OORDEEL VAN INTERNATIONALE JURISTEN:
NOORDZEE DEKT
OLIEVRAAG EUROPA
VOOR EENDERDE
Situatie Libanon uitzichtloos
a rd beving
Ravage
Leden Europarlement
willen EEG-ministers
voor rechter dagen
Amerika wil in VN-assemblée
nauw samenwerken met EEG
Geen militaire
hulp meer in
droog Limburg
Zwemmen in de
grote rivieren
erg gevaarlijk
„Kenia begint economische
blokkade tegen Oeganda”
„Kans op vreedzame oplossing
probleem Zuid-Afrika gering”
Shell-prognose:
BESCHULDIGING AMIN:
bedrijf ter wereld
Staatsoliemij Iran
meest winstgevende
1 7
ZATE R DAG
JULI
19 7 6
3
BINNEN- EN BUITENLAND
Zambia
i?
er
ik
lal
igd
itie
ien
lilla
Terrorisme
atis
G
GENèVE (UPI, Reuter, AFP) De Internationale Commissie van Ju
risten (ICJ) meent dat er weinig kans is op een vreedzame oplossing van de
radicale problemen van Zuid-Afrika. De ontspanningspolitiek die Zuid-
Afrika ten aanzien van het buitenland wilde voeren heeft ernstige tegen
slagen ontmoet, hetgeen in Zuid-Afrika zelf heeft geleid tot invoering van
nog meer onderdrukkende rassenwetten, aldus een ICJ-rapport over Zuid-
Afrika.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG De Amerikaanse regering wil tijdens de volgende Alge
mene Vergadering van de Verenigde Naties zo nauw mogelijk samenwer-
ken met de negen lidstaten van de Europese Gemeenschap. Omdat Neder
land, dat de tweede helft van dit jaar Jiet voorzitterschap van de EEG-
ministerraad bekleedt, ook bij de VN in New York de bijeenkomsten van
vertegenwoordigers van EEG-lidstaten zal coördineren, bracht gisteren
de Amerikaanse ambassadeur bij de VN, William Scranton, een bezoek
aan minister Max van der Stoel (Buitenlandse Zaken).
soiis
SS
I
1
onge-
11
De Zuidafrikaanse minister van Justi-
111
JSS
t.
i
1
r
i
a
s
i,
i,
De belangrijkste Palestijnse leiders
hebben gisteren na afloop van een bij
eenkomst met premier Jalloud van Libië
in Beiroet bekendgemaakt dat zij de
strijd tegen „het Amerikaans-Syrisch-
isolationistisch complot voortzetten”.
Uit berichten die in Nairobi zijn ont
vangen blijkt dat de Oegandese econo-
President Kenneth Kauenda van Zam
bia heeft gisteren gezegd dat Zuidafri-
kaanse militairen in Sialola in het wes
ten van Zambia 22 mensen hebben ge
dood en 45 gewond. Zambia zal om een
spoedbijeenkomst van de Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties vragen om deze
„opzettelijke en niet-uitgelokte actie te
gen Zambia” te bespreken. Volgens Ka-
oenda had het incident op 11 juli plaats.
het Afrikaans niet langer meer verplicht
is op de scholen.
wordt voorgezeten door de Britse socia
list John Evens. De ontwerp-resolutie is
mede-ondertekend door de Nederlanders
Albers (socialist) en Van der Gun (chris-
ten-democraat).
zee-
de
ter-
die-
um-
ter
ade-
den.
ouw
ran
se
g.
in
■il
afgelopen
Bali heb-
de
cole
r in
be-
■eek
De Sovjet-Unie veroordeelt de Syri
sche inmenging en stelt zich achter de
PLO.
