Sleutelrol KVP en AR in debat over brief
Ford en Reagan nek aan nek
in voorverkiezingen VS
oorzaak van
I
I
I
Rekenkamer: Marinehospitaal moet weg
Stroomstoring
in Haarlem
36
Aanslag op
Edde
Steffenhagen
naar Hamburg
lettershop
„Onvolledige
zeekaart
olieramp”
DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR IJMUIDEN
Spaanse taktiek
Het woord is aan
Nog enkele buien
Aantal pagina’s vandaag:
Bakkerij KLOOSTER
Bloemenhove
CARTER KOPLOPER ONDANKS DRIE NEDERLAGEN
e
ZWIT-
2
11
19
21
mn/mmmnmmmmnmmmn
21
23
AARDBEIENTAARTJE
26
n
27
Sport
31,33, 35
AGENDA pag’na 6
WOENSDAG 26 MEI 1976
66e jaargang nummer 173
VOOR UW
WEEKEIND-UITSTAPJE
OM MEE TE NEMEN
GEGLAZEERDE
SERSE
Kano’s
Rondo’s - Gevulde koeken
Kokos kransen - Carré**
aardbei tartaletten
aardbei slagroomsoezen
aardbei punten
Dus naar
EET AARDBEIEN
VAN HAZENBERG
van 7.50
t/m zaterdag voor 6.50
V
Kissingers hond
*»-
1Jmuider Courant
Ds. Martin Luther King:
Damiate Pers B.V. Directie: Mr. H. C. van der Mije, H. P Stuurman Abonnement
bij vooruitbetaling
f 13
p mnd f 37 40 p kwartaal lp post 1 49
l p |aai f 146 90 lp post 1 189
Losse nummets 60 i
Kabinet wacht met besluit
over kerncentrales op VS
’UMMfMMMUMMUUUMUUUMHMMi
FORD
(Van onze redacteur in Washington, Henk Kolb)
in zes staten be-
(zie verder pagina 4)
(Zie verder pagina 4)
(Van onze Haagse redacteur)
om
(ADVERTENTIES)
(Van een onzer verslaggevers)
(ADVERTENTIES)
Roomboterspecialist
(Zie ook pagina 31)
instemmen met de leveringen. De KVP-
ARP, die binnen het kabinet hebben
gevochten om ten minste dit besluit te
bereiken, staan erop dat Nederland blijft
meedingen naar de order.
heeft om in kringen van Amerikaanse
regering en parlement de overwegingen
nader te onderzoeken.
een
Vorige
te doen, omdat zij van mening zijn dat
de militaire hospitalen slechts in stand
worden gehouden om de extra verdien
sten van de militaire specialisten veilig
te stellen.
LA CORUNA (Reuter) Bij het on
derzoek naar de olieramp bij het Noord-
westspaanse La Coruna dat de gezamen
lijke Spaanse tankerreders hebben inge
steld, denkt men steeds sterker aan de
mogelijkheid dat de „Urquiola” op 12
mei aan de grond is gelopen doordat de
zeekaarten niet alle rotsformaties in het
havenkanaal vermeldden.
Tel. (02550) - 1 64 79
Al meer dan 40 jaar
een begrip voor u
(Van onze sportredactie)
IJëferemans van Leuven B.V.
•Nieuwe Gracht 78 Haarlem
Telefoon 023 -319245
Hoofdredactie. Jos L. Lodewijks, E. Koning Uitgave
HAARLEM. Als gevolg van een ka-
belstoring bij het PEN is vanmiddag om
drie uur gedurende 20 minuten de stroom
uitgevallen in de Waarderpolder en het
gebied dat loopt tot de Zomervaart. Ook
ons bedrijf werd door de storing getrof
fen, hetgeen aanzienlijke vertraging op
leverde bij de vervaardiging van de
krant. Als gevolg hiervan zullen de lezers
vandaag een aantal pagina’s ongecorri
geerd in de krant aan treffen.
riimapbst
spaame 34-hoek damstraat tel320077
letters tekstborden perspex signs vinyl
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het kabinet heeft vannacht besloten om voorlopig geen
definitief besluit te nemen over de kredietgarantie voor leveringen aan
Zuid-Afrika. Men wacht af wat Amerika doet. Dit blijkt wel uit een van
morgen gepubliceerde brief voor de Tweede Kamer van de ministers Dui
senberg (Financiën), Lubbers (Economische Zaken) en Van der Stoel (Bui
tenlandse Zaken). Het is de vraag of de Tweede Kamer met dit uitstel ge
noegen neemt. Vanmiddag zou de Kamer de brief van de ministers be
spreken. Een sleutelrol is daarbij weggelegd voor de KVP en de ARP.
