en dan
Nieuw onderzoek inzake gifwolk Tiel
dit noq
Bedrijven lichten
niet alarmerend
slecht in
werkers
voor stabiliteit in Europa
het weer
„Handhaving NA VO is nodig
,Beroepswerklozen”
GERUCHTEN OVER EERDERE VERGIFTIGING
RAVAGE
buitenlands qdd
A
99
I
FNV-nota „Open Boek:
Van der Stoel wijst moties ontwapeningsnota af:
Vragen over dodelijke
treinongelukken
In Nederland geen
Duitse rechercheurs
Volgens vakbondskrant:
BINNEN- EN BUITENLAND
AUGUSTUS
19 7 6
2
Dicht
I
Brieven Van Agt
Groente
VVDM-ers
Verbrand in auto
Vier miljard
Diefstal uit museum
Regen
Europese kernmacht
Een Europese kernmacht ziet minister
Van der Stoel niet op korte termijn. Het
zal een onderdeel kunnen zijn van een
Europees defensiebeleid, maar daarvoor
isfer eerst een gemeenschappelijk buiten
lands beleid noodzakelijk en hiervoor
moet nog „een lange, lange weg” worden
afgelegd, meende hij.
Directeur
Grotere leningen
Personeelsinkrimping
Baby
J
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Er komt een nieuw aanvullend onderzoek in Tiel
naar de gevolgen van de vergiftiging van omwonenden van de
chemische fabriek Verdugt. De laatste tijd zijn er geregeld geruchten
geweest dat er al eerder dan eind juli een vergiftiging heeft plaats
gehad. Staatssecretaris Hendriks van Volksgezondheid deelde giste
ren in de Tweede Kamer in antwoord op vragen van de heren Coppes
(PPR) en Beekmans (D’66) mee dat hij contact heeft opgenomen met
het gemeentebestuur van Tiel voor een verder onderzoek daarnaar.
ets .ss 8*»
1c es
F
9 9
Vooruitzichten voor zondag:
Overwegend droog en zonnig.
WEERRAPPORTEN
d
c«
■W
TL
■SF""-
- ..TJL .iMJI 7
gen stukken metaal. De schade aan het
Enkacomplex blijkt bovendien groter dan
aanvankelijk werd aangenomen. Niet
alleen braken talloze ruiten, maar ook
enkele muren raakten ontzet en het dak is
16
15
14
15
15
16
Ui
14
16
15
11
16
16
14
14
17
15
23
8
10
13
14
16
15
13
16
19
17
18
13
17
16
14
13
11
10
17
19
24
22
19
0
0
0
1
o
0.1
o
1
0.2
0.1
0
0
0
o
o
16
0.1
o
o
o
0.5
0
0
0
2
0
0
1
0
0
0.1
0
o
0.2
0
0
0
0
0
0
12
Verder wordt opgemerkt dat er een
systematische aanpak moet komen om
aan het daglicht te brengen welke oorza
ken verscholen gaan achter zaken als
ziekteverzuim en personeelsverloop. Met
name in een aantal middelgrote en grote
bedrijven zou geëxperimenteerd kunnen
worden met de systematisering van het
sociale beleid en de verslaggeving daar
van, aldus de FNV-nota.
AMSTERDAM (ANP). De advies-
koersen (aan- en verkoopprijzen) voor
buitenlands geld luiden:
De handhaving van de NAVO is echter
een noodzaak voor de stabiliteit in Euro
pa. Uittreden van Nederland uit de NAVO
zou een grote bijdrage leveren tot de ont
wrichting van het Atlantisch bondgenoot
schap. Daarnaast zou Nederland ook een
plaats missen in het internationale over-
leg over veiligheid en vrede en de NAVO
werkt ook aan de ontspanning.
Aan minister Westerterp van Verkeer
en Waterstaat heeft hij gisteren verzocht
daarbij een globale aanduiding te geven
van de omstandigheden, waaronder deze
dodelijke ongevallen zich hebben voorge
daan.
Dit heeft de minister van Justitie mee
gedeeld aan CPN-kamerlid Wolff in ant
woord op diens vragen over persberichten
die op een dergelijk optreden duidden.
