Compromis tussen liberalen en conservatieven Evacuatie van kinderen uit KABINET- gifwoikgebied bij Seveso IN BELFAST Viking greep mogelijk te weinig stof oktober installeert zich buitenshuis Oppositie in Transkei Kernbewaking in VS te duur ANDREOTTI BEEDIGD Rumoer in Portugal na salarisverhoging van parlementsleden UVF-„RECHT" „Peking” Kerncontract Zuid-Afrika- Frankrijk niet getekend Loonmaatregel zware last op administratie Rapport over Weinreb in vastgezet feWj Volwassenen volgen dit weekeinde Ieren werken nu in AUTORITEITEN VERWACHTEN BINNENKOR T NIEUWE AARDSCHOK hoog tempo aan anti-terreurwetten ZATERDAG 2 (Van onze redacteur in Barcelona, R. Bosschart) LA CORUNA De Spaanse koning Juan Carlos heeft gisteren op speciale kabinetszitting in La Coruna besloten amnestie te verlenen een groot aantal politieke gevangenen. „Om te beginnen zullen 200 poli tieke gevangenen worden vrijgelaten”, verklaarde de minister van Justitie Landelino Lavillaë na afloop van de kabinetszitting. een aan Commissie V, f t. Compromis BINNEN- EN BUITENLAND hr J (Van onze redactie buitenland) voor Inderdaad deze honorering is in Het parlement heeft de socialist dr. Vasco da Gama Fernandes, een jurist en auteur, gekozen tot voorzitter. Hij kreeg 214 en van de 219 stemmen. Als van ROME (DPA, Reuter). Het nieuwe Italiaanse kabinet-Andreotti, een geheel christen-democratische ploeg van 22 mi nisters, is gisteren op het Quinrinaal beëdigd door president Giovanni Leone. Amnestie voor politieke gevangenen in Spanje VVASHINGTONG (UPI). Terroristi sche groepen zouden met een diefstal van kernmateriaal .catastrofale gevolgen’ kunnen ontketenen maar het bureau voor kernenergie krijgt niet voldoende geld om het materiaal te bewaken, zo is gisteren aan het Amerikaanse Congres meegedeeld. Daarmee heeft Italië na een maanden lange cirsis en vervroegde algemene ver kiezingen weer een regering, maar is het land bepaald niet in kalm politiek water beland. Volgende week woensdag zal de 57-jarige Andreotti in hef parlement de vertrouwenskwestie stellen. Waarschijnlijk is dat het vertrouwens votum als volgt zal uitpakken:Alleen de christen-democraten vóór, communisten, socialisten en republikeinen onthouden Zich, neo-faoisten en een handjevol radi calen tegen. Met de 49-jarige mevrouw Ansetari op werkgelegenheid heeft Andreotti voor de eerste keer een vrouw als minister aan gewezen. Voor een goede verhouding tot links, met name de communisten, wordt haar door commentatoren een sleutelrol toegeschreven. DUBLIN (UPI, AFP). - De Ierse rege ring werkt aan nieuwe anti-terreurwet ten, waarin strengere straffen worden gesteld op terreurdaden, lidmaatschap van illegale organisaties als de IRA en illegaal bezit van wapens en explosieven, zo is gisteren in Dublin meegedeeld. Aan de nieuwe wetten werd al maan den gewerkt, maar het tempo is ver hoogd na de moordaanslag op de Britse ambassadeur Ewart-Biggs. De afgevaardigden staan nu op de door de grondwet vastgelegde salarissen, tot groot ongenoegen van de communis tische partijleiding, die de beloning van de afgevaardigden tot 1500 per maand wilde terugbrengen. AMSTERDAM. Het lang verwachte rapport van het Rijksinstituut voor Oor- f logsdocumentatie óver de activiteiten van Friedrich Weinreb in de Tweede Wereldoorlog zal in oktober verschijnen. J De staatsdrukkerij zal het 1500 pagina’s tellende rapport drie weken eerder uit- I geven dan prof. dr. L. de Jongs zevende deel van „Het Koninkrijk der Nederlan den in de Tweede Wereldoorlog”. In dit zevende deel heeft prof. De Jong een paragraaf opgenomen, gebaseerd op het - Weinreb-rapport. Uit een publicatie in de Portugese staatscourant blijkt, dat