Zomeracademie voor
organisten in
Renaissance-zaal geopend
a
Grote belangstelling voor
tweede Toer-in-orgeltocht
Festival ’76
Boekjes om kinderen
over
de leesdrempel te helpen
Misdaad-roman
Groots opgezet
Northsea Jazz
E
E
i
■la
HALVE PRIJS
LE TRICOT
I
J,
IAZZ-ROCK EN SHAKTI IN JAAP EDENHAL.
MUZIKALE VELDSLAG IN DE RIJP
Speciaal voor u!
Draaiorgel ter opluistering
4
JULI
KUNST
9
Het Batz-orgel van
De Rijp
f'Honxd
n
•k
Hu m nF
Middag-tocht
Je-leren-uiten boekjes
r
MAANDAG
1 2
19 7 6
Weather Report op hoog
niveau
(Van onze kunstredactie)
Jazz-rockformatie
JOHN OOMKES
(ADVERTENTIE)
i
Akersloot,
1
Profiteer nu!!
De opruiming begint 15 juli
Sarah Vaughan
l.
af-
zal
II
zou
deze drie
P.A.W.
P. ZWAA{I^
t*
t
I
l
t
Alle japonnen, deux-pièces,
rokken en bonneterie van be
kende huizen, zoals:
Lucie Linden, Ralph, Kio,
Picone, Erika Rössler enz.
vindt u bij ons
voor de
Barteljorisstraat 27
Haarlem, tel. 320618
i
i
t
r
5
n
a
s
i.
t.
it
k-/
r
HAARLEM. In de Renaissancezaal
van het Frans Halsmuseum werd zondag
avond de Internationale Zomeracade
mie voor Organisten geopend in tegen
woordigheid van de vijfenzestig deelne
mers, die zich dit jaar hebben aange
meld. docenten en enkele genodigden.
HL liHid
TS
-L II
DEN HAAG. Tijdens de drie dagen
van het groots opgezette Northsea Jazz
Festival ’76, vrijdag 16, zaterdag 17 en
zondag 18 juli aanstaande, zullen vele
concerten vrijwel gelijktijdig in de vijf
verschillende zalen van het Haagse Con
gresgebouw tussen 6 uur ’s middags en 4
uur ’s nachts worden gegeven. Daarnaast
kunnen de bezoekers dagelijks het Jazz-
filmfesiiVtal. de .lazz-videoshows en de
Jazzexpositie bezoeken.
De voorzitter van de stichting Interna
tionaal Orgelconcours, de heer D. J. A.
Geluk sprak een welkomstwoord, waarin
hij zijn erkentepijkheid tot uitdrukking
bracht jegens de aanwezige docenten, te
weten de organisten Luigi Tagliavini,
Werner Jacob, Louis Toebosch en Ewald
Kooiman en voorts de klavecinist Ken
neth Gilbert. De organist Anton Heiller,
eveneens docent aan de academie kon op
deze openingsavond niet aanwezig zijn.
Drie weken lang zullen de cursisten
de lessen van deze docenten volgen en
praktisch oefenen oefenen op de twintig
orgels, die daartoe in verschillende ker
ken in Haarlem en omgeving ter be
schikking zijn gekomen. De klaveclnis-
ten onder de deelnemers zullen zich
kunnen gaan bekwamen op twee klave
cimbels. Ook in instrumentale zin is zo
en
dit
voor
een
op
In „Mirjam het monster” door Lys-
tad en Chess wordt de tekst als het
ware afgerond door de wolkjestekst
jn de tekeningen. Een letterlijk speels
gegeven: Mirjam doet uit verveling
en speelsheid of ze een monster is.
Wanneer voor haar de lol van het
spelletje af is en ze zich voldoende
heeft opgeladen om weer gewoon
Mirjam te zijn, blijft bij haar omge
ving het spelletje nog nawerken.
De politie is ontaard in een com
pleet op militaire leest geschoeid on-
derdrukkingsapparaat, dat erop los
hakt, slaat en schiet, met de meest
buitenproportionele middelen, zodra
maar een langharige, anders-denken-
de of -uitziende over de schreef
dreigt te gaan van wat de politie
behoorlijk vindt. De leiding vraagt
niet naar bewijzen, maar naar slacht
offers, arrestaties.
