Staatssecretaris Kooijmans mogelijk naar VS
Cuba trekt troepen
liw
terug uit Angola
Noordhollands
munitiedepot
in Bergen
Bezettingsactie Bloemenhove
vanmorgen vroeg opgeheven
prijs-
28
75
jaar
VOS NIET
„Geen verhoging
huur zonder
compensatie”
F
Cronié
jeugdiger
dan
'A ooit
I
DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR IJMUIDEN
J
O \ADS intermeubel
'n Aanrijding
'VB
a
^7
o
o
JN
Het woord is aan
J
Kooijmans
Judo in Catshuis
Protestactie Gouda:
ZOMERTIJD
Tijdelijk regen
VERGEET
AGENDA pagina 10
KMI
Aantal pagina’s vandaag:
'UK
Speciale commissie
moet Unctad uit
Kunsthandel Jos de Graaff
b 2000m2 woonwereld
rjb.i
het slop halen
(Van onze parlementsredactie)
Telefoonbeantwoorders
r’
mm
DINSDAG 25 MEI 1976
66e jaargang nummer 172
HAARLEM
I
I
I
Relatiegeschenken
yXaarle^
Amsterdamstraat 40-44, Haarlem, Telefoon 325850*
Bankbiljetten
f UN AM
OW
Umuider Courant
Wertheimer
Tel. adm en adv.
Losse nummers 60 i
f 1'5
p mnd
bij vooruitbetaling
Den Uyl weet kabinet
Castro
Kissinger
bij elkaar te houden
(Zie ook pagina 2).
(Van een onzer verslaggevers)
(Van een onzer verslaggevers)
(Zie verder pag. 11)
t ADVERTENTIE)
4240
2
ADVERTENTIES)
HEEMSTEDE Vanmorgen om half vijf kwam er een einde aan de be
zettingsactie van abortuskliniek Bloemenhove in Heemstede, die maan
dagmorgen aanving. Met duidelijke teleurstelling ontvingen de toen nog
ongeveer 150 aanwezigen de mededeling dat het beraad van het kabinet
was beëindigd. Minister Van Agt zal nu overleg plegen met mr. Hartsuiker
en mr. Andreae.
Politieke kringen in Den Haag meld
den vanmiddag, dat het kabinet van plan
is staatssecretaris Kooijmans van Bui
tenlandse Zaken naar Amerika te sturen
in verband met de levering van kern
centrales aan Zuid-Afrika.
Weersverwachting van het KNMI
tot woensdagavond:
STEPHENSONSTRAAT 8-23
TEL. 023-244827
nen bijdragen tot de verdere ontspan
ning tussen de Verenigde Staten en de
Sovjet-Unie. In zijn brief aan Palme
verklaart Castro dat voor het einde van
dit jaar de Cubaanse troepensterkte zo
goed als nihil zal zijn. Hij verzekerde
eveneens dat men niet van plan is in de
toekomst verder te interveniëren nóch in
Afrika, noch in Latijns-Amerika, zo ver
telde Schori.
Castro schreef: „Wij Cubanen zijn niet
van plan de kruisridders van deze eeuw
te worden”. Op vragen aan Pierre Schori
welke reactie Kissinger toonde toen Pal-
De kliniek en de bomen in de tuin
werden voorzien van affiches, die ver
klaarden dat minister Van Agt weg
moet omdat hij vrouwen de breinaald
injaagt (rechts boven).
Gierstraat 47-53 - Telefoon 31 28 01
Showrooms: Breestraat 30 en 24
KOOP vanaf 495,-
HUUR vanaf 20,- p.m.
NATEBO-AMSTELVEEN, tel. 020-456456
CARROSSERIE REPARATIE BEDRIJE
-^Apeldo orn&Zn
O HAARLEM
S3
«•SsSs^JSS
<t>
O
moment arriveerden de eerste vrouwen,
die waren gealarmeerd door berichten
dat de procureur-generaal bij het Am
sterdamse gerechtshof, mr. J. F. Hartsui
ker, de kliniek zou willen laten sluiten.
