Jubilaris G. W. F. de Man voorstander
in de IJmond
van samenwerking
JOHAN BROUWER HEEFT
GEEN TIJD OM TE SLAPEN
Inbraak
Illlg
V
f
WEDSTRIJD VOOR CO,'. .7
NISTEN
^TMTIG JAAR A CTIEF
Zeven
wijkagenten
komen er aan
KREATIEF ZIJN
IN DE WINTER
I
„BRANDENBURG”
V R IJ D A G
6
door Jan van Dam
„WAPENFEITEN”
NAAR VELSEN
COÖRDINATIE
KOSTEN
A
Bassen gevraagd
VELSEN „Eerlijk gezegd heb
ik mezelf altijd nogal als een wilde
beschouwd, zodat het me vroeger
onmogelijk voorkwam het ergens
vijfentwintig jaar te kunnen uit
houden. Maar ja, toen kwam ik in
1951 naar Velsen, als cultureel
ambtenaar en hier trof ik een der
gelijk plezierige en interessante
werkkring dat die kwart eeuw let
terlijk is omgevlogen. Nu moet ik
hier direct aan toevoegen dat de
verschillende gemeentebesturen me
altijd volkomen de vrije hand heb
ben gelaten, met als enige opdracht:
het bevorderen van de cultuur.
Deze vrijheid maakte het me moge
lijk steeds geheel los van de ambte
lijke molens te kunnen draaien, zo
dat ik me dan ook nimmer een amb
tenaar heb gevoeld. Daar komt nog
bij dat het gemeentebestuur er des
tijds mee heeft ingestemd het bu
reau voor culturele zaken niet in
het stadhuis te vestigen, terwijl er
in het nieuwe gebouw al ruimte
voor was gereserveerd. Vandaar dat
een ieder steeds voor een praatje bij
ons kan binnenlopen, zonder eerst
officieel door een bode te worden
aangekondigd”. Deze enthousiaste
omschrijving van zijn functie en
werkkring is van de heer G. W. F.
de Man „Frites” voor zijn vrien
den die woensdag 1 september
zijn zilveren jubileum in dienst van
de gemeente Velsen hoopt te vieren.
„Interesse in het politiek ge
beuren was er al toen ik elf was.
Langzaam is dat toen ik vijf
tien, zestien jaar was geko
men tot politieke activiteiten.
Dat begint met bijvoorbeeld col
lecteren, avonden bezoeken, dan
ga je brieven schrijven, actie
groepen formeren en op een ge
geven moment zit je er midden
in en rol je van het een in het
ander”.
(ADVERTENTIE)
tie
sl
ier
n-
en
klokken
worden
andere
Velen maakten van de gelegenheid ge
bruik om tijdens een receptie in de bur
gerzaal afscheid te nemen van de heer
Bückmann en zijn echtgenote.
ou
Og
an
Tg
zij
an
In verband met vakantie zullen de
Kennemer Kruimels komende maand
niet verschijnen.
Hoogst belangrijk was verder de aan
koop van het Rex theater in 1962, waarna
dit gebouw als Stadsschouwburg werd
ingericht. Voor de gemeente Velsen een
enorm financieel risico, maar toch kon
hiermee in de loop der jaren een der
beste schouwburgen van Noord-Holland
worden verkregen, die tot ver uit de
omgeving honderden trouwe bezoekers
trekt.
Ook wil hij graag nog even kwijt dat
zHn streven er altijd op gericht is ge
weest het publiek in de gelegenheid te
en
Is-
tel. 02550 -
15389
nt
te
in
de
res
h-
an
de
145
bij
ze
ke
en
ng
ïn,
en
en
T-
n-
VELSEN. Uit een café in oud-
IJmuiden is vannacht na inbraak een
versterker, tape-deck en twee boxen ge
stolen. De installatie vertegenwoordigde
een totale waarden van vijfentwintig
honderd gulden.
De inbrekers zijn binnengekomen door
aan de achterkant van het pand een ruit
in te slaan.
in
an
>t-
■rg
ka
de
,n-
a-
li-
sft
•es
>e-
7-
le
de
n:
«-
ret
d-
De
•o-
in
og
ar
an
iet
te
a
set
ng
ad
lot
b-
en
en
>r-
en
te
de
;a-
te-
k-
rp
in.
iet
L
activiteiten. Johan: „Ik moet zeggen:
soms wordt het wel eens wat veel.
