Positie premier Miki binnen eigen partij nu versterkt
Weer tekort op
Amerikaanse
Meer winst voor
handelsbaJans
Shell Oü
Engeland ligt dwars in kwestie
van Europese verkiezingen
VERZOENENDE GEBAREN
VAN KENIA EN OEGANDA
jaar discrimineren
Komende herfst onderhandelingen over
toetreding van Griekenland tot EEG
Tarief stop voor
architecten
!t*B
„Einde aan dertig
ERECHTEION
Staatslening 1976
f 350 mln begroot
Ministers hopen knoop op 20 september door te hakken
Italiaanse communisten:
LANGDURIG EN GECOMPLICEERD GESPRE K VERWACHT IN BRUSSEL
door mco
scheepmaker
r
2
WOENSDAG
2 8
JULI
1976
3
BINNEN- EN BUITENLAND
;ns
I.
Kodama
nd
eld
rch
'en
Eenvoudig
om
ers
'en
en
be-
iet-
die
de-
jks
De
ten
tet-
er-
dit
le
ien
hij
via
1e-
tar
w
ii
Arrestatie Tanaka veroorzaakt
grote opschudding in Japan
fabriek Lockheed.
I
te
van
een
Ik lees dat het 2500 jaar oude Erech
theion. het tempeltje op de Acropolis in
Athene waarvan het dak door zes eai^a-
tiden oftewel vrouwspersonen wordt ge
dragen, vanwege de luchtvervuiling van
de plaats des onheils naar een museum
zal worden overgebracht. waar het van
een transparant» plastic laag ral worden
voorzien en air-conditioning ervoor zal
zorgen dat het voor het nageslacht be
houden zal blijven.
(Van onze redacteur in Brussel
Jan Gerritsen)
nse
aar
>tie
ing
gen
nse
net
De Britten willen het verkiezingsbe-
sluit vastgelegd zien in een conventie.
Premier Takeo Miki, die Tanaka was
opgevolgd, toonde zich verrast over de
te heffen- Saccucci werd na de uitspraak
van de Italiaanse rechter door de Britse
autoriteiten vrijgelaten en werd voor het
laatst gesignaleerd in Spanje.
BRUSSEL De Europese Gemeen
schap en Griekenland beginnen komende
herfst met de onderhandelingen over de
toetreding van Griekenland tot de EEG.
Dinsdag werd in Brussel het formele
startsein gegeven voor de besprekingen,
die na algemene verwachting lang
gesproken wordt over twee jaar en
gecompliceerd zullen zijn.
overgangs-
staat
over moeten stellen over vijf jaar volledig lid
In de eerste helft van 1976 maakte de
maatschappij een netto winst van 3672
miljoen dollar vergeleken met 2225 mil
joen in dezelfde periode van 1975. Per
aandeel werd 529 tegen 339 dollar ver
diend. Een omzetcijfer over de eerst»
helft van dit jaar is niet bekendgemaakt.
In de eerste zes maanden van 1975 werd
voor 43091 miljoen dollar omgezet.
daaruit de consequenties trekken”, haf
hij kort voor zijn aftreden, nog gezegd.
te worden van de EEG. De Europese
Commissie, het dagelijks bestuur van de
Gemeenschap, heeft al uitgerekend dat
het Griekse lidmaatschap die eerste vijf
jaar aan de Negen 1 miljard gulden per
jaar gaat kosten.
Mtf
D.
net
nee
het
Ijd-
I in
i 26
che
lie,
lo-
(Van onze redacteur in Brussel
Jao Gerritsen)
NAIROBI (REUTER) Oeganda en
Kenia hebben gisteren een verzoenende
houding aangenomen in hun propagan-
daoor og, die dreigde uit te lopen op
openlijke vijandelijkheden nadat Kenia
door Oeganda was beschuldigd van een
olieblokkade.
ou-
na-
tijd
zier
mit
de
in
zier
en
nu-
seft
gen
den
na-
.000
;ul-
ens
rde
.ta
lig
■ins
rdt
an
ge-
ds
ing
ise-
lels
ten.
rag
dig.
