LOONDEBAT TWEEDE KAMER
3
Indonesië heeft 2,4 miljard
dollar aan steun nodig
Verruiming van
handelsakkoord
EEG-Portugal
Verlies van KLM
is fors gedaald
Grotere vraag
naar gouden
sieraden
MILJARDENORDER
VOOR INTERBETON
sparen flink
GROEI
SELECTIVITEIT VAN DE
Acties bij Etna
in voorbereiding
Carillonklanken
p
u
Nederlanders
COLUMBUS'SCHIP
■r
r
99
I
IWHWOGELD
Duramint anti-rook kauwgom
geeft u de nodige steun.
inderdaad
prima
stofzuigers
Vanaf morgen kunt u zich
beter voelen. Door vandaag met
roken te stoppen.
Ïll
Schadeverzekeraars
en levensverzekeraars
in één organisatie
VRIJ DAG
1 1
JUNI
19 7 6
ECONOMIE
(Van onze parlementsredactie)
h
aan
0
Duramint is een anti-rook
kauwgom, die ervoor zorgt
dat een sigaret u totaal niet
meer smaakt. Door een paar
keer per dag Duramint te
gebruiken, onderdrukt u een
stuk gemakkelijker de be
hoefte om te roken.
Duramint is verkrijgbaar
bij apotheek en drogist.
'Wl
DEN HAAG Minister Boersma van Sociale Zaken blijft van mening
dat de minimum-lonen gedurende de tweede helft van dit jaar tijdelijk
gematigd moeten worden. Eventueel kan door middel van lastenverlich
tingen dit nadeel voor de minimumloners iets worden opgevangen. Boers
ma voelt er niet voor om per 1 januari 1977 aan deze groep een extra uit
kering te geven om de opgelopen achterstand in te halen.
K
(ADVERTENTIE)
Boersma
op minimumlonen
9
(Van onze redactie economie)
MINISTER BOERSMA
fondsei
De bedrijf sin komsten stegen
9
met
2.11
(ADVERTENTIE)
n
is
betreft
Wat
de
werkgelegenheid
(Vervolg van pagina 1)
i in
net
(ADVERTENTIE)
AMSTERDAM (ANP). De advies-
koersen (aan- en verkoopprijzen) voor
buitenlands bankpapier luiden heden:
10a
)0
>0
>0
e
e
is nog geen duidelijk standpunt ingeno-
men.
Het beroemde zeilschip „Santa Maria’’, waarmee Columbus Amerika ontdekt heeft,
zeilt weer. Althans een natuurgetrouwe kopie ervan. Het schip is in Florida volledig
nagebouwd en heeft zo’n f 600.000 gekost. De bemanning met de Britse kapitein
Adrian Small aan het roer zal de „Santa Maria” naar New York zeilen voor de
klassieke ontmoeting op 4 juli. Het schip heeft overigens een streepje voor op die
van Columbus: een 225 pk dieselmotor.
de Arbeid zelf tot overeenstemming over
het loonpeil zullen komen. Dat overleg
begint vanavond in Den Haag.
De vergroting van het aantal arbeids
plaatsen in de jaren tot 1980 met bjjna
200.000 is een zware opgave die ingrij
pende maatregelen vergt. In overleg met
wordt geraamd, dat de opdracht aan
Nederlandse zijde enkele duizenden
manjaren werk oplevert. Hiertoe zijn
de activiteiten binnen onderdelen van
de HBG en de leveranties van mate
rieel en materiaal meegerekend.
to
10
5
177,00
101,50
171,50
780.00
50,10
72,50
158,00
67,50
14,90
62.20
153,50
18,20
63.50
4430
132.00
112.00
2,50
264,50
47,50
8.20
130,000
52*
95,500
130,00
69.50
62,50
45*
64.00
33*
260.00
274.00
283.00
157,00
29.10
140.50
73,50
182.50
82,50
73,00
59,50
87,00
56.50
68.00
719,00
62.00
90.00
70,00
91.00
40.00
27.00
18750
34,30
64*
84.»
