Britse zeelui gaan staken
Deining rond Israëlisch
rapport over minderheden
aanwezigheid Syrië
voor
IAN SMITH NAAR PRETORIA
Libanese leider Chamoen
1
o
2
-\k»
Dassault doet goed woordje voor teruggekeerde boekhouder
Catastrofale gevolgen voorspeld
Senator Dole van
blaam gezuiverd
Kissinger brengt verslag uit aan Ford
1
r
f
DICK FRANCIS
WEGENNET
>t
GEMAAL
Primitieve indianen
ontdekt in Brazilië
Arrestaties na aanslag
op Boeing op Corsica
Waardering voor beleid Assad
Tranen
EIGEN TAAL
Onkreukbaar
„Vergissing”
Raspend
3
door Nico Scheepmaker
en
rd
er
jr
n
e
L
f
In Washington bracht minister
Kissinger gisteren verslag uit aan
president Ford over deze bespre
kingen en die met andere Europe
se leiders.
n
Ml
I
P
id
il
ia
>1-
ig
rd
>g
n
de Syrische leider en diens goede
bedoelingen met Libanon.
DAMASCUS (Reuter). De
rechtse Libanese leider Camille
Chamoen vindt dat de Syrische
troepen in zijn land moeten en
zullen blijven zolang de wettelij
ke autoriteiten willen dat ze blij
ven. Chamoen, minister van Bin
nenlandse Zaken en leider van de
Libanese nationale liberale par
tij, sprak gisteren in de Syrische
hoofdstad Damascus nadat hij
een onderhoud van meer dan
twee uur had gehad met presi
dent Hafez el Assad. Hij gaf
uiting aan zijn waardering voor
(Van onze redacteur in Londen, Henk Leffelaar)
LONDEN. De Britse zeelui gaan aan wal. De nationale vakbond
voor zeelieden heeft unaniem besloten met ingang van zaterdag
middernacht tot een nationale staking over te gaan. Geëist wordt een
loonsverhoging van bijna 30 gulden per week. Eerste minister James
Callaghan, geconfronteerd met zijn eerste ernstige nationale crisis, is
in beraad gegaan met het kabinet. De bestuursleden van de machtige
vakbond TUC hebben een spoedvergadering bijeengeroepen.
SALISBURY. (AFP)— De pre
mier van Rhodesië, Ian Smith,
gaat begin volgende week naar
Pretoria om met zijn Zuidafri
kaanse ambtgenoot John Vorster
kwesties betreffende zuidelijk
Afrika te bespreken. In een gis
teravond in Salisbury uitgegeven
verklaring zegt de Rhodesische
regering dat gesproken zal wor
den over de situatie rond zuide
lijk Afrika na de recente ontmoe
ting van Vorster en Kissinger in
Zürich.
De leider van de door Syrië
gedirigeerde Palestijnse guerril
labeweging „Saika”, Sohier Moh
sen, wordt als de komende man
aan de top van de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie PLO
genoemd. De huidige PLO-leider
Jasser Arafat moet, althans als
president El Assad van Syrië zijn
zin krijgt, wijken voor een drie
manschap met Mohsen aan het
hoofd.
PARIJS. Marcel Dassault
de vader van de Franse
Mirage-straaljager is gisteren
op de Franse televisie verschenen
om te verklaren dat zijn eerst
verdwenen en daarna weer opge
doken chef-boekhouder „door
niemand anders gemanipuleerd
is dan door zichzelf.”
WASHINGTON (AFP). Sena
tor Robert Dole, republikeins
kandidaat voor het Amerikaanse
presidentschap, is gisteren van
blaam gezuiverd. Hij heeft in 1970
van Gulf Oü geen 2.000 dollar
verkiezingsbijdrage ontvangen.