de constitutio nele commissie, die erop moet toezien dat de wetten die het parlement behan delt niet in strijd zijn met de grondwet, negen leden zal tellen. Voorzitter wordt majoor Ernesto Melo Antunes, ex-minis ter van buitenlandse zaken en lid van de Revolutionaire Raad. Voorts telt de commissie vier rechters en vier burgers, te benoemen door de president, het parlement en de Revoluti onaire Raad. De leden hebben vier jaar zitting, en zijn niet afzetbaar. Ze moeten politiek onafhankelijk zijn. In de afgelopen twee jaar is er ge vaarlijk besnoeid in de fondsen voor het beschermen van plutonium, verrijkt uranium en andere materialen, aldus de Algemene Rekenkamer in een samen vatting van een geheim rapport. Daarin werd er bij het Congres op aangedron gen het bureau alles te geven wat het vraagt voor beveiliging tegen diefstal en ongelukken. een week tot een maand. Tijdens de evacuatie van gebouwen voor buitenlan ders, gistermorgen, gaven de Chinese autoriteiten te kennen dat „bijzondere te kenen” een nieuwe beving voorspellen. Maar uit de tekenen, hoewel ze wijzen op iets dat „aanstaande” is, valt niet op te maken wanneer de beving precies zal plaatsvinden. f Chinese funktionarissen hebben bui tenlandse zakenlieden geadviseerd zo snel mogelijk Peking te verlaten en naar huis te gaan of in Hongkong te blijven. Ze kunnen naar China terugkeren zodra de noodsituatie is opgeheven. Wanneer de Chinezen verwachten dat „Ik ben een dief, gepakt door de UVF” (Ulster Volunteer Force) luidt het op schrift op het hemd van deze jongen, die bezig is een straat in Belfast te vegen. Hij werd door de protestantse groepe ring gepakt en veroordeeld tot twee dagen vegen met het vonnis op zijn hemd, wegens inbraak en diefstal. Nog een jongeman onderging hetzelfde von nis, een ander werd geslagen en in een been geschoten. De politie nam na enige tijd de twee vegers in hechtenis. Het Chinese ministerie van Buiten landse Zaken heeft de Japanse ambassa de in Peking laten weten dat de Volks republiek alle aanbiedingen van buiten landse hulp van de hand zal wijzen, meldt het Japanse persbureau Kyodo. De oppositie eist dat dit gebruikt moet worden om Franco’s schijn-parlement te omzeilen en direct algemene verkiezin gen en een grondwetgevende volksverte- gnwoordiging mogelijk te maken. Kor tom: om een democratie te brengen. Want alleen dat zou een ware amnestie betekenen in Spanje, in de zin dat het Franco-verleden vergeten en vergeven zou zijn. mielijk Jehova’s getuigen, maar sinds kort ook enkele katholieken, komen nu vrij. De minister kondigde een herzie ning van de betreffende wétten aan. Uitgesloten van de amnestie blijven monetaire misdrijven, hetgeen de opposi tie zal bevallen, en de „politieke” ontsla gen van werknemers die wegens hun deelname aan stakingen op straat gezet waren, hetgeen de oppositie ‘beslist niet zal bevallen. Aan de andere kant wor den administratieve straffen, zoals boe tes of schorsingen van perspublikaties, ongedaan gemaakt door deze amnestie. Wat de politieke ballingen betreft, op de eerste plaats de communistische lei ders Santiago Carrillo en Dolores Ibar- ruri „La Passionaria”, verklaarde de mi nister van justitie dat hun eventuele vergrijpen uit de tijd van de burgeroor log al lang verjaard zijn, maar dat zij misschien vergrijpen van later datum hebben gepleegd. Hun terugkeer blijft dus onzeker. Op deze foto van links naar rechts pre mier Andreotti, president Leone en mi nister Anselmi, die al jarenlang een top positie bekleedde op het ministerie waarvan zij nu de leiding heeft gekregen aantal slechtoffers bijzonder groot zijn. Ondanks het ontbreken van officiële in formatie wordt