Beschuldigingen in commissie van Verenigde Naties:
Amerikaans veto
treft Angola’s
Luchthaven Beiroet
weer in gebruik
Giscard en Callaghan
eens per jaar bijeen
Ook België verdeeld over
aanpak abortusvraagstuk
Herrie om
koninklijk
Fanfani wil coalitie met socialisten
geschenk
Meijer wil
verdrag voor
Waddenzee
R
V
VN-lidmaatschap
1
donderdag
DAPCEVIC
ARABISCHE VREDESTROEPEN ONDERWEG
Besluit tijdens bespreking in Londen:
Geen eensluidend advies van commissie
CONFRONTATIE
HERVERKIEZING VERTRAAGT ZAAK TEGEN SACCUCC1
door mco
scheepmaker
1976
2 4
JUNI
BINNEN- EN BUITENLAND
3
EEG
J
iar
Verwoest
igd
den
fing
eerd
losie
entie
liling
statie
leverd
'z'
1
-
verval
1
oning
laagse
NEW YORK-JOHANNESBURG (Reuter, UPI, AFP) De anti-apart-
heidscommissie van de Verenigde Naties heeft gisteren kennis genomen
van de beschuldiging dat bij de recente rassenonlusten in Zuid-Afrika
geen 140 „maar duizend of meer” zwarte Afrikanen om het leven zijn
gekomen.
De rapporteur van de commissie, Nicasio Valderrama van de Filippijnen,
zei op een bijeenkomst van het achttien leden tellende orgaan, dat volgens
informatie die uit Zuid-Afrika is ontvangen door het centrum tegen apart
heid, van de Verenigde Naties, „leiders van de zwarte bevolking schatten
dat ongeveer 1.000 Afrikanen in het recente bloedbad om het leven zijn
gekomen”.
'W,
'ff» J
ge
In Zuid-Afrika zouden veel meer
doden gevallen zijn bij onlusten
en
van
de
een keer per jaar
Het landgoed Gatcombe Park.
'o
auto-
J-
ENRICO BERLINGUER
Zij delen echter de mening
bondskanselier,
ne is
'achte
inisti-
gende
wor-
s van
rnstig
onnen
mden
varen
mten-
ramp
ie Ne-
Team-
in de
at hij
igrijke
>or de
James
ïrnacht
ïleverd
er van
ie van
tot za-
vapens
iskerde
overval
erwou-
Een ander meningsverschil: dertien le
den van de staatscommissie menen dat
de vrouw uiteindelijk zelf de beslissing
over abortus dient te nemen. De minder-
James Callaghan en Ciscard d’Estaing poseren voor de fotografen in de ambtswoning
van de Britse premier.
LONDEN (DPA). De Franse presi
dent en de Britse premier zullen voor
taan regelmatig eens per jaar bijeenko-
Volgens staatssecretaris Meijer waren
de Denen erg ingenomen met de Neder
landse plannen om de Waddenzee als
natuurmonument te behouden. Zoals be
kend is het ministerie van CRM in mei
met de procedure gestart die ertoe moet
leiden dat de Dollard wordt aangewezen
als natuurmonument. Daarnaast is er de
regeringsnota over de Waddenzee.
amer
>r de
.even
ozen.
ge-
ibasa
anse
;e,. is
Bét-
in
inval
ban
jarig
nk-
rbij
sta
ren.
Uyl
het
Uit
het
ntal
vor-
lan-
>en-
:ken
ïuy-
dit
den.
van
de
iet
on
u-
an
it-
en
ise
t.
dp
m,
en
ng
en
>or
nd
iet
te
ip,
ire
ni
po
de
w-
jerpol-
lenden
zen in
pgeno-
10.000
it bin-
ling te
’se, die
en zal
lemers-
finish-
og wel
van
i niet
en in
tit is
i de
erder
irloch
ier is
Opmerkelijk verschil met de Neder
landse wetsontwerpren inzake abortus is,
dat de Belgische staatscommissie geen
termijn noemt waarbinnen abortus le
gaal mogelijk moet zijn. Als men een
termijn stelt, komen er toch weer illega
le zwangerschapsonderbrekingen, aldus
een commissielid in een toelichting.
