Visconti’s laatste film naar roman
van’d Annunzio is niet zijn beste
The Three Degrees
Talmi leidde
Patti Smith stelt niet teleur in Paradiso
glanzend
Holle rock decor voor pure emoties
familieconcert
T
Ella zorgt voor een
daverend optreden
I
Willem Brons meesterpianist
met verrassend programma
Nachtclubniveau bij
t
SYLVIA KRISTEL GAAT MADAME BOVARY SPELEN
Roy Eldridge nog altijd groot blazer
Spectaculair slot aan optreden in Zandvoort
Kamerlid: vloekverbod
voor subsidie-films
A
KUNST
19 7 6
MAANDAG
1 7
M E I
11
,,1’Innocente”
TOON VRANKEN.
Erotiek en dood
(Door Pieter van Lierop)
Giancarlo Giannini en Laua Antonelli in „Innocente’’. Visconti’s laatste film.
ELLA FITZGERALD
BOUD VAN DOORN
TOON VRANKEN
JOHN OOMKES
het Am-
boeiende show gegeven door de Three
Degrees. Hun topklasse kwam natuurlijk
het meest uit in het vocale werk. Aan
het spectaculaire optreden van de drie
dames gingen eerst twee acts voor af.
Central High” en de film gaat in juni in
Amerikaanse première.
Patti Smith tijdens haar optreden
in Paradiso.
losgebarsten. De belangrijkste gebeurte
nis tot nu toe was de vertoning van
„l’Inniocente”, de film die Luchino Vi
sconti voor zijn overlijden nog riet heeft
weten te voltooien. De grote Italiaanse
meester werd herdacht in een voorstel
ling, waarbij tal van zijn acteurs tegen
woordig waren.
Bewondering verdient ook de opzet
van het programma. Er is d urf voor
nodig om met Drie Preludes van Rach
maninoff voor de dag te komen en veel
talent om ze in zulk een lichte toets van
delicate klank te karakteriseren.
Zaterdagavond opende hij "zijn recital
in Amsterdam met Beethovens „Leichte
Sonate in g” dat als muzikale creatie
van voorname eenvoud (Andante) en
Mozartiaanse speelsheid (Rondo) in een
genuanceerd toucher een verfijnde, le
vendige voordracht kreeg.
De Sonate in c kreeg van Schubert
maar ook in het emotioneel betoog van
de pianist een dramatische geladenheid
mee zoals je die bij de „Winterreise” zou
verwachten. Alleen het Adagio onver-
scheidde zich hiervan, door Brons dich
terlijk getroffen in zijn dromerige wee
moed en zangerigheid.
Het wordt tijd iets te melden over de
reeds in Cannes vertoonde films, want
dit weekeinde is het festival met 24
voorstellingen per dag in volle hevigheid
Pianist Brons ambieerde ook het or
gelspel (hij studeerde bij Piet Kee). Was
het daarom dat hij van twee organisten
(Anthon van der Horst en Cesar Franck)
hun enig pianowerk koos? In Prelude,
het doorwerkt Choral en heel speciaal in
de knappe architectuur van de Gigue
van Cesar Franck herken je duidelijk de
meester van het orgel. Bij Anthon van
der Horst „Tema con Variazioni in modo
conjuncto” heeft het werk als pianocom
positie een eigen karakter. Knap en
fantasierijk leidt hij in velerlei variaties
de «muzikale zin van het thema tot
verrassende hoogtepunten van' -piani^tf-
sche klankbloei. Het thema was onder
houdend genoeg om daar veel variaties
op te vinden, maar het is aan niet zo
heel veel pianisten gegeven de inhoud zó
markant te belichten. Het was duidelijk,
dat het publiek in Willem Brons de
meester herkende. Niet alleen uit hoofde
van de ovaties maar vooral om de
intense luisterstilte die dit recital bij het
publiek van opvallend veel jongeren op
riep.
AMSTERDAM. Het jeugdig publiek
kreeg op het eerste van de vier concer
ten van de Familie-Serie vrijdagavond
in het Amsterdams Concertgebouw een
programma met grote namen te verwer
ken, uitgevoerd door het Concertgebou
workest onder leiding van gastdirigent
Yoav Talmi. Het werd toegelicht door
Theo Olof, die in de Ouverture Wilhelm
Tell van Rossini en de Streken van Tijl
Uylenspiegel van Richard Strauss een
dankbaar object vond om een smakelijk
verhaal op te dissen met enkele verwij
zingen naar muzikale details.
