Sociaal-ecxDnomische
ENIGE POLITICUS MET UITGEWERKT PLAN
Bezuinigingslijst
ingreep vraagt een steen der wijzen
Totaal te bezuinigen
I
I
f
ET
2
1
1
door Jan Werts
i
I
I
Hypotheek
Bevriezing
door Cees Keizer
9
I
I
I
I
t
voormalige thesaurier-generaal van het departement van financiën, dr. Willem
Drees jr. Zijn visie is het dient vermeld uiteraard mede bepaald door zijn
huidige functie, fractieleider van DS’70 in de Tweede Kamer Na internationale
ervaring te hebben opgedaan in Washington en Jakarta was Drees gedurende
dertien jaar directeur van de rijksbegroting en twee jaar schatkistbewaarder
(thesaurier-generaal)
Betaald voetbal
Er blijkt vrijwel niets meer mogelijk te zijn met de lonen dit
jaar. Geen prijscompensatie en geen loonsverhoging. Om toch de
koopkracht op peil te houden wil het kabinet-Den Uyl iedere
werknemer per 1 juli een gelijk bedrag van enkele tientjes geven
en een verlaging van de sociale premies met ongeveer 20 gulden
per maand. Daartegenover staat echter weer, dat het kabinet
overweegt om de kinderbijslag voor het tweede kind te bevriezen,
zoals dat enkele jaren geleden al met het eerste kind is gebeurd.
Daarmee wordt dan weer een deel van die „vrijgevigheid” terug
gehaald. De FNV is het er niet mee eens. Men eist een volledige
prijscompensatie.
Door alle te treffen maatregelen wil de regering proberen de
jaarinkomens tot 20.000 gulden er niet op achteruit te laten gaan.
Alle inkomens daarboven zullen een veer moeten laten om te
voorkomen dat de nationale economie nog zwaarder wordt belast,
met als gevolg een stijging van het aantal werklozen.
„Ik zoek het niet zozeer in een verlaging van de sociale uitkeringen, maar wel in
een beperking van het aantal mensen die daarvoor in aanmerking komen. Dat
aantal kan omlaag, zonder de werkelijk financieel zwakkeren daarbij te treffen.
Verder zou ik de uitkeringen voor studenten krachtig beperken, het mes zetten in
de huursubsidies en in de zware subsidiëring van de woningbouw”
Aan het woord is een van onze grootste kenners van de overheidsfinanciën, de
Drees jr. acht ombuiging
1
1
1
720 mln.
r
100 mln.
2000 mln.
I
100 mln.
1000 mln.
6600 mln.
1500 mln.
150 mln.
Totaal door de overheid te „besteden"
6350 mln.
vergis-
Drees schudt de
4000 mln.
250 mln.
450 mln.
600 mln.
100 mln.
70 mln.
400 mln.
150 mln.
75 mln.
400 mln.
550 mln.
300 mln.
35 mln.
Wim Kok,
voorzitter FNV
Drees is de enige politicus op het Bin
nenhof die een uitgewerkt plan heeft
waarin wordt aangegeven hoe het zou kun
nen. CDA noch WD en evenmin de pro-
gressieven zijn verder gekomen dan het
slaken van zuchten en in het beste geval
het doen van wat suggesties. Hiernaast
zijn bezuinigingsvoorstel. Hij snoeit onge
veer 6,5 miljard. Een gigantisch bedrag
Gezien de geldontwaarding en de inge
bouwde groei van deze uitgaven zou het in
1980 zeker de tien miljard overschrijden.
Na een suggestie onzerzijds in die rich
ting zegt Drees: „Je kunt niet volhouden
dat de zwakkeren in de samenleving hier
aangepakt worden. Vijf jaar geleden heb
ben wij een bezuinigingsplan gepubliceerd
van anderhalf miljard In het regeerak-
koord-Steenkamp is dat plan deels ver
werkt Dat betrof in hoge mate investe
ringen".
