KENIA ONTKENT ISRAEL TE HEBBEN GEHOLPEN
Nederlanders
t
in Hongarije
veroordeeld
Soedan wil spoedzitting
van Veiligheidsraad
Communist voorzitter
Tweede Kamer Italië
I’'
i
*4
I
»s
3
AMIN
antiekdiefstal
Diefstal uit Keulse
HOLLYWOOD
3800 KILOMETER
JONGENSBOEK
FILM NOIR
11
door nico
scheepmaker
4
Dom opgehelderd
DINSDAG 6 JULI
1976
BINNEN» EN BUITENLAND
(Van onze redacteur in Spanje, Robbert Bosschart)
i
MADRID. Na een korte plechtigheid maandagmiddag in het paleis
van koning Juan Carlos, waar de 43-jarige Adolfo Suarez zijn eed van
trouw af legde als minister-president, en een tweede bijeenkomst van
koning en premier om (evenals zondagmiddag) de mogelijke samenstel
ling van de nieuwe regering te bespreken, bleef men in Spanje gissen
naar de ware betekenis en gevolgen van deze crisis. Volgens de laatste
aanwijzingen is de aankondiging van het nieuwe kabinet vertraagd
tot morgen.
„LIBIË ORGANISEERDE STAATSGREEP”
‘JL
AMIN DREIGT MET WRAAK
De secretaris-generaal van de Vere-
ICO
s.s\ssssV^Xysss\<S<sXXX<>'
Vorming Spaans kabinet
stuit op moeilijkheden
heeft zich
Th
kregej
sraties.
e ver-
ad wel
binges
k uit-
ina 37
i van
enkele
•ijk.
Sinds 1 juli is het aantal mensen, dat
bij gewelddadigheden met een politieke
inslag om het leven gekomen is, geste
gen tot minstens 66.
Na de golf van triomfantelijke uit
bundigheid over de bevrijding van gijze
laars is men intussen in Israel terugge
keerd tot de realiteit. De Israëlische
veiligheidsdienst in binnen- en buiten
land is in staat van alarm gebracht om
eventuele vergeldingsacties voor de on
gebruikelijke actie op Entebbe tegen te
gaan.
In het nieuws van acht uur zagen
we behalve vreugdetonelen op het vlieg
veld van Tel Aviv ook de wanhopige
man wiens zoon als een der weinigen
was omgekomen. In het nieuws van half
tien was dit schoonheidsvlekje wegge
masseerd en had de vreugde alleenverto
ningsrecht gekregen. Maar je zal toch
maar net getrouwd zijn met een van die
drie, en dan die feestroes over je heen
moeten laten gaan. Ook dat is „Holly
wood”, of beter gezegd: de Franse „film
noir”. Des Enfants du Paradis eindigt
met een wanhopige Jean-Louis Barrault
die zich een weg baant door de uitgela
ten hossende menigte, en Le Diable Au
Corps eindigt met een verdwaasde Gé
rard Philipe, ten prooi aan wanhoop
terwijl rondom hem de bevrijding wordt
gevierd.
tan de
wotdt
latiger
/ange
ls ge-
Ik ter
estaan
heeft
to om
j het
ia ter
oeg de
reëel
geheel
-vikke.
bruto
anden
Michie
n 0,33
lie 130
n An-
len te
m een
krijgt
com-
voor-
ti lijst
man-
•an de
gaan
al als
Franse
•nraakt
erkend,
■ngeni-
gegij-
ien. In
ladder,
ligers”
va kers
■iteiten
maar
Parijs
ischre
£t een
.steerd
•emaal
ns «en
eer in
De Soedanese regering zegt in een
brief aan de voorzitter van de Veilig
heidsraad, de Italiaan Piero Vinei, dat
bij de staatsgreep geen Soedanezen in
actieve dienst waren betrokken. „De
daad van agressie is beraamd, voorbereid
en uitgevoerd door de regering van de
Arabische republiek Libië. Daar deze
daad van openlijke buitenlandse inter
ventie een provocatie en een bedreiging
BUENOS AIRES (Reuter) In Ar
gentinië zijn gisteren de lijken gevonden
van twee voormalige vakbondsleiders.
