Vorster spreekt met Kissinger
in het Beierse woud
Westduitse
Fronten in Libanon
douaniers
hadden rustige dag
gearresteerd
in DDR
Opvallend
Church acht Italiaanse
president niet schuldig
Spaans blad meldt anti
Arias-Navarro actie
Buitenlandse
bezoekers niet
meer naar Mao
Indonesië laat voor eind 1978
alle politieke gevangenen vrij
A
A
AMALRIK
Franjieh zou instemmen met vredesmacht
toont
Lockheed-rel zou communisten doen winnen
Gevaarlijke raketten
in W.-Duitsland gestolen
MANSHOLT
Verzet tegen hervormingsplannen
op ILO-congres in Genève
door mco
scheepmaker
Bekendmaking
ri
WOENSDAG
1976
1 6
JUNI
3
BINNEN-
EN
BUITENLAND
J
gst
Ambrosio
uto
log
J
nd”
ken
7'
rten
ater
Bob
king
Chili
s
<r•'•smrS1 té
j
(Van onze redacteur in Bonn)
KISSINGER
het
.•A
Voor het overige is de politiek van de
Bondsregering erop gericht met iedereen
gesprekken te voeren wanneer daardoor
de ontspanning wordt gediend, aldus de
spreker van het ministerie van buiten
landse zaken.
een
een
sge-
loge
ring
ken-
■val-
eren
rd en
Later werd gemeld dat Franjieh zijn
toestemming gegeven zou hebben tot het
zenden van een pan-Arabische vredes
macht. Riad is inmiddels naar Damascus
teruggekeerd. Hij zei dat de besprekin
gen in Beiroet zullen worden voortgezet
en noemde het resultaat van zijn onder
houd bemoedigend.
In Jeruzalem waarschuwde de Israëli
sche premier Rabin, voor „de gevaren
die kunnen ontstaan wanneer Libanon
een door terreurorganisaties of een door
Syrië beheerst land zou worden”.
een eigen hervormingsprogram opstellen
en peilen of daar voor een meerderheid
in de Cortes te vinden is, aldus deze
zegsman.
gis-
kend
gens
g en
>t 18
e eis
Joe-
Z3 in
loten
ge-
jwen
rvol-
zaak
ideld
r het
zaar-
1. De
reten
er in
otre-
■eni-
baar
een
door
zijn
m te
rreeg
haar
;en-
zes
roor
?erd
ak-
>nt-
van
■ken
itel.
ing-
en
ens
de-
aar
ter-
De
niet
■va-
een
ini-
che
dat
on
teer
ring
eeft
Ma-
;de-
?en-
uur
leur
van
Ber-
ister
het
huis
ouw
loeg
ders-
l en
34
cht
?en
op
al
len
oor
ers
lil-
ng-
ers.
de
ve-
ndt
uur
Do
Ivis
BEIROET (DPA, Reuter) De toestand in Libanon was gisteren rustig
aan de fronten. De pogingen tot het laten optreden van een pan-Arabische
vredesmacht hebben nog geen succes gehad. De secretaris-generaal van de
Arabische liga, Mahmoed Riad, heeft daar gisteren in de buurt van Beiroet
over gesproken met leidende rechtse politici, die sceptisch staan tegenover
een dergelijke vredesmacht.
lijst"
isatie
ie in
jO is
niet
-nati-
m de
ndere
zijn
iopië.
■laten
van
i de
heb-
■hou-
rheid
n fi-
is de
ds 15
:ings-
Dat er conferenties van ambassadeurs
van andere landen in de Bondsrepubliek
plaatsvinden en daaraan de minister van
buitenlandse zaken van het betreffende
land deelneemt, is diplomatiek gezien
niet buitengewoon. Hoewel de deelne
ming van premier Vorster aan de confe-
MADRID (UPI). Het liberale dag
blad El Pais maakte gisteren op de
voorpagina melding van een campagne
van rechtse groeperingen, economische
belangen en technocraten om de rege
ring van premier Arias Navarro ten val
te brengen. De campagne zou op gang
zijn gekomen nadat hervormingsplannen
van de regering op verzet van de Cortes
en van de „Movimento” nog steeds de
enige legale partij stuitten.