Maatregelen om aan een dergelijk optre
den een einde te maken, zoals door Wolff
gevraagd, zijn dan ook niet nodig.
DEN HAAG (ANP). Volgens minister
Van Agt hebben nooit Westduitse narcoti-
carechercheurs in Nederland geopereerd.
Afwijzend stond Van der Stoel ook tege
nover de suggestie van de PPR om een
verklaring af te leggen dat niet als eerste
De mogelijkheid, gesuggereerd door
PPR-Kamerlid Waltmans om dan in ieder
geval te streven naar een verklaring dat
kernwapens niet als aanvalswapens zul
len worden gebruikt is een overbodigheid
omdat „geen mens in de NAVO met de
gedachte van aanvallen speelt”, aldus de
minister. De PPR trok daarop de motie in.
gebruik gemaakt zal worden van kernwa
pens. Daarmee wordt de ongeloofwaar-
heid van de afschrikkingsstrategie aange
tast. De tegenpartij zou dan kunnen uit
gaan dat bij een aanval de risicofactor
lager wordt.
Van der Stoel gaf de verzekering dat de
Nederlandse regering geen enkele aanzet
zal aanmoedigen om te komen tot een
Europese kernmacht: „Integendeel, wij
zullen dat blokkeren”. Als een van de
beste garanties zag hij de aanwezigheid
van de Verenigde Staten in West-Europa.
De wens van de PPR om Europa kern-
wapenvrij te maken leek de minister
UTRECHT (ANP). „Beroepswer
klozen” bestaan, maar het zijn er nou
ook weer niet zoveel dat er alarm
geslagen moet worden. Meer man
kracht bij de Gewestelijke Arbeidsbu
reaus is niet in de eerste plaats nodig
voor een scherpere controle op mis
bruik, maar voor een intensievere
bemiddeling, vooral naar de werkge
vers toe, want die worden steeds kies
keuriger.
Volgens de FNV-enquête hebben de
GAB’s echter weinig behoefte aan ver
scherping van de controle. Slechts een
arbeidsbureau zou meer controle wel
nuttig vinden.
onmogelijk. Men kan wel komen tot een
kernwapenvrije zone, maar als aan beide
zijden daarvan de kernwapens blijven
opgesteld, is er nog niets bereikt.
De bewindsman zag ook geen aanlei
ding de exportvergunning voor korvetten
aan Indonesië in te trekken, omdat deze
zouden kunnen worden ingezet bij Oost-
Timor. „Deze schepen zullen niet vóór
1977 worden geleverd”, aldus de minister.
Over de moties zal op een nader te bepa
len tijdstip worden gestemd.
Op 31 augustus zal de Tweede Kamer
een debat wijden aan de twee brieven die
minister Van Agt van Justitie heeft
geschreven over de gebeurtenissen rond
de Bloemenhove-kliniek.
De ministerraad van de EEG heeft
besloten tot opschorting van de invoer
rechten om sommige soorten groente die
van buiten de gemeenschap worden inge
voerd. Het gaat om erwten, witte en rode
kool, worteltjes, bloemkool en bleekselde
rij. De maatregel, die tot eind september
zal duren, is bedoeld om de groentevoor
ziening van de gemeenschap te verbe
teren.
Het Hoog Militair Gerechtshof in Den
Haag heeft gisteren de vonnissen van de
Krijgsraad in Arnhem voor drie WDM-
ers bevestigd. Wegens hun weigering het
terrein van een kazerne in Ermelo te ver
laten hadden de drie VVDM-leden, die
daar leden aan het werven waren voor
hun bond, ieder twee weken Nieuwersluis
gekregen. De auditeur-militair had hoger
beroep aangetekend.
De bestuurder van een personenauto is
gisterochtend in Rotterdam in zijn eigen
auto door brand om het leven gekomen.
De auto van het slachtoffer was van ach
teren aangereden door een andere perso
nenauto en in brand gevlogen.
De Nederlandse munteirculatie bestond
op 1 januari van dit jaar uit ruim vier
miljard munten met een waarde van
samen bijna 800 miljoen gulden. In 1975
zijn er in totaal 264 miljoen munten bijge
komen en wel 7 miljoen rijksdaalders, 31
miljoen guldens, 48 miljoen kwartjes,
103,5 miljoen dubbeltjes, 43 miljoen stui
vers en 32 miljoen centen.