in serieuze schattingen van buitenlandse bronnen in Peking ge sproken van waarschijnlijk honderddui zenden slachtoffers en enorme materiële schade. Het bericht ging ook dat min stens vier buitenlanders zijn omgeko men. De bijna zes miljoen bewoners van de Chinese hoofdstad hebben zich gisteren beziggehouden met het vervolmaken en verbeteren van hun noodonderkomens op de trottoirs en alle andere beschikba re ruimten. De buitenlanders in Peking, voor het merendeel diplomaten, hebben eveneens voorzieningen getroffen voor een langdurige noodsituatie. De Algemene Rekenkamer die contro le uitoefent op het Congres, zei dat het bureau voor kernenergie voor het belas ting jaar 1976 een bedrag van 56,6 mil joen dollar (ruim 140 miljoen gulden* had gevraagd, maar dat het Congres slechts 22.2 miljoen dollar (ruim 55 mil joen gulden had toegewezen. Plutonium is niet alleen geschikt voor het vervaardigen van bommen, het is ook zeer giftig en kan kanker veroorza ken als men het inademt of in de maag krijgt of als het In aanraking komt met een open wond, aldus het rapport. „Het Congres moet gunstig beschikken op verzoeken om fondsen ter verbetering van fysieke veiligheidsstelsels en ge noemd bureau moet meer bewakers, alarminstallaties, detectors en communi- catie-apparatuur inschakelen”. schrille tegenstelling met de soberheids- maatregelen waarop de nieuwe socialis tische minister van handel en toerisme, dr. Antonio Barreto in een persinterview de nadruk heeft gelegd. Niettegenstaande zijn oordeel dat van Portugals economie vrijwel niets posi tiefs. overlaat, gaat klaarblijkelijk de zin voor spaarzaamheid en bezuiniging niet zo ver, dat zijn socialistische partijgeno ten afzien van hun vrij hoge salariëring vanwege de behartiging van ’s lands be langen in het parlement. Prof. De Jong wilde desgevraagd niet ingaan op de conclusie van het Weinreb- rapport. Een vier jaar geleden door onze redacteur Frans Keij sper bekend ge maakt interim-rapport viel negatief uit voor Weinreb, die in 1948 wegens hulp aan de Sicherheitspolizei tot zes jaar gevangenisstraf werd veroordeeld. Kort na het vonnis kreeg hij echter gratie. Weinrebs in 1968 uitgegeven memoires onder de titel „Collaboratie en verzet” (drie delen) veroorzaakte toendertijd veel opschudding. In 1970 leidde dat tot - de beslissing van de toenmalige minister van justitie, prof. mr. C. Polak, om het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie op te dragen een „nieuw historisch on derzoek” in te stellen naar WeinTebs activiteiten tijdens de Duitse bezetting. Weinreb zelf heeft altijd van zijn on schuld getuigd. In zijn memoires ging hij daar uitgebreid op .in. Het over twee maanden verschijnende Weinrebrapport is samengesteld door de heren Giltay Veth en Van Leeuwen van oorlogsdocumentatie. De uitgave ge schiedt onder verantwoordelijkheid van de minister van Justitie. SEVESO. ITALIË (UPI) De over heid in het door een gifwolk getroffen gebied ten noorden van Milaan in Italië is gisteren begonnen met het evacueren van honderd kinderen. Vrouwelijke par lementsleden hebben aan de regering in Rome gevraagd toe te staan dat aan staande moeders in het gebied een abor tus ondergaan. De kinderen zijn weggehaald uit 114 gezinnen in het pad van de grote witte wolk die op 10 juli ontsnapte uit de chemische fabriek Icmesa. De driehonderd volwassen gezinsleden zullen in het weekeinde worden geëva cueerd, waardoor het aantal uit het besmette gebied weggebrachte personen tot 632 zal stijgen. Als de overheid het raadzaam zou vinden elk dorp te ontruimen waar huisdieren sterven aan de door de gif wolk veroorzaakte inwendige bloedingen, dan zou een evacuatie