DEN HAAG (ANP). Het BP-Eerste
Kamerlid Van Marion meent dat bij de
voorwaarden voor een overheidssubsidie
voor het vervaardigen van films de eis
moet worden gesteld, dat elke vorm van
vloeken verboden is. Hij zegt dit in
schriftelijke vragen aan CRM-minister
Van Doorn. Ook wil het Kamerlid dat in
een van overheidswege betaalde film de
Nederlandse taal wordt gebruikt en niet
een vreemde taal gebezigd wordt. Aan
leiding tot deze vragen is de première
van de films „De gehangene" en ..Zwarte
melk”, zo blijkt uit een toelichting op de
vragen.
Op een keur van thema’s .werd uitste
kend improvisatiewerk ten gehore ge
bracht. Na het optreden van Joe Pass
was het de beurt aan het trio Tommy
Flanagan (piano). Als attractie van dit
nachtconcert gold het gastoptreden van
de trumpet-king Roy Eldridge. De ruim
drieënzestig jarige trompettist toonde zich
nog steeds als een van de grootste bla
zers. Van het trio Flanagan en de trom
pettist Eldridge kon men jazz horen van
de allerbovenste plank.
De vier jazzgrootheden traden ruim
drie kwartier op. Toen was het de beurt
aan Ella Fitzgerald. Onder daverend ap
plaus en luid gejuich, daalde de achten
vijftigjarige top-zangeres, ondersteund,
de lange trap af. Ze werd als een
vorstin verwelkomd. Onder een overwel
digende ovatie zette Ella haar eerste
song in, „To Close For Comforh”.
Opvallend was het dat Ella zich con
stant in haar ogen wreef. Reden hier
voor was dat zij onlangs voor de zoveel
ste maal aan haar ogen was geopereerd.
Het deed haar zichbaar erg veel pijn.
Maar ondanks alles bleef ze doorgaan.
Gekleed in een lichtblauwe japon met
daarover een gebloemde zijden voile,
bleef ze op professionele wijze swingen
Iets dat direkt respect van iedereen
afdwong. Ella moest hebben geweten dat
zij voor een huis vol enthousiaste fans
stond. Want ze gaf zich optimaal. Op
treffende wijze volgden de songs: Two
Hearts Together. My Old Flame, Lovers
Come Back, Aint Got Nothing But The
Blues, I Was Dancing With My Lover,
Feelings en twee geïmproviseerde songs
elkaar praktisch onafgebroken op. On
danks de grote klasse van presentatie
moet mij toch een vraag van het hart.
Waarom brengt een zangeres van we
reldklasse steeds weer van die oude
succesnummers uit de jaren vijftig en
zestig? Er worden wekelijks honderden
nieuwe teksten aangeboden op de inter
nationale muziekmarkt. Is het de onze-
AMSTERDAM. Bleek en huiverig
zit Patti Smith voor zich uit te staren.
Hees waarschuwt ze haar tafelgenoten
dat zij t ijdig uit de weg gaan als ze
soms moet overgeven. Ze heeft een lan
ge dag achter de rug. ’s Morgens voor
dag en dauw opstaan om vanuit Brussel
met het eerste vliegtuig naar Amster
dam te reizen, waar ze met haar band
zaterdagavond in Paradiso een optreden
gaf.
ZANDVOORT. In het eivolle soul-
paleis de Beachclub te Zandvoort traden
zaterdagnacht The Three Degrees voor
de vijfde maal in Nederland op. De
dames Sheila Ferguson Valerie Holiday
en Fayette Pickney kwamen zongen en
overwonnen. Het werd een uitermate
Men weet nu ook, dat Rossini van
goed eten en drinken hield en dat zijn
naam voortleeft in een „tournedos Ros
sini” uit de Franse keuken. Bij de fraaie
Parijse Symfonie van Haydn kwam
meer dan de muziek de kwaaie vrouw
van de componist ter sprake. Geen goed
woord voor haar; ze verstond zelfs de
kookkunst niet.
van Er-
zware
een
Miss Smith is vel over been, heeft een
ravezwarte ragebol en een paar onge
meen felle ogen, die haar verzekeren
van de zo broodnodige aandacht. De
laatste maanden werkt de promotieafde-
ling van Clive Daves’ Aarista label over
uren voor deze rock-dichteres. Eind vorig
jaar trok ze de aandacht middels een
door John Cale geproduceerd debuut
album (Horses), maar al daarvoor
schreef de Amerikaanse muziekpers zich
de vingers blauw. Men vergaapte zich
aan de spectaculaire uitspattingen die ze
het publiek bood dat haar shows be
zocht. Stromen van woorden en klanken
tegen een armetierige muzikale achter
grond bleken haar uitlaat voor emoties.
