hedendaagse auteurs dat zij
niet alles in woorden kunnen uitdruk
ken, en daarom ook nog beelden nodig
hebben.
congres onder meer gevraagd deze frau
duleuze praktijken in het vervolg door
speciale wetgeving strafbaar te stellen.
Tot de 103 bedrijven die tijdens het
onderzoek van de commissie toegaven in
binnen- en buitenland illegale betalingen
te hebben verricht, behoorde ook Lock
heed.
De communisten hebben in het bijzon
der het b esluit v an de r egering ,de
omzetbelasting met 2 percent te verho
gen, van de hand gewezen. Gisteravond
had nog slechts een van de vijf coalitie
partijen de centrumpartij te ken
nen gegeven, dat zij gehoor geeft aan de
oproep van de Finse president.
De schilder Barend Blankert bleek iets
dergelijks over kunstenaars t e hebben
gezegd tegen galeriehoudster Deborah
Wolff van Galerie Balans in Amsterdam,
naar aanleiding van de tentoonstelling
van etsen van Günter Grass, die vanaf
volgende week dinsdag op de Leidse-
gracht te bezichtigen is. Grass is, met
Böll ,de beroemdste hedendaagse Duitse
schrijver, men kent van. hem „Die
Blechtrommel”, „Katz und Maus”, .Kun
de jahre”, maar als etser kenden we hem
nog niet.
nu ook in daden rechtstreeks op tegen
de Syrische president Assad.
Deze bijzonder gewaagde onderneming
is niet bij voorbaat tot mislukken ge
doemd, omdat tegenstanders van het Sy
rische regime, bijvoorbeeld Libië, de wa
pens verstrekken om het linkse front in
het conflict tussen moslims en christe
nen, waarmee de burgeroorlog in Liba
non ontbrandde.
Zo z(jn sinds woensdag El Saiqa en
het Arabisch Bevrijdingsfront slaags in
Tripoli. Beide bewegingen zijn Palestijn
se guerrilla-organisaties. El Saiqa gaat
uit van de Syrische, het Arabische Be
vrijdingsfront van de Iraakse Baathpar-
tij.
„Ik weet niets van betalingen aan wie
dan ook in Nederland, ook niet via de
Londense advocaat Fife, die mijn onder
geschikte was”, aldus C. H. Roha. „Als
er iets via hem is gelopen, dan moet ik
dat hebben geweten”. Volgens eerdere
berichten zou de advocaat Fife hebben
bemiddeld bij de betaling van rond
100.000 dollar in Parijs in de jaren ’71
en ’72 aan prins Bernhard.
Men was in die tijd niet zozeer dichter
of schilder, men was kunstenaar all-in,
en beoefende zo’n beetje elke stiel. De
werkelijk grote schilders bleken daarbij
ook grote dichters, een beetje volgens de
stelling van sportjournalist wijlen Joris
van den Bergh, die van mening was dat
de grote kampioen in de ene tak van
sport, ook kampioen zou zijn geworden
in een andere tak van sport, en als
sprekend voorbeeld van die stelling had
hij toen wielerkampioen Piet Moeskops
bij de hand.
UDINE (AP, ANP). De Amerikaan
se vice-president Nelson A. Rockefeller
heeft gisteren een bezoek van enkele
uren gebracht aan het door een aardbe
ving getroffen noordoosten van Italië.
Rockefeller sprak met verscheidene
overlevenden van de natuurramp in een
tentenkamp en een ziekenhuis.
de vervalsingen door Lockheed zelf in
omloop zijn gebracht om verwarring te
zaaien en onderzoekers op een dwaal
spoor te zetten. Opvallend is in ieder
geval dat de vervalste documenten pas
sinds enkele maanden in omloop zijn
gekomen en dat het om niet eerder
genoemde bedragen gaat. De voor het
eerst genoemde bedragen waren 1,1 mil
joen dollar en 100.000 dollar en werden
ter sprake gebracht door de inmiddels
afgetreden vice-president A. C. Kotchian
tijdens een hoorzitting van de commis-
sie-Church. De commissie bevestigd»
vervolgens dat het om uitkeringen aan
prins Bernhard ging.
inhoud van een brief, die de rechtbank
heeft geschreven aan de federale procu-
reur-generaal Siegfried Buback. Deze
brief ging over het twee maanden gele
den door de keuzeverdedigers van de
verdachten ingediende verzoek Buback
als getuige te horen in het proces.
