FLINKE WINST VOOR CDA EN VVD
s
HONDERD JAAR
NOORDZEEKANAAL EN
IJMUIDEN
Volksfeest in de vishal
Kamer ontevreden met
nota goederenvervoer
NAVO
Nederlands leger moet doorgaan
West-Duitsland
ontdekt weer
Kok: Sterke groei aantal wao-trekkers
spionagegeval
Wiegel dient motie
van afkeuring in
Aanhouding in
paspoortkwestie
„Aanschaf van materieel
Onderzoek naar verschijnsel
Huurlingen in Angola”
VISHAL E
FEEST VOOR DE JEUGD
FEEST VOOR HET GEHELE GEZIH
I
Commissie-Donner
99
KAMERDEBAT ZUID-AFRIKA-ORDER
pas in juli klaar
met eindraport
„Breznjev treedt
al spoedig af
MONTPELLIER (VERMONT) (AP).
Senator Robert Daniels die als historicus
is verbonden aan de universiteit van de
Amerikaanse staat Vermont en die
boeken heeft geschreven over de
schiedenis van de Sovjet-Unie, is
oordeel dat de Russische partijleider
Breznjev tegen eind juni vrijwillig zal
aftreden.
19 76
JUNI
BINNEN- EN BUITENLAND
DO
4
Zaterdag 5 juni van half tien 's morgens tot één uur s nachts.
s MORGENS
MET GRATIS JEUGDCIRCUS
s MORGENS en ’s MIDDAGS
NADER ONDERZOEK GEVRAAGD
S AVONDS 20.00-01.00 uur DAHSFEEST VOOR IEDEREEH
bij station IJmuiden-West, halte van de bussen 70, 73 en 75.
w.
Volledige inlichtingen: bureau voorlichting stadhuis (02550-19000), VW-kantoor
02550-15611.
De hele dag door goedkope vismaaltijden en dranken in de feestelijk
versierde vishal.
m.m.v. Spaanse dansgroep, dixielandorkest, accordeonnisten, boe
renkapel, bandparodisten.
Gastheer: de conferencier Ger Roeland.
Toegangskaarten dansavond a 2,50 verkrijgbaar bij de vishal, de
VW-kantoren Beverwijk, Haarlem, Heemskerk, Velsen en Wijk aan
Zee.
Jfc
99
-
met veel muziek en show (stringband uit Noorwegen, harmonie- en
drumbands)
tentoonstelling bedrijfsleven, beroepen en brandweerdemonstraties,
rondvaarten met stoomboten, kermisattracties, gratis vishapjes, film
voorstellingen.
^^40»
(ADVERTENTIE)
1
PvdA grote verliezer in
Lelystad en Rotterdam
en
A
Wé
■£i
(Van onze redactie economie)
de
ST
DEN HAAG (ANP). Oppositie
leider Wiegel heeft vanmiddag in
de Tweede Kamer een motie van
afkeuring ingediend over het be
leid, dat het kabinet heetf gevoerd
in de zaak van levering van onder
delen van kerncentrales aan Zuid-
Afrika.
BONN.
De leden van deze commissie zullen
als waarnemers aanwezig zijn bij het
proces tegen dertien door de MPLA. de
De NW-voorzitter noemde het nood
zakelijk te streven naar een evenwicht
tussen het aantal mensen boven de 60
dat arbeidsongeschikt wordt en het aan
tal dat de wao verlaat. Hij suggereerde
als mogelijke oplossing handhaving van
de relatie tussen het bedrijf en de wao-
trekKer. Zo zou geprobeerd moeten wor
den mensen die om redenen van werk
gelegenheid in aanmerking komen voor
de wao aangepast werk te bieden. Bo
vendien, zo zei Kok, zou in geval van
werkgelegenheidsuitbreiding een bedrijf
bij het aannemen van nieuw personeel
de voorkeur moeten geven aan ex-werk-
nemers met een wao-uitkering.