President Kaoenda, die op een plech
tigheid in Moefoelika (400 kilometer ten
noorden van Loesaika) sprak, zei dat de
actie tegen Sialola was uitgevoerd met
hef schroef vlieg tuigen en vliegtuigen. De
Zambiaanse president sprak van „talrij
ke andere incidenten” waarbij sedert het
begin van het jaar doden waren geval
len, vooral door mijnen die waren ge
legd door „de rassisten van Zuid-Afri-
ka”.
a de
it, is
eren
ofd-
gres,
hou-
gen-
eu-
i le
an-
op
ba
te
een
viel
gen
sert
tijd
’oe-
an-
een
Se
nd.
die
eur
ie
Jt.
ig
ie
richt
l tot
voer.
;ege-
eling
;ratii
t-
ie
is
d.
at
as
d-
at
iet
lag
de
ta-
jen
en.
re
tail
er-
jen
ale
is
eft
ird
'a-
?r-
rde
i
a-
us
en
In Nairobi is niet onmiddellijk officie
el gereageerd op de beschuldigingen van
Amin. Spoorwegautoriteiten hebben ech
ter verklaard dat de vertraging die op
het Oostafrikaanse spoorwegnet optreedt
een gevolg is van het gebrek aan onder
delen en niet van een blokkade tegen
Oeganda.
ring, die zich met steeds scherper onder
drukkende wetten wapenit, zal toelaten
dat een dergelijke beweging tot ontwik
keling komt. Maar als het er op uitloopt
dat de regering chief. Gatsha Buthielezi,
de leider van deze beweging, naar Rob
beneiland (het gevangenis-eiland) stuurt,
is er weinig kans meer op een vreedza
me oplossing voor de rassenproblemen
van Zuid-Afrika, aldus de ICJ.
De strijd zal worden voortgezet to de
voorwaarden zijn geschapen die het vei
lig stellen van de Palestijnse revolutie
en de verworvenheden van de Libanese
massa garanderen. De Palestijnse leiders
doen een beroep op de progressieve Ara
bische landen „het complot te helpen
mislukken” en materiële en politieke
steun te geven aan de Palestijnse revo
lutie en de (progressistische) nationale
Libanese beweging.
De Pravda heeft gisteren de burger
oorlog in Libanon genoemd een „provo-
De Pravda noemt de voornaamste fac
tor die de toestand heeft verslechterd
echter de „imperialistische inmenging”.
Het blad noemt de aankomst van sche
pen van de Amerikaanse „zesde vloot”
bij de kust van Libanon, de bezoeken
van afgezanten uit Washington en Parijs
en het Franse aanbod tot het zenden
van troepen naar Libanon.
Volgens radio Oeganda zei Amin dat
er nu reeds meer dan 200 tankwagens
en tankwagens met olie voor Oeganda in
Kenia worden opgehouden.
Rwanda is voor zijn in- en uit voer
vrijwel volledig afhankelijk van de han-
delsroute die van de Keniase havenstad
Mombasa door Kenia en Oeganda naar
Rwanda voert. Ook Zuid-Soedan en
Oost-Zaïre maken gebruik van deze rou
te.
De Verenigde Staten worden dooi- de
meeste Libanezen beschouwd als onmis
bare waarnemer en men ziet het vertrek
van de Amerikanen dan ook als een
voorbode dat nog enger dingen op han
den zijn. Het evacuatiebesluit kwam na
dat in de nacht van donderdag op vrij
dag in de oostelijke en westelijke woon
wijken de beschietingen waren hervat.
Palestijnen beschuldigen de christenen
Blanken mogen Soweto, een woonge
bied voor negers bij Johannesburg, niet
binnenkomen, zo is gisteren in Johan
nesburg bekendgemaakt. Een ambtenaar
zei dat het verbod is afgekondigd omdat
de veiligheid van de blanken op het
ogenblik niet gewaarborgd kan worden.
Het artikel van gisteren vermijdt ech
ter kritiek op Syrië en zegt dat „steeds
wanneer de strijdende partijen tot een
bestand besloten volgden er provocaties,
alsof die van tevoren waren beraamd,
die de genomen maatregelen ongedaan
maakten”.
(Van onze correspondent)
ARNHEM „Het is erg gevaarlijk
om in Rijn, Waal en IJssel te zwem
men”. Dat verklaarde gisteren de heer F.