In haar brief aan de procureur-gene-
raal had de rechtbank gesteld, dat een
geschreven verklaring van Buback die
antwoorden bevatte op de door de ver
dedigers gestelde vragen, voldoende was.
Schlagel fundeerde zijn verzoek om
wraking op zijn overtuiging dat de
rechtbank het verzoek van de keuzever
dedigers had moeten afwijzen of inwilli
gen. De door haar gekozen middenweg
achtte hij onaanvaardbaar. Daarop eiste
het O.M. afwijzing van Schlagels ver
zoek De rechtbank trok zich terug om
de kwestie te overwegen en liet later
weten dat het proces uitgesteld was.
Inmiddels heeft het onderzoek van de
Amerikaanse senaatscommissie voor het
beurswezen aan het licht gebracht dat
verscheidene Amerikaanse maatschappij
en op grote schaal in hun boekhouding
hebben geknoeid om „kromme” uitgaven
weer recht te trekken. In een rapport
van de beurscommissie wordt dit knoei
en in eigen boeken „de meest vernieti
gende zaak die we tijdens ons onderzoek
ontdekten’’ genoemd.
Tijdens het bezoek van Rockefeller
deed zich een nieuwe beving voor in het
rampgebied. Deze had op de schaal van
Richter een kracht van 3.7. Het was de
65ste schok binnen een week in de
provincie Friuli.
Italiaanse functionarissen hebben op
dracht gegeven 2.250 personen te evacu
eren uit vier dorpen, die worden be
dreigd door grote rotsblokken, die elk
moment naar beneden kunnen vallen.
Benvenuto Cellini’s befaamde autobio
grafie werd vertaald door Johann Wolf
gang Goethe. Goethe was niet alleen
schrijver en dichter, maar hij schilderde
ook. Cellini was niet alleen een befaamd
16e-eeuws beeldhouwer, maar hij
schreef ook als de beste. Dat was in zijn
tijd niet zo vreemd. Michelangelo was
behalve dichter, beeldhouwer en archi
tect ook een gerenommeerd dichter, en
Leonardo da Vinci, die iets vroeger leef
de, was behalve schilder, beeldhouwer,
architect en musicus (ik sla maar een
paar dingen over) ook een zeer be
kwaam schrijver.
STUTTGART (UPI). De sterkte
van het Amerikaanse leger in de Bonds
republiek zal rond de jaarwisseling ’77-
’78 worden uitgebreid met een pantser-
brigade van 3800 man. Dit is gisteren
meegedeeld door een zegsman van het
Amerikaanse opperbevel in Europa.
Nadat de voltallige commissie-Donner
reeds twee weken geleden uitvoerige ge
sprekken heeft gevoerd met een groot
aantal functionarissen die in de Lock
heed-affaire werden genoemd (daarvoor
werd al een bezoek aan Washington
gebracht door commissielid Holtrop),
zijn gistermiddag opnieuw twee leden
van de commissie plotseling naar Ame
rika vertrokken. In Haagse kringen ver
wacht men dat de heren Donner en
Peschar antwoord wensen op enkele
zeer concrete punten. Zij reizen recht
streeks naar Los Angeles in Californië.
In Burbanks in Californië is een van de
Lockheedkantoren gevestigd.
Aangenomen wordt dat deze korte reis
naar de Verenigde Staten de laatste is
STUTTGART (AFP DPA). Het
proces tegen de nog levende kernleden
van de Baader-Meinhofgroep is gisteren
in Stuttgart tot een nog nader te bepa
len datum uitgesteld.
Het besluit tot uitstel is genomen na
een verzoek om wraking van de recht
bank, ingediend door de ambtshalve toe
gewezen verdediger van Jan Carl Raspe,
Stefan Schlagel. Zijn vier collega’s die
de verdediging op zich hebben genomen
van Gudrun Enss'Iin en Andreas Baader,
sloten zich bij dit verzoek aan.
Het is de eerste keer tijdens het
proces in de gevangenis van Stuttgart-
Stammheim dat de ambtshalve toegewe
zen advocaten een dergelijk verzoek
hebben gedaan. Het proces begon op 25
mei 1975.
