ALBERTO JUANTORENA BEENT NAAR NIEUWE TRIOMF TEN KOSTE VAN AMERIKANEN
JENNER MOET NU
„WRAAK” NEMEN
!h
Montreal 1976
4
5' I
B
i
U
MP MP
K.*
Tienkamper nog achter Kratschmer en Avilov
«I
SPORT
V R IJ D A G
30
JULI
1976
iwt
„Mooiste overwinning”
Tegenvaller
-J8
Doodnerveuze jongeman
(Van onze speciale verslaggever)
MONTREAL. Er bestaat één opmerkelijke gelijkenis tussen Irena
Szewinska en Alberto Juantorena, de olympische kampioenen van Mon
treal op de 400 meter. Deze beiden uit een socialistisch-communistisch be
stuurde natie afkomstige atleten, respectievelijk uit Polen en Cuba, hebben
een lengte gemeen, die in doorsnee beduidend hoger ligt dan die van de
gemiddelde atleet. „Maar wat nog veel meer zegt”, filosofeerde de door
Juantorena verslagen Amerikaan Fred Newhouse- „is de lengte van de
benen. Die is zowel bij Irena Szewinska als Alberto Jantorena veel groter
dan die van de meeste andere 400 meter-lopers”. Met welke bepaald niet
uit teleurstelling geboren visie Fred Newhouse een antwoord meent te
hebben gevonden op met name het eclatante succes van de Cubaan.
19
Lw
Superieure Szewinska kroont zichzelf
I-
(Van onze speciale verslaggever)
cm
I
Een voetbreuk en rugklachten brachten
hem in ’73 geen stap verder maar wel
benutte hij dat moeilijke jaar om zijn in
een voor training ideale omgeving gele
gen huis in te richten. Slechts 40 meter
moet hij lopen om het hek van het
atletiekstadion open te zwaaien. De ma
kelaar kon verder gaan bouwen aan zijn
in München begonnen opmars die vorig
jaar in Eugene bekroond werd met een
wereldrecord van 8524 punten dat hij
de Russen Avilov was recordhouder
ontnam en Amerika weer teruggaf.
In vier jaar tijds was Bruce Jenner van
een doodnerveuze jongeman uitgegroeid
tot een complete tienkamper die rijp is
voor olympisch goud.
Alberto Juantorena in volle glorie na zijn zege, opgedragen aan „het Cubaanse volk
en het internationale socialisme”.
Aan kop bij de tienkamp na de eerste
dag: Guido Kratschmer.
Ofschoon de Oostduitse atletiekleiders
de laatste weken al min of meer reke
ning hadden gehouden met een olympi
sche triomf op deze afstand voor Irena
Szewinska, de wereldrecordhoudster, be
tekende het zilver en brons desondanks
een tegenvaller. Temeer, omdat Christi
na Brehmer, die eerder dit zeizoen als
eerste vrouw ter wereld de 400 meter
aflegde in minder dan 50 seconden,
maar later door de Poolse werd ont
troond als wereldrecordhoudster, en El
len Streidt in Montreal ruim boven hun
persoonlijke toptijden bleven. Het verlies
op de 400 meter kwam voor de DDR des
te harder aan, omdat ook op de 800
meter, op welke afstand het goud naar
de Russische Tatjana Kazankina ging,
een olympische titel min of meer was
ingecalculeerd. Per traditie in dat soort
omstandigheden hadden de Oostduitsers
ook nu geen verklaring voor de tegen
vallende tijden. Van een te vroege top
vorm zou echter geen sprake zijn ge
weest.
Het Canadese publiek wil hem daarbij
helpen. Een aardige ruggesteun in deze
olympische tienkamp waarin ongetwij
feld geschiedenis geschreven wordt.
Daarvoor staan de nu al gescoorde pun
tentotalen en de kleine onderlinge ver
schillen garant.
MONTREAL Go Jenner go”. Deze
tekst stond te lezen op het T-shirt dat
Christy Jenner gisteren in het olympi
sche atletiekstadion droeg. De blonde
Amerikaanse zocht in de warwinkel van
uitslagen naar de resultaten van haar
man Bruce. Trots meldde ze: Op drie
nummers heeft hij al persoonlijke re
cords gehaald en op de andere twee
waren er evenaringen. Bruce draait ge
weldig” klonk het trots.