Clement, hoofd van de afdeling Milieu
hygiëne van de Provinciale Waterstaat
in Gelderland. Volgens Clement zijn de
drie rivieren bacteriologisch zeer onbe
trouwbaar. „De zeearmen zijn vaak
schoner, zodat daarin meestal wel ge
zwommen kan worden”, aldus Clement.
Een van de meest aandacht trekkende
onderwerpen, die tijdens de Algemene
Vergadering aan de orde zullen komen,
is de bestrijding van het terrorisme. Bij
de bespreking in deVeiligheidsraad van
de Israëlische bevrijdingsactie in Oegan
da, heeft de Westduitse afgevaardigde al
aangekondigd dat zijn regering tijdens
de Algemene Vergadering zal komen
met een initiatief voor een VN-conventie
waarbij de VN-leden zich verplichten
het terrorisme te bestrijden.
Scranton zei te menen dat het grote
probleem daarbij zal worden de definitie
van het begrip terrorisme. „Ik denk dat
men het er wel vrijwel unaniem over
regionaal beleid, ruimtelijke
en vervoer. Die commissie
De ontwerpers van de resolutie base
ren zich bij hun actie op het Verdrag
van Rome. Artikel 175 van dat verdrag
zegt o.m.: „Ingeval de raad of de com
missie (bedoeld is hier de Europese
Commissie), in strijd met het verdrag,
nalaat een besluit te nemen, kunnen de
lidstaten en de overige instellingen van
de Gemeenschap zich wenden tot het
Hof van Justitie om deze schending te
doen vaststellen”.
De Shell-directeur verwacht, dat
Rotterdam in deze langzaam groeien
de oliemarkt zijn positie zal kunnen
handhaven.
ROERMOND Omdat de Lim
burgse boeren geen prijs stellen op de in
hun ogen te dure hulp van het ministe
rie van Defensie, zijn gisteren de mili
taire waterpompen met hun bemanning
(42 man van de marine) vertrokken.
Ondanks de vele aanvragen om hulp
wiegeren de door de droogte gedupeer
den de door de militairen op 40 per
uur vastgestelde kosten te betalen. Dit
heeft de heer Gorris van Het crisiscen
trum in Roermond meegedeeld.
duktie minstens op peil gehouden zal
worden en omdat aardgas en kerne
nergie een grote rol zullen gaan spe
len, volgt daaruit dat het olieverbruik
slechts langzaam zal stijgen en dat de
komst van Noordzeeolie de importen
uit de OPEC-landen zal verlagen.
Zelfs in 1985 zal het olieverbruik niet
veel boven dat van 1973 liggen, zodat
voorlopig raffinaderijen, pijpleidingen
en havenfaciliteiten niet uitgebreid
behoeven te worden.
ervan meer militairen en wapens te
hebben aangevoerd voor de strijd tegen
het Palestijnse kamp Tal Zaatar dat al
25 dagen wordt belegerd. De Palestijnse
radio deelde echter mee dat bij het
kamp enkele stellingen op de christenen
waren heroverd.
In de Rijn ter hoogte van Onderiangs
in Arnhem vonden bewoners van woon
schepen donderdag twee dode eenden die
vermoedelijk aan botulisme zijn gestor
ven. De dieren zijn overgebracht naar de
vuilverbranding in Duiven.
De Dordtse Biesbosch, die door de
Nieuwe Merwede gescheiden wordt van
de Brabantse, is volgens deskundigen op
het ogenblik in Nederland de brand
haard van het botulisme. De ziekte heeft
al veel slachtoffers gemaakt. Tot dusver
heeft een speciaal daarvoor ingestelde
opruimingsploeg al tegen de 2500 dode
vogels verzameld. De kadavers zijn naar
een destructiebedrijf gebracht om te
worden verbrand.