77,10
45.00
5.501
200.00,
149.50
164.00
ou ten w
sen. Dt i*l
it moeilil
I de leze
2851
105.1
51 'I
H5
45, II
118,5
98,41
76,8t
315.06
26 Ji
186,71
240.00
213,01
87, Of
411
594
2854
I
•e
I
1 99.1»
I 237.50
3J
6,7
61
0
0
0
o
o
o
o
o
o
o
>0
>0
10
10
o
10
waarnemers. Ook waren vertegenwoor
digers aanwezig van het Internationale
Monetaire Fonds en de Aziatische ont
wikkelingsbank. De volgende conferentie
van de IGGI landen zal volgend jaar
april worden gehouden.
UTRECHT (ANP). Bij Etna in Bre
da is een comité gevormd dat acties gaat
voorbereiden voor het geval de Etna-
directie haar plan doorzet om op 18 juni
bij het arbeidsbureau ontslagvergunnin-
gen aan te vragen voor personeelsleden
van de gieterij. Het actiecomité bestaat
uit werknemers, vakbondskaderleden en
bestuursleden van de industriebonden
NVV en NKV. Tot de vorming ervan is
gisteravond besloten op een door 300
leden bezochte vergadering van de In
dustriebonden NVV en NKV bij Etna.
Het PvdA-Tweede-Kameflid mevr. Nel
Barendregt diende eerder een amende
ment in, waarin ze stelt dat de mini
mumlonen niet alleen op 1 januari 1977
weer gelijk getrokken moeten worden,
maar waarin ze bovendien stelt dat de
minimumloners dan een extra-betaling
moeten krijgen voor hetgeen ze gedu
rende de tweede helft van 1976 minder
hebben gehad.
De Indonesische delegatie wees tijdens
de conferentie op de reorganisatie en
herstructurering bij Pertamina nadat de
gigantische schuld aan het licht was
gekomen. Ibnoe Soetowo is inmiddels
aan de kant gezet en in zijn plaats is
benoemd Piet Harjono. Ook heeft de
regering tal van nevenmaatschappijen
van Pertamina afgestoten.
De delegatie beloofde de IGGI-landen
dat voorrang zal blijven worden gegeven
aan het scheppen van werkgelegenheid,
verbetering van de inkomensverdeling
en hulp aan de allerarmsten.
Een tweede belangrijk punt is de se
lectiviteit van de groei. De regering wil
hiermee zeggen dat belangen van mi
lieubehoud, ruimtelijke ordening, zuinig
beheer van grondstoffen en energie als
mede betere kansen voor de ontwikke
lingslanden beter tot hun recht moeten
komen.
Op middellange termijn wordt gemikt
op een groei van het reële nationale
inkomen met tenminste 3,75 percent per
jaar Met kracht moet nu ook al worden
gewerkt aan een betere uitgangspositie
voor de periode na 1980, waarin de
beroepsbevolking sneller zal stijgen dan
in de eerstkomende jaren. In dat tijdvak
moeten er ook voldoende arbeidsplaatsen
komen om die stijging op te vangen.
Ook dan dient het nationaal inkomen
met 3,75 percent te groeien en wordt
rekening gehouden met een reële groei
van het reëel beschikbaar inkomen per
werkende met 1,5 a 2 percent per jaar.
