Vleeshal
naar de
NPO in komend seizoen met
Verena Lutz: Bach
Strategier
ingetogen gespeeld
première van
Zomerfolkfestival in Dordrecht
Wereldpremière
Paramaribo
Gispen
siegers haar lem
r
I
i
„Wan Pipel
„Alsmaar rechtdoor”
x=
5^3
I
I
12.50
a
Meubelfabriek
Oisterwijk
in
W.Wf
Wow
Elektriciteitsstoring brak concert af
Grote schoonmaak
l
Art Nouveau in
Klokkenmuseum
'1:
Galerie Zijlstraat
verlengt expositie
Panorama Mesdag
gerestaureerd
Utrechtse beelden
1 33 f
jl? Wist u dat wij
fy gratis
T uwgordijnen
op maat maken,
ook velours.
V R IJ D A G
1 6
JULI
19 7 6
KUNST
0
EERSTE CONCERTEN IN DE BEIJNESHAL
iel*
Op maandag 9 augustus
KANTOORMEUBELEN
v.a. maandag 19 juli t/m zondag 8 augustus
houden wij onze jaarlijke vakantie.
SPECIALE
AANBIEDING VOOR
ONZE LEZERS
„Het Roode Hert" te Oud-Velsen.
Beeld
schrift
Hein
Een voorbeeld van een Engels systeem.
Voorbeelden van borden zoals de ANWB die gebruikt
Herberg
(Van onze kunstredactie)
P. ZWAANSWIJK
taalt
O s r
(Van onze kunstredactie)
(ADVERTENTIE)
I
3
(ADVERTENTIE)
VOOR EEN JUIST ADVIES:
TELEFOON 32 75 74 32 23 79
*0)6
Lieden wij u weer alle dagen ons culinair onthaal.
De Herbergiers.
recht-
ubliek
>t
Kle-
MOP
Tel
tafels stoelen
TV-kasten bankstellen
slaapkamers wandkasten
I dekenkisten
Toonzaal: Amsterdam
Leidsekade 102 (naast Lido, vlak
bij Leidseplein) tel. 020-233917.
Ma t/m za 9-18 uur.Ook weer op
donderdagavond tot 21.30 uur.
Uw kopje koffie staat klaar.
van
Bé-
onder
Raad
Jeder-
anden
olledl-
enson
»r rtai-
Spe-
n tv.
ikstr
>244
374
ion
66
AM
200
irijs
I
jeves-
iksge-
- dus
ran >0
Volop
scht-
ibliek
t
>eel-
per)
met
>edo
ists
Verkrijgbaar aan de kantoren
van:
HAARLEMS DAGBLAD
IJMUIDER COURANT
BEVERWIJKSE COURANT
Deze kleurige maandkalender
van de Zaanse Schans is
werkelijk een sieraad aan de
wand
13 prachtige
kleurenfoto's
voor
recht-
lubllek
st
Bel
nwij
Har-
8,
rnorm
Is kan
Carry
veren
ren
JANSSTRAAT 53
:o'n
e
HAARLEM. Op het donderdagmid
dag in de Grote of Sint Bavokerk te
Haarlem gegeven gemeentelijke orgel
concert, werd het beroemde grote orgel
van de kerk bespeeld door de Zwitserse
organiste Verena Lutz. Een geheel aan
composities van Johann Sebastian Bach
gewijd programma werd door haar ten
gehore gebracht ongetwijfeld op grond
van een bijzondere voorkeur voor de
orgelmuziek van deze grootmeester, wel
ke muziek zoals bekend is, eveneens
favoriet is voor de organist Anton Heil-
ler, die de leermeester van Verena Lutz
is. Het is zeker verklaarbaar, dat Heiller
voor het concert dat hij zelf vanavond
in de Grote Kerk zal geven, eveneens
een integraal Bach-programma heeft ge
kozen.
De Franse fluitist Jean-Pierre Rampal,
die op 5 oktober met het NPO zal op
treden.
Mocht het eerste concert van serie B
op 15 oktober aanstaande eveneens in de
Beijneshal plaatsvinden, dan wordt de
derde Suite van Bach vervangen door de
Ouverture Oberon van Weber. Solist op
dit eerste concert in dt populaire lan-
denserie (B) is pianist Daniel Wayenbérg,
In de samenstelling van de series is
een wijziging gekomen. Serie C bevat
komend seizoen slechts drie concerten
met werken van moderne klassieken op
de vrijdagavond. Toegevoegd is een Mo-
zart-pianoserie, waarbij drie beroemde
solisten Tams Vasary, Ingrid Haebler
en Jörg Demus elk drie pianoconcer
ten uitvoeren. Deze serie zal het Noord-
hollands Philharmonisch Orkest ook in
Brussel uitvoeren. Dt opzet van de series
A en B is niet gewijzigd.