„Nu richten we de aandacht op allerlei
uitkeringen. Op de eerste plaats omdat in
de investeringssector (bouw, nijverheid,
wegen-waterbouw) de werkloosheid groot
is. In de sociale sector zijn de verhoudin
gen bovendien scheef gegroeid. Inderdaad
is het zo dat allerlei mensen nu reageren
met „de zwaksten worden aangepakt".
„Ik bestrijd dat. Dit is niet vol te houden.
Heel veel mensen krijgen bijvoorbeeld
kinderbijslag, hoewel ze bepaald niet fi
nancieel zwak genoemd kunnen worden
Neem de Algemene Weduwen- en Wezen
wet. Vanaf 45 jaar ontvangt een alleen
staande weduwe een welvaartsvaste uitke
ring. Iedereen denkt dan meteen: o jee,
daar mag men niet aankomen. Maar er
zijn genoeg weduwen die naast hun uitke
ring een salaris verdienen, omdat ze on
derwijzeres zijn, of verkoopster, dan wel
een zaak hebben of een bedrijfspensioen
genieten”
„Denk nu eens aan de zelfstandigen
Veel middenstanders en boeren verdienen
weinig. Talloze mensen met een sociale
uitkering hebben een inkomen van meer
Cuba, de textielindustrie, hogere vergoe
dingen voor kamerleden. Als je nu vraagt
of er deskundigen zijn die dat systema
tisch bekijken, dan vind je die niet".
„Je kan de overheid het beste vergelij
ken met een gezin. Niet met een bedrijf. De
ondernèmer heeft duidelijke doelstellin
gen: winst, continuïteit, het gaat goed of
slecht. Maar, een gezin is een zeer moeilijk
te beoordelen instituut. Gaat men een
schilderij kopen of een week langer met
vakantie? Wat is het doel van het gezin?
Dat is zo breed, daar kun je geen definitie
van geven"
„Zo ook de overheid. Je kunt je niet
afvragen of het goed of slecht gaat met het
kabinet-Den Uyl, of de provincie Limburg.
Daar oordeelt ieder anders over. De een
kijkt naar de populariteit van de premier.
De tweede naar de werkloosheid, de derde
naar de polarisatie, de volgende naar de
abortus. Kortom, de overheid heeft niet
één doel. Een gezin had vroeger ook geen
consumentengids nodig. Zo ligt dat ook bij
het Rijk, provincies, universiteiten en zie
kenfondsen. Die moeten zich veel meer op
hun kostenpatroon gaan beraden"
„Verder is er de voortdurende drang
naar meer subsidies. Nu wordt er warem
pel al over gepraat om het betaalde voet
bal te helpen. We zouden er vroeger nog
niet eens over peinzen om het onbetaalde
voetbal te subsidiëren".
„Pressiegroepen op dit gebied doen veel
kwaad. Organisaties gespecialiseerd in het
opvoeren van bepaalde subsidies: studen
tenbonden, boerenorganisaties, verkeer,
werkgevers. Nu minstens half Nederland
financieel belang krijgt bij hoge over
heidsuitgaven en veel sociale voorzienin
gen moet de minderheid die dat allemaal
op moet brengen - er maar onderdoor".
„Veel beslissingen worden door de over
heid genomen op basis van emoties, opper
vlakkige indrukken en dergelijke, maar
Minister Duisenberg en het Centraal
Plan Bureau hebben de afgelopen da
gen laten weten, dat ieder percent
loonsverhoging en iedere percent prijs
stijging een stijging van het aantal wer
klozen van 5000 per percent zal opleve
ren. Het is nog steeds het primaire
beleid van zpwel het kabinet als het
bedrijfsleven (vakbeweging en werkge
vers) om het aantal werklozen naar
beneden te brengen
dan dertig mille. Zijn dat nu de allerzwak
sten? Vergeten wordt ook vaak dat veel
bijstand-gerechtigden en wao’ers, om
maar weer een voorbeeld te nemen, vrij
wel hetzelfde ontvangen als hun buren die
er de hele week hard voor moeten werken.