Omtrent de aard van het botulisme
zoals dat op het ogenblik in de Dordtse
Biesbosch voorkomt is van de zijde van
het gemeentebestuur van Dordrecht me
degedeeld, dat het type C betreft dat
ongevaarlijk is voor de mens. Toch
wordt uiteraard a,fgeraden in ondiep en
weinig stromend water te zwemmen.
NAIROBI (AP) President Idi Amin
van Oeganda heeft gisteren Kenia ervan
beschuldigd een gedeeltelijke economi
sche blokkade tegen Oeganda te hebben
ingesteld. Hij heeft de regeringen van de
buurlanden Soedan, Zaïre en Rwanda
verzocht druk op de Keniase regering
uit te oefenen opdat deze de blokkade
tegen Oeganda zal opheffen en de nor
male handelsbetrekkingen herstellen.
De Noordzee-olie heeft een aantal
aantrekkelijke aspecten: zij heeft on
der andere een laag zwavelgehalte en
is licht. Dit maakt de Noordzee-olie
geschikt voor consumenten van
stookolie die aan bepaalde milieu-
eisen moeten voldoen. Dit betekent
verder, dat Noordzee-olie in principe
duurder zal zijn. Derhalve zal een
land nooit alleen maar Noordzee-olie
willen gebruiken; zelfs voor Groot-
Brittanmië is het voor de hand lig
gend om een behoorlijk deel OPEC-
olie te blijven importeren en de
duurdere Noordzee-olie uit te voeren.
Het bedrijf boekte op een omzeit van
18.9 miljard dollar een winst van maar
liefst 16.9 miljard dollar.
Bescheiden produktiekosten en de for
se olieprijsstijging van de afgelopen ja-
ren zijn aan deze cijfers niet vreemd.
mie langzaam geheel tot stilstand komt
door gebrek aan olie en benzine. Tank
wagens die door Oeganda op weg wa
ren naar Zaïre, Rwanda en Soedan zou
den reeds door de Oegandese autoritei
ten zijn geconfisqueerd.
De betrekkingen tussen Oeganda en
Kenia zijn in een snel tempo verslech
terd na de Israëlische bevrijdingsactie op
het vliegveld van Entebbe.
NEW YORK (AP). - Volgens het
Amerikaanse tijdschrift Business Week
is in 1975 het Iraanse olieconcern NIOC
(Nationaal Iranian Oil Company) het
meest winstgevende bedrijf ter wereld
geweest.
De marine heeft ruim acht dagen aan
de droogtebestrij ding in Limburg deelge
nomen. Aanvankelijk met vijf en later
met negen pompen. Limburg krijgt nu
alleen nog hulp van de drie BB-kringen
die bijna zestig pompen hebben ingezet
waarvan er veertig continu in bedrijf
zijn. De BB berekent slechts 50 voor
de eerste dag en 25 voor elke volgende
dag.
Rijkswaterstaat, aldus de heer Gorris,
heeft het waterverbruik verruimd. Er
mogen thans ook pompen op -de Midden-
limburgse grintmeren worden aangeslo
ten.
Na aanvankelijk succes volgden de
tegenslagen van de mislukte interventie
in Angola en de overzeittelijkheid van
het blanke minderheidsbewind in Rho-
desië. Intussen leidde de ontspanningspo-
litiek aan het thuisfront tot meer aan
drang voor ontspanning in de binnen
landse rassenverhoudingen. In plaats van
daar aan toe te geven heeft de regering
geprobeerd deze ontwikkeling tegen te
gaan door nog meer onderdrukkende
wetten in te voeren en door een
kende reeks politieke processen.
De Zuidafrikaanse plannen voor in
stelling van „thuislanden” die geheel af
hankelijk zijn van de blanke regering
zal de beweging voor zwarte bewustwor
ding versterken. Men kan nauwelijks
aannemen dat de Zuidafrikaanse rege-
catieve en imperialistische inmenging
door de V.S. en Frankrijk”. Het blad
schrijft dat de toestand in Libanon
enorm ingewikkeld is en wordt verer
gerd door „in de Arabische wereld be
staande tegenstellingen”.