Tenslotte telt elk dag maar vieren
twintig uren. Daarvan gaan er acht af
voor het werk, twee om naar Am
sterdam heen en weer te reizen, vier
om te slapen, dus dan blijven er
maar tien over om wat te doen en
daarvan gaat ook nog tijd af om te
eten enzo.”
Tenslotte kon in 1969 na een kostbare
restauratie het fraaie buiten „Beecke-
stijn” als museum worden ingericht. Zo
wel de stichting „Felison” als het bureau
van de Culturele Raad voor Noord-
Holland vonden hier een behoorlijk on
derkomen, terwijl in de tuin geregeld
beeldenexposities kunnen worden gehou
den.
Andere „wapenfeiten” van het bureau
voor culturele zaken bestaan voorts uit
de opening van het Pieter Vermeulen-
museum in 1952 dat nu steeds meer een
educatieve functie gaat vervullen. Ver
volgens kon in 1953 de muziekschool
haar eerste leerlingen ontvangen, waar
na in 1955 de openbare leeszaal en
bibliotheek zodanig werd gewijzigd en
uitgebreid dat hiermee een goede lek-
tuurvoorziening voor de gehele gemeente
kon worden verzekerd.
een
gevoegd.
Meerdere inzendingen zijn trouwens
en
aft
>p.
Jk
ok
De wijkagent zal zich fietsend of
tonend verplaatsen. Hierdoor wil men
niet alleen het toezicht verbeteren,
maar ook het contact tussen bewo
ners en politie dat door de toene
mende motori sering van het politie
werk de laatste jaren in de verdruk
king is geraakt herstellen. De wijk
agent zal tijdens de dagelijkse uren
te bereiken zijn via het hoofdbureau,
vanwaar hij over een mobylofoon of
portofoon kan worden opgeroepen.
De agent, die dus vanaf heden
regelmatig in de diverse wijken te
signaleren zal zijn, zal naar de
welgemeende hoop van commissaris
van Buuren bijdragen tot een ver
hoging van de leefbaarheid in de
wijken en tot een verbetering van
het goede contact tussen de bevolking
van Velsen. Voor eventuele suggesties
of opmerkingen met betrekking tot
de wijksurveillance, houdt de com
missaris zich gaarne aanbevolen.
stellen kennis te maken met alle facet
ten van het theater, dus ook de moder
ne, zelfs „als het centen kost”. Vandaar
dat volle zalen door hem nimmer als het
criterium zijn beschouwd. En De Man is
ervan overtuigd dat deze mening door
het gemeentebestuur wordt gedeeld, an
ders zou bijvoorbeeld ook het initiatief
van het „Filmhuis Velsen” niet met
zoveel daadwerkelijke belangstelling te
gemoet zijn gekomen.
De wijken van de zeven agenten
zijn als volgt verdeeld: Santpoort-
Zuid (hoofdagent B. W. Wellink),
Santpoort-Noord (agent Th. G. Vloe-
mans), driehuis en Velsen-Zuid en
Oost (hoofdagent F. H. Bouten), Vel-
sen-Noord (hoofdagent D. S. Agrico-
la). IJmuiden-Oost en de zuidelijke
helft van het centrum (hoofdagent G.
J. van Kaan), de noordelijke helft
van het centrum, het industriegebied
en oud-IJmuiden (agent J. Tiets en
in Zeewijk en Duinwijk (hoofdagent
A. J. Jongsma).
zien. Hij was immers nauw betrokken
bij de oprichting van „De Velser Ge
meenschap” in mei 1953, waarmee door
de gemeente een voor die tijd uitzonder
lijk stuk cultureel beleid ter hand werd
genomen.Waarbij De Man echter niet
wenst te verhelen dat een dergelijke
stichting nimmer enige levensvatbaar
heid zou zijn beschoren, wanneer niet
zoveel burgers bereid waren geweest op
een geheel vrijwillige basis medewer
king te verlenen. „Noem me maar eens
een andere gemeente”, zegt hij, „waar
bijvoorbeeld het bestuur van een
kunstkring vrijwel geheel belangeloos
een produktie van bijna vijftig voor
stellingen per jaar wil verzorgen”.
gepermitteerd.
