Haarlem nam
afscheid van
SPORTIEF
Jan Fransz
Sri Lanka wil Indische
Nieuw offensief
18
Koningin eerder
terug naar
Nederland
r twee
dagen laag:
Evacuatie van dorpen
op Guadeloupe
Oceaan als „vredeszone”
k
^Ever9reen
in Libanon
Het woord is aan
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR IJMUIDEN
STAATSSECRETARIS: FINANCIËLE KANTEN NIET ONDERSCHATTEN
De prins
en
Lockheed
Politiemannen
J
VULKAAN STAAT OP SPRINGEN
Aantal pagina’s vandaag:
AGENDA pagina 5
OPENINGSDANSAVOND VOOR GEHUWDEN
jubdi
IWftL
'sw/ifp;
protesteren tegen
Zuid-Afrika
Buspassagier
Geen verandering
GRIFFIOEN
r-
iinffmnmmfmmfmmnnmmfn
r t 3
Luidsperekrs14
DANSEN IS
PLEZIER
VOOR 2
MAANDAG 16 AUGUSTUS 1976
66e jaargang
DINSDAG EN WOENSDAG
BIJ ALBERT HEUN
WOENSDAG 18 AUG. 20.00 UUR.
MERKACCU’S V.A99.-
ALLE FIAT PLAATWERK-20%
ALLE UITLATEN-30%
FIAT-ONDERDELEN tot-60%
AUTO-EUROPA-ITALIE
2
7
9
9
16
11, 12, 13, 15, 17
1
PARIJS (DPA, Reuter) De toe
stand op het tot Frankrijk beho
rende Antillen-eiland Guadeloupe,
waar de 1.467 meter hoge vulkaan
La Soufrière al enkele weken as en
zwaveldamp uitspuwt, is gisteren
aanmerkelijk gevaarlijker gewor
den. Elk ogenblik kan een uit
barsting komen.
Strandverwachting
JOHN DE BOER
danskampioen v. Ned. 1975
prijswinnaars Europese danskamp.
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden;
Postgiro 273107, Postbus 18, IJmuiden
Tel. redactie: 15389, na kantoortijd 10709
Tel. adm. en adv. Tel. 15437 en 16450
Klachten bezorging: 18.30-19 uur en op
zaterdagen van 17.30-18 uur: Tel. 10519
voor Santpoort: 32 43 41.
o
ff
ff** w Haarlem, tel. 31 26 97
Inschr. dagelijks van 12v21.30 u. beh. op za. en zo.
Klups voor: scholieren - van 20-30 jr.
Gehuwden 20-35 jr. - Gehuwden boven 35 jr.
IJmuider Courant
p. mnd., f 37,40 p. kwartaal (p.post f 49,—), p. jaar f 146,90 (p.post f 189,—). Losse nummers 65 et.-
Hoofdredactie: Jos L. Lodewijks, E. Koning Uitgave Damiate Pers B.V. Directie: Mr. H. C. van der Mije, H. P. Stuurman Abonnement bij vooruitbetaling-f 13.
I
Wet bevolkingsonderzoek
in voorbereiding
X-
(ADVERTENTIE).
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIES)
(ADVERTENTIE)
JUWELEN
Spekstraat 10 - Haarlem tel. 023-320274.
Inkoop
Verkoop
INSCHRIJVING NIEUWE
DANSLESSEN
Jensweg hoek Parklaan (023-320232)
(ADVERTENTIE)
Ambrose Bierce:
Een verdovend middel opent een
deur van de gevangenis der per
soonlijkheid, toegang gevend tot
de binnenplaats.
Hij stelde, dat de organisatorische en
financiële aspekten van massa-onderzoek
niet moeten worden onderschat. In aan
sluiting hierop deelde hij mee, dat er
een wet op bevolkingsonderzoek in voor
bereiding is waardoor onder meer eisen
kunnen worden gesteld aan de organisa
tie van bevolkingsonderzoeken.