Dit voornemen zou hij hebben geuit
nadat het bestuur van de Bloemenhove-
kliniek had geweigerd vrijwillig tot slui
ting over te gaan. Hij pleegde daarover
overleg met minister Van Agt van Justi
tie waarna het langdurige kabinetsbe
raad volgde. (Zie verder pag. 11)
Bij de foto’s:
Om ongeveer half twee gistermiddag
maakte het actiecomité bekend hoe
de bezetting zou moeten verlopen en
werden de taken verdeeld (linksboven).
PPR-Ieider De Gaay Fortman interpre
teerde het resultaat aldus, dat het kabi
net blijkbaar inziet dat alle aspecten
van de Zuid-Afrika-order nog eens na
der bekeken moeten worden. Dat bete
kent niet dat de kans op doorgaan van
de levering is toegenomen, het lijkt me
best mogelijk dat de progressieve be
windslieden voet bij stuk houden, aldus
De Gaay Fortman.
GOUDA. (ANP) Een kleine vier
honderd inwoners van Gouda weigeren
de voor hun verplichte huurverhoging
van acht percent te betalen, zolang de
loonmaatregel van de regering van
kracht blijft. Zij zijn van mening, dat de
verhoging niet rechtvaardig is, gezien de
stijging van de kosten van levensonder
houd, waar geen loonstijging tegenover
staat. Een actiecomité, dat door de be
woners is opgericht, heeft dit geschreven
aan de huisbaas, de Algemene Woning
bouwvereniging Gouda.
Hooggeplaatsten huichelen onge
noegen over de lastige nieuwsgie
righeid der menigte, maar hoe
zouden zij zich ergeren als ze ge
negeerd werden.'
DEN HAAG Het kabinet heeft vannacht om vier uur het marathon-
beraad over de order aan Zuid-Afrika en de sluiting van de Bloemenhove-
kliniek afgesloten zonder tot een afgerond resultaat te komen. Afgesproken
is dat de Tweede Kamer aan het eind van de week per brief op de hoogte
wordt gesteld over het al dan niet doorgaan van de leverantie aan Zuid-
Afrika. Wat betreft Bloemenhove zal minister Van Agt zich nader met het
openbaar ministerie verstaan over de te nemen stappen.
De staatssecretaris zou zich daar voor
al op de hoogte willen stellen van de
houding van de Amerikaanse regering
bij de vraag of nucleair materiaal gele
verd mag worden aan landen, die het
verdrag tegen de verspreiding van kern
wapens, hetzogenaamde non-prolifera-
tieverdrag (NPV), niet hebben onder
tekend. Zuid-Afrika is zo’n land.
Aangenomen wordt, dat het kabinet
nadere mededelingen over een eventueel
bezoek van staatssecretaris Kooijmans
aan de V.S. zal doen in de brief, die de
Kamer eind deze week krijgt over de
kredietgarantie voor de levering van on
derdelen voor kerncentrales aan Zuid-
Afrika. Minister Lubbers heeft vandaag
gezegd, dat die brief ondertekend zal
worden door minister Van der Stoel van
Buitenlandse Zaken, minister Duisenberg
van Financiën en hemzelf
De zomertijd, die volgend jaar
bij ons wordt ingevoerd, zal in
gaan op 3 april 1977, de eerste
zondag in april. Op 25 september
zullen we de klok weer een uur
terug moeten zetten. Dit is gis
teren besloten in overleg met
onze Benelux-partners België en
Luxemburg.
Er is overgiens nog een kansje,
dat die datum wordt gewijzigd.
Eind deze maand beslist de EEG
of er een gemeenschappelijke
regeling moet komen. Verschei
dene EEG-landen hebben tegen
de datum van 3 april al bezwaar
aangetekend.
