Kritiek van Pravda
op nationalisme van
westers communisme
Weer groepje
hartpatiënten
naar Houston
Olieverbruik
Anarchisten
fors omhoog
Spaanse premier doet vage beloften
Tsjoe Teh
overleden
congresseerden
in Zürich
Schmidt en Giscard d’Estaing
tevreden over topoverleg
■v scheepmaker
A
K
:- *3
■2
|v.1
AMIN:
door mco
Rechtse grap
Amalrik
Russen lanceren
nieuwe Sojoez
Voorkeur
Veel of weinig
„ISRAËLISCHE AANVALLERS ZULLEN BOETEN”
'U,I
ill
■W'
WOENSDAG 7
JULI
1976
3
BINNEN- EN BUITENLAND
gezet. Oeganda’s staatshoofd, Idi Amin, woonde de begrafenis bij.
"den
s
(Van onze redacteur in Spanje, Robbert Bosschart)
MADRID. Spanje’s nieuwe premier Adolfo Suarez, die gisteren nog
geen regering had kunnen vormen ten gevolge van de afwijzende houding
van talrijke persoonlijkheden en partijen tegenover de politieke manoeu
vre die hem in het zadel heeft geholpen, richtte ’s avonds een toespraakje
van een tiental minuten tot het volk via radio en televisie. Hij beperkte
zich tot algemeenheden over de democratische beloften die koning Juan
Carlos en de vorige regering reeds hadden verricht en kondigde geen
politieke amnestie aan, zoals sommige geruchten hadden voorspeld. In
wezen gaf Suarez geen enkel concreet antwoord op de vele vragen die
er nu in politieke kringen in Spanje worden gesteld en bood hij geen
enkele tastbare reactie aan op de voorwaarden die de democratische op
positie heeft gesteld voor haar eventuele samenwerking met de nieuwe
regering ten gunste van een waarachtige democratie (de aankondiging
van het nieuwe kabinet wordt niet voor woensdagavond verwacht).
-
Oeganda: nationale rouw
van
Dr. Van der Schaar keert zaterdag
morgen a.s. op Schiphol terug met de
eerste groep hartpatiënten, met wie het
boven verwachting goed gaat, aldus dr.
Van der Schaar. Hij heelt goede hoop in
de komende tijd zeker 30 Nederlandse
hartpatiënten per maand naar Houston
te kunnen brengen. De hartpatiëntenver
eniging in Breda heeft momenteel vier
groepen Nederlandse hartpatiënten voor
Houston samengesteld.
De volgende, derde groep hartpatiën
ten, vertrekt op 20 juli a.s.
Een beeld
Russische
redacteur in Bonn, Hans
Amesz)
en de Franse president Giscard d’Estaing
zich tevreden. Schmidt zei dat er „ook
deze keer goede resultaten waren ge
boekt”. Giscard d’Estaing sprak over „de
nauwe band en de vriendschap tussen de
Bondsrepubliek en Frankrijk”.
:htin-
t on-
eerde
ziek-
man
vidu-
■basis
dat
t, de
idere
kon
at de
ROTTERDAM (ANP). In het eerste
kwartaal van dit jaar is er in Nederland
circa dertig percent meer aan oliepro-
dukten verbruikt dan in dezelfde periode
van 1975. Dit blijkt uit cijfers van het
ministerie van Economische Zaken.
gang
irak-
n dit
van
erge-
men.
wor-
staat.
tuele
sod
den.
zijn
llen
ste-
da-
-er
ven
ting
der
sti-
ho-
nde
tam
den
ite-
:ra-
rten
stel
een
ried
Hij
ge-
djn
ver
sen
md
clusie
aarde
■engst
900,-.
ichul-
iteerd
tuatie
10 bij
f een
ikoop
irdige
s een
1250
wa-
s aan
:lach-
•oble-
<end-
ij de
r en
■reien
>rrij-
kels.
het
van
i die
mi-
ende
De
toe
zijn
:hni-
heid
gis-
J op
be-
itge-
was,
anje
htte.
eken
port
igen
t de
een
sgen
uit
elde
jaar
lang
den.
/an-
n.