van bijna 5000 personen op gang komen. De Zwitserse eigenaar van ICMESA, de maatschappij Givaudan, heeft in Genève bekengemaakt dat een Britse firma een manier heeft gevonden om de aarde te ontsmetten, maar dat zij wacht op toestemming van de Italiaanse rege ring. Deskundigen hebben al suggesties van de hand gewezen om de bovenlaag van LISSABON Wat in de Portugese nieuwsmedia veel stof heeft doen op waaien, is de vaststelling van salarisver hogingen met bijna 90 percent in de maandelijkse beloning van de parle mentsleden. De afgevaardigden in het parlement, de vergadering van de repu bliek, hebben volgens de grondwet recht op een maandelijks salaris met subsidie van ongeveer 2000, terwijl in de vorige, de grondwetgevende vergadering, de be loning per man niet meer dan 1000 bedroeg. Zoals wel verwacht werd, is deze amnestie dus een compromis tussen de liberalen en de conservatieven in het bewind en zal derhalve de Franco-aan- hangers noch de oppositie geheel tevre den stellen. Het onrecht gedurende de lange dictatuur is nog steeds niet erkend of ongedaan gemaakt en dat zal de onderhandelingen tussen regering en op positie om een heet najaar te voorko men, niet vergemakkelijken. Het compromis toont aan, dat de mili taire ministers zich er tegen hebben verzet dat de amnestie zander meer zou erkennen dat er gedurende de lange Franco-dictatuur onrecht was gepleegd met talloze vonnissen (ook diegene die in krijgsraden waren geveld). De minis ter van justitie deed weliswaar een op roep aan alle Spanjaarden om de burge roorlog en zijn gevolgen als vergeten te beschouwen, maar dat vereist ook een omwenteling in de mentaliteit van de machthebbers zelf en die heeft nog niet plaatsgevonden. De oppositie leest uit deze compromis- amnestie af, dat de nieuwe regering ook nog lang niet sterk genoeg staat om de tegenstand van de Franco-getrouwen te gen een volledige democratisering te overwinnen. Dat blijkt bijvoorbeeld ook uit het feit dat, zoals gisteren verklaard werd, het kabinet nog steeds geen be sluit genomen heeft over de inhoud van het referendum dat voor oktober is aan- gekondigd. Ook de 300 dienstweigeraars, voorna- Een en ander gaf aanleiding tot een verhit dabat dat drie uur duurde. Ten slotte moest de 40 leden tellende commu nistische fractie het onderspit delven voor de meerderheid van socialisten, volksdemocraten en christen-democrati sche afgevaardigden, die zich de kans niet hebben laten ontnemen het volle pond te blijven eisen, wat tot grote polemieken in de ultra-linkse pers heeft geleid. Er zijn op dit moment 600 politieke gevangenen in Spanje. De gevangenen die veroordeeld zijn of beschuldigd wa ren van moordaanslagen komen niet in aanmerking voor de amnestieregeling. Dit betreft voornamelijk de ongeveer 300 Basken leden van de ETA en een flink deel van de 50 maoisten van de FRAP. Wat betreft de militairen, dat wil zeggen de tien officieren die verleden maart als leden van de Militaire Demo cratische Unie veroordeeld waren en van wie er nog vijf gevangen zitten, werd besloten hen wed de straf kwijt te schelden maar hen niet terug te laten keren in de strijdmacht. Zij worden gepensioneerd”, zonder het recht nog een uniform te mogen dragen. Dit, aldus de minister, om de „structuur en mo raal” van de Spaanse strijdkrachten te vrijwaren, die klaarblijkelijk dus niet tegen democratische officieren bestand zijn. PARIJS (Reuter) Een Zuidafri- kaanse delegatie is onverwachts naar huis teruggekeerd zonder een Frans con tract ter waarde van 2,5 miljard gulden voor de bouw van de eerste kerncentrale in Zuid-Afrika te tekenen. Dit hebben diplomatieke kringen in Parijs gisteren meegedceld. De