De inzendingen moeten
september worden gestuurd naar de
Stichting Muziekschool Velsen, Troel-
straweg 20 in IJmuiden. Hier worden
ook informaties gegeven, zoals welke
de beschikbare zevendertig noten in
het carillon zijn.
Met een glimlach herinnert de heer
De Man zich bij zijn komst op het
bureau over „anderhalve man” te kun
nen beschikken, terwijl de personeels-
lijst thans elf namen telt, waarvan vier
part-timekrachten. Het gemeentebestuur
is dan ook steeds bereid geweest hiervoor
Aan het slot van ons gesprek liet de
heer De Man zich opnieuw kennen als
een warm voorstander van een gecoördi
neerd cultureel beleid voor de gehele
IJmond. De aanstelling van een soort
„artistiek directeur” voor deze drie ge-1
meenten lijkt hem in dit verband dan
ook stellig een nadere overweging
waard. „En wel, omdat ik het eenvoudig
rampzalig zou vinden wanneer er, louter
om redenen van prestige, in de onmid,-
dellijke omgeving van Velsen een twee
de grote schouwburg mocht verrijzen.
Voor zover ik het kan bekijken krijgt
Beverwijk straks met „De Slof” een
ideaal theater voor het uitbrengen van
kleinere zaalprodukties, zoals wij dit in
Velsen trouwens reeds doen doormiddel
van „Het Witte Tejater”. Groter gemon
teerde voorstellingen, zoals „Cyrano de
Bergerac” en die van „De Hoofdstad
Operette” kunnen wij voor de gehele
IJmond gemakkelijk in de Velsens°
Stadsschouwburg onderbrengen”, zegt
Frits de Man hier zelf van.
Aan het woord is Johan Brouwer,
eenentwintig jaar, secretaris van de
PSP afdeling Velsen en organisator
van of deelnemer aan vrijwel alle
linkse actie(groepen) die in Velsen
bestaan.
De politieke gebeurtenissen in de
wereld en het voeren van buitenpar
lementaire acties vullen voor een
groot deel het leven van deze jonge,
bewuste en zeer actieve IJmuidenaar.
Dat wil zeggen: alle uren die hjj
buiten zijn dagelijks werk bij de
Buma-Stemra kan vrijmaken.
Johan Brouwer zal voor veel men
sen een bekend gezicht hebben: hij
treedt weliswaar nooit op de voor
grond, maar hij is wel overal bij.
„Tja, wat mij nu beweegt... kijk, je
ziet dingen gebeuren waar je het niet
mee eens bent. Dan kun je thuis stil
blijven ziten en genieten van je
platen en je boeken, maar dat kan ik
niet. Dus start je een actiegroep. Je
nodigt mensen en groeperingen uit
om bij elkaar te komen, je doet een
oproep om een werkgroep te forme
ren en zo gaat het van ’t een naar
het ander en dan zit je plotseling ook
riog in een landelijk steuncomité”.
Deze gang van zaken gaat vaak op
en dal heeft er toe geleid dat de
achturige werkdagen slechts een on
derdeel vormen van alle dagelijkse
Volgens de heer De Man is er inmid
dels alweer een nieuwe uitdaging op
komst. Veel wil hij hier nog niet over
onthullen, omdat woensdag 22 september
over deze plannen de eerste vergadering
zal worden gehouden. Ook is er verder
het een en ander nogal afhankelijk van
rijkssubsidies. Het heeft allemaal be
trekking op een educatieve vorming
voor allen, die op het gebied van scho
ling op de een of andere manier z ijn
achtergebleven. En dit alles op het veel
zijdige terrein van de ontwikkeling, zo
als talenstudie en verder allerlei creatie
ve bezigheden, waarbij de fotografie
waarschijnlijk evenmin zal worden ver
geten.