Bovendien zouden zeven linkse verzets
strijders zijn gesneuveld in gevechten
met veiligheidstroepen.
n van
>oi' de
daar
tegen
astro”,
n het
NEW YORK (Reuter). - Soedan heeft
gisteren verzocht om een spoedbijeen-
komst van de veiligheidsraad. De Soeda
nese regering zegt te beschikken over
overtuigende bewijzen dat Libië verant
woordelijk is voor de mislukte staats
greep van vorige week vrijdagt egen de
regering-Numeiry.
Er werd ook een tweede Nederlander
veroordeeld (tot anderhalf jaar). Hij was
tegelijk met de andere Nederlander ge
arresteerd toen de Hongaarse douane in
hun auto een deel van het antieke
zilverwerk, kandelaars en klokken aan
trof die in december Waren gestolen uit
Benedietcijner abdij.
BOEDAPEST (DPA). - In het Hon
gaarse Györ is een 25-jarige Nederlander
gisteren wegens een antiekdiefstal en
een poging tot smokkelen veroordeeld
tot drieëneenhalf jaar.
i geld-
voor
at wil
enkin-
ver.
P zich
dl van
ent ii
anden
el vei
a van
(Van onze redactie buitenland)
ENTEBBE. De Oegandese president Amin probeert de beschuldigin
gen aan zijn adres als zou hij met de kapers hebben samengewerkt te
ontzenuwen. Hij ontkende dat hij geweten zou hebben van de komst van
de kapers naar Entebbe. De Franse luchtbus had volgens hem toestem
ming gevraagd om te landen omdat het toestel nog maar weinig brandstof
had. „Ik heb uit humanitaire overwegingen toestemming gegeven om te
landen”, aldus Amin. Hij zei verder dat hij bij de onderhandelingen met
de kapers gestreefd had naar de vrijlating van de gijzelaars.
Weliswaar heeft Adolfo Suarez in af
gelopen maanden contacten onderhouden
met de meest gematigde oppositiepartij
en, zoals de sociaal-democraten van An
tonio Garcia Lopez, en deze contacten
nu hernieuwd, maar in de huidige om
standigheden lijkt het onwaarschijnlijk
dat de politieke peetvaders van Suarez
een werkelijk zinvolle deelname van de
oppositie aan de nieuwe regering zouden
toestaan.
Entebbe ligt zo’n 3600 km van Tel
Aviv. Dat is heel ver. Hoe ver? Iets
verder dan van Amsterdam naar Tel
Aviv. We zijn dus gewaarschuwd.
vrnor de veiligheid van de Soedan is, en
dus ook voor de internationale vrede en
veiligheid, verzoek ik u daarom een
spoedzitting van de Veiligheidsraad te
beleggen”, aldus de brief. Volgens een
bijgevoegde nota zou Libië hebben ge
zorgd voor de opleiding, de bewapening,
de munitie en de voertuigen van dege
nen die de staatsgreep pleegden.
Libië heeft ontkend betrokken te zijn
geweest bij de poging tot staatsgreep
tegen de Soedanese president Numeiry.
van afgelopen vrijdag. Dit heeft het
Libische persbureau ARNA gemeld. Vol
gens ARNA was het gewoonte geworden
Libië de schuld te geven van elke volks
oproer of machtsgreep, in plaats van te
zoeken naar oorzaken binnen de betrok
ken regeringen.
deze zin heeft gereageerd. Volgens het
CDA schiet de internationale rechtsorde
te kort om de veiligheid van Israel en
zijn burgers tegen oorlog en terreur te
vrijwaren. Ook hebben ervaringen ge
leerd, aldus het CDA, dat van onderhan
delingen met president Amin van Oe
ganda geen vreedzame, rechtvaardige en
menselijke oplossingen kunnen worden
verwacht. „In dit licht bezien stond
Israel geen andere weg open d an die
van verrassingsactie en deze moet als
gerechtvaardigd worden aangemerkt”.
De fractieleider van D’66 in de Twee
de Kamer, Terlouw, zond een gelukwen-
stelegram naar de Israëlische ambassa
deur Kidron. „De reddingsactie verdient
zeker bewondering”, aldus Terlouw.