DORDRECHT. Op zaterdag 17 juli
aanstaande is in de schouwburg Kunst
min te Dordrecht een groots, twaalf uur
durend folkfestival, dat om twaalf uur ’s
middags begint. De absolute hoogtepun
ten zullen naar alle waarschijnlijkheid
zijn de Ierse groep The Bothy Band, het
Engelse echtpaar Gay Terry Woods en
zangergitarist Michael Chapman.
371
373
/ag
uit
AM
Overigens verzekeren bestuur en di
rectie van het NPO met klem vertrou
wen te hebben in de verbouwing van
het Concertgebouw. Ze zijn door het
uitgebreide vooronderzoek overtuigd van
het behoud van dt fraaie akoestiek van
de zaal.
Eén van mijn overwegingen is, dat
ik vaak wordt gekweld door een
klein defect. Ik kan me niet snel
realiseren wat rechts of links is en
mis daardoor het oriënteringsvermo-
gen dat anderen zo vaak siert. Vraag
mij dus niet hoe ik vanuit mijn huis
in Heemstede dit geschrift naar de
redactie in het Damiate-gebouw heb
gebracht. Ik kom er wel, heel vlot
zelfs, want ik weet de weg. Maar het
nietSurinaamse filmster,
van Ammelrooy, kon op de
première niet aanwezig zijn. „Wan Pi-
pel” gaat volgende maand in Nederland
in première.
HAARLEM. De tentoonstelling in
Galerie Zijlstraat sluit niet op 16 juli,
maar is verlengd t.e.m. zondag 24 juli.
Er zijn etsen en tekeningen van Paula
Sluiter, schilderijen en aquarellen
Piet Braahuis en plastieken van
Klein.
men en om systemen te uniformeren.
Er is een projectgroep bewegwijze
ring van de vereniging Grafische
Vormgevers Nederland, die streeft
naar meer samenwerking op dit ge
bied en het instrueren van de aange
sloten leden om zoveel mogelijk uni
formiteit te verkrijgen.
Daarbij gaat men er dan van uit,
dat moet worden getracht om met
minder borden en aanwijzingen meer
te doen. Zoveel te rustiger de beweg
wijzering, zoveel te beter worden de
straatgebruikers wegwijs. Gezocht
wordt dan ook naar beknoptheid en
duidelijkheid, zowel in de beeldvor
ming als belettering. Het is een com
plete wetenschap, waarvan men een
halve eeuw geleden nog geen ver
moeden had en die tevens tracht een
halve eeuw vooruilt te zien, liefst niet
„linksaf, rechtsaf” maar inderdaad
„alsmaar rechtdoor” in de richting van
steeds betere oplossingen op een
steeds meer onafzienbaar terrein.
Allerlei overwegingen dringen zich
bij me op als ik schrijf over de
expositie „Linksaf, rechtsaf, alsmaar
rechtdoor” in de Vleeshal op de
Haarlemse Grote Markt. Het is een
tournee-expositie van het ministerie
van CRM, nu uitgeleend aan het
Frans Halsmuseum.
HAARLEM. In verband met de
verbouwing van het Concertgebouw, die
naar alle waarschijnlijkheid in de twee
de helft van oktober gerealiseerd zal
zijn, zullen de eerste concerten van het
Noordhollands Philharmonisch Orkest in
de series A en B in de Beijneshal op het
Stationsplein worden gegeven. Deze con
certen zijn op 5 oktober en onder voor
behoud op 15 oktober aanstaande.
die in dit aan Duitsland gewijde pro
gramma voorts nog het Pianoconcert
van Schumann en de Vierde Symfonie
van Brahms voor zijn rekening neemt.
DEN HAAG (ANP). De restauratie
van het schilderij, dat bekend staat on
der de naam Panorama Mesdag, is vol
tooid. Schilderij-restaurateur Nico van
Bohemen heeft tijdens zijn werk ver
scheidene detailschilderijen op het doek
ontdekt. Zij waren tot nu toe verdwenen
onder de bijna honderd jaar oude laag
stof en vuil van het schilderij (120 bij 14
meter) dat in het museum aan de Zee
straat in Den Haag is te zien.
