Regeringsprogramma Helmut
Schmidt aangenomen door
SPD-congres in Dortmund
President Ciscard d'Estaing:
Koninklijk huwelijk
in Zweden succes
CURACAO
ZONDER
WATER
Politici op
Jamaica
Hotelprijzen in
gearresteerd
Spanje verhoogd
„Nauwere Brits-Franse
A.I
contacten wenselijk”
1
oella
0
F
STEMMEN VERLIEP ZONDER INCIDENTEN
STUKSLAAN
TWAALF GULDEN
Silvia Sommerlath nu koningin
REPRODUCTIE
door nico
scheepmaker
A
u
ÉL b
w
ei
MAANDAG
2 1
JUNI
19 7 6
BINNEN- EN BUITENLAND
3
"in
1
n
e
n
;n
Haalbaar
1)
2)
Afkeer
ut
- LONDEN (Reuter). De Franse
president, Giscard d’Estaing, heeft
gisteren in een televisie-vraagge-
sprek gezegd, dat hij zou willen dat
de Brits-Franse betrekkingen op
hetzelfde niveau zouden komen als
die tussen Parijs en Bonn.
n,
id
te
•h
?el
de
in
ner
>11-
De
■ed,
ur-
ge-
er-
op
be
at,
jen
ens
er-
ier,
ge
I
(Van onze redacteur in Bonn)
DORTMUND Vrijheid, zeker
heid en sociale democratie. Deze
drie begrippen vormen te zamen het
Modell Deutschland, waarmee de
Westduitse sociaal-democratische
partij SPD de verkiezingen ingaat.
Volgens voorzitter Willy Brandt,
die zaterdag met een welhaast filo
sofische redevoering het tweedaag
se verkiezingscongres van zijn par
tij afsloot, is alleen een regerings-
combinatie van sociaal-democraten
en liberalen in staat sociale en gees
telijke vrijheid in de Bondsrepu
bliek te waarborgen.
ROME (UPI, Reuter, DRA, ANP) De Italianen zijn gisteren in groten
getale naar de stembus gegaan voor de verkiezing die beschouwd wor
den all de grootste bedreiging voor de regerende christen-democraten door
de communisten in de na-oorlogse geschiedenis. De mogelijkheid om stem
men uit te brengen eindigde vandaag om 13.00 uur en de eerste resultaten
zouden rond 17.00 uur bekend zijn. Morgenochtend vroeg zullen de Italia
nen weten of de christen-democraten hun reeds 31 jaren durende greep
op de macht hebben behouden of dat zij verslagen zijn door de communis
ten die gisteren op de kiezers een beroep deden hun besluit te nemen
„zonder vrees voer het nieuwe”.
Cög,
■w,
J
Grote opkomst bij spannende
verkiezingen in Italië
s
Terwzjl
id
ie
1
de
van
Strenge veiligheidsmaatregelen waren
gisteren genomen om een rustige gang
naar de stembus te verzekeren.
g
e
e
e
e
k
Q
lT
g
n
P
ts
T
e
n
id
4
ift
al
id
:fs
.et
lie
en
iet
lo.
de
it-
Q
Q
ij
in
en.
el-
ret
■lts
eft
le
ser
>e-
in-
vel
:en
ae-
:en
jke
o’n
ys-
300
ge-
im
n-
en
op
n-
*1-
is
en
de
.in
de
K>r
Ier
je
in
(ek
rt-
>r-
01-
og
st-
■g-
n-
«-
<ij
'a-
dit
ad
st-
Op het congres werd door vrijwel alle
sprekers de nadruk gelegd op datgene
wat de huidige regeringscoalitie van so
cialisten en liberalen sinds 1969 had
bereikt. Met daarbij de toevoeging dat
„men op de ingeslagen weg moet voort
gaan”. De heftigste discussie ontspon
MADRID (REUTER). De hotels in
Spanje mogen hun prijzen met maxi
maal 20 percent verhogen. De minister
voor het toerisme, Adolfo Martin Game-
ro, die dit bekendmaakte, zei dat de
prijsverhoging niet is toegestaan voor
reeds geboekte reserveringen. De rege
ringsmaatregel, die nog door het parle
ment moet worden behandeld, zal vol
gens de minister vermoedelijk binnen
een maand van kracht worden.
In het grootste deel van Italië was het
gisteren zonning en heet weer. In de
eerste vier uur na het openen van de
Niet de christen-democraten met hun
leuze „Vrijheid! in plaats van socialisme”,
en zeer zeker ook niet de dansers ron
dom het gouden communistische kalf,
want „hun zgn. socialisme van het DDR-
type heeft met vrijheid net zoveel van
doen als een os met pianospelen”, aldus
Brandt.
