Zonnig realisme bij Piet Braakhuis
BOEKHANDEL H. DE VRIES
Jaarprijs jazzclub
voor Piet Noor dijk
LE TRICOT
theater- en museumbezoekers
Elpee van Amsterdams Kern-Ensemble
Minister blijft
bij afwijzing
steun GLTwee
i
„Fiscus moet tegemoetkomen aan
F
11111
Hotel-Café-Rest.
VAN AKEN
Wl
LUCIA
I
schoolboekwinkel
i
KONINKLIJKE GIFT
RICHARD BRAUN WIL KUNST ZICHZELF LATEN BETALEN
VOOR JUBILEREND
CONSERVATORIUM
KLASSIEKE KAMERMUZIEK MET VEEL KWALITEITEN
STUDIEBOEKCENTRUM
VAN KENNEMERLAND
Japanse prentkunst
in Rotterdam
i
V R IJ D A G
25
JUNI
1976
KUNST
16
(Van onze correspondent)
Eerlijker verdeling
Rijkssubsidie
Telefoon 023 - 324365 - 324709
- 'F
WINTERSWIJK. De beeldhou
wer Richard Braun heeft in zijn
kunstenaarsleven het een en ander
gepresteerd. Overal in het land
(AVRO-studio, Hoogovens, Holland
Festival, banken) zijn aanzienlijke
plastieken van zijn hand aanwezig. In
de organisatie heeft hij zijn sporen
verdiend, als jurylid en als bestuur
der. Hij kent het kunstwereldje van
haver tot gort. „Maar onze maat
schappij is er een van brood en spe
len. De koopkracht van de gulden
staat voorop. Een groot deel van ons
volk staat vijandig tegenover kunst.
We zijn een volk van beeldenstor
mers”.
(ADVERTENTIES)
voert het gehele jaar in de speciaal daarvoor ingerichte
Noordijk krijgt de prijs als meest
(ADVERTENTIE
Een plastiek van Bé Klein.
Komt u zelf even kijken!
e-
(ADVERTENTIE)
de
opnamen
voor
jor
het
P.ZWAANSWUK
Zalen voor familiediners
party’s - recepties
vergaderingen
Een der landschappen van Piet Braak
huis.
in de poort naast ons pand Ged. Oude Gracht 27 studieboeken
voor het
MAVO - HAVO - VWO - Pedagogisch - LEAO - MEAO
Detailhandel - Nijverheids etc. onderwijs
De verzorging van uw boekenlijst zullen wij graag op ons ne
men. U kunt deze inzenden aan ons antwoordno. 277 te
Haarlem, zonder postzegel te plakken.
GED. OUDE GRACHT 27, HAARLEM, TEL. 023-311440
Een kleine greep uit onze
grote kollektie
Speciaalzaak voor
de modebewuste vrouw
Barteljorisstraat 27
Haarlem Tel. 320618
japonnen
deux-pièces
rokken
pantalons
bonneterie
i
rtentie
leer
Paula Sluiter etsen en tekeningen en
Be Klein plastieken. (Tot 16 juli).
voor
men
overheidssfeer en in het hart van het
Nederlandse volk brengen? Dat kun je
doen door de mensen langs financiële
weg bij kunst te betrekken. Door wie
staat Forum op het spel? Door de finan-
oiële mensen van de overheid. Mensen
die doorgaans van kunst weinig afweten.
BAAN, hoek Houtplein
HAARLEM
ter,
rije
RALPH
KIO
LUCIE LINDEN
ANGELIQUE
en natuurlijk alles
van
ROTTERDAM (ANP). In het mu
seum voor land- en volkenkunde wordt
van 2 juli tot en met 12 september een
expositie gehouden van Japanse prenten
uit eigen bezit. Tevens zullen voorwer
pen, waarop de prenten betrekking heb
ben, zoals toiletartikelen en wapens,
worden tentoongesteld. Onder de rond
zeventig prenten is werk van Hokusai
Katsushika en Utamaro Kitigawa.