Een opmerkelijk facet in Montreal
was de bijna identieke situatie die op
beide afstanden bestond bij de heren.
Deze in het verleden steeds door Ameri
kanen beheerste loopnummers brachten
nu beide keren goud voor de wonderlij
ke Cubaan Alberto Juantorena, een ex-
basketballer. die nu reeds mag worden
beschouwd als de onbetwiste revelatie
van Montreal. De Amerikanen moesten
Amerika -pakte in het verleden zelfs
zeven gouden plakken via atleten die
nog steeds een bekende naam hebben
zoals Rafer Johnson Bob Mathias en
Bill Toomey. Vier jaar geleden in Mün
chen sloeg het Oosteuropese blok met de
Russen Avilov en Litvinenko alsmede de
Pool Katus zijn slag en liet de Ameri
kaan Jeff Bennett met lege handen
staan.
Aanvankelijk als tweede geëindigd
wezen de videobeelden echter uit, dat
haar worp van 68.60 meter in de voor
laatste poging ongeldig was geweest. De
ontroostbare Faina Melnik viel nu hele
maal buiten de prijzen. Het verspringen
leverde bij de heren een tweevoudige
Amerikaanse triomf op. Het goud ging
naar de reeds vooraf als favoriet getipte
Arnie Robinson (met 8.35 meter), het
zilver was voor Randy Williams.
Bruce Jenner, gisteren de lieveling
van het weer talrijk opgekomen Cana
dese publiek, draait inderdaad uitste
kend. Een wereldrecordhouder waardig
maar met hem doen dat ook de West-
duitser Kratschmer en de olympisch
kampioen van München ’72, de Rus
Avilov. Wanneer zich vandaag geen on
verwachte zaken voordoen, rolt er onge
twijfeld een nieuw wereldrecord uit. Na
de eerste dag nemen namelijk Kratsch
mer (4333 pnt) Avilov (4315) en Jenner
(4298) de hoogste plaatsen in. Dit met
haast onwaarschijnlijk hoge scores. Een
fraaie uitgangspositie dus voor dit trio
uit een drietal landen dat met uitzon
dering van twee Olympische Spelen al
tijd op de tienkamp de medailles ver
deelde.
4
1970 bij de Spartakiade drie titels (vijf
kamp, ver en 100 meter horden), waarna
zij verder werd geschoold als vijfkamp-
ster. Een hardnekkige handblessure. na
dat een gecompliceerde beenbreuk haar
daarvoor al twee jaar buiten de atletiek
had gehouden, noopte haar vorig jaar
die vijfkamploopbaan te beëindigen. Dit
seizoen liep Johanna Schaller uitsluitend,
de 100 meter horden. Een verschil van
twee-honderdste seconde besliste bijde
eind mei in Karl Marxstad gehouden
kwalificatieduels over haar uitzending
naar Montreal, nu besliste één-honderd-
ste seconde over haar olympische titel.
De grootste verrassing op deze zesde
atletiekdag kwam al eveneens op naam
van een Oostduitse: Evelin Schlaak. Met
een worp van 69 meter (in haar eerste
poging) onttroonde de discuswerpster de
ook in de DDR als onverslaanbaar ge
achte Faina Melnik. De Russische, die de
laatste jaren bij alle internationale titel-
toernooien de overwinning voor zich
opeiste, werd in Montreal echter niet
alleen onttroond als olympisch kampioe
ne, maar verspeelde later ook nog het
zilver.
Voor Bruce Jenner is er na de eerste
dag dus nog een bronzen positie want
Avilov verraste iedereen door bij het
hoogspringen een voor een tienkamper
haast onmogelijk gehouden hoogte van
2.14 meter te overbruggen. Maar ook
Avilov moet nog iemand voor zich dul
den namelijk Guido Kratschmer de pas
23-jarige Westduitse student, die graag
de tijden van Hans-Joachim Walde en
Willij Holdorf wil doen herleven. Vana
vond zal bekend zijn wie vier jaar lang
mag pronken met de titel „beste all
rounder ter wereld”: Kratschmer, Avilov
of Jenner. Het lijkt onwaarschijnlijk dat
zich nog iemand bij dit leidende trio kan
voegen.
carrière. Over vier jaar in Moskou zal i k
er weer bij zijn, maar dan als toe
rist”.
