Volgens enquête
MEERDERHEID WIL BEPERKING SOCIALE VOORZIENINGEN
Werkgevers negatief
over VAD-voorstel
AMBACHTELIJKE
KAARSEN
Ziekteverzuim
KABINET WIJST VERZOEK CDA EN VVD AF
EEG niet vertegenwoordigd
op topoverleg Porto Rico
Progressieven
willen boycot
Amrobank
4
Als de tandarts ontdekt dat
je vier kronen nodig hebt, is ’t handig om een
geldvoorraadje te hebben
Met n NMB Service-krediet.*
ongekend hoog
I
“I
val- I
>e re- I
■ilijk I
ezers I
WX'.S-
DONDERDAG
Premielast
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Het kabinet-Den Uyl gaat niet in op verzoeken van de
VVD en het CDA om de komende vier jaar meer te bezuinigen dan de
voorgenomen 8,8 miljard. „Dit zou maatschappelijk onaanvaardbaar zijn”,
zo zei minister Duisenberg gisteravond in de Tweede Kamer.
ECONOMIE
„een
Isen
(ADVERTENTIE)
echter
Geen verdere bezuinigingen
dan voorgenomen f 8,8 miljard
tstre-
lls:
ren
ar
iet ver-
nen 10
fonisch
nelaar
In het Kahierdebat over het pakket
beleidsombuigingen wees minister Boers-
ma (Sociale Zaken) het verwijt van de
hand, als zouden de maatregelen „een
frontale aanval op de economisch zwak
keren in de samenleving” inhouden. „In
elk voorstel tot ombuiging zijn terdege
de belangen van de zwakkeren in het
oog gehouden”, zo zei hij.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
het
van
genoeg” of „zo ongeveer goed” is wordt
door 67 percent van de ondervraagden
met de laatste kwalificatie beantwoord.
Daarentegen vindt 23 percent het pakket
te uitgebreid en 6 percent vindt het niet
uitgebreid genoeg.
het bestuur van het fonds (de vakbewe
ging) een blanco cheque te geven ten
aanzien van de aanwending van de mid-
dele, zowel in de tijd dat deze nog niet
behoeven te worden uitgekeerd als voor
de wijze waarop deze daarna voor pensi-
oenverbetering kunnen worden aange
wend”.
ik te
erei-
den-
VO.
■mer-
eum-
<ken-
jaar,
orne-
jroei-
2,10
3,38
6,76
60,00
o
S
88,90
7220
61,00
90,00e
56,90
69,90
53,00
69,00
95,00
75,30
95,00
36,60
26,80
92,00
34,70d
71,50e
79,70
48,50
5,60b
807,00
146,00
165,50
101,50
850,50
74,80
103,50
l5720d
174,00
47,00
180,50e
94,50
136,00
206,50
48,50
122,00
101,00
93,00
76,20
335,50
28,70
189,00
245,10
224,00
88,00
44,00
61,00e
345,00
275,00
515,00
in Porto Rico geen beslissingen genomen
mogen worden over vraagstukken die
tot de bevoegdheid van de Gemeenschap
behoren.
1,00
>,00
20d
,00d
1,00
,80
1,00
1.00
130
MO
>,00
1,50
1,00e
3,00
1,00
MO
MO
220
8,50
320
9,50
2,60
9,10e
0,00
7,00
1,80
5,00
6,00
4,70
4,00
l,00f
3,70
8,10
5,50
5,30
8.50
Voor de bijeenkomst in Porto Rico,
waar de economische problemen van het
Westen worden besproken, zijn naast
Japan en Canada vier EEG-landen uit
genodigd: Frankrijk, Engeland, West-
Duitsland en Italië. Later liet Ford we
ten er geen bezwaar tegen te hebben als
ook de EEG vertegenwoordigd zou zijn.
Minister Duisenberg gaf hem echter
duidelijk te verstaan daar absoluut niet
over te denken. „Met deze ombuigingen
van allerlei uitgaven is wel de grens van
het aanvaardbare bereikt. Dit doet all.-
maal samen al veel pijn. Verder ga ik
niet”, aldus de minister van Financiën.
De oud-Hollandse markt in Hoorn is altijd weer een trekpleister voor hen, die het
ambachtelijke leven van onze voorouders eens willen meemaken. Ook gisteren was
de markt er weer, met een rijke keuze uit oude handwerken. Hier een kaarsenmaak-
ster aan het werk: een prille vorm van de lopende band.