Op zee werden verscheidene scheepjes
zichtbaar, op het strand zijn ezeltjes en
figuurtjes te voorschijn gekomen. Er
zijn nu zeker 200 vaartuigen af geheeld.
De restauratie heeft volgens de leiding
van het museum ook tot gevolg gehad
dat de zee op het panorama een mooiere
en diepere kleur heeft gekregen..
De restaurateur Nico van Bohemep
heeft tijdens zijn werk in het dorpsge-
deelte van het panorama een terrasje
gevonden mtt gezellig drinkende mensen.
Voorts vond men onder het stof ook
spelende kinderen.
Het belangrijkste doel van de restaura
tie, aldus de leiding van het museum,
was de verwijdering van de laag stof en
vuil en het herstel van de schade ont
staan door lekkages, alsmede beschadi
ging.
De restauratie die ruim vier maanden
duurde, werd voor een belangrijk deel
gefinancierd door het Prins Bernhard-
fonds. Het doek zal volgens deskundigen
gedurende een halve eeüw geen ingrij
pend onderhoud meer nodig hebben.
cantus firmus in „Allein Gott in der
Höh’ sei Ehr” daargelaten, vond zij vrij
wel steeds een gunstigt verhouding tus
sen labiaalstemmen en tongwerken en
een goede opbouw van de klank met
prestantenkoren.
Verena Lutz heeft haar programma
niet geheel kunnen vertolken. Nauwe
lijks zo tegen vier uur begonnen met het
koraalvoorspel „Wir glauben all’ an ei-
nem Gott” ebde de orgelklank weg,
omdat de windtoevoer stagneerde door
electriciteits-storing. Het muzikale „Cre
do” kwam niet meer en evenmin het
Preludium en Fuga in C grote terts,
waarmee de organiste haar concert had
willen besluiten.
PARAMARIBO (ANP). In vier
theaters tegelijk heeft woensdagavond
de eerste volledig Surinaamse speelfilm
„Wan Pipel”, een produktie van Pim de
la Parra, zijn wereldpremière beleeM. In
het Star-theater in de Surinaamse
hoofdstad werden de medewerkers ge
huldigd, in aanwezigheid van president
Ferrier cri tal van andere prominenten.
Maar veel verder gaat de uniformiteit
niet. De systemen van veel bus- en
tramlijnen willen nogal eens van el
kaar verschillen. De spoorwegen heb
ben een eigen (goed) systeem, aange
past aan de eigen behoeften in stati
ons en op perrons, maar toch is het
vaak nog zoeken. Luchthavens heb
ben vaak ook eigen systemen. Maar
dan heb je het met de goede syste
men meestal wel gehad, want verder
ontbreekt veelal de uniformiteit, een
voorwaarde om duidelijk te zijn.
Straatnaambordjes en andere
plaatselijke verwijzingen als naar
musea, kerken en verdere beziens
waardigheden vind je in alle soorten
en op allerlei wijzen aangebracht.
Hoog aan de huizen en andere gebou
wen, soms aan ijzeren palen langs
het trottoir, vaak oude en nieuwe
typen bordjes door elkaar. Het maakt
het zoeken niet gemakkelijker.
Dan is er nog een aparte klasse
van borden en andere aanwijzingen.
Uithangborden vallen er onder, ver-
Het werkstuk van De la Parra viel bij
de toeschouwers duidelijk in de smaak.
In alle vier de theaters bracht het
publiek na afloop een staande ovatie.
De film geeft een beeld van de vaak
gecompliceerde Surinaamse samenleving
en de kijkers krijgen een duidelijke
indruk van het prachtige natuurschoon
in het binnenland. Vooral het herkennen
van bekende personen op de markt en
in de straten van Paramaribo, alsmede
de typische Surinaamse uitdrukkingen
en gezegden zorgden voor grote hilariteit
en applaus.
De enige
Willeke
UTRECHT (ANP). Van 31 juli tot
27 september is er in het Nederlands
goud-, zilver- en klokkenmuseum in
Utrecht een tentoonstelling met als on
derwerp „Klokken, zilver en sieraden uit
de Nederlandse Art Nouveau en Art
Deco, 1900-1930”.