„Toen ik bij de politie kwam, kon
ik me niet voorstellen dat het beroep
een dergelijke verandering zou on
dergaan, of de mentaliteit zou krij
gen, die er nu heerst. Ik ben een
man, die zich na 27 dienstjaren zo
over zijn beroep schaamt, dat mijn
geweten me verbiedt het nog langer
uit te oefenen.”
voor allen gezorgd. Door de heer W. J.
Sutherland, directeur van de zomeraca
demie. werden de cursisten op de hoogte
gesteld van de regelingen die voor de
lessen en de oefenmogelijkheden op de
orgels en de clavecimbels gelden.
Het is inderdaad een internationaal
gezelschap van overwegend jonge orga
nisten en nklavecinisten, dat tijdelijk de
stad Haarlem tot muzikaal domicilie
heeft gekozen. Sommige deelnemers zijn
van heel ver gekomen: uit Zuid-Afrika,
de Deutsche Demokratische Republik,
uit de Verenigde Staten, Canada en
Japan, uit Joego-Slavië, West-Duitsland,
Oostenrijk en Denemarken en natuurlijk
ook uit Nederland.
Nu kan de Hervormde Gemeente van
Akersloot zich gelukkig prijzen met het
bezit van een schoonklinkend instrument
van een manuaal en een aangehangen
pedaal, waarmee negen registers, als to
taliteit gecombineerd of als solo-stem-
men tot klinken kunnen worden ge
bracht in een verscheidenheid, waarvan
leopold Mozart verrassende voorbeelden
gaf.
Na de openingsceremonie volgde nog
een informele bijeenkomst buiten in de
museumhof, waar de deelnemers werden
onthaald op een drankje en muziek van
een draaiorgeltje, een wat omvangrijker
collega van het miniatuur-draaiorgeltje,
dat opgesteld stond in de Renaissance
zaal en dat door voorzitter Geluk met
virtuoze draaierij tot klinken werd ge
bracht tot vermaak en jolijt van alle
aanwezigen.
„Zie je me goed?” van Galeron en
Couratien (illustraties en ontwerp) in
een Nederlandse bewerking van Ellen
Warmond laat in 13 hoofdstukjes van
4-9 regels zien hoe wij op anderen
overkomen. Welke anderen’ De op
lossingen staan achterin. Een enkel
woord mag dan eens te moeilijk zijn,
maar voor dit boekje geldt net als
voor de andere: de inhoud is weer
eens iets heel anders dan we meestal
vinden in de afgekloven verhalen
K WlïXil' tA"»
Het eerste bezoek gold de Hervormde
Kerk in Limmen, waai' in 1876 door de
orgelmaker P. Flaes te Amsterdam, toen
geassocieerd met de bouwer Brünjes,
een twee klaviersorgel gebouwd werd.
Flaes heeft veel orgels' gemaakt voor
kerken in ons land, in het bijzonder in
Noord-Holland. De register-d. unsLles
van deze instrumenten, zo vertelde Jon-
gepier, kenmerkten zich door een kern,
die opgebouwd was volgens een steeds
aangehouden grondschema. Mocht een
orgel groter zijn dan deze kern dan
voegde Flaes daar met kennis van zaken
gestampt wordt. Ook voor ouders een
heilzame boodschap uit de mini-we-
reld.
En laten we het nu eens hebben
over dat fijne uitbesteed worden. In
..Schoenmaker Anton Tiensteen" doo’’
Kay Chorao wordt Leo van oma
overgeheveld naar oom Anton, die er
andere opvattingen over een jongens
leven op na houdt. Geen eng gespeel
met poppen. Rommel opruimen, geen
spelen maar werken. De auteur laat
oom Anton gelukkig zijn straf krij
gen. Want zelfs als Leo hem tenslotte
helpen wil, probeert hij het knulletje
toch nog te chanteren. Maar zie, Le
o’s toegeeflijkheid bekeert oom Anton
tot een meegaand type. In de praktijk
zal het meestal wel anders lopen,
maar kinderen worden hierdoor ten
minste op de gedachte gebracht dat
je met ieder mens een ander soort
relatie moet opbouwen.
De prima vertaling van
boekjes is van Jos Vonk
Oorspronkelijk Nederlands in deze
Kosmos-serie is „Sauwtje Zeevrouw”,
geschreven en gellustreerd door Mo
nica Maas. Een spitsvondig verhaaltje
met ingebouwde dreun tegen onze
wegwerpmaatschappij. Sauwtje ziet
op een dag haar eenzame eilandje
overspoeld door eendagstoeristen met
rotzooi en lawaai. Ze weet hen de zee
in te lokken met waardeloze doppen,
ringetjes die glinsteren als geld. Wat
er van hen wordt laat Monica Maas
aan de wraakzucht van de lezers
over. Een open net goed einde.