Het verzoek heeft betrekking op de
Roha zei verder dat hij de commissie-
Donner had aangeraden een huiszoe
kingsbevel aan de FBI te vragen om het
huis van Ernest Hauser die ook door
de commissie is gehoord te doorzoe
ken. Roha sloot de mogelijkheid niet uit
dat Hauser de vervalsingen in omloop
heeft gebracht. (Hauser is overigens met
eigen goedvinden enkele weken geleden
door particuliere onderzoekers aan een
leugentest onderworpen. Het resultaat
ervan was dubieus, aangezien Hauser
onder invloed van kalmerende middelen
verkeerde.)
afschieten van artilleriebommen weer
grote schade aangeircht. Er zijn veel
slachtoffers gevallen onder de burgerbe
volking.
Intussen hebben de linkse groeperin
gen ook de steun gekregen van het
„Arabische leger van Libanon”, met zijn
ongeveer 6.000 leden de grootste afge
splitste strijdmacht van het officiële Li-
banes legr.
In het kader van de uitbreiding zal de
tot dusver in Zuid-Duitsland gelegerde
75ste'pantserbrigade permanent worden
verplaatst naar het Noordduitse Garl-
stedt, dichtbij Bremerhaven.
De zegsman deelde mee dat het besluit
is genomen vanwege berichten over toe
genomen kracht van de Russische legers
in Europa.
De sterkte van het Amerikaanse leger
in Europa, de uitbreiding in de Bondsre
publiek nog niet meegerekend, bedraagt;
landmacht, 197.000 man, luchtmacht,
69.000 man, marine, 36.000 man.
(Van onze redacteur in Rome
G. Verlinden)
VATICAANSTAD. Paus Paulus
heeft in een toespraak krachtig stelling
genomen tegen rooms-katholieken, die
deel gaan uitmaken van de communisti
sche verkiezingslijsten voor 20 juni.
„Hoe teleurstellend is het telkens weer
te zien dat onze dierbaarste vrienden ons
verlaten. De ontrouw is bijna een bevs-
tiging geworden van de vrijheid”, aldus
paus Paulus. De paus sprak ook van
„onenigheid, afkeer en daarna verraad
bij onze broeders in het geloof”.
Deze kritiek slaat zonder twijfel op de
vijf rooms-katholieken, die als groep op
de lijst van communisten voorkomen.
Twee van hen hebben tot 1967 het
officiële dagblad van de Italiaanse bis
schoppen geleid. Noch de communisten,
noch de socialisten hebben zich uitge
sproken over de consequenties van deze
stap en over de reactie van de paus
hierop, een stap die zij voor de algemene
verkiezingen zeer bewust genomen heb
ben.
Het persbureau DPA meldt, dat com
munistenleider Berlinguer gisteren heeft
voorgesteld dat de Italiaanse partijen,
De strijd ontbrandde na het opblazen
van het huis van Abdel Majed el Rif ai,
een voorman van de pro-Iraakse Baath
in Libanon e n lid van h et Libanese
parlement. Irak en Syrië hebben jaren
lange vetes, die sinds verleden jaar
dreigden uit te groeien tot een gewapend
conflict naar aanleiding van de verde
ling van het Eufraatwater.
Vooral in Beiroet heeft het ongerichte
Een nieuw element in de oorlog was
woensdag de confrontatie tussen linkse
groepen en de strijdmacht van El Saiqa
het Palestijnse bevrijdingsleger, dat
Syrië heeft ingezet om de orde in Liba
non te herstellen. In Tripoli, Sidon en
Tyrus is het hot ernstige botsingen ge
komen. Joemblatt neemt het daarmee
uitgezonderd de neofascistische MSI,
zich na de verkiezingen bundelen in een
„crisisverbond” dat de zware economi
sche en maatschappelijke problemen van
het ogenblik te lijf gaat
Zodra de meest urgente problematiek
tot een oplosing is gebracht, kan dit
verbond valgens Berlinguer weer wor
den verbroken en kunnen de partijen
elk hun eigen politieke identiteit hervin
den.
Günter Grass, die eens zei: „Een lief
desscène moet precies zo beschreven
worden als een middagmaal”, kent na
tuurlijk niet alleen in Nederland voor
gangers die enerzijds als dichter-schrij-
ver, anderzijds als schilder-beeldhouwer
bekendheid verwierven. Victor Hugo was
ook een uitstekend schilder, Jean Coc
teau een belangrijk tekenaar, de nu
gevangen zittende Zuidafrikaan Breyten
Breytenbach verwierf prijzen zowel voor
zijn dicht- als zijn schilderwerk, Musset,
Baudelaire en Jarry konden behalve
heel goed schrijven ook aardig tekenen,
de schilder Delacroix schreef een roman,
James Thurber illustreerde zijn eigen
verhalen of schreef verhalen bij zijn
tekeningen, en in dit verband moeten
misschien ook Marten Toonder (Tom
Poes) en Tove Jansson (Moem) worden
genoemd.