Uit een oudheidkundig museum in de
Italiaanse stad Perugia zijn drie bronzen
plastieken van onschatbare waarde ont
vreemd. Het gaat om een Etruskisch zee
paard, een Romein die offergaven brengt
(derde eeuw v. C.) en een krijger uit de
vroege middeleeuwen. De beelden zijn elk
ongeveer vijftien centimeter hoog.
Meer dan tienduizend Sikhs uit het
noorden van de Britse hoofdstad Donden
4ijn bijeengekomen voor een week lange
bidplechtigheid die regen moet brengen.
De gebeden worden geleid door een goe
roe die speciaal uit India is overgekomen.
De Sikhs zijn ervan overtuigd dat er bin
nen vier dagen na het begin van de plech
tigheid regen zal vallen.
n
n
n
n
nnw
lino
nno
n
h
n
nnw
windst.
nnw
wnw
no
nno
nno
windst
ono
zzo
n
nnw
windst.
n
no
windst
windst
windst
nnw
nno
nno
o
windst.
n
windst.
o
windst.
nno
n
zw
zo
te c
a e
-Ó-d doJ
Amerikaanse dollar 2,59-2,69
Engelse pond 4,57-4,87
Belgische fr. (100) 6,47-6,77
Duitse mark (100) 103,25-106,25
Ital. lire (10.000) 29,75-33,75
Portugese esc. (100) 6,75-8,75
Canadese dollar 2,62-2,72
Franse fr. (100) 52,25-55,25
Zwitserse fr. (100) 106,00-109,00
Zweedse kroon (100) 58,25-61,25
Noorse kroon (100) 46,50-49,50
Deense kroon (100) 42,00-45,00
Oostenr. sch. (100) 14,70-15,00
Spaanse pes. (100) 3,73-4,03
Griekse drachme (100) 6,75-7,90
Finse mark (100) 66,50-70,50
Joegosl. dinar (100) 12,50-14,75
DEN HAAG (ANP). Het Tweede-
Kamerlid Waltmans (PPR) wenst een
overzicht van het aantal personen dat de
laatste vijf jaar als passagier van de
Nederlandse Spoorwegen om het leven is
gekomen, anders dan bij grote trein
rampen.
Evenmin, aldus de minister, is het
Nederlandse lidmaatschap van de NAVO
niet te rijmen met totale weerloosheid.
Daarnaast zou internationaal de indruk
worden gewekt dat de Nederlandse rege
ring een oordeel over het wel of niet lid
blijven van de NAVO heeft opgeschort.
Een visie die door zijn partij in de Kamer
werd bestreden.
Evenmin zag de bewindsman heil in de
motie de kernwapens van Nederlandse
bodem te verwijderen. „Het lijkt op een
terugtrekken achter de Hollandse Waterli
nie in het nucleaire tijdperk”.
De heer A. van Ommen, thans gezag
voerder bij de KLM, is benoemd tot alge
meen directeur van het Ahoycomplex in
Rotterdam. Het betreft hier een nieuwe
functie die de twee gedeelten, sportpaleis
en tentoonstellingen, moet overkoepelen.
zw.bew.
zw.bew.
zw.bew.
zw.bew.
zw.bew.
h.bew.
zw.bew.
zw.bew.
zw.bew.
zw.bew.
zw.bew.
onbew
l.bew.
geh.bew.
mist
zw.bew.
zw.bew.
l.bew.
onbew
zw bew.
regenb.
onbew.
zw.bew.
zw.bew.
zw.bew.
zw.bew.
l.bew.
l.bew.
onbew.
onbew
regen
h.bew.
onbew.
zw.bew.
onbew.
zw.bew.
zw.bew.
zw.bew
onbew.
h.bew
regen
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. -Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
Istanboel
Las Palmas
Tel-Aviv
Tunis
Het is Waltmans opgevallen dat het
onlangs verschenen jaarverslag over 1975
van NS evenmin als voorgaande jaarver
slagen gegevens bevat over ongevallen
met dodelijke afloop van passagiers,
anders dan die bij grote treinrampen en
van personeelsleden.
zo meent de VVIB te hebben geconsta
teerd.