Ouderwetse, degelijke moraal op een
nieuw gegeven: hoe meer we kopen,
hoe meer we moeten weggooien en
hoe minder er nog waard is om
bewaard te blijven.
MIEP DIEKMANN
AMSTERDAM. - Vrijdagavond traden
liefst drie groepen in de Jaap Edenhal
aan voor een lange, zomerse avond mu
siceren. De volgorde waarin dat gebeur
de moet echter indachtig een van de
vele Bijbelse gelijkenissen zijn bepaald.
De organisator moet volgens het princi
pe dat je goede wijn het eerst voorzet
aan je gasten en als er goed gedronken
is, je de mindere wijn serveert, te werk
zijn gegaan. Weather Report, een met
kop en schouders boven alle jazz-rock-
grootmaChten uitstekende formatie, ging
John McLaughlin’s aardige laatste avon
tuur en de falende Billy Cobham-George
Duke Band vooraf. 1
Om met de laatste attractie te begin
nen; Cobham Co. hadden natuurlijk
het nadeel dat zij niet een volledige set
konden spelen. Om twaalf uur precies
moest het hele festijn, dat om zeven uur
was begonnen, per sé (huurcontract)
beëindigd zijn. Het tijdschema werd niet
stringent aangehouden en het gevolg
was dat er voor hen krap drie kwartier
overschoot. Overigens ruimschoots vol
doende om voor iemand, die zich her
steld had van de verpletterende indruk
die Weather Report had achtergelaten,
vast te stellen dat de sterke ritmesectie
het vooral kompositorisch zwakke con
cept van de Billy Cobham-George Duke
Band bij lange na niet kon compenseren.
Natuurlijk, de oude drumkitspecialist
Cobham weet verbijsterend goed de weg
in zijn gigantische, peperdure percussie-
rommelhok. Alleen al de anderhalf do
zijn microfoons die daaromheen staan
bezorgen elke modale drummer clau
strofobie bij de gedachte dat hij daar
binnen zijn werk zou moeten doen.
Daarnaast imponeert bassist Alphonso
Johnson niet alleen door zijn boomlange
postuur. De kneep zit ’m in het functio-
Cobham’s vroegere Mahavishu Orche-
stra-collega John McLaughlin imponeer
de vorig jaar augustus in de Leidse
Groenoordhal met een sterk futuristi
sche aanpak. Hij heeft hët gegoochel
met een aan een synthesizer gekoppelde
gitaar inmiddels verwisseld voor een
akoestische, sterk op India georiënteerde
muziekstijl die niet binnen het jazz-
rockidioom valt. Van Shakti maken ver
der drie Indiase musici deel uit: L.
Shankar, een razendsnelle violist, en de
percussionisten Zakir Hussaqn op tabla
en T. H. Vinayakram op de ghatam of
kleipot. De solistische rollen zijn binnen
het kader van Shakti’s muziek niet al
leen weggelegd voor Shankar of
McLaughlin, die dwars over de klank
kast van zijn gitaar een extra zevental
snaren heeft aangebracht, waarop hij
van tijd tot tijd accenten aanslaat. In de
snelle, wat gejaagde composities vallen
met name de beide ritme-instrumenten
op. De soli zijn werkelijk opwindend en
met name Vinayakram maakt duidelijk
waarom Shakti onder meer „creatieve
intelligentie” betekent. Hij weet zelfs
ritme voort te brengen door zijn buiten
model kleipot op te gooien en met blote
handen op te vangen.
De eersten hadden dus de laatsten
moeten zijn. Waar de avond zo voortref
felijk mee van start ging, had men tot
het laatst moeten bewaren. Weather Re
port, nog steeds opgebouwd rond klavie
renspecialist Joe Zawinul en saxofonist
Wayne Shorter die juist het groepska-
rakter versterkt, te boeien. Afgewogen
materiaal, waarvan het een en ander uit
hun recente album Black Market, laat
elk van de groepsleden in zijn waarde.
Tegenover de vaar verrassend funky
melodielijnen van Zawinul en de hoge-
schoolembouchure van Shorter staan ge
lijke grootheden.
