Ontroerend
boekje over
rosse buurt
Kaarten
■■l
DE HELE WERELD
„ABSURDITIES”: REVUE MET WAANZIN UIT
van pijn muren
doen smelten
Markt
■B!
,Kurt Weil kon
tl
BH I
ili
lil"
1
F s
I t
wl
«ui.
llff
IS' I
■at*
10
9
ONDER REDACTIE VAN KEES TOPS
W
MARLENE DIETRICH als negerin in een padvinderstragedie op muziek
van Kurt Weil. Een ballet van hoeren met de fles aan de mond. Old Mc
Donald die in Hamburgers doet. Uncle Sam in gesprek met het Vrijheids
beeld. Het zijn slechts enkele onderdelen van de nieuwe Amerikaanse re
vue „Absurdities”- die op donderdag 22 juli in het Amsterdamse Frascati
in première gaat. De „absurdities” absurditeiten, onzinnigheden zijn
ontsproten aan het brein van Eduardo Kotliroff scriptwriter, producer,
regisseur.
'Md
-
„KIND ONDER HOEREN”
m!
M
|Iö
KU
-
M&. 2,„: W
3
lAV
C'
De 4-jarige Neeltje
i
is knettergek
bij
Is dat de reden waarom je dit doet?
De filosofie die erachter zit?
Eduardo: „Het is een muzikale kome
die. Dat is theater dat ik het liefst
maak, omdat er de drie essentiële thea
tervormen in samenkomen: zang, dans
en toneel. Voordeel is ook dat de muzi
kale komedie niet zo zwaar is als opera
DIE MOEDER, die altijd maar klaag
de over d’r zere poot, en die een fout in
de bijbel had ontdekt waarmee ze de
pastoors op de vlucht joeg. Die vader,
die geen steen op zijn graf wou („Jullie
zijn zeker bang dat ik er weer uit kom
kruipen”). De hoeren, Joden-Saar, Betje
Bleekpoeder, Mooie Carmen, Zwarte An
na. De kamerhuurders, pooiers, kermis
klanten. Zij zijn de hoofdpersonen in
„Kind onder hoeren”. De rosse buurt is
het decor. Zoals het ouderlijk huis op de
Zeedijk, „in de achterbuurt, met min
achting bekeken, maar ik had het lief’.
OVERIGE ONDERDELEN zijn het ca-
fe-chantant (in de show het alcoholisch
hoerenballet), de Engelse „Music Hall”
(„Op een heel Britse manier; familiele
den die elkaar uiterst beheerst willen
vergiftigen”) en een Italiaans gedeelte.
Verder scè nes over de Fransen in het
algemeen, over Josephine Baker in het
bijzonder en over sport, gospelsongs en
de wals.
„IN DE KAART GEKEKEN”’, ten
toonstelling van de geschiedenis van
am
DE WATERLOOPLEINMARKT
gaat de komende winter voor vijf a
zes jaar verhuizen naar de nabijgele
gen Valkenburgerstraat. Daar zal een
terrein van 9200 vierkante meter voor
de markt worden ingericht. Dit in
verband met de voorbereiding en de
bouw van het nieuwe stadhuis. Met
de verplaatsing wordt het advies op
gevolgd dat de Overleggroep Water-
Neeltje zoekt de genegenheid, die ze
bij haar moeder mist bij Carmen, bij
een weduwe, bij de kleermakers, bij het
Leger des Heils-groepje („Hier was Jezus
geen grote machtige God, hier was ie
zo’n huis-, tuin- en keukengodje, die
zich bemoeide met al die kleine, gezelli
ge dingen van het leven”) waar ze als
katholiek meisje niet mocht komen.
„Dat is de enige filosofie die erachter
zit, ja. Verwacht verder van mij niet
teveel pretenties. Zo’n show is uiterst
simpel. Ik bedoel, ik kan je een garantie
geven: Als je deze revue gezien hebt,
dan is in ieder geval geen van je proble
men opgelost, Haha. Daar hoef je niet
bang voor te zijn. En de enige reden
waarom ik al die dingen doe dat
schrijven, filmen, theater en televisie
maken is, dat ik, als ik het niet doe,
niet kan leven. En als ik niet kan leven,
EDUARDO KOTLIROFF, 39 jaar jong.