Weerrapporten
Binnen- en buitenland 2,
Plaatselijk nieuws 4, 5,
Kunst
Radio en tv
Strips
Beurs
Sport
Een van de mede-ondertekenaars is de
Rotterdamse hoofdinspecteur B. Kalma,
chef van de zeden- en kinderpolitie. De
heer Kalma liep vorige week van burge
meester Van der Louw van Rotterdam
een berisping op inzake de Bloemenho-
ve-af faire. Hij had namelijk openlijk
adhesie betuigd met de bezetters van de
Bloemenhove abortuskliniek en daarbij
ook zijn functies vermeld. Van der
Louw had toen laten weten dat er bij
een eventuele volgende keer disciplinaire
maatregelen tegen de politieman zouden
worden genomen.
BEIROET (AP). Door christelijke
eenheden is vandaag een aanval ingezet
op stellingen van Palestijnse verzets
strijders in de bergen ten oosten van
Beiroet. Dit is een /traditioneel christe
lijk” gebied dat door de Palestijnen in
de loop van de burgeroorlog was vero
verd. De christenen vallen aan met be
hulp van tanks en pantserwagens en de
Palestijnen beantwoorden het vuur met
raketten en luchtdoelgeschut.
NIJMEGEN (ANP). „De bevolking verwacht vaak te veel van be
volkingsonderzoek. Men vergelijkt het met de 10.000 kilometerbeurten
van de auto, waarbij een slecht werkend onderdeel kan worden vervan
gen”. Aldus staatssecretaris Hendriks (Volksgezondheid) vandaag in Nij
megen waar hij het officiële startsein gaf voor het bevolkingsonderzoek
op baarmoederhalskanker in de regio Nijmegen.
DEN HAAG. Dertien Nederlandse
politiemannen hebben aan de Zuidafri-
kaanse ambassade in Den Haag een
telegram gestuurd, waarin wordt gepro
testeerd tegen het optreden van de Zuid-
afrikaanse politie tijdens de rassenrellen.
De gebruikte methoden worden ..weer
zinwekkend” genoemd-
3
6
Twee Amsterdamse politie
agenten hebben bij het Haarlem-
mermeerstation in de hoofdstad
een buspassagier overmeesterd,
die met zijn bouvier de chauf
feur van een bus en de overige
passagiers had bedreigd.
De passagier, een 39-jarige
koopman, was in Amstelveen in
een bus van Centraal Nederland
gestapt. Hij wilde, dat de chauf
feur hem voor de deur van zijn
woning aan het Stadionplein zou
afzetten. De chauffeur weigerde
dat. De koopman bedreigde daar
op met zijn bouvier de passa
giers, die veiligheidshalve de bus
dicht bij de eindhalte verlieten.
Met slechts de koopman als pas
sagier reed de bus door. In de
buurt van het station gaf hij de
chauffeur een klap in zijn nek
en stapte uit, maar buiten de bus
raakte hij weer in gevecht met
de chauffeur. Dit werd gezien
door twee agenten.
DEN HAAG. Koningin Juliana zal
naar alle waarschijnlijkheid nog van
daag vervroegd van haar vakantie in het
Italiaanse Porto Ercole in ons land te
rugkeren in verband met het rapport-
Donner.
Dit rapport beschrijft de eventuele
betrokkenheid van prins Bernhard inza
ke de Lockheed-affaire. Morgen zal de
koningin een gesprek hebben met pre
mier Den Uyl. Ook de prins zou naar
Nederland terugkeren.
Gisteren werden uit vier plaatsen aan
de voet van de vulkaan opnieuw onge
veer 30.00Q mensen geëvacueerd. Eind
vorige week waren al 40.000 mensen
naar veiliger oorden gegaan. De prefect
van het eiland heeft nu op aanraden
van geleerden totale evacuatie van de
bedreigde dorpen bevolen. De mensen
zijn met alle aanwezige verkeersmidde
len in veiligheid gebracht.
Guadeloupe, het grootste eiland van
de Kleine Antillen, heeft ongeveer
250.000 inwoners en bestaat uit het vul-
De staatssecretaris constateerde, dat
bevolkingsonderzoek waarbij het gaat
om een vroegtijdig opsporen van ziekten
en afwijkingen, aanvankelijk vooral ge
steund door artsen en later door enthou
siaste niet-artsen en pressiegroepen, een
grote vlucht heeft genomen. De paradox
doet zich voor, aldus de heer Hendriks,
dat de artsenwereld zich nu van de
grote vlucht wat distantieert, terwijl de
bevolking er juist in toenemende mate
om vraagt.