„Dit is mijn oplossing: Maak toegangs
prijzen voor muscea, concerten, theaters,
bioscopen, bibliotheken en wat er meer
voor in aanmerking komt, aftrekbaar
voor de belasting. Iedere belastingbetaler
mag per jaar vijfhonderd gulden beste
den aan de aankoop van kunst. Dat is
maximaal aftrekbaar. Ieder bedrijf kan
gaan tot een aftrekpost van 1000 gulden
voor kunstaankopen. Dat kost de scnat-
kist geld. Schrik maar niet. Daardoor
kan de 20 procent rijkssubsidie die gege
ven wordt voor de aankoop van kunst
vervallen. Wat aan de ene kant wordt
gegeven, wordt aan de andere kant
gespaard’’.
„De enorme winst van dit systeem is
een grotere betrokkenheid van het Ne
derlandse volk bij kunst, theater, mu
seum, film. Alles zal weer gaan bloeien.
Het Kern-ensemble met v.i.n.r. Ronald
Masin (viool), Rinus Groot (piano), Ma
ria Kelemen (altviool) en Bob Reuling
(violoncello).
DEN HAAG (ANP) Minister Van
Doorn van CRM zal de afwijzing van de
subsidiëring van het Limburgse vor
mingstoneel GLTwee niet heroverwegen.
Dit heeft de bewindsman donderdagmor
gen in de Tweede Kamer gezegd tijdens
het wekelijks mondeling vragenuurtje.
„Ik heb een plan. Een oplossing. Als
dat wordt aanvaard en doorgevoerd,
kunnen we de achterstand inhalen en
kan de kunst zichzelf betalen. Kunst
heeft geen overkoepelende organisaties
nodig. Kunst bedruipt zichzelf. Als je
haar de kans maar geeft”.
Paula Sluiter uit Den Haag staat
met haar tekeningen en etsen te boek
als surrealiste. Ze is het eigenlijk niet
of je zou elke uiting met een sprook
jesachtige inslag surrealistisch moe
ten noemen en dat is bepaald niet het
geval. Wat wel opvalt is haar fantas
tische inslag, meestal beleden in een
overdetaillering van lijntjes en krie
beltjes waarmee ze tekent en etst.
Die tekeningen en etsen worden dan
De pianist van het ensemble, stadge
noot Rinus Groot is al vaker in Haarlem
opgetreden als solist met het Noordhol-
lands Philharmonisch Orkest en ook
alleen, op piano-recitals. Rinus Groot
geboren in Heemskerk, ontving zijn
muzikale en pianistische vorming aan
het Utrechts Conservatorium, welke stu
die werd bekroond met het einddiploma
cum laude en met de Prijs van Uitne
mendheid. Spoedig werd hij als uitvoe
rend kunstenaar betrokken bij de con-
certpraktijk in ons land, maar ook ver
over onze grenzen. Zo maakte hij met
de zanger Max van Egmond enkele tour
nees door de Verenigde Staten en Cana
da. Hij heeft deelgenomen aan de Zuid-
Amerikaanse en aan de Europese con-
cert-reizen van het Kern-ensemble, dat
naast Rinus Groot ook de violist Ronald
Masin, de alt-violiste Maria Kelemen en
de violoncellist Bob Reuling ais kern
leden telt.
Het ensemble streeft ernaar om, waar
dit maar mogelijk is of gevraagd wordt,
programma’ s ten gehore te brengen, die
zelden of betrekkelijk weinig, overigens
ten onrechte, voor kamermuziek-concer-
ten worden gekozen. Voor zover dit kan
noodzakelijk mocht blijken, kan de
„kern” worden gereduceerd of vergroot
met musici, die dezelfde instrumenten
als van de kern-leden of nog andere
instrumenten bespelen. Van d eze aan
vaarde mogelijheid werd ook gebruik
DEN HAAG (ANP). Het jubileum
concert van het 150-jarig koninklijk
conservatorium in Den Haag is gisteren
in het Circustheater in Scheveningen
extra luister bijgezet door een gift van
koningin Juliana voor het instrumenten
fonds van het opleidingsinstituut. Uitge
voerd werd een ballet- en operapro-
gramma door leerlingen van het conser
vatorium. Prinses Margriet moest we
gens ziekte verstek laten gaan, haar
echtgenoot woonde de uitvoering wel
bij.
Jarenlang heeft de onvrede in Richard
Braun gewoed. Vijf jaar geleden verliet
hlij het westen en vestigde zich in het
diepe groen van de Achterhoek. Naast
zijn boerderij in het Woold heeft hij
zijn atelier, vanwaaruit zijn werkstuk
ken door het land gaan. Daar in de rust
van de natuur rijpte het plan. Het plan
dat hiij nu ventileert. Met de intense
hoop, dat het weerklank vindt. En voor-
al: dat men er in Den Haag oren naar
heeft.