In een tijd van gladjes geproduceerde
AMSTERDAM. Met een recital van
zeldzame kwaliteit heeft Willem Brons
zijn pianistisch meesterschap voor een
belangrijk aantal toehoorders in de
Kleine Zaal overtuigend onderschreven.
Te zelden hoort men hem in het Am
sterdams Concertgebouw of elders in
ons kleine land, maar buiten onze gren
zen momenteel des te meer. Hij voltooi
de zijn studie in Parijs en Genève en
kreeg in 1968 twee maal een onderschei
ding (waaronder de Premier Grand Prix
te Genève). Verleden jaar was hij solist
in Londen met het Londens Philharmo-
nisch Orkest onder leiding van Haitink
en in april 1976 gaf hij in Rome in drie
recitals alle laten werken voor piano
van Beethoven.
Vanavond staan de dames in
sterdams Rai Congrescentrum.
Patricia Paay opende de avond. Ze
soleerde op voortreffelijke wijze ge
steund door geluidsbanden. Patricia
kreeg binnen enkele minuten de gehele
zaal 500 aanwezigen mee door on
der anderen naar succesvolle hit „Soon
my prince ’ll come”. Verder zong zij
enkele nummers van haar laatste elpee.
Patricia werd opgevolgd door de Sher-
man-brothers. Tony Sherman introdu
ceerde zijn band en zijn broers en gaven
toen een meesterlijke show weg. Door
hun enorme tempedament kregen zij ook
na hun hit Smile baby smile.de zaal
mee.
CANNES. Sylvia Kristel, van wie
we het komend jaar nog hoofdrollen
tegemoet kunnen zien in films van Ser
ge Körber, Roger Vadim en Walerian
Borwczyck, gaat binnenkort Madame
Bovary spelen in een film die op voor
hand al verkocht is aan de landen
Frankrijk, Oostenrijk, Nederland, België.
Brazilië, Canada, Duitsland, Polen, Italië
en Spanje. Regisseur van deze verfil
ming van Flauberts befaamde roman,
wordt niemand minder dan Hugo
Claus.
d’Annunzio’s roman, pleegt Tullio zelf
moord als. gevolg van schuldgevoelens
over de moord op een kind dat zijn
vrouw gekregen heeft uit een buitenech
telijke relatie. In het boek volhardde hij
in de mening dat zijn eigen moraal
bnelangrijker was, dan die van de wet
en van God.
Ik moet bekennen dat „l’Innocente”
mij veel minder aanspreekt dan bijvoor
beeld Visconti’s voorlaatste film, „Vio
lence and Passion”. Giannini zou goed
geweest zijn voor zijn rol, als hij in het
verleden niet onder meer dit soort ka
rakters gepersifleerd had, zodat je nu af
en toe ongewild ook gaat denken dat hij
virtuoos staat te persifleren. En dat kan
nooit de bedoeling zijn geweest. Laura
Antonelli als Tullio’s vrouw en Jennifer
O’Neill als de maitressen zijn oortreffe-
lijk. Maar de interesse voor „l’Innocen-
te” moet te zeer komen van een intel
lectueel niveau. Op emotioneel niveau is
de film ook wel zwaar gemaakt, maar te
zwaar. Het slaat over naar melodrama.
Waardoor evengoed juist het Palliser-
publiek de film misschien heel mooi kan
vinden.