St
druk
kabi
gemi
omd:
infla
geko
de n
op d
D
gew
teui
ris,
zich
Afri
ken
Staal
vol ac
V<
trun
een
kom
het
genl
tern
ban|
geer
het
Albi
verz
lend
inve
Hoo;
gen.
A
die
vo<
see
te
hot
lan
bes
ove
dei
pla
M.
zijr
10
ge-
van
Drien
word<
comp
aan
zullei
kieze
dert,
(VK),
(West
h
DEN HAAG. Prof. dr. W. H. Nagel,
hoogleraar - in de criminologie aan de
Leidse universiteit, gaat op uitnodiging
van de Angolese regering naar Loeanda.
Nagel, als s chrijver bekend onder de
naam J. B. Charles, gaat deel uitmaken
van een internationale commissie die
een onderzoek gaat instellen naar het
verschijnsel huurling, zo is bekend ge
maakt door het Angolacomite. De com
missie is ingesteld door de regering van
de volksrepubliek Angola.
AMSTELVEEN De Amstelveense
politie heeft vanmorgen een 25-jarige
student in de politieke wetenschappen
aangehouden. De in Amstelveen wonende
student wordt ervan verdacht zjjn pas
poort te hebben verduisterd.
(Van onze redacteur in Brussel)
BRUSSEL De aanschaf van nieuw militair materieel, zoals voorzien in de twee
jaar geleden uitgebrachte defensienota van minister Vredeling (Defensie), moet in
elk geval doorgaan. Dat is een van de belangrijkste aanbevelingen in een NAVO-
rapport over de Nederlandse defensie-inspanning in de jaren 1977-1982, dat volgende
week in Brussel op een bijeenkomst van de ministers van defensie van de NAVO-
landen wordt besproken.
Wim Kok in Amsterdam gezegd tijdens
een bijeenkomst ter gelegenheid van het
75-jarig bestaan van de Nationale Sociale
Verzekeringsbank. Op ’t ogenblik neemt
het aantal arbeidsongeschikten jaarlijks
met 40.000 toe-
DEN HAAG. De eommissie-Donner,
die onderzoekt in hoeverre prins Bern-
hard betrokken is bij de zogenoemde
Lockheed-affaire, zal nog geruime tijd
nodig hebben om tot haar eindconclusies
te komen. De verwachting is dat de
commissie er niet in zal slagen om het
eindrapport binnen de aanvankelijk ge
stelde termijn klaar te hebben.
AMSTERDAM. Als de huidige ont
wikkeling voortduurt, zullen over twin
tig jaar alle werknemers tussen de 60 en
65 jaar van de wao trekken. Op het
ogenblik valt 50 percent van de manne
lijke beroepsbevolking boven de 60 on
der de arbeidsongeschiktheidswet, terwijl
van de vrouwelijke beroepsbevolking in
die leeftijdsgroep 70 percent wao-uitke-
ring krijgt. Dit heeft NW-voorzitter
het CDA, de PvdA en de VVD. Dat
betekent dat de politieke verhoudingen
danig door elkaar zijn geschud. In de
huidige adviesraad heeft het PAK met
42,1 percent een danig overwicht, dat nu
wreed is verstoord door de opkomst van
de VVD, het CDA en de CPN.
overgekomen. Wat immers zegt nu deze
motie? Dat het goederenvervoer van be
lang is, dat er samenhang is met dat
elders in Europa, maar dat die gegevens
uit de beleidsnota niet verder zijn uitge
werkt. Onze vraag is nu, werk die be
leidsnota nu eens schriftelijk uit en
rapporteer dat aan de Kamer. Zodat
ieder desgewenst kan concluderen dat
gebeuren moet wat de staatssecretaris
wil”. De motie wordt niet gesteund door
de PvdA.