TEL AVIV. (UPD— Het uitlek
ken van een rapport waarin
wordt aangedrongen op een har
dere behandeling van de Arabi
sche minderheid in Israel heeft
gisteren in dit land een politieke
storm doen opsteken. „Ze willen
ons kwijt” luidt de kop in El
Qoeds, een in het Arabisch ver
schijnend dagblad. In het omstre
den rapport dringt Jisrael König,
de beheerder voor het noorden
van Israel, aan op een snelle ver-
joodsing van Galilea, waar de
Arabieren 48 percent van de
bevolking vormen.
(Van onze redacteur in Parijs,
Rudolf Bakker)
PLO-leider Arafat: op de wip?
(ADVERTENTIE)
De Amerikaanse adjunct-staatssecretaris voor Afrikaanse zaken, William Schuffele
S
Het stakingsnieuws, dat de toch al wan
kele pond sterling nog verder deed zakken
op de internationale geldmarkt, verraste
de scheepseigenaren. Zij voorspelden
catastrofale gevolgen voor de Britse
industrie, die voor tweederde afhankelijk
is van de verscheping van zijn exportpro-
dukten via de haven van Liverpool.
Dole had ontkend ooit geld voor zijn
verkiezingscampagnes van Gulf Oil te
hebben ontvangen, ook niet in 1973 zoals
de geruchten wilden.
AJACCIO (AFP). De politie op Cor
sica heeft 19 arrestanten naar Marseille
overgebracht na de betoging van dinsdag
op het eiland waarbij een Boeing van de
Air France werd opgeblazen.
Tot hen behoorde de vice-voorzitter van
de Corsicaanse bond van vrachtrijders
„Strada Corse”, welke bond de betoging
had georganiseerd om de vrijlating te
verkrijgen van de eerder gearresteerde en
veroordeelde voorzitter, Jacques Fieschi.
werknemer getoond. Hij verdiende laat
stelijk 30.000 francs per maand.
Als Ford akkoord gaat met een pendel
diplomatie van zijn minister van buiten
landse zaken zullen het waarschijnlijk
Tanzania, Mozambique, Angola, Bots
wana en Zambia zijn die hij het eerst gaat
bezoeken.
König waarschuwde dat tegen 1978 dit
gebied voor meer dan de helft door ara
bieren bewoond zal zijn en hij suggereer
de Arabische jongelui aan te moedigen in
het buitenland te gaan studeren en dan
hun terugkeer te bemoeilijken.
nastreeft waar niemand een cent voor
geeft, maar wiens integriteit eens door
André Malraux in een proces tegen Kay
werd bepleit.
De Vauthaire is nu „terug van vakan
tie”, zonder dossier en zonder de acht
miljoen francs. Hij werd door een van zijn
dochters omhelsd na zijn drieëneenhalf
uur durend verhoor door de rechter van
instructie. De Vauthaire kreeg tranen in
de ogen en werd daarna naar een cel
geleid.
in het rapport-König wordt ook nog
aangedrongen op een vermindering van
de kinderbijslag voor grote Arabische
gezinnen en een systeem van „de koek of
de gard” om Arabische leiders aan te
sporen tot medewerking met het Israëli
sche bestuur.
De secretaris van het ANC( het Afri
kaanse Nationale Congres), Alfred Nzo,
meent dat onderhandelingen tussen Kis
singer en Vorster geen oplossing kunnen
brengen voor de dekolonisatie van Nami
bië en Rhodesië. Ook het probleem van de
onderdrukking van de bevolking van
Zuid-Afrika zal er niet door opgelost wor
den, aldus Nzo in een interview met de
Daily News in Dar es Salaam.
Volgens Nzo wil Zuid-Afrika alleen
maar tijd winnen om neo-koloniale regi
mes te kunnen installeren in Namibië en
Rhodesië. Kissinger is er naar zijn mening
alleen op uit de multi-nationals toegang te
verzekeren tot de economieën van deze
neo-koloniale staten.
gedaan na de ontvangst van een brief van
de vader van De Vauthaire, waarin deze
op clementie aandrong. „Iedere keer als ik
die brief weer lees, krijg ik tranen in de
ogen, het is zottigheid maar waar”, aldus
Dassault voor de beeldbuis.