In de provincies Udine en Pordenone
is een prijsstop voor de voornaamste
levensmiddelen afgekondigd. De scholie
ren behoeven aan het eind van het
schooljaar slechts mondeling examen af
te leggen.
De Europese Investeringsbank (EIB),
heeft gisteren bekend gemaakt dat ze
een bedrag van 50 miljoen lire ter
beschikking gesteld heeft voor onmid
dellijke hulp aan de getroffen gebieden.
De bank heeft zich ook bereid verkl
aard bij haar kredietverlening met prio
riteit interventies in overweging te ne
men, die beogen de getroffen industrieën
en verbindingen in Italië te herstellen of
nieuwe initiatieven te ontplooien de het
economisch herstel en de werkgelegen
heid in het gebied kunnen bevorderen.
DEN HAAG (ANP). De Chileense
regering heeft bij de Nederlandse am
bassadeur in Santiago geklaagd over de
uitspraken van de Nederlandse minister
van Ontwikkelingssamenwerking, drs. J.
Pronk over Chili.
Minister Pronk verklaarde eind april
in de Eerste Kamer, toen er tijdens de
behandeling van zijn begroting gespro
ken werd over de hulpverlening aan
Cuba en aan Chili: „In Chili werd op
grote wijze moord en brand gepleegd,
illegaal, omdat de president overhoop
was geschoten. Er werd gemarteld op
een schaal, die zijn weerga niet had,
zelfs niet in Latijns-Amerika.”
Overigens blijken niet alleen docu
menten, die betrekking hebben op prins
Bernhard en de Lockheedzaak vals te
zijn; ook in Duitsland zijn „zeer veel”
vervalste papieren in omloop. Deze do
cumenten zijn in Amerika ter hand
gesteld aan Gerd Heidermann, redacteur
van het weekblad Der Stern. Heider
mann bevestigde door de commissie-
Donner te zijn gehoord.
„Ik heb die eerste documenten zelf in
Amerika afgehaald en daarna zijn er
nog nieuwe mij toegezonden. De eerste
waren voor 100 percent vervalsingen en
ook de tweede zending was van soortge
lijk gehalte; het briefpapier klopte niet,
de aantallen vliegtuigen waren fout, de
data waren verkeerd, de typenummers
deugden niet”. Het gaat hier om verval
ste brieven van de Westduitse CDU aan
Lockheed en brieven van Lockheed aan
de kandidaat-bondskanselier, dr. Hel
muth Kohl.
ROME (AP). De Italiaanse parle.
mentaire commissie, die een onderzoek
doet naar de Lockheed steekpenningen
affaire, heeft gisteren besloten om een
negen man sterke delegatie naar de
Verenigde Staten te sturen. Deze afvaar
diging moet proberen achter de namen
van bij de affaire betrokken Italiaanse
politici te komen.
Verscheidene christendemocratische
leiders zouden betrokken zijn geweest
bij de steekpenningen-affaire, waarmee
een totaalbedrag van 1,6 miljoen dollar
was gemoeid. Onder hen zou zich een
vroegere Italiaanse premier bevinden.
Tijdens de Royal Windsor Horse Show
reed de prinses de dressuur om te tonen
dat zij nog in aanmerking kan komen
voor de Britse equipe, die wordt afge
vaardigd naar de olympische spelen in
Montreal.
Toch blijkt hij, met een voorkeur voor
zelfportretten, palingen, slakken en
schoenen, ook een heel bekwaam beel
dend kunstenaar te zijn. In feite maakte
hij eenzelfde ontwikkelingsgang door als
bij ons Lucebert, die als beeldend kun
stenaar begon, maar eerst beroemd werd
als dichter voordat ook zijn gouaches en
tekeningen de aandacht trokken. Bij Jan
Wolkers ging het andersom (eerst beeld
houwer, daarna verrassenderwijs opeens
een van onze belangrijkste schrijvers),
maar Jan Cremer volgde weer de
Günter Grass-volgordevrij onbekend
als schilder, plotseling beroemd als
schrijver, inmiddels voornamelijk de
aandacht trekkend met zijn litho’s.