Als ik voor de keus word gesteld naar
een goede film te gaan of naar een
veiling, kies ik in negen van de tien
gevallen voor een veiling. Het is me dan
ook een raadsel dat veilingen niet veel
meer bezocht worden door huisvrouwen,
gepensioneerden en werklozen, want
waar kan je de dag prettiger stukslaan
dan daar? Je zit droog in een beschaafde
omgeving, je ziet heel wat voorwerpen
aan je voorbijtrekken (meer dan de
lopende band van Mies kan bevatten),
soms is er sprake van een zekere span
ning als twee mensen tot het uiterste
doorbieden, en je kan ook nog wel eens
lachen of grinniken. En dan zwijg ik
nog maar over de mate waarin je je op
veilingen kan verbazen, bijvoorbeeld
over de hoge prijzen, of over de lage
prijzen.
wonen,
om hun
De toepsraak van de vroegere bonds
kanselier was nauwelijks sterk gericht
op de oplossing van concrete problemen
als bijvoorbeeld de werkloosheid. Na
tuurlijk, werkloosheid mag in de woor
den van Brandt geen noodlot zijn en
daarom is volledige werkgelegenheid
veruit het belangrijkste doel van de
economische politiek van de SPD. Maai
de voorzitter gaf behalve algemene be
schouwingen geen specifieke ideeën over
hoe dat dan moet worden bereikt.
regering de laatste achttien maanden
niets anders had gedaan dan de over
heidsuitgaven te verhogen en dat daar
door de recessie toch was overwonnen.
Het voorstel werd met grote meerder
heid afgewezen.
Hier en daar viel tijdens en na het
congres te beluisteren dat de sociaal
democraten eigenlijk geen echt eigen
verkiezingsprogramma hadden opgesteld,
maar al bij voorbaat allerlei concessies
aan de liberale FDP hadden gedaan.
Alleen kan de SPD immers niet de
meerderheid halen en daarom moeten de
socialisten de huidigle coalitie met de
liberalen handhaven, willen ze ook na 3
oktober weer regeren.
Als ik overigens de gave had om
schilderijen te vervalsen, zou ik geloof
ik eerder gokken op namaak-W. H. P. J.
de Zwarts (die momenteel goede prijzen
maken, al schieten ze niet de sterren uit
de hemel) dan op Vermeers op Breit
ners. Toen ik een tijdje geleden rond
keek in een van die antiekpakhuizen in
Londen en mijn blik getroffen werd
door een wel aardig koetje-in-weiland-
schilderij met Hollandse inslag, besefte
ik opeens hoe groot de verleiding zou
zijn geweest het voor 70 pond te kopen
als ik er de signatuur van J. J. van de
Sande Bakhuyzen onder had gezien.
„Deze uitstekende middenmoter kennen
ze hier natuurlijk niet, de sufferds”, zou
ik gedacht hebben, en ik zou meteen
mijn slag hebben geslagen, om pas thuis
tot de ontdekking te komen dat het een
handige vervalsing was. Op genoemde
veiling van Mak van Waay nam veiling
meester Glerum alsnog een Hobbe Smith
en een Toorop terug, omdat de originali
teit hem ondanks de handtekeningen
hoogst twijfelachtig leek. In die klasse
glipt er nog wel eens iets tussendoor,
want ook veilingmeesters zijn niet on
feilbaar. Zoals wel bleek toen Glerum
een aquarel an 54,5 bij 39 cm, getiteld
„Koeien aan een rivier” (vanwege zijn
kwaliteit in de catalogus afgebeeld) van
J. M. Vrolijk uit de vaart nam. Twee
andere aquarellen van dezelfde Vrolijk
brachten 850 en 800 gulden op, maar de
mooiste, afgebeelde was (zoals Glerum
onder grote hilariteit mededeelde), „een
reproduktie en werd abusievelijk in de
catalogus afgebeeld door onze experts”.
in Rome op
Zonder veel wijzigingen is het door
bondskanselier Helmut Schmidt ontwor
pen regeringsprogramma 1976-1980 door
het verkiezingscongres overgenomen.
Enkele punten, zoals de medezeggen
schap (de SPD streeft naar een vorm die
werkgevers en werknemers evenveel te
zeggen geeft) en het aanmelden van
investeringen zijn wat aangescherpt. De
geest van het programma is er niettemin
overwegend een van gematigdheid.