Maakte tot op heden een kleine 350
rolprenten, waaronder „I can get it for
you wholesale” (met Barbra Streisand
en Elliot Gold). „A funny thing happe
ned on my way to the Forum” en
samen met Lehman Engel „Porgy
and Bess”. Had in zijn geboorteland
Argentinië een eigen radioprogramma.
Deed daar ook theater en televisie. Is
trouwens zelf journalist, maar daarover
tater
Vertederend is ze, die kleine Neeltje,
met een moeder die het te druk heeft
om haar liefde te kunnen geven, zodat
het kind maar overal vervangende
„moeders” zoekt. Met een vader die zo
graag naar de kroeg gaat en zijn glun
derende dochter trots meeneemt. (Moe
der :„Een hond aan de ketting heeft het
beter dan ik, wat moet je met een
zuiplap van een vent en zeven blokken
aan je zere poot”).
Door de ogen van het kind
dat ik eens was,
zag ik de underdog,
de hoeren en de bedelaars,
de rovers en beroofden.
Ik aanvaardde het gewoon
zoals een kind
alles aanvaardt.
Welk een vreugd werd mij beschoren
door de glimlach van een hoer,
de handdruk van een bedelaar,
de trilling in het gehavende
gezicht
van de liedjeszanger.
ten van deze boxen zijn (in een rij)
gericht naar het IJtunneltrace, zodat
deze tevens het verkeerslawaai tegen
houden en waaivuil voorkomen. Ook
voorkomt de boxenhaag dat kleine
kinderen de drukke rijbaan van de
IJtunnelroute kunnen oprennen.
Naast de individuele bergruimten is
er op het terrein aan de Valkenbur
gerstraat nog 700 vierkante meter
beschikbaar voor goederenopslag. Het
i
Eduardo Kotliroff
IEMAND DIE ZOVEEL waanzin
elkaar bedenkt, moet knettergek zijn,
denk je zo. En dat klopt. Eduardo Kotli
roff: „Ik ben helemaal gek, ja. Totaal
geschift. Ik vraag me wel eens af wat er
gekker is: de dingen die ik verzin, of
ikzelf. Deze hele revue is gebaseerd op
mijn eigen krankzinnigheid. Het enige
waar ik nog mee zit. zijn zo’n tiendui
zend problemen vóór de premiè re en
nog eens een tienduizend na de premiè -
re. Misschien kan jij ze wel oplossen. In
dat geval zal ik je met het grootste
genoegen inhuren, haha”.
„Absurdities” is opgebouwd uit onzin
nigheden, rare situaities van overal ter
wereld. Het is dus niet een puur Ameri
kaanse aangelegenheid, al bestaat vrij
wel de gehele „cast” uit Amerikanen. De
revue begint met Amerikaans vaudeville
uit de jaren dertig („Vaudeville”, zegt
Kotliroff, „is een van de allerbeste on
derdelen van het Amerikaanse theater”).
„Van daar stappen we over naar het
„cabaret”. Mariè ne Dietrich en Kunt
Weil worden genadeloos op de korrel
genomen. De gehele show is uiterst sati
risch; niemand is veilig voor ons. Haha,
een padvinderstragedie wordt het. Pure
ellende. Weil schreef muziek die kon
muren doen smelten van pijn. Schitte
rend”.
(Nel Hoenderdos: „Kind onder hoeren";
uitg. Bruna; 166 blz. paprback;
16,50).
Een van de talloze
waanzinnige dansscènes
in ..Absurdities”.