Prof. Dr. L. de Jong heeft gisteravond
in een uitzending van TROS-Aktua het
Nederlandse volk opgeroepen dankbaar
heid te betuigen aan de Israëlische com
mando’s. Hij sprak namens het comité
„Steun aan Israel” en deed een beroep
op de gevoelens van erkentelijkheid je
gens het Israëlische volk. „We zijn niet
alleen verheugd omdat er een groot
aantal mensen gered is”, zei De Jong,
„maar ook omdat de actie een dringend
appel is terroristische afpersing tegen te
gaan. Wat Israel heeft gepresteerd, is
ons uit het hart gegrepen. Ik ben ervan
overtuigd, dat honderdduizenden Neder
landers deze daad wéten te waarderen”.
Volgens de Westduitse minister van
justitie, Vogel, was er een Duitser onder
de zeven gedode terroristen in Entebbe.
De minister noemde geen naam maar
men neemt in Bonn aan dat het hier
gaat om de 27-jarige Wielfried Boese,
een vriend van de internationaal gezoch
te misdadiger Carlos.
had eerder
beschikken
onder een
hoedje had gespeeld. Drie van de kapers
zouden in Oeganda hebben gewacht op
de komst van de airbus en zij hebben
zich later bij de terroristen gevoegd. De
Israëlische premier zei te beschikken
over voldoende bewijzen om de mede
plichtigheid van Amin aan te tonen.
Franse functionarissen twijfelden hier
echter aan.
Het conservatieve Britse blad Daily
Telegraph meent dat „de beschaafde we
reld samen met Israel over de prestatie
zal jubelen”. Maar de Londendse Times
waarschuwt ervoor het Israëlische op
treden als éen precedent te beschouwen.
Mr. Aantjes, fractieleider van de ARP
in de Tweede Kamer, vindt dat de
Nederlandse regering alsnog haar begrip
en sympathie moet uitspreken voor de
actie van Israel. Hij zegt te betreuren
dat de Nederlandse regering nog niet in
Volgens het H ongaarse persbureau
MTI werd de man ervan beschuldigd op
Kerstmis 1975 samen met twee Honga
ren uit een abdij van die Benedictijnen
in Pannonhalma waardevolle antiek»
voorwerpen te hebben gestolen. Deze
werden in zijn auto gevonden toen hij
op 3 januari van dit jaar Hongarije
wilde verlaten. De twee Hongaren kre
gen vijf respectievelijk viereneenhalf
jaar gevangenisstraf.
Premier Rabin van Israel
verklaard over bewijzen te
dat Amin met de kapers
prin
ihovei
noem,
erdam.
e o» 1
i. Mw.
eweest
iculier
wegplukken”.
Zulk soort teksten placht Amin altijd
aan koningin Elizabeth en president
Ford te sturen, maar dit keer lijkt hij
minder geïnspireerd. Terwijl hij, objec
tief gezien, toch alle reden heeft tot
tevredenheid. Zijn naam wordt weer da
genlang de hele wereld overgeseind, en
iedereen kent nu ook Entebbe. Als hij
handig was, organiseerde hij van nu af
aan 14-daagse vakantievliegreizen naar
Oeganda, met gegarandeerde landing op
Entebbe, een rondleiding met uitleg op
het vliegveld, en een maquette waarop
de hele operatie duidelijk was uitgebeeld
(een vriendin die onlangs in Dallas was,
moest bekennen dat zij do plek waar
John F. Kennedy was doodgeschoten
niet had opgezocht, en dus ook niet op
zoveel hoog in het gebouw van waaruit
geschoten was, had kunnen controleren
of je daar bij het bewuste raam tegen
betaling van een dollar door een speci
aal daarvoor gemonteerd geweervizler
naar de plek mocht turen waar „het"
gebeurde).
De vice-president van Kenia, Arap
Moi, verklaarde dat zijn land door de
Israëlische commando’s niet was ge
bruikt „als vertrekbasis” voor de actie.
„Kenia is niet en zal -niet worden ge
bruikt als basis voor buitenlandse agres
sie tegen buurlanden of andere landen,
zeker niet tegen Oeganda dat door Kenia
voortdurend met voorraden geholpen is
sedert de staatsgreep (van 1971).