De kredietgarantie wordt in de brief
uitdrukkelijk niet van de hand gewezen.
Maar nergens valt ook duidelijk te lezen
wat onze regering doet wanneer de VS
Als u aan mijn graf iets wilt
zeggen, zeg dan dan ik een tam-
boer-majoor was voor recht,
vrede en rechtvaardigheid.
Verwachting van het KNMI tot
donderdagavond
Church
Oregon en in zijn eigen staat Idaho,
Brown werd winnaar in Nevada. In de
drie zuidelijke staten Kentucky, Arkan
sas en Tennesseedemonstreerde de uit
het eveneens zuidelijke Georgia afkom
stige Carter een ruime meerderheid.
Toen 92 percent van de stemmen waren
geteld, bleek hij slechts een voorsprong
te hebben van niet meer dan 200 stem
men oftewel eentiende van het totale
aantal.
trokken waren. Niettemin is het duidelijk dat Ford en z(jn
rivaal Ronald Reagan beiden kandidaat bljjven voor de re
publikeinse kandidatuur, terwijl aan de democratische kant
blijkt dat Jimmy Carter niet onverslaanbaar is hoewel hij
zonder meer de sterkste mededinger zal zijn voor het mandaat
van zijn partij.
Een woordvoerder van de Marinevoor-
lichtingsdienst legde de verschillende
antwoorden van minister Vredeling als
volgt uit: „Na voltooiing van de renova
tie werd besloten het Marinehospitaal
ten minste nog enkele jaren te laten
voortbestaan om te zien hoe het zich
verder zou ontwikkelen. Intussen werd
er gestudeerd op een mogelijkheid om
de beide hospitalen samen te voegen
Volgens de voorlichter is het echter nog
niet zeker of de ziekenhuizen worden
samengevoegd. Ook dat zou nog ter
discussie staan. Er zou pas tot een mo
gelijke opheffing van „Overveen” beslo
ten kunnen worden wanneer bekend zou
zijn wat men er precies voor terug
krijgt.
De Rekenkamer heeft staatssecretaris
Van Lent inmiddels gevraagd of de ze
ven miljoen gulden die de laatste vier
jaar aan de renovatie van het hospitaal
in O verveen zijn uitgegeven, niet geheel
of gedeeltelijk vermeden hadden kunnen
worden. Dit gezien het feit dat het
voortbestaan van het hospitaal al gerui
me tijd discutabel was, aldus de Reken
kamer.
Weerrapporten
Binnen- en buitenland
2, 3, 4, 17
Plaatselijk Nieuws
5, 6, 7, 9, 11, 13, 15
Kerkdiensten6
Gastenboek
Uitwijzer
Radio en tv
Strips
Kunst
Beurs
Economie
Een woordvoerder van het ministerie
van Justitie meende gisteren dat er na
het gesprek van vanmiddag geen acties
van de justitie tegen de kliniek te ver
wachten zijn. Of ook tot na de behande
ling van het bezwaarschrift, vrijdag voor
de rechtbank van Haarlem, gewacht zal
worden met acties, kon de woordvoerder
niet zeggen. Juridisch gezien heeft de
minister van Justitie alle mogelijkheden
justitiële stappen tegen de kliniek te
ondernemen.
Met name in PvdA-kringen was het
wantrouwen tegen Van Agt gisteren be
paald niet afgenomen. Men vond daar,
dat het kabinet wel erg weinig garanties
van Van Agt had gevraagd voor het met
rust laten van de abortuskliniek.
De PvdA, bij monde van het Kamerlid
Roethof, die de minister van Justitie
vorige week zeer hard aanviel op zijn
beleid inzake Bloemenhove, zal waar
schijnlijk vrede hebben als de minister
formeel de motie-Roethof naast zich
blijft neerleggen, maar tegelijkertijd
toch afziet van acties tegen de kliniek
en het oordeel van de Haarlemse rechter
afwacht. De motie-Roethof wordt dan
immers toch uitgevoerd, redeneert men
in PvdA-kringen. In die motie, die door
een meerderheid van de Kamer werd
aangenomen, werd de minister gevraagd
de zaak voor te leggen aan de onafhan
kelijke rechter.