EN DAT GELDT dus voor de gehele
revue. Eduardo: „In „Full Americana”
komt Uncle Sam voor. Als een soort
i „sugar daddy” die zich onder het werk
volk op het land begeeft en zegt: „Nou,
ik heb zojuist de wereld nog even nage
keken, maar het is okee hoor”. En hij
laat zich natuurlijk betalen. Zo van:
„Mijn naam is Sam, mijn beroep is
Uncle en mijn prijs is hoog”. Dat is even
tragisch als komisch. Net als Old McDo
nald, die erachter komt dat er meer
brood zit in hamburgers dan in zijn
farm”.
flKSS
Nel Hoenderdos schetst zo heel onge
dwongen, en schijnbaar en passant, een
levend beeld van het volksleven in de
Amsterdamse hoerenbuurt. Nogmaals:
een ontroerend boekje.
deel van het marktterrein waar de
koopwaar op de grond is uitgestald,
wordt voorzien van een overkapping
van 30 bij 30 meter. Wanneer de
markt ’s avonds is ontruimd kunnen
daar, evenals op zondag, culturele
evenementen worden gepleegd. Onder
en rond het nieuwe stadhuis is een
totale oppervlakte van 8700 vierkante
meter gereserveerd om de mankt op
het Waterlooplein te doen terugkeren.
EEN ONTROEREND BOEKJE is het,
geschreven in een verademende eenvoud.
Godzijdank ontbreekt het vettige senti
ment, dat vele andere voortbrengselen
van de ons nu al weer jarenlang teiste
rende golf van nostalgie, kenmerkt. Er
staat niet „O, wat was het mooi”, er
staat niet „O, wat was het rot”; er staat
„Zo was het, en verder geen flauwekul”
(al staat dat er niet letterlijk).
en niet zo „schmaltz” (jiddisch voor
zoetsappig) als operette. Komedie en tra
gedie horen trouwens bij elkaar. De
beste manier om je eigen tragedie te
zien, is in de spiegel te kijken. Dan zie
je tegelijk je eigen komedie. Dat geldt
oifk andersom”.
Eduardo Kotliroff: „De
beste manier om je ei
gen tragedie te zien, is
in de spiegel te kijken”.
Europese (en met name Amsterdam
se) speelkaarten, trekt zoveel belang
stelling, dat de staf van het museum
Willet-Holthuysen heeft besloten de
sluitingsdatum te verschuiven naar 22
augustus. In vijf zalen van het mu
seum (Herengracht 605) worden 278
spellen getoond, uit de periode van de
vijftiende eeuw tot heden. Het mu
seum is dagelijks geopend van half
tien tot vijf uur (op zon- en feestda
gen van een tot vijf uur). Bijgaande
foto toont de hartenvrouw uit een
spel dat de Speelkaartenfabriek Ne
derland Amsterdam rond 1930 ver
vaardigde voor de Stoomvaartmaat
schappij Nederland.
looplein aan burgemeester en we
thouders heeft uitgebracht. Die over
leggroep bestond uit vertegenwoordi
gers van de Centrale Vereniging voor
de Ambulante Handel, de kooplieden
vereniging „De Waterloo”, en de ge
meentelijke diensten Publieke Wer
ken en Marktwezen. Op het nieuwe
terrein (zie foto) komt een groot
aantal marktplaatsen met boxen di-
rekt achter de kraam. De achterkan-
DIT GEDICHTJE tekent de sfeer van
„Kind onder hoeren”, een boekje met
„herinneringen uit de rosse buurt van
Amsterdam van 1913-1937”, geschre
ven door Nel Hoenderdos. Het be
schrijft de eigen jeugd van de auteur,
die in 1913 werd geboren in een
kelder op de Zeedijk, later met het
gezin meeverhuisde naar de Warmoes-
straat en pas uit de hoerenbuurt ver
trok toen ze op 25-jarige leeftijd
trouwde.
een Nederlander thuis zit te praten. Heel
gezellig. Maar altijd een oog in de spie
gel. Haha. Zo zie ik die gezelligheid: een
man met zijn hele gezin gezellig aan de
koffie, met later een jenevertje, (goede
tabaken een oog in de spiegel.
Prachtig”.
ALLES DOEN dat is, zoals gemeld,
de leefregel van Kotliroff. Het geldt
voor de amusementswereld. Maar ook
voor andere zaken. Zo richtte hij
medio jaren zestig de allereerste
postershop in de Verenigde Staten op.