AMSTERDAM (ANP). - De advies-
koersen (aan- en verkoopprijzen) voor
buitenlands bankpapier luiden heden:
Amerikaanse dollar 8 2,68-2,78.
Engelse pond 8 4.76-5,06.
Belgische fr. (100) 8 6,64-6,94.
Duitse mark (100) 8 104,50-107,50.
Ital. lire (10.000) 8 30,75-34,75.
Portugese esc. (100) 8 7,60-9,60.
Canadese dollar 8 2,77-*/»,
Franse fr. (100) 8 55.50-58,50.
Zwitserse fr. (100) 8 109,00-112,00
Zweedse kroon (100) 8 59,75-62,75.
Noorse kroon (100) 8 47,75-50,75.
Deense kroon (100) 8 43,50-46,50.
Oostenr. sch. (100), 8 14,84-15,14.
Spaanse pes. (100) 8 3.90-4,20.
Griekse drachme (100) 8 7,20-8,45.
Finse mark (100) 8 69,25-72,50.
Joegosl. dinar (100) 8 14,25-16,50.
dering van het probleem van de prijzen
die ontwikkelingslanden ontvangen voor
door hen geëxporteerde grondstoffen,
ondier meer door oprichting van een
gemeenschappelijk fonds dat de prijzen
van die grondstoffen op peil zou moeten
houden.
•,Wij zijn daar op zich niet tegen,
maar wij geven er de voorkeur 'aan
eerst af te wachten hoe de individuele
grondstoffenakkoorden uitwerken en
dan pas te beslissen of een gemeen
schappelijk fonds nodig is”, aldus Scran
ton.
De aardschokken die de
week het Indonesische eiland
ben getroffen, hebben volgens de Baline
se gouverneur Soekarman aan zeker 440
mensen het leven gekost. Zeker driedui
zend mensen werden gewond en een nog
veel groter aantal mensen wordt ver
mist. Naar schatting zijn 70.000 mensen
dakloos geworden. In dit verband vroeg
de gouverneur van het eiland om tenten.
President Soeharto van Indonesië
bracht gisteren een bezoek aan het ge
troffen eiland. Hij beloofde regerings
steun voor de werderopbouw van een
rampgebied
Op de foto: ingestorte huizen in de
Balinese stad Denpasar.
Na afloop van het gesprek verklaarde
Scranton dat er tussen de Amerikaanse
en de Nederlandse regering ,geen belang
rijke verschillen van mening’ zijn.
Wel signaleerde de Amerikaanse VN-
ambassadeur een verschil van benade
ring op het punt van de ontwikkelings
samenwerking: zoals al tijdens Unctad
IV in Nairobi is gebleken, is Nederland
voorstander van een geïntegreerde bena-
Volgens Kaoenda leidt Zuid-Afrika
ook „ontevreden” Zambianen op om zijn
regering omver te werpen. Zo achtervol
gen veiligheidstroepen in het noordwes
ten van het land „de bende van Moesja-
la” die in Zuid-Afrika is opgeleid.
tie, James Kruger, liet eerder weten dat
die „agitatie en intimidatie” in Soweto
voortduren. Generaal Gent Prinsloo, het
hoofd van de politie in Johannesburg en
omgeving, zei dat de politie in Soweto
patrouilleert. Ira Johannesburg en Preto
ria staan politie-eenheden klaar om in
te grijpen. In woongebieden voor negers
bij deze steden zijn bij anti-regeringsrei-
len in juni 176 mensen omgekomen.
Minister Kroger van justitie maakte
donderdag bekend dat de scholen voor
negers die volgende week dinsdag weer
open zouden gaan, voorlopig gesloten
zullen blijven omdat men nieuwe onlus
ten vreest. Deze vrees wordt gedeeld
door de Rand Daily Mail. Dit blad dat
zicfh doorgaans verzet tegen de apart
heidspolitiek, zegt over aanwijzingen te
beschikken dat het volgende week wel
eens tot nieuwe gewelddaden kan ko
men.