Sterker nog, op de dag dat het proces
begon sprak ik een journalist in Belgra
do die het onwaarschijnlijk achtte dat
er überhaupt een proces tegen Dapcevic
zou worden gevoerd. Hij zei dat het hem
niet zou verbazen als Dapcevic inmiddels
geruisloos was afgevoerd naar de Sov
jet-Unie, waar hij enkele jaren gewoond
heeft na zijn ontsnapping in 1956 uit
Joegoslavische gevangenschap, en waar
hij (naar mag worden aangenomen) zijn
politieke basis heeft. Er waren de laatste
tijd, aldus die journalist, nogal wat on
duidelijke Joegoslavisch-Russische be
sprekingen geweest en omdat een proces
tegen Dapcevic onvermijdelijk tegelijk
een proces tegen de USSR zou worden
en geen van beide partijen daar momen
teel baat bij had, leek het hem heel
waarschijnlijk dat Dapcevic als steen
des aanstoots naar Rusland was getrans
porteerd, in ruil voor wat beloften van
beterschap van de kant van de Russen.
De linkse Labourleden eisten een
extra belasting voor de welgestelden.
Buckingham Palace maakte giste
ren bekend dat de koningin voor
haar dochter en schoonzoon het 295
hectare grote buiten Gatcombe Park
in Gloucestershire ten westen van
Londen koopt van lord Butler, voor
malig minister van binnenlandse za
ken.
Deze was opgeheven door het oude
parlement om zijn berechting mogelijk
te maken. De Italiaanse justitie heeft
SCHIPHOL (ANP). Staatssecretaris
Meijer van CRM wil zien te komen tot
een verdrag tussen Nederland, Denemar
ken en Duitsland waarin deze drie lan
den gezamenlijk de verantwoordelijk
heid dragen voor het behoud van de
Waddenzee als natuurmonument. De Ne
derlandse staatssecretaris heeft dit gis
termiddag op Schiphol verklaard na zijn
aankomst uit de Deense hoofdstad Ko
penhagen. Hij heeft daar tegenover de
Deense autoriteiten de Nederlandse
plannen ten aanzien van het Nederland
se deel van de Waddenzee uiteengezet.
De Russen zaten niet om een proces-
Dapcevic verlegen omdat ze toch al met
groot wantrouwen de hartelijke betrek
kingen tussen Tito en de communisti
sche partijen van Frankrijk en Italië
gadeslaan, volgens het motto: „Al te
onafhankelijk is buurmans gek”. En
Joego-Slavië had geen behoefte aan een
confrontatie met de Sovjet-Unie omdat
Tito (die blijkens de journaalbeelden
flink is afgeslankt en zo te zien nog
jaren mee kan) toch eens moet sterven.
Ik sprak in Zagreb weliswaar een
schrijver die op de gebruikelijke vraag
wat er zou gebeuren als Tito kwam te
overlijden antwoordde: „De Kroaten
hebben zich drieduizend jaar zonder Tito
kunnen behelpen, dus ik zou niet weten
waarom dat in de toekomst ook niet zou
kunnen” (Tito is van oorsprong een
Kroaat), maar niemand sluit de moge
lijkheid uit dat na Tito’s dood Joego
slavië van de ene op de andere dag in
een nieuw Ulster of Libanon verandert.
En wie grijpt dan in, opa de gemoederen
te sussen? Vadertje Rusland.
k in
acht
toen
nuren
iordat
Engeland om zijn uitlevering verzocht.
De herverkiezing van Saccucci bete
kent dat het nieuwe parlement de hele
procedure van het opheffen van de par
lementaire immuniteit van voren af aan
moet beginnen.
Andere zaken die door de verkiezingen
zijn vertraagd betreffen oud-premier
Mariano Rumor en de oud-ministers van
defensie Luigi Gui en Mario Tanassi, die
onder verdenking staan smeergelden van
de Amerikaanse Lockheedfabriek te
hebben aangenomen. Zij zijn alle drie in
het parlement herkozen.
