SCHERTSSHOW MOET
GOED VOOR DE
BLOEDSOMLOOP ZIJN
Hartveroverend dansen en zingen
van De kinderen van Moskou
Vrijheid,
blijheid...
■j
w
Beeldhouwer
Ch. Weddepohl
overleden
.1 3
HUtz/paarbank
mart naderland
spaarspecialisten sinds 1817
BR
fly
Mik
i
AMERIKAANSE DIRIGENT VERLAAT NA 12 JAAR NEDERLANDS KAMERORKEST
BUURTHUISWERK OP HEEL HOOG NIVEAU
Nieuw repertoire
bij Danstheater
Beeldje vermist
in Artis
iSSii
11
WOENSDAG
3 0
JUNI
19 7 6
KUNST
ZOMERS VERTIEÉ MET ROBERT LONG EN JENNY AREAN
ROBERT LONG
door Johan van Kempen
Tonaliteit
Essentieel
Grote inbreng Kylian
Ja. nog dit jaar vrij en blij in uw
nieuwe auto, uw eigen caravan, tent
of boot? Niet genoeg geld? Een
Persoonlijke lening verschaft het u.
Symfonische werken
«Ml
O
1
Zinman zoekt
in Rotterdam
repertoire
JENNY AREAN
De kinderen van Moskou: speelsheid en discipline.
’6 DL 02
CONRAD VAN DE WEETERING
-1
-
Li
Hernieuwd contact met Glen Tetley
leidt tot een nieuw werk en het opnieuw
op het repertoire nemen van „Arena”
van hem. Tetley gaf met 15 balletten
mede richting aan het Nederlands Dans
Theater.
Op het repertoire blijft ook „Juice”
van Margo Sappington, dat vooral de
jeugd bleek aan te spreken. Christopher
Bruce is een danser en choreograaf die
een aantal balletten maakte voor Ballet
Rambert. Kei Takei is een Japanse die
experimenten heeft ondernomen met be
wegingstheater. Kenneth McMillan heeft
veel balletten op zijn naam, klassiek van
structuur, modern van beeldtaal. Hij is
artistiek directeur van het Royal Ballet
in Londen.
David Zinman: mu
ziek als een soort
tijdmachine.
(foto
Kuno Grommers)
HILVERSUM (ANP), De beeldhou
wer Charles Weddepohl uit Hollandse
Rading is naar eerst thans bekend is
gemaakt, zaterdag op 73-jarige leeftijd
overleden. Dinsdag heeft de begrafenis
plaatsgevonden.
werd gemiddeld een op de drie nummers
gedanst.
Gezongen werd er in verschillende
talen zoals Frans, Engels, uiteraard Rus
sisch en ook Nederlands („Wordt wakker
het zonnetje is al op” en „De boer heeft
maar ene schoen”). De orkestnummers
bestonden veelal uit variaties op beken
de melodieëp (In de Maneschijn), waar
bij het effect niet geschuwd werd
zachtjës beginnen en dan aanzwellen
om tegen het eind weer in kracht af te
nemen, het gebruik van swingende
trommelritmes of harpglissando’s). Bij
zonder aardig was de concertrepetitie,
DEN HAAG (ANP). Het Nederlands
Dans Theater brengt het komende sei
zoen in ieder geval acht nieuwe ballet
ten uit, mogelijk twaalf. Het grootste
aandeel levert huischoreograaf Jiri Kyli
an met drie nieuwe werken. Voorts
maken Hans van Manen, Glen Tetley er»
Margo Sappington balletten voor het
Haagse gezelschap. Van de eigen dansers
Nils Christe en Jon Benoit, zijn ook
nieuwe produkties te verwachten. Be
sprekingen voor nieuw werk worden
gevoerd met Christhopher Bruce, Kei
Takei, Amadeo en Kenneth McMillan.
K
waarbij zangers en muzikanten werden
gedirigeerd door een soliste, die al zin
gend commentaar gaf op de orkestpres-
taties.