Volgens Keniase regeringszegslieden is
er van te voren geen overleg geweest
met de Israëlische regering en kwam het
eerste nieuws over de operatie toen de
vliegtuigen uit Entebbe in Nairobi land
den. Omdat Kenia Israëlische vliegtuigen
altijd toestond zijn vliegvelden te ge
bruiken, hadden de toestellen ook toen
mogen landen, aldus de zegslieden. Be
richten als zouden Israëlische agenten
voor de aanval in grote getale in Kenia
zijn aangekomen, spraken de zegslieden
tegen.
Iedereen even goed opgelet, want nu
komt een rechtse grap (ik weet niet wat
erger is). Gisteren stond in de krant dat
de officier van Justitie ontheffing had
verleend van de wettelijk voorgeschre
ven tien dagen wachttijd tussen het
aantekenen en het huwelijk, om een
Eindhovense jongeman in de gelegenheid
te stellen nog juist bijtijds te trouwen,
zodat hij als kostwinnaar niet in militai
re dienst hoefde. En dan komt nu dus,
even opgelet, de beloofde rechtse grap.
Of weet u ’m al? Voelt u ’m al op uw
klompen aankomen? Oke, dan trek ik
me bescheiden terug.
Vooral omdat ook de vraag naar in
dustriële produkten als nafta en stooko
lie aanzienlijk steeg, was een woord
voerder van het departement „geneigd”
om het grotere verbruik voor een be
langrijk deel toe te schrijven aan het
tmenemen van de economische bedrij
vigheid. Een woordvoerder van Shell, de
grootste producent op petro-chemisch
gebied, bevestigde de cijfers van Econo
mische Zaken.
van het
Sojoez-21
Een heel handzame definitie van een
Russische dissident vind ik: „een dissi
dent is iemand die zich net zo normaal
gedraagt als een Nederlander, in een
land dat zich anders gedraagt dan Ne
derland”. Iemand die zich momenteel in
de Sovjet-Unie normaal gedraagt is An-
drej Amalrik, die zich geen oor wil
laten aannaaien door het ministerie van
cultuur, dat 15.000 gulden uitvoerrechten
van hem eist voor spullen waar ze
voordien nooit naar omgekeken heeft.
Het heeft zijn vertrek uit Moskou naar
Amsterdam wel een week uitgesteld, en
er zal nog wel een weekje bijkomen.
Gistermiddag belde hij op om te zeg
gen dat hij morgen, donderdag, in ieder
geval niet komt, omdat het ministerie
van cultuur nog altijd niet geantwoord
heeft op zijn klacht, noch schriftelijk
noch mondeling. Als hij er komt, wordt
hem gezegd de volgende dag terug te
komen, en dan heeft men weer niets te
melden. Omdat hij de vliegtickets twee
dagen tevoren moet bestellen kon hij
gisteren al zeggen dat hij morgen niet
zou komen.
Karel van het Reve, die hem aan de
telefoon had, meldde hem dat Het Pa
rool gemeld had dat behalve Gromyko,
ook Amalrik en Orlov (een andere be
kende dissident) op de Amerikaanse am
bassade acte de presence haddien gege
ven ter gelegenheid van het 200-jarig
bestaan van de Verenigde Staten. „Dat
klopt. We waren er alle drie”, zei Amal
rik. Zijn vrouw Gjoezel betreurde het
dat zij niet even nader hadden kunnen
kennismaken met de minister van bui
tenlandse zaken, maar ze was wel zijn
richting opgelopen om hem van dichtbij
te bekijken. „Hij had een heel bedroefd
gezicht”, had ze weten te melden, waar
uit Andrej Amalrik de conclusie had
getrokken, dat hij veel zorgen moest
hebben (kortom; het moreel van de
troepen aan het front is nog uitstekend).
ier-
.eeft
het
PIJP
aas-
1977
n 4
:ren
Met
een
die
het
ier-
ter-
ia
pen, als de schrijver stelt dat „het
imperialisme zich inspant de krachten
van het wereldsocialisme te isoleren
door te trachten hen te integreren in
zijn systeem van militaire blokken”.
Het Russische partijblad meent dat
„de communisten de wederzijdse eco
nomische en politieke betrekkingen
van het gehele staatssysteem moeten
weten te analyseren”.