Niet herkozen is echter Giuseppe Co-
dacci Pisanelli, lid van de parlementaire
commissie die de Lockheed-affaire on
derzoekt. Hij verklaarde zich nu niet
meer gerechtigd te achten verslag uit te
brengen aan de commissie over het be
zoek dat drie leden van de commissie
onlangs aan de Verenigde Staten hebben
gebracht, om daar bewijsmateriaal te
verzamelen.
Volgens politici kan dit tot gevolg
hebben dat de commissie het verhoor
Van Rumor, Tanassi en Gui, dat vandaag
zou beginnen, moet uitstellen tot het
nieuwe parlement een nieuwe commissie
heeft beoemd en dat kan wel eind juli
worden.
De bij de rassenonlusten veroorzaakte
materiële schade door brandstichtingen
en plunderingen bedragen volgens voor
zichtige schattingen ongeveer 30 miljoen
rand (ongeveer 130 miljoen gulden)’
In Soweto en andere zwarte woonge
bieden zijn bij de brandstichtingen alle
Dertien leden van de Veiligheidsraad,
waaronder Engeland, Frankrijk, Italië
en Japan, stemden voor de aanbeveling,
China nam niet aan het debat deel.
Diplomatieke kringen bij de Verenigde
Naties menen dat de ware reden voor
het Amerikaanse veto ligt in de binnen
landse politiek van de Verenigde Staten.
President Ford zou vrezen dat Ameri
kaanse steun aan toelating van Angola,
hem zou schaden in de strijd tegen zijn
republikeinse mededinger Ronald Rea
gan. De Verenigde Staten hadden aange
drongen op uitstel van de stemming,
maar Angola had gevraagd zijn aanvra
ge nu te behandelen.
Veel slachtoffers zijn volgens Valder-
rama gedood door kogels van het kaliber
.22, die niet door de Zuidafrikaanse poli
tie worden gebruikt.
Zwarte leiders hebben gezegd dat zul
ke kogels worden gebruikt door een
groep „waakzame blanke burgers” die
zich de „burgerreservisten” noemen, „en
die Soweto mochten binnengaan om de
zwarten te vermoorden”.
CAIRO, BEIROET (UPI, Reuter).
De Arabische Liga heeft gisteren in de
Egyptische hoofdstad bekendgemaakt,
dat meer Arabische vredestroepen op
weg zijn naar Libanon om het zich daar
reeds bevindende Syrisch-Libische con
tingent van naar schatting duizend man
te versterken. De internationale vredes
macht zou uiteindelijk een sterkte krij
gen van ongeveer 6000 man.
Soweto is de negerstad bij Johannes
burg waar de onlusten vorige week
uitbraken. George Houser, directeur van
het „American Committee on Africa”,
een anti-apartheidsbeweging, zei even
eens op de vergadering dat uit onofficië
le Zuidafrikaanse bron was vernomen
dat er geen 140, „maar waarschijnlijk
duizend of meer doden” en „vele duizen
den gewonden” waren.
Terwijl gisteren de eerste Boeing
de „Middle East Airlines” op de luchtha
ven van Beiroet landde vanuit Athene,
woedde de strijd in andere delen van de
Libanese hoofdstad rondom linkse encla
ves in rechtse christelijke wijken.
Linksen en Palestijnen verklaarden
gisteren, dat rechtse aanvallen op het
Palestijnse Vluchtelingenkamp Tel Al-
Zaatar dinsdag drie keer waren afgesla
gen en dat de beschieting van het kamp
voortduurde. Geschoten werd gisteren
eveneens tussen linkse en rechtse dis
tricten in andere delen van Beiroet.
Naar schatting zijn de afgelopen 24
uur in Beiroet meer dan 100 mensen om
het leven gekomen en 225 gewond.
Een Palestijnse functionaris heeft gis
teren in Cairo gezegd, dat Syrische auto
riteiten een Saoediarabische legergroep,
die in de Syrische hoofdstad is, verhin
dert naar Libanon te gaan om zich te
voegen bij troepen van de Arabische
vredesmacht.