Evenwel, niet te ontkennen imposant
is de vormgeving van l’Innocente. Daar
mee heeft Visconti zich gemanifesteerd
als een estheet van werkelijk zeldzame
klasse. De film is voor Nederland aange
kocht door Pieter Goeings, van „The
Movies”, die ook beslag heeft weten te
leggen op de film waarmee de Quinzaine
geopend werd: ,,1’Empire du sens”, van
de prominente Japanse cineast Nagisa
Oshima. Oshima heeft zich laten inspire
ren vanuit de theorie dat erotische lust,
pijn en sterven ten nauwste met elkaar
verbonden zijn, maar niet op de ijskoude
zelfzuchtige wijze waarop De Sade tegen
die correlaties aankeek.
Oshima toont op basis van een histo
risch voorval uit 1936, hoe twee gelieven
geleidelijk aan de uiterste consequenties
van hun liefde gaan exploreren. De film
eindigt ermee dat de vrouw, met volle
instemming van de man, ten slotte tij
dens de liefdesdaad de man wurgt en
zijn geslachtsdelen afsnijdt om ze voor
het laatst optimaal t kunnen koesteren.
Het is waarschijnlijk moeilijk voorstel
baar zo lang je de film niet gezien hebt,
maar Oshima ziet kans de gruwelijkheid
te overstemmen met ontroerende teder
heid en magistrale poëtische allure. De
sondanks zal l’Empire du sens ongetwij
feld grote keuringsproblemen mogen
verwachten.
De competitie in Cannes heeft een
middelmatige Spaanse ouverture gekre
gen met Cria Cuervas van Carlot Saura.
Diens vriendin Geraldine Chaplin speelt
de voornaamste rol op een na. De belna-
grijkste creatie was weggelegd voor de
9-jarige Anna Torrent, die eerder te zien
geweest is in „El Espiritu de la Colme-
na”, .van Voctor Edce...Diefi.lm .is tijdens
de (iinemanifestatie van 1974 vertoond
en het was een juweel. En kennis'van
„El JEsjJlritu" témpert' de bewondering
voor Cira Cuervas aanmerkelijk. Want
ook de film van Saura gaat op de eerste
plaats over de rol die begrippen als dood
en leven kunnen spelen in de fantasie
van een kind. De sterkste kant van Cria
Cuervas is de suggestieve wijze waarop
Anna Torrent geregisserd kon worden
en de gevoelens van het publiek bespe
len kan. Erg goed, maar Erice deed het
beter. Of Tenessee Williams en zijn
juryleden „El Espiritu" ooit gezien heb
ben, weet ik niet.
kerheid, die Ella doet vasthouden aan de
oude nummers? Hoe dan ook, zij weet
door haar enorme optreden de zaal van
het begin tot het eind te boeien. Men
kreeg waar voor het geld.
Na ruim een uur onafgebroken gezon
gen te hebben, kreeg Ella een langduri
ge, staande ovatie. Er werden tientallen
bossen bloemen voor haar voeten op het
podium neergelegd ten bewijze van on
voorwaardelijke aanhankelijkheid van
haar fans. Zichtbaar geroerd door de
enorme reaktie gaf Ella, Joe Pass, Roy
Eldridge tezamen met het voortreffelijke
begeleidingstrio Tommy Flanagan twee
swingende toegiften. Ella koos hgl lied
je: I Found My Baby waaraan zij even
eens goede herinneringen had aan Ne
derland tijdens het Pablo-festival verle
den jaar te Den Haag zoals ze vertelde.
De tweede toegift bestond uit een magi
straal stukje muzikaal vuurwerk. Joe
Pass stond tegen Roy Eldridge op te
spelen terwijl Tommy Flanagan er als
een „bezetene” razendsnel doorheen pla
neerde.
shows vol technisch raffinement een to
taal ander geluid.
Patti heeft de terugklap weer ver
werkt. Plotsklaps schreeuwt ze woedend
naar de ober waar haar eten blijft. Ze
ontplooit een speelse aandacht voor bas
sist Ivan Kral en maakt zich voor con
versatie met derden onbereikbaar. Be
grijpelijk na zo’n concert vol ontlading,
maar jammer.
Negenhonderd man hadden de gang
naar Paradiso de moeite waard gevon
den. Patti stelt de verwachtingen niet
teleur. Vol zinderende nervositeit komt
ze in beeld, blerend door de microfoon
dat ze Rock en Roll gaat brengen en op
en neer springend t ot de band invalt.