Daar staan dan weer uitschieters naar
boven tegenover. Wel eens van M. Sijs
gehoord? Toch brachten zijn drie aqua
rellen van zeilende botters op de Zuider
zee respectievelijk 2900 gulden, 4600 gul
den en 3400 gulden op. Jan Sierhuis, die
het risico had genomen zelf aanwezig te
zijn, kwam ook nog niet zo gek weg met
500 gulden voor een fabrieksgebouw
(zwart en gekleurd krijt) itl 954, en 260
gulden voor een gouache uit 1969, al zal
geen galerie genegen zijn zijnwerkvoor
die prijzen te verkopen. Ik had in een
klap rijk kunnen zijn als ik bijtijds
toegeslagen had bij een potloodtekening
van Antonio Segui van 1970, die voor
170 gulden werd afgehamerd. Even later
kwam de heer Funke van Galerie T.
binnen, die Segui (momenteel een van
de hoogst aangeslagen hedendaagse kun
stenaars) in Nederland geïntroduceerd
heeft. Hij bleek niet geweten te hebben
dat er iets van Segui geveild werd. „Had
ik hem voor die prijs moeten kopen?”,
vroeg ik, het antwoord al wetend. „Na
tuurlijk”, zei hij, „dan had je hem
meteen met winst aan me kunnen door
verkopen”. Maar ja, ik ben geen kuns
thandelaar, en dan is het geloof ik een
gezond principe dat je iets niet voor 170
gulden op de veiling koopt, als je er in
de galerie ook niet 170 voor over gehad
zou hebben.
,Gevraagd of de tijd aanbreekt dat de
Europeanen een vorm van Europese de
fensie binnen het Atlantische bondge
nootschap moeten overwegen, zei Gi
scard: „Nee, dat geloof ik niet. Ik geloof
dat er daarvoor een natuurlijk tijdsche
ma bestaat en dat de eerste kwestie is
politieke eenheid te hebben of eenheid
onder elkaar alvorens dergelijke grote
zaken als defensie te bespreken”.
zich over een voorstel van de kieskring
Hessen-Zuid om de openbare uitgaven
de komende jaren op te voeren. Dit om
via arbeidsintensieve overheidsdiensten
meer mensen aan het werk te krijgen.
WILLEMSTAD (ANP). Venezue
la en Aruba zijn het eiland Curacao
te hulp gekomen nu sinds donderdag
de waterfabriek in Willemstad on
bruikbaar geworden is als gevolg van
een montagefout. Venezuela heeft
Curacao tienduizend liter water per
dag toegezegd en brengt tankschepen
in gereedheid. De eerste werd van
daag in Willemstad verwacht. Ook
Aruba heeft tienduizend liter ter be
schikking gesteld.
Minister van Financiën Hans Apel
raadde het voorstel af. Hij meende dat
het er in een regeringsprogramma om
gaat duidelijk te maken wat haalbaar is
en wat niet. „We moeten de burgers de
waarheid vertellen en die waarheid is
dat er nog een aantal jaren van grote
financiële zorgen voor ons ligt.”
Bondskanselier Schmidt zei dat zijn
zingen stemden voor het huis van afge
vaardigden ook 18- tot 21-jarigen, die
tijdens de regionale verkiezingen van
een jaar geleden in overweldigende mate
de communisten en andere linkse partij
en steunden. Daardoor bleef de commu
nistische partij slechts twee percent ach
ter op de christen-democraten die toen
35,4 percent van de stemmen behaalden,
een verlies van 3,2 percent van de stem
men behaalden, een verlies van 3,2 per
cent vergeleken met de parlementsver
kiezingen van 1970.
Behalve de verkiezingen in 8.071 ge
meenten voor de 630 zetels in het huis
van afgevaardigden en de 315 zetels in
de senaat (voor de senaat is de kiesge
rechtigde leeftijd 25 jaar) beslissen rond
acht miljoen Sicilianen over de samen
stelling van hun nieuwe regionale parle
ment. In enkele grote steden, waaronder
Rome, Genua en Bari, worden ook nieu
we gemeenteraden gekozen. In Rome en
Foiggia moeten de kiezers wegens de
gelijktijdige provinciale verkiezingen
vier verschillende stembiljetten invullen.
De verkiezingsstrijd is ongewoon hard
verlopen. Zes mensen kwamen om het
leven.
Brandt sprak verder tussen zeer veel
regels door zijn af keer uit over het
„radicalendecreet”. Dit zeer omstreden
besluit van begin 1972, waarmee in de
Duitse deelstaten vooral linkse radicalen
uit de overheidsdienst worden geweerd,
wordt de SPD door haar socialistische
zusterpartijen in Europa kwalijk geno
men.