Amerikaanse dollar 2,67-2,77
Engelse pond 4,75-5,05
Belgische fr. (100) 6,68-6,98
Duitse mark (100) 104,75-107.75
Ital. lire (10.000) 27,25-31,25
Portugese esc. (100) 7,10-9,10
Canadese dollar 2,75-2,85
Franse fr. (100) 56,75-59,75
Zwitserse fr. (100) 108,75-111,75
Zweedse kroon (100) 59,75-62,75
Noorse kroon (100) 48,50-51,50
Deense kroon (100) 43,50-46,50
Oostenr. sch. (100) 14,75-15,05
Spaanse pes. (100) 3,92-4,22
Griekse drachme (100) 7.20-8.45
Finse mark (100) 68,75-71,75
Joegosl. dinar (100) 14,25-16,50
Gebeurt dit niet, dan is volgens haar
sprake van een extra-matiging voor de
Overigens stelde Boersma gisteren na
het debat te hopen, dat hij niet van zijn
nieuwe bevoegdheden gebruik zal hoe
ven te maken. Hij hoopt dat de werkge
vers en werknemers in de Stichting van
De financiële hulp gaat in op 1 janua
ri 1978 en ze geldt voor vijf jaar. Ze is
bedoeld voor de ontwikkeling van de
Portugese industrie en de modernisering
van de landbouw in dat land. Vorig jaar
al kreeg Portugal een „noodhulp” van de
EEG ten bedrage van 180 miljoen reke
neenheden (ongeveer 640 miljoen gul
den). Die hulp is bestemd voor de jaren
1976 en 1977.
DEN HAAG. De Nederlandse Unie
van Schadeverzekeraars en de Neder
landse Vereniging ter bevordering van
het Levensverzekeringswezen voeren be
sprekingen over samenvoeging van deze
organisaties. Er zijn ook besprekingen
gaande over samenvoeging van de
klachtenbureaus der beide organisaties:
de ombudsman van de levensverzeke
raars en het inlichtingen- en klachten
bureau van de schadeverzekeraars. Dit is
gisteren in de jaarvergadering van de
unie van schadeverzekeraars medege
deeld door de voorzitter, mr. H. Douwes.
Portugal zal (eveneens om zijn jonge
en nog kwetsbare industrie te bescher
men) in bepaalde gevallen nog douane
rechten op de EEG-invoer in het land
mogen handhaven. Om Portugal de afzet
op de Europese markt gemakkelijker te
maken zal de Gemeenschap sommige
douanetarieven voor Portugese produk-
ten sneller afbreken dan oorspronkelijk
overeengekomen was.
AMSTERDAM. Indonesië heeft 2,4
miljard dollar nodig om de buitenlandse
financiële verplichtingen na te komen.
Dit staat in de slotverklaring die giste
ren na afloop van de tweedaagse confe-
dentie van de Intergouvernementele
Groep voor Indonesië (IGGI), werd uit
gegeven.
De conferentie werd gehouden in het
zwaar bewaakte Amstelhotel in Amster
dam en stond onder leiding van minister
Pronk van Ontwikkelingssamenwerking.
Pronk zei dat de IGGI landen ruim 1,12
miljard dollar hebben toegezegd. Van
het benodigde bedrag komt 450 miljoen
dollar uit hulp die de landen recht
streeks aan Indonesië geven en 670 mil
joen dollar langs multilaterale weg. Ne
derland zal 45 miljoen dollar bijdragen
die al vorig jaar is toegezegd. Voor het
resterende bedrag moet Indonesië aan
kloppen bij Rusland, Koeweit. Saoedi-
Arabië en Irak.
29064
De overheid gaat dus het investeren
niet aan banden leggen. Maar de onder
neming die met haar investeringen aan
bepaalde doelstellingen voldoet, krijgt
premie. Uitgangspunt blijft de bestaande
situatie van gespreide verantwoordelijk
heid. Het bedrijfsleven wordt volop zijn
creativiteit gelaten, maar de overheid
dient een kader te scheppen, waarbinnen
de initiatieven der bedrijven kunnen
worden uitgeoefend.
Bij het scheppen van die sfeer nu gaat
de overheid trachten de ontwikkeling in
belangrijke mate in de door de gemeen
schap gewenste richting te leiden. Het
overheidsbeleid sluit aan bij de activitei
ten op het niveau van de ondernemin
gen, bedrijfstakken en degio’s. Het sti-
fnuleert die, maar reguleert en corri
geert ze ook.