Van alle bekende sierkunstenaars zo
als Berlage, Eisenloeffel, Nienhuis en
Zwollo en vele nu vrijwel onbekende
als Van den Hoonaard, Lantman, Pedde-
mors en Reggers zijn voorwerpen bij
elkaar gezocht die deels nooit eerder
geëxposeerd zijn.
aan een ander uitleggen stuit op be
zwaren. Ik zou iemand drie keer
linksom bij de volgende kerk sturen
en dan zien de wegvrager en ik het
niet meer zitten.
In vreemde steden overvalt me dus
altijd de narigheid dat ik na het
vragen van de weg toch prompt ver
keerde richtingen kies. Ik ben dus
zeer gebaat bij goed geplaatste en
duidelijke wegwijzers. En daar ont
breekt in steden en dorpen vaak
nogal wat aan. En zo rijden we dan
maar voort in halve onwetendheid
totdat iemand vertelt dat het gezoch
te gebouw hoog, smal en paars is.
Zo’n mededeling is een soort baken in
zee, net als de Amsterdams volks-
mondige benamingen voor gebouwen:
„O meneer, die zaak is tegenover de
1
wijzigen langs de weg naar hotels of
andere toeristische gelegenheden,
lichtreclames die een winkel, theater
of bioscoop markeren. Kortom aller
lei typen. Daaronder natuurlijk ook
grensgevallen, die de een wel als
wegwijzer beschouwt en een ander
niet. Alles valt samen te vatten onder
de benaming „visuele communicatie”.
Aan de hand van artikelen van tal
van schrijvers op veel gebieden en
veel illustratiemateriaal wordt in de
catalogus ingegaan op die aspecten.
Voor een deel zijn ze terug te vinden
op de tentoonstelling. Om er een paar
te noemen: welke symbolen zijn di
rect en duidelijk te begrijpen, welke
kleuren zijn het meest effectief, wel
ke letters spreken onmiddellijk aan
en andere dingen. Meestal worden ze
door grafische ontwerpers uitgedok
terd.
De laatste jaren wordt natuurlijk
gezocht naar standaardisatie om zo
veel mogelijk verwarring te voorko-
'^4
Voor het eerste concert van het nieu
we seizoen was een opdracht verstrekt
aan Herman Strategier om een ouvertu
re te schrijven ter gelegenheid van de
heropening van de grote zaal van het
Concertgebouw. Dit werk zal nu later
worden uitgevoerd, daar de verbouwing
bij de start zo’n drie weken vertraging
opliep waardoor de oorspronkelijke op-
leveringsdatum niet kan worden ge
haald.
UTRECHT (ANP). Het Utrechts
gemeentelijk beeldenbestand krijgt een
grote beurt. Van de 132 beelden langs de
openbare weg zijn er 19 hard aan een
opknapbeurt toe, aldus Openbare Wer
ken.
Zo heeft een „jongen met hond” een
nieuwe neus nodig, een „zich oprichten
de vrouw” zit dringend verlegen om een
nieuw voetstuk terwijl een „paard met
ruiter” sukkelt met een loszittende
staart. Verder moeten er „drie vrouwen”
nodig worden schoongemaakt terwijl
ook de abstracte kunstwerken „ruimte
lijke ordening” en „vlucht” dringend ge
reinigd moeten worden. Tenslotte zit er
sinds 1959 in het Julianapark een „zit
tende vrouw”. Ze heeft daar de langste
tijd gezeten want ze wordt al geruime
tijd aan het oog onttrokken door voort
woekerend groen. De vrouw gaat dan
ook binnenkort naar een wat meer op
vallende plaats.
„kolenkit”, waarmee dan een nieuwe
kerk in West wordt bedoeld.
Hoe ingewikkeld de vragen liggen
om door middel van bewegwijzering
aan zoekende figuren zoals ik duide
lijk te maken hoe snel en gemakke
lijk de juiste weg te vinden, valt te
lezen in de uitstekende „Katalogus bij
de tentoonstelling over bewegwijze
ring”, zoals het zeer royaal geïllus
treerde boekje heet.
De tentoonstelling is attractief in
gericht. Het is niet zo „droog” als je
zou vermoeden. Er zijn elektrisch
verlichte kijkkasten met diorama’s
van stadsbeelden, situaties vroeger en
nu, een instructieve dlavertoning met
uitleg, kleurenfoto’s, kaarten en sche
ma’s, verkeersborden, een leestafel
met informatie, een tekenbord met
attributen zoals grafische ontwerpers
die gebruikn.