De Wereldgezondheidsorganisatie heeft
tien voorwaarden geformuleerd waaraan
moet worden voldaan, voordat een be
volkingsonderzoek kan worden inge-
Hoge druk blijft standvastig.
Zwakke noordoostenwind; ook
morgen veel zon. Temperatuur:
22 tot 24 graden, zeewater: 20
graden. Vooruitzichten: zomers,
met na morgen klein buienkans
je.
COLOMBO (Reuter). Premier mevrouw Sirimavo Bandaranaike van Sri Lanka
heeft vandaag geëist dat de nieuwe Amerikaanse basis op het eiland Diego Garcia
in de Indische Oceaan wordt ontmanteld.
Mevrouw Bandaranaike, die in Colombo de vijfde topconferentie van nietgebonden
landen opende, wil ook dat de Amerikaanse en Russische oorlogsschepen uit de Indi
sche Oceaan verdwijnen.
Zij stelde de conferentie voor dat de Indische Oceaan tot vredeszone wordt ver
klaard, vrij van strijdkrachten van de grote landen. Ze herinnerde eraan dat de
VN zes jaar geleden haar denkbeeld van een vredeszone in de Indische Oceaan
stèunde.
De leiders die aan de conferentie deelnemen, vertegenwoordigen meer dan de helft
van de wereldbevolking. Zij zitten in drie rijen. Oudere deelnemers, zoals president
Tito, mevrouw Gandhi en president Sadat, zitten op de voorste rij.
Mevrouw Bandaranaike had een speciaal woord voor Abdel Fattah, de vertegen
woordiger van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie (PLO), evenals voor Angola en
Mozambique wegens „hun overwinning op het Portugese kolonialisme”.
Mevrouw Bandaranaike zei dat enkele leden er hun bezorgdheid over hebben
uitgesproken dat de beweging haar nietgebonden karakter dreigt te verliezen, maar,
zei ze, „we zijn geen exclusieve club”.
De commissie-Donner, zo genoemd
naar haar voorzitter, is met haar rapport
over de eventuele betrokkenheid van
prins Bernhard bij de Lockheed-omko-
pingsaffaire gereedgekomen en heeft het
rapport aan premier Den Uyl ter hand
gesteld.
Zoals bekend heeft het driemanschap
Donner-Holtrop-Peschar in februari, aan
het begin van zijn speurwerk, een uit
voerig onderhoud gehad met de prins
zelf, als gevolg van het feit dat prins
Bernhard er prijs op stelde zo uitvoerig
mogelijk mee te werken aan opheldering
van de vragen, die rondom de sluike
betalingen van Lockheed waren gerezen.
Er zijn verschillende belangrijke bui
tenlandse bronnen geweest die een be
schuldigende vinger in de richting van
de prins hebben uitgestoken. De daarbij
genoemde bedragen waren niet gering.
De namen van mannen die tot de ken
nissen- en vriendenkring van de prins
behoorden wezen erop dat prins Bern
hard behoorde tot een internationaal
commercieel niveau waar zaken werden
gedaan in zeer grote proporties, een
niveau ook waar grote landsbelangen
hun binding hadden. Niet voor niets
heeft prins Bernhard de faam verwor
ven van „Nederlands ambassadeur num
mer 1”. Dat de prins in die brandpunten
van internationale commerciële bedrij
vigheid uit hoofde van zijn positie als
echtgenoot der koningin en hoge functio
naris van de Nederlandse krijgsmacht
angstvallig op zijn reputatie moest pas
sen en een kwetsbare figuur was, be
hoeft geen nader betoog. Dat is ook
gebleken, want wat er ook waar of niet
waar is van alles wat is verteld en
gesuggereerd, sommigen hebben in ieder
geval zonder veel aarzeling verdenkin
gen en beschuldigingen tegen hem geuit.
Dat de Nederlandse regering niet kon
volstaan met de eenvoudige ontkenning
van de prins, maar diens ontkenning
wilde gestaafd zien om geen enkele
twijfel te laten voortbestaan, was duide
lijk.