delegatie, onder leiding van het hoofd van de Zuidafrikaanse bureau voor kernenergie, dr. Ample Roux, zou vandaag het contract met een Frans consorium tekenen, maar zij is naar Johannesburg teruggevlogen. De terugkeer van dr. Roux en drie andere functionarissen kwam temidden van een reeks persberichten in Parijs dat er op het laatste ogenblik moeilijk heden waren gerezen over het deel van het contract dat handelt over de contro le over de produktie van de centrale. Een woordvoerder van het Franse mi nisterie van Buitenlandse Zaken ontken de dat er problemen waren inzake kwesties van controle. DEN HAAG (ANP). - Omdat de pre cieze inhoud van de door de regering genomen loonmaatregel pas medio juli bekend is geworden en met terugwer kende kracht tot 1 juli ingevoerd moest worden, zijn de administratieve afdelin gen in het bedrijfsleven voor zeer grote moeilijkheden gesteld. Dit staat in een artikel, dat is ver schenen in het blad van het Verbond van Nederlandse Ondernemingen. Daarin geeft de heer O. P. Middelkoop, chef systeem-ontwikkeling bij het centrum voor elektronische administratie van Centraal Beheer in Apeldoorn zijn me ning over de onderhavige kwestie. „Ook bij het nemen van de nu gelden de loonmaatregel heeft de overheid er blijk van gegeven op geen enkele ma nier rekening te willen houden met de administratieve problemen, die een der gelijke maatregel kan oproepen”, zo zegt de heer Middelkoop, die verder opmerkt dat in zijn bedrijf vakantie-afspraken zijn geannuleerd en mensen tot 60 en 70 uur per week hebben gewerkt om de gegevens via het computersysteem te verwerken. Ook in het blad van het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond, „De Werkgever”, wordt op dezelfde kwestie ingegaan. Dit blad schrijft, dat een voor zichtige berekening leert dat de extra kosten voor de bedrijfsverenigingen en ondernemers enkele tientallen miljoenen guldens zullen bedragen. PASADENA, CALIFORNIË (DPA). De instrumenten van de Amerikaanse Mars-sonde Viking-1, die o.a. naar leven op Mars moeten zoeken, hebben kenne- lijk te weinig stof voor het experiment gegrepen. Volgens het vluchtcentrum in Pasade- na, Californië, bleek dat de verzamelde hoeveelheid Marsgrond niet toereikend was. Technici houden het, naast een weigeren van het transportmechanisme, voor mogelijk dat een wijzer niet func tioneert. De deskundigen vertrouwen er echter op dat de fout binnen vier dagen her steld zal kunnen worden. Desnoods moet de proef ongeveer drie weken worden uitgesteld. Intussen vliegt de Viking-2 na een koerscorrectie op Mars aan. De sonde is nog anderhalf miljoen km van de rode planeet verwijderd. Op 7 augustus moet zij in een omloopbaan om Mars komen en begin september moet zij landen. (Van onze recateur in Johannesburg) JOHANNESBURG In Transkei, het zogenaamde thuisland dat op 26 oktober onafhankelijk wordt, zijn negen opposi tieleiders zonder opgaaf van reden gear resteerd. Onder hen bevindt zich Hector Ncokazi, die eerste minister Kaiser Ma- tanzima beschouwt als een van zijn gevaarlijkste tegenstanders. De oppositieleiders werden gearres teerd op grond van de zogenaamde pro clamatie 400, die aan de politie het recht geeft om personen zonder meer te arres teren en ze voor onbepaalde tijd vast te houden. Van de negen gearresteerden behoorden zes tot het bestuur van de democratische partij van Transkei. Intussen is nog steeds niet bekend waarom de Zuidafrikaanse veiligheidspo litie donderdag is overgegaan tot de arrestatie van zes mensen: de journalis ten Patrick Weech van Rand Daily Mail, Harry Mashabele van The Star, David Rabkin en diens jzwangere vrouw Susan, en Anthony Holiday van Cape Times