De dansen waren niet bijzonder ge
compliceerd, maar binnen de mogelijk
heden van deze kinderen toch wel virtu
oos te noemen. Alles was kennelijk in
gestudeerd door goed getrainde choreo
grafen. Wat vooral opviel was de grote
variatie in snelle voetritmes, iets waar
veel Hollandse choreografen van kinder
voorstellingen meestal bang voor schij
nen te zijn. De steeds terugkerende grap
van de dansen was dat de hoofdrollen
Amerika zou me teveel zijn. Ik bedoel
dat in de zin van „way of life”; daarom
ben ik hier zo op mijn plaats. Ik reis
liever vaak heen en weer, dan dat ik
Amsterdam als woonplaats zou opge
ven”. „Binnenkort wonen we hier overi
gens met z'n drieën; er komt een baby.
Het wordt een zigeuner”.
Een zigeuner?
„Ja (Zinman lacht hartelijk), een lid
van een reizend muziekgezelschap. Dat
hebben we van tevoren goed af gespro
ken. Het kind moet overal met ons mee
naar toe. De opvoeding laten we beslist
niet aan anderen over. Vandaar”.
„Ik zei dus meteen ja, toen Edo de
Waart met wie ik als mens en als
musicus een goede verstandhouding heb
mij uit San Francisco opbelde om me
te vragen hem te willen helpen, nu hij
het zelf in Amerika zo druk heeft ge
kregen. Ik ken het orkest al en heb
vooral bij de blazers veel vrienden zit
ten. Dat werkte al allemaal even prettig
en ik verheug me daarom erg op het
contact in vaster verband hoewel al
les wedei'zdjds op vrijblijvende basis is.
Volgende zomer gaat dat dus beginnen.
Het wordt dan zes weken Rochester en
acht weken Rotterdam”.
Wat zijn je muzikale voorkeuren?
„In Mozart heb ik de hemel op aarde.
En Mahler en Brahms 'liggen me nauw
aan ’t hart, maar ook Berg. En ik vind
het heerlijk om, zoals de laatste jaren,
ook elk seizoen een opera te doen. Van
’t jaar dirigeer ik de Tosca in Amerika.
We doen daar trouwens ook kameropera
en ballet. We hebben er al voor de
Het repertoire vermeldt voor het ko
mende seizoen voorts balletten van Don
Asker, Gerhard Bohner, Jennifer Muller
en Jonathan Taylor.
AMSTERDAM. Onlangs is bekend
geworden dat de dirigent David Zinman,
met ingang van het seizoen 1977-78, is
benoemd tot tweede vaste dirigent van
het Rotterdams Philharmonisch Orkest,
naast Edo de Waart. Tegelijkertijd be
ëindigt hij dan zijn dirigentschap van het
Nederlands Kamerorkest, een functie die
hij twaalf jaar heeft vervuld. Daarnaast
continueert Zinman zijn verbintenis met
het Rochester Symphony Orchestra (U-
SA), waarvan hij chef-dirigent is.
David Zinman, in 1936 in New York
geboren, studeerde aan de High School
for Music and Art in zijn geboortestad
en later aan het Berkshire Music Centre
in Tanglewood, waar hij de wereldbe
roemde dirigent Pierre Monteux ont
moette. Deze benoemde hem tot zijn
assistent, waarna de jonge Zinman hem
op zijn concertreizen in de Verenigde
Staten en ook in Europa vergezelde.
Zinman trad daarna veelvuldig op in
Amerika, onder meer met het Philadel
phia Orchestra, het Boston Symphony
Orchestra en de New York Philharmo
nic, terwijl overige gastdirecties hem
voerden naar Londen, Parijs, Stockholm
en Tokio. Ook in de Nederlandse muziek
wereld as David Zinman inmiddels een
goede bekende. Naast zijn activiteiten bij
het Nederlands Kamerorkest, waarvan
hij eerste dirigent is, leidde hij verschil
lende andere Nederlandse orkesten,
waaronder het Concertgebouworkest.
DEN HAAG. De Kinderen van
Moskou zijn op tournee door ons land.
