is
Cl
JI
NIEUW ZEELAND GOUD
Van Heumen: „Het ontbrak ons aan ervaring in de aanvalslinie”
Aderlating
Leeuwenhoek:
„Schandalig”
n
M
Ki
eri
Montreal 1976
In
I
I
b y IB
z/
FIN WIL RECORD VAN ZATOPEK VANAVOND IN MARATHON EVENAREN
T !- --
B
I
1976
SPORT
JULI
ZATERDAG
I
Onderschat
Imponerend
Ideaal
-
F r
F W-k X
9 f|||
door
Bert
Brevoord
11
HOCKEYERS: ANTI CLIMAX
(V
André
Bolhuis
voordeel te beslis-
CO?
w w
Karel
c*s.
z
Terwijl de Westduitser Hïldenbrand komt te vallen snelt Lasse Viren vóór Dick
Het doelpunt werd acht minuten na
de hervatting gescoord door Tony Ine-
om de derde plaats blijft, zelfs al is er
een bronzen plak te verdienen, een wed
strijd van de verliezers. En verliezers
zijn niet interessant, zo luidt een van de
harde wetten in de topsport.
land de beter spelende formatie. Zonder
tot werkelijk grote hoogte te reiken
daarvoor was het aantal black-outs toch
te groot speelde de ploeg een wed
strijd die met een dikke voldoende kon
worden gehonoreerd.
Mas
die in
kaartj
MO.
de rit
nen l
judo-i
vocht
tegen
geban
gens
beide
veel
Korea
maar
herzie
klasse
door
Rong;
Maa
Belgis
mont
kilomn
liep- 2
heid. I
ven a;
emsti;
vooral
apniec
teerci.
hem z
toch 2
tot be.
Dief
je van
olymp
Belg
over c
„He-
procer
gemae
iin de
mome
tie is
twee
Ik hel
slikkei
zijn o]
is er
aan d
veel a
„Ik
Als
.k
son, die en strafcorner verzilverde. Ine-
son was ook de man die de Nederlandse
illusies verbrijzelde door uit een lange
corner raak te knallen.
In speltechnisch opzicht was het tref
fen tussen Australië en Nieuw-Zeeland
(in de Canadese pers unaniem aangeduid
als de strijd tussen de kangoeroes en de
Kiwi’s) bepaald geen hoogtepunt. Beide
ploegen maakten een zeer verkrampte
indruk en waakten er vooral voor risi
co’s té nemen. Evenals tegen Nederland
was de verdediging van Nieuw-Zeeland,
dat voor het eerste grote hockeysucces
MONTREAL Emil Zatopek is tot
dusver de enige atleet in de olympische
geschiedenis die zowel de vijf als de tien
kilometer alsmede in datzelfde jaar ook
de marathon op zijn naam schreef. Die
unieke prestatie leverde de bijna legen
darische Tsjech 24 jaar geleden in Hel
sinki. Lasse Viren was toen net drie jaar
en dus veel te jong om te kunnen
bevroeden dat hij die trilogie 24 jaar
later zou kunnen evenaren. Na zijn
sublieme triomf van gisteravond op de
5000 meter, nadat hij eerder al de 10.000
meter zegevierend had beëindigd, krijgt
de mysterieuze Fin vanavond in Montre
al zijn eerste en vermoedelijk ook laat
ste kans om zijn illustere landgenoten
Hans Kohlemainen en Paavo Nurmi in
populariteit te overtreffen.
MONTREAL. Het hockeytoernooi
van Montreal heeft het kon ook bijna
niet anders in het van onmogelijk ge
achte uitslagen bol staande evenement
de meest verrassende winnaar in de
olympische historie gekregen. Nieuw
Zeeland, dat woensdag rechtstreeks ver
antwoordelijk was voor het uitschakelen
van Nederland, klopte in de eindstrijd
„buurman” Australië met 1-0.
Bart Taminiau: „Voor mezelf ben ik
ervan overtuigd dat we Nieuw-Zeeland
onbewust toch hebben onder schat. Als je
alle groepswedstrijden wint, is het vrij
wel onvermijdelijk dat je een soort
superioriteitsgevoel krijgt. We hebben er
wel alles aan gedaan om het te voorko
men, maar dat is geloof ik niet mogelijk.