Het was wat je noemt „een stout
staaltje” van de Israeli’s, eigenlijk alleen
vergelijkbaar (al ligt die vergelijking
helaas in een ietwat ongelukkige hoek)
met de bevrijding op 12 september 1943
van Benito Mussolini. Ik citeer uit „De
Oorlog 1939-1945) van Louis A. Snydert
„Maar zeven weken na zijn val werd
Mussolini door de Duitsers bevrijd op
een wijze die alle kenmerken had van
een thriller uit Hollywood. Op 26 juli
1943 was Mussolini geïnterneerd op het
eiland Ponza en was later teruggebracht
naar La Maddalena aan de kust van
Sardinië- Tegen het einde van augustus
werd hij weer verplaatst, nu naar den
klein toevluchtsoord in de bergen, de
Abruzzen in Midden-Italië. In het Bid
den van september 1943 landden een
honderdtal Duitse paratroopers onder
bevel van de koene SS-kolonel Otto
Skorzeny met behulp van zweefvliegtui
gen. Na de geringe tegenstand te hebben
overwonnen, voerden de aanvallers de
vroegere dictator in een licht Italiaans
vliegituig weg".
lijn in
ker 85
n me-
n de
i van
snhui-
n lig-
snsge-
Amin verklaarde gisteren dat hij zich
nu het „recht voorbehoudt” om op wel
ke mogelijke manier dan ook wraak te
nemen voor de agressie die tegen zijn
land is gepleegd”. In zijn boodschap aan
de leiders van de Verenigde Naties en de
Organisatie voor Afrikaanse Eenheid zei
hij„Ik verzoek dat de internationale
organisaties waarvan u de woordvoerder
bent, volledig over dit incident worden
ingelicht en dat Israel in de krachtigst
mogelijke bewoordingen voor deze
agressie wordt veroordeeld”.
voorlichting en Garrigues van justitie,
maakten er tegenover vrienden geen ge
heim van dat zij hiermee protesteerden
tegen de terugkeer van de technocraten
die in de 60’er jaren in Madrid de lakens
uitdeelden.
Volgens de laatste geruchten zouden
ook andere persoonlijkheden die in
vroeger jaren in onenigheid met Franco
de regering hadden verlatten, zoals de
conservatieve christen-democraat Silva
Munoz en de vooruitstrevende Pio Caba-
nillas, aanbiedingen hebben afgewezen
om aan het nieuwe kabinet deel te
nemen. Zo magelijk nog meer veelzeg
gend zijn de geruchten dat de huidige
militaire ministers, allen vertegenwoor
digers van de conservatieve stroming in
de strijdkrachten, hun posten zouden
behouden.
Ik geloof warempel dat president
Amin zijn gevoel voor humor verloren
heeft. Gezien allerlei uitspraken in het
verleden, waarmee hij vooral de Engel-
sen (premier Wilson, koningin Elizabeth)
wilde dollen ,had ik min of meer ver
wacht dat hij een gelukstelegram aan
zijn collega Rabin zou sturen „met
dankzegging voor de vlekkeloze uitvoe
ring van een opdracht die ik zelf had
kunnen verzinnen”, met daaraan toege
voegd (dat wel natuurlijk) een nota voor
het vernietigen van zes MIG-straaljagers
en een schadevergoeding aan da nabe
staanden van de 20 Oegandese soldaten
die omkwamen. Hij zou zijn telegram
dan hebben kunnen besluiten met te
zeggen „dat hij er trots op was eens
door de Israeli’s tot parachutist te zijn
opgeleid”, en dat hij hoopte „dat Israel
hem binnenkort dezelfde steun zou ver
lenen die het in dit geval van Kenia had
gehad, wanneer hij, Amin, met een com
mandogroep parachutisten de verrader
lijke Jomo Kenyatta uit Nairobi zou
nigde Naties, Kurt Waldheim, noemde de
Israëlische bliksemactie een schending
van Oeganda’s soevereiniteit. De OAE-
conferenie op Mauritius nam een reso
lutie aan waarin het Israëlische optre
den „ten scherpste werd veroordeeld”.
De conferentie vroeg om een spoedzit
ting van de Veiligheidsraad van de Ver
enigde Naties.
De westerse wereld heeft overwegend
instemmend gereageerd op de spectacu
laire actie. Vanuit deze westelijke we
reld en met name door de negen landen
van de Europese gemeenschap, zal s
direct gevolg van het Israëlische ingrij
pen met nog meer nadruk worden ge
streefd naar de totstandkoming van een
internationale conventie tegen het terro
risme. Dit zal gebeuren tijdens de vol
gende zitting van de Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties.