In het Haagse Congresgebouw moesten
ze vooral veel van hun dansnummers,
maar toch ook enkele van hun zang- en
orkestnummers voor een enthousiast pu
bliek bisseren wat ze dan ook met veel
plezier deden. Het zijn kinderen die in
Moskouse buurthuizen, wat ze daar dan
pionöerspaleizen noemen, van alles leren:
tekenen, boetseren, zingen, muziek ma
ken en dansen. De beste muzikanten en
dansers ifit alle clubhuizen samen, wor
den dan uitgezocht om er een program
ma mee in te studeren, waarmee twee
keer per jaar een serie voorstellingen
gegeven wordt, een keer in de kerstva
kantie en een keer in de zomervakantie.
Deze zomer leidt de tournee naar Neder
land, waar we ook al in 1972 een
soortgelijke tournee mochten meemaken,
uiteraard met veel andere kinderen,
want hun leeftijd varieert van 7 tot 17
jaar.
„Ik ben erg blij met mijn benoeming
bij het Rotterdams Philharmonisch,
want ik ben er echt een beetje op uit
om grote symfonische werken te gaan
„maken”. En dat is ook de reden dat ik
het Kamerorkest ga verlaten. Het was
een waardevolle periode in mijn muzi-
kantenbestaan. Het is echt goed gêweest,
maar het betreffende repertoire is me op
den duur te eenzijdig”.
„Ja, de tijd gaat door, maar iedere
periode staat in z’n kunstbeieving en
uitdrukking natuurlijk niet óp zichzelf.
Als er sprake is ven cultuur is er
sowieso een opbouw vanuit en dus
ook een sterke binding met het ver
leden. (Grijpt naar z’n tas en haalt er
een partituur uit). Kijk, hier heb ik nou
bijvoorbeeld een splinternieuw stuk van
Geert van Keulen, dat' ik' juist met het
orkest aan ’t instuderen ben. Het heet
Souvenir Nostalgique. Hoef ik je zeker
niets meer te vertellen. Van Keulen is
avant-gm’de hèdat is bekeiid. Maar dit
stuk is* een en al reminiscentie aan
vroegere componisten. Volkomen tonaal.
Je ziet het trouwens over de hele linie:
we gaan terug naar de tonaliteit, hoe
vrij ook gehanteerd. De atonaliteit is te
beperkt gebleken, al geloofde iedereen
niet zo lang geleden nog in de toekomst
ervan. We draaien nu eigenlijk zo’n
beetje in de rondte. Je kunt er verder
nog niet veel van zeggen, ’t Is afwach
ten.
vierde keer een fijne Mozart-serie in een
kerk. Van alles dus. Dat vind ik juist zo
goed. Ik houd van muziek uit alle perio
des, al ligt de ene .stijl je natuurlijk wat
beter dan de andere. Muziek is als een
soort tijdmachine, waarin je de ervarin
gen van mensen die voor je geleefd
hebben, kunt navoelen”.
Hoe sta je tegenover de zogenoemde
authentieke uitvoeringspraktijk?
„Kan me niet schelen. Ja, begrijp me
goed je moet weten hoe de noten in die
tijd geschreven zijn, tegen welke achter
grond en voor welke praktijk. Je moet
barok niet romantisch willen vertolken
in de zin van gezwollenheid. De benade
ring was toen eenmaal anders. De ex
pressiviteit kwam bijvoorbeeld niet door
het vibrato tot stand. Men dacht meer in
structuren. Ikzelf ben erg gesteld op
goede versieringen en een milder klank.
Maar er is volgens mij een ruime artis
tieke marge in dat opzicht. Daar zijn
geen absolute regels voor”.
En de modernen?
door de allerkleinsten werden uitge
voerd, nadat ook in het begin van de
voorstelling het kleinste meisje van de
groep ons al in perfect Nederlands had
welkom geheten en veel plezier had
gewenst met hun optreden.