Tientallen verslaggevers en fotografen
omringden de communistische partijlei
der, Enrico Berlinguer, toen deze naar
het stemlokaal ging. Veel minder be
langstelling was er voor de voorzitter
van de christendemocratische partij,
Amintore Fanfani, die geen verklaring
wilde afleggen.
Silvia Sommerlath werpt een blik naar haar ouders tijdens de huwelijksplechtigheid.
binnenlandse veiligheidsdienst de meeste
zorgen, toen hij plotseling naar het
vliegveld geëscorteerd wilde worden.Di-
rect nadat het huwelijk in de Storkyr-
kan de domkerk naast het koninklijk
paleis, voorbij was, vertrok hij met zijn
privetoestel naar Helsinki. De bedoeling
was dat hij gisteren naar Möskou zou
vliegen voor overleg met de Russische
regeringsleiders, maar in Helsinki ver
klaarde men gisteravond dat president
Kekkonen ernstig ziek was geworden.
Verdere verklaringen werden in Helsinki
noch in Stockholm verstrekt.
Vogens de laatste opiniepeilingen is 66
percent van de Zweden voorstander van
de monarchie, terwijl dc sociaal-demo
cratische regering onder Olof Palme al
sinds jaar en dag probeert deze af te
schaffen. Grondwettelijk hebben koning
noch koningin enige staatsrechtelijke
mogelijkheid om invloed uit te oefenen
op die regering, hetgeen van oppositione
le zijde wordt betreurd.In hoeverre dit
huwelijk invloed zal hebben op de ko
mende verkiezingen in Zweden, op 19
september, is niet te voorspellen,maar de
sociaal-democratische regering maakt er
in ieder geval een verkiezingsvraagstuk
van of Zweden al of niet een republiek
moet worden, zoals het programma van
de partij voorschrijft.
stemlokalen brachten acht van de bijna
40,5 miljoen kiesgerechtigden hun stem
uit. Voor het eerst in nationale verkie-
De eerste dag van de verkiezingen
verliep zonder incidenten. Ruim drie
kwart van de kiesgerechtigden hadden
hun stem uitgebracht toen de stembu
reaus voor de nacht gesloten werden.
Verwacht werd dat bij de definitieve
sluiting vanmiddag om 13.00 uur meer
dan 90 percent aan de verkiezingen zou
hebben deelgenomen. Regeringsfunctio
narissen zeiden dat bij de sluiting van
de stembureaus gisteravond 76,3 percent
gestemd had.
Met het bekende gebalde-vuist-gebaar geeft deze oude man. uiting aan zijn commu
nistische sympathieën bij een van de laatste verkiezingsbijeenkomsten
zaterdag.
haar ouder voor nieuw
Italiaans parlement stemmen, wacht dit
kleine meisjes geduldig voor het stemlo
kaal.
Het staatshoofd, dat morgen een
staatsbezoek van vier dagen aan Groot-
Brittannië begint, pleitte voor regelmati
ge Brits-Franse contacten op elk niveau.
Hij zei dat het vermoedelijk niet nood
zakelijk was zo’n formele organisatie als
het vriendschapsverdrag van 1963 tussen
Frankrijk en West-Duitsland er op na te
houden. Maar he<t aantal en de inhoud
van de Brits-Franse ontmoetingen zou
den daarmee te vergelijken moeten zijn.
Frankrijk en West-Duitsland komen
twee keer per jaar op topniveau bijeen.
In heit zaterdag in het Elysee-paleis
opgenomen en vandaag door de Britse
televisie uitgezonden vraaggesprek vroeg
de interviewer, Michael Charlton, of de
president de communisten een aanvaard
bare partner in de regering vond voor
Westeuropese samenlevingen. Hij ant
woordde: „Nee, ik spreek voor Frank
rijk. Menselijk horen zij natuurlijk tot
onze maatschappij en hebben zij de
volledige politieke rechten en alle deel
neming in de maatschappij maar ik
geloof niet dat zij kunnen bijdragen tot
de vooruitgang van de maatschappij zo
als wij deze proberen te leiden”.
In antwoord op een andere vraag zei
de president dat het de vraag was te
weten of de communistische partijen in
West-Europa zouden steunen „wat wij
trachten te doen het opbouwen van
een verenigd Europa en het organiseren
van onze maatschappij”.