Behalve uit Kral bestaat die uit Lenny
Kaye, gitaar; Richarda Sohl, piano; en
Jay Dee Daugherty, drums. Haar stem is
jagend stotend, hees als die van Mela
nie, maar in de hoge registers penetran
ter, monotoner ook. De muziek doet aan
een kruising van de Velvet Underground
en de Stones denken hard, rauw en
vals maar de inzet waarmee die ge
bracht wordt, maakt dat je dat slechts
af en toe merkt. Redondo Beach is een
reggae-achtig nummer, puur goed. Free
Money dreunt door tot in je ruggegraat,
Pale Blue Eyes van de Velvet krijgt een
fraaie vertolking en Kimberley maakt je
alleen nog maar onzekerder. Patti rust
lang uit tussen de songs, improviseert
zeer veel en lang, kondigt niet aan,
maar houdt monoloogjes over de meest
uiteenlopende zaken.
Voor iemand die niet bereid is zich in
haar emoties te verdiepen, blijft enkel
harde, holle rock over. Haar optreden is
daardoor ongekend dwangmatig. Het
hoeft niet ter discussie te worden gesteld
of haar versies van Gloria (Them) en
My Generation (Who) bovendien wel zo
knap worden gepresenteerd. De vraag is
zoals gezegd of je openstaat voor Patti’s
gevoelens. En ook al moet ik toegeven
dat ik daar niet de volle vijf kwartier
toe in staat was, er gebeurt wel iets heel
bijzonders als iemand zichzelf zo hele
maal geeft als Patti Smith dat doet.
Mogelijk omdat „Schelomo”
nest Bloch voor kinderen veel te
kost is, liet Olof zich verleiden tot
sterk verhaal uit het leven van koning
Salomon: duizend gedichten, 700 vrou
wen, eten en drinken uit gouden schalen
en dan ook nog iets over zijn beroemde
wijsheid. Op deze koning Salomon was
dan de Hebreeuwse Rapsodie Schelomo
voor cello en orkest geïnspireerd. Mu
ziek verweven met oosterse elementen
en een weelderig voor de cello geschre
ven solopartij, met vuur en meester
schap vertolkt door Tibor de Machula.
Zoals hier kwam ook in de andere
genoemde werken het Concertgebouwor
kest glanzend uit de verf in de rijk
geschakeerde klankspecialiteit waarop
het orkest kan bogen.
De Israëlische dirigent Talmi, momen
teel verbonden aan het Gelders Orkest,
leidde het ensemble speciaal in het forte
soms wat te overmatig. De fijne, lichte
toets bespeelt hij aanmerkelijk beter.
Van de kant van het publiek enthousias
me genoeg voor dit goed bezette familie
concert, dat echter aanmerkelijk meer
op de volwassenen dan op de jeugd was
afgestemd. De oplossing van dit pro
bleem blijft een delicate en moeilijke
zaak.
schnabbel voor de heren. Want de
bekende Piladelphia-sound werd op een
houterige manier verkracht. Maar dat
deed gelukkig niets af aan de zangkwa-
liteiten van de Three Degrees. In het
begin echter werd de show helaas te
vaak onderbroken. De meisjes voelden
zich beroepen om als echte nightclub
girls het publiek te moeten vermaken
door minuten lang met de aanwezigen te
.confereren”. Jammer. Dit ontaarde dan
ook in verslapping van de aandacht
hetgeen te horen was aan het matige
applaus. Echter de Three Degrees her
stelden zich vlot en werkten toen achter
elkaar aan een opbouwende show die
uiteindelijk tot een climax kwam. Num
mers als ,Take good care of yourselve, I
come to you, When will I see you again,
The eagle, Give me a glass of water.
Lady of the station en natuurlijk hun
onovertroffen hit Dirty old man werden
zonder verdere onderbreking gebracht.
Ook werd hun nieuwste song A toast of
love ten gehore gebracht. Hun eigen
lichtshow zorgde er voor dat zj optimaal
uitkwamen. Opvallend was het ook dat
de dames naast hun eigen voortreffelijke
soundje gebruik maakten van de sounds
van onder anderen Diana Ross en Shir
ley McLaine. Nadat de Three Degrees
jn jjUim 0611 uur hun show gebracht
hadden, viel hen een staande ovatie ten
deel. En terecht. Want ze hadden zich
na een pover begin goed weten te her
stellen en zich voor honderd procent
waargemaakt. Er werden tenslotte twee
nummers als toegift gegeven. De Spaan
se versie van It’s impossible en Didty old
man.