ade
da
zal
den
in-
ïtie
;en
ran
rio
nte
sti-
een
jke
nee
nen
de
het
V.
and
:ge-
;ar-
ng-
dat
den
leid
hij
dn-
zijn
ek-
er-
d«
tni-
ing
•ige
jen,
af-
het
ran
het
een
in
ga
de
dl-
ig">
eer
ties
het
ba-
en-
tnet
sute
is
>rs-
d»
Tanaka, die van eenvoudige komaf is,
heeft een groot vermogen verworven
door activiteiten in de bouwnijverheid,
die hij door zijn familie liet beheren. Hij
was de eerste de het ambt van premier
bekleedde zonder een opleidingte heb
ben genoten aan een der betere scholen
of carrière te hebben gemaakt in rege-
ringsdienst.
Toen de arrestatie van Tanaka giste
ren bekend werd, kwamen de kranten
met extra edities uit en zakten de aan
delen op de Tokiose effenctenbewrs.
De Keniase minister van Buitenlandse
Zaken, dr. Moenjoea Wayaki.
hebben ontvangen
vertegenwoordiger
van Lockheed in Toko. Hiro Hiyama, in
de tijd dat Lockheed in Japan de Tristar
Airbus wilde verkopen. De voormalige
president van Lockheed, Kotchian, had
tijdens de verhoren voor de commissie-
Church in februari de 58-jarige Tanaka
al aangewezen als een van de „hoge
functionarissen” in Japan die van Lock
heed smeergeld had ontvangen. Sinds
dien zijn in Japan 15 vooraanstaande
Japanners, onder wie topfiguren van de
luchtvaartmaatschappij All-Nippon Air
ways, gearresteerd.
arrestatie van zijn voorganger, die grote
invloed heeft in de regerende liberaal-
democratische partij (LDP). Miki heeft
uiteindelijk het onderzoek naar het om
koopschandaal doorgedrukt en heeft al
vanaf het begin gezegd, dat hij de partij
zou „zuiveren”. De val van Tanaka heeft
Miki’s positie in de partij versterkt.
Binnen de partij was een machtsstrijd
gaande tussen de stromingen van Tana
ka en die van Miki.
DEN HAAG (ANP). Bouwkundige
architecten (dus niet bijvoorbeeld tui
narchitecten en binnenhuisarchitechten)
mogen de tarieven voor hun werk niet
verhogen. Dit blijkt uit een prijzenbe-
schikking, die gisteren in de Staatscou
rant is gepubliceerd. Deze beschikking
komt in de plaats van een beschikking
uit 1975, die intussen is verlopen.
Het piet toestaan van een tariefsver
hoging is volgens het ministerie van
Economische Zaken in overeenstemming
met het regeringsbeleid: de beoefenaren
van vrije beroepen mogen in de tweede
helft van 1976 hun tarieven niet verho
gen.
Op 20 september hopen de ministers
de knoop te kunnen doorhakken. Minis
ter Van der Stoel (Buitenlandse Zaken)
zag nog een lichtpunt: de politieke wil
om er uit te komen is volop overeind
gebleven, concludeerde hij na afloop van
het beraad. Zoals bekend wilden de
Europese regeringsleiders dat voor eind
juli de juridische haken en. ogen bij de
Besluitvorming uit de. weg zouden zijn
geruimd.
BRUSSEL Meningsverschillen bin
nen de Britse regering zijn er de oor
zaak van dat de ministers van buiten
landse Baken van de negen EEG-landen
het gisteren, evenals een week geleden,
niet eens konden worden over de vraag
hoe aan de beslnitvorming ever de di
recte verkiezingen van het Europees
parlement juridische vorm moet worden
gegeven.
Als voorzitter van de zogenaamde as
sociatieraad tussen de Negen en Grie
kenland, dat sinds 1961 met de EEG is
verbonden, sprak minister Van der Stoel
(Buitenlandse Zaken) van een „histori
sche dag”. De Griekse minister Papali-
gouras zag in de honorering van de
Griekse aanvraag van het EEG-lidmaat-
schap door de Negen een bewijs voor de
„oprechtheid van de Europese verdra
gen”.