Het leukst vond ik een Moldavische
dans van wasmeisjes, die een aantal
toekijkende jongens zo gek krijgen om
hun waswerk over te nemen, waarna ze
er zelf tussen uitknijpen. Het gelach van
die twee schaterapies, die de jongens
daarbij betrapten, werkte bijzonder aan
stekelijk. Erg effectief was ook de Oe-
krainse hurkdans onder de titel „laag bij
de grond” uitgevoerd door tien wat gro
tere jongens met blauwe broeken en vijf
ukkies met vuurrode broeken. Ook voor
de jongens was er een amusant nummer
als „scheepsjongens”, waarbij ze het dek
schrobben, touw rollen, een pompinstal-
latie voorstellen, salueren, marcheren en
met vlaggetjes seinen, dat alles door
spekt met allerlei matrozenpasjes. De
meisjes hadden een aardige polka en
daarna een prachtige Russische dans.
Als slotnummer voor de pauze danste
men „punt, punt, komma”, waarin een
meisje een jongen in de ruimte tekent
en het resultaat dan stukje bij beetje in
beweging probeert te krijgen. Het laatste
nummer van het hele programma was
een collage van dansen uit allerlei lan
den, Spanje, Mexico, Frankrijk, India,
Holland, Vietnam, Rusland en Amerika
(een piepklein negerinnetje). De kinde
ren van Moskou zijn nu tot en met
vrijdag in het Concertgebouw in Am
sterdam.
De mensen, die niet in de gelegenheid
zijn naar Amsterdam te gaan, kunnen
de „Kinderen van Moskou” horen via
een plaat die uitgegeven is door „Melo-
dia”. Het ballet zullen ze dan moeten
missen maar er zijn al onderhandelingen
gaande om dat op de televisie te krijgen.
Wal opviel was, dat de kinderen van
nu een veel vrijere, speelsere indruk
maken dan vier jaar geleden, toen het
net gedrilde kleine mensjes waren. Dat
wil niet zeggen dat ook nu de discipline
niet voorbeeldig zou zijn, maar alles
leek me toch spontaner dan toen.
Ronduit subliem was de aankleding
van het geheel, met kleurige kostuums
en om eens wat te noemen, voor de
Baskirische jagersdans voor alle tien
jongens een muts van vossebont met
staartfde groep heeft bij de regering een
speciale vergunning moeten aanvragen,
om die beschermde vossen voor dit doel
te mogen afschieten).
Op een verhoging op de achtergrond
stond in het lichtblauw het kinderkoor,
met daarvoor het jeugdorkest (veel bala
laika’s in verschillende maten, een harp,
trombones, xylofoons, accordeons, bla
zers en slagwerk) en op de voorgrond
AMSTERDAM (ANP). Ln Artis is
kortgeleden een bronzen beeldje, een
karbouwstier voorstellend, van het be
tonnen voetstuk gelicht en spoorloos
verdwenen. Het beeldje stond aan de
voet van een grote bronzen boeddha aan
de rand van een vijver. Aanvankelijk
hoopte men- in Artis dat de vermiste
kunstschat, waarvan deskundigen de
waarde nog moeten vaststellen, op de
bodem van de boeddha-vijver zou liggen.
Het zoeken ernaar leverde niets op zodat
men tot de conclusie moest komen dat
het om een diefstal ging.
Het bronzen kunstwerkje is ongeveer
50 centimeter lang en 30 centimeter
hoog. Tezamen met het boeddhabeeld,
twee grote lotusvazen en een paar door
de tand des tijds aangetaste en inmid
dels verwijderde tempellaintaams. vorm
de het een van de volgens Artis fraaiste
geschenken op etnografisch gebied die
de dierentuin ongeveer honderd jaar ge
leden uit Japan ontving.
Hoewel de grote verzameling etnogra
fica die Artis rijk was, in 1921 overging
naar het Koninklijk Instituut voor de
Tropen, bleef onder andere deze beel
dengroep in Artis achter.