Ook dat aspect verdient meer aandacht.
Samengevat: wie op de uitkeringen wil
bezuinigen moet er niet van tevoren van
uitgaan dat alle trekkers van uitkeringen
financieel zwak staan. Dat is een veel
gemaakte, maar gevaarlijke
sing"
Drees haalt reeksen voorbeelden aan
waarmee hij wil bewijzen dat het volledig
fout zit met de overheidsuitgaven. Een
Verlaging subsidies aan wetenschappelijk onderwijs. Stu
denten moeten meer zelf betalen omdat ze, eenmaal afge
studeerd, ongeveer een miljoen extra verdienen
Beperking speurwerk en technische ontwikkelingen. Som
mige universiteiten kunnen wel wat minder doen, in ande
re gevallen dient het bedrijfsleven meer te betalen
Verlaging subsidies aan woningbouw en afschaffing van
objectsubsidies (voor huiseigenaren) woningbouw
V'erruiming begrip passende arbeid, zodat werklozen snel
ler een baan moeten aannemen
Verlaging ontwikkelingshulp
Bevriezing (niet verder verhogen) van de kinderbijslag
voor het tweede kind
Verlaging bijstandsuikeringen
Afsluiting Oosterschelde volgens oude Deltaplan
Beperking van de ruilverkaveling (sanering landbouw)
Vermindering parkeersubsidies, dus veel minder plaatsen
aanleggen, en de heffingen flink verhogen
Correctie op salarissen ambtenaren (eenmalig)
Minder aanvullende werken (voor werklozen) opzetten
Wereldomroep uit omroepbijdragen betalen
Beperking ambtenarij(allerlei subsidie- en andere admini
straties)
Verlaging van de door rijk en gemeenten te betalen belas
ting over sociale uitkeringen
lingsvrijheid van de vakbeweging al
ëen zeer zware wissel getrokken door
aan te kondigen dat vóór 1 juli met de
werkgevers tot overeenstemming moet
worden geraakt om te komen tot een
arbeidsvoorwaardenbeleid voor de
tweede helft van dit jaar. Inmiddels
heeft het kabinet zelf al een aantal
beleidsvoornemens bekendgemaakt,
waarmee moeilijk zal blijken te mar
chanderen.
voorbeelden in een niet te stuiten woor
denstroom uit zijn mond. „Met 55 jaar
krijgen ze een hoog pensioen. Ik kan me
voorstellen dat men zegt: zo’n man kan
niet meer bij het leger dienen. Maar hij zou
natuurlijk nog best in een gewone gemeen
te terecht kunnen en daar op zijn pensioen
wachten”.
„Politici. Ze hebben een absoluut veel te
hoog berekend pensioen. Wij proberen dat
te veranderen maar stuiten op enorme
weerstanden. Zo kan ik tientallen voor
beelden noemen".
Waarom zouden zulke zaken vaak toch
nog wied-operaties in de begroting over
leven?
Drees: „Hoofdoorzaak is het ontbreken
van deskundigen op het terrein van de
financiering van de overheid. De helft van
wat wij allemaal samen verdienen gaat
momenteel door de handen van die over
heid. We hebben in ons land reeksen des
kundigen, hele bibliotheken en prima vak
bladen op’ het terrein van bijvoorbeeld de
scheepvaart, de landbouw, de textielindus
trie. Maar je kunt zelfs als student niet op
veel plaatsen de overheidsuitgaven goed
bestuderen”.
„Wetenschappelijk onderzoek op dit ter
rein is er maar amper. Terwijl we hele
staven deskundigen hebben op weet ik
welk terrein worden de overheidsuitgaven
vrijwel niet systematisch geanalyseerd.
Pas sedert enkele jaren hebben we hier in
Den Haag het (particuliere) Instituut voor
het Onderzoek van de Overheidsuit
gaven”.