Deze fraaie woorden konden niet ver
hullen dat in het gebouw waar de Euro
pese ministers plegen te vergaderen een
enigszins matte sfeer hing. Die werkte er
zeker aan mee dat de associatieraad
geen enkel ander besluit nam. De Griek
se vertegenwoordigers beperkten zich er
toe het aanbod van de Gemeenschap
voor financiële hulp in de komende vijf
jaar 950 miljoen gulden voor
kennisgeving aan te nemen.
ken. De belangrijkste zijn beëindiging
van alle vijandige daden door Oeganda,
terugtrekking van de Oegandese troepen
van de grens met Kenia en ophouden
met het maken van aanspraken op Ke-
niase gebieden, zoals die de laatste tijd
door Oeganda naar voren zijn gebracht.
Waiyaki eiste voorts dat Oeganda „het
vermoorden van in dat land wonende
Kenianen” zou staken.
NEW YOR (Reuter). Shell Oil
Company de Amerikaanse tak van de
Koninklijke Shell Groep heeft in het
tweede kwartaal van dit jaar een netto
winst van 1649 miljoen dollar gemaakt
vergeleken met een batig saldo van 118
miljoen dollar in dat tijdvak van het
vorige jaar. Per aandeel komt dat uit op
237 tegen 175 dollar. De omzet bedroeg
2279 tegen 22135 miljoen dollar.
om de Britse
te verkla-
DEN HAAG (ANP). Het bedrag
van de 9*/2 percent 15-jarige staatslening
1976 is vastgesteld op 350 miljoen gul
den. De inschrijvingen van banken en
commissionairs in effecten overtreffen
dit bedrag. Vandaar dat hierop 80,6 per
cent zal worden toegewezen. Dit heeft
het ministerie van Financiën meege
deeld.
Hij zou dat geld
van de toenmalige
De invoer nam toe met 99 percent tot
10.093 miljoen dollar. Dat betekende de
grootste maandelijkse toeneming in elf
maanden. De uitvoer gaf een stijging
van 14 percent tot 9716 miljoen dollar
te zien. In de eerste zes maanden van
dit jaar hebben de Verenigde Staten
voor 1048 miljoen dollar meer ingevoerd
dan uitgevoere.
Papaligouras liet niet na te vermelden
dat Griekenland een goede klant van de
Negen is. Onze handelsbalans met de
EEG vertoont een tekort van 1100 mil
joen dollr. zei hij. Dit cijfer illustreert
waarom de Grieken, zoals Papaligouras
zei, de onderhandelingen /o snel moge
lijk maër niet oppervlakkig willen vol
tooien. Van der Stoel vermeldde nog dat
de uitbreiding van de EEG „niet opgevat
mag worden als een verzwakking van
haar institutionele structuur”.
Evenals vorige week kon de Britse
regering, die intern verdeeld is, niet
instemmen met een compromis (een
raadsbesluit met apart te ondertekenen
akte) dat juridische experts van de Ne
gen hadden opgesteld. In het licht hier
van handhaafden ook de Fransen hun
reserves. Er moet overigens ook nog een
Een weinig vermeld maar belangrijk
aspect van de Griekse toetreding is dat
de Europese Gemeenschap van tien voor
praktisch 100 percent zelf verzorgend zal
zijn op het gebied van subtropische
landbouw. Veel van dergelijke produk-
ten die nu nog uit Derde Landen wor
den ingevoerd, zullen dan door Grieken
land worden geleverd. Deze omstandig
heid zal ongetwijfeld zijn weerslag heb
ben op de betrekkingen tussen de Ge
meenschap en de niet met de EEG
geassocieerde Middellandse-Zeelanden,
die dezelfde produkten willen exporte
ren.
De andere EEG-landen, maar vooral
Frankrijk, houden vast aan een gewoon
besluit van de Europese ministerraad,
dat eventueel voorzien kan worden van
een akte teneinde het internationaal ju
ridische karakter van dit besluit te on
derstrepen.