Weerrapporten
Binnen- en buitenland
2, 3, 4, 19
Plaatselijk Nieuws
5, 6, 7, 9, 11, 13
Radio en tv15
Strips 15
Kunst 17
Weg en wiel19
Beurs 20
Economie 21
Sport 23, 25
De Belgische nationale bank
heeft moeten vaststellen dat er
sinds enige tijd bankbiljetten van
>00 frank (ongeveer 35 gulden)
in omloop zijn waarmee ge
knoeid is. De biljetten meten
slechts 14 in plaats van 15 centi
meter in de lengte. Deze biljetten
komen het vaakst voor in de
agglomeratie Brussel. Alles wijst
erop dat de knoeiers van 15 bil
jetten steeds een stukje van 1
cm hebben afgesneden. Met die
losse stukjes wordt dan een zes
tiende biljet vervaardigd.
(Van onze redacteur in Stockholm, Henk Ruyssenaars)
STOCKHOLM Pierre Schori, een van de naaste medewerkers van premier Olof
Palme, heeft vandaag bevestigd dat de Cubaanse premier Fidel Castro Olof Palme
als bemiddelaar heeft gebruikt om de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken
Henry Kissinger te laten weten dat de Cubaanse troepen uit Angola zullen worden
teruggetrokken.
Scrori verklaarde dat men de brief
van Fidel Castro een week geleden ont
ving via een speciale gezant. „Het was
duidelijk dat Castro wilde dat Olof Pal
me dit in de gesprekken met Kissinger
tijdens diens driedaagse bezoek aan
Zweden zou vertellen”, zo verklaarde
Schori. Cuba heeft in totaal 12.000 sol
daten in Angola en men is reeds begon
nen met het terugtrekken ervan. Tijdens
de gevechten voor de MPLA zijn min
stens 2000 Cubanen omgekomen.
Het terugtrekken van deze troepen
zou volgens politieke waarnemers kun-
De commissie moet proberen de twee
muurvast geraakte kernvraagstukken in
beweging te krijgen. Dit zijn: de schul
denlast van de derde wereld en een
gemeenschappelijk fonds ter financiering
van grondstoffenbufferroorraden. Hel
fonds is een van de voornaamste eisen
van de ontwikkelingslanden in hun uit
eindelijk streven naar een geïntegreerd
grondstoffenprogram.
Tot dusver hebben industrie- en ont
wikkelingslanden op Unctad-4 geen
schijn van overeenstemming op die twee
punten weten te bereiken.
(Zie verder pagina 2)
NAIROBI. (Reuter) Een speciale
commissie gaat proberen de VN-confc
rentie over handel en ontwikkeling,
Unctad, die op een volslagen mislukking
dreigt uit te lopen te elfder ure uit het
slop te halen. Hiertoe is te middernachf
in Nairobi besloten door de plenaire
vergadering.
Acties van de zijde van de politie
waren daarom niet meer te verwachten.
Terwijl buiten de rommel werd opge
veegd, verlieten de bezetters de wacht
kamer van de kliniek. Het comité be
sloot dat voorlopig de hele dag een
aantal mensen in de omgeving van dfe
kliniek zou blijven. Vanmorgen zaten ze
rustig in de tuin.
In de kliniek werden vanmorgen nog
enkele patiënten behandeld. Het ging
hierbij om dringende gevallen. De ove
rige zouden vandaag in klinieken in
Amsterdam, Den Haag en Utrecht wor
den behandeld.
De bezettingsactie begon maandagmor
gen om ongeveer half twaalf. Op dat
me de boodschap doorgaf, zei deze „erg
positief”. Voor Kissinger was het eens te
meer een bewijs dat het bestaan van
neutrale landen zoals Zweden van groot
belang kunnen zijn voor de internatio
nale politieke ontwikkeling. Het is niet
de eerste keer dat Zweden gebruikt
wordt als een soort bemiddelaar in rela
ties tussen ontwikkelings- en ontwikke
lende landen op een crisissituatie zoals
bijvoorbeeld de bemiddeling tussen Viet
nam en de Verenigde Staten ook via
Zweden verliep.