De Amerikaanse pers liet zich even
eens lovend uit over de Israëlische ope
ratie. Volgens de New York Times heeft
die actie dat bereikt wat het „mechanis
me van de diplomatie niet kon volbren
gen”. Het „huichelachtige” verwijt van
inbreuk op het volkenrecht wijst het
blad van de hand. De betrokkenen zijn
„als er geen wettelijke uitweg is, ge
dwongen zelf de wet in de hand te
nemen”.
Het Zweedse blad Aftonbaldet schrijft
daarentegen: ofschoon de operatie tot
zeer begrijpelijk doel had gijzelaars te
bevrijden, moet men uit het oogpunt
van internationaal recht natuurlijk het
feit veroordelen dat Israëlische com
mando’s de rol van internationale politie
op zich hadden genomen”.
Maar de christen-democraten, die met
38,7 percent nog steeds de grootste partij
van het land uitmaken, willen van geen
samenwerking met de communisten ho
ren, en zeker wil dat niet de partijvoor
zitter, nu ook senaatsvoorzitter Fanfani,
die de meest rechtse vleugel van de
partij vertegenwoordigde. Het Vaticaan
staat geheel achter deze afwijzende hou
ding.
Het eerstvolgende punt in de Italiaan
se politiek wordt nu de samenstelling
van een regering. Gezjen die patstelling
is het erg onwaarschijnlijk dat men het
verder zal brengen dan een badseizoen-
regering. Dat betekent: alle grote pro
blemen zullen in de ijskast gaan, zoals
het herstel van de Ure, de algemene
economie, de abortuswetgeving, de pro
blematiek rond Zuid-Italië, de EEG, de
NAVO, landbouw en visserij.
binnen
in het
wordt
31 van
centen
nkwa-
De communist Pietro Ingrao houdt zijn eerste toerpraak als voorzitter van de Kamer
van Afgevaardigden.
(Van onze redacteur in Rome, Gerard
Vertinden)
ROME De 61-jarige communist
Pietro Ingrao is gisteren gekozen tot
voorzitter van de Italiaanse Camera
(Tweede Kamer). Het is de eerste keer
in het 30-jarig bestaan van de Italiaanse
republiek dat een communist in deze
Junctie is gekozen. Later op de dag werd
de 68-jarige Amintore Fanfani gekozen
tot voorzitter van de Senaat. Fanfani is
voorzitter van de Christen-Democrati-
sche Partij. Ingrao behaalde ruim de
vereiste tweederde meerderheid; Fanfani
werd gekozen met de vereiste helft van
de stemmen plus minstens een. De twee
Kamers zijn in Italië gelijkwaardig van
Macht.
In de voorzitters van de beide Kamers
wordt ten duidelijkste de polarisatie be
lichaamd waarin de zevende Italiaanse
volksvertegenwoordiging na de oorlog
terecht is gekomen. De communisten,
Met 34,4 percent van de stemmen bij de
vorige verkiezingen, zijn gaarne bereid
de patstelling te beëindigen en hebben
zich bij herhaling bereid verklaard tot
elke vorm van constructieve samenwer
king.
Onder het oog van koning Juan Carlos (links, achtergrond) zweert Spanjes nieuwe
premier Adolfo Suarez met zijn hand op de bijbel trouw aan de kroon, de kerk en
het land.
In oktober of november zouden dan
wellicht andermaal verkiezingen kunnen
komen, die nog meer van de kleine
partijen zouden af knabbelen en die aan
de communisten een aantal stemmen
zouden kunnen bezorgen, die nu groten
deels uit angst nog bij de christen
democraten verblijven.
Het feit dat de bekendste „liberalen”
uit het demissionaire kabinet geweigerd
hebben zich beschikbaar te stellen voor
de nieuwe regering, versterkt de teleur
stelling en verbazing over de benoeming
van Suaraz. Het aanvankelijke optimis
me over het besluit van koning Juan
Carlos van vorige week donderdag om
Arias Navarro als premier te ontslaan
teneinde de democratisering via „hervor
mingen” van het Franco-bewind te ver
snellen, vindt steeds minder houvast.