(Van onze redacteur in Tokio)
TOKIO. De arrestatie van de voormalige premier Kakoei Tanaka
heeft in Japan grote opschudding veroorzaakt. Tanaka, die van juli 1972
tot eind september 1974 premier is geweest, wordt ervan beschuldigd
gedurende zijn ambtsperiode een bedrag van 4,2 miljoen gulden aan
steekpenningen te hebben geïncasseerd van de Amerikaanse vliegtuig-
De Griekse minister voor Economische Samenwerking Papaligouras (links) met mi
nister Van der Stoel in Brussel.
oplossing komen voor de Deense bezwa
ren. Kopenhagen wil het passief kies
recht voor de Deense leden van het
Europees parlement beperken tot de le
den van het Deense parlement.
De president van Oeganda, Id’i Amin,
zou gezegd hebben dat hij zijn troepen
nimmer over de grens met Kenia zou
laten trekken. Kenia, dat de olieblokka
de ontkende, maakte een lijst van zeven
punten bekend als voorwaarden vooi
normale betrekk'ngen met Oeganda.
Belde partijen zouden positief staan
tegen' va be.n ddellng door derden in
hun geschil en volgens goedingelichte
kringen heeft 'de secretarls-generaal van
de Oranisatie van Afrikaanse Eenheid
(OAE). Willjam E'teki Mboumoee, beslo
ten donderdag naar Nairobi en Kampala
te gaan.
De parlementaire commissies die een
communist als voorzitter krijgen, zijn in
de Kamer van Afgevaardigden: constitu
tionele zaken, financiën en schatkist,
openbare werken en verkeer en in de
senaat: begroting en landbouw.
De Italiaanse communisten krijgen
verder het voorzitterschap van de se
naatscommissie die zich bezighoudt met
verzoeken van de justitie om opheffing
van de onschendbaarheid van parle
mentsleden, zodat zij vervolgd kunnen
worden.
De Italiaanse Kamer van Afgevaardig
den heeft gisteren voor de tweede maal
besloten de arrestatie en vervolging van
het neo-fascistische parlementslid San
dro Saccucci mogelijk te maken door
diens parlementaire onschendbaarheid
op te heffen. Saccucci wordt ervan be
schuldigd op 28 mei de 21-jarige Luigi
Rosa te hebben gedood- Dit gebeurde
tijdens een verkiezingsbijeenkomst van
de uiterst rechtse Italiaanse sociale be
weging (MSI) in de overwegend commu
nistische bergstad Sezze bij Rome. Oog
getuigen hebben gezegd dat het neo-
fascistische parlementslid een pistool
richtte op een aantal mensen die hem
hinderlijk interrumpeerden tijdens zijn
toespraak tot de bijeenkomst.
Saccucci, een 32-jarige oud-luitenant
van de parachutisten, ontvluchtte na de
schietpartij Italië maar werd op 13 juni
in Londen gearresteerd op verzoek van
de Italiaanse autoriteiten. Op 7 juli be
paalde een rcheter dat de herverkiezing
van Saccucci in het parlement tijdens de
algemene verkiezingen automatisch diens
parlementaire onschendbaarheid had
hersteld. De vorige Kamer van Afge
vaardigden had voor de eerste keer op 8
juni besloten zijn onschsndbaarheid op
ROME (REUTER) De Communisti
sche Partij van Italië, heeft gisteren
haar blijdschap uitgedrukt over een be
sluit haar het voorzitterschap toe te
wijzen van zeven parlementaire commis
sies. Hiermee is een einde gekomen aan
„dertig jaar absurde discriminatie”, ver
klaarde zij. Het besluit betekent dat de
op één na grootste partij van Italië voor
het eerst voorzitters voor kamercommis
sies mag leveren. In juni reeds werd
Pietro Ingrao, vice-voorzit ter van de CP,
gekooen tot voorzitter van de Kamer
van Afgevaardigden.
In Brussel wordt algemeen aangeno- een reeks gecompliceerde
men dat het twee jaar zal vergen alvo- maatregelen die Griekenland in
rens overeenstemming is bereikt
De officier van justitie in Tokio, Toy-
osjima, die met de zaak belast is, moet
om zijn beschuldiging tegen Tanaka
hard te kunnen maken, echter eerst
WASHINGTON (REuter). De be
hoefte van de Verenigde Staten aan olie
heeft ertoe geleid dat de invoer van het
land in juni een waarde van meer dan
tien miljard dollar te zien heeft gegeven.