Daarmee bracht hij daar de verkoop van
artistieke affiches (die in Nederland En
gel Verkerke hebben groot gemaakt) op
gang.
En, hierboven aangestipt, hij houdt
zich al jarenlang bezig met journalistiek
werk. Eduardo: „Voor de „Pacific Sun”
in San Francisco schrijf ik interviews en
reportages. Daarom vind ik dit gesprek
leuk, zo van de andere kant. En het is
een beetje persoonlijk. Zo schrijf ik
mijn verhalen ook. Geen ellenlang ge
zeur over feiten, maar een gesprek over
de man zelf. Iemand die zijn hele leven
concertpianist is, vraag ik niet welk
instrument hij precies gebruikt, welke
concerten hij al heeft gegeven, of welke
platen hij heeft opgenomen. Die vraag
ik: „Hoe houd je het in godsnaam vol
om tien jaar lang hetzelfde stuk van
Van Beethoven te spelen”. Dat persoon
lijke is altijd het leukst. In alles”.
..Absurdities”, van muziek voorzien door
Mildred Kayden (o.m. „Vanity Fair) en van
choreografie <0or Tom Panko (o.m. „They
shoot horses, don’t they”. Marne”, „Oliver”
en ..Irma La Öouce”), is vanaf 22 juli tot 5
september te tien in Frascati, Nes 61-63,
Amsterdam.
dan kan ik het niet doen. Zo eenvoudig
ligt dat”.
EDUARDO KOTLIROFF geboren
Argentijn woonde in Latijns Ameri
ka, de Verenigde Staten en Europa
(Frankrijk, Spanje, Italië). Voelt zich
desondanks geen kosmopoliet: „Dat
woord staat voor iets wat me te mon
dain is. Ik ben iemand die in nogal wat
verschillende landen heeft gewoond. En
iemand die dat doet, raakt zijn nationale
identiteit kwijt. Die merkt dat ieder
land, iedere plaats en elk volk anders is.
En dat iedereen gelijk heeft”.
Merkwaardig genoeg zegt Eduardo
Kotliroff, ondanks al zijn andere woon
plaatsen, de Nederlanders het beste te
kennen. „Ja. ik ben eigenlijk altijd met
Nederlanders opgetrokken. Al mijn
vrienden zijn Nederlanders. Mijn vijan
den ook trouwens. En ik ben tien jaar
getrouwd geweest met een Nederlandse
vrouw wat het midden houdt tussen
beide, haha.
„Dat met die Nederlanders begon al in
Argentinië, in Buenos Aires. Daar zaten
er een hoop. Ik ben vanaf mijn jeugd
vertrouwd geraakt met jullie land. Ik
ken je volk een beetje, en daarom wacht
ik met spanning af hoe het Nederlandse
publiek op „Absurdities’ gaat reageren.
Nederlanders hollen ’s avonds niet zo
erg hard hun huis uit, al zal het in
Amsterdam wel meevallen; dat moet de
hoofdstad van het theater zijn”.
HIJ KAN ZICH kostelijk vermaken
om de typisch Nederlandse gezelligheid:
rond de tafel of bij de tv met een kop
koffie. Eduardo: „En in de directe buurt
van dat spiegeltje, dat buiten het raam
hangt. Hahaha. Dat spionnetje. Dat vind
ik de mooiste eigenschap van de Neder
landers. Dat ze nieuwsgierig zijn, maar
daar gelijktijdig een soort verlegenheid
over hebben. Vandaar dat spionnetje.
Typisch Hollands vind ik dat. Als je bij
KIND ONDER HOEREN. Het legt
bloot hoe een kind tegen de hoeren
aankijkt, zonder te begrijpen wat ze
toch met al die kerels moeten. Over
Mooie Carmen, op het Ouderkerksplein
„Wat moest ze toch met al die visite
steeds weer koffie èn thee zetten
Het was ook dom dat ze altijd voor
dat raam ging zitten, anders had ze net
kunnen doen of ze niet thuis was”.
KW?;