Volgens de fractievoorzitter van de
VVD heeft de regering het parlement met
de brief van 26 mei een rad voor de
ogen gedraaid. De regering kende de
fatale datum van 28 mei en die heeft ze
in de brief niet vermeld, aldus Wiegel.
Ook kende de regering tijdig voor 17 mei
de opvatting van de regeringen van de
Verenigde Staten en Zwitserland, dat
deze beide positief stonden tegenover de
Zuidafrikaanse order.
Volgens de WD-leider is wat de rege
ring met de order gedaan heeft een
Daniels zei dit onlangs nadat hij van
een bezoek van vier weken aan
Sovjet-Unie was teruggekeerd.
Het lag in de bedoeling dat het rap
port deze maand nog aan de regering
zou worden uitgebracht. Het wordt nu
nie onmogelijk geacht dat de eindrap
portage pas in de loop van juli zal
kunnen geschieden. Het publiekmaken
van dit rapport plus de visie van de
regering daarop, zal dan in augustus
plaatsvinden. Premier Den Uyl zei vori
ge week op zijn wekelijkse persconfe
rentie „het niet uitgesloten te achten dat
de commissie nog wel twee maanden
nodig heeft”.
Oorzaak van de vertragingen is, dat de
commissie nog steeds nieuwe gegevens
krijgt, die hernieuwd onderzoek noodza
kelijk maken. Zo werd deze week een
verhaal bekend over een nog niet opge-
helderde storting van 500.000 gulden in
de kas van het Wereldnatuurfonds. Via
het Tweede-Kamertid voor D’66, dr. J.
Terlouw, werden gegevens over deze
transactie aan de eommissie-Donner
doorgegeven. De commissie onderzoekt
nu in hoeverre dit iets te maken heeft
met de Lockheed-affaire.
Angolese bevrijdingsbeweging, gevangen
genomen buitenlandse huurlingen. Dit
proces zal op 8 juni beginnen.
De huursoldaten zouden hebben deel
genomen aan de Angolese oorlog aan de
zijde van de rechtse verzetsbewegingen
FNLA en Unita. De cofnmissie moet
onderzoeken op welke wijze de huurlin
gen geworven en ingezet werden. Van de
commissie wordt ook verwacht dat zij
voorstellen, zal kunnen doen aan de
internationale gemeenschap hoe een ein
de aan het verschijnsel buitenlandse
huurlingen kan worden gemaakt, aldus
het Angolacomite.
DEN HAAG KVP en VVD
hebben gisteren in de Tweede Ka
mer staatssecretaris Van Hulten
van Verkeer in ondubbelzinnige, be
woordingen duidelijk gemaakt wei
nig te zijn gediend van zijn verzet
tegen een motie van hun kant, waar
door Van Hulten zich persoonlijk
geraakt voelde. Voor de door hem
veronderstelde onderwaardering
van zijn positie kreeg Van Hulten
het advies maar eens in de leer te
gaan bij zijn minister. De betrokken
motie is die waarmee WD, CDA en
SGP een onderzoek willen naar de
economische gevolgen voor het weg
transport van Van Hultens beleids
nota Goederenvervoer.
De verkiezingen hadden vele politieke
coryfeeën naar Lelystad gelokt. Ondanks
de politieke spanningen in Den Haag
wisten de fractievoorzitters van de VVD
en de PPR, alsmede het vooraanstaande
PvdA-kamerlid Jaap van der Doef tijd
uit te trekken voor de verkiezingen in
Lelystad. Van het CDA gaf vice-voorzit-
ter drs. Rinse Zijlstra acte de presence.
De landelijke politici gaven met hun
komst aan dat deze verkiezingen een
beeld kunnen geven van het huidige
politieke krachtenveld. Met name het
politieke geharrewar rond de gemiste
Zuid-Afrika-order en de perikelen rond
de Bloemenhove-kliniek klonken door in
de verkiezingsuitslag, hetgeen volmondig
werd toegegeven door zowel winnaars
als verliezers.