Iedereen kan nu wel zeggen dat een
vierde plaats niet slecht is, maar het
blijft een teleurstelling. Vooral het feit
dat we uitgerekend tegen Nieuw-Zee
land, de wedstrijd waarin het moest
gebeuren, zo slecht speelden, zit niemand
lekker”.
een
van Litjens
de
Zw«
in Car
van I
drie p
ties ii
twee
bij de
de Sp-
opgek
van k
500.001
joen
300.001
200.001
MO!
handd
pleegt
de Ka
marat
19H g
een js
ter de
maakt
Olymp
woest»
De lij
len w
nog
doen
Dick Quax, de Nieuwzeelandse zilveren
medaillewinnaar van de vtff kilometer heeft
gisteravond zijn sympathie betuigd met de
Afrikaanse zaak.
„Ik ben het er bepaald niet mee eens dat
onze rugbyers een trip naar Zuid-Afrika heb-
bep gemaakt en ik kan me de gevoelens van
de* Afrikaanse landen goed indenken”, aldus
Qi^ax „Het is jammer dat de Afrikanen uit
protest Montreal hebben verlaten. Maar ik
vind wel dat de Nieuwzeelandse autoriteiten
ei< de verantwoordelijkheid voor dragen”.
het gevecht op de 1500 meter bij de
- dames. Na een uiterst boeiende race
stond de frele Tatjana Kazankina voor
de tweede keer binnen enkele dagen op
de hoogste trede van het ereschavot,
nadat de Russische ook al een geslaagde
greep naar het goud had gedaan op de
800 meter. Imponerend was vooral de
explosieve eindsprint van Tatjana Ka
zankina, de wereldrecordhoudster, op
haar favoriete afstand. Vanuit vierde
r positie zette de economie-studente uit
Leningrad op zo’n 100 meter van de
eindstreep haar aanval in. Op gelijke
hoogte gekomen met Gunhild Homweter
en Ulrike Klapezünski bleken de Oost-
duitse atletes vervolgens volstrekt kans
loos tegen het enorme sprintvermogen
dat Tatjana Kazankina toen nog kon
ontwikkelen.
Voor de DDR betekende het verlies op
deze afstand een al even gevoelige te
leurstelling als de nederlagen in de da
gen daarvoor op de 400 en 800 m.
Maandenlang verkeerden de Oostduitse
atletiekleiders niet ten onrechte in de
veronderstelling, dat het goud op deze
drie afstanden de DDR bijna onmogelijk
kon ontgaan. De topposities op de werel
dranglijst werden op de 400, de 800 en
de 1500 m in bijna alle gevallen ingeno
men door Oostduitse atletes. Geschrok
ken van de snelle tijden die met name
de Russische dames vervolgens op de 800 meter te overbruggen.
De derde gouden plak op deze zevende
atletiekdag ging naar de Russische hink-
stap-springer Viktor Sanejev, die daar
mee zijn trilogie voltooide, na eerder
reeds als olympisch kampioen te zijn
gehuldigd in Mexico City en München.
De verste sprong van de jarige mees
ter in de sport was echter weinig opzien
barend (17.29), zoals de kwaliteit in tota
liteit evenmin erg hoog lag. Naast Sane
jev slaagde alleen de Amerikaan Butts
er nog als enige in de kloof van 17
Van vijf spelers is zeker dat zij
zich niet meer beschikbaar stellen
voor het Nederlands elftal: Coen
Kranenberg, André Bolhuis, Paul Lit
jens, .Imbert Jebbink en Bart Tamini
au. Het is bovendien aannemelijk dat
ook Maarten Sikking een.punt achter
zijn internationale lopbaan zet. maar
helemaal zeker is dat nog niet.
Het laat Lasse Viren allemaal steen
koud. Net zo goed als de beschuldiging,
dat hij zich zou bedienen van bloed
doling. ..Leg me nou eerst maar eens uit
wat dat is”, klonk het gisteravond heel
onnozel. ,.Ik weet echt niet wat daarmee
wordt bedoeld”, waarmee voor hem de
discussie over dit in olympisch Montreal
hoogst actuele onderwerp definitief was
gesloten.