De toezegging die staatssecretaris Hen
driks deed, dat hij een aanvullend onder
zoek zal laten instellen, was de bewoners
niet genoeg. Zij lieten de VVIB een tele
gram versturen waarin van de staatsse
cretaris een voortgaand onderzoek wordt
geëist.
De vereniging gaat inmiddels door met
het onderzoek en breidt het ook uit tot
bewoners die verder van de fabriek en
van de plaats waar het natrium-arseniet
werd vervaardigd, wonen.
Het verzoek van de wijkraad Tiel-West
en de milieugroep Tiel en omstreken aan
aHe universiteiten en hogescholen om de
gevolgen van de gifwolk te onderzoeken,
heeft weinig weerklank gevonden. De uni
versiteiten menen dat de Landbouwhoge
school in Wageningen het best contact kan
opnemen met de ongeruste bewoners, zo
meldt het blad LH-berichten.
Het faculteitsbestuur van de LH heeft
het verzoek aan verschillende vakgroepen
doorgestuurd en gezegd dat geen bezwaar
tegen medewerking bestaat, mits het een
en ander past in het onderzoeksprogram
ma van de betrokken vakgroepen. Sinds
dien heeft men in Tiel verder geen reac
ties ontvangen. Wel heeft het interuniver
sitair reactorinstituut in Delft zeven haar-
monsters onderzocht, aldus de WID.
De voorlopige conclusie is dat bij de
meeste onderzochten arseen in het haar
voorkwam, waarbij veel verschil optrad
in de concentraties.
UTRECHT (ANP). De informatie van
bedrijven aan hun werknemers vertoont
zulke grote gebreken dat directe verbete
ring op een aantal punten dringend nood-
zakeli jk is. Die verbeteringen moeten een
plaats krijgen in de wet op de onderne
mingsraden en de wet op de jaarrekening
van de onderneming. Dat stelt de Federa
tie Nederlandse Vakbeweging (FNV) in
de nota „Open Boek” over de behoefte
van werknemers aan informatie in hun
onderneming.
beschadigd. De produktie is gestagneerd,
maar de directie hoopt maandag weer
normaal te kunnen produceren. De brand
is volgens de politie waarschijnlijk door
een menselijke fout ontstaan (een niet
goed werkende afsluiter). De inspectie
van het stoomwezen is met een uitgebreid
onderzoek begonnen.
daarbij niet als doelstelling op zichzelf
gelden, maar is eerder een bedrijfsecono
mische randvoorwaarde voor het veilig
stellen van de continuïteit van de onderne
ming. De eigenlijke doelstellingen, aldus
de nota, hebben betrekking op de belan
gen van de werkenden in de onderneming
en de belangen van de gemeenschap zoals
het verzekeren van de werkgelegenheid
en het voorzien in een redelijk inkomen.
Weer in binnen- en
buitenland
Voor wat betreft de besprekingen tus
sen Washington en Moskou over de beper
kingen van de strategische bewapening
(SALT) zei de minister „gegronde hoop”
te koesteren dat uiteindelijk een akkoord
bereikt wordt en dat dan weer een stap in
de goede richting Kan worden gezet
Aldus enkele conclusies uit een tele
fonische enquête die „De Vakbonds-
krant”, officieel orgaan van de Federa
tie Nederlandse Vakbeweging (FNV),
hield onder twintig arbeidsbureaus.
Aanleiding vormden de uitspraken
van PPR-leider Bas de Gaay Fortman
over het misbruik van de WW. De
meeste GAB-directeuren hebben vol
gens de FNV geen goed woord over
voor de uitlatingen van de PPR-
fractieleider die na een week meelopen
op een arbeidsbureau publiekelijk
meedeelde „schokkende” ervaringen
te hebben opgedaan. Hij bepleitte een
scherpere controle.
Ook de naleving van de wet op de jaar
rekening van ondernemingen laat te wen
sen over, constateert de FNV. De naleving
is gebaat bij een zo onafhankelijk mogelij
ke positie van de accountant ten opzichte
van de onderneming. Daartoe kan
gedacht worden aan een onafhankelijk
publiekrechtelijk lichaam dat bedrijfsin
formatie controleert. Vooruitlopend daar
op is het gewenst dat de benoeming van de
externe accountant door ondernemings
leiding en ondernemingsraad gemeen
schappelijk plaats vindt.