Het huidige stelsel van de vrije onder
nemingsgewijze produktie blijft dus ge
handhaafd in deze regeringsvisie. Maar
gezien de verslechtering van de nationa
ls
'6
>0
DEN HAAG. Met inbegrip van bij
na 2,6 miljard gulden spaarrente hebben
de Nederlanders in het afgelopen jaar
ongeveer tien miljard gulden
9.951.000.000) gespaard, aldus cijfers
van het CBS. Hun gezamenlijke spaarte
goed bedroeg einde 1975 61.6 miljard
gulden.
Minister Pronk verklaarde dat de IG-
GI-landen vooral de moeilijkheden bij
de staatsoliemaatschappij Pertamina on
der de loep hebben genomen. Pertamina
heeft onder leiding van generaal Ibnoe
Soetowo een schuld opgebouwd van
ruim 7,5 miljard dollar. Volgens het
Indonesische delegatielid, Saleh, direc
teur van de Bank Indonesia, is deze
miljardenschuld ontstaan door roekeloze
investeringen.
73,71
1003)
157.50
174,«
443
)e 177,01
93.80
127,59
Het quartzhorioge staat sterk in de
belangstelling bij de consument. Volgens
de directie is het van groot belang dat
de consument de aankoop van dit nieu
we type horloge bij de vakhandel doet.
Goudsmit meent dat er voor juweliers
nog ruime mogelijkheden zijn. Door de
nivellering van de inkomens heeft het
patroon van de koopkracht zich gewij
zigd. De consument in de hogere inko
mensklasse heeft zijn aankopen in het
duurdere luxe artikel beperkt terwijl
anderen, wier koopkracht is toegenomen,
thans belangstelling tonen voor luxe
produkten die tot nu toe voor hen
moeilijk bereikbaar waren. Hun aanko
pen bewegen zich echter op een lager
prijsniveau.
Dat zei de minister gisteren in de
Tweede Kamer bij de behandeling van
de wijziging van de Wet op de Loonvor
ming. die het de bewindsman mogelijk
moet maken in te grijpen als het loono-
verleg tussen werkgevers en werkne
mers stukloopt. Eén van die maatregelen
die Boersma nu al voorstelde, is het
minder verhogen van de minimumlonen
per 1 juli a.s. dan aanvankelijk in de
bedoeling lag.
Heit jaar werd gekenmerkt door stag
natie in de vervoersgroei, inflatoire kos-\
tenstij gingen en ongunstige invloed van
koerswijzigingen. Hierdoor was een te
rugkeer tot een rendabele exploitatie
nog niet mogelijk.
De Tweede Kamer zal dinsdag aan
staande stemmen over de machtiging tot
ingrijpen, die Boersma vraagt. Boersma
zei te hopen dat hij dan al mededelingen
kan doen over de stand van zaken in
het sociale overleg.
Etna telt op het ogenblik ongeveer 700
werknemers. Het bedrijf wil op 1 juli de
gieterij sluiten. Daardoor zullen 191 ar
beidsplaatsen wegvallen. De vakbonden
willen pas met de directie praten over
een sociaal plan als ze de garantie
hebben dat er tot 1 juli 1977 geen
gedwongen ontslagen zullen vallen en
dat de werkgelegenheid van de overige
500 personeelsleden geen gevaar loopt.
De directie wil evenwel niet ingaan op
voorwaarden vooral van de bonden en
zij heeft aangekondigd dat ze volgende
week vrijdag ontslagvergunningen gaat
aanvragen. De bonden hebben de direc
tie nu schriftelijk laten weten dat ze
zich daartegen met „alle middelen” zul
len verzetten.