WD-fractieleider Hans Wiegel was
uiteraard uiterst content met de liberale
Deze aanbeveling is politiek pikant, nu
het kabinet-Den Uyl voor de een-per-
centsbezuinigingsoperatie staat, waarvan
Defensie niet wordt uitgezonderd. Als
minister Vredeling volgende week voor
behoud moet maken of de in zijn eigen
nota voorziene investeringen in militair
materieel wel volledig kunnen worden
uitgevoerd, zal de reeds aangetaste ge
loofwaardigheid van Nederland als NA-
VO-partner opnieuw een ernstige deuk
krijgen, zo verluidt in Brusselse NAVO-
kringen.
Het rapport waarin de aanbeveling is
opgenomen, behandelt de ,fo,rce goals” -
de gewenste defensiebijdrage - van Ne
derland in de periode 1977-1982. Over
eenkomstige rapporten over de defensie-
inspanning van de andere NAVO-landen
worden volgede week besproken op de
bijeenkomst van het Defensie Planning
LELVSTAD/ROTTERDAM Bjj plaatseltfke verkiezingen, gisteren in Lelystad en
Rotterdam, is de PvdA als grote verliezer uit de bus gekomen terwijl het CDA en de
VVD hun posities flink wisten te versterken.
De verliezer bij de verkiezingen in
Lelystad voor leden van de adviesraad
Zuidelijke IJsselmeerpolders (te vergelij
ken met een gemeenteraad) werd de
PvdA, die desondanks de tweede partij
blijft in Lelystad. Het CDA werd tot
verrassing en verbazing van velen de
grootste partij in de overloopstad van
Amsterdam. De drie confessionele partij
en behaalden 30,3 percent (Kamerverkie
zingen 1972: 28,6 percent) en dat was 3,3
percent meer dan de PvdA, die op 27
percent (1972: 29 percent) bleef steken.
De VVD werd goede derde met 21 per
cent (was 13,1 percent in 1972).
De PPR, die na het uiteenspatten van
het PAK alleen opereerde, behaalde 11
percent van de stemmen (1922: 7,8 per
cent), hetgeen twee zetels opleverde.
Vreugde heerste er eveneens in het
CPN-kamp over de percentuele winst
vergeleken met de verkiezingen van
1972, van 3,9 tot 8,3 percent, hetgeen
overigens net niet genoeg was voor een
tweede zetel. Het GPV ten slotte behaal
de niet genoeg stemmen voor een zetel
en D’66 deed niet mee.
Door deze verkiezingsuitslag zijn er in
Lelystad drie sterke blokken ontstaan:
Zoals staatssecretaris Fingerhut van
het ministerie van defensie toegaf.
werkten drie van de 15 mensen op zijn
ministerie. De secretaresse van Herbert
Laabs, hoofd van de sociale afdeling van
dit ministerie, werd aangehouden. Ver
der de 35-jarige echtgenoot van deze
secretaresse, mevrouw Lutz en nog een
medewerker van de registratie van de
marinestaf.
In de kluizen van de registratie wor
den onder andere geheime documenten
van de Westduitse marine bewaard. Of
ficieus wordt bevestigd dat deze affaire
grote betekenis wordt toegekend. Me
vrouw Lutz is drie jaar getrouwd en
werkte al sinds 1969 als mej. Uebelacker
voor Laabs, die toen nog chef-staf was
en direct onder de minister van defensie
gesteld was.
Het paspoort van de student werd op
25 mei jl. aangetroffen op het stoffelijk
overschot van de man, die op die dag
omkwam bij de door hem zelf veroor
zaakte bomaanslag op het vliegveld Ben
Goerion bij Tel Aviv in Israel. Bij de ex
plosie op de luchthaven kwam ook een
vrouwelijke veiligheidsbeambte om het
leven.
verkiezingswinst, die hij overigens wel
had verwacht,
Drs. Zijlstra noemde de verkiezingen
voor het CDA een groot succes. Volgens
hem werd met die goede verkiezingsuits
lag bewezen dat de samenwerking tus
sen de drie confessionele partijen aan
slaat.