„Verder is het zo, dat bijna alle publika-
ties worden geschreven door belangheb
benden. Studentendekanen schrijven over
studentenvoorzieningen, landbouwdes
kundigen over het Brusselse landbouwbe
leid; economen uit het bedrijfsleven over
het kabinetsbeleid op hun terrein. Wethou
ders en kamerleden, burgemeesters en
provinciale bestuurders, onderwijsbe-
stuurders en mensen uit de medische we
reld, ze beslissen over miljarden'
„Maar als u ze Vraagt wat hun criteria
zijn, ja dan hebben ze vaak niet meer dan
een vaag praktijkgevoel. Het is te vergelij
ken met de wijze waarop de medische
wetenschap zich bewoog rond de eeuwwis
seling, of de ruimtelijke ordening dertig
jaar geleden”.
„Ieder moment worden er reeksen nieu
we regelingen gemaakt Aardappelsubsi-
dies. de loterij van Schafer voor woning-
onderhoud. steun aan dit en steun aan dat,
zonder werkelijk de argumenten voor en
tegen te bestuderen. Op een avond wordt
maar even besloten om de aarappelprijzen
te gaan subsidiëren. Met als gevolg dat de
consumptie niet daalt”.
Als ik Drees vraag op welke terreinen de
zaak uit de hand gelopen is dan maakt hij
onderscheid tussen enerzijds de jaarlijkse
begrotingsuitgaven van rijk, provincie, ge
meenten en andere organen en aan de
andere kant de posten waarvoor éénmaal
een beslissing wordt genomen en waar
men dan vele jaren aan vast zit. Bijvoor
beeld het besluit om een wao in te voeren
of studietoelagen dan wel huursubsidies te
gaan verstrekken.
„De laatste groepen uitgaven hebben
een heel eigen karakter. De Kamer beslist
niet jaarlijks dat ze x-miljard gaat uitge
ven aan studietoelagen of de wao, nee, zo’n
regeling is één keer gemaakt en gaat nu
een eigen bestaan leiden. Zonder dat nog
naar de kosten wordt gekeken. Allerlei
deskundigen vaak hebben ze niets met
de kosten te maken beslissen over de
uitkeringen. Zo’n aanpak werkt structu
reel enorm kostenopdrijvend".
Vraag, een Nipo-onderzoek leert deze
week dat twee derde van de bevolking niet
wil dat er gesnoeid wordt op de sociale
uitkeringen. Bij uw bezuinigingslijst rijst
meteen de vraag of u het geweldige verzet
dat er zal rijzen tegen zo’n operatie niet
zwaar onderschat.
Drees: „Dat zou best kunnen. Het heeft
mij overigens verbaasd dat zovelen tegen
verlaging van de sociale uitkeringen zijn.
Dit plan heeft twee vrij tastbare voorde
len. Op de eerste plaats biedt het mogelijk
heden om het economisch evenwicht te
herstellen. Verder kan er nadat deze maat
regelen genomen zijn een flinke belasting
verlaging worden doorgevoerd. Ik denk
dat er ook in de vakbeweging wel stemmen
zijn die daarvoor voelen, zeker wanneer
men dit vooral de lagere inkomens ten
goede laat komen. Het is een zeer gespreid
plan. We halen het niet bij één groep".