De thema’s die worden opgebouwd,
omgekeerd en-of doorbroken overtuigen
juist door de kontrastwerking van de
beide Latijns-Amerikaanse percussionis
ten en de unieke bassist Jaco Pastorius,
die menig stuntje op zijn geëmancipeer
de instrument (flageolet) uithaalt. Voor
dat een finale het publiek achterlaat in
neren van toetsenman George Duke en
de schuchtere gitarist John Scofield. Du
ke detoneert volledig. Hij strooit wat
met knap getructe synthesizersoli en een
soft-soulstemmetje. maar maakt niet
duidelijk waarom hij in een jazz-rock-
sector werkzaam is.
Na veel interessante historische bij
zonderheden verteld te hebben over de
Grote Kerk van de Rijp met haar drie
ëntwintig gebrandschilderde ramen,
vroeg Jan Jongepier speciale aandacht
voor het orgel van de kerk. Het instru
ment werd in 1854 vervaardigd door de
fimra Ba tz en Co. te Utrecht met een
dispositie, die ontworpen was door de
orgelbouwer C. G. F. Witte, die al sinds
1826 met de bouwer Jonathan B tz had
samengewekt, ook als medefirmant. Ze
ventien registers heeft dit orgel, ver
deeld over twee manualen. Het pedaal is
aangehangen. Het instrument represen
teert de beste klank-tradities van de
achttiende eeuw, ontwikkeld door Chris
tian Müller, de bouwer van het grote
Haarlemse orgel.
Mede dank zij een sublimerende, dui
delijkheid bevorderde akoestiek klonk
het orgel bijzonder fraai bij de vertol
kingen van werken ongeveer gedurende
de bouwjaren van het instrument ont
staan, waarvan ik noem voorspelen voor
kerkelijke gezangen van de negentiende-
eeuwse Haarlemse organist Johannes
Gijsbertus Bastiaans, voor- en naspelen
van Markel en virtuoze variaties over
„Ah. vous dirai-je” van Rinck.
Ook liet Jongepier een van de „slagen
bij Waterloo” horen door de Duitsers
Johann Wilhelm Wilms als opus 43 niet
voor het orgel, maar wel ter genieting
voor muzikale veldslagen minnende on
muzikale toehoorders gemaakt. Jonge
pier heeft met dit stuk de ontstellende
muziek-mentaliteit weten te onthullen,
die in ons land bestond en nog tot 1920
merkbaar bleef.
Want toen ging in Maassluis op 18
juni nog de laatste orgel-Waterlooslag,
die als traditioneel evenement jaarlijks
te beleven viel.
Deze zinnen, uit de ontslagbrief die
Lennart Kolberg tegen het eind van
Sjöwall en Wahlöö’s nieuwste Zweed
se misdaadroman (Bruin Beertje), „De
politiemoordenaar”, schrijft zijn teke
nend voor de kritiek die het duo de
laatste jaren steeds meer en steeds
heviger door zijn verhalen mengt.
Steeds somberder is S. en W.’s visie
op de Zweedse samenleving geworden
en vooral op de rol die de politie
daarin speelt. Die kritiek gaat derma
te overheersen, dat je na afloop met
het gevoel blijft zitten twee boeken
gelezen te hebben: een uitstekend
misdaadverhaal en een bikkelhard
stuk maatschappijkritiek.
Het individu heeft in een staat als
deze volstrekt niets te betekenen. „De
politiemoordenaar” - hef is het voor
laatste boek dat S. en W. samen
hebben geschreven, aan de vertaling
van laatste boek, De terroristen,
wordt nog gewerkt - verraadt meer
dan de voorafgaande romans de in
vloed van de overleden Per Wahlöö,
die met zijn „Springveer” en „De
moord op de 31ste verdieping” een
soortgelijk, surrealistisch aandoend
maatschappijbeeld tekent.
Vrijdag 16 juli staat in het teken van
de meer traditionele jazz met als belang
rijkste attracties: Count Basie and his
Orchestra, Ray Charles, het Thad Jones
en Mel Lewis Orchestra, het Dizzy Gi'l-
lepsie Quarted, het Stan Getz en blues-
artiesten als Memphis Slim en Eddie
Boyd.