MÜNCHEN (DPA). De veiligheids
dienst van het Amerikaanse leger en de
Westduitse politie zoeken al zes dagen
vergeefs naar 15 zeer explosieve een-
mansraketten die bepantsering kunnen
doorboren en die sinds vorige week vrij
dag verdwenen zijn uit de wapenopslag
plaats van een Amerikaanse eenheid bij
Bad Kissingen. Vermoed wordt dat dit
de grootste raketdiefstal in West-Duits-
land zal blijken.
schuwd dat z’n land onherroepelijk op
de zwarte lijst zou komen als er geen
verandering in de situatie kwam.
Tot ieders tevredenheid deed Abdul
Samil dan ook de officiële toezegging
dat voor het einde van dit jaar twee en
een half duizend politieke gevangenen
vrij zouden komen en nog voor het
einde van 1978 alle politieke gevangenen
berecht en vrij zouden zijn. Hij zei ook
dat het internationale rode kruis toege-
In Londen is mevrouw Gertrude Shil
ling een van die mensen, die graag een
beetje anders willen zijn dan anderen.
Zij bereikt dat door geheel gekleed te
gaan in een zilverpapierkleurige uitrus
ting, waartoe een kruising tussen een
paraplu en een parasol behoort, voorzien
van een soort antennes die de toekomst
helpen voorspellen.
>ordt
vijf-
geo-
vele
eest.
i in
jeel-
Riad heeft ook gesproken met de de
missionaire president, Soeleiman Fran
jieh, minister van binnenlandse zaken
Camille Sjamoen om toestemming tot
het optreden van de vredesmacht te
verkrijgen. De christelijke militie telt
naar schatting 15.000 man.
laten zou worden om de gevangenissen
te bezoeken en dat de regering over de
hele linie naar een groter respect van de
menselijke vrijheden zou streven.
De ILO-commissie verzocht de Indo
nesische regering volgend jaar een rap
port uit te brengen over de emaakte
vorderingen, want schone beloften om
aan de zwarte lijst te ontsnappen zijn
onvoldoende. Minister Pronk van Ont
wikkelingssamenwerking die hier in
Genè ve is voor de Werkgelegenheids
conferentie, toonde zich bijzonder blij
met de toezegging van de Indonesische
regeringsvertegenwoordiger.
Tijdens zijn reis door Indonesië had
hij bij de autoriteiten duidelijk laten
doorschemeren dat ontwikkelingshulp op
losse schroeven zou komen te staan
wanneer de menselijke vrijheden niét
zouden worden gerespecteerd.
De Westduitse minister van buiten
landse zaken, Genscher, zal tijdens de
hoffelijkheidsvisite van Vorster op bui-
J
Mansholt leek een nette recommanda
tie. Of dat de doorslag heeft gegeven, of
alleen maar de druppel was die de
gloeiende plaat deed overlopen, valt
moeilijk te beoordelen, maar het zal
zeker hebben meegeholpen de Russische
autoriteiten over hun aarzelingen heen
te helpen. De aarzeling van: waar kan
hij het minste kwaad?
Als symbool van onderdrukking in de
USSR, met voortdurende publiciteit rond
zijn persoon in West-Europa waar we
net bezig zijn het communisme als een
bruikbare coalitiepartner voor socialisten
en christen-democraten af te schilderen?
Of als immigrant in wat hij zelf zijn
„tweede vaderland” noemt, losgeweekt
van zijn land van herkomst en gecon
fronteerd met allerlei misstanden die
daar weer heersen, en waar hij naar de
aard van het beestje dan ook niet zijn
mond over zal houden? Blijkbaar is de
keus ten slotte toch op het laatste geval
len.
tenlandse zaken de gelegenheid te baat
nemen met Vorster mogelijkheden voor
vreedzame oplossingen van het apar-
theidsvraagstuk te bespreken. Waar
schijnlijk zai Genscher er verder op
wijzen, dat de Zuidafrikaanse ambassa
deur in Bonn, Donald Sole, door wat
lichtvaardige uitlatingen tegenover de
leden van de Bondsregering zichzelf in
een wat kwaad daglicht heeft gesteld.
ontmoeting van racisten gesproken. De
Bondsregering heeft dit met klem van
de hand gewezen. Een woordvoerder van
buitenlandse zaken maakte gisteren dui
delijk dat aan de houding van Bonn
tegenover de Zuidafrikaanse apartheid
spolitiek niet kan worden getwijfeld. De
Bondsregering heeft de resolutie van de
Verenigde Naties tegen de apartheidspo
litiek van Zuid-Afrika ondersteund, ver
klaarde hij.