KINGSTON (REUTER). Drie leden
van de Jamaicaanse oppositionele ar
beidsparty (JLP) en een lid van de
regerende nationale volkspartij (PNP)
zijn in hechtenis genomen door de vei
ligheidstroepen op grond van de zater
dag uitgeroepen noodtoestand. Premier
Michael Manley had de noodtoestand
uitgeroepen om het geweld, dat dit jaar
op Jamaica meer dan 70 levens heeft
gekost, te beteugelen. De drie JLP-leden,
onder wie een kandidaat voor het parle
ment bij de komende algemene verkie
zingen, werden gearresteerd tijdens een
partijbijeenkomst. Ook de gearresteerde
PNP-politicus staat kandidaat bij die
verkiezingen.
(Van onze redacteur in Stockholm. Henk
Ruyssenaars)
STOCKHOLM Vijfhonderdmiljoen
tv-kijkers en bijna 200.000 toeschouwers
in de Zweedse hoofdstad Stockholm za
gen zaterdag hoe Zweden om precies 18
minuten over twaalf een koningin, Silvia
Sommerlath, kreeg en de Zweedse ko
ning Karl Gustaf een echtgenote. In
hoeverre het voortbestaan
Zweedse monarchie h iermee verzekerd
wordt, valt nog te bezien,
weergoden waren het paar in ieder ge
val gunstig gestemd.
Curacao zit goeddeels zonder water
omdat door een foute manoeuvre van
een aannemer die een nieuwe ver
damper aan het installeren was, de
zoetwaterreservoirs vol met zout
water zitten. Het eiland verkrijgt
drinkwater door zout zeewater in
grote ketels te verdampen. Verwacht
wordt dat he<t schoonmaken van de
ketels en het herstellen van de foute
montage een a anderhalve week in
beslag zullen nemen.
Shell Curacao die een eigen water
fabriek om haar raffinaderij heeft
staan, is de zieken- en bejaardente
huizen te hulp geschoten. Ook de
brandweer van het eiland kan bij
onverhoopte calamiteiten bij Shell te
recht.
De bevolking tracht zich voorlopig
te redden door met emmers en teilen
water te tappen bij de diverse water
putten. De eilandsregering heeft pom
pen naar bronnen en wellen gebracht
zodat ieder daar het allernoodzake
lijkste water kan ophalen. Omdat er
geen druk op de waterleiding staat,
zijn toiletten, douches en baden on
bruikbaar. De meeste scholen zouden
vandaag gesloten blijven ook al om
dat de aan de waterfabriek gekoppel
de elektriciteitscentrale op gezette tij
den uitgeschakeld moet worden. De
stoom onder lage druk, nodig voor
het verdampen van het zeewater be
trekt de waterfabriek van de elektri
citeitscentrale die lage-druk-stoom
overnoudt als stoom onder hoge druk
de turbines heeft aangedreven.
maar de
Ik word altijd het meest gefascineerd
door de lage prijzen die bekende, in
handboeken en musea figurerende na
men dikwijls opbrengen. Laatst bij Mak
van Waay, een gouache van Charles
Roelofsz voor 35 gulden, een portret van
een meisje aan een tafel van W. J.
Rozendaal (potlood en aquarel) voor 30
gulden, een potloodtekening van een lig
gende koe van P. Stortenbeker voor 45
gulden, een portret van professor
Schroers, getekend en met opdracht van
Jan Toorop voor 70 gulden, een portret
van een meisje in zwart krijt van Nico-
laas van der Waay (33 jaar hoogleraar
aan de Rijksacademie van Amsterdam,
hij staat echt in alle encyclopedieën)
voor 12 gulden, en van Kees Verwey,
niet alleen beroemd als Haarlems schil
der, maar ook als televisiepersoonlijk
heid, kon je voor 200 gulden al een
portret van een man met een bolhoed
kopen (potlood), en voor 150 gulden een
man en vrouw aan een tafel (O.I.-inkt,
getekend in 1934).
Geschat werd dat 400.000 Italianen die
in het buitenland werken of
naar hun land terugkeerden
stem uit te brengen.
Een half uur na het beëindigen van de
ceremonie, die in volle pracht en praal
naar een tiental landen (waaronder ook
Brazilië) direct werd uitgezonden, vielen
pas die eerste regendruppels.
Incidenten deden zich vrijwel niet
voor. Slechts een paar kleine stinkbom
men van anti-royalisten verstoorden het
feest. Enkele mensen vielen flauw, na
urenlang gewacht te hebben op de
komst van het koninklijk paar.
Prinses Beatrix en prins Claus, die
zich onder de koninklijke gasten bevon
den, verlieten Stockholm vrijwel direct
na de plechtigheid. De Finse president
Urho Kekkcnen bezorgde de Zweedse
V.
•X
i