„Onder de kunstenaars heerst een
enorme broodnijd. Het volk kan zonder
kunst leven. Dat bewijzen de kwijnende
theaters, de musea en vooral de opera-
groep Forum, dat op de tocht staat. Het
is om te huilen. Het volk wil geen
kunst, zegt men dan. Dat dacht je. Men
stuurt kinderen jarenlang naar school,
maar les in kunst wordt niet gegeven.
Na school laat men de meute los. En
dan is iedereen verbaasd als ze kunst
werken aan de openbare weg vernielen”.
vaak ingekleurd. In het algemeen ge
nomen zou de voorstellingswereld
van Paula Sluiter, (bewoond door
wonderplanten, fabelvogels, kabou
ters, kinderen en grappige mensfi
guurtjes) heel geschikt zijn om kin
derboeken te illustreren. Daarmee is
haar fantastische realisme wel zo on
geveer aangegeven. Ze werkt met
veel zorg aan haar bladen, ook wat
de kleur betreft.
Ondanks het positief advies van de
Raad voor de kunst moest de bewind-
man tegen GLTwee zeggen, dat hij geen
geld meer in kas had om de gevraagde
subsidie van acht ton te verstrekken.
Bovendien meent de minister, dat het
vormingstoneel over het gehele land ge
spreid moet zijn. Hij had daarom het
liefst gezien, dat een samenwerkingver
band tot stand gekomen was tussen
Proloog, gevestigd te Eindhoven en
GLTwee, met standplaats Maastricht.
De samen werkingsgedachte wezen de
beide groepen af. „Als zij nu op die
afwijzing terugkomen, dan is het te
laat”, aldus minister Van Doorn. Hij
deelde mee het logisch te vinden, als
Proloog zo nu en dan de reis Eindho
ven-Maastricht maakt.
Voor de subsidiëring van het vormings
toneel! heeft minister Van Doom nog
vijf ton beschikbaar. Hij wil daarmee
kleine handreikingen dóen aan twee of
drie groepjes, die niet in het zuiden des
lands gevestigd zijn.
gemaakt voor de
grammofoonplaat.
Als volledige „„kern” bracht het en
semble hiervoor het fraaie, uitdruk-
kinksrijke Piano-kwartet in g kl. terts
voor klavier, viool, alt-viool en violoncel
(K.V. 478) van Wolfgang Amadeus Mo
zart voor de in de Waalse Kerk te
Piet Braakhuis, levende van 1919-
1971 was een Gooise schilder en beïn
vloed door de zogeheten Larense
School. Eigenlijk was dat de pastora
le tak van het Nederlandse impressi
onisme, ietwat gematigder dan de
Amsterdammers uit die richting en
knusser dan de bekende Hagenaars.
Ik geef nu maar een paar globale
verschillen aan. Die Larense School
heeft lang doorgewerkt en stond wat
afzijdig van de vernieuwingen die
reeds 'voor de oorlog op te merken
vielen.
De afwijkingen van het realisme
die bij Piet Braakhuis te constateren
vallen zijn dan ook evenmin vernieu
wingen, eerder de nawerking van wat
door anderen in het begin van deze
eeuw werd gedaan. Het gaat als het
ware om verschuivende accenten bin
nen het realisme. In deze galerie
hangen nu van Braakhuis allemaal
zonnige landschappen in meest heel
milde tinten en zonder (in het alge
meen) grote contrasten, alles heel
aangenaam om te zien. Het is echter
ook nergens bijzonder opvallend. Er
zijn van hem landschappen met een
gematigd kubistische inslag door het
hanteren van brede toetsen kleur die,
naast elkaar gezet, tevens de plastici
teit van het onderwerp bepalen. Geen
echt kubisme dus, waarin natuurvor
men worden ontleed tot wiskundige
composities, doch een toepassing bin
nen normale perspectieven en realis
tische herkenbaarheid.