Via de beeldbuis mag Lasse Viren in
de huiskamers dan overkomen als de
beminnelijkheid zelve, in werkelijkheid
is deze 27-jarige politieman een uiterst
introverte atleet, die bewust een waas
van geheimzinnigheid om zich heen
heeft getrokken. Zodra de Fin voor het
forum van de internationale pers ver
schijnt, is Lasse Viren onherkenbaar. De
Wim van Heumen: „Iedereen heeft
zijn uiterste best gedaan en ik ben dan
ook de laatste die de ploeg een verwijt
zal maken. Waar het wel aan ontbrak, is
ervaring in de aanvalslinie. Dat is ons
opgebroken. Theodoor Doyer (hij verving
de door een steenpuist gevelde Hans
Kruize, die later als vervanger van de
geblesseerd geraakte Jebbink toch in het
veld kwam) en Geert van Eijk misten
brutaliteit en koelbloedigheid. We heb
ben de mogelijkheden gehad om de
De inzet van Nederland was echter
toch niet toereikend tegen een Pakistan
dat er ook nog wel even tegenaan wilde.
De Aziaten waren vooral in de eerste
helft duidelijk de betere ploeg. Neder
land bracht aanvankelijk niet meer op
dan goede wil, de overtuiging kwam pas
in een later stadium van de wedstrijd.
Na de rust, waarin Nederland zich moet
hebben gewarmd aan de vreugde die de
gelijkmaker van Paul Litjens één
minuut voor het verstrijken van de
eerste helft veroorzaakte, was Neder-
(Van onze speciale verslaggever)
MONTREAL. Maarten Sikking dacht het vorige week, na de over
winning van Nederland op Australië, als enige hardop. „Ik hoop”, zei de
man die zich in Montreal overtuigend bewees als een van ’s werelds beste
doelverdedigers, „dat ons één ding niet overkomt, namelijk dat we alle
groepswedstrijden winnen, de halve finales binnenstappen en dan straks
weer met lege handen staan”. Sikking gaf daarmee uiting aan de vrees die
met name de routiniers in de Nederlandse hockeyploeg beheerste. De
vrees, dat Montreal een herhaling zou worden van het toernooi van 1972
in München. „Ik juich nog maar liever niet”, aldus een sceptische Sikking
ruim een week geleden, „dat doe ik wel als we een medaille hebben ge
pakt”.
Het viel niet moeilijk te raden wat er
gisteren door het hoofd van Sikking
spookte toen Pakistan’s aanvaller Man
soor Hussain twee minuten voor het
einde van de strijd om het brons zijn
land naar een 32-zege op Nederland
schoot en de derdie plaats in de slotrang-
schikking veilig stelde. Nederland was
evenals in München de schlemiel gewor
den van het kwartet halve-finalisten en
dht deed vooral Maarten Sikking zicht
baar verdriet. Zittend op het kunstgras
verwerkte hij een van de grootste te
leurstellingen uit zijn glanzende carrière.
Sikking liet zich na de wedstrijd niet
zien en ook dat is een indicatie van de
sportieve pijn die hij op de voor het
Nederlandse hockey toch wel sombere
vrijdag in het Molson-stadion door
maakte.
Als het aan iemand persé niet heeft
gelegen dat Nederland opnieuw net bui
ten de prijzen viel, dan was het wel aan
Maarten Sikking. die in Montreal op een
verbluffende manier revanche heeft ge
nomen voor zijn nog steeds onverklaar
bare falen tijdens het toernooi om de
wereldbeker in Koeala Loempoer, toen
hij zelfs werd verdrongen door Derk
Doyer. Sikking was nu de absolute uit
blinker in een team, dat na de neder
laag van afgelopen woensdag overtuigend
revanche op zich zelf nam, maar toch
zijn meerdere moest erkennen in Paki
stan, dat de Aziatische hockey-eer althans
nogeni-gszins redde.
Ten aanzien van zijn eigen prestatie
had Sanejev daarvoor een plausibele
verklaring: ,JDe omstandigheden hier
waren slecht. Er stond bovendien geen
zuchtje wind, hetgeen altijd van nadeli
ge invloed is op de verte van de spron
gen. Maar dat gold voor alle springers.