De premier van Zuid-Afrika, Vorster,
heeft gisteren op het regionaal congres
van de nationale partij in Bloemfontein
verklaard dat hij verdere besprekingen
zou hebben met de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, Henry Kissinger.
Lockheed hebben ontdekt”, aldus Das
sault.
Intussen gaan de Franse kranten voort
met speculaties over de achtergrond van
de zaak. Zij houden hardnekkig vast aan
het verhaal dat er een geheim dossier zou
bestaan waarvan de inhoud zeer schade
lijk zou kunnen zijn voor de toekomst van
Marcel Dassault als prominent gaullis
tisch politicus.
De ongebruikelijke verschijning op de
televisie van de oude Marcel Dassault was
voor de Fransen een gebeurtenis die enig
opzien baarde. Deze machtige, geniale
rijkaard met zijn onvoorstelbaar krakeri
ge stem en zijn goedkope valse gebit ver
telde hoe hij zijn eens voor hem zo ploete
rende dienaar al had vergeven. Dit had hij
ie
e
n
n
e-
at
an
gs
en
lat
Is-
rd
tie
ar
tal
ng
tal
al
te
ie
se
►ij
g-
d.
g-
1.
er-
•id.
ién
;en
en
ar-
eft
ng
ip-
m-
en
Tijdens het vragenhalfuurtje van een
24-tal journalisten hoorde ik Dick Fran
cis’ vrouw tegen haar gezelschapsheer
opmerken dat er weinig vragen werden
gesteld. Dick Francis zei naar aanleiding
daarvan dat hij op soortgelijke persconfe
renties in Amerika, Australië en Nieuw-
Zeeland nooit had kunnen uitspreken bij
het beantwoorden van de vorige vraag,
omdat de volgende vraag dan alweer
gesteld was. Ik merkte, bliksemsnel uitre
kenend welke talen in de door hem
genoemde landen werden gesproken, toen
op dat dit waarschijnlijk verband hield
met het feit dat al die journalisten hun
vragen in hun eigen taal konden stellen!
Want dat is altijd het grote probleem bij
persconferenties in Nederland met bui
tenlanders: we spreken allemaal donders
goed Engels, maar het is toch een buiten
gewoon opwindende en keeldichtschroei-
ende job om in het Engels een subtiele
vraag te stellen als je merkt dat je daar
alleen maar onsubtiele woorden voor ter
beschikking hebt vooral als er allemaal
collega’s om je heen zitten die stuk voor
stuk zoveel beter Engels spreken dat zij
geen enkele behoefte voelen daar openlijk
blijk van te geven
ge
er
ge
en
op
en
ns
in
is
rt-
is
in-
De
iet
n
it
>r
11
n
n
17
ig
et
jn
>it
ar
n,
n-
ij,
ge
!T-
Üj
ct.
id
rd
ii-
an
lij
ld
id
n,
ge
ar
n-
i-
ft
■n
n
Kissinger heeft tijdens zijn recente
bezoek aan West-Duitsland gezegd dat hij
op korte termijn naar Afrika zal gaan om
te praten over mogelijke stappen ter
oplossing van de crises rond Rhodesië en
Namibië. Tanzania heeft al laten weten de
bemiddeling van Kissinger te verwel
komen.
De vakbonden gaven uitdrukking aan
hun teleurstelling over het hoge aantal
werklozen, 1,5 miljoen of 6,4 percent van
het arbeidspotentieel, en drongen aan op
een stevigere greep van de overheid op de
economie in het belang van een industrië
le opleving.