Dat de Zuidafrikaanse regeringsleider
naar de Bondsrepubliek komt, gebeurt
op wens van Kissinger, die gezien zijn
tijdsbestek de ontmoeting in West-Duits-
land zal laten plaatsvinden. Ook hierte
gen kon de Bondsregering naar goed
internationaal gebruik geen bezwaren
voortbrengen, maar men steekt niet on
der stoelen of banken, dat men met dit
spectaculaire bezoek van Vorster niet
bijster ingenomen is. Vooral niet omdat
zijn komst op een tijdstip plaatsvindt,
waarop men in Bonn bezig is de relaties
met de Afrikaanse volkeren te verbete
ren.
We mogen rustig aannemen dat de
druk van werknemerszijde in de com
missie een zekere invloed heeft gehad op
de toezegging om politieke gevangenen
die dwangarbeid moeten verrichten -
vrij te laten. Daarbij komt de speciale
rol die onze ex-minister van sociale
zaken Gerard Veldkamp als voorzitter
van deze commissie speelde. Veldkamp
had de Indonesische regeringsvertegen
woordiger er herhaaldelijk voor gewaar-
Het initiatief tot de actie tegen Arias
Navarro zou zijn genomen door politici
die belangrijke economische belangen
vertegenwoordigen, onder wie leidende
technocraten uit Opus Dei, een invloe
drijke katholieke lekenorganisatie. El
Pais noemt met name de „drie Lopezen”:
ex-minister van buitenlandse zaken Gre
gorio Lopez Bravo, ex-minister van eco
nomische zaken en van buitenlandse za
ken Laureano Lopez Rodo en ex-minis-
ter van industrie Jose Marla Lopez de
Letona. Tegen het eind van de jaren
zestig recruteerde Franco veel van zijn
„technocraten” uit Opus Dei-gelederen.
Lopez de Letona, „die groot prestige
geniet in het Zarzuela paleis” (van ko-
ning Juan Carlos) wordt genoemd als
mogelijk kandidaat voor het premier
schap.
Een niet-genoemde regeringsfunctio
naris zei dat er wel enige waarheid kan
schuilen in het bericht in El Pais. Hij
noemde ex-minister van openbare wer
ken Federico Silva Munoz als mogelijk
leider van de Anti-Ariascoalitie. Silva
Munoz, die nu aan het hoofd staat van
een christendemocratische groepering
(Democratische Unie van Spanje) geniet
de steun van Westduitse christendemo
craten. De Anti-Ariasgroep zal mogelijk
De Italiaanse
vleesimporteur
Guiseppe Ambro
sio is gisteren
door de politie
van Rome bevrijd
uit een flatwoning
bij het Colosseum
De man werd
dinsdag ontvoert}.
Zijn ontvoerders
hadden gedreigd
hem te doden, als
71 slagerijen in
Rome hun vlees
vandaag niet voor
een vierde van de
gangbare prijs
zouden verkopen.
Op de foto toont
Ambrosio de
ketting waarmee
hij aan een bed
vastgebonden was.
Inmiddels heeft
de Rómeinsè'
politie ook het
vlees in beslag
genomen, dat
klaar hing om
volgens de eisen
van de ontvoer
ders verkocht te
worden.
a
VORSTER
rentie van ambassadeurs niet in deze
lijn past, heeft de Bondsrepubliek geen
principiële bezwaren tegen zijn aanwe
zigheid.
PEKING. Mao Tse-Toeng, voorzit
ter van de Chinese communistische par
tij, zal geen bezoekers uit het buitenland
meer ontvangen. In een officiële verkla
ring van het Chinese ministerie van
Buitenlandse Zaken, gisteren in Peking
tepubliceerd, wordt gezegd dat Mao
druk bezig is met zijn werk en boven
dien op te vergevorderde leeftijd is.