greep. Er wordt momenteel een peperdure
spoorlijn aangelegd van Den Haag naar
Zoetermeer. op 18 kilometer van die stad
gelegen. Het is de bedoeling honderddui
zend Zoetermeerders binnen tien jaar
vooral op openbaar vervoer over te laten
gaan. Prima. Maar tegelijk gaat de rijkso
verheid in Zoetermeer een ministerie van
onderwijs bouwen met 850 parkeerplaat
sen. Die kosten 20.000 gulden per stuk
„Helemaal knots. Terwijl men de bevol
king op allerlei manieren naar het open
baar vervoer verwijst en terecht
mogen de toekomstige ambtenaren wel
blijvend met de auto naar „hun werk
Legerpredikanten 1--
Volgens het Centraal Plan Bureau
moet het mogelijk zijn om in 1977 het
aantal werklozen van 220.000 terug te
brengen naar 200.000. De werkgevers
hebben zelfs een rigoureus plan om het
aantal werklozen tot 110.000 te laten
dalen in 1980
Prof. dr. C. van de Beid deelde mee,
dat dit plan door zijn Centraal Plan
Bureau voor de werkgevers was uitge
rekend „Het is mogelijk dit te realise
ren, doch het zal wel een bijzonder
moeilijke operatie worden, wat èn de
werkgevers èn het kabinet ieder drie
miljard gulden gaat kosten", zei hij
Het kabinet-Den Uvl is thans met
twee zaken bezig. In de eerste plaats wil
men vóór 1980 een aantal bezuinigingen
zoeken tot een totaal bedrag van tien
miljard en daarnaast moet het kabinet
de beleidsuitgangsstellingen formule
ren voor het overleg dat moet worden
gevoerd met de vakcentrales en de
werkgeversorganisaties. Dit overleg is
gepland tegen eind mei, begin juni
Dit bedrag te gebruiken voor:
Verlaging van de btw op nieuwbouwwoningen en op onder
houd (van 16 naar 4 percent)
Verlaging leeftijd van ongehuwden bij loon-, inkomsten- en
vermogensbelasting naar 25 jaar (nu 35)
Verlaging van loon-inkomstenbelasting voor iedereen door
verhoging van de belastingvrije sommen
Verlaging van de motorrijtuigenbelasting
Verbetering van het inkomen van de aow'ers
Lukt het de sociale partners niet om
vóór 1 juli tot overeenstemming te ko
men, dan wordt de loonmatiging vanaf
1 januari nog met een maand verlengd
tot eind juli. Is men er dan nog niet uit,
dan grijpt de regering in voor de rest
van het jaar Wat er dan gaat gebeuren
is al bekend: enkele tientjes voor ieder
een per maand erbij, daling van de
sociale premies en bevriezing van de
kinderbijslag voor het tweede kind en
enkele maatregelen t a v. de ambtena
rensalarissen
Hiermee zijn de vakcentrales wel da
nig onder druk gezet. Met name de
Federatie van Nederlandse Vakcentra
les, waar men nog wil vasthouden aan
de eerder voor dit jaar opgestelde ar
beidsvoorwaarden, krijgt het zwaar te
verduren. De grootste industriële bon
den daar willen vasthouden aan een
volledige prijscompensatie. Dit zal vol
gens regering en Centraal Plan Bureau
betekenen, dat de loonsom zal stijgen
van 8,5 a 9 tot 10,5 a 11 percent. De
doelstelling van het kabinet is steeds
geweest, dat de loonsom in 1976 niet
verder dan 8,5 a 9 percent mag stijgen.
Het CNV heeft het minder moeilijk,
omdat in de discussienota voor het ar
beidsvoorwaardenbeleid voor de twee
de helft van dit jaar enkele voorwaar
den zijn aangegeven, waaraan het kabi
net nu al wel blijkt te willen voldoen,
zoals een verlaging van de sociale pre
mies en een klein bedrag van enkele
tientjes als tegemoetkoming in de geste
gen prijzen.
Blijft het FNV vasthouden aan de
door de bonden gestelde eis van een
volledige prijscompensatie, dan zal het
bijzonder moeilijk praten worden in de
Stichting van de Arbeid en met de
regering. Het FNV beseft heel goed, dat
door de verlenging van de loonmaatre
gel tot aan het einde van dit jaar, de
onderhandelingsvrijheid van de vakbe-
van de koopkracht is door middel van
een volledige prijscompensatie.
Overigens hebben diezelfde leden
zich ook uitgesproken voor het geheel
of zoveel mogelijk handhaven van de
bestaande collectieve voorzieningen,
ondanks de op handen zijnde „één
percent-operatie.