Kissinger vertrok vanochtend vanuit
Stockholm met zijn speciale toestel naar
Luxemburg, waarna hij via Londen
huiswaarts keert. Amerika heeft Angola
nog altijd niet erkend. Dat zou pas
gebeuren als de Cubaanse troepen zich
uit dat land hebben teruggetrokken.
(Zie verder pagina 3)
De actie is niet, zo zegt het comité,
gericht tegen de woningbouwvereniging.
Het doel is om samen met de woning
bouwvereniging en hopelijk ook de vak
bonden de regering ervan te overtuigen,
dat er een ander (huur)beleid moet wor
den gevoerd. De huizen van de actie
voerders zijn gelegen in de nieuwbouw
wijk Bloemendeel-Oost. Tot 1 april, toen
de jongste huurverhoging van kracht
werd, deden ze 216 of 256 gulden per
maand aan „kale” huur. De huurverho
ging bedraagt derhalve 16 of 20,50.
Aangezien de huizen na 1 april 1970
gebouwd zijn, kan er tegen de verhoging
geen bezwaar worden gemaakt.
Hoewel zij wel enig begrip zegt te
hebben voor de actie, zal de woning
bouwvereniging de wanbetalers waar
schijnlijk toch met harde hand aanpak
ken. „Wij kunnen niet anders”, aldus
een woordvoerder. „Het rijk keert ons
voor deze huizen nu eenmaal ook acht
procent minder uit”.
net ook inderdaad bezworen zijn, kan
echter pas aan het eind van de week
blijken, als de inhoud van de brief aan
de Kamer bekend is en ook het definitie
ve standpunt van Van Agt over Bloe
menhove duidelijk zal zijn.
Over de inhoud van de vaak heftige
discussies in het kabinet wilde geen van
de bewindslieden vannacht mededelin
gen doen. Minister Van Agt verliet het
Catshuis door een zij ingang in een ken
nelijke poging de wachtende journalis
ten te ontlopen, de overige ministers
reden per auto direct door naar hun
slaapadres. Om kwart voor vijf ver
scheen een communiqué van de Rijks
voorlichtingsdienst, waarin het resultaat
van het overleg wereldkundig werd ge
maakt.
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427 IJmuiden
Postgiro 273107. Postbus 18 IJmuiden
lel. redactie: 15389, na kantoortijd 10709
Tel. 15437 en 16450
Klachten bezorging; 18.30-19 uur en op
zaterdagen van 17.30-18 uur: Tel. 10519
voor Santpoort: 32 43 41.
Hoofdredactie. Jos L. Lodewijks, E. Koning Uitgave Damiate Pers B.V. Directie: Mr. H. C. van der Mije, II. P Stuurman Abonnement
Van Agt zal met de procureur-gene
raal bij het Amsterdamse hof, mr. Hart
suiker en de Haarlemse officier van
Justitie, mr. Andreae, overleggen wat
voor invloed de bezetting van de Heem
steedse kliniek heeft op de voorgenomen
sluiting, nu actiegroepen de kliniek heb
ben bezet. Ook zal de bewindsman zich
beraden over de betekenis van het be
zwaarschrift dat het bestuur van de
kliniek bij de Haarlemse rechtbank
heeft ingediend.
Met het voorlopige resultaat is een
eind gekomen aan het eraad, dat vanaf
begin vorige week vrijwel onafgebroken
tot en met maandagnacht heeft voortge
duurd. Ondanks aanvankelijke ernstige
bezorgheid over de kans een kabinetscri
sis te vermijden, is premier Den Uyl er
dus opnieuw in geslaagd een echte
breuk binnen het kabinet te voorkomen.
Of de grote tegenstellingen in het kabi-
I
Vannacht plaatselijk regen of een
onweersbui, overdag van het
westen uit opklaringen. Meest
matige wind, draaiend naar wes
telijke richtingen.
Minima omstreeks 9 graden,
maxima ongeveer 17 graden.