Verfijnde Braakhuis zijn toets, dan
ontstonden er werken die dichter bij
het divisionisme liggen en soms zie je
ook andere soortgelijke stijlen aan
bod komen. Het is dus alles een
spelen op de grenzen van stijlen tus
sen im- en expressionisme in, met
een hang naar een decoratief kleur
gebruik.
staat. Door het merkwaardige materi
aalgebruik, de samenvoeging van
flarden, druipsels en stangetjes krijgt
dit werk een heel aparte bizarre in
slag, die soms sterk aanspreekt.
zeker van zijn, dat deze actieve muziek
minnaars en trouwens ook de „passieve”
muziekliefhebbers met groot genoegen
naar de uitvoering van het trio zullen
luisteren( zoals zij ongetwijfeld ook zul
len doen naar de vertolking van Mozarts
dieper peilende piano-kwartet.
De opnamen munten uit door spel-
kwaliteiten, die in collectieve en indivi
duele zin voor het ensemble karakteris
tiek zijn en die mede door exactheid en
grote zorg voor duidelijk gedtailleerde
tekening en beheerste uitdrukking aan
de dag zijn getreden.
De balletleerlingen dansten werken
van Marten Molema, Toer van Schaik
en Hanna Samson op muziek van achter
eenvolgens J. B. Cramer: Giovanni Ga
brieli en Peter-Jan Wagemans. De mu
ziek werd gespeeld door het conservato-
riumorkest onder leiding van Louis Sto-
tijn en door een instrumentaal ensemble
onder leiding van Don Smithers. Na de
pauze werd uitgevoerd De Mantel (II
Tabar"o). een opera in een akte waar
voor Guiseppe Adami het libretto en
Puccini de muziek schreef. Dit werk
werd uitgevoerd onder leiding van Pe-
ter-Tom Langelaar.
In het systeem dat ik voorstel, worden
de beschikbare gelden veel eerlijker ver
deeld. Iedereen kan zijn deel daarvan
meekrijgen. Dat gebeurt nu niet. Kijk
maar. Als een theaterbezoeker twintig
keer per jaar naar het theater gaat
steekt hij al duizend gulden subsidie in
zijn zak, want de stoel waar hij opzit
kost de regering vijftig galden per be
zoek”.
HAARLEM Onlangs is door de
grammofoonplaten-maatschappij „EMI-
BOVEMA” onder het nummer C 053-
25224 een grammofoonplaat in de handel
gebracht met opnamen van het Am
sterdams Kern-Ensemble. Het is de eer
ste officiële plaat van dit kamermuziek-
gezelschap, dat ook te Haarlem al be
kendheid heeft gekregen door hier gege
ven concerten.
veelzijdige Nederlandse jazzmuzikant,
die zich heeft opgewerkt tot een niveau
waarin hij niet hoeft onder te doen voor
buitenlandse grootheden. De jazzclub
herinnert in dit verband aan sessions die
Noordijk speelde met Ted Curson, Oliver
Nelson en Gary Peacock. Verder heeft
de jazzclub een grenzeloze bewondering
voor de instrumentaal technische vaar
digheden van Noordijk.
Piet Noordijk speelde gisteravond met
zijn kwartet in de grote zaal. Het werk
te soepel en swingend een gevaarloos
repertoire af, waarin veel ruimte voor
improvisatie van bassist Koos Serierse
en pianist Henk Elkerbout werd gelaten.
Vanavond spelen in club 538 Dexter
Gordon, Sonny Stitt en Philly Joe Jones.
The Diksie, Mesjien en boogie-boogie-
pianist Henk Pepping zorgen in andere
zalen voor een muzikaal alternatief.
Het concert van vanavond begint om
half negen.
Be Klein is beeldhouwer, graficus
en pottenbakker in Harderwijk. Hier
zijn alleen zijn wonderlijke plastie
ken te vinden. Ze zijn van ijzer en
dat materiaal ziet eruit of het frag
menten zijn, resten van gietsels. Het
zijn ruwe flarden, die door Klein
worden samengevoegd tot grillige
plastieken, herkenbare voorstelling
binnen een fantastisch realisme. Vaak
hebben die ook nog een symbolische
betekenis, waarin de mens centraal
Amsterdam opgestelde opname-micro-
foons tot uitvoering. Zonder medewer
king van de alt-violiste uiteraard speelde
het als tweede nummer van de plaat het
Piano-trio in G grote terts van Joseph
Haydn, bekend als het „Zigeuner-trio”,
vanwege de finale: een „Rondo all”
Ungherese”.