Politiek bezien wordt door het kabi
net-Den Uyl zo kort voor de komende
verkiezingen al een hypotheek gelegd
op een volgend kabinet. De oppositie en
de werkgevers trachten de werknemers
nog te doen geloven, dat haar ideeën
over een arbeidsvoorwaardenbeleid
een verruiming van het inkomen kan
betekenen. Alle officiële cijfers en stuk
ken. van zowel de president van de
Nederlandsche Bank als van het Cen
traal Plan Bureau schilderen echter
een geheel andere situatie.
Voor de vakbeweging staat als een
paal boven water, dat een kabinet zon
der linkse deelname bij voorbaat ar
beidsonrust teweeg zal brengen, omdat
automatisch door de bonden uit puur
wantrouwen tegenover het door hen zo
genoemde kapitaal, de materiële eisen
opgeschroefd zullen worden. Uit het
thans geproduceerde cijfermateriaal
en de daaruit gedane voorspellingen
heeft iedereen nu kunnen zien, dat er
werkelijk niets meer te halen valt.
Het halen wat er te halen valt, zal het
leger van de arbeidslozen alleen nog
maar kunnen vergroten. Of dit nu door
werkloosheid of door arbeidsonge
schiktheid gebeurt. Het Centraal Plan
Bureau wijst er niet voor niets op. dat
in 1975 een recordaantal werkenden
26.000 in de wao terecht zijn geko
men. De conclusie ligt dan voor de
hand, dat steeds minder mensen het
voor steeds meer moeten verdienen.
Arbeidsonrust, hoe dan ook veroor
zaakt. zal de economie van ons land
alleen maar verder afbrengen van een
oplossing. Bovendien zullen dan de
zwaksten in de maatschappij de eerste
klappen daarvan moeten opvangen. En
om juist dat te voorkomen wordt van
iedereen die betrokken raakt bij het
uitstippelen van wat er moet gebeuren
in de komende tijd, een wijs en verstan
dig beleid bevraagd, uitgaande van het
harde gegeven dat de sterkste schou
ders de zwaarste lasten zullen moeten
dragen.
beleid best mogelijk
Centraal in het gesprek dat wij met hem
hadden stond de volgende vraag. Het kabi
net vergadert al dagen om een plan op te
stellen ter sanering van de overheidsfinan
ciën en de sociale verzekeringen. Men wil
tussen nu en 1980 het niveau van de uitga
ven met tien miljard per jaar terugbren
gen. Hoe zou u dat karwei aanpakken?
weging tot vrijwel nul wordt geredu
zeerd, hoewel men nog alle vrijheid
heeft om te praten over verbeteringen,
die geen cent kosten, zoals bijvoorbeeld
de verbetering van de werkomstandig
heden op de arbeidsplaats.
Stuurt het FNV rond de onderhande
lingstafel aan op een daadwerkelijk in
grijpen van de regering, dan zal 1976
een historisch jaar zijn, omdat er voor
dat jaar dan geen collectieve arbeidso
vereenkomsten kunnen worden afge
sloten in vrije onderhandelingen. De
cao’s van 1975 worden dan automatisch
verlengd naar 1977. Maar ook dan is het
volgens het Centraal Plan Bureau
moeilijk om maar raak te rommelen
met arbeidsvoorwaarden of aan eerder
gekozen uitgangsstellingen vast te
houden.
Het Centraal Plan Bureau het
hoogste adviesorgaan van de regering
op sociaal-economisch gebied heeft
duidelijk gemaakt, dat het FNV-
bestuur niet moet vasthouden aan de
eis: als er per 1 juli geen prijscompensa
tie wordt gegeven, moeten we op 1
januari 1977 weer inlopen. Duidelijk
heeft prof. Van de Beid aangegeven dat
iedereen, en met name de laagste inko
mens. het grootste belang hebben bij
een doorbreking van de inflatiespiraal
Het is nu al wel duidelijk, dat de
komende weken de sociaal-
economische en de daarmee samenhan
gende politieke moeilijkheden danig
zullen worden vergroot. Het vuurwerk
ligt bij kabinet, vakbeweging en werk
gevers al danig hoog opgetast in de.
vorm van nota's, uitspraken van vak
bondsleiders, ministers en hooggeleer
de heren. Er behoeft maar één verkeer
de vonk over te springen om de hele
zaak tot ontbranding te brengen.