De op een 'heilige lotusbloem gezeten
en door twee Japanse notenbomen ge
flankeerde boeddha heeft in de loop der
jaren verscheidene boeddhisten naar Ar
tis getrokken om er hun gebeden te
zeggen. Artis betreurt het dat deze ge
wijde plaats nu is geschonden.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. Een fijnzinnig ge
voel voor publiciteit kan Dimitri Fren
kel Frank niet worden ontzegd. Hij was
immers een groot reclameman en hij is
ook sinds de tijd van het legendarische
„Zo is het” onderwerp van menig kran-
teverslag. Daarom brengt Dimitri Fren
kel Frank aan het eind van het inter
view zijn stem op marktkoopmannen
sterkte en verschaft hij een krachtige
opwekking. „Mien, bel het reisbureau
maar af, want „Scherts, satire, songs en
ander snoepgoed” is in de stad.
veelzijdiger
Charles Weddepohl kreeg zijn oplei
ding als kunstschilder aan de Koninklij
ke Academie voor Beeldende Kunsten in
Amsterdam bij prof. A. Derkinderen. Hij
schakelde tamelijk snel over op beeld
houwen en heeft altijd gewoond en
gewerkt in Hollandse Rading. Hij werk
te figuratief en maakte talrijke beelden.
Tientallen ervan staan her en der ver
spreid in ons land, ook in musea. Hij
maakte onder andere veel portretten,
ook ten voeten uit, en verwierf zich een
zekere naam met zijn paardfiguren. Vo
rig jaar werd een van de levensgrote
paarden die rond zijn huis stonden, in
het Amstelpark in Amsterdam geplaatst
tijdens de viering van het 700-jarig be
staan van de stad.
Charles Weddepohl was lid van de
maatschappij „Arti et Amicitiae” in Am
sterdam en van de Vereniging van
beeldende kunstenaars „Laren-Blari-
cum”, van welke laatste hij ook jaren
lang bestuurslid is geweest.
De vier muzikanten en de vier arties
ten werken met onzomerse energie. Er
valt weer heel wat te lachen om deze
Snoepgoed, deel 2. Dat blijkt wel. Een
dolle sketch over democratisering binnen
een strijkkwartet gaat gepaard met een
windenk-anonnade. Op de tweede rij zit
Henk Molenberg, hij slaat dubbel en
neigt tot broekplassen.
Als de 'repetitie ten einde is, zegt
Dimitri Frenkel Frank gelaten: „Hebben
we weer een interview? Wie doen het?”.
Jenny Arean mag naar huis, Jerome
Reehuis rent bloot door de hal naar de
douche, Robert Long dept eenhonden
pias, en Dimitri Frenkel Frank dirigeert
het gezelschap naar een rustige uithoek
van de foyer.
Robert Long maakt de balans op. „Een
beweeglijke middag”.
David Zinman: „Ik ben nu veertig
jaar oud, maar ik voel nog precies zo als
toen ik achttien was. Het enige verschil
is dat ik wat ongeduldiger geworden
ben. Je vindt nog veel eerder dat iets
zonde van je tijd. js en komt daardoor
sneller tot de kern van de zaak. Je
bepaalt je trouwens überhaupt meer tot
essentiële dingen. Voor mij is het werk
en alles wat daarmee samenhangt essen
tieel”.
Je woont al jaren in Amsterdam. Hoe
bevalt het wonen en werken in Holland?
„Voor mij js de situatie ideaal, omdat
mijn blijvend contact met Amerika in
deze vorm goed haalbaar is. Alleen maar
Overigens worden de zes balletten die
hij eerder voor het Nederlands Dans
Theater maakte, gehandhaafd. Vormen
werken van Kylian de basis van het
repertoire, Hans van Manen blijft een
belangrijk aandeel leveren. Drie van zijn
balletten worden doorgespeeld en voor
het Holland Festival in 1977 komt er
een nieuwe bij.
Midvoor op het podium staat een dien
blad met lokkende frisdranken, maar
het team van Snoepgoed neemt niiet de
tijd voor een noodzakelijke laving. Er
vindt een doorloop plaats, voor de eerste
keer van het gedeelte na de pauze. Dat
verloopt vanzelfsprekend met
strubbelingen. Jenny Arean kan, als een
sketch wordt besloten toet een black
out, de microfoon niet vinden, een at
tente man achter de knoppen roept dat
hij niets van de tekst verstaiat, en Dimi
tri Frenkel Frank moppert: „Het trekt,
het trekt”.