Er valt uit te leren dat de beweg
wijzering zo langzamerhand een com
plete wetenschap is geworden. Daar
mee hebben niet alleen instanties zo
als de ANWB en verkeersdeskundigen
te maken, maar evenzeer psycholo
gen, kaarttekenaars, grafische ont
werpers en nog veel anderen. Ze
trachten niet alleen te zorgen voor
duidelijke wegwijzers met begrijpelij
ke symbolen. Ze willen ook het in de
knoop raken van het verkeer voorko
men door de juiste plaatsing van
verkeersborden en andere wegwijzers.
Kortom ze hebben zich in dienst
gesteld van zowel het snel doorvloei
en van het verkeer als het voorko
men van ongelukken.
Nu noem ik nog maar een paar
functies, want het boekje wijst er op
dat er veel soorten bewegwijzerings-
systemen mogelijk zijn. De ANWB
heeft haar eigen bekende systeem,
aangepast aan internationale regels
en ieder welbekend. In alle steden en
dorpen zijn alle verkeersborden ook
aangepast aan internationale regels.
Het programma voor het eerste con
cert moest hierdoor geheel worden ge
wijzigd. Het concert dat nu op 5 oktober
(sene A) door de beroemde Franse flui
tist Jean-Pierre Rampal en het NPO
onder leiding van André Vandernoot
wordt gegeven omvat de Ouverture Wil
helm Tell van Rossini, het Fluitconcert
opus 10, nr. 3 „II Cardellino van Vivaldi,
het Fluitconcert in G grote terts, opus
29 van Stamitz en de Symfonie nr. 6
van Tschaikovsky.
Het programma omvat voorts vrijwel
uitsluitend uit Groot-Brittannië afkom
stige folkartiesten, zoals Gerry Lockran,
Hot Vultures, Iain Macintosh, Ian Hunt,
Nigel Cameron, Saffron Summerfield en
The Tannehill Weavers. Daarnaast staan
de Amerikaan Chris Rohmann, de in
Nederland woonachtige Amerikaanse
zanger-gitarist Colin Scot, de Rotter
damse folkgroep OPO en de uit Ierland
afkomstige P. J. Callinan op de planken.
Vanaf twee uur ’s middags zal elke
festivalbezoeker voor het netelige pro
bleem werden geplaatst te moeten kie
zen uit een drietal attracties, daar vanaf
dat moment zowel de schouwburgzaal,
de theaterzaal en de oude foyer zullen
worden gebruikt. Enige compensatie
voor dat probleem zit in het feit dat
bijna elke groep of artiest twee keer
optreedt.
Dit .Zomerfolk-festival staat
auspiciën van de Culturele
Dordrecht.
Verena Lutz begon haar concert met
de uitvoering van het Preludium en
Fuga in c kleine terts, waarbij direct al
de vertolkings-trant aan de dag trad, die
ook voor de andere op deze middag
gespeele werken karakteristiek was.
Rustige, evenwichtige voordracht was
daarvoor kenmerkend. Onverstoorbare
intelligente beheersing van de structure
le opbouw met juiste fraseringen en
volstrekte stabiliteit bij de ritmische
ontwikkelingen. In het orgelspel van
Verena Lutz was steeds weer sprake van
een haast ascetische, strenge en pure
benadering van Bachs muziek vertegen
woordigd nog door het koraalvoorspel
„Allein Gott in der Höh sei Ehr”, de
koraalvariaties, gebracht met de Partite
diverse sopra „O Gott, du frommer
Gott”, het Trio in d kleine terts en door
het koraalvoorspel „Nun freut euch lie-
ben Christen g’mein”, dat met kalme
overwogenheid gespeeld, uitdrukking gaf
aan een ingetogen, ingetoomde blijheid.
De organiste beschikte voor haar ver
tolkingen over een uitmuntende, vol
strekt betrouwbare spel-techniek en
toonde met haar registraties een voor
treffelijk begrip te hebben voor de
klankkleur, waarmee Bachs orgelmuziek
moet klinken. Een wat te veel afgedekte
1F rfr~
door
Steehouwer
St
(ADVERTENTIE)
Haarlems lordijnenhuis
Speciaalzaak in gordijnen en vitrages
Kleine Houtstraat 42 Haarlem
Tel. 023-323925
s Maandags gesloten