en een docent van de universiteit van Kaapstad. Generaal-majoor Mike Gel- denhuys, hoofd van de veiligheidspolitie, en minister van justitie Kroger, weiger den bijzonderheden te geven over de arrestatie. Het is voor het eerst dat de Zuidafri kaanse regering gebruik maakt van de veiligheidswet die drie maanden gleden in werking is getreden. dok in Rhodesië gaat de regering thans harder optreden tegen journalis ten, die „de veiligheid van het land in gevaar brengen”. Tot nog toe was het voor buitenlandse journalisten mogelijk om zonder bijzondere formaliteiten het land binnen te komen. Vanaf donderdag moeten journalisten ofwel een tijdelijke werkvergunning aanvragen, ofwel een permanente verblijfsvergunning. Hierdoor heeft het ministerie van in formatie de mogelijkheid het binnenko men van buitenlandse journalisten naar eigen opvattingen te regelen. PEKING (AFP, Reuter). De bewo ners van Peking, Chinees en buitenlan der, hebben zich in de straten van de hoofdstad geïnstalleerd voor een periode van lange duur. Na de aardbeving van afgelopen woensdag, die de provincie Hopei en de stad Tangsjan het zwaarst heeft getroffen, verwachten de Chinese autoriteiten op korte termijn een nieuwe krachtige aardschok, maar een exact tijdstip kunnen ze niet bepalen. De gevolgen van de jongste aardbe ving lijken met de dag eerdere schattin gen van verliescijfers te overtreffen. Ge zien de aard van het gebied waar het epicentrum van de beving lag, een in dustrie- en mijnbouwgebied, en de dichtheid van de bevolking, moet het In de ambassades waarin ze zich heb- de situatie weer normaal zal zijn is niet ben geconcentreerd kregen ze gisteren duidelijk en de schattingen variëren van het consigne voorraden aan levensmid delen en drinkwater aan te leggen. Veel diplomaten hebben zich in militaire ten ten geïnstalleerd, die door de Chinezen bij de ambassadegebouwen zijn neerge zet. De Chinese autoriteiten lijken zich voor te bereiden op een noodsituatie van lange duur. „Zulk materiaal in handen van kwaadwillende personen of groepen zou kunnen worden gebruikt voor een ex plosie of als radiio-actief vergif, zodanig is het een mogelijk doel terroristische groepen of misdadigers in dit land of van agenten van andere landen” de aarde af te branden met vlammen werpers die gevoed worden met napalm of de hele streek te begraven onder een vloer van bton. Givaudan heeft beloofd de schade die de boeren lijden te vergoeden gedurende zoveel jaar als nodig zou kunnen zijn om hun grond te ontsemetten. De artsen die de inwoners van Seveso onderzoeken om de weerslag van de dioxine op het menselijke organisme vast te stellen, hebben gezegd dat zij bij 250 personen verschijnselen hebben ge constateerd die door de wolk zouden kunnen zijn veroorzaakt. De gifinformatiecentrale in Milaan heeft op het hoofd van de toxicologische afdeling van de universiteit in München, prof. Niklaus Weger, een beroep gedaan de opgetreden vergiftigingsverschijnselen met in München ontwikkelde medica menten te behandelen. Naar een woord voerder van de Westduitse kliniek gis teren meedeelde zullen, vermoedelijk vandaag, specialisten met de bedoelde medicamenten naar Milaan vliegen. Men rekent erop dat ongeveer 600 per sonen, van wie 30 zwaar zieken, behan deld moeten worden. In Londen heeft het persbureau Press Association gisteren een brief ontvangen van een groep, die zegt verantwoordelijk te zijn voor de moord op Ewart-Biggs. Volgens de groep, die zich „Revolutio naire Activisten” noemt, was Ewart- Biggs van Londen naar Dublin gestuurd „coördinatie van contrarevolutio naire activiteit”.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1976 | | pagina 3