Stichting Maatschappij en Onderneming F Billiton wil van Akzo belang overnemen Interesse voor postorders in V&D baas in Arka: twijfel Confessionelen trokken gezamenlijk op CDA TOONDE VOOR RECES ZIJN TANDEN Wasdrogers kosten veel aan BEURS EIW stijgende lijn aan overleg huis bij Edah Rente trekt razendsnel aan; obliegatiemarkt in beweging energie Oogst op verschroeide aarde «■Bi 9 liji «O fcf? „PvdA-nota over investeringen puur dwangsysteem” Z A ECONOMIE 19 7 6 10 26 JUNI F' - - ’F'. VNO meent: ZATERDAG Hoofdlijnen TM» 8,8 miljard gulden minder Patstelling in het stakingsrecht noodoplossing is noodzakelijk (Van onze parlementsredacteur Jan Werts) cent-dalingen kwamen weer om de hoek kijken, wat natuurlijk na een nog maar nauwelijks bekoelde rentestijging van 8 percent op 9,5 percent een bijzonder veeg teken is. Het is dan ook de vraag of de hypotheekbanken hun leningsvoor waarden voor nieuwe pandbrieven niet nogmaals moeten herzien. Terwijl vakantiegangers en zonaanbidders vinden dat onze tweede lange hete zomer nog maar moet aanhouden, schreeuwt Europa letterlijk om water. De boeren m grote delen van West-Europa worstelen met de langdurigste droogteperiode in 250 jaar zonder uitzicht op de voor hun gewassen verlossen de regenval van betekenis. Het ergst getroffen worden echter de landbouw- en C por (Br alia ons wo< stig Alt dee lek nog wal wei woi C sch ner ten sch levi van Ai (r vli m< ve 1 gr' lin en bl« ke scl nu De fih op oni in ,,T ,.J< Int be< Fer raa „Er ziel ner ten opv ged niei lani der uits tek mal bes V in dee „Tl ma hie spr ty” sex ind fas< noj voc rep sex Fre lat< kw Arr wel clu 1 kor wo het dat Poi vai Gr DEN HAAG (ANP). De postorderverko- pen zijn in het voorjaar van 1976 verder gestegen in ons land. Dit blijkt een ontwikkeling te zijn, die zich in vrijwel heel West-Europa voordoet en indicatief wordt geacht voor herstel in de econo mische conjunctuur, zo wordt opgemerkt door de Nederlandse Postorderbond- van KVP, ARP en over welke macht is zijl plê gat wo hee bei far nieuw wetsontwerp zou komen, zoals zij heeft aangekondigd, op zijn minst op een langdurige discussie moet worden gerekend. DEN HAAG (ANP). Omdat het niet eenvoudig zal zijn een wettelijke regeling inzake arbeidsconflicten tot stand te brengen en hiermee in ieder geval nog lange tijd gemoeid zal zijn, is het aan te bevelen althans een voorlopige regeling te treffen. Dit zegt de Stichting Maatschappij en On derneming in een brochure, getiteld „spelregels bij arbeidsconflicten”. groene landschap een geel en stoffig aanzien heeft gekregen. „Zelfs als de regen veeteeltgebieden van Engeland en Noordwest-Frankrijk, waar het anders zo nu komt, is het te laatomde lente-oogst te redden”, zegt een Franse meteoro loog. Delen van ons „wat er land je”, het eveneens doorgaans natte België, West- Duitsland, Zwitserland en Luxemburg zijn er slecht aan toe en men vreest het ergste als er niet snel langdurige regenval komt. Afgelopen weekeinde stelden zij of 9,5 percent pandbrieven ter beschikking voor 100 percent, of 9 percent tegen 98,5 percent. Dit weekeinde zullen die tarie ven ongetwijfeld weer worden aange past. De ontwikkeling op de obligatie- markt staat in schril contrast met de ontwikkeling van de betalingsbalans die over het eerste kwartaal van dit jaar nog nimmer zo gunstig en fraai is ge weest. Dankzij het aardgas kon het overschot op onze betalingsbalans in die periode tot over de 2 miljard gulden stijgen, zodat de gulden uit die transac ties een enorme steun heeft ondervon den. Dat er sedert midden mei zulk een druk op de gulden is ontstaan, komt dan vrijwel uitsluitend door de kapitaal- vlucht van het buitenland uit ons land. Maar ook de schrik duurde niet