De directie van de Hollandia tricotage-
fabrieken te Veenendaal heeft besloten
het bedrijf in de Belgische plaats Hechtel
te sluiten. Dat betekent ontslag voor 210
werknemers. Daarover is volgens de
directie in principe overeenstemming
bereikt met de vakbonden. Vorige week
maakte Hollandia herstructureringsplan
nen bekend die 66 personeelsleden in
Veenendaal en Winterswijk hun baan zul
len kosten.
Volgens het Centraal Bureau voor de
Statistiek werd in het tweede kwartaal
van dit jaar voor consumptieve doelein
den 979 miljoen gulden aan krediet ver
strekt in de vorm van geldleningen en
afbetalingskredieten. Dat was 115 miljoen
gulden meer dan in het eerste kwartaal.
Een dergelijke forse stijging treedt overi
gens ieder jaar op in verband met de
zomervakanties. In vergelijking met
dezelfde periode van het vorig jaar werd
40 miljoen gulden meer geleend door het
publiek. De stijging is volgens het CBS het
gevolg van het in het algemeen groter
worden van de kredieten. Het gemiddelde
bedrag per geldlening nam toe van 5500
tot 6000 gulden. Per afbetalingskrediet
was een stijging van (gemiddeld) 5800 tot
6700 gulden te zien.
O®:
Pas bij daglicht kon gisteren duidelijk
worden gezien hoe groot de ravage was
die de explosie van een met 2.500 liter
vloeibaar gas gevulde tank bij Negam Gas
in Ede de avond tevoren, waardoor een
tankwagen met 3.000 liter gas explodeer
de, had veroorzaakt. Het terrein lag
■bezaaid met butagasflessen en verwron-
Gezien de voortdurende slechte gang
van zaken bij de chemische-
vezelactiviteiten van dë AKZO-dochter
Enka Glanzstoff en in het bijzonder van
de polyamide-afdelingen, heeft de Enka-
directie besloten het aantal arbeidsplaat
sen bij Enka-Emmen in de loop van de tijd
met 100 te verminderen. Ontslagen zullen
niet nodig zijn, aldus de directie.
Over het algemeen schatten de
GAB’s het percentage „beroepswer
klozen” op twee tot drie percent. Vijf
GAB’s meldden wel een zekere toena
me van het misbruik van WW-
uitkeringen, aldus de FNV-enquête.
Voor een deel wordt dit toegeschreven
aan de groei van het werkloosheidscij
fer en aan het feit dat het aantal pro-
bleemgevallen in alle categorieën toe
neemt. Ook vermoedt men dat een
groep werklozen liever de zekerheid
heeft van een uitkering, dan de onge
wisheid van een nieuwe werkkring met
de kans binnen niet al te lange tijd
opnieuw op straat te staan.
DEN HAAG (ANP). Minister Van der
Stoel van Buitenlandse Zaken heeft gis
teren in de Tweede Kamer alle ^es
moties, dinsdag ingediend op de ontwa
peningsnota, ontraden of afgewezen. De
motie van de PvdA waarin de regering
wordt gevraagd een grondige en objectie
ve studie te maken van de mogelijkheid
dat Nederland „eenzijdig afziet van
geweld” betekent aldus de minister een
bestudering van het uittreden uit de
NAVO.
Een lijkje van een pasgeboren baby is
begin deze week gevonden in de gemeente
Wateringen. Het stoffelijk overschot lag in
een plastic zak in het water. De baby, een
jongetje, heeft waarschijnlijk enkele
dagen in het water gelegen, aldus de poli
tie. Bij sectie is komen vast te staan dat
het kind kort na de geboorte in het water
moet zijn gegooid.
De informatieverstrekking zou
mogelijk moeten maken te beoordelen in
hoeverre de ondernemingsdoelstellingen
in het beleid van de onderneming worden
gerealiseerd. Het maken van winst kan
Aantal uren zon 6 tot 14, minimum temperatuur
omstreeks 11 graden, maximum temperatuur
omstreeks 22 graden.