Het belangrijkste geschilpunt tussen
de meerderheid van dertien leden (waar
onder twee katholieken) en de minder
heid van twaalf leden van de commissie
betreft de redenen waarom abortus zou
moet worden toegestaan. De meerder
heid meent dat er naast fysieke en
psychologische redenen, die de vrouw in
kwestie zelf betreffen, ook sociaal-eco-
nomisdhe factoren kunnen zijn die abor
tus wenselijk, en dus legaal, moeten
maken. De minderheid wil hiervan niets
weten.
In een vraaggesprek met twee ver
slaggevers van het persbureau UPI gaf
Fanfani echter te kennen dat de DC
hoopt de socialisten (PSI) te kunnen
overreden terug te komen van hun wei
gering zitting te nemen in een kabinet
als daarin geen communisten zouden
worden opgenomen.
Een coalitie van DC en PSI zou geen
voldoende meerderheid in het parlement
hebben. Men speculeert echter dat wel
licht andere partijen de basis van het
kabinet zouden kunnen verbreden of dat
de communisten een dergelijke regering
zouden „gedogen”.
Enrico Berlinguer, de leider van de
communistische partij, zei in een giste
ren gepubliceerd interview dat de PCI
personenregisters verwoest. Hierdoor is
het voor de autoriteiten niet meer moge
lijk controle op het gaan en staan van
de zwarten in deze gebieden uit te
oefenen.
De politie van Witbank in Oost-Trans-
vaal heeft gisteren bekendgemaakt dat
ze beslag heeft gelegd op een groot
aantal in Bantoe opgestelde vlugschrif
ten, waarin de bijna 40.000 arbeiders van
die stad, van wie ruim 4.000 zwarten,
worden opgeroepen tot een staking uit
solidariteit met de slachtoffers van de
incidenten in Soweto. De staking zou
vandaag gehouden moeten worden.
LONDEN (Reuter). In linkse
Labourkringen in het Britse lagerhuis
is deining ontstaan over het bericht,
dat koningin Elizabeth haar dochter
Prinses Anne en haar schoonzoon
Mark Phillips, een landgoed van naar
schatting 750.000 pond sterling cadeau
doet.
In de centra van de rassenonlusten,
bij Johannesburg en Pretoria, was de
rust gisteren nagenoeg teruggekeerd. Al
leen in een zwart woongebied bij
Klerksdorp vuurde de politie waarschu
wingsschoten af bij een betoging van
werd een aantal gebouwen in brand
gestoken. Er waren gisteren echter geen
meldingen van nieuwe dodelijke slacht
offers.
De huidige Belgische abortuswetgeving
verschilt in principe niet veel van de
bestaande Nederlandse wet inzake abor
tus. Net als in Nederland worden onder
brekingen van zwangerschappen tot drie
maanden in België oogluikend toege
staan.
heid wil dat de arts die de vrouw heeft
onderzocht, mee beslist.
De gehele commissie is van oordeel
dat een vrouw die abortus wenst, een
verzoek daartoe moet indienen bij een
team van deskundigen, bestaande uit een
arts, een psycholoog en een sociaal des
kundige. Dit team moet binnen acht
dagen rapport uitbrengen, en dit rapport
dient ook aan de vrouw zelf ter beschik
king te worden gesteld, aldus de com
missie.
Die desertie bestond hierin (ik herhaal
het nog maar even), dat hij de opdracht
om de anti-Titoïstische, pro-Russische
kolonel Vlado Dapcevic te doden niet
opvolgde, maar integendeel Dapcevic op
de hoogte bracht van zijn opdracht.
Dapcevic werd ruim anderhalf jaar
daarna door de Joegoslavische geheime
dienst uit Boekarest ontvoerd en naar
Belgrado gebracht. Afgelopen maandag
21 juni is in Belgrado het proces tegen
Dapcivic begonnen, zonder dat de Joego
slavische kranten daar (althans tot en
met dinsdag 22 juni) melding van heb
ben gemaakt.