lang, want deze week beleefde zelfs de zeven de overtocht naar de andere kant van de duizend. Kennelijk put Wall Street te veel moed uit de binnenkort te ver wachten stroom van bijzonder gunstige winstcijfers over het tweede kwartaal om blijvend de dalende richting uit te gaan. DEN HAAG (ANP). Billiton Metal lurgie BV en Akzo Chemie Nederland BV voeren besprekingen over de overne ming door Billiton van het belang van 22,5 pet van Akzo Chemie in TDF- Tiofine BV, die in het Botlekgebied een fabriek heeft voor de produktie van titaandioxyde pigmenten. „Gesproken is niet over enig voorstel van de minister van Binnenlandse Zaken aan de orde gesteld in het centraal georganiseerd overleg, omdat de minister geen voorstel aan de centrale commissie heeft voorgelegd. Te verwachten is dat de minister dit zal doen na behandeling van de nota door de Tweede Kamer.” De Arka merkt onder meer op dat in de nota een aantal concrete bezuini gingsmaatregelen met betrekking tot het overheidspersoneel wordt genoemd. De uitkomsten van deze maatregelen wor den ook vermeld. De amibtenarenvereni- ging noemt twee voorbeelden: op de zgn interimregeling ziektekosten rijksambte- naren in 1977 te bezuinigen 245 mil joen en op de pensioenvoorzieningen in 1977 ƒ170 miljoen. Deze bedragen vormen,, aldus de vere niging verder o.m., een gedeelte van het totale bedrag dat volgens de regering moet worden bezuinigd. Indien hieraan wordt getornd, komt in feite het gehele regeringsvoorstel op losse schroeven te staan. Het is daarom dat de centrales „in alle duidelijkheid stelden dat overleg met hen alleen mogelijk is over zaken wanneer niet bij voorbaat de uitkomsten van het overleg vaststaan, met name niet in budgettair opzicht,’ aldus het orgaan van de Arka. DEN HAAG (ANP). De fractie van de Partij van de Arbeid in de Tweede Kamer doet het met haar nota Over het investeringsbeleid voorkomen, of het over een geriftht beleid gaat. In wezen is het echter een pu«r dwangsysteem. Al dus het Verbond van Nederlandse On dernemingen deze week in zijn orgaan „Onderneming”. Los van de centralisatie van de sta- kingsrechtspraak zou bovendien het wet sontwerp inzake de commissies van on derzoek werkstaking tot wet verheven kunnen worden. Ook de voordelen die de commissies van onderzoek bieden, liggen voor de hand. Zij kunnen een bijdrage leveren tot een betere informa tie en communicatie en daarmee tot objectivering van het conflict. DEN HAAG (ANP). De ambtena renvereniging Arka vraagt zich in zijn orgaan van deze week af, of open over leg over de regeringsnota waarin het te voeren beleid op het gebied van collec tieve voorzieningen en van de werkgele genheid is uitgestippeld, nog mogelijk is. De Arka verwijst naar het communiqué dat op 17 juni is gepubliceerd over de vergadering van de centrale commissie voor georganiseerd overleg in ambtena renzaken, waarin de vijf centrales van overheidspersoneel met minister De Gaay Fortman van Binnenlandse Zaken over die regeringsnota hebben gespro ken. Hoewel de buitenlandse beursactivitei ten zich voornamelijk tot de obligatie- sector bepaalt, lag ook de aandelen markt niet prettig. Zelfs de nieuwe aan val van Wall Street op de brug van de fuizend, die voor de zesde maal dit jaar werd overgetrokken, had weinig invloed. Evenals de vijf vorige keren ging overi gens die brug ook nu weer vrij snel teloor. Nu gold niet de rente als boos doener, maar de vrees voor inflatiever- heviging die overigens ook vrees voor rentestijging betekent. Sedert februari blijkt zich in de Verenigde Staten elke maand de prijsstijging voor kleinhan- delsgoederen te verdubbelen. Over mei is die stijging tot 0.6 percent opgelopen in vergelijking tot de maand daarvoor en deze