Hervé de Vathaire had zich verrassen
derwijs aan de Franse politie overgele
verd, nadat hij 6 juli met medeneming van
acht miljoen francs uit de kas van zijn
werkgever Dassault het hazepad had
gekozen. De Vathaire was bijna een kwart
eeuw bij Dassault in dienst geweest en
had zich al die jaren een trouw en vlijtig
Het was het linkse dagblad Al Hamish-
mar dat maandag de tekst van het ver
trouwelijke rapport publiceerde en het
blad drong in dit verband aan op aftreden
van König. „Een persoon die een visie
heeft die zo schadelijk is als die van König
dient niet de verantwoordelijkheid te heb
ben voor een zo gevoelig gebied als Gali-
lea”, schreef het blad.
Kingsley Amis noemde „Grote gok” in
The Observer de beste thriller van het
jaar, en hij kon erover oordelen, want in
Engeland verschijnen elk najaar zo’n 250
tot 300 nieuwe thrillers op de markt.
Eigenlijk kon hij er dus niét over oorde
len, want wie is in staat om al die nieuwe
thrillers van vaak bekende namen metter
daad te lezen? Een bijzonderheid van
Francis’ werk is, dat alle zestien tot nu toe
verschenen thrillers een andere hoofdper
soon hebben, en allemaal in de paarden-
wereld spelen. Tot 1956, toen hij in de
Grand National ten val kwam (hij won 345
races in de steeple-chase), was hij een
wijdvermaarde jockey, en nu is hij dus
een nog wijder vermaarde auteur van
thrillers, die met verstand van zaken over
twee dingen schrijft die steeds weer in zijn
boeken terugkeren: paardenraces en vlie
gen. Want van 1940 tot 1945 was hij ook
nog Flying Officer bij de RAF.
Syrische troepen trokken in april van
dit jaar het Arabische buurland binnen en
hebben nu ongeveer 60 percent van het
Libanees grondgebied onder controle. Ze
steunen de rechtse Libanese krachten en
de besprekingen van Chamoen in Damas
cus worden van bijzonder belang geacht
voor het doen van stappen ter beëindiging
van de Libanese burgeroorlog. Voordat
Chamoen gisteravond naar Beiroet terug
keerde zei hij dat zijn partij vastbesloten
is elk stukje Libanese grond te bevrijden
teneinde de eenheid te herstellen.
Chamoen was de tweede vooraanstaan
de Libanees die deze week besprekingen
voerde met de Syrische leiders in Damas
cus. Hij werd maandag voorafgegaan
door Pierre Gemayel, hoofd van de Liba
nese falangisten. De linkse krachten in
Libanon willen de onmiddellijke terug
trekking van de Syrische troepen.
William Schaufele is gisteren in Tanza
nia aangekomen om president Julius Nye-
rere in te lichten over de besprekingen die
minister Kissinger heeft gevoerd met de
Zuidafrikaanse premier Vorster. Schau
fele moet onderzoeken of Nyerere een
bezoek van Kissinger aan Afrika op prijs
zou stellen.
RIO DE JANEIRO (DPA). Na een
expeditie van bijna twee maanden heeft
de woudloper Venamu Fontes in het Bra
ziliaanse gebied Rondonia aan de grens
met Bolivia een primitieve indianenstam
ontdekt. Hun werktuigen waren vrijwel
uitsluitend in steen vervaardigd.
König had het rapport een half jaar
geleden samen met andere functionaris
sen opgesteld, onder wie leden van de
regerende socialistische partij. Het was
echter niet goedgekeurd door het ministe
rie van binnenlandse zaken of enige ande
re regeringsinstelling. Een woordvoerder
zei dat het nimmer onder de ogen van
premier Rabin was gekomen.