Het is de grote vraag of die commissie
erin geslaagd is, alle twijfels weg te
nemen. In Den Haag is men er niet
zeker van dat het kabinet het volledige
rapport zal willen publiceren. Het is ook
best mogelijk dat uitkomsten van het
onderzoek aanleiding zijn tot nadere on
derzoeken in andere richtingen op Ne
derlands niveau. Er kunnen goede argu
menten zijn om bepaalde delen van het
rapport voorlopig nog niet te publiceren.
Maar dat moeten dan wel heel goede
argumenten zijn. Want iedere verdere
geheimzinnigheid schept onherroepelijk
nieuwe verdenkingen. De goede naam
van ons koningshuis staat op het spel.
Deze hoofdoverweging zal moeten leiden
tot een optimale openbaarheid van de
gebleken feiten, ook zelfs wanneer daar
bij laakbare handelingen van anderen
aan het daglicht zouden komen.
dans- en balletcentrum
Inschr. UITSLUITEND van woens
dag t/m zaterdag 19.00 -
21.00 uur. Velserduinpl. 3,
IJMUIDEN, tel. 02250 15064
voerd. Die houden onder meer in, dat de
ziekte op grote schaal moet voorkomen
en behandelbaar moet zijn, dat de eerste
verschijnselen herkenbaar zijn, dat er
bij ontdekking voldoende mogelijkheden
zijn voor diagnose en behandeling en dat
behandeling een gunstige invloed op het
ziekteverloop moet hebben.
Maar heel weinig ziekten voldoen vol
gens staatssecretaris Hendriks aan alle
voorwaarden. Kritische onderzoekers re
kenen er eigenlijk alleen tuberculose,
fenylketonurie (een aangeboren stofwis
selingsziekte die tot zwakzinnigheid kan
leiden) en gehoor- en gezichtsstoornissen
bij kinderen toe.
Nijmegen is een van drie proefregio’s
die staatssecretaris Hendriks heeft
aangewezen voor het bevolkingsonder
zoek op baarmoederhalskanker en waar
ervaring moet worden opgedaan met de
organisatie ervan. In de twee andere
proefregio’s, Utrecht en Rotterdam, is
het onderzoek al eerder gestart. Het gaat
in de drie proefregio’s om ongeveer een
vijfde deel van de bevolking van Neder
land.
Vorig jaar heeft de staatssecretaris op
aandrang van de Tweede Kamer beslo
ten, ook elders bevolkingsonderzoeken
op baarmoederhalskanker via een subsi
die mogelijk te maken indien ze aan
bepaalde voorwaarden voldoen. Inmid
dels waren er al tientallen plaatselijke
en regionale initiatieven bij het minis
terie ingediend. Aan de provincale bestu
ren heeft de staatssecretaris nu ge
vraagd, het onderzoek binnen de provin
cie te organiseren.
kaaneiland Basse-Terre en het vlakke
eiland Grand-Terre. Beide eilanden zijn
door een 60 tot 200 meter brede geul
van elkaar gescheiden.
De vulkaan is al actief sinds 8 juli,
toen een uitbarsting een van de flanken
scheurde. Het gebied dat nu geëvacueerd
moet worden herbergt ongeveer een
vijfde van de bevolking. Ooggetuigen
zagen grote verkeersopstoppingen en een
paniekstemming toen bussen en vracht
wagens vol mensen met bezittingen uit
de hoofdstad Pont-a-Pitre wegstroom
den. De hoofdstad ligt net onder de
vulkaan.
Geleerden voorspellen dat de uitbar
sting een kracht kan hebben die het
zeventienvoudige bedraagt van de
atoombom die Hirosjima verwoestte.
Volgens de Franse vulcanoloog Pierre
Brousse is de eruptie binnen 12 uur te
verwachten, gerekend vanaf gistermid
dag plaatselijke tijd.
Hij voorspelde dat het vreeswekkende
natuurgebeuren zal beginnen met de uit
stoot van een wolk brandend gas, een
„nuée ardente”, die de kracht in zich
samenpakt van 350.000 ton tnt. Ter ver
gelijking: de Hirosjima-atoombom had
een kracht van 20.000 ton tnt.