Amerikaanse dollar 2,71-2,81
Engelse pond 4,75-5,05
Belgische fr. (100) 6,68-6,98
Duitse mark (100) 104,75-107,75
Mal. lire (10.000) 28,50-32,50
Portugese esc. (100) 7,50-9,50
Canadese dollar 2,79-2,89
Franse fr. (100) 56,75-59,75
Zwitserse fr. (100) 109,00112,00
Zweedse kroon (100) 59,75-62,75
Noorse kroon (100) 48,25-51,25
Deense kroon (100) 43,50-46,50
Oostenr. sch. (100) 14,75-15,05
Spaanse pes. (100) 3,92-4,22
Griekse drachme (100) 7.20-8,45
Finse mark (100) 69.00-72,00
Joegosl. dinar (100) 14,25-16,50
De regering denkt er ook niet over om
de waarde van de gulden te wijzigen.
Een devaluatie is wel het laatste wat je
mag verwachten van een kabinet dat de
inflatie wil bestrijden, zo zette de minis
ter van Financiën uiteen aan DS’70, SGP
en GPV, die een devaluatie vrezen. Ook
de PPR, die de belastingen niet wil
verlagen maar wel meer loonkostensub
sidies wenst te verstrekken, kreeg nul op
het rekest. Duisenberg: „Dan zouden we
het paard achter de wagen spannen".
(Van onze redacteur in Brussel Jan
Gerritsen)
De vier grote EEG-landen aanvaard
den de uitnodiging zonder enig overleg
met hun kleinere partners in de Ge
meenschap. Felle protesten van Neder
land, België en Denemarken hadden tot
gevolg dat de ministers van buitenlandse
zaken van de Negen zich op 12 juni in
het Luxemburgse Senningen nog eens op
het probleem van de vertegenwoordiging
van de EEG bogen.
De Tweede Kamer, althans de meer
derheid, stemt in met de plannen van de
regering. Verder is de sfeer tussen de
regeringspartijen PvdA en KVP verbe
terd, terwijl zowel minister-president
Den Uyl als andere ministers zich gister
avond allervriendelijkst uitlieten over
de woordvoerders uit de regeringspartij
en.
AMSTERDAM (ANP). De advies-
koersen (aan- en verkoopprijzen) voor
buitenlands bankpapier luiden:
BRUSSEL. De Europese Commissie
betreurt het dat de Negen het niet eens
zijn geworden over de vertegenwoordi
ging van de Gemeenschap op de econo
mische topconferentie die komend week
einde op initiatief van de Amerikaanse
president Ford in Porto Rico wordt
gehouden.
In zijn betoog onderstreepte de minis
ter de noodzaak van die ombuigingen,
van - wat hij noemde - „een niiet prettig
programma voor een minister van Soci
ale Zaken”. De bewindsman hield de
Kamer voor, dat zonder deze bijsturing
de schrijnende werkloosheid zal voort
woekeren en het gebouw van de sociale
zekerheid zal worden ondermijnd. Kri
tiek ontwikkelde hij op de recent ver
schenen VVD-bezuinigingsplannen. die -
volgens de minister - in strijd zijn met
de sociaaj-economische inkomenspolitiek
van het kabinet.
Deze eis stuitte vooral bij Frankrijk
op onoverkomelijke bezwaren. Parijs
voelt er niets voor in zijn vrijheid van
handelen beperkt te worden, vooral niet
op het terrein van de monetaire politiek.
Afgelopen vrijdag verstreek de termijn
voor de EEG om definitief antwoord te
geven aan Washington, zonder dat Fran
sen en Denen hun standpunten hadden
gewijzigd.
Er bestond nog hoop dat de bijeen
komst van de ministers van buitenlandse
zaken van de OESO-landen begin deze
week in Parijs alsnog een gelegenheid
zou bieden een oplossing te vinden.
Maar dinsdagavond werd definitief dui
delijk dat Frankrijk de kleinere landen
binnen de Gemeenschap -niet tegemoet
wilde komen.
schijn als een onaantastbaar gegeven,
waaraan niet getornd mag worden.