„Dat is natuurlijk de reden dat u in
Nederland zo weinig detectiveschrijvers
hebt. U bent niet „inquisitive”, niet
nieuwsgierig genoeg”, zei Dick Francis
toen naar aanleiding van die opmerking
dat er minder vragen werden gesteld dan
elders. Deze gedachtenwisseling speelde
zich overigens in de grootste vriendelijk
heid en geamuseerdheid af ik zeg het er
maar even bij. Even tevoren had Martin
Ros gezegd, dat het zo vreemd was dat
Engeland zo verbazingwekkend veel thril
lerschrijvers had en Nederland zo verba
zingwekkend weinig. Een kwestie van tra
ditie? Van grotere misdadigheid in Enge
land? Of van een uitgebreider wegennet?
Dick Francis merkte namelijk op, dat een
land alleen een grote renstal van detec
tiveschrijvers kan onderhouden als er ook
voldoende lezers zijn, en een groot deel
van die lezers wordt in Engeland geleverd
door mensen die met zo’n pocketje in de
trein of in de bus zitten, om de tijd te
doden.
van de bond, aldus Slater, had unaniem
de voorkeur gegeven aan het laatste.
De staking werd aangekondigd terwijl
de 18.000 arbeiders van de Leyland-
autofabriek Longbridge nabij Birming
ham, die een week staakten en het bedrijf
een faillissement dreigden te bezorgen,
besloten hadden het werk weer te hervat-
De opwinding rond de verdwijning van
De Vathaire had zich echter voornamelijk
toegespitst rond het probleem van het
zogenaamde geheime dossier, dat De Vau
thaire over de in zijn ogen onoorbare
praktijken van Marcel Dassault had
samengesteld, en dat hij eveneens had
meegenomen.
Dick Francis is een Engelsman en
drinkt derhalve thee en schrijft detec
tiveromans. Beide met steeds meer suc
ces. Tijdens een door de Arbeiderspers en
Van Ditmar georganiseerde bijeenkomst
ter introduktie van zowel „High Stakes”
als „Grote gok” (de vertaling van „High
Stakes”), waar thee en Engelse cake
gepresenteerd werd, noemde Martin Ros
van de Arbeiderspers Dick Francis een
van de grote vijf van dit ogenblik: Eric
Ambler, John le Carré, Len Deighton,
Gavin Lyall en dus Dick Francis.
Jim Slater, de algemeen secretaris van
de vakbond voor zeelieden, zei dat men de
keus had gehad tussen „langdurige,
guerrilla-achtige wilde stakingen”, en een
algemene nationale staking. Het bestuur
Na afloop van de persconferentie zette
Dick Francis op de boekenafdeling van de
Bijenkorf in Amsterdam nog wat
handtekeningen. Een paar meters van
hem af lagen hoge stapels witte Donner-
rapporten, en ik zei tegen Dick Francis’
vrouw: „Kijk, dit is nu onze nationale
thriller. Uw man zoekt toch altijd naar een
nieuwe hoofdpersoon met een interessant
beroep (in „Grote gok” is dat een speel-
goedontwerper)? Wel, de hoofdpersoon
Claude Wild van de Amerikaanse olie
maatschappij die deze beschuldiging had
geuit, heeft deze gisteren zelf ingetrokken
en gezegd „zich te hebben vergist”. Wild
heeft Dole zijn verontschuldigingen aan
geboden en deze werden aanvaard door
de senator.
I
Niet alleen worden duizenden Britse
auto’s via Liverpool in het buitenland aan
de man gebracht, maar ook de onderdelen
voor dealers in West-Europa. Plannen zijn
dan ook in de maak om deze onderdelen
in ieder geval per vliegtuig te transporte
ren. Verder worden voorzieningen getrof
fen voor de voedselvoorziening van de
Britse eilanden, die gewoonlijk door mid
del van veerboten wordt onderhouden.
Tevens moet rekening worden gehouden
met lamgelegde veerdiensten tussen
Engeland en het vasteland.