Het Santpoorts Hervormd Koor
heeft onder leiding van Cees Brug
man de repetities hervat. Maar met
enige schrik is er geconstateerd dat
het koor vooral aan bassen onvol
doende is uitgerust. En dat terwijl
voor deze winter meerdere grote uit
voeringen te wachten staan. Bassen
gevraagd dus, terwijl ook
stemmen zeer welkom zijn.
Inlichtingen worden gegeven op te
lefoonnummer: 02510-28904.
ELEKTROTECHNISCH BUREAU
Oosterduinweg 20 - IJmuiden
Telefoon 02250 - 1 34 05
voor uw
licht- en krachtinstallaties,
nieuwbouw en onderhoud.
Levering van alle ELEKTRISCHE APPA
RATUUR, industrieel en huishoudelijk.
Op woensdag 1 september zal in
het stadhuis van Velsen een korte
plechtigheid plaatshebben waarbij ze
ven wijkagenten officieel door de
burgemeester zullen worden geïnstal
leerd. Dit zal het officiële startschot
zijn terwijl de zeven wijken al enige
nijd door de wijkagent zijn verkend.
Er is al her en der kennis gemaakt
ën komende week zullen alle bewoners
van de gemeente een blauwe folder
m de bus krijgen waarin het hoe en
waarom van de invoering van wijka
genten door commissaris J. W. van
Buuren uit de doeken wordt gedaan.
Het Kreativiteitscentrum IJmond
staat aan het begin van het nieuwe
seizoen. Voor komende winter staan
twee cursusperioden (van september
tot en met december en van januari
tot en met mei) op het programma.
De cursussen die door het Krea
tiviteitscentrum worden aangeboden
zijn voor alle leeftijdsgroepen en
worden op verschillende punten in de
gemeente gegeven.
Het programma voor de eerste
helft van de winter ziet er als volgt
uit: maandag- en dinsdagavond: teke
nen en schilderen voor volwassenen,
in het noodgebouw aan de Platanen
straat (naast het zwembad); tevens
voor volwassenen op dinsdagavond
boetseren en potten bakken, op de
zelfde plaats; textiele werkvormen
voor volwassenen op dinsdagavond en
donderdagmorgen ook aan de Plata-
dinsdagmorgen voor vol-
keramiek- ook in dit ge-
was hij ook lid van de verenigingsraad.
Onderwijl had Frits de Man in de Maas
stad de handelsavondschool reeds be
zocht, om verder enige diploma’s te
behalen voor maatschappelijk werk en
kinderbescherming. Een dergelijke ka-
derscholing, gevoegd bij zijn politieke
activiteiten voor de toenmalige S.D.A.P.,
maakten ook hem rijp om in mei 1942
door de Duitse bezetters te worden gear
resteerd, waarna hij tot kerstmis 1943
als gijzelaar in Sint Michelsgestel werd
vastgehouden. In een select gezelschap
uiteraard.
Kalm en vriendelijk wordt alles
uiteen gezet, ook waarom een vakan
tie niet in de jaarplanning is opgeno
men: ,,Om te beginnen heb ik niet
zoveel dagen en als je al vaak halve
of hele snipperdagen nodig hebt om
dingen te regelen enzo, blijven een
paar weken over. Nou, die weken
gebruik ik liever om orde op zaken te
stellen, het archief bij te werken en
bij te lezen. Het is nu eenmaal zo dat
ik plezier heb in organiseren, dus ik
word veel gevraagd. Ik heb alleen
twee zwakke punten: ik kan niets
weigeren en ik kan niet toezien als er
niets gebeurd, terwijl dat wel nodig
is. Maar je moet goed begrijpen dat
ik in dit all s net zoveel ontspanning
vind, als iemand anders in een fiets
tocht of als jeugdleider”.
Weer terug in Rotterdam bleken de
Duitsers hem niet in het minst te heb
ben geïntimideerd, want hij stortte zich
onmiddellijk in het ondergrondse werk.
Tot zijn taken behoorde daarbij het
verlenen van steun aan onderduikers.
Nog voor de bevrijding kwam hij in
dienst bij sociale zaken, hetgeen ertoe
leidde dat De Man direct na de oorlog
werd ingeschakeld bij de reclassering
van politieke delinkwenten. Ook de kin
derbescherming in Zuid-Holland behoor
de tot zijn bemoeiingen.
nenstraat;
wassen en
bouw.