Een aantal concrete bezuinigingsmoge-
lijkheden werd de ondervraagden voor
gelegd. Van een aantal alternatieven be
treffende de kinderbijslag krijgt de sug
gestie, de uitkeringen voor de eerste
twee kinderen te bevriezen evenveel
voor- als tegenstemmen. Het heffen van
een aow-aww-premie over het gehele
inkomen wordt gesteund door een kleine
meerderheid. De suggestie een beperkte
eigen bijdrage in de ziekenkosten in te
voeren krijgt bijval van 39 percent van
de ondervraagden. Wat de ww betreft is
er een flinke meerderheid te vinden
voor de suggestie dat men werklozen
zou moeten verplichten een aangeboden
baan te aanvaarden, ook als deze wat
aard en beloning betreft niet geheel
overeenkomt met een vroegere baan.
dat de Ge-
aanwezig zou
van Gaston
minister van
In het onderzoek is eveneens getracht
een publieksoordeel te krijgen over
overheidstaken en belastingen. Slechts
vier percent van de ondervraagden
meent dat overheidstaken nog moeten
worden uitgebreid, ook ajs daarvoor de
belastingen moeten worden verhoogd.
AMSTERDAM (ANP). Tweederde
van een groep geënquêteerde Nederlan
ders meent dat ons sociale stelsel niet
verder moet groeien en dat in deze
sector beperkt moet worden, zodat de
besteedbare inkomens in de komende
jaren ongeveer gelijk kunnen blijven.
Veertig percent vindt de eigen premle-
bijdrage voor de sociale verzekeringen te
zwaar en ruim de helft vind deze nog
redelijk. Dit blijkt uit een onderzoek dat
de Nederlandse Stichting voor de Statis
tiek in opdracht van Elseviers Weekblad
heeft ingesteld naar de appreciatie van
sociale verzekeringen.
z Een grote meerderheid van de onder
vraagde Nederlanders heeft de indruk
dat de sociale voorzieningen er toe heb
ben geleid dat de mensen het te gemak
kelijk nemen met hun werk en met
De Europese Commissie vindt dat de
Europese raad van staatshoofden en re
geringsleiders een oplossing moet vinden
voor de vertegenwoordiging van de Ge
meenschap op „onderonsjes” van een
klein aantal grote landen. Aan haar
protest verbindt de Commissie de eis dat
Minister-president Den Uyl heeft de
Kamer gisteren uitvoerig verzekerd dat'
zijn kabinet doorgaat op de weg die het
eerder al had uitgestippeld: spreiding
van macht, kennis, inkomen; bestrijding
van de inflatie en een allerhoogste prio
riteit voor verbetering van de werkgele
genheid. De rede van drs. Den Uyl was
het eerste antwoord uit het kabinet op
de kritiek die zestien woordvoerders uit
de Tweede Kamer dinsdag naar voren
hadden gebracht tijdens de eerste ronde
van het debat over de bezuinigingen.
ziek-zijn. Zeventig percent zegt dat er
„erg veel” tot „tamelijk veel” misbruik
wordt gemaakt van sociale verzekerin
gen.
De enquêtes voor het onderzoek wer
den gehouden in de eerste helft van mei,
dus nog voor het verschijnen van de
bezuinigingsnota van de regering. Ge
tracht wordt o.m. te achterhalen hoe
men collectieve voorzieningen en indivi
dueel inkomen onderling afweegt en in
welke mate ook ih een tijd van geringe
economische groei nog een beroep kan
worden gedaan op solidariteitsgevoelens.
Slechts zestien percent van de onder
vraagden heeft als mening dat sociale
verzekeringen en voorzieningen gehand
haafd moeten blijven en misschien nog
iets uitgebreid kunnen worden, ook als
dat betekent dat men er in de komende
Münister Duisenberg kraakte het plan
van de VVD, om de komende vier jaar
twee keer zoveel te bezuinigen als nu is
aangekondigd, nogal af. Hij wees erop
dat de doelstellingen van de oppositie
nauwelijks verschillen van die van de
regering. Beide willen de werkloosheid
en de inflatie flink terugdringen en
aldus ruimte maken voor een voortgaan
de groei van de particuliere inkomens
met minstens een procent per jaar. Aan
gezien de VVD op deze punten ongeveer
dezelfde uitkomsten krijgt, ziet de heer
Duisenberg niet waarom men zo hard
Het VNO deelt de bezwaren van het
NCW wat betreft het niet overnemen
door de regering van de werkgevers-
sitandpunten. „De regering prefereert
kennelijk collectivisering en nivellering”.
Het VNO acht het verder zeer teleur
stellend dat het collectieve fonds door
de regering in het vage wordt gehouden.