De auteur van het artikel plaatst
de jongste Europese communistische
top onder het teken van de „verster
king van de eenheid”. Hij benadrukt
de noodzaak „een verhoogd principe-
gevoel te combineren met de trouw
aan het proletarisch internationalisme
en het gebruik van de leninistische
strategie”. Deze omschrijvingen wer
den juist niet genoemd in de slotver
klaring van de Berlijnse conferentie.
De warmte begint de mensen kenne
lijk op de zenuwen te werken. In Am
sterdam stak een vader zijn zoon dood
vanwege een geldkwestie (dat herinnert
me eraan dat mijn moeder nog geld van
me krijgt), in Den Haag stak een 67-
jarige met goed ontwikkeld reukorgaan
zijn benedenbuurman omdat hij last had
van de stank uit diens kattebak, en in
Eindhoven stak een bejaarde in een
tehuis voor daklozen een medebewoner
na een meningsverschil over wat na
moest, Nederland I of II. Dat was op
zondagavond ongeveer negen uur. Ik heb
nagekeken wat er op dat tijdstip te zien
viel. Op Nederland I „Vrouwen die his
torie maakten”, op Nederland II „De
Wolvenman”. Ik zou geen voorkeur heb
ben gehad.
Op de begrafenis las de Somalische
ambassadeur, Hasji Abdoellah Farah,
een boodschap voor v an het radicale
Volksfront voor de Bevrijding van Pa
lestina (PFLP), waarvan de kapers had
den gezegd lid te zijn. De ambassadeur,
die zei dat de begrafenis „een historisch
moment” voorstelde, handelde als be
middelaar voor de terroristen tijdens de
onderhandelingen voor de vrijlating van
(Van onze^
BONN Na afloop van hun twee
daagse ontmoeting in Hamburg toonden
de Westduitse Bondskanselier Schmidt
SCHIPHOL (ANP). - Tien dagen na
de eerste groep is gisteren van Schiphol
met een vertraging van twee uur een
tweede groep Nederlandse hartpatiënten
naar de Verenigde Staten vertrokken
voor een operatie door de Amerikaanse
hartchirurg Denton Cooley in het St.
Luke’s ziekenhuis te Houston in de staat
Texas.
Nou had Van der Stoel net in z’n oren
geknoopt dat Nederland als klein landje
niet altijd voorop moest lopen met zijn
heilige verontwaardiging of heilige bij
val als het om andere landen ging, en
nu moet hij opeens weer van de mensen
van wie hij die wijze les geleerd had
pontificaal de Israëliërs geluk gaan wen
sen met hun Entebbe-stunt. Van mij
mag het overigens, hij vertelt geen
sprookjes als hij zou verklaren dat „het
Nederlandse volk met grote vreugde en
evenveel leedvermaak van de ontkno
ping van het gijzelingsdrama kennis
heeft genomen”, en de benzine wordt
toch duurder, of hij nu zwijgt of praat.
Het enige waar ik wel even een
vraagteken bij wil zetten is de algemene
opvatting dat de afloop zo buitengewoon
gelukkig is omdat er zo verrassend wei
nig slachtoffers bij zijn gevallen. D’66-
fractievoorzitter dr. Jan Terlouw formu
leerde het nog voorzichtig toen hij zei:
„Gelukkig zijn er minder slachtoffers
gevallen dan moest worden gevreesd
toen de acties werden voorbereid”, maar
een feit is intussen dat als er 20 Oegan-
dese militairen, 3 gegijzelden, 7 kapers
en één Israëlische officier bij de bliksem-
operatie zijn omgekozen, en er verder
van de gewonden niemand meer over
lijdt, deze Israëlische actie het wereldre
cord slachtoffers bij een vliegtuigkaping
precies heeft geëvenaard. Tot nu toe was
het record in handen van de kaping in
Rome op 18 december 1973, waarbij ook
31 doden te betreuren waren. Het aantal
slachtoffers valt dus alleen maar erg
mee als je gemakshalve de Oegandezen
niet meetelt. Maar is dat reëel? Dat
waren ook maar gewone jongens die
niet wisten hoe ze schieten moesten.