De geruchten dat Adolfo Suarez aan
Juan Carlos opgedrongen zou zijn door
een monsterverbond van Franco-getrou-
wen, conservatieve katholieken en tech
nocraten van de zgn. Opus-Deigroep,
verzwakken het prestige van de jonge
koning en de geloofwaardigheid van de
democratisering. Hoewel Suarez zelf
ontkende dat „de technocraten op de
macht uit zijn”, en er uit zijn omgeving
geruchten kwamen dat men uiteindelijk
toch geen Opus-Dei-leden in de regering
wilde halen, kan alleen de samenstelling
van het kabinet deze algemene indruk in
Spanje nog ontkrachten.
De „liberale” ministers die het bijltje
erbij neergooiden, José Maria de Areilza
van buitenlandse zaken, Fraga Iribarne
van binnenlandse zaken, Robles Piquef
van onderwijs, Martin Gamero van
KEULEN (DPA). - De inbraak in de
schatkamer van de Keuler dom op 2
november van het vorig jaar is opgehel
derd. Gisteren maakte de politie van
Keulen bekend dat men veertig percent
van de gestolen waar, verzekerd voor
een waarde van .twee miljoen mark,
heeft teruggevonden.
Er werden in dit verband drie Joegos-
laven gearresteerd (twee in Italië en één
in Zwitserland). Zij zullen naar alle
waarschijnlijkheid aan West-Duiteland
worden uitgeleverd.
Ik hoorde het nieuws van de kapings-
kaping (het kapen van gekaapten, is dat
nu het Droste-cacaobuseffectY) via d*
telefoonnieuwsdienst. Aan d« manier
waarop ik het aan mijn vrouw vertelde,
kun je de graad van stuntwerk aflezen
die deze kapingskaping had. „Dit zeven
kapers zijn dood” even stilte „En
de gijzelaars?” „Die leve» nog ,op
drie na” even stilte „Maaa,heb
ben de Oegandezen dan.„Daar
zijn er zo’n 20 van gesneuveld” „Nee.
Hebben de Israeli’s dan zeif?..^ (tri
omfantelijk) „Die zijn er even heen
gevlogen ja, hoe anders?”
Het oude, tintelende jongensboekenge
voel dus, het „zeven jongens en «en
oude schuit-gevoej” dat uiteraard niet te
pas komt bij een operatie die aan plus
minus 30 mensen het leven kostte, maar
ja, wat wil je, niets is zo slijtvast in de
mens als zijn jongensboekengevoel.
Wat hem dan ©verblijft ails „spelers-
materiaal” voor zijn nieuwe ploeg ik niet
indrukwekkend. De frankistenpartij UD-
PE, die hij zelf had helpen oprichten als
„associatie” toen „partij” nog een vies
woord was onder Franco,
beschikbaar verklaard; de Opus-Dei-
technocraten hebben in ieder geval niet
ontkend dat zij klaarstaan; en enkele
vierderangsfiguren uit de achterban van
Silva Munoz zouden wel gevonden kun
nen worden om diens vinger in de pap
te houden zonder dat hij zelf een ris
kante verantwoordelijkheid op zich moet
nemen.
En daar staat tegenover- dat Suarez en
zijn ploeg van rechts en links bestookt
zullen worden. Enerzijds de ultrw-recht-
sen die hem niet zullen vergeven dat hij
Franco „afgezworen” heeft en zijn korte
ervaring als bewindsman (hij was sinds
zes maanden minister van de staatspar
tij) juist wijdde aan de ontmanteling
van die partij bureaucratie. En anderzijds
een oppositie zowel uit persoonlijke als
uit ideologische overwegingen, die al zou
beginnen bij de meest „liberale” frankis-
ten, zoals Fraga Iribame.
Zeker, Suarez wordt in staat geacht
om hetzij zelf, hetzij in naam van de
koning en de militairen met de oppositie
te onderhandelen en over praktische
kwesties tot een vergelijk te komen
(bijvoorbeeld de kwestie van de vrijheid
voor vakbonden of de nieuwe kieswet
die nog opgesteld moet worden). Maar
het gaat er niet om wat hij zelf wil
prijsgeven; het gaat erom of de regering
Spanje’s ware machthebbers, de conser
vatieve oligarchie, ertoe kan dwingen
voldoende privileges af te staan om het
voor de democratische oppositie aan
vaardbaar te maken het spel mee te
spelen.