HAARLEM. Noord-Holland gaat
staatssecretaris Stemerdink adviseren
Bergen uit te kiezen voor de vestiging
van een centraal provinciaal munitiede
pot. Dat hebben Provinciale Staten
maandagmiddag besloten na ruim zes
uur vergaderen met negenenveertig
stemmen voor en zeventien stemmen
tegen. De Statenleden hebben daarbij in
meerderheid gekozen voor het standpunt
en voorstel van Gedeputeerde Staten.
Door de vestiging van een centrale
munitieopslagplaats in Bergen kan een
tiental bestaande complexen ontruimd
worden. Het ziet er in het geheel niet
naar uit dat staatssecretaris Stemerdink
Bergen niet zal accepteren voor de ves
tiging. Voordat Provinciale Staten over
deze zaak in vergadering bijeen kwa
men, had hij al laten doorschemeren een
ander advies dan Bergen naast zich neer
te zullen leggen.
Als het kabinet stuikelt over één van
de twee geweldige problemen die de
geest van de coalitie hebben verscheurd,
is de kans op een hernieuwd samengaan
van PvdA en confessionelen aanmerke
lijk kleiner geworden.
i Hoe ver in feite de zaken ook uit
elkaar liggen abortus en kemreacto-
ren hebben ogenschijnlijk geen enkel
raakpunt vertonen zij toch een op
merkelijke overeenkomst: zij hebben te
maken met de essentiële ideële inventa
ris van de coalitie-partners en lenen
zich bijzonder slecht voor compromissen.
Wat de abortusmoeilijkheden aangaat,
was de zaak eigenlijk al parlementair
opgelost doordat de PvdA en VVD el
kander hadden gevonden. Hier stonden
de confessionelen van KVP en CHU voor
de bittere noodzaak iets te accepteren
dat regelrecht tegen hun geweten in-
druiste. Iets dergelijks zou men kunnen
zeggen van de reactorkwestie. In de
PvdA en vooral in de PPR worden
mensen uiterst pijnlijk gekwetst door de
gedachte, dat Nederland om het com
merciële gewin de ideële bestrijding van
de apartheid een internationaal vér
strekkende dolkstoot in de rug zou toe
brengen.
Als de ideologie in het strijdperk
komt, zijn de harnassen dubbel dik en
wordt de bereidheid tot verzoening ge-
makkelijk verstikt. Zowel de eventuele
sluiting van de abortuskliniek in Heem
stede als de mogelijke weigering tot
leverantie van reactorvaten aan Zuid-
Afrika kan slechts gezien worden als
een demonstratief gebaar, want zij los
sen niets op. Zuid-Afrika krijgt (of
heeft) zijn atoombomarsenaal toch vel
en de behoefte aan een nieuwe, vrijere
abortuswetgeving wordt door één kliniek
meer of minder niet uit de wereld
geholpen.
Ligt in deze laatste overweging wel
licht nog een reddingskans voor het
kabinet? Hoe men het ook bekijkt, een
eventueel compromis zal uiterst pijnlijke
consequenties hebben, maar het zou we)
betekenen dat bij een volgende kabinets
periode de nu regerende coalitievorm
over een stevige basis blijki: te beschik
ken. Alleen dit zijn situaties waarin
slechts de meest inventieve staatsmans
kunst uitkomst kan bieden. Is Den Uyl
een groot staatsman? Het gaat erom dat
de moeilijkheden direct verbonden zijn
met persoonlijke prestiges van ministers
afzonderlijk. De politieke verhoudingen
in Nederland hangen op dit ogenblik af
van personen, van persoonlijke gaven en
krachten. Het parlement en de partijen
wachten even gespannen af als het pu
bliek. Zo’n worsteling tussen individuele
krachtpatsers kan in een bulletin nooit
worden verwoord. Achter de koele uit
slag, hoe die ook luiden zal, zit een
uitputtende, individuele geestelijke judo-
Wedstrijd. De krachtigste persoonlijkheid
zal winnen de verliespost komt links
of rechts terecht.
37 40 p kwartaal lp post f 49 p iaat (146 90 Ip post I 189
J&SxNsSS
fcg
i?