In Peking heeft het feit dat Mao de
president van Madagascar, Didier Ratsi-
raka, die een officieel bezoek van vijf
dagen aan China heeft gebracht, niet
ontvangen heeft, tot speculaties geleid
over de gezondheid van de Chinese par
tijleider.
De laatste foto’s van Mao die tussen
1974 en 1975 minstens een beroerte heeft
gehad, zijn op 27 mei na een onderhoud
met president Zoelfikar Bhoetto van Pa
kistan vrijgegeven. Mao maakt op deze
foto’s een zeer broze indruk. Alle men
sen die hem tot die datum bezochten,
verzekerden echter dat de geestkracht
van de Chinese partijvoorzitter ongebro
ken was. Wel had men geconstateerd dat
hjn spraakvermogen flink gestoord was.
Mao is nu 82 jaar.
Maar ja, er is ergens een grens aan je
weerstand. Als je na zoveei jaren kamp
en verbanning opnieuw wordt gedwon
gen gescheiden van je vrouw en vrien
den te wonen, en je bij elk (klandestien)
bezoek aan Moskou wordt opgepakt, on
dervraagd en bedreigd met arrestatie,
verdwijnt langzamerhand de zin van het
blijven. Na minstens een jaar lang ge
weigerd te hebben een visum voor Israel
aan te vragen omdat hij zelf geen jood
is en zijn vrouw een moslim, heeft hij
zich nu dan toch een visum voor Israel
laten aanleunen om op die manier naar
Nederland te kunne komen.
Dat zat overigens al enkele maanden
in de pen. De Partij van de Arbeid, die
in de personen van Ed van Thijn en
Harry van den Bergh achter de scher
men in Moskou sterke druk op de Rus
sische autoriteiten hebben uitgeoefend
om Andrej en Gjoezelj vrij te laten,
charterden een paar maanden geleden
dr. Sicco Mansholt toen uit Moskou
bericht werd dat de Amalriks voor een
uitreisvergunning naar Nederland een
persoonlijke uitnodiging van een Neder
lander dienden te hebben.
1
Het bezoek van Vorster aan de Bonds
republiek heeft vooral in de pers van de
communistische landen ongunstige com
mentaren gekregen. Er wordt over een
door de Bondsregering goedgekeurde
BONN (DPA). Twee Westduitse
grenswachten zijn gisteren bij de grens
tussen de DDR en de Bondsrepubliek
nabij het plaatsje Thüringen door Oost-
duitse soldaten gearresteerd en naar
DDR-grondgebied gebracht.
Ook de Libische premier, Jalloud,
heeft gisteren weer moeite gedaan voor
de vredesmacht, die volgens Riad zes tot
I tienduizend man zal tellen. Jalloud
I sprak met de nieuw gekozen president
van Libanon, Elias Sarkis. Hij heeft tot
dusver evenmin iets concreets bereikt.
Uit Washington werd gisteren gemeld
Church werd in zijn uitspraak pro
Leone gesecondeerd door collega Charles
Percy, het „zwaarste” republikeinse lid
van de commissie.Church zelf is demo-
craat.Bij het onderzoek is komen vast te
staan dat Lockheed in Italië op hoog
niveau steekpenningen heeft betaald
vanwege een aan het bedrijf gegunde
levering van Hercules-vrachtvliegtuigen
(Van onze redacteur in Genève)
GENEVE Indonesië is net niet op de zwarte lijst van internationale arbeids
organisaties (ILO) gekomen. De Indonesische regeringsvertegenwoordiger Abdul Samil
verklaarde in de commissie voor toepassing van arbeidsverdragen dat voor eind 1978
het probleem van de politieke gevangenen volledig opgelost zal zijn. Een onafhan
kelijke groep deskundigen had al verscheidene malen geconstateerd dat Indonesië het
verdrag schond dat dwangarbeid verbiedt. Op basis van deze conclusie heeft de
commisie van de ILO-conferentie gedreigd Indonesië op de zwarte lijst te plaatsen.
Volgens Oostduitse lezing zouden de
gewapende Westduitsers „zich provoce
rend gedragen hebben”. De Westduitse
minister van Binnenlandse Zaken. Wer
ner Maihoeffer, wees deze beschuldiging
krachtig van de hand. Volgens de DDR-
klacht zouden zij zich op het moment
van hun arrestatie op Oostduits grond
gebied hebben bevonden.