ontwikkeling bracht flinke schrik teweeg. Te meer daar de stijging nu al groter is dan men sedert vele maanden gewend was. Toch is het gewenst dat de „patstel ling” in het stakingsrecht wordt door broken. Een keiharde sociale strijd zon der spelregels, waarbij alles geoorloofd schijnt, moet op den duur zelfs voor de strijdlustigsten onder ons geen aanlok kelijk toekomstbeeld zijn. Veel meer dan een noodoplossing zal het recht onder de huidige omstandigheden echter niet kun nen bieden. Een eerste aanzet hiertoe zou kunnn zijn dat de wetgever de rechtspraak in stakingszaken centraliseert bij de onder nemingskamer van het gerechtshof te Amsterdam. Nu immers over de princi piële vragen nog zo veel verschil van mening en zo weinig kans op spoedige overeenstemming bestaat, lijkt het ge wenst om aan te knopen bij de weinige punten waarover men het in principe wel eens is en om met betrekking tot deze punten zo spoedig mogelijk over te gaan tot een wetteüjke regeling. De voordelen van centralisatie van de stakingsrechtspraak bij de onderne mingskamer liggen voor de hand. Deze nieuwe rechterlijke instantie heeft tot taak (en zal vermoedelijk in nog meer dere mate tot taak krijgen) allerlei „aanverwante” geschillen te beslechten, waarbij eveneens collectieve werkne- mersbelangen betrokken zijn. Van de brede ervaring die de ondernemingska mer daarbij zal kunnen opdoen, kan worden geprofiteerd bij de verdere ont wikkeling van het stakingsrecht. (Van een medewerker) AMSTERDAM. Ook deze beursweek stond wat Amsterdam betreft in het teken van lusteloos heid, weinig omzetten en blijvend wantrouwen in het buitenland wat zich uitte in een soort koper- staking voor aandelen en hernieuw de verkoopdruk van obligaties. De laatste gingen daarbij na een aantal dagen van licht herstel en het zoe ken van een nieuw evenwicht rond 9 percent weer volledig overstag en lieten forse verliezen toe. Zo groot was de afbraak zelfs dat een rente stand van 10 percent op korte ter mijn niet meer onmeogelijk lijkt. Sommige hypotheekbanken schij nen dit percentage voor nieuwe hy potheken overigens al te berekenen. Vanuit de bankwereld is de hypo theekrente reeds opgetrokken tot 9 percent. De obligatiemarkt kwam deze week vooral in heftige beweging nadat bekend werd dat de Bank voor Nederlandse Gemeenten het officiële renteniveau waarop ze zaken wilde doen en dat al tot 9,75 percent was verhoogd, introk. Bij geruchten zou de Bank Nederlandse Gemeenten zelfs op deze rente nauwe lijks enige belangstelling hebben ont moet. Vrees voor officiële leningen van de staat of gemeentebank op een niveau van ten minste 10 percent deed het koerspeil van vele obligaties weer fors zakken. De beruchte dagelijkse 1 per- Dat was een kleine, maar toch wel indruk makende demonstratie van een machtsblok in opkomst. Een CDA-bal- lon; „Ja, want wij horen bij elkaar.” Een glimp van de nieuwe politiek van drie gezamenlijk opererende partijen. Voor het eerst sedert vele maanden waren zij er na uren lang vergaderen eindelijk eens in geslaagd om tijdens een debat over fundamentele zaken dicht bij elkaar te blijven. De CDA-ballon spatte echter uiteen toen Rietkerk (VVD) vroeg hoe de drie tegelijk voor en tegen de plannen voor een nieuw kinderbijslag- systeem konden pleiten. Er is een patstelling in het stakings recht ontstaan, doordat er zoveel ge schilpunten hierover bij de sociale part ners bestaan en ook doordat er zich binnen de arbeidsverhoudingen in Ne derland een aantal ontwikkelingen vol trekken, die nog niet zijn uitgekristalli seerd. Vooral die ontwikkelingen doen vrezen, zegt de auteur van de brochure, mr. J.M van der Linden, medewerker van de stichting, dat ook indien de regering nog dit zittingsjaar