„De mogelijkheid wordt opengelaten om
DEN HAAG (ANP). De progressie
ve partijen, PPR, PvdA en PSP hebben
hun afdelingen, leden en sympatisanten
opgeroepen bestaande rekeningen bij de
AMRO-bank op te zeggen. Aan de ver
tegenwoordigers van de progressieve
partijen in de gemeenteraden van de
plaatsen waar de gemeente betrekkingen
heeft met de AMRO-bank wordt ge
vraagd actie te ondernemen om die be
trekkingen te beëindigen.
In augustus 1975 riep de Wereldraad
van Kerken op tot een boycot van de
banken die leningen geven aan Zuidafri-
kaanse regeringen en aan Zuidafrikaanse
overheidsinstellingen. Bij die banken be
hoort volgens de progressieve partijen
ook de Nederlandse AMRO-bank, die
voor enige miljoenen guldens leningen
afsluit met het apartheidsregime van
Zuid-Afrika. In verscheidene landen
heeft een boycot-actie tot resultaten ge
leid. In Nederland hadden tot nu toe
alleen actiegroepen zich aangesloten bij
de boycot van de Wereldraad van Ker
ken. Vanaf gisteren zijn PPR, PvdA en
PSP zich ook actief gaan inzetten voor
deze boycot van de AMRO-bank. Im
mers het deelnemen door de AMRO-
bank aan geldleningen die Zuidafrikaan
se regeringen in staat stellen het beleid
voort te zetten, betekent in feite een
ondersteuning van de apartheid, zo me
nen deze partijen.
zou gaan snoeien op sociale voorzienin
gen en overheidsuitgaven als de libera
len hebben voorgesteld.
Precies de helft is van mening dat
overheidstaken en belastingen zich op
een redelijk niveau bevinden en 37 per
cent vindt dat de overheidstaken moeten
worden beperkt, zodat men meer inko
men qverhoudt.
Het NCW stelt „met spijt” vast dab
het werkgeversvoorstel overwinstde-
ling per onderneming „op lichtvaar
dige en dogmatisché gronden wordt af
gewezen. Het dogma van de regering
luidt: de Nederlandse economische sa
menleving is een arbeids- en samenwer
kingsverband. De VAD zou daarom aan
de gezamenlijke Nederlandse werkne
mers ten goede moeten komen. Dit is
een zwaar overtrokken gedachte, die van
weinig werkelijkheidszin getuigt”, aildus
het NCW. De christelijke werkgevers
zien de onderneming ook als een samen
werkingsverband en daarom moet de
overwinst ook aan de eigen werknemers
van het bedrijf toevallen.
Ook vindt het NCW het onjuist dat
met de voorgestelde bestemming van de
collectieve VAD-gelden voor pensioenen
de discussie over de pensioenplicht in de
Stichting van de Arbeid wordt door
kruist.
DEN HAAG (ANP). Het ziektever
zuim in ons land heeft volgens de jong
ste CBS-cjjfers in maart jl. een onge
kend hoog peil bereikt. Bij de vrouwen
werd 14 percent van de „mandagen”
wegens ziekte verzuimd en bij de man
nen 11,6 percent. In totaal bedroeg het
ziekteverzuim 11,9 percent.
Ter vergelijking: in maart van
vorig jaar was het ziekteverzuim
vrouwen 11,4 percent en van mannen 9,3
percent. Het totale ziekteverzuim was
toen 9,5 percent. In maart 1974 waren de
percentages resp. 9.6, 8,8 en 8,9.
De stijging van het ziekteverzuim
draagt in belangrijke mate bij tot de
stijging van de sociale uitkeringen.
Aan de hand van een „solidariteits-
schaal" valt te berekenen dat ook men
sen met sterke solidariteitsgevoelens in
meerderheid kiezen .voor behoud van
inkomen.
Duidelijk komt bij het onderzoek tot
uiting waar men bezuinigingen wenst:
kunst en kunstenaars, zegt 50 percent
van de ondervraagden, defensie zegt 43
percent en ontwikkelingshulp zegt 38
percent. Meer mag overheid uitgeven
voor volksgezondheidszorg (volgens 51
percent van de ondervraagden), milieu
bescherming (50 percent) en voor bedrij
ven in moeilijkheden (41 percent).
Op de vraag waar men wel bezuini
gingen mogelijk acht wordt als ant
woord de ww het vaakst genoemd, ge
volgd door de bijstand en de kinderbij
slag. Ook de zienfondswet en de wao
(arbeidsongeschiktheid) krijgen hier een
vrij hoge score. De aow (ouderdoms
voorziening) daarentegen komt te voor
jaren in besteedbaar inkomen op achte
ruit gaat. Het standpunt „bezuinigen en
geen uitbreiding” om het inkomen gelijk
te houden wordt ingenomen door 67
percent. Twaalf percent is voor sterke
bezuiniging op het sociale stelsel, zodat
in de komende jaren het besteedbaar
inkomen nog iets hoger kan worden.