Met een vertraging van vier dagen
meldden de Joegoslavische kranten van
19 juni op gezag van het Joegoslavische
agentschap Tanjug dat de Joegoslaaf
Slobodan Mitric „eergisteren” tot acht
tien jaar was veroordeeld wegens het
doden van drie Joegoslaven in Amster
dam. „Hoewel er naar ieders overtuiging
sprake was van een afrekening in de
onderwereld, heeft Slobodan Mitric het
trachten voor te stellen alsof er van een
politieke strijd sprake was geweest”.
Alle kranten beperkten zich tot het
zelfde bericht van Tanjug, dat blijkbaar
eerst door een zeef van hogerhand had
moeten gaan voordat het met zoveel
vertraging en een leugentje om bestwil
(„Amsterdam, 19 juni, eergisteren”) in
deze vage bewoordingen mocht worden
gepubliieerd. Zoals u zich herinnert
heeft de rechter bij de aanvang van het
tweede proces tegen Karate Bób gezegd,
dat de rechtbank er, in tegenstelling tot
bij het eerste proces, nu van overtuigd
was dat er inderdaad sprake was van
een politieke affaire, en ook dat Bob
Mitric reden had bevreesd te zijn voor
represailles van de zijde van de Joegos
lavische geheime dienst, nadat hij uit
deze dienst gedeserteerd was door enkele
opdrachten niet uit te voeren.
parlementaire onschendbaarheid
matisch is hersteld.
(Van onze redacteur in Brussel)
BRUSSEL. Het abortusvraagstuk
houdt niet alleen de Nederlanders, maar
ook de Belgen verdeeld. De „staatscom
missie voor ethische zaken” kon niet tot
een eensluidend advies aan de Belgische
regering komen over herziening van de
abortuswetgeving in België, zo bleek gis
teren.
Het feit dat Tito, via het proces-
Dapcevic, blijkbaar toch de confrontatie
met de USSR aandurft, wijst of op
blufpoker, of op innerlijke kracht, en
doet in ieder geval denken aan 1948 toen
hij de breuk met de Sovjet-Unie for
ceerde. Alles is natuurlijk beter dan een
gerussificeerd Joego-Slavië. In het film
journaal dat deze week in de Joegoslavi
sche bioscopen draaide, zag je een uit
voerige reportage over de militaire
grensbewaking, met patrouillerende sol
daten met verrekijkers waarmee zij
aandachtig in de verte tuurden. Waar
heen zij keken was niet te zien, maar de
boodschap was duidelijk: wij willen
geen Russen over de vloer.
Secretaris-generaal Machmoed Riad
van de Arabische Liga heeft verklaard,
dat Soedanese troepen via Syrië naar
Libanon worden gevlogen. Een Somali
sche groep von honderd man wordt ook
naar Libanon gezonden.
Het eerste contingent van de vredes
macht bereikte enkele dagen geleden
Beiroet en is gelegerd in de nabijheid
van de luchthaven van de Libanese
hoofdstad, die gisteren werd heropend
nadat zij zestien dagen lang was geslo
ten wegens de burgeroorlog.
„geen haast” heeft om in de regering te g
komen. Als de christen-democraten een
kabinet willen vormen met externe
communistische steun en bereid zijn de ii
communisten te raadplegen in politieke
kwesties, zou zijn partij een dergelijk
voorstel met „de nodige aandacht” be-
studeren.
In het eerder genoemde interview zei
Berlinguer: „Velen legden onze voorstel-
len tijdens de verkiezingscampagne uit
als een sterk verlangen aan de regering
deel te nemen. Maar we verlangen niet
en we hebben geen haast”.
Volgens Berlinguer heeft het land een
regering nodig die „zaken zal verande-
ren, die een begin zal maken met ver-
nieuwing en dat kan niet worden ver-
richt zonder een positieve relatie met de
communistische partij”.
Door de uitkomst van de Italiaanse i
verkiezingen zijn zaken tegen enkele
leden van het parlement vertraagd. Een
hertelling van de stemmen wees gisteren
uit dat Sandro Saccucci, de in Londen
gearresteerde neo-fascist die ervan
wordt beschuldigd betrokken te zijn bij
de moord op een jonge Italiaanse com
munist, is herkozen voor de kamer van
afgevaardigden. Dit betekent dat zijn
ROME (Reuter, UPI). De leider van
de Italiaanse christen-democratische
partij (DC), Amintore Fanfani, heeft
verklaard dat zijn partij wel een coalitie
wil met de socialisten, maar dat deelne
ming van de communisten aan een DC-
regering uitgesloten is. Hij zei dat de
christendemocraten openstaan voor
een „dialoog” met de communisten,
maar dat er geen „rolverwarring” moet
zijn tussen de regeringspartij en de
communistische oppositie.