met een In de jaren 1970-1975 is de totale postorderomzet precies verdubbeld en bedraagt nu ruim 700 mln per jaar. De groei was het sterkst in de sector huis houdelijke artikelen en boeken en pla ten. Vorig jaar gaven glas en aardewerk en horloges en klokken de grootste stij ging te zien in een met 12 pet gestegen verkooptotaal. Volgens de Nederlandse stichting voor Statistiek behoort 49 pet van de Nederlandse gezinnen tot de klantenkring van de postorderbedrijven. Nederland neemt met een postorder omzet van ruim 50 per hoofd van de bevolking in een groep van zeven Euro- marktlanden plus Zwitserland een mid denpositie in. Laten we uit de stroom van informatie nog even wat hoofdlijnen halen. 1. De 10 miljard-operatie (1 percent- plan) van Duisenberg. De Kamer is er mee akkoord gegaan dat de uitgaven voor de totale overheid en de sociale verzekeringen ter wille van verbetering van de werkgelegenheid, binnen vier jaar met toenemen. 2. Een flinke herziening van de sociale verzekeringen. Wat in de jaren zestig of zeventig nooit lukte - het af schaffen van verouderde regelingen - gaat nu gebeuren. Den Uyl kondigde het 2 janu ari via de VPRO-radio aan. Een rel van jewelste barstte los. Beroering alom toen de minister-president „met de benen op tafel” Nederland liet wennen aan de gedachte dat er zeer impopulaire maat regelen genomen moesten worden. De aangever van toen heeft binnen een half jaar z’n „losse gedachten” al half gerea liseerd. 3. Een totaal ander economische be leid, uit te werken via de nota-Lubbers, „selectieve groei” geheten. De onderne mers behouden hun hoog gewaardeerde zelfstandigheid. Maar hun doen wordt meer dan voorheen door de overheid getoetst en bij gunstige uitslagen met flinke premies beloond. 4. De samenhang tussen de voorgestel de hervormingen en de bezuinigingen. Wat een week geleden niet velen voor mogelijk hadden gehouden, is toch ge beurd. Alle kabinetspartijen, plus de CHU, samen een onaantastbare meerder heid van de Tweede Kamer, erkennen dat er een zekere samenhang zit in het geheel van voornemens die nu ter tafel liggen. Het mislukken van het loonoverleg en het nu hard maken van de Vermogen- saanwasdeling in een duidelijk wets voorstel waren ook geen pluspunten voor de beurs. Er kon in alk geval geen enkele stimulans uit overgenomen wor den. Daarbij begonnen de naderende of reeds begonnen vakanties hun invloed uit te oefenen, zodat de aandelenmarkt geen enkele belangstelling kon opbren gen. Voorts kunnen de commissies wellicht bijdragen tot het voorkomen en langs frünnelijke weg oplossen van conflicten, terwijl zij tevens het enge kringetje, waarbinnen een conflict zich afspeelt, kunnen verruimen. Zij kunnen partijen wijzen op alternatieven en bun belangen plaatsen in het ruimere kader van het algemeen belang. Hiermee zijn ook de belangen van derden zoals afnemers, leveranciers, consumenten, nietstakers etc. gediend. Tenslotte kan door de in schakeling van de commissies van on derzoek een groter inzicht worden ver kregen in de achtergronden van en de gang van zaken bij arbeidsconflicten waarvan bij een toekomstige regeling van het stakingsrecht gebruik kan wor den gemaakt. De voordelen die centralisatie van de rechtspraak bij de ondernemingskamer en een wettelijke regeling van de com missies van onderzoek bieden, vormen niet de enige positieve kant van ons voorstel, aldus de stichting. Door het volgen ervan wordt immens ook wat meer tijd vrijgemaakt voor verdere bestudering van de recente, nog volop in beweging zijnde ontwikkelingen in het stakingsrecht. Hierbij kunnen de ervaringen in het buitenland van groot nut zijn. In het algemeen mag gesteld worden dat men in een aantal landen aanvaardbare oplossingen