Zaterdag 17 juli is eveneens bedoeld
voor een breed publiek gezien de topat-L
fracties. Sarah Vaughan and her Trio,
Lionel Hampton and his Jazz Inner
Circle, de John Lee Hooker Blues Band
en het Cedar Walton Quartet zijn dan
de toppers.
Het programma op zondag 18 juli is
aantrekkelijk voor een publiek, dat ge
richt is op de meer progressieve of
experimentele vormen van Jazz. De
grootste publiektrekkers zijn dan: de
Cecil Taylor Unit, het Sun Ra Arkestra,
Laptry Coryell, The Crusaders en het Lee
Kondtz-Warne Marsh Quartet.
Overigens zal de Nederlandse jazz op
dit festival ook elke dag vertegenwoor
digd zijn.
Vooral voor de trage lezertjes uit
de eerste klas, die aangewezen zijn op
boeken met een grote letter, verhalen
met korte zinnen, en overzicntelijke
gemakkelijke woordjes, kunnen de
Marlin Quist Boeken van uitgeverij
Bert Bakker een stimulans zijn om
over die drempel van leren lezen te
komen. „Tom de zonneruiter” door
Colvin en Lapointe is qua uitvoering
een boekje van pure schoonheid, over
Tom die de mensen en wereld wak
ker wil en gaat schudden. Je
hem als een zonnemannetje kunnen
zien, dat iedere dag samen met de
zon over de wereld trekt en ’s avonds
weer verdwijnt. En als hij dat niet
deed, zag het er treurig uit voor ons
allemaal. De steunkleur van de illus
traties is niet voor niets zwart.
Toetsenman Joe Zawinul van de Ame
rikaanse Jazz-rockformatie Weather
Report in volle concentratie.
een stemming, die elke volgende artiest
tot een anti-élimax reduceert, dwingen
een gevoelig duet van Zawinul en Shor
ter en de bezeten timing van de beide
percussionisten tijdens een fanatieke so
lo het publiek tot een applaus dat zelden
weerklinkt.
r -v
HAARLEM. Tegen de tweehonderd
orgelvrienden hebben zaterdag deelgeno
men aan de tweede van de zeven orgel
tochten, die de Culturele Raad Noord-
Holland dit jaar in het programma van
‘de „Toer-in”-manifestaties heeft opgeno
men. De verheugend snelle groei van de
belangstelling1' voor de provinciale orgel
tochten wijst erop, dat deze culturele
.onderneming* in wijde' krïng^dd aandacht
heeft getrokken en bijzonder op prijs
wordt gesteld.
In de als stolp-hoeve gebouwde kleine
Hervormde Kerk in Zuid-Schermer be
vindt zich een achttiende-eeuws orgel
van bescheiden omvang. Het telt zes
registers, die tot klinken gebracht kun
nen worden door middel van een Manu
aal met een omvang van C tot c,
driegestreept. Het orgelfront is een ju
weel van verfijnde architectuur
kleur-fantasie. In 1909 heeft men
orgel-kleinoord kunnen kopen
600. De kerkruimte was niet op
orgel berekend, maar er werd wat
gevonden om het kostbare bezit zo goed
en zo kwaad als het ging te plaatsen.
Vele, vele jaren is het niet bekend
geworden wie de bouwer van het unieke
instrument is geweest. Sinds twee wekn
weet men het en zo kon Jan Jongepier
als „orgelprimeur” aan zijn toehoorders
mededelen, dat de pastoor van de oud-
Katholieke Kerk in Alkmaar pas ont
dekt heeft dat het orgel in 1760 gemaakt
werd door de orgelbouwer Pieter van
Assendelft. Deze bouwer verstond zijn
vak uitmuntend, gezien de dispositie, die
hij ontwierp, welke bestond uit vijf
registers: twee 8-voëten, twee 4-voeten
en een 2-voet met prestant- en fluit-
timbres. Een Bourdon 16-voet werd om
streeks 1900 bijgeplaatst door de Leeu
wardense orgelbouwers firma L. van
Dam met aanvaardbaar resultaat. Im
provisaties van Jongepier hebben over
de bijzondere kwaliteit van het orgel
geen twijfel laten bestaan.
waar pas-lezertjes mee worden
en opgescheept.