Het totale verbruik van olieprodukten
bedroeg in het eerste kwartaal van dit
jaar 6,49 miljoen ton. In de overeenkom
stige periode van 1975 was dit 1,54
miljoen ton minder. De grootste stijging
vertonen gas/dieselolie (577.000 ton
meer) en nafta (455.000 ton meer). Nafta
is een belangrijke grondstof voor de
chemische industrie. Aan zware stooko
lie, brandstof voor de industrie en elek
triciteitscentrales, werd er 184.000 ton
meer geconsumeerd. Het verbruik van
motorbenzine steeg van 796.000 naar
871.000 ton. Ook de export uit de Neder
landse raffinaderijen nam toe, hetgeen
blijkt uit het feit, dat de doorzet van
ruwe olie 3,57 miljoen ton meer bedeoeg
(van 12,58 naar 16,16).
De toeneming van het verbruik was in
Nederland nog aanzienlijk groter dan in
West-Duitsland en Frankrijk. De bin
nenlandse afleveringen in de Bondsrepu
bliek stegen met 13,5 percent en in
Frankrijk met 16,6 percent.
De „vader van het rode leger”, zoals
Tsjoe Teh wel werd genoemd, was voor
zitter van het nationale volkscongres,
het Chinese parlement.
(Vervolg van pag. 1)
Oeganda heeft gisteren nationale rouw aangenomen na de Israëlische
verrassingsactie op de luchthaven van Entebbe om meer dan 100 gijzelaars
uit handen van zeven pro-Palestijnse vliegtuigkapers te bevrijden. De
kapers werden gisteren tegelijk met de 20 bij de overval van zondag
omgekomen Oegandese militairen met alle militaire eer in Oeganda bij-
In Washington is uit kringen van de
Israëlische geheime dienst vernomen, dat
de redding van de gijzelaars mogelijk
was gemaakt door de activiteit van een
onderhandelingen voor de vrijlating
de gijzelaars.
Amin verklaarde gisteren over de ra
dio naar de „kazerne terug te gaan” om
zich te concentreren op militaire zaken
na de Oegandese afgang bij de 36 minu
ten durende Israëlische actie. Na West-
Duitsland, Frankrijk en Kenia te hebben
beschuldigd van samenspanning bij de
„Israëlische zionistische agressie” tem
perde hij zijn eerdere aanvallen op zijn
buur en zei hij „niets tegen” Kenia te
hebben.
Op grond van Bakoenis opvatting
inzake de anarchistische theorie dat elke
vorm van heerschappij verwerpelijk is
had het congres nieuwe impulsen moe
ten opleveren voor de toekomstige acti
viteit van de kleine anarchistische groe
peringen in West-Europa. De deelnemers
konden elkaar echter niet op een lijn
vinden.
volk te vertegenwoordigen, en moet zich
er derhalve toe beperken met de opposi
tie te onderhandelen.
Punt 3: Daarbij eist de oppositie: een
volledige politieke amnestie; volledige
vrijheid voor alle politieke partijen en
vakbonden; volledige vrijheid van me
ningsuiting en vergadering; erkenning
van het autonomiestreven van de ver
schillende streken van Spanje. Verder
wijst de oppositie definitief een referen
dum af tenzij dit het Spaanse volk zou
toestaan te stemmen over het uitschrij
ven van algemene verkiezingen voor een
grondwetgevende volksvertegenwoordi
ging.
PEKING (Reuter). Maarschalk
Tsjoe Teh, de grootste militaire held van
de Chinese Volksrepubliek, is op 90-
jarige leeftijd in Peking overleden. Dit
heeft radio Peking gisteren bekendge
maakt.
De tweed® groep hartpatiënten omvat
negen personen (twee meer dan de eer
ste ploeg), onder wie de 6-jarige Ronald
Karsbergen uit Winterswijk. Ronald’s
ouders zijn Jehova’s getuigen, voor wie
bloedtransfusies onaanvaardbaar zijn.
Omdat dr. Cooley zonder bloedtransfusie
werkt, gaat Ronald mee, aldus dr. P.
van der Schaar, de begeleider van de
Nederlandse hartpatiënten op hun reis
over de oceaan. Volgens hem zullen nog
twee Jehova’s getuigen naar Houston
gaan.
In een artikel over de crisis van
het kapitalisme onderstreept het blad
met name „de aanmoediging door het
imperialisme van allerlei soorten re
visionistische en nationalistisch ten-
denzen”, hetgeen kennelijk gericht is
tot de westerse communistische par
tijen.