heeft gevon den voor problemen die met de onze vergelijkbaar zijn. De stichting is er zich van bewust dat ook de door haar voorgestelde uitweg uit de impasse niet ieder geheel naar de zin zal zijn. Maaar in ieder geval hoopt zij met raar studie enigszins bij te dragen tot een zakelijk karakter van de discussie en tot een uiteindelijke oplos sing die niet slechts deze of gene partij dient, maar de gehele Nederlandse sa menleving. Het verbond herinnert er aan dat de heeft gewacht totdat de structüurwta van miniser Lubbers van Economische Zaken was verschenen. Tussen beide no ta’s bestaat wel enig verschil zo stelt het VNO vast. „Houdt namelijk de structuurnota van minister Lubbers de mogelijkheid van een energiek stimulerend beieid naast selectieve maatregelen nog enigszins open, de nota van de PvdA-fractóe laat er geen misverstand over bestaan dat het een en al selectiviteit moet zijn wat de klok slaat. En Iaat de ondernemer niet denken dat hij daar geen boodschap aan heeft: de SIR (selectieve investe ringsregeling - red.) staat klaar om zijn ongewenste investering onmogelijk te maken.” Amerikaanse dollar 2,71-2,81; Engelse pond 4,73-5,03; Belgische fr. (100) 6,72- 7,02; Duitse mark (100) 104,75-107,75; Ital. lire (10.000) 30,2534,25; Portugese esc. (100) 7,50-9,50; Franse fr. (100) 56,75- 9,75; Zwitserse fr. (100) 109,50-112,50; Zweedse kroon (100) 59,75-62,75; Noorse kroon (100' 43,50-46,50; öostenr. sch. (100) 14,80-15,10; Spaanse pes. (100) 3,92 4,22; Griekse drachme (100) 7,20-8,45; Finse mark (100) 69,00-72,00: Joegosl. dinar (100) 14,25-16,50. Reeds in het eerste kwartaal was die vlucht duidelijk op gang gekomen en wel van 600 miljoen gulden als gemid delde over elk van de vier kwartalen van 1975 tot niet minder dan 1,3 miljard gulden. Aangenomen mag worden dat het tweede kwartaal een nog aanzienlij- ker verhoging heeft laten zien. Dit poli tiek wantrouwen in het buitenland tegen het gevoerde financieel-economische be leid in ons land heeft ook de Nederland se Bank al geruime tijd in grote moei lijkheden gebracht. Wekelijks vloeien de deviezen in steeds bredere stromen weg en blijft de centrale bank met een enorme hoeveelheid guldens zitten. De laatste vier weken moesten voor deze transacties niet minder dan rond 2 mil jard gulden weden besteed. De angst van de Nederlandse Bank voor inflatie doet haar die guldens vasthouden, wat de geldmarkt blijvend verkrapt. Dit proces zal voorlopig voortduren tot de buitenlandse behoefte aan guldens voortvloeiend uit onze positieve handels- balans. voldoende is om het aanbod van guldens door de buitenlandse kapitaal- vlucht op te vangen. En dat punt is bij benadering niet aan te geven, omdat zoals reeds opgemerkt geen finascieel- economisehe overwegingen hierbij voor op staan, maar vertrouwen of wantrou wen in het te voeren regeringsbeleid. HELMOND/OUDER-AMSTEL (ANP). Vroom Dreesmann en Edah NV in Helmond hebben volledig overeenstem ming bereikt over de overneming van de aandelen Edah door V D, zo hebben de twee bedrijven bekendgemaakt. Edah exploiteert 380 winkels die voor al gericht zijn op de goedkope sector van de levensmiddelensector. V&D krijgt hiermee een aanzienlijk belang in een groeiende sector van de detailhan del, mede waardoor volgens het concern eerder in het lopende boekjaar bijna 40 percent van de geschatte totale omzet buiten het warenhuis zal worden be reikt. De besprekingen zijn in een dusdanig stadium gekomen dat spoedig overeen stemming mag worden verwacht, aldus een gezamenlijke bekendmaking van Billiton en Akzo Chemie. De vakbonden en de ondernemingsraad van TDF-Tiofi- ne zijn inigelicht. Billiton neemt reeds voor 27,5 pet deel in het aandelenkapitaal van TDF-Tiofi- ne. De