Het dierbaarst in deze serie
voor veel kinderen het boekje zijn
„Hij zat er al toen we kwamen”, door
Levine en Gorey. Wie „hij” is wordt
in de tekst niet gezegd, maar op plaat
twee zie je het een knoert van een
hond. Wat wil-ie? Eten, spelletjes,
hem beter leren kennen? Dat ze te
gen hem praten? Intussen zit ie maar
buiten, in regen en wind. „Het is niet
gemakkelijk om belangstelling te
hebben voor iemand, die niets van je
hebben moet”, constateert de vertel
ler van het verhaal. Tot die verteller,
de oudste jongen (wiens naam overi
gens in het verhaal niet genoemd
wordt) weet wat de hond wil. Een
naam. Maar welke? Wat ze ook ver
zinnen de hond zit nog steeds te
wachten. Je moet er maar opkomen.
Bij uitgeverij Kosmos legden ze het
accent op: een boek moet een kind
ook leren om zich te uiten. Eerst
achterin de boekjes kijken om deze
opzet te ontdekken. En wat is er dan
voor 7-8-jarigen zo belangrijk, waar
volwassenen kennelijk vanaf gegroeid
zijn? De schuld krijgen van iets wat
je niet zelf hebt gedaan, dat anderen
niet kunnen zien en wat je zelf niet
de baas kunt. Daar komt „Nee, dat
heeft de gorilla gedaan” door Shook
Hazen-Cruz wel op neer.
Nog zoiets: een verjaardag die niet
wordt wat je ervan verwachtte,
meestal door het over-georganiseer
van de ouders. In „De verjaardag”
door Marquerita Rudolph krijgt Peter
er goed de pest over in omdat zelfs
dat beetje plezier over de verjaardag
van zijn broertje Jason de grond in
De politieke leiding is alleen
machtsbelust en erop uit een soort
maatschappelijke schrijvende te
handhaven; politie en pers werken
daaraan volop mee of geven er zelfs
de toon bij aan. De burgerij onder
gaat alles in een frustrerende roes
van materialisme.
de registers aan toe, waarvoor geld be
schikbaar was. Orgels met een klavier
slechts heeft Flaes nooit willen bouwen.
Wel zorgde hij voor een zogenaamd
„aangehangen” pedaal bij zijn twee-kla-
viersorgels, waarvan ook het orgel in de
kerk van Limmen voorzien werd. Zelfs
voor de kleinste orgels, die hij maakte
met een dispositie van slechts acht re-
c: ---1
de orgelbouwer twee klavieren toe: een
Hoofdmanuaal voor een krachtig geluid
voor koraal-spel en een bovenmanuaal,
dat klanken van kleiner volume kan
laten horen voor de voor- en tussenspe
len bij de gemeente-zang.
Flaes en Brünjes waren meester
knechten van de befaamde orgelbouwer
Jonathan Batz veel opdrachten, die hij
zelf niet kon aannemen.
Honderd jaar oud is hel orgel van
Limmen, maar nog steeds functioneert
het voortreffelijk en produceert een
fraaie klank, hetgeen door Jan Jongepier
met uitnemende improvisaties overtui
gend bewezen werd.
De morgen van deze orgeldag werd
besloten met de kennismaking met het
orgel, dat in 1877 in het bezit kwam van
de Hervormde Gemeente in Akersloot.
Naspeuringen aangaande de levensloop
van dit in 1802 door een onbekende
bouwers vervaardigde instrument heb
ben met vrijwel volstrekte zekerheid
aangetoond, dat het orgel afkomstig
moet zijn uit de Oud-Katholieke Kerk
in Egmond aan Zee, waarin 1873 een
nieuw orgel werd geplaatst.
De orgeltocht van zaterdag betrof or
gels en eigenlijk ook de kerken, waar zij
zich bevinden, in Limmen,
Zuid-Schermer en de Rijp.
Evenals voor de. eerste tocht was de
leiding toevertrouwd aan de organist
Jan Jongepier, die zijn taak weei’ met
grote betrokkenheid en verkwikkend en
thousiasme tot grote voldoening van de
vele „orgelgangers” heeft volbracht.
Bij al deze doffe ellende is des te
opvallender hoe intens gevoelig een
paar overgebleven „echte mensen” be
schreven worden - de belangrijkste
politiemannen als Martin Beek en
Lennart Kolberg en hun collega uit
de provincie Herrgott Nöjd, de ge
doodverfde moordenaar Folke
Bengtsson en nog enkele andere
slachtoffers van de robotsamenleving.
De politiemoordenaar is een grieze
lig goed boek geworden over een
griezelig verworden maatschappij.
•dpiattiS