Het theoretisch artikel lijkt ook te
verwijzen naar verklaringen van de
Italiaanse en de Franse communisten
over het „Eurocommunlsme” en de
noodzaak niet uit de NAVO te stap-
„superspion” en door Israëlische infil
tranten, die voor de aanval de verbin
dingen van het vliegveld vernietigden.
Dit heeft de „Chicago Sun-TimeS” giste
ren gemeld. De krant schreef te hebben
gehoord dat deze superspion kolonel Ba
ruch Barlev was, eens chef van een
Israëlische militaire vertegenwoordiging
in Oeganda. Hij was ogenschijnlijk naar
Kampala gegaan om te onderhandelen
voor de vrijlating van de Israëlische
gijzelaars, maar in werkelijkheid om op
hoog niveau te spioneren. Het aanbod
met Amin te onderhandelen was „van
het begin af een dekmantel”.
Sinds de kaping van de Franse lucht-
bus vorige week, die met de Israëlische
commando-actie op het vliegveld van
Entebbe werd beëindigd, zijn de veilig
heidsmaatregelen op de luchthaven van
Athene verscherpt. Dit heeft een woord
voerder van de Griekse regering bekend
gemaakt. Details gaf hij niet.
Israel heeft de controle aan zijn gren
zen en in het land aanzienlijk versterkt
voor het geval van een vergeldingsactie
van Palestijnse extremistische organisa
ties.
De twee belangrijkste stromingen in
de Spaanse oppositie, de christen-demo-
craten en socialisten, maakten gisteren
een bijna gelijkluidend document be
kend. Daarin onderstreepten zij:
Punt 1: De vorige prémier Arias Na
varro en zijn politiek en beleid waren
volslagen mislukt omdat zij geen enkele
rekening hielden met de wensen die er
onder het Spaanse volk leven en de
oppositie niet als gesprekspartner wilden
erkennen. Hun democratische beloften
misten geloofwaardigheid.
Punt 2: De nieuwe regering, welke
haar samenstelling ook zal zijn, kan er
geen aanspraak op maken het Spaanse
Amin verklaarde tevens dat de Is
raëliërs die verantwoordelijk zijn voor de
aanval op het vliegveld van Entebbe
zwaar zullen boeten voor hun actie.
Volgens radio-Oeganda zei hij dat zij
dat zouden doen in Israel of elders.
Wat premier Suarez daar in zijn eer
ste toespraak tot het Spaanse volk tege
nover zette was uiterst mager. Hij er
kende dat zijn kabinet alleen een „zaak-
waarnemende” regering zou zijn om de
komende verkiezingen voor te bereiden
die „voor allen open zullen staan”. Hij
verzekerde dat het „uiteindelijke doel” is
dat de toekomstige regeringen zouden
van de lancering
ruimtevaartuig
(rechts), dat gisteren met twee kosmo
nauten aan boord voor naar men
aanneemt een langdurige vlucht in
de ruimte is gebracht, vanaf de lanceer
basis Baikonoer. Op de foto boven: com
mandant Boris Volinov (onder) en
boordwerktuigkundige Vitali Zholobov
zwaaien naar de achterblijvers op aarde
vlak voordat zij aan boord van de So
joez gingen. Verwacht wordt dat de
Sojoez een koppeling met een eerder
gelanceerd ruimtelaboratorium zal aan
gaan en dat de kosmonauten zullen
proberen het Amerikaans record voor
het langste verblijf in de ruimte (82
dagen) te breken.
Ten aanzien van de grondstoffenpro-
blematdek is besloten een Frans-Duitse
commissie te vorme die moet proberen
de standpunten van beide landen wat
nader tot elkaar te brengen. Frakrijk
steunt namelijk de ontwikkelingslanden
die stabiele grondstoffenprijzen eisen
West-Duitsland is bang dat door een
dergelijke regeling de prijzen van
grondstoffen omhoog zullen gaan.
Men is het er over eens dat terreur
„daadwerkelijk moet worden bestreden”.
Giscard vond het juist dat de Bondsre
gering nooit heeft overwogen de zes
terroristen die in Duitse gevangenissen
zitten vrij te laten in ruil voor de
gijzelaars van Entebbe. West-Duitsland
wil echter bestrijding van terreur via de
Verenigde Naties, terwijl Frankrijk
daarentegen weinig hoop heeft dat de
VN echt iets kunnen doen.