overige 50 pet is in het bezit van Cyanamid International Development Corporation. MM „Bent u nu wel of niet akkoord met de bezuiniging van een miljard gulden, die wordt voorgesteld?”, zo vroeg de liberaal. In het allesbehalve duidelijke antwoord van mevr. Van Leeuwen viel het woord „verschuivingen", tiet CDA zou echter geen bres slaan in het bezui nigingsplan van het kabinet, zo werr daar geruststellend aan toegevoegd. Vier uur vrijdagmorgen, enkele minuten voor het einde van het parlementaire jaar, na een bijna 30 uur durend debat, draaide het CDA de rollen om. De christelijke fracties, die sedert hun terugkeer van de zomervakantie 1975 week na week had den geëist dat er flink bezuinigd moest worden, namen al afstand van de plan nen voordat ze waren uitgewerkt. Het CDA had eerder in de nacht zelfs in bedekte termen met een motie over de kinderbijslag gedreigd. Zo’n verzoek zou wel heel vremd hebben geklonken. Tegelijk zouden de christen-democraten dan gepleit hebben voor verdergaande besnoeiingen (motie-Van der Mei, CHU) en tegelijk er tegen, via een kinderbij- slag-motie. De VVD prikte dit ballonnetje dus door. Veel plezier heeft deze partij over igens aan dit debat niet kunnen beleven. Haar eigen saneringsplan - twee keer zo hard kappen in overheidsuitgaven en sociale verzekeringen dan de regering nu voorstelt - werd door de ministers weg- DEN HAAG (ANP). Machinaal drogen gaat vaak gepaard met een fors energieverbruik en vrij veel geluidshin der. Dit blijkt uit een test van de stichting Vergelijkend Warenonderzoek (VWO), die 19 wasdrogers (17 trommel drogers en 2 droogkasten) heeft be proefd. Een gezin dat het hele jaar door van een trommeddroger gebruik maakt, is alleen al aan stroom 115 tot 170 gulden kwijt, zo heeft de stichting uütgerekend. Droogkasten verbruiken nog meer: voor zo’n 200 tot 250 gulden per jaar. De stichting VWO heeft ervaren dat wasdrogers heel wait zuiniger kunnen worden gebruikt, indien het wasgoed eerst behoorlijk wordt gecentrifugeerd, voordat het in de trommeldroger of droogkast wordt gestopt. Dit levert een besparing op van zo'n 40 a 60 gulden per jaar. Bovendien wordt de totale droog tijd dan gemiddeld met ongeveer een derde bekort. DEN HAAG. Gistermorgen tegen vier uur - voor de Kamer op reces ging - prikte de liberaal mr. Rietkerk een ballonnetje door. Een paar minuten eer der had de grootste fractie uit de Ka- tner, via de gezamenlijke woordvoerder CHU nog getoond een CDA-blok zou kunnen beschikken. „Wij behouden ons het recht voor om het gehele nieuwe kinderbijslagplan nog eens te beoordelen en er wijzigingen in aan te brengen”, zei mevr. Van Leeuwen (ARP) in een dood stille Tweede Kamer namens de christe lijke drie. Met de vakantie in het vooruitzicht en wetend dat daarna door AR en KVP definitieve besluiten genomen worden over de ene CDA-l(jst, moest de CHU zich wel voor een keer door de rege ringsgetrouwe corfessionelen laten in pakken en verkopen aan Den Uyl. Nu weer tegen het kabinet - tegen KVP- ARP - ageren zou de Antirevolutionaire leider Aantjes al te veel argumenten hebben verschaft om in september aan de hand van het stemgedrag van de CH zwart op wit te bewijzen dat een lijst er gewoonweg niet in zit. AMSTERDAM (ANP). De advies koersen (aan en verkoopprijzen) voor buitenlands bankpapier luiden: gehoond. Niemand zal in dit politieke spel ook anders verwacht hebben. Maar dat zelfs geen christen-democraat ook maar wat goeds over het VVD-plan wilde zeggen, moet de liberalen teleur stellen. Zelfs de oppositionele CHU, al tijd pleitend voor enige belastingverla ging, stelde zich nu in opmerkelijke trouw achter KVP en ARP op.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1976 | | pagina 10