Het gaat er nu maar om, wie de steen
der wijzen weet aan te dragen, waar
door regering, vakbeweging en werkge
vers op één noemer kunnen worden
gebracht, zodat het sociaal-economisch
beleid voor de eerstkomende jaren als
een gemeenschappelijke verantwoor
delijkheid kan worden gedragen. De
regering zal met de verkiezingen in het
vooruitzicht trachten een naar alle kan
ten zo goed mogelijk beleid te voeren,
waardoor dit kabinet zich in ieder geval
bij de kiezers zal kunnen presenteren
als het kabinet, dat ondanks giganti
sche problemen, toch de arbeidsrust
heeft weten te bewaren.
Voorwaarde is dan echter wel. dat het
kabinet niet op de tenen van de vakcen
trales en de werkgevers gaat staan.
Steeds meer krijgt de vakbeweging het
gevoel, dat het kabinet-Den Uyl het
kabinet van de vakbeweging op de
stoel van de werkgevers is gaan zitten
Hierin wordt het kabinet dan nog ge
steund ook door de berekeningen van
het Centraal Plan Bureau, waaruit
blijkt dat de meeste bedrijfstakken in
ons land op stikken na bijna dood zijn.
Het kabinet heeft op de onderbande-
Is men bereid de prijscompensatie over
1976 te laten schieten en niet meer op te
vragen in latere jaren, dan zullen naar
schatting de prijzen in 1977 met 5,5 en
de loonsom met 7,5 percent stijgen.
Samen met een aantrekkende wereld
handel, kunnen we dan zeggen, dat we
met elkaar de problemen het hoofd
hebben geboden.
Zowel het kabinet, de president van
de Nederlandsche Bank als het Cen
traal Plan Bureau zijn van mening, dat
de bedrijven de komende jaren wat
meer lucht moeten krijgen om de ren
dementen te verbeteren. Daardoor zul
len nieuwe arbeidsplaatsen geschapen
kunnen worden. Dat dit nodig is blijkt
o.a. uit een opmerking in de nota van
het Centraal Plan Bureau, dat in 1977
voor 15.000 schoolverlaters extra ar
beidsplaatsen geschapen moeten
worden»
Zowel de Nederlansche Bank als het
Centraal Plan Bureau hebben aange
toond. dat er in de bedrijven niets meer
te halen is, misschien met uitzondering
van de banken, die nog steeds forse
winsten maken. Om te voorkomen, dat
bijzonder grote winsten naar de kapi
taalverschaffers gaan, heeft het kabi
net voorgesteld vermogensaanwasde-
ling af te romen. De VAD gaat ervan
uit. dat de overwinsten worden gestort
in een door de vakbeweging te beheren
fonds. Met deze aangekondigde rege
ling is aan een van de jarenlange wen
sen van de vakbeweging voldaan
De werkgevers zijn er al geruime tijd
op uit om de rendementen van hun
bedrijven te verbeteren en zullen daar
tijdens het komende gesprek onverkort
aan vasthouden. En daarbij zullen ze
een grote mate van steun ondervinden
van het kabinet. De vakbeweging zal èn
door regering èn door het kabinet voor
de keus worden gesteld: stijging van de
lonen betekent stijging van het aantal
werklozen, wat wilt u
De federatieraad van de FNV heeft
zich nu uitgesproken voor een volledige
prijscompensatie per 1 juli. De FNV zal
in het komende overleg met regering en
werkgevers over het arbeidsvoorwaar
denbeleid voorstellen de prijscompen
satie te verwezenlijken in een voor alle
werknemers gelijk bedrag, dat is geba
seerd op het inkomen van de modale
werknemer. Het standpunt van de raad
is gebaseerd op de resultaten van de
discussies binnen de aangesloten bon
den, waarbij bleek dat een royale meer
derheid van de leden voor een herstel
