De
van ons
WEGWIJS IN WINTERSPORTLAND
r
p
|Tj eker is maar 4 kilometer
I
WH
IJF
ksb
AS -
Ml?
y
a
O
y
■i
i»>
■m
Toeristische
k i
notities
door
Vdo J. Bm
nvan
j;
)5
jn
of
dt
Alfabetisch
pierewaaien in
eigen land
27545
TOERISME
ft
MS
t
wBl
L
F
ik
A
Chateau Neer-Canne, op het nippertje Nederlands: adres voor smulpapen
2n
te
Nog eens de Jeker, smal maar snel
ende
aan
geldt
id in
corte
eleid
WE GLIJDEN DOOR naar de zon
van de Cote d’Azur, daar liggen op
zo’n 100 kilometer boven Nice de Al-
pes-Maritimes, waar geskied wordt on-
te vallen, pok al ga je door overtollig
drankgebruik van de graat.
CONTACTARM zijn ze daar in Lim
burg zeker niet. En al gauw probeert
posl-
erso-
MAAR HET KAN OOK DICHTER
BIJ en allemaal veel eenvoudiger. Dan
even denken aan de Auvergne en de
Jura, streken met een middenhoog ge
bergte, waar het skiën nog een platte-
landsgebeuren is, waar je nog moet
oppassen voor een kudde koeien die
naar een andere stal worden geleid en
de apres-ski bestaat uit genoeglijk sa
menzijn rond de open haard. Erg ge
schikt voor een sneeuwvakantie met de
kinderen zijn in de Jura plaatsjes als
Les Rousses en Métabief, zonnig gelegen
en niet te hoog.
tnge-
n of
stra-
eemt
van
>12.
HUGO HULST WEET wat hij met
zijn hobby is begonnen. „Het vraagt
het dubbele uren werk van fruitteelt”,
zegt'(hij, „mijn vader wist dat en zei
laatdunkend wat ga je nou beginnen,
maar tegen anderen zei hij trots: mijn
zoon gaat druiven planten”. Van huis
uit is Hulst geen wijndrinker. Maar de
praktijk heeft dat voorgoed veranderd.
„Ik deed het vroeger helemaal niet,
maar nu drink ik zeker een glas per
dag. En ik ben ook andere wijnen gaan
drinken om te proeven of de onze
goed is.Met een plezierig tevreden
blik draait hij het glas in de hand en
laat de Auxerrois vrolijk jong zijn.
DE BAKERMAT van het skiën in
Frankrijk ligt in de Franse Alpen
tussen Genève en Grenoble, in de
Savoie dus, Haute-Savoie en Dauphine.
Rondom de Mont-Blanc, in de be
schermde gebieden van de Vanoise ke
ten wemelt het van de wintersport
plaatsen. Van oudsher bekende namen
De glooiende bergen van de Auver
gne met goede hotels en enige vertier
lauf. Wintersportplaatsen in de Auver
gne met goedehotels en enige vertier
zijn Le Mont-Dore en La Bourboule,
maar daarnaast kan men ook terecht
in Marat-le-Quarie of Super-Besse en
Super-Lorian of, als men het erg sim
pel wil doen in dorpjes als La Chaise-
Dieu, Coucouron en Saint-Bonnet waar
de hotel-accommodatie wat beperkt is
maar de ontvangst niet minder gast
vrij.
aan de zuidzijde van de mergelgroeve
is kundig herschapen in een wandel
en recreatiegebied. Het oogt nog alle
maal wat stijfjes, maar wie weet voe
len na ons ook de slingerapen zich er
thuis. De puist kreeg de naam D’n
Observant mee en verheft zich 120
meter hoog boven het Maasdal. Dauw
trappers en groehzoekers kunnen in
het Jekerdal een Middeneuropees flora
ontdekken. Biologen hebben het vooral
voorzien op het Poppelmondedal met
de Duivelsgrot tegen de helling van de
St. Pieter, mogelijk het warmste dal
van Nederland.
VRIJWEL ALLE GIDSEN voor de
winter zijn uit. Met aanlokkelijke
voorstellen voor een tweede vakantie
in de zon en wegwijzertjes naar de
sneeuw. Wat dat laatste betreft worden
er steeds nieuwe gebieden ontgonnen.