DEN HAAG (ANP). Het Neder
lands Christelijk Werkgeversverbond
(NCW) vindt het wetsontwerp op de
vermogensaanwasdeling (VAD) niet aan
vaardbaar. Het NCW wijst de „collecti-
vistische opzet, die geen enkele kans
biedt aan persoonlijke bezitsvorming
voor werknemers, principeel van de
hand”.
Door ernstige meningsverschillen,
vooral tussen Frankrijk en Denemarken,
is de EEG niet in Porto Rico aanwezig.
Ruim de helft van de ondervraagden
vindt de huidige premielast1 redelijk. De
vraag of het pakket van sociale voorzie
ningen „te uitgebreid”, „niet uitgebreid
Onder de titel „een wanprestatie”
heeft het Verbond van Nederlandse On
dernemingen (VNO) het wetsontwerp op
de vermogensaanwasdeling „een van de
slechtst denkbare bijdragen die de rege
ring heeft kunnen leveren aan de tot
standkoming van een klimaat, waarin
een meerjarenbeleid kan worden ge
voerd” genoemd.
’n Servicekrediet betekent: doorlopend een geldvoorraadje hebben.
U spreekt één keer ’n bedrag af en ’n vaste aflossing per maand. En neemt geld op als u ’t nodig hebt. U betaalt alleen rente
over het opgenomen bedrag. U kunt alti)d uw nog niet opgenomen geldvoorraadje opnemen,
evenals het reeds afgeloste bedrag.
Centraal in het verhaal van de minis
ter-president stond de samenhang tussen
aan de ene kant de bezuinigingsmaatre
gelen en anderzijds de voorgestelde her
vormingen die het kabinet voor ogen
heeft. De premier merkte op dat ook de
Tweede Kamer in meerderheid die sa
menhang ziet en erkent. Den Uyl wees
erop dat het parlement het recht be
houdt om zijn voorstellen te veranderen.
De premier erkende voorts dat zijn
plannen wel erg laat bij de Tweede
Kamer zijn ingediend. Dat kon echter
niet anders. Iedereen weet dat bij het
opstellen van het pakket maatregelen
erg veel tijd nodig was. Verder wees de
minister-president erop dat een meer
derheid van de Kamer in grote lijnen
haar instemming heeft betuigd met de
plannen van de regering, die de komen
de vier jaar 6 miljard wil bezuinigen op
sociale voorzieningen en 3 miljard op de
uitgaven van de overheid. Dit alles om
te bereiken dat de groei van belastingen
en sociale premies in 1980 per jaar nog
hoogstens 1 percent van het nationale
inkomen beloopt. Volgens de CHU’er
Van der Mei is dat percentage echter
nog te hoog. Hij wil er op dit moment
mee instemmen, mits de uitgavengroei
volgend jaar weer wat verder wordt
afgeremd.
Overeengekomen werd
meenschap in Porto Rico
kunnen in de personen
Thorn, de Luxemburgse
buitenlandse zaken, die voorzitter is van
de ministerraad van de Negen, en door
de president van de Europese Commis
sie, Ortoli. Maar Denemarken verbond
hieraan de voorwaarde dat de grote
EEG-landen moesten toezeggen dat in
het vervolg voor dergelijke topontmoe
tingen door de Negen vooraf een geza
menlijk standpunt zal worden bepaald.
Fel heeft de minister van Financiën
zich gisteren verzet tegen de beschuldi
ging van de GPV’er Verbrugh, dat het
kabinet „de bankbiljettenpers laat draai
en”. Dit zou de inflatie in Nederland
hevig aanwakkeren. Duisenberg: „Er is
geen sprake van enig beroep op de
bankbiljettenpers van de Nederlandsche
Bank. Dit blijkt onder meer uit het feit
dat ik nooit aan de Nederlandsche Bank
enigerlei toezegging in die richting heb
gevraagd. Tussen mij en de president
van genoemde bank bestaat er over de
financiering van de tekorten bij de
overtieid geen enkel verschil van me
ning”. De minister zette verder uiteen
financieel te putten luit reserves bij de
overheid, uit leningen en de vorming
van schatkistpapier.
Mij
w
'JSk-SÈ,-.
0.
0