Ik miste echter de energie om na die
sprong van 17.29 meter nog door te
gaan. Dat zal wel te maken hebben met
Eigenlijk niet minder opwindend was QUtta; als eerste over de finish.
en 1500 meter afleverden, kozun Gunhild
Hofmeister en Ulrike Klapezünski giste
ravond in Montreal voor de tactiek van
de snelheid. Die opzet mislukte echter
grandioos, mede doordat de twee atletes
zeer tegen de Oostduitse gewoonte in
niet bereid waren zich voor elkaar op te
offeren.
André Bolhuis stopt, evenals Coen
Kranenberg, ook met hockey op club-
niveau. ,.Ik gh nu eenswat anders
doen. Voorlopig kan ik geen hockeys
tick meer zien. Als ik er tijd voor
kan vrijmaken, wil ik golf gaan spe
len, maar er zal eerst eens flink
gewerkt (Bolhuis heeft een drukke
praktijk als tandarts, red.) moeten
worden”.
mijn leeftijd. Ik ben tenslotte geen ma
chine, maar ook een heel normaal mens.
Na die sprong van 17.29 meter was ik
totaal opgebrand”.
Het brons ging naar de Braziliaan
Oliveira, de wereldrecordhouder met
17.89 meter, die zijn tegenvallende pres
tatie van gisteravond voornamelijk toe
schreef aan een gebrek aan ervaring („ik
spring nog maar drie jaar”) en trai-
ningsmogelij kheden.
in hoog tempo op hem afgevuurde vra
gen beantwoordt hij met een ja of nee,
in de meeste gevallen volstaat hij echter
met een korte, weinig elegante hoofd
knik.
Op zulke momenten is ook niets terug
te vinden van de strijdlust en de explo
siviteit waarmee hij zich als atleet zulke
grote faam heeft verworven. Dat was
vier jaar geleden al zo, toen Lasse Viren
na zijn verbluffende tien kilometer in
München werd belaagd door de interna
tionale pers, dat was gisteravond precies
eender. Ook voor de internationale con-
curretie blijft Lasse Viren een uiterst
mystrieus mens, die bovendien edk per
soonlijk contact met de wereldtop op de
lange afstand kennelijk bewust mijdt.
Steeds weer blijft hij voor verwarring
zorgen met zijn spaarzame opmerkingen,
die inmiddels door zijn tegenstanders
bijna letterlijk worden gespeld.
Maar bloed-doping of niet, Lasse Vi
ren is ontegenzeggelijk een uiterst bege
nadigd atleet, die momenteel ver boven
de wereldtop uitsteekt. De bewijzen
daarvoor leverde hij gisteravond op de
vijf kilometer nog eens ten overvloede.
De manier waarop hij halverwege de
race zelf voor de aanval koos door
duidelijk tegen zijn gewoonte in al zo
vroeg op kop te komen, de manier
waarop hij vervolgens de wedstrijd con
troleerde en ten slotte de verzamelde
concurrentie van zich afschudde, was
ronduit indrukwekkend.
Stuk voor stuk beten ’s werelds sterk
ste lange-afstandlopers zich de tanden
stuk op het enorme vermogen en de
onverzettelijkheid van Lasse Viren. Bij-
na kinderlijk eenvoudig sloeg de Fin ten
slotte ook de laatste, bijna vermetele
aanval van Dick Quax op zijn toppositie
af. Het brons ging verrassenderwijs naar
Klaus-Peter Hildenbrand, de in de series
aanvankelijk gediskwalificeerde West
duitser. die zich letterlijk en figuurlijk
over de eindstreep smeet en Nieuw-
Zeeland zodoende van het brons beroof
de.
Het Nederlands hockeyteam verlaat teleurgesteld het veld na de nederlaag tegen Pakistan.
wedstrijd in
sen”.