Kylian maakt een werk voor grote
bezetting op de Kloksymfonie van
Haydn, een ballet op natuurgeluiden en
een choreografie geïnspireerd op een
fresco uit Pompei waarvoor Arne Nord
heim de muziek schrijft.
Wat is het verschil met het vorige
programma?
Robert Long: „bilt is leuker”.
Dimitri Frenkel Frank: „Ja, dat zeg je
nou steeds, en ik zeg steeds dat we
begaafde amateurs zijn, maar wait jij
zegt, vind ik nou echt amateuristisch. Ik
weet alleen dat wij er veel plezier in
hebben”.
Hoe kan dat nou? Het is zomer:
terrasjes en barbecueluchtjes lonken.
Robert Long: „Voor mij ligt dat an
ders dan voor Dimitri. Ik ga gewoon
door. Ik heb een paar weken vakantie
gehad tussen mijn eigen programma en
dit. Ik hoef geen vier maanden zomer-
pauze. Dimitri daarentegen heeft, onge
twijfeld door slinkse belastingontdui
king, een riant huis
Dan vertelt Dimitri Frenkel Frank
maar weer eens dat hij in 1946 een
tijdje met een volkstoneelgezelschap
heeft opgetrokken, waarbij hij door
gaans niet meer dan een zinnetje uit
zijn hoofd hoefde te leren. Eerst bij Zo
is Het mocht hij weer eens voor het
voetlicht treden, in Hadimassa en later
ook bij Het Grote Ongenoegen (Van
Speyck Show) vertoonde hij zich wel,
maar nu met Snoepgoed is het pas
menens.
„Ego-bevredigend”, zegt Robert Long.
..Een therapeutische ervaring”.
Dimitri Frenkel Frank: „Een beroeps
als Jenny Arean kijkt ook tegen ons aan
alsof we wereldwonderen of amateurs
zijn. We deinzen nergens voor terug”.
Daarom is „plezier” het kernwoord
van het heilzame Snoepgoed; „Dat werd
vorig jaar steeds gezegd, vooral door
beroepsacteurs die kwamen kijken. Wat
hebben jullie een plezier, luidde het
steeds”.
Dan meent Robert Long dat het door
vakantiebeslommeringen gekwelde Ne
derland werkélijk een overdaad van re
denen kan hebben de prestaties van bet
unieke gezelschap te komen, aanschou
wen. Hij vat de argumenten samen met:
„Het is goed voor de bloedsomloop”.
Het avontuur begon in 1975. De Thea-
terunie arrangeerde een ontmoeting tus
sen Dimitri Frenkel Frank en Robert
Long. De twee prominente producenten
van vaderlands cultuurgoed troffen el
kaar in het Amsterdamse lokaal Ameri-
cain. Dimitri Frenkel Frank: „Ik bleek
de enige Nederlander te zijn die de elpee
van Robert Long nog niet had”.
De samenwerking was geen probleem.
Robert Long droeg liedjes aan, Dimitri
Frenkel Frank diepte wat bruikbare Ha-
dimassasketches op. Er werd wat nieuw
materiaal geschreven, Jenny Arean en
Jerome Reehuis werden aangetrokken,
en het programma Scherts, satire, songs
en ander snoepgoed liep enige weken in
De Brakke Grond. Met succes. En niet
alleen omdat er in de zomer nu eenmaal
weinig leven in de schouwburgen zit. Er
kwam een elpee en een tv-show.
In oktober 1975 werd bestolen met
hetzelfde team terug te komen. Zelfde
titel, zelfde opzet. Nu toont de flitsendè
show echter ook het land in. Scherts en
ander snoepgoed debuteert komende
donderdag in de Nieuwe De La Mar
(Amsterdam); Daarna zijn Den Haag en
Rotterdam aan de beurt, op 9 september
wordt Sliedrecht (bijvoorbeeld) aange
daan, op 23 september Utrecht, en zo
nog veel meer plaatsen. De tournee ein
digt op 30 oktober in Si Hard.
In de Nieuwe De la Mar wordt gere
peteerd. Het is donker, maar niet koel.
ADVERTENTIE)
■n