De twee grenswachten deden hun ron
de langs de grensafscheiding en hun
vermissing werd pas opgemerkt toen ze
niet zoals was afgesproken bij hun
dienstwagen terugkeerden. De betrekkin
gen tussen de DDR en de Bondsrepu
bliek zijn momenteel uiterst gespannen
nu Oost-Duitsland de uitlevering eist
van de gevluchte Oostduitser Werner
Weinhold, die bij zijn „ontsnapping”
twee Oostduitse soldaten gedood zou
hebben.
Een Westduits gerechtshof bepaalde
gisteren dat de 26-jarige Wenner Wein
hold niet uit noodweer handelde toen hij
bij zijn vlucht naar West-Duitsland op
twee leden van de Oostduitse grens
wacht schoot.
Vrijdag had het gerechtshof bepaald
dat Weinhold weer de gevangenis in
moet. Het hof vernietigde het besluit
van een lagere rechtbank in Essen die
Weinhold wegens gebrek aan bewijs op
vrije voeten had gesteld.
BONN. De Zuidafrikaanse premier
Vorster zal zich van 20 tot 22 juni in
Bonn ophouden. Weliswaar niet als gast
van de Bondsregering, maar als leider
van een conferentie, maar als leider van
een conferentie van Zuidafrikaanse am
bassadeurs in Europa. Aansluitend ont
moet hij in een nog niet met naam
genoemde plaats in het Beierse woud de
Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken, Henry Kissinger.
Het ziet er dus naar uit dat Andrej en
Gjoezelj Amalrik eind juni naar Neder
land komen. Dat is zowel goed als slecht
nieuws. Goed nieuws omdat hij dan
eindelijk de kans krijgt een normaal
leven op te bouwen, zonder er rekening
meer te hoeven houden dat hij ieder
ogenblik opgepakt kan worden (bijna
had ik per ongeluk „zonder angst te
hoeven hebben” geschreven, maar hij
was nu juist degenen die op een goede
dag besloot de angst af te zweren, waar
door hij zichzelf geestelijk immuun
maakte voor iedere vervolging en alle
treitert jen van de Sowjet-autoriteiten).
Maar het is ook slecht nieuws omdat
hij feite zijn land niet uit wou, en
ondanks verbanning naar Siberië (lees
het o zo leesbare „onvrijwillige reis”
naar Siberië), concentratiekamp streng
regime gevolgd door opnieuw verban
ning, en ten slotte de „kleine verban
ning” waarbij hij na zijn terugkeer uit
Siberië gedwongen werd in een plaatsje
100 kilometer van Moskou te wonen,
besloten had het regime te verduren,
zijn eigen weg te gaan en met de hem
eigen menselijke waardigheid een gees
telijk onneembaar fort rondom zichzelf
en Gjoezelj op te bouwen, om op die
manier te trachten van binnenuit de
Russische maatschappij te veranderen in
een leefbare gemeenschap.
Ik heb zelf een beetje moeite met deze
omschrijving, de woorden hebben de
neiging als luchtballonnen van de aarde
op te stijgen, terwijl het voor Amalrik
zelf allemaal een gewone zaak is, die
niet opgeblazen hoeft te worden. Hij is
niet, zoals Solzjenitsyn, een indrukwek
kende figuur qua uiterlijk en gedrag.
Hij is vrij klein, iets kleiner dan zijn
vrouw, draagt een bril en zijn scheiding
rechts, en zijn haar is gewoon kort, met
een enigszins opbollende kuif naar links
(ik beschrijf nu een foto van hem en
Gjoezelj die hij me vorig jaar via via
toestuurde en waarop zij in juli 1974 in
Magadan tijdens hun verbanning naar
Siberië staan afgebeeld, vermoedelijk bij
de bezichtiging van een schilderijenten
toonstelling aldaar, want een van de
schilderijen waar ze voor staan is duide
lijk van Gjoezelj» hand, het andere dui
delijk niet, er zitten op de lijsten pa
piertjes geplakt met vermoedelijk titel
en maker, ze zijn allebei op hun paas-
best uitgedost, hij met das en pullover
en zij met een fraaie lange ketting op
haar coltrui). Dit hele tafereeltje kan
intussen als illustratie dienen voor het
feit dat „verbanning naar Siberië”, hoe
onaangenaam ook en hoezeer ook
inbreuk op iemands privetleven, toch
vorm van normaal leven is, zij het met
meldingsplicht en met de onmogelijk
heid er weg te gaan. Maar het is toch
iets heel anders dan het kampleven,
omdat je je vrouw kan laten overko
men, ergens onderdak en een baantje
zoeken mag en blijkbaar ook tentoon
stellingen kunt bezoeken.