PvdA-kamerlid Van der Doef slikte de
nederlaag manmoedig, zonder zich te
verschuilen achter de plaatselijke poli
tieke omstandigheden. Onomwonden gaf
hij toe dat het twijfelachtige optreden
van het kabinet-Den Uyl debet is ge
weest aan dit slechte verkiezingsresul
taat. „Er bestaat momenteel grote onze
kerheid over het kabinet-Den Uyl
daar wordt de PvdA terecht op aange
keken Beslissingen over werkloosheid,
het investeringsbeleid en de overheids
uitgaven blijven uit. Over veertien da
gen zou de uitslag er totaal anders
uitzien, omdat dan die onzekerheid is
weggenomen”.
Bas de Gaay Fortman, fractievoorzit
ter van de PPR, had ook reden tot
vreugde. De verkiezingsuitslag liet vol
gens hem zien dat de PPR niet de weg
van D’66 opgaat. De mensen die de
radicalen al hadden afgeschreven heb
ben naar zijn mening ongelijk gekregen.
De PvdA heeft bij de in drie Rotter
damse deelgemeenten gehouden verkie
zingen gevoelige verliezen geleden. In
vergelijking met de gemeenteraadsver
kiezingen van 1974 zakte de PvdA in de
grootste deelgemeente, de „PvdA-wijk”
Charlois van 58 percent naar 52 percent.
VVD en CDA verstevigden hun posities
aanzienlijk.
De WD siteeg in Charlois, nogmaals
In West-Duitsland is op
nieuw een geval van spionage ontdekt.
In Bonn, München en andere steden
werden 15 mensen op verdenking van
spionage aangehouden.
beeld te zien.
De opkomst voor deze deelgdfrieente-
raadsverkiezingen (deelgemeenteraden
zijn rechtstreeks verkozen wijkraden)
viel overigens tegen. Vergeleken met
1972, de eerste keer dat de deelgemeen
ten werden gekozen, daalde het op
komstpercentage in Charlois, een wijk
met ruim 65.000 kiesgerechtigden, van 56
percent naar even boven de 40 percent.
In Hoogvliet daalde de opkomst van 56
percent naar 40,9 percent en in Hoek
van Holland van 71,9 percent naar 63
percent.
staaltje van onbehoorlijk bestuur. Boven
dien is de betrouwbaarheid aangetast van
de Nederlandse overheid en van het Ne
derlandse bedrijfsleven in het buiten
land.
Volgens Wiegel zijn na de handelwijze
van het kabinet in deze zaak alle woor
den, die het spreekt over bestrijding van
de werkloosheid ongeloofwaardig gewor
den, Het ging om veel meer dan 5000
manjaren, aldus de oppositieleider.
Wiegel vroeg zich af, ef de regering be
reid is tot vergoeding van de door het
betrokken bedrijfsleven opgelopen scha
de en bepleitte dat terug wordt gekomen
op de vertraging met betrekking tot de
bouw van (drie) kerncentrales in ons
land.
Volgens Wiegel moet nu een ander,
nieuw kabinet in staat worden gesteld -
met schone handen - opnieuw te begin
nen. Hij stelde een tweede motie in,
waarin het gevoerde beleid wordt afge-
keurd en gesteld wordt, dat de raad van
ministers „onverantwoord" heeft gehan
deld.
Ook de heer Drees (DS’70) sprak van
middag een onaanvaardbaar uit. Volgens
hem had de Nederlandse overheid - als
zij tegen kerncentrales voor Zuid-Afrika
is - die beslissing vorig jaar bekend moe
ten maken. „Het is onaanvaardbaar dat
de regering eerst akkoord gaat met be
paalde vormen van deelneming en op
het laatste moment politieke bezwaren
aanvoert, omdat in Zuid-Afrika iets is
veranderd”.