De socialistische parlementsleden
noemden de mededeling „bijna
schaamteloos vertoon van rijkdom”.
Indertijd heeft de koninklijke fa
milie meer geld gekregen, verklaar
den ze, omdat men het had doen
voorkomen alsof zij „op de rand van
het bankroet zweefde”.
geregelde vluchten op Europa, het ge
bied van de Perzische Golf, Amman
Cairo.
van de
Westduitse bondskanselier, Helmut
Schmidt en diens minister van buiten
landse zaken, Hans-Dietrich Genscher
zoals door hen is kenbaar gemaakt aan
de Zuidafrikaanse premier Vorster en
zijn minister van buitenlandse zaken
Muller bij hun bezoek aan Bonn, zo is
gisteren in EEG-kringen in Brussel
verklaard.
De Westduitse regering heeft de Zuid
afrikaanse apartheidspolitiek veroordeeld
en haar gasten uit Pretoria verzocht
deze te beëindigen.
De negen lidstaten van de EEG heb
ben geen enkel besluit genomen over
- - een gezamenlijke stap bij de regering
scholieren en in enkele andere plaatsen Van Zuid-Afrika naar aanleiding van de
-1 een aantal gebouwen in brand recente bloedige onlusten in dat land.
NEW YORK (Reuter, AFP). De
Verenigde Staten hebben gisteravond
hun veto uitgesproken over toelating
van Angola tot de Verenigde Naties.
Washington maakte bezwaar tegen de
„voortdurende aanwezigheid en de in
vloed van Cubaanse troepen” in Angola.
Zonder een aanbeveling van de Veilig
heidsraad waarin de VS gebruik
maakten van hun vetorecht kan de
algemene vergadering van de Verenigde
Naties geen nieuwe leden toelaten.
Functionarissen van de luchthaven
hebben meegedeeld, dat de Libanese
luchtvaartmaatschappij „Middle East
Airlines” vandaag hoopt te beginnen met
men voor gemeenschappelijk overleg.
Dit zijn Valery Giscard d’Estaing en
James Callaghan gisteren tijdens hun
besprekingen in Londen overeengeko
men.
Ook de ministers van buitenlandse
zaken van de twee landen zouden min
stens een keer per jaar voor aparte
gesprekken bijeen moeten komen.
De andere ministers van de beide
landen, in het bijzonder de ministers
van binnenlandse en economische zaken
en die van financiën, energie, industrie,
defensie en handel komen „periodiek”
bijeen teneinde het beleid der twee re
geringen beter op elkaar af te stemmen.
In een gemeenschappelijke Frans-
Britse verklaring heet het, dat Giscard
en Callaghan zich ervan bewust zijn,
„dat het lidmaatschap der beide landen
van dezelfde Europese gemeenschap
nieuwe banden tussen hen schept”. Zij
zijn vastbesloten, door overleg de sa
menwerking van de beide regeringen te
versterken.
Een van de voornaamste onderwerpen
bij de gesprekken tussen Giscard en
Callaghan was de toekomst van Europa
en in het bijzonder het rapport van de
Belgische premier Tindemans.
Naar verluidt heeft Callaghan met
zijn Franse gast onder andere gesproken
over de vraagstukken, die de Britse
regering heeft op te lossen met betrek
king tot rechtstreekse verkiezingen voor
het Europese parlement en ook over de
aanspraak van vertegenwoordigers van
Schotland en Wales op een passende
vertegenwoordiging.
Callaghan sprak verder over de nieu
we Britse eisen aangaande een eigen
exclusieve visserijzone van 50 mijl ron
dom de Britse kusten. Deze vereisen
nieuwe onderhandelingen binnen de
EEG.