Bij kamermuziek-beoefenaren is dit
gave trio van Haydn met zijn licht
gevoelige, innemende maar ook met
Hongaarse meeslependheid klinkende
muziek bijzonder geliefd. Men kan er
In Galerie Zijlstraat is werk te zien
van drie kunstenaars, die ieder hun
eigen kijk op het realisme tonen. Van
Piet Braakhuis zijn olieverven,
CASTRICUM. Altsaxofonist Piet
Noordijk heeft de jaarprijs van de Jazz
club Castricum gekregen. Hij ontving
die gisteravond in de Club 538, waar
deze week het traditionele festival wordt
gehouden.
Het Kern-ensemble is bijzonder actief
het gezelschap is inmiddels naar Zuid-
Afrika vertrokken, waar het op uitnodi
ging van het Minister^ voor Cultuur
vanaf 21 juni in enige dteden in totaal
ongeveer twintig concerted geeft. Ook zal
het voor de radio spelen. Uit het reper
toire zijn voor deze tournee trio’s en
kwartetten van Mozart, Beethoven, Men-
delsshohn, Brahms en Faure gekozen,
waarmede twee programmat’s werden
samengesrteld.
Daardoor zullen in de toekomst subsidies
achterwege kunnen blijven die nu on
misbaar zijn”.
„Dit iis niet zomaar een inval, Het is
een harde waarheid in dit land, waarin
men uitsluitend denkt in geld. Maak van
kunst een aftrekpost op de belasting en
de Nederlander ziet er winst in. De
mensen zullen zich in veel grotere aan
tallen dan nu gaan interesseren
kunst. Men wordt deelgenoot,
wordt kritisch, men krijgt kennis. Kort
om, een dijk van cultuur wordt opge
worpen tegen deze onmenselijke maat
schappij. Een maatschappij die direct
betrokken wordt bij cultuur is veel
minder agressief en treedt menselijker
naar buiten. De historie bevestigt dat”.
„In Zweden is 20 jaar geleden bij de
Marabou-chocoladefabriek in overleg
met directie en werknemers een aan-
koopcommissie ontstaan om de leefbaar
heid van de fabriek te vergroten. Werk
nemers staan vijf, gulden per maand af.
De directie legt hetzelfde bedrag erbij
voor kunstaankopen. Men begon met
enkele schilderijen van locale kunste
naars te kopen. Op het ogenblik staan er
werken in gebouwen en tuinen rondom
het bedrijf: beeldhouwwerken van Ro
din, Laplace, Richier, Moore en veie
anderen. Het bezit aan schilderijen van
moderne kunstenaars is een museum
waardig.
Dit initiatief is door vele bedrijven
ovengenomen en de werknemers be
schouwen de aangekochte kunst als on
misbaar voor hun werkklimaat en voe
len zich, doordat ze er mede-eigenaar
van zijn, sterker betrokken bij het hele
bedrijf. De betrokkenheid van de werk
nemers bij de aanwezige kunst in bij
voorbeeld het Turmac-concem staat dan
ook in geen enkele verhouding tot die
bij Marabou en anderen. Bij Turmac
gaat het uit van de directie, bij Marabou
van het bedrijf als totaal.
Dit is een voorbeeld uit de praktijk
voor een werkwijze die de hele bevol
king bij klunst kan betrekken”.
Kunst in dit land is verpolitiekt. In
veel gevallen geldt niet wat je kunt,
maar wie je kent. Er is geen enkel
politiek systeem dat dit kan veranderen.
Hoe kun je de kunst losmaken uit de
Op een desbetreffende vraag aan Rinus
Groot gesteld, antwoordt deze, dat samen
spel, dat in zo belangrijke mate door het
Kern-sensemble met zijn concerten geac
centueerd wordt, voor de muzikale vor
ming van de grootste betekenis geacht
moet worden. „Ik maak mij hierover, nu
de vrijblijvendheid in onze tijd wel wat
te veel wordt aanvaard, grote zorgen of
dit facet op alle opleidings-instituten
wel voldoende aandacht krijgt. En wat
de technische en muzikale vorming be
treft de elitaire s.trevers, die zich zo
graag als pioniers van de zogenaamde
vooruitgang beschouwen, nemen het
daarmee ook niet zo nauw”.