Kans op een droge periode van minstens 12 uur
95 percent, kans op een geheel droog etmaal 90
percent.
De informatieverstrekking vertoont
volgens de FNV ondanks vele recente
het verbeteringen momenteel nog een aantal
tekortkomingen: het inzicht in de finan
ciële gezondheidstoestand op korte,en lan
ge termijn van het bedrijf is te beperkt. De
wet op de jaarrekening van ondernemin
gen laat te veel verschillen toe in bereke
ningswijze en presentatie. De gegevens
zijn niet gedetailleerd genoeg. Het inzicht
in de resultaten van afzonderlijke bedrijf
sonderdelen en van afzonderlijke vesti
gingen is veel te gering. Bovendien ver
plicht de wet wel tot verslaglegging over
het recente verleden, maar nauwelijks tot
informatie die op de toekomst is gericht.
Verder verplicht de wet alleen tot een
jaarrekening terwijl daarnaast tussen
tijds informatie even onontbeerlijk zou
kunnen zijn.
De begroting van het ministerie van
Defensie zal ook niet kunnen ontkomen
aan bezuinigingen, aldus bevestigde de
minister. Het hoeft echter niet te beteke
nen dat de Nederlandse NAVO-bijdrage
zal verminderen. „De begroting van
Defensie bevat ook andere posten dan
alleen de NAVO-zaken”.
24
25
26
22
26
22
24
25
23
26
21
26
26
26
26
27
30
26
19
26
23
25
25
28
29
27
31
29
25
23
31
27
25
18
26
24
26
24
27
28
32
ZATERDAG 28 AUGUSTUS
Zon- en maanstanden
Zon op 5.45 uur onder 19.36 uur
Maan op 9.44 uur onder 20.38 uur
Waterstanden iJmuiden
Hoogwater 5.14 uur en 17.41 uur
Laagwater 1.14 uur en 13.30 uur
Als de grenzen waarbinnen men zich
vrij kan bewegen enger worden, neemt
de harde kern van langdurig werklo
zen af en daarmee is de doorstroming
gediend, redeneerde men. Andere
GAB’s gaat die vrijheidsbeperking te
ver. Over het algemeen vinden de
GAB’s de huidige mogelijkheden om
beroepswerklozen aan te pakken vol
doende. Wel werd enkele keren gepleit
voor het scherper stellen van het
begrip „passende arbeid”.
De bewindsman zei geen enkele reden
te hebben om te twijfelen aan de kwaliteit
van het op eigen initiatief gehouden
bloedonderzoek door een arts van de Ver
eniging „Voorkomen is beter.” De arts,
mevr. J. van Ballegooijen, heeft volgens
hem de nodige contacten gehad met onder
anderen de rijksinspecteur voor de volks
gezondheid. Hendriks zei dat een verder
gaand onderzoek op het moment dat de
vergiftiging werd ontdekt dat was rond
30 juli meer tijd en technische voorzie
ningen zou hebben vereist dan op dat
moment mogelijk was. De resultaten van
het eerste onderzoek dat toen gehouden is,
bleken na 48 uur overigens zeer gerust-
stellend te zijn geweest, aldus Hendriks.
Volgens de twee artsen van de vereni
ging „Voorkomen is beter” (VVIB) kun
nen de blijvende krachten bij tweehon
derd onderzochte Tielenaren niet alleen
het gevolg zijn van de uitstoot van
natrium-arseniet van het chemische
bedrijf Verdugt (Internatio-Müller) in
Tiel. Volgens hen moeten ook andere stof
fen schuldig zijn aan de chronische vergif
tigingsverschijnselen
Gisteravond heeft de vereniging in een
vergadering met buurtbewoners de resul
taten bekend gemaakt van het lichamelijk
onderzoek bij 200 omwonenden van het
betrokken bedrijf. De VVIB zegt te heb
ben geconstateerd dat bij 88 pet van de
onderzochten sprake is van ontstoken
slijmvliezen, ogen, neus en keel. Bij 38 pet
treedt verdikking van de halsklieren op,
bij 35 pet vergroting van de lever en
klachten over pijn daarbij en 15 pet
kampt nog steeds met huidaandoeningen.
F