Beide landen zullen elkaar helpen bij
catastrofes als bijvoorbeeld bosbranden.
De grenscontrole zal worden geünifi
ceerd.
President Valery Giscard d’Estaing
veroordeelt de houding van zijn landge
noot Mitterrand ten opzichte van de
zogenaamde Westduitse beroepsverboden.
De Franse socialistenleider heeft als be
kend een comité opgericht tegen het
radicalendecreet van eind ’71 begin ’72
waarmee in de Westduitse deelstaten
vooral linkse radicalen uit de overheids
dienst worden geweerd. Giscard vindt
dat het niet aangaat zich met de binnen
landse aangelegenheden van een ander
land te bemoeien.
ZURICH (CDA). Bijna onopge
merkt door de publiciteit heeft het afge
lopen weekeide in het Zwitserse
Zürich een internationaal congres van
anarchisten plaatsgevonden. Driehonderd
overwegend jeugdige deelnemers uit
Frankrijk, Nederland, Spanje, Itaië,
ten elkaar ter viering van de 100ste
sterfdag van de op 1 juli 1876 in Bern
overleden Russische revolutionair Ml-
chail Alexandrovitsj Bakoenin.
voortkomen uit de vrij uitgesproken wil
van een meerderheid der Spanjaarden.
Hij vroeg de medewerking van „alle
sociale krachten”, een duidelijk aanbod
aan oppositiepartijen en vakbonden. Hij
beloofde „alle stemmen te zullen horen,
kritiek te zullen incasseren, de t egen-
stander te zullen respecteren en hem
mogelijkheid tot medewerking aan te
bieden”.
Maar Spanje is allang over de fase
van beloften heen en eist concrete
maatregelen. Democratische beloften
hadden Arias en zijn regering ook ge
daan, maar de concrete uitwerking er
van was, zoals zijn ontslag bewees, een
fiasco geworden. En de kracht van Sua
rez om met een nieuwe regering wel
doeltreffende maatregelen te kunnen ne
men is een groot vraagteken. Het feit
dat zelfs conservatieve en gematigde ka
tholieke leiders van enig prestige zijn
aanbiedingen van verschillende porte
feuilles hebben afgewezen, duiden eerder
op het tegendeel.
De overtuiging wint veld dat de „peet
vaders” van Suarez een behoudzuchtig
monsterverbond vormen van conserva
tieve bankiers, voormalige Franco-ge-
trouwen en technocraten van het katho
lieke lekeninstituut Opus Dei. Deze laat-
sten zijn in Spanje niet populair, omdat
zij in de jaren zestig al de lakens
uitdeelden dank zij de bescherming van
de aartsconservatieve admiraal Carrero
Blanco (die in 1973 door de ETA werd
vermoord in een bomaanslag).
Punt 4: Indien de regering bereid is
hierover zinvolle onderhandelingen te
openen, zal ook de oppositie de overeen-
nemen.
Het is duidelijk dat de oppositie het
als een voorwaarde „sine qua non” be
schouwt dat Suarez en zijn kabinet on-
middellijk een algemene politieke am
nestie uitroepen, voordat er zinvolle on
derhandelingen kunnen beginnen. Naar
verluidt zouden de bekende christen
democratenleiders Ruiz Gimenez en Gil
Robles dit ook aldus aan Suarez hebben
laten weten. Verder is het duidelijk dat
christen-democraten en socialisten in die
onderhandelingen zullen eisen dat d e
communistische partij niet uitgesloten
wordt van de komende verkiezingen,
zoals het voorgaande kabinet onder druk
van de Franco-getrouwen en de conser
vatieve militairen had besloten. Ten
slotte zou de oppositie de huidige poging
van de Franco-getrouwen om de staats-
vakbonden alsnog in een of andere vorm
te handhaven, door middel van een
„schoonheidsoperatie”, onmiddellijk tor
pederen.
MOSKOU. Nauwelijks een week
na de Berlijnse conferentie van Euro
pese communistische partijen heeft
het Russische partijblad Pravda indi
rect kritiek geuit op de westerse
communistische partijen om hun „te
nationalistische” houding.
|||||r 'X
gy 7?
•4* ''/fa