Brousse vertelde dat men in Parijs al
druk bezig is met het klaarmaken van
hulpzendingen voor de bevolking van
Guadeloupe. Gisteren arriveerden vanuit
de Franse hoofdstad 164 brandweerman
nen en een tweede groep pompiers werd
vandaag verwacht.
(Van onze sportredactie)
HAARLEM. Haarlem heeft gister
middag afscheid genomen van Jan
Fransz. Voor de wedstrijd tegen de
Surinaamse kampioen Robin Hood,
een duel dat Haarlem voor 10.000 toe
schouwers (waaronder meer dan 5000
Surinamers) met 1-3 verloor, kreeg
Fransz van voorzitter Henk Hut (foto)
ondermeer bloemen. Fransz speelde
zelf nog een kwartiertje mee en nam
toen definitief afscheid van Haarlems
eerste elftal. Aanvankelijk wilde de
Ausputzer nog wel een jaartje door
gaan, maar trainer Hughes heeft hem
daarvan weerhouden en hem een trai
ners- en scouting-functie aangeboden.
Hughes: „Wat is er nou mooier om te
stoppen met een kampioenschap? Ik
heb Jan daar uiteindelijk toch van
kunnen overtuigen”.
Tetramin Nicols werd dit weekeinde
opnieuw honkbalkampioen van Neder
land. „De beloning voor het mooiste
honkbal”, aldus coach Simon Heems
kerk. De vroege titel, Nicols in de
schoot geworpen omdat Spafta ver
loor, kwam de club gisteren niet zo
goed uit. Nicols had liever, met het
oog op de financiën, volgende week
tegen Sparta kampioen willen worden.
Heemskerk: „Dat scheelt gauw een
naar duizend mensen meer op de tri
bunes. De penningmeester zal daarom
wel niet zo blij zijn dat we nu al
kampioen zijn geworden.”
i onze voetbalserie voor het begin
van het nieuwe seizoen, twee inter
views. De Belgische bondscoach Thys'
heeft wat meer inzicht in de proble
men hoe hij Nederland straks moet
bestrijden en de IJslandse voetballer
Sigurvinsson vindt het maar belache
lijk dat Nederland zich op 8 septem
ber een Nederlands elftal zonder
Cruijff denkt te kunnen permitteren
in Reykjavik. „Nederland denkt zeker
dat het de wedstrijd al gewonnen
heeft”, aldus het schampere commen
taar van de IJslandse prof die bij
Standard Luik speelt.
Han Berger mag tot 1 oktober de A-
selectie van FC Utrecht blijven trai
nen. Het sectiebestuur betaald voetbal
heeft besloten dispensatie të verlenen,
nu FC Urecht nog geen nieuwe trai
ner heeft kunnen vinden. Scheidsrech
ter Frans Derks heeft bedankt voor
zijn lidmaatschap van de belangenver
eniging scheidsrechters betaald voetbal
(BSBV), omdat hij buiten de belan
genvereniging om een persconferentie
had georganiseerd om de uitzending
van Leo van der Kroft naar Montreal
door een snonsor bekend te maken.
Het intiaiief was bij de BSBV in het
verkeerde keelgat geschoten en had
Derks om opheldering gevraagd. Toen
de Bredase arbiter niet reageerde was
de maat voor de BSBV vol en moest
Derks uittreden.
Spelers uit het betaalde voetbal die de
scheidsrechter aan het shirt plukken
of trekken, zullen van het veld wor
den gezónden. Die opdracht hebben de
scheidsrechters zaterdag gekregen tij
dens een bijeenkomst in het KNVB-
sportcentrum in Zeist ter voorberei
ding op het nieuwe voetbalseizoen.
Weersverwachting van het KNMI,
geldig tot morgenavond:
Droog eri zonnig. Matige, in de
middag tijdelijk vrij krachtige
noordoostelijke wind. Minimum
temperaturen omstreeks 13 gra
den. Maxima ongeveer 25 graden,
aan de kust enkele graden lager.
S Kennemer DANSCENTRUM 8
8 Zijlstraat 24 Haarlem Q
X aanm..7-9 uur. o
«QOSOSQQQOOCOOCOOQOeCOO&SOCC»
Of re v