Selectieve groei betekent dat naast
reële economische groei op zich ook
andere doelstellingen even belangrijk
zijn in het geheel der economische ont
wikkeling. Het gaat er dus om een
zekere mate van economisch herstel te
verwezenlijken en tegelijkertijd maat
schappelijk gewenste zaken tot ontplooi
ing te brengen. In dit verband heeft
minister Lubbers er gisteren op gewezen
dat het niet mogelijk is (en ook niet
wenselijk) een soort .blauwdruk” te ma
ken voor de ontwikkeling van bepaalde
bedrijfstakken.
De stemmen in de Tweede Kamer
over het amendement-Barendregt zijn
nog lang niet geteld. De progressieve
partijen zijn allemaal voor het amende
ment. Zij zijn van oordeel dat deze
allerzwakste groep loontrekkers niet hel
slachtoffer mag worden van de slechte
economische situatie. De oppositiepartij
en zijn zeker tegen. Alleen in de hoek
van de christen-democratiische partijen
Drie verlangens liggen daarbij op ta
fel: de vakbeweging wil een prijscom
pensatie voor iedereen van 102 gulden,
de werkgevers wijzen dat volstrekt van
de hand, terwijl de regering zichzelf ten
doet gesteld heeft de loonkosten dit jaar
beneden de negen percent te houden. De
werknemers die ongeveer 20.000 gulden
of minder verdienen, mogen er daarbij
absoluut niet op achteruit gaan.
Ie economie op het gebied van werkgele
genheid en economische groei, is er een
overheidsaanpak nodig, die samenhan
gend is en voldoende om de ontwikke
ling een keer ten goede te doen nemen.
In de afgelopen jaren zijn maatregelen
genomen tot behoud van arbeidsplaatsen
door afzwakking van de kostenstijging.
Dit beleid wordt nu uitgebreid, door
dat naast deze steun krachtige stimulan
sen worden gegeven voor het scheppen
van nieuwe arbeidsplaatsen. Deze ver
sterking van de economie zal een .be
trekkelijk hard beleid vragen”, aldus de
regering in deze nota. Een beleid dat
alleen goed kan worden gevoerd als er
overeenstemming is over doeleinden en
maatregelen. Aan de hand van deze
kabinetsvisie zal dan ook nader overleg
met het parlement worden gevoerd.
In het jaar daarvoor werd er met
r inbegrip van 2,5 miljard gulden spaar-
rente 2,1 miljard gespaard, zodat er dus
I in feite een ontsparing van een kleine
half miljard gulden was. In 1973 bedroe-
gen de besparingen van het publiek een
Heine vier miljard gulden met inbegrip
van 2,2 miljard gulden spaarrente.
De stijging van de besparingen heeft
zich in de eerste vier maanden van dit
jaar voortgezet. Er werd ruim 2,5 mil
jard gulden meer ingelegd dan opgeno-
®en; in de eerste vier maanden van
1974 was dit verschil 1,2 miljard gulden.
De bij geschreven rente is bij deze bedra
gen niet inbegrepen.
ROTTERDAM (ANP). De in het
vierde kwartaal van 1975 ingetreden
stijgende vraag naar het gouden sieraad
heeft zich in de eerste vier maanden van
1976 voortgezet. Het is moeilijk nu al
een verwachting voor het hele lopende
boekjaar uit te spreken. De onzekerhe
den over de ontwikkeling van de goud
prijs en het feit dat de laatste maanden
van het jaar belangrijk zijn voor de
omzet vormen hiervoor een beletsel, zo
schrijft de directie van NV voorheen
Eduard Goudsmit in het jaarverlsag.
de sociale partners zal worden bevor
derd dat in de sfeer van de arbeidsvoor
waarden een verdere bijdrage aan de
werkgelegenheid wordt geleverd. Met
name de ontwikkeling in de tweede
helft van dit jaar is hierbij van door
slaggevende betekenis. Gemikt wordt dus
op een werkloosheidspeil van 150.000 in
1980
De uitvoeringstermijn van het
werk is vier jaar. Het uitbaggeren
van de haven en het opspuiten van
de benodigde terreinen, het zgn. natte
deel van het werk, werd in het
najaar van 1975 reeds opgedragen aan
de Hollandsche Aanneming Maat
schappij (HAM), eveneens een werk
maatschappij van de HBG, en een
Belgische partner. Hiermee was toen
een som van 1,7 miljard gemoeid.