Hoever de DDR bij de dames-atletiek
inmiddels is gevorderd met de ontwikke
ling van de top in de breedte, werd
gisteravond nog eens ten overvloede ge
accentueerd op de 100 meter horden. In
de eindstrijd ontbrak Anneli Ehrhardt,
de olympisch kampioene en wereldre-
cordhoudsteidie in de halve finales
slechts als vijde was gefinished. Een
totale verrassing was dat echter niet. Dit
seizoen heeft de Oostduitse door een
hardnekkig ischias talloze wedstrijden
moeten overslaan. Desondanks wilden de
Oostduitse atletiekleiders haar de laatste
kans op deelneming aan Olympische
Spelen niet ontnemen. Voor een land als
de DDR, waar atleten van topniveau
met de regelmaat van de klok worden
afgeleverd, vormt dat echter nauwelijks
een probleem. Nam daags daarvoor Bar
bel Eckert de titel op de 200 meter
keurig over van Renate Stecher, op de
100 meter horden was het Johanna
Schalier, die nu het goud veroverde. Het
verschil was echter minimaal: één_hon-
derdste seconde met Tatjana Anisimova
en drie-honderdste met Natalia Lebede
va. De Sowjet-Unie had na het wegval
len van Anneli Ehrhardt echter op meer
gerekend dan op zilver en brons.
Johanna Schaller is ook al een van
die vele DDR-atletes, die werd ontdekt
bij de Spartakiade, welke schoolsport
happening voor praktisch elke Oostduit
se topsporter het voorportaal vormt tot
de internationale sportpodia. De 24-jari
ge sportstudente uit Erfurt behaalde in
zelfs teruggaan naar de Spelen van 1952
om zich een niet-Amerikaanse triomfa
tor op de 400 meter te kunnen herinne
ren. Evenals na zijn succes op de dubbe
le afstand greep de Cubaan ook dit keer
de persconferentie aan om de loftrompet
te steken op het Fidel Castro-regi-
me.
„Die eerste medaille heb ik opgedra
gen aan Castro, deze draag ik op aan
het Cubaanse volk en het internationale
socialisme. Ik ga me nu wijden aan de
idealen van diegenen die de grote socia
listische revolutie op Cuba mogelijk
hebben gemaakt. Deze gouden medailles
zijn ook belangrijk voor Cuba in de
strijd tegen het racisme e n het kolonia
lisme. Over vier jaar zal ik er in Mos
kou weer bij zijn, want ik wil graag hef
geboorteland van Lenin leren ken
nen”.
Amerika wil die „schande” hier uit
wissen middels een all-rounder die er
Heel wat minder emotioneel reageerde
Irena Szewinska op politiek getinte vra
gen. De Poolse huismoeder, die twaalf
jaar geleden in Tokio haar eerste gou
den medaille veroverde (4 maal 100
meter estafette) en daarnaast nog twee
keer zilver (ver en 200 meter) greep;
wenste zich liever te beperken tot de
sport en weerde alle bijkomstige vragen
vriendelijk doch resoluut af. Na haar
met goud bekroonde machtsgreep in
Montreal mag Irena Szewinska, de we
reldrecordhoudster op de 200 en 400
meter, zich terecht scharen in de rij van
olympische grootheden als Emil Zatopek,
Jesse Owens, Paavo Nurmi en Fannü
Blankers
In vloeiend Engels noemde Irena Sze
winska, die reeds onder haar meisjes
naam Kirzenstein grote internationale
triomfen vierde, de zege van gisteren
„mijn mooiste overwinning uit m’n car
rière”. De dolblije Poolse legde uit
waarom: „Lang heb ik geaarzeld voor
welke afstand ik zou kiezen. Ik kwam
naar deze Spelen als wereldrecordhoud
ster op de 200 en 400 meter, maar beide
afstanden waren door de indeling prak
tisch niet te combineren. Daarom moest
ik een keuze maken, omdat ik met
olympisch goud afscheid wilde nemen
van de atletiek. In overleg met Janusz
(haar man en trainer) heb ilk besloten te
kiezen voor de 400 meter. Op die afstand
had ik de beste kansen op goud”.