Volgens berichten die gisteren in Rio de
Janeiro bekend werden, heeft de woudlo
per met 18 inboorlingen kontakt kunnen
opnemen. De indianen behoren tot de
stam van de Caripunas, die een tak vormt
van de Tupi. Deze indianenfamilie,
bestaande uit landbouwers, pottenbak
kers en wevers, leeft voornamelijk tussen
de Amazone en de Rio de la Plata.
Vorster verklaarde dat hij de door Kis
singer ondernomen initiatieven in
zuidelijk-Afrika waardeerde, ofschoon
„de VS met de politiek van Pretoria steu
nen.” Vorster zei dat de besprekingen die
hij in de afgelopen maanden gevoerd had,
zeer delicaat en zeer „verantwoordelijk”
waren. Hij zei niet wat de resultaten daar
van waren. Een discussie door de partij
over de besprekingen die nog niet voltooid
zijn, zou deze kunnen schaden.
ten. De autofabriek zou gisteravond
alweer op gang gebracht worden.
De Britse vakbonden hebben gisteren
overigens met overgrote meerderheid
besloten de Labour-regering te blijven
steunen bij haar bestrijdifng van de eco
nomische crisis. Zij verlangden echter wel
met onmiddellijke ingang selectieve maat
regelen bij de import teneinde de eigen
nijverheid te beschermen.
Dassaült vertelde nog dat hij er geen
flauw idee van had waar het geld geble
ven was dat zijn boekhouder had meege
nomen. Over het dossier had hij alleen
sussende woorden. Dassault verklaarde
dat chef-boekhouder De Vauthaire hele
maal niets te maken had gehad met de
vliegtuigsectie van zijn bedrijf, de „Socié-
té des avions Marcel-Dassault-Breguet-
Aviation.” Dassault voegde er aan toe, dat
deze afdeling van zijn imperium geheel
door de Franse staat wordt gecontroleerd.
„Deze controleurs zijn even machtig als
dezelfde soort controleurs in Amerika, en
als er iets gevonden had moeten worden
hadden ze dat ook gevonden, net als de
Amerikanen de steekpenningen van
De onkreukbare chef-boekhouder was
in vreemd vaarwater geraakt nadat hij
vorig jaar bij thuiskomst zijn vrouw ver
dronken in het bad had aangetroffen. Hij
was aan de drank geraakt en in voor hem
ongebruikelijk gezelschap verzeild
geraakt. Hij sprak kennelijk over zijn
geheime dossier, waarvan men aanneemt
dat het nu in handen is van de avonturier
Jean Kay, die goede doelen in de wereld
Als je met 402 mensen Op
1 vierkante kilometer woont en
je wilt'n feest geven, kan je dat
moeilijk stilhouden, 't Beste
(en aardigste) dus om iedereen
maar uit te nodigen. En dan
vooral de buren niet vergeten.
Want die horen het altijd als
eerste. Geluidsoverlast, weet u
wel.
De politie.
trijfël C
(rechts) wordt op het vliegveld van Dar Es Salaam begroet door de Tanzaniaanse
onderminister van buitenlandse zaken, Isaac Sepetoe (links) en de Amerikaanse
ambassadeur in Tanzania, James Spain.
Aan het eind van het interview
gevraagd naar de mogelijkheid dat fir
ma's als die van Dassault bloot staan aan
felle aanvallen in vervolg op de onthullin
gen rond Lockheed, antwoordde Dassault
met zijn raspend stemgeluid dat „de firma
Dassault zonder twijfel het contract van
deze eeuw niet verloren zou hebben als zij
daadwerkelijk met steekpenningen had
gewerkt.”
van deze witte thriller is gemaal van
beroep. En ook voor het overige is hij
geknipt voor een Dick Francis-thriller,
want hij was eens een heel bekwaam
ruiter, is nog steeds sterk in de paarden
sport geïnteresseerd, en bovendien heeft
hij in de oorlog gevlogen, net als uw man.
De hoofdrol m diens volgende boek
(„Royal Blush”) zou werkelijk geknipt
voor hem zijn!”