AMSTERDAM. Voor een praktisch
uitverkocht Concertgebouw te Amster
dam trad vrijdagnacht „The First Lady
of Jazz”, Ella Fitzgerald op. Het was een
daverend optreden met zeer enthousiast
publiek. Het programma werd voorafge
gaan door een uitmuntend solo-optreden
van de wereldvermaarde jazzgitarist Joe
Pass. Ruim een half uur bewogen zijn
korte vingers flitsend en snel vibrerend
over de dunne hals van zijn peperdure
speciaal voor hem vervaardigde Gibson-
gitaar.
Om precies een uur in de nacht wer
den de Three Degrees aangekondigd.
Sheila, Valerie en Fayette hadden er
kennelijk erg veel zin in. Want al direkt
brachten zij de zaal in extase met de
wereld vermaarde Mircacles hit „I am
just al love machine”. De dames waren
zeer sexy gekleed en swingden erg
professioneel. Ze werden begeleid door
een tien man sterke formatie bestaande
uit Nederlandse musici. Kennelijk een
over-
Die andere Nederlandse actrice die al
genuime tijd in het buitenland poogt
door te breken, Willeke van Ammelrooy,
schijnt eindelijk de Wind mee te krijgen.
Naar verluidt is ze in onderhandeling
over een rol in een nieuwe film van
Milos Forman, maker van de onlangs
met Oscars overladen film „One flew
over the Cuckoo’s Nest”. Willeke’s voor
laatste film, „Wan Pipel”, van Pim de la
Parra, zal hier overigens morgen zijn
wereldpremiè re krijgen. Tenminste, als
de Franse douane een beetje meewerkt,
want Pim was zo argeloos te menen dat
hij zijn kopie wel even in zijn bagage
kon importeren en daarmee onderschatte
hij op pijnlijke wijze de Franse ambte
narij.
En dan nog een donderslagje bij een
in Cannes inderdaad prachtige heldere
hemel: Rene Daalder die het ondanks
de grote verwachtingen die men jaren is
blijven koesteren, nooit in Nederland
heeft weten te maken blijkt inmid
dels in Hollywood een film te hebben
voltooid, op basis van nog wel een eigen
scenario. De titel luidt „Massacre at
We zagen onder meer Burt Lancaster,
Claudia Cardinale, Helmut Berger, Mar
cello Mastroianni, Giancarlo Giannini en
Laura Antonelli. De laatste twee spelen,
samen met Jennifer O'Neill, de hoofd
rollen in l’Innocente”, een filmbewer
king van een door de vorige eeuwse,
Italiaanse literator Gabriele d'Annunzio
geschreven roman.
Dat is een naam met bedenkelijke,
faam, d’Annunzio verwerkte Nietzsche’s
Übermensch-theorieën in zijn geschrif
ten op een wijze die hem grondlegger
maakte van het Dannunzianisme, een
stroming waaruit zich later het Italiaan
se fascisme ontwikkeld heeft. Maar Vi
sconti maakte een streng onderscheid
tussen die verderfelijke filosofieën en de
roman „l’Innocente” die hem aansprak
door een moderne problematiek, de mo
gelijkheid de neergang van de Italiaanse
adel te verbeelden en zijn opmerkelijke
verfilmbaarheid.
De door Giannini gespeelde hoofdper
soon is een Tullio geheten aristocraat
(Visconti zelf was een uiterst links geën
gageerd mens, hoewel hij zelf afstamde
van een oud adellijk geslacht) die ten
tijde van het fin de siècle probeert voor
zichzelf een absolute vrijheid te verwer-
„ven, met ontkenning van ëen'gódhëid*'ën
negeren van iedere, van mensen afkom-
siUaejnwa a Icod e.
Het belangrijkste operatieterrein voor
Tullio’s libertinisme is de liefde. Maar
zijn streven draait uit op een fiasco,
veroorzaakt door zijn eigen jaloezie en
heilloos geschipper tussen zijn vrouw en
zijn maitresse, waardoor hij beiden ver
liest. Het is een variant op een klassiek
thema. Interessant eraan is vooral de
wijze waarop isconti het Übermensch-
karakter van Tullio een boomerang-ef
fect heeft meegegeven. In een einde dat
diametraal staat tegenover het slot van
JU