Wisselend bewolkt met vooral
aanvankelijk nog enkele buien.
Matige, aan de kust tijdelijk
krachtige westelijke wind. Mini
ma omstreeks 8 graden, maxima
ongeveer 16 graden.
Blijft de kredietgarantie-affaire voor
lopig in de lucht hangen, ook op het
Bloemenhove-front heerst nog grote on
duidelijkheid. Vanmiddag zou de hoofd
officier van Justitie in Haarlem, mr. J.
L. Andreae een gesprek hebben met de
raadsman van de Bloemenhovekliniek
mr. Laus en directeur dr. Kausen. Dat
waS de enige mededeling die mr. Andre
ae wilde doen na afloop van het gisteren
gevoerde overleg op het ministerie van
Justitie in Den Haag. Daar sprak de
Haarlemse hoofdofficier met minister
Van Agt en de Amsterdamse procureur-
generaal mr. Hartsuiker de hele middag
over het al of niet sluiten van de
kliniek.
DEN HAAG. Volgens het jaarver
slag van de Algemene Rekenkamer, de
controleur van ’s Rijks uitgaven, staat
het vast dat het Marinehospitaal in
Overveen wordt opgeheven. Alleen het
moment waarop dit moet gebeuren, is
volgens de Kamer nog niet zeker. Het
Marinehospitaal zou worden samenge
voegd met het militair hospitaal dr. A.
Mathijsen in Utrecht.
Uit het jaarverslag blijkt dat de Re
kenkamer in januari van dit jaar staats
secretaris Van Lent (defensie) verzocht
op de hoogte te worden gesteld van het
resultaat van de besprekingen met de
sportief
Reagan verklaarde haastig dat hem dit
nauwelijks verlies zou opleveren in het
aantal gedelegeerden dat straks bij de
nationale partij vergadering moet gaan
stemmen over de kandidaten, doch voor
al in het laatste stadium van de voor
verkiezingen telt het sneeuwbaleffect
van het verschil tussen overwinning en
nederlaag wellicht meer mee dan het
mathematisch onbetwistbare tellen van
de delegatiestemmen.
De Rekenkamer verwijst in het jaar
verslag naar een antwoord van minister
Vredeling op aan hem gestelde vragen,
waarin de bewindsman meedeelt dat
„inmiddels is besloten het militair hospi
taal in Utrecht en het Marinehospitaal
in Overveen samen te voegen tot
centraal militair hospitaal”,
maand nog beweerde dezelfde minister
echter dat er geen aanleiding was
verandering te brengen in de bestaande
situatie. De Tweede-Kamerleden Beek
mans (D’66) en Kombrink (PvdA) had
den de minister gevraagd een uitspraak
„Op basis van wat wij nu weten,
menen wij dat het schip tot twee maal
toe is vestoten op een obstakel of obsta
kels die niet voorkomen op de nautische
kaarten. Dit zouden heel goed rotsen
kunnen zijn”, aldus een tussentijds ver
slag van de redersvereniging.
Het overpompen van de nog in het
wrak aanwezige olie, maandag stopgezet
wegens zwaar weer en ontploffingsge
vaar, werd gisteren hervat. Bergingsdes-
kundigen schatten dat er zich nu nog
9000 ton olie in het uitgebrande schip
bevindt. Er is al 6000 ton overgepompt.
De ramp met de Urquiola h eeft de
stranden van Galicië reeds ernstig ver
vuild en gisteren werd uit het noorden
van Portugal gemeld, dat de olie ook
daar de stranden bedreifed.
de kandidaat die begin deze
de -x--
Tyler, de hond van Henry Kis
singer, de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, pleegt
een gat in de dag te slapen
omdat hij broodnodig moet bij
komen van nachtelijke rooftoch
ten. Omdat Tyler, een „golden
retriever”, door een paar kranten
was afgeschilderd als een „lang
slaper” nam de Amerikaanse mi
nister het gisteren, op weg naar
Londen, op voor zijn onbegrepen
huisdier. „Tyler”, vertelde Kis
singer, „ontwaakt elke nacht om
een uur of twee, raast de trap
pen af en steelt dan de broodjes
die klaarstaan voor de agenten
van de geheime dienst”. Huize
Kissinger in Washington staat
dag en nacht onder bewaking.