De cursussen voor kinderen van zes
tot twaalf jaar: zaterdagmorgen in
het Badhuis aan de Wüstelaan, op
woensdagmiddag in de Platanen
straat, datzelfde ook op zaterdagmor
gen, terwijl in buurtcentrum De Mei
de cursus Op dinsdagmiddag is.
Voor jongeren van twaalf tot en
met veertien jaar zijn op woensdag
avond de cursussen in het Badhuis,
terwijl voor jongeren van vijftien tot
en met achttien jaar de cursus op
woensdagavond in de Platanenstraat
wordt gegeven.
Ter kennismaking kunnen belang
stellenden op dinsdag 7 en donderdag
9 september terecht in de Platanen
straat, ’s avonds tussen acht en tien
uur.
Voor bejaarden worden in samen
werking met de Stichting Dienstver
lening aan Bejaarden aparte avonden
georganiseerd. Hiervoor is opgave
mogelijk op het bureau van de stich
ting in de Abeelenstraat en op het
dienstencentrum aan het Zeewijk-
plein.
Voor inschrijving en inlichtingen
over cursussen kan men terecht op
het administratieadres van het Krea
tiviteitscentrum IJmond. aan de Drie-
huizerkerkweg 22 in Driehuis tele
foon 02550-17119.
De heer De Man werd 26 januari 1914
in Rotterdam geboren, waar hij als jon
gen eerst een technische opleiding heeft
gevolgd. Daarbij ging zijn interesse ech
ter steeds meer uit naar het maatschap
pelijk werk, mede als gevolg van een
socialistische levensbeschouwing. Hij
werd lid van de A.J.C., waar al spoedig
een leidende rol voor hem was gereser
veerd, zoals een tienjarig voorzitterschap
van de Rotterdamse afdeling. Tot 1940
In 1951 solliciteerde de heer De Man
naar de functie van ambtenaar voor
culturele zaken in Velsen, waar hij - tot
zijn verwondering - kort daarop ook
voor werd benoemd. Hij trof in deze
gemeente voor een dergelijke taak vrij
wel ideale werkomstandigheden, vooral
omdat hem, zoals reeds vastgesteld in
bijna alle opzichten de vrije hand werd
gelaten. En als Rotterdammer viel hem
in zijn nieuwe woonplaats ook onmid
dellijk het compacte en veelzijdige vere
nigingsleven op, geheel anders dan in
zijn geboortestad, waar van enige sa
menhang nauwelijks sprake was. De nu
jubilerende culturele ambtenaar voelde
zich bovendien bijzonder prettig geïntro
duceerd door wijlen de heer Hein Smak
man en de toenmalige wethouder van
cultuur en sportzaken, Henk de Boer,
Deze maakte hem tevens zijn feitelijke
opdracht duidelijk: het op cultureel ge
bied een brug slaan tussen gemeentebe
stuur en particulier initiatief, waarbij de
plaatselijke overheid de juiste adviezen
moesten worden verleend.
Frits de Man toog in Velsen enthousi
ast aan het werk en hoewel hij nu niet
bepaald een figuur is om zich op de
borst te slaan, meent hij toch wel met
enige voldoening op de sindsdien verlo
pen vijfentwintig jaar te kunnen terug-
Deze zeven wijkagenten hebben
hun wijk als vaste post. Volgens de
folder is hoofdtaak van de wijkagent
de surveillance in de wijk. Op de
wijkagent kan door de bewoners al
tijd «en beroep worden gedaan in
geval van conflictsituaties, zijn be
middeling inroepen bij hinder of
■werlast, of vragen om advies of
hulpverlening. Voor bijvoorbeeld on-
eevallen, aanrijdingen of andere drin
gende verzoeken kan normaal gespro
ken beter zoals vanouds het
hoofdbureau worden gebeld.
niet geharmoniseerd (van akkoorden
voorzien) te zijn.
Aan deze wedstrijd is geen geld
prijs verbonden, maar de winnaars
zullen hun eigen werk gedurende de
maanden oktober, november en deels
december vanaf de stadhuistoren ten
gehore brengen.