Minister Boersma zegde de Kamer, in
casu de PvdA’er Jaap van der Doef. toe
dat eventuele maatregelen van de rege
ring als het sociaal overleg stukloopt,
eerst onderwerp zullen zijn van overleg
met de Tweede Kamer. Van der Doef
had dat als voorwaarde gesteld, wilde
zijn fractie akkoord gaan met de wijzi
ging van de Wet op de Loonvorming, die
de bewindsman een instrument moet
geven om in te grijpen in de lonen.
RIJSWIJK (ANP). Een joint
venture bestaande uit de Westduitse
bouwonderneming Philipp Holzmann
AG, het Griekse aannemingsbedrijf
Archirodon SA en Interbeton BV, een
werkmaatschappij van de Holland
sche Beton Groep NV (HBG), heeft
van de regering van Saoedi-Arabië
opdracht gekregen voor de bouw van
een complete haven in Damman aan
de oostkust van het Arabische schie
reiland. Met de order is een bedrag
van ruim 3 miljard gemoeid. Het
deel van Interbeton hierin bedraagt
bijna 1 miljard, zo heeft de HBG
bekendgemaakt
Aan de conferentie namen deel dele
gaties van Australië, Oostenrijk, België,
Canada. Frankrijk, West-Duitsland,
Nieuw Zeeland, Zwitserland, Italië, Ja
pan, Nederland. Engeland en Amerika.
Denemarken en Noorwegen stuurden
„Ook rem
minimumloontrekkers. Deze matiging
kan oplopen tot meer dan 200 gulden.
Voor Nel Barendregt was dit onaan
vaardbaar. Minister Boersma zei donder
dag in de Kamer de matiging van de
minimumlonen noodzakelijk te achten,
gezien de sterke groei gedurende de
laatste jaren. Hij rekende het parlement
voor, dat de minimumlonen de laatste
vier jaar met enkele procenten per jaar
meer reëel gestegen zijn dan de andere,
zgn. „contract-lonen”. Als de regering de
minimumlonen nu niet laat meematigen,
dan zullen deze in 1976 stijgen mei
ongeveer 13 procent, terwijl een loon
somstijging van 9 procent voor de rege
ring het maximaal aanvaardbare is.
BRUSSEL (ANP). De Europese Ge
meenschap en Portugal zijn het eens
geworden over een verruiming van de
vrijhandelsovereenkomst die in 1972
werd gesloten. Een woordvoerder van de
Europese Commissie deelde mee dat de
nieuwe overeenkomst onder meer finan
ciële hulp voor Portugal inhoudt van
230 miljoen Europese rekeneenheden, dat
is ongeveer 750 miljoen gulden.
percent van 2119,6 miljoen tot 2313
miljoen. Het bedrijfsresultaat was f 0,6
miljoen negatief (v.j. 57,9 miljoen ne
gatief), maar door een verlies op overige
posten kwam het eindresultaat op f 18,6
miljoen negatief terecht. Per aandeel
komt het verlies neer op 5,99 (v.j.
21.05).
AMSTELVEEN (ANPDe KLM
heeft in het op 31 maart afgesloten
boekjaar 1975-1976 aanzienlijk betere re
sultaten behaald maar is hiermee nog
niet uit de rode zone geraakt. Tegenover
65,4 miljoen in het voorgaande boek
jaar werd nu 18,6 miljoen verloren,
toe te schrijven aan verliezen op deelne
mingen en enkele incidentele posten, zo
heeft de maatschappij bekendgemaakt.
O