Van die relatief laat gemaakte keuze
behoefde Irena Szewinska geen spijt te
hebben. Het was bovendien een verstan
dige beslissing, omdat haar kansen op
olympisch goud op de 200 meter toch
iets minder hoog moesten worden aan
geslagen dan op de dubbele afstand,
waar haar vrij trage start minder conse
quenties heeft. Haar met goud bekroon
de race van gisteravond bevestigde dat
nog eens. De van geluk stralende Poolse
schreef dat succes vooral toe aan haar
man en haar twee jaar vor de Spelen
van München geboren zoontje An-
drej.
„Na de Spelen van Mexico (zij won
toen goud op de 200 meter) wilde ik het
liefst zo snel mogelijk stoppen. Door de
geboorte van Andrej heb ik twee jaar
ook nauwelijks iets aan atletiek gedaan.
Mijn zoontje bezorgde me echter weer
plezier in de training. Vooral de laatste
twee jaar heb ik keihard voor dit succes
gewerkt. Daarom is dit ook mijn meest
gedenkwaardige race uit m’n hele sport-
In schitterende stijl snelt Irena Szewinska twaalf jaar na haar Olympisch debuut af op de zege op de vierhonderd me
ter. In een nieuwe wereldrecordtijd klopte zij haar tegenstandsters met meters. Achter haar zijl} zichtbaar (v.l.n.r.)
Sheila Ingram (zesde), Christina Brehmer (tweede) en Pirjo Haggman (vierde).
vier jaar geleden ook bij was. Ook
samen met Christy die als stewardess
als het even kan profiteert van de
lijnvluchten over steden waar grote in
ternationale atletiekontmoetingen wor
den gehouden. In München zag Christy
een op de eerste dag doodnerveuze Bru
ce debuteren. Een magere 23ste plaats
viel hem ten deel totdat hij alle
schroom van zich afwierp. Een geheel
andere toen 22-jai;ige Bruce Jenner
rukte op de tweede dag zo sterk op dat
hij nog een tiende plaats pakte.
Zijn filosofie klonk ook alleszins rede
lijk en is een nadere bestudering derhal
ve beslist waard. Feit is in elk
geval, dat de manier waarop Irena Sze
winska en Alberto Juantorena naar het
olympisch goud ijlden frappante gelijke
nissen vertoonde. Beiden hebben vanwe
ge hun lengte een relatief vrij trage
start, beiden kwamen ook met achter
stand de laatste bocht uit, maar konden
dankzij hun lange passen die achter
stand op het laatste rechte eind omzet
ten in een comfortabele voorsprong.
Fred Newhouse sprak later bewonder
end: „Juantorena is de beste 400 meter-
loper die ik ooit heb gezien. Ik was
hoogst verbaasd, dat hij me nog passeer
de. Ik heb weliswaar niet achterom
gekeken, maar i k schat m ijn voorprong
in die laatste bocht toch zeker op drie a
vier meter. Door die lange benen van
hem kon hij aanzienlijk grotere stappen
nemen. Je raakt dan ook wat minder
snel vermoeid”.
Voor Irena Szewinska gold hetzelfde.
Ook zij kwam vrij traag uit de start
blokken, met dat verschil, dat de Poolse
de achterstand op Christina Brehmer
reeds halverwege de race had genivel
leerd. Irena Szewinska versnelde nog
meer en legde vervolgens zo ’n onthut
sende superioriteit aan de dag, dat de
Oostduitse meisjes Christina Brehmer
(zilver) en Ellen Streidt (brons) van
afstand moesten toekijken hoe zij bo
vendien haar eigen wereldrecord met
bijna een halve seconde verbeterde en
bracht op 49,29 seconden. Het einde van
een stormachtige ontwikkeling in de da-
mes-acletiek is daarmee echter nog lang
niet in zicht. Vergeleken met de tijd die
Monika Zehrt vier jaar geleden in Mün
chen liet registreren (51,08 seconden) is
die score in vier jaar met bijna twee
seconden verbeterd.
«m. «pp
w
Het slot van een boeiende strijd op de 100 meter horden. Middenin gaat Johanna Schalier als winnares over de eind
streep. Op de achtergrond is Tatjana Anissimova tweede (achter haar Gudrun Behrend die vierde werd). Vooraan
Natalia Lebedjeva die het brons opeiste. In het witte shirt achteraan Grazyna Rabstzyn en links in baan 6 Esther Roth.
’s.
-