Drees diende een motie in, waarin hij
van de regering vraagt om spoedig een
beslissing te nemen over de bouw van
drie nieuwe kerncentrales in Nederland,
opdat de Nederlandse nucleaire kennis
op peil gehouden kan worden. Kamer
voorzitter Vondeling vond deze motie
buiten de orde, waardoor zij niet bij de
discussies betrokken kan worden.
„Ik vraag mij af welke verwachtingen
de indieners van de motie hebben van
mijn positie ten opzichte van mijn colle
ga’s in het buitenland”, zo had Van
Hulten zich verweerd. „Ik vind dat deze
motie mij praktisch hét functioneren in
het buitenland ónmogelijk maakt. Ik
vindt dat de motie een klap in het
gezicht is van velen binnen Nederland,
zowel in ondememingskring als in
werknemerskring, die naar verbetering
van een aantal misstanden in het goe
derenvervoer streven”.
Htt KVP-Tweede-Kamerlid Piet van
Zeal reageerde hierop „als mensen zijn
geroepen met elkaar te overleggen, moe
ten ze ook naar elkaar luisteren en niet
boos worden. Als de staatssecretaris dat
zelf niet aanvoelt, moet hij maar eens
bij zijn minister te rade gaan. Want de
staatssecretaris zelf is niet de meest
aangewezen man gebleken voor situaties
van overleg.”
Van Hulten verzet zich krachtig tegen
de motie, die bij de stemming volgende
week woensdag overigens alle kans van
slagen heeft. „De ideeën die in de be
leidsnota naar voren zijn gebracht, ver
tonen een sterke parallel met de opvat
tingen van de Europese Commissie”, al
dus de bewindsman, „zoals neergelegd in
haar mededeling van oktober 1973. Maar
overigens heeft de EEG de tendens
naar mijn mening pleit dit ook tegen
de motie om meer globale regelingen
vast te stellen, zodat er voor lidstaten
ruimte zal blijven bestaan een eigen
accent aan het beleid te geven”.
„Wij hebben al eerder om aanvullende
studies tegen Europese achtergrond ge
vraagd”, aldus Van Zeil in zijn weer
woord, „maar dat is zeker niet duidelijk
in vergelijking met de gemeenteraads
verkiezingen van 1974, van 7,2 percent
naar 9 percent, en het CDA van 18 6
percent naar 21 percent. Ook de CPN
won in deze wijk en klom van 5,3
percent in 1974 naar 7 percent. De twee
andere deelgemeenten, Hoogvliet en
Hoek van Holland, gaven een soortgelijk
Comité, dat bestaat uit de ministers van
defensie van de NAVO-landen.
De „force goals” worden vastgesteld
na een procedure die twee jaar in beslag
neemt. Twee jaar geleden, toen de pro
cedure voor de vaststelling van de hui
dige force goals voor 1977-1982 begon,
had minister Vredeling juist zijn beleid
over de periode tot 1985 uiteengezet in
zijn defensienota. Daarin worden belan-
rijke investeringen aangekondigd ter
vervanging van militair materieel.
In het voorjaar van vorig jaar waren
de defensieministers van de NAVO-lan
den het erover eens dat de gezamenlijke
geloofwaardige defensie op peil zou kun
nen blijven als de bijdragen van de
landen van het bondgenootschap op het
zelfde peil gehandhaafd zouden worden.
Gesproken werd van bijdragen in reële
termen, d.w.z. rekening houdend met de
inflatie. Militaire NAVO-kringen zijn
van mening dat Nederland nu „duidelijk
onder deze verplichting zit”.
Nederland probeert de exploitatiekos
ten van de strijdkrachten met allerlei
„trucs” te verminderen om toch te kun
nen bezuinigen, zo luidt het verwijt in
NAVO-kringen.