Als Tyler de lijfwachten weer
eens heeft gedwongen op een
houtje te bijten, slaapt hij vol
gens Kissinger de lange slaap der
onrechtvaardigen. Tyler mag
vanwege de voorschriften nooit
mee op buitenlandse reizen, tot
grote opluchting van de veilig
heidsagenten in Kissingers ge
volg.
U proeft de roomboter
Lange Nieuwstraat 779
IJmuiden - Tel. 15189.
kantoortijd 10709
15437 en 16450
uur en op
Ford, wie in de laatste voorspellingen
van zijn eigen partikgenoten in weerwil
van de officiële bekendmakingen eigen
lijk niet meer dan een overwinning
werd toegedacht in de zes staten, deed
het beter dan werd verwacht. Hij ver
sloeg Reagan geheel onverwacht in Ken
tucky, won in Oregon vlak ten noorden
van Californië waar Reagan zijn thuis
basis heeft en ook dat had niemand
verwacht, terwijl hij in Tennessee Rea
gan weliswaar niet kon overweldigen,
doch met een zeer geringe marge won.
De verrassende snelheid waarmee de
Spaanse Cortes (het nog steeds in func
tie zijnde „parlement” van niet-gekozen
corporatieve vertegenwoordigers) wets
wijzigingen heeft aangenomen die een
iets ruimere democratische bewegings
vrijheid aan het Spaanse volk toestaan,
is een tactische manoeuvre die iets ont
hult van de spanningen tussen oud en
nieuw in Spanje.
De Spaanse koning, die zijn pas ver
worven positie slechts kan behouden
door het uitbreken van een democrati
sche revolte te voorkomen, heeft sterke
druk op de Spaanse ministers en de
Cortes uitgeoefend om soepel te zijn in
het toestaan van meer vrijheden, op
straffe van de invoering van het volks-
referendum. Een referendum zou de
Cortes en daarmee alle conservatieve en
pro-Franco-elementen de wind uit de
zeilen nemen en buiten spel zetten. Van
daar dat de vrijheid van vergaderen en
betogen zo vlot is verleend, waarbij de
behoudende groep de verwachting koes
tert dat de meerderheid van het Spaanse
volk daarmee voorlopig tevreden zal
zijn. Die hoop is niet denkbeeldig, want
men moet zich geen al te optimistisch
beeld vormen van de vrijheidsdrang die
de Spanjaarden bezielt. Na veertig jaar
gekneveld te zijn geweest, is de Span
jaard nog allerminst mondig t e achten
volgens de maatstaven van Europese
landen die hun democratische orde eeu
wen geleden grondvestten.
Ook op dit moment leest nog geen
veertig procent van de Spanjaarden da
gelijks een krant. Politieke voorlichting
via de media is er nauwelijks, behalve
dan van de kant der ultra’s van links en
rechts. De aanzet tot de democratische
revolutie komt van kleine groepen, ter
wijl de grote grijze massa afwacht en
aarzelt. De Spanjaard voelt zich meer
verontrust dan bezield. De afgedwongen
politieke vrede uit het Franco-tijdperk
is verstoord door de revolutionaire acti
viteiten. De onmondige, politiek niet
geïnteresseerde meerderheid heeft nooit
veel last van de dictatuur gehad. Zij
beschouwt de koning als de opvolger
van Franco in de zin van: de man die
orde en rust handhaaft volgens de richt
lijnen van het oude regime. De geleide
lijke democratisering, met kleine schok
jes tot stand komend, wordt door de
koning stevig in handen gehouden om
grotere explosies te verhinderen. Het
Spaanse volk zit niet op het socialisme
te wachten, al koesteren sommigen die
illusie. De Carlisten, onder leiding van
Carlos en Irene, kunnen slechts op een
kleine groep dwepers rekenen.
Voorlopig kan de koning verdere en
drastischer democratische hervormingen
voor zich uit schuiven zonder zijn troon
op het spel te zetten. De revolutie broeit
slechts in de marge.