Viren streeft naar trilogie
Waarbij Van Heumen vooral moet
hebben gedacht aan de derde minuut na
de rust, toen Geert van Eijk in een
ideale positie voor het Pakistaanse doel
kwam. De Venlonaar leek niet te kun
nen missen, maar hij sloeg finaal langs
de bal en ontnam zijn ploeg daarmee de
fraaiste kans van de hele wedstrijd. De
twee doelpunten die Nederland toch
scoorde kwamen op naam van, hoe kon
het anders, Paul Litjens, die twee van
de zes strafcorners die Nederland kreeg,
wist te verzilveren. Bovendien raakte de
topscorer van het toernooi (elf doelpun
ten uit zeven wedstrijden, waarbij niet
één velddoelpunt) in de derde minuut
van de spannende ontmoeting de paal na
een strafcorner, die hij in hoogst eigen
persoon had geforceerd.
Toch ging het met de strafcorners niet
zo best voor Nederland. Niet Litjens was
daarvoor verantwoordelijk (integendeel,
de trefzekerheid van de Utrechtse kan-
nonier was indrukwekkend) maar Coen
Kranenberg. De man die de bal met de
hand voor Litjens neer moet leggen, liet
het kleine witte ding nogal eens door de
vingers glippen en ontnam Litjens op
die manier ongewild de mogelijkheid
zijn doelpuntentotaal nog verder op te
vijzelen. Tot bronzen hoogte bijvoor
beeld. Van Heumen: „Het was ontzet
tend moeilijk om goed te stoppen. De i
bal sprong steeds op een heel merk
waardige manier op, waardoor je er
geen vat op kon krijgen”.
Dat kon de hele Nederlandse ploeg
uiteindelijk ook niet op de Pakistani, die
tweemaal een voorsprong wisten te ne
men, maar die later weer uit handen
moesten geven. Op het doelpunt
kwam
Rasa na
antwoord
maar van
Khan, na bijna twintig minuten in de
tweede helft, had Pakistan maar vijf
minuten plezier.
Vooral na het tweede doelpunt van
Litjens kregen beide ploegen de kans om
beslissend toe te slaan. Nederland vooral
uit corners, Pakistan na geraffineerde
aanvallen, die echter in bijna alle geval
len door Maarten Sikking hun laatste
obstakel vonden. Bijna, want zelfs Sik
king was 'kansloos toen Rashid en Hus
sain twee minuten voor het einde geraf
fineerd door de Nederlandse defensie
gleden en Hussain van dichtbij raak
sloeg. Hussain zorgde daarmee voor het
moeilijkst te verteren moment voor Ne
derland in een toernooi, waarin de elf
van Van Heumen zich uitstekend ge
weerd heeft.
Van Heumen: „Als ik het hele toer
nooi in ogenschouw neem, kan ik niet
anders dan tevreden zijn. Er is goed
gespeeld en we zijn als beste Europese
land geëindigd. Dat vind ik toch wel het
vermelden waard”.
Inderdaad is de prestatie van Neder
land meer dan verdienstelijk, als wordt
afgegaan op de verwachtingen die er
voor het toernooi waren. Achteraf is er
de onvermijdelijke teleurstelling rond de
twee nederlagen op kardinale momen
ten.
in zijn geschiedenis zorgde, het sterkste
deel van de ploeg.
Ook de laatste dag van hfet hocey-
toernooi verliep niet zonder een sensati
onele uitslag. West-Duitsland, dat in de
groepswedstrijd met 1-4 van Spanje ver
loor, nam in het duel met als inzet de
vijfde plaats onbarmhartig revanche.
Het werd maar liefst 9-1 voor de man
nen van Hugo Budinger ,die vooral een
ijzersterke tweede helft speelden en
daarin de moegestreden Spanjaarden
compleet vernederden.
Mocht de tweevoudige Olympische
kampioen van Montreal, die daarmee
zijn succes van München prolongeerde,
er inderdaad in slagen ook de marathon
met goud te bekronen, dan moet die
prestatie aanzienlijk hoger worden aan
geslagen dan die van Emil Zatopek des
tijds in Viren’s geboorteland. Nog afge
zien van de sindsdien aanzienlijk toege
nomen concurrentie had Emil Zatopek
aanzienlijk meer tijd te recupereren dan
nu voor Lasse Viren geldt. Tussen de
vijf kilometer en de marathon had Za
topek destijds een rustperiode van drie
dagen. Lasse Viren heeft slechts iets
meer dan 24 uur om te herstellen van
zijn afmattende 5000-meterrace en zich
zowel fysiek als mentaal voor te berei
den op de marathon.