De inzendingen worden beoordeeld
door Hein de Ligt (stadsbeiaardier
van Velsen), Theo Krumeich (docent
muziekschool) en Han Waanders (di
recteur muziekschool). Zij zullen de
inzendingen geheel onbevoordeeld be
oordelen, want bij de compositie
moeten de gegevens (inclusief geboor
tedatum) van de inzender in
blanco envelop
Dergelijke uitspraken en zijn geva
rieerde staat van dienst vormen de be
vestiging van de verstandige keuze van
bet gemeentebestuur, toen de heer G. W.
F. de Man vijfentwintig jaar geleden in
Velsen als cultureel ambtenaar werd
aangesteld. In verband met dit jubileum
wordt hem woensdag 1 september om 16
uur in de kantine van het stadhuis een
receptie aangeboden, waarbij er niet aan
behoeft te worden getwijfeld dat hem
hier de waardering voor zijn vele activi
teiten duidelijk zal worden gemaakt.
Een bericht voor de muzikale Vel-
senaren: ter gelegenheid van het ju
bileum van deze gemeente heeft de
Muziekschool Velsen een compositie-
wedstrijd uitgeschreven. De gevraag
de (en nog niet gebruikte) melodieën
zijn bestemd voor het automatisch
speelwerk van het stadhuiscarlllon,
dat zoals wellicht bekend op
het hele en halve uur, op kwart voor
en kwart over een muziekje laat
horen.
de benodigde gelden te voteren, in de
overtuiging dat deze kosten het leef- en
woonklimaat in Velsen alleen maar ten
goede zullen komen. De diverse begro
tingen vormen hiervan een sprekend
voorbeeld. Zo werd in 1951 nog slechts
14.000 uitgetrokken, in hoofdzaak be
stemd voor subsidies aan culturele vere
nigingen en organisaties. In 1961 ver
meldde de begroting een bedrag van
141.000, weer tien jaar later reeds ge
stegen tot 663.000, terwijl de totale
begroting voor cultuur thans niet min
der dan 3.103.399 bedraagt.
In het carillon zijn zevenendertig
beschikbaar. Hierbij moet
wei even worden vermeld dat de Cis
en de Dis in de bas niet aanwezig
zijn, zodat die ook beter niet in de
compositie kunnen worden verwerkt.
Deelname aan de wedstrijd gaat in
twee categorieën: die tot achttien en
vanaf achttien jaar. De melodie voor
de hele uren mag een tijdsduur heb
ben van 45 a 55 seconden; voor de
halve uren is dat 25 30 seconden en
voor de kwartieren staat 15 seconden
als maximum. De inzendingen hoeven
voor 20
Vier uur slaap per nacht, da's wel
gering, maar Johan zegt daaraan te
zijn gewend. „Je hebt zoveel te doen:
je moet dagelijks de kranten bijhou
den, er zijn weekbladen, bulletins van
allerlei politieke groeperingen en ik
vind het nu eenmaal prachtig om te
lezen hoe elders de meningen liggen
over bepaalde zaken. Daarnaast moet
je als secretaris van de PSP notulen
maken, brieven versturen, iets uitzoe
ken voor de fractie, noem maar op.
Voor al die activiteiten heb ik ook
meerdere agenda’s: een korte termijn-
agenda, een lange termijnagenda,
want anders vergeet ik dingen en
vaak is iets zo tijd gebonden, dus dat
kun je je niet permitteren”.
Zoveel werk op de schouders van
deze jongeman, terwijl hij echt geen
eenzame fanaat is in deze gemeente.
„Ach, je weet dat de activistenkern
in IJmuiden niet zo groot is, dus met
een paar mensen moet veel werden
gedaan en omdat organiseren mijn
sterkste kant is, word ik meestal
meteen secretaris gemaakt. En orga
niseren neemt de meeste tijd in be
slag: neem nu die Outspan-actie van
vorige week zaterdag: die duurde
twee uur, maar daar gaan wel twee
maanden aan vooraf, waarin alles
geregeld moet worden: oproepen
plaatsen, adhesiebetuigingen ophalen,
spandoeken schilderen, mensen per
soonlijk benaderen en ga zo maar
door”.
I
'-S.
Redactie