De negerscholen gingen dicht nadat er
in diverse woongebieden voor negers
rellen waren uitgebroken na een beto
ging uit protest tegen het verplichte
gebruik van Afrikaans tijdens bepaalde
lessen. De Zuidafrikaanse regering heeft
later bekendgemaakt dat onderwijs in
DEN HAAG (ANP) Als de ont
wikkelingsfase van de olievelden in
de Noordzee voorbij zal zijn, zal de
Noordzee in naar schatting eenderde
van de Westeuropese vraag naar olie
voorzien. Dit heeft volgens een ver
slag in de bedrijfskrant Onder de
vlam” de president-directeur van
Shell Nederland, ir. J. A. P. Montijn,
gezegd. Hij zei dat de uiteindelijk
winbare reserves in de Noordzee be
neden de 62ste breedtegraad kan
worden geschat op 35 a 40 miljard
vaten, dat is 6 a 7 miljard ton. De
bewezen reserves daarvan bedragen
ruim 14 miljard vaten, dat is onge
veer 2,5 miljard ton.
BEIROET-WASHINGTON (Reuter,
UPI, AFP). Een dag nadat de Arabi
sche Liga Syrië en de Palestijnen opriep
tot verzoening leek de situatie in het
door burgeroorlog verscheurde Libanon
uitzichtlozer dan ooit. De Amerikaanse
ambassade maakte bekend dat dinsdag
de nog in Libanon achtergebleven 1500
Amerikanen kunnen worden geëvacu
eerd, de Britse ambassade drong er bij
de Britse onderdanen op aan gebruik te
maken van „deze laatste kans” en Yas
ser Arafat,, de leider van de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie besloot een voor
genomen bezoek aan Damascus voor be
sprekingen met president Assad niet
door te laten gaan.
eens zal zijn dat ’t kapen van vliegtui
gen eronder valt. Misschien kunnen we,
van dat uitgangspunt uit, stap voor stap
komen tot een algemene definitie van
het begrip terrorisme”.
BRUSSEL (ANP). - Zeventien leden
van het Europese Parlement willen dat
de Europese ministerraad voor het Euro
pese Hof wordt gedaagd. Ze vinden dat
de ministerraad nalatig geweest is door
te verzuimen een gemeenschappelijk
vervoerbeleid tot stand te brengen en
dat uit te voeren. De 17 hebben een
resolutie ontworpen waarin het parle
ment gevraagd wordt een actie tegen de
Europese ministerraad op gang te bren
gen.
De 17 Europese parlementariërs ma
ken deel uit van de parlementscommis
sie voor
ordening
Bij de bespreking die Scranton had
met minister Van der Stoel en een
aantal hoge ambtenaren is ook de moge
lijkheid ter sprake gekomen dat bij de
komende Algemene Vergadiering een
voorstel wordt ingediend om Israël te
schorsen of te schrappen als lid van de
Verenigde Naties. In elk geval zullen
zowel Nederland als de Verenigde Staten
daar scherp op tegen zijn. „Ik geloof ook
wel”, zo zei Scranton, „dat de meeste
landen beseffen dat het een vergissing is
een land uit een dergelijk forum te
zetten, zeker een land dat in een conflict
is verwikkeld. Want de Verenigde Naties
zijn het enige forum waarin conflicten
vruchtbaar kunnen worden besproken.
De technische produktiekosten van
Noordzee-olie variëren naar gelang de
ligging van het veld en het tijdstip
van de exploitatie van 3 tot 7 dollar
per vat. In grote velden in het Mid-
den-Oosten lopen de kosten van 20
tot 50 dollarcent per vat.
Ir. Montijn stelde, dat West-Europa
het dus zeker niet zonder de impor
ten uit de OPEC-landen zal kunnen
stellen. Bij de ramingen van de Shell
van de vraag naar olie is aangeno
men, dat het totale energieverbruik
met 3 a 3,5 percent per jaar zal
toenemen. Vooral omdat de kolenpro-