De eveneens op de marathon uitko
mende Jos Hermens, die echter wel zo
verstandig was de 5000 meter te laten
schieten, bestempelde het voornemen
van de Fin als gekkenwerk. Lasse Viren
verklaarde gisteravond echter nog eens
ten overvloede, dat hij zijn voornemen
wel degelijk in praktijk zal brengen. Jos
Hermens zou daarop nogmaals zeggen:
„Het is natuurlijk waanzin wat Viren
doet. Dat kan geen mens, want op de
vijf en tien kilometer moest hij naast de
finales ook nog eens de series lo
pen”.
(Van onze speciale verslaggever)
MONTREAL. Zoals gebruikelijk
na een belangrijk internationaal toer
nooi, ondergaat het Nederlands hoc-
keyelftal nade Olympische Spelen
van Montreal een geduchte aderla
ting-
Gunhild Hofmeister: „Samen hebben
we besloten dat ieder voor eigen kans
zou lopen. We wisten natuurlijk, dat
Kazankina in topvorm is. Toen we zagen
dat het tempo laag lag, hebben we samen
de kop overgenomen”. De vrees voor
de krachtige eindsprint van de Russische
bleek evenmin ongegrond, maar kon
door het trage tempo in de openingsron-
de niet worden afgescherpt.
Leeuwenhoek: „Ik vind dat een
schandalige zaak. Als Nederlandse
sportlieden behoor je de kans te krij
gen naar landgenoten te kijken- dat
is normaal. Mij werd gezegd dat et
geen plaats zou zijn. Onzin, op de
tribunes waren nog lege plekken ge
noeg”.
Leeuwenhoek begaf zich naar de
uitgang en kocht voor de waterpolo-
ploeg kaartjes. Hij zal het er niet bij
laten zitten. Leeuwenhoek zal een
officieel protest indienen tegen de
gang van zaken-
(Van onze speciale verslaggever)
MONTREAL. De chef de missi
on van de Nederlandse Olympische
ploeg, Bram Leeuwenhoek, heeft tij
dens de hockeywedstrijd Nederland-
Pakistan uit protest het Molson-stadi
on verlaten. Leeuwenhoek wilde met
de Nederlandse waterpoloploeg de
verrichtingen van Van Heumen
gadeslaan, maar kreeg te horen, dat
de poloërs niet gratis naar binnen
konden.
van
kwartier kwam het
nog vrij laat,
treffer van Hanneef
Voor Sikking en zijn ploeggenoten
moet bovendien het tijdstip waarop Pa
kistan de winst greep als een heel wran
ge grap zijn overgekomen. Was het vier
jaar geleden India, dat via een doelpunt
in de voorlaatste minuut het brons voor
de Nederlandse neuzen weghaalde, Pa
kistan scoorde de winnende treffer op
vrijwel hetzelfde moment: twee minuten
voordat de toeter, die in het Molson-
stadion het einde van de wedstrijden
pleegt aan te kondigen, zijn geluid liet
horen.
Ook voor aanvoerder André Bol
huis was de tegenslag moeilijk te
verteren. ,Eén keer vierde worden is nog
tot daar aan toe, maar om hier wéér als
vierde te eindigen, dat is toch wel ont
zettend sneu. Vooral ik wilde graag
winnen, want in de Nederlandse pers is,
zo heb ik begrepen, overgekomen dat
met name ik verantwoordelijk zou zijn
geweest voor het verlies tegen Nieuw-
Zeeland. Daarom was ik ontzettend ge
laden. Maar ja, meer dan je best kun je
niet doen. Ongelooflijk, dat het nu toch
weer mis moest gaan”.
Een schrale troost voor Bolhuis c.s. is,
dat Nederland bewees dat het in staat
was na de enorme tegenvaller tegen
Nieuw-Zeeland met ’n gemotiveerd team
de strijd om het brons aan te gaan.
Coach Wim van Heumen en André Bol
huis waren er niet ten onrechte bang
voor geweest dat de ploeg moeilijk nog
eens te inspireren zou zijn. Een strijd
ons