Zowel senator Frank Church als de
Californische gouverneur Jerry Brown
hebben hem gisteren echter verslagen,
won in het heftig omstreden
WASHINGTON. President Ford en democratisch koploper
Jimmy Carter hebben een aantal nederlagen ten spyt de
meeste winst geboekt tijdens de drukste dag van de Ameri
kaanse voorverkiezingen, waarbij kiezers
AMSTERDAM. Horst Blankenburg,
de ex-Ajacied die vorig seizoen de Am
sterdamse vereniging verliet na een
diepgaand meningsverschil met tech
nisch directeur Hans Kraay, is. de voor
naamste bemiddelaar geweest inzake een
transfer van Arno Steffenhagen naar
Hamburg. Evenals Blankenburg zal de
Westduitser het volgend seizoen voor
deze Bundesligavereniging uitkomen.
Ajax hield aan de transfer een bedrag
van 800.000 mark over. Ongeveer het
zelfde bedrag waarvoor de Amsterdam
mers indertijd Steffenhagen uit Zuid-
Afrika wegkochten. Ajax heeft zich na
het verlies van Steffenhagen onmiddel
lijk versterkt. Johan Zuidema. de ex-
FC-Twente-speler die dit seizoen bij
NEC speelde, zal volgend seizoen voor
Ajax spelen. Met deze transfer was een
bedrag van een half miljoen gulden
gemoeid.
BEIROET. (UPI) Een aanslag op
Raymond Edde, de Libanese christen
politicus die gisteren op weg naar zijn
politieke bastion Byblos werd beschoten,
heeft de spanning in het land verder
doen toenemen en dreigt het vredesiniti
atief van de nieuwe president Elis Sar
kis te gaan doorkruisen. Sarkis werkt al
enkele dagen achter de schedmen toe
naar een ronde-tafelconferentie tussen
alle bij het conflict betrokken partijen.
Zodoende riep president Ford ver
heugd uit dat zijn verkiezingstrein weer
in het rechte spoor is gezet en de juiste
versnelling weer te pakken heeft.
Het is dan ook niet uitgesloten dat een
„zachte” motie waarin die wens wordt
uitgesproken door de gezamenlijke con
fessionelen wordt ingediend. Een harde
VVD-motie waarin op een onmiddellijke
besluitvorming wordt aangedrongen,
wordt daarmee kansloos.
In de vijf kantjes tellende brief geeft
het kabinet een overzicht van de ge
beurtenissen rond de aanvrage van on
der meer Rijn-Schelde-Verolme voor
medewerking aan de bouw van twee
kernenergiecentrales in Zuid-Afrika. Een
motie van de socialist Ter Beek keurde
vorige herfst Nederlandse leveringen
van nucleair materiaal af aan Zuid-
Afrika. Het blijkt nu d-at deze motie
nauwelijks steun krijgt bij de landen die
te zamen streven naar beperking van
het leveren van nucleaire stoffen.
De drie bewindslieden merken in hun
brief op dat Zuid-Afrika enkele essen
tiële onderdelen van het non-prolifera-
tieverdrag (het verdrag dat het versprei
den van kernwapens wil tegengaan) wel
lijkt te willen aanvaarden. De regering
in Pretoria heeft tot nu toe echter
daarover geen definitieve besluiten ge
nomen.
Over de meningen in Amerika ten
aanzien van de transactie stellen de drie
ministers dat de Amerikaanse regering
kennelijk vooralsnog positief denkt over
de order, maar dat desondanks a. de
vereiste exportvergunning nog niet is
verleend, b. het nog niet vaststaat dat de
vereiste lening zal worden verstrekt en
dat c. het congres mogelijk enkele hoor
zittingen aan de transactie wil wijden.
Aangenomen mag worden dat de reis
van staatssecretaris Kooijmans het doel
Edde was
maand bij de presidentsverkiezingen
door Sarkis werd verslagen. De auto van
Edde werd gisteren door schutters met
zeker 100 kogels doorzeefd, maar als
door een mirakel kreeg de politicus
slechts een schot in het been. Hij wordt
verpleegd in een ziekenhuis.
staatssecretaris van volksgezondheid
over het tijdstip van de opheffing.
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427 IJmuiden
Postgiro 273107, Postbus 18 IJmuiden
Tel redactie: 15389, na
lel adm en adv. Tel
Klachten bezorging. 18.30-19
zaterdagen van 17.30-18 uur: Tel. 10519
voor Santpoort: 32 43 41.
Een uitbundige Frank Church in Idaho.
Carter bekijkt de uitslagen van de voor
verkiezingen via een televisietoestel (foto
boven).