Het betekende het vijfde maandelijkse
handelstekort in de eerste helft van dit
jaar. Het Amerikaanse ministerie van
handel meldde dat de invoer in juni
3373 miljoen dollar uitkwam boven d»
uitvoer. Dat kwam voornamelijk door
een toeneming van de olieinvoer met 35
percent tot bijna 27 miljard dollar.
De Negen besloten wel dat zij
zijner tijd, waarschijnlijk komends
herfst, een intentieverklaring zullen af
geven inhoudende dat zij op het aan
grenzende zeegebied een exclusieve vis-
serijzone van 200 mijl zullen afkondigen
als andere landen daar ook toe over
gaan. Wat de overige economische acti
viteiten in deze zone betreft zal het
gemeenschapsrecht van toepassing
zijn.
Dit laatste betekent een nederlaag
voor de Britten die zich tot nog
toe op het standpunt stelden dat alleen
het land Groot-Brittannië tot de Euro
pese gemeenschap is toegetreden en niet
alle andere gebieden, zoals delen van de
zee, waarover de Britten soevereiniteit
uitoefenen. Een uitspraak van het Euro
pese hof werd aangegrepen
bezwaren onontvankelijk
ren.
achterhalen op welke manier Tanaka
het geld besteed heeft. ..Ik wil ook
weten waarom en hoe Lockheed een zo
grote betaling heeft gedaan”, aldus Toy-
osjima.
Vermoed wordt dat het omkoopgeld
Japan is binnengekomen via de notoire
voormalige oorlogsmisdadiger en onder-
wereldfiguur Kodama. Kodama is zelf
nog niet aangehouden, wegens zijn
sleqhte gezondheid. Hij is wel aange
klaagd wegens het ontduiken van in
komstenbelasting en het overtreden van
de bepalingen aangaande buitenlandse
deviezen.
Tanaka, die samen met zijn vroegere
secretaris Enomoto werd gearresteerd,
nam eind 1974 ontslag als premier toen
hij in de pers werd beschuldigd zich te
hebben verrijkt door grondspeculaties.
Hij heeft dat pertinent ontkend. „Kan ik
mijn naam niet zuiveren, dan zal ik
De belofte van Amin dat zijn troepen
Kenia niet zullen binnenvallen is vol
gens Radio-Oeganda geuit tijdens een
gesprek met de zaakgelastigde van Libië
in Kampala. Deze bac} daarbij verzekerd
dat L’ble het mogelijke zeur doen om
Oeganda in zijn oiieprobleem de helpen
de hand te bieden.
De minister van buitenlandse zaken
van Kenia, Moenjoea Waiyaki, maakte
dinsdag de vocrwaardein bekend op
grond wv -.-rn z in land aan normalise
ring van de betrekkingen wil meewer-
Zowel de Britse als de Franse opvat
ting komt voort uit z®rg over de moge
lijke reacties van tegenstanders van Eu
ropese verkiezingen in de nationale par
lementen. Daarom wenst Londen een
„zware” overeenkomst als een conventie
en is Frankrijk daar juist tegen: Parijs
wil voorkomen d at de indruk ontstaat
dat het bij de verkiezingen om iets
anders gaat dan hetgeen reeds in de
Europese verdragen is voorzien.
Welke gedachten gaan door me heen
als ik zoiets lees? Ik heb Be v»o» v
geordend:
1. Mooi zo. Ik heb het een jaar of
zeven geleden nog xien staan op de plek
waar het altijd gestaaan heeft, waar het
dus thuishoorde, en dat kan niemand
mij meer afpakken. Het aantal mensen
dat het daar nog heeft zien staan slinkt
bovendien per dag, dus mijn herinnering
wordt steeds exclusiever.