voor de luchtmacht. Uit onthullingen en
geruchten daarna bleek dat het geld zou
zijn uitgekeerd aan of via iemand die
wordt aangeduid als de „Antilope-knoei-
er”. Met dat alias zou een oud-premier
worden bedoeld.De huidige president,
een Christen-democraat, was vroeger
premier. Behalve Leone’s naam is ook
die van zijn partijgenoot Mariano Ru
mor gevallen. Deze is thans minister van
buitenlandse zaken en was net als Leone
vroeger premier.De verklaring van
Church en Percy houdt rechtstreeks
verband met de Italiaanse verkiezingen
van a.s. zaterdag. De heren gaven dat
zelf toe. Hun collega senator John Pas
tore waarschuwde vorige week dat de
Italiaanse communisten verkiezingsmunt
zouden trachten te slaan uit het gelegde,
maar onbewezen, verband tussen Leone
en het Lockheed-schandaal.
dat de V.S. geen instemming hebben
getoond met de inmenging door Syrië in
Libanon en dat Washington daar niet
over is geraadpleegd en evenmin van op
de hoogte was gesteld. Een woordvoer
der van het ministerie van buitenlandse
zaken zei dat gewapende interventie het
gevaar inhoudt van een „regionale oor
log”.
De blokkade van Beiroet en Sidon
duurt inmiddels voort. Er is nauwelijks
benzine in deze steden te kirj gen en de
mensen staan er uren in de rij voor
brood. Pro-Syrische militairen die een
controlepost ten zuiden van de hoofdstad
bezetten laten wel kleine vrachtwagens
met fruit en groente door.
De kustweg tussen Beiroet en Sidon
wordt door de linkse Libanezen en de
Palestijnen versterkt om tegen een Syri
sche opmars naar Beiroet vanuit het
zuiden te kunnen vechten.
Over de bergen lopen echter andere
wegen die niet langs Sidon gaan, waar
de Syriërs bij een aanval eveneens ge
bruik kunnen maken.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Defensie zei
maandag dat zeven Amerikaanse oor
logsschepen die eerder deze maand wa
ren teruggetrokken naar het oosten van
de Middellandse zee bij Libanon zijn
teruggekeerd. De schepen waren er aan
vankelijk heen gezonden om Amerika
nen en anderen te kunnen evacueren
wanneer de burgeroorlog in Libanon nog
erger zou worden.
Een van deze zeven schepen is het
hefschroefvliegdekschip Guadalcanal.
Een achtste schip, het vliegdekschip
America, koerst eveneens in het oosten
van de Middellandse Zee.
Uit Genève meldde het Rode Kruis
gisteren dat de blokkade in Libanon op
dringend verzoek van de PLO zal wor
den verzacht en dat het Rode Kruis
medicamenten mag vervoeren en vrou
wen en kinderen van levensmiddelen
zullen worden voorzien.
Het Rode-Kruiswerk wordt echter
door geldgebrek bemoeilijkt. Het had in
mei om 21 miljoen Zwitserse frank ge
vraagd, maar tot dusver is slechts
575.000 frank ontvangen, namelijk
350.000 van Qatar en 220.000 van Noor
wegen.
WASHINGTON (UPI) President Gi
ovanni Leone van Italië is, althans voor
zover Amerikaanse onderzoekers hebben
kunnen nagaan, op geen enkele wijze
betrokken geweest bij het in zijn land
spelende onderdeel van de internationaal
wijdvertakte Lockheed -steekpenninge-
naffaire.Dit is gisteren in Washington
meegedeeld door Frank Church, voorzit
ter van de senaatscommissie die
schandaal indertijd heeft onderzocht.