2. Moet ik nu niet met mijn dochter
van 1 jaar en twee maanden een week-
end-viiegtocht naar Athene maken om
haar op het laatste nippertje, voor het te
laat is, het Erechtheion nog op zijn oada
plaats te laten zien? Goed, ze zal het
niet ten volle beseffen, maar we kunnen
foto’s maken waarop ze aan de voet van
zo’n caryatide rondkruipt en dan zal ze
toch altijd kunnen zeggen dat ze het
tempeltje nog op zijn oorspronkelijke
plaats heeft zien staan. Mag je een kind,
uit gemakzucht of om zuinigheidSTede-
nen. een dergelijke ervaring onthou
den?
3. Ze zullen er toch hopelijk wel voor
zorgen dat de air-conditioning in het
museum gelijk is aan de air-conditioning
zoals di» 2500 jaar geleden op de Acro
polis bestond?
4. Zo’n plastic laagje kan dunkt m»
geen kwaad. Zolang het er maar niet
gaat uizien als een bejaarde Duitse toe
riste in de regen, gehuld in zo’n door
zichtige plastic regenjas. De Nachtwacht
is tenslotte ook opnieuw gevernist, en
laten we onze auto niet ook tectilere»
tegen de weersinvloeden? De Amerika
nen hebben hun oorlogsvloot op dezelfde
manier opgeslagen, voor betere tijden,
dus ik denk dat het Erechtheion er na
de behandeling uitziet als de verpakte
dij van een kalkoen in het vriesvak van
de supermarkt-
5. Er wordt nu een marmeren kopie
van het Erechtheion op de opengekomen
plaats neergezet. Ik kan het hier niet
naslaan, maar als ik me niet vergis was
een van die daktorsende vrouwen al een
kopie, omdat een kwalijke Engelsman
het origineel heel vroeger heeft overge
bracht naar het British Museum, - dat
deftige Gebouw voor Gevonden Voor
werpen. Het Griekse ministerie voor
Cultuur wil nu ook de bussen met hun
stinkbenzine uit de buurt van de Acro
polis weren, en eisen gaan stellen aaa d»
kwaliteit van de stookolie die in d»
omringende huizen gebruikt wordt. Maar
zou hij daar niet liever 300 jaar mee
wachten, totdat de marmeren kopie die
zelfde doorgroefdheid van eeuwen wacht
houden heeft verkregen die het origi
neel vertoont?
6. Wat is tegen op een kopie? Die
ene burger van Calais die op de stoep
van het Stedelijk Museum in Amster
dam staat, is tenslotte ook een kopt» die
zich heeft losgemaakt uit de oorspronke
lijke beeldengroep van Rodin. In het
Griekse paviljoen in Terre des Hom
mes”. de Acropolis van de Expo 67 in
Montreal die al duidelijke tekenen van
verval vertoont, worden ook kopieën
van beroemde Griekse beelden tentoon
gesteld, en die lijken sprekend, zolang je
ze niet pal naast het origineel zet. Men
zal er dan ook verstandig aan doen het
museum op geruime afstand van d«
Acropolis neer te zetten, zodat zelfs de
snelste heen- en weerhollers geen gede
tailleerde vergelijking ten nadele van de
kopie kunnen maken.
7. Als ze nu toch een kopie van het
Erechtheion gaan maken, laten ze dan
meteen een kopie van het origineel ma
ken, en geen exacte kopie van het door
de eeuwen aangetaste monument, dat
trouwens (die ene caryatide!) al ten dele
een kopie is. Een kopie van een kopie is
dat niet een cacaobuseffect? Een gloed
nieuw Erechtheion, van kersvers wit
blinkend marmer dat in de zon pijn aan
je ogen doet, rondom gaaf en onbescha
digd en onaangetast door de luchtver
ontreiniging, - dat zou pas een moedige
restauratie zijn! Het Erechtheion zoals
de antieke Grieken het. als een van die
voorbeelden van moderne architectuur,
bewonderden of weghoonden. Het Er
echtheion zoals het bedoeld was, en niet
zoals we het mooi hebben leren vinden
omdat het de tand des tijds zolang heeft
weten te weerstaan. Wij hebben de
Nachtwacht nu toch ook in zijn oor
spronkelijke staat teruggebracht?
KAKOEI TANAK?
ij