De Oostbloklanden bijvoorbeeld ruk
ken op in de gidsen en ook de skanidi-
navische landen krijgen meer en meer
attentie. In de komende weken wat
extra aandacht aan deze witte vakan
ties, vandaag wordt de spits afgebeten
door Frankrijk, dat vele mogelijkheden
kent. De Franse wintersport speelt zich
af in een aantal zeer verschillende
streken, waarvan hieronder een korte
kenschets volgt met een overzicht van
de voornaamste wintersportplaatsen
per gebied. Geen volledige opsomming
natuurlijk, daarvoor zijn de mogelijk
heden te uitgebreid, maar het maakt
het in ieder geval gemakkelijker aan
de hand van persoonlijke voorkeur en
omstandigheden een keuze te bepalen.
In diezelfde Savoie en Haute Savoie
zijn echter ook nog talrijke kleiner
dorpjes te vinden, die landelijk gehuld
zijn gebleven, maar toch over goede
faciliteiten beschikken. Wie deze oor
den prefereert kan bij het Frans Ver
keersbureau vragen naar de „Stations
Villages Savoie”.
een blozend baasje aan de weet te
komen wat me naar het zuiden bracht.,
„De J van Jeker”, antwoord ik oprecht.’
waarop de man zich verankerd in een
hevig zwijgen. ..De Jeker?”, slaat hij
plots de ogen vragend naar me op en
kijkt me daarbij aan of het me in de
bol is geslagen. „Neem maar wat te
drinken van me”, vervolgt hij alsof hij
daarmee troost wil brengen, „Vic, twee
pils”. „Op die stinksloot van je”, heft
hij het glas en maakt een grimas naar
het goudgele vocht, „Je kan beter hier
in verzuipen.....”
zijn Megève, Chamonix, Val d’Isère,
Alpe d’Huez waar ik zelf de beste
herinneringen aan bewaar - Cham-
rousse en Les Deux-Alpes, Skidorpen
klein en groot in traditionele stijl.
Chamonix en Megève, resp. op 86 en
71 km van Genève, liggen op 100 en
1100 m hoogte. Chamrousse en Les
Deux-Alpes vindt men in het departe
ment Isère (ongeveer 1 uur van Gre
noble) op 1650 m Val d’ Isère (Savoie,
133 km van Chambery)
Huez (Isère. 63 km
TERUG IN MAASTRICHT, het is
nog steeds vrijdag. Jong in de middag.
Op de markt worden de resten van de
weekmarkt bijeen geveegd. Bussen
Belgen haasten zich, bepakt en bezakt,
huiswaarts. Het Vrijthof telt nog een
enkel, verwarmd terras. Even snel een
neut in den Ouden Vogelstruys, het
oudste cafe van de stad. Op de lande
lijke lijst van bieromzetten hoort het
tot de toptien. Zoals ook Het Tribunaal
in de Tongersestraat, een stalokaal.
waar je, door de immense drukte, in
de weekeinden geen gevaar loopt om
Een ding is zeker in Frankrijk, of
men nu kiest voor de moderne en
mondaine sneeuwparadijzen van glas
en beton dan wel voor de oudere,
prentbriefkaartachtige plaatsjes met
hun knusse sfeer, voor de hoge Alpen
of de lange, beboste heuvelruggen van
de Vogezen (ideaal voor een lang week
end dichtbij huis), de kunst van het
ski-leven verstaat men overaldus
Jean Gallot, wiens bureau u graag bij
uw keuze ten dienste staat.
DAAR STA JE DAN, aan de Jeker.
Op de plaats waar ie Nederland bin
nenstroomt, bij het Belgische plaatsje
Kanne. Boven me Chateau Neer-Can
ne, vooral bekend bij smulpapen die
niet dralen voor verfijnde genoegens
diep in de beurs te tasten. Champignon
de Canne a l’escargot, tarbot en crepes
zijn er specialiteiten, lees ik in de
Guide Michelin, die dit zuidelijkste
stukje Nederland twee sterren meegaf.
Met Juliana in Valkenburg, ook al
Limburg, is het Chateau daar in onze
lage landen de enige draagster van.
Het heeft trouwens geen haar ge
scheeld of Nederland had maar een
sterrenrestaurant gehad. Maar bij de
verdeling in 1830 waren de „grenstrek-
kers” zo vriendelijk met een boogje om
Neér-Canne heen te gaan, ook zij wil
den graag dat het bij Nederland bleef.
Bij Kannex passeert de Jeker de Nederlandse grens, om vier kilometer verder stroomopwaarts op te gaan
in de machtige Maas.
IN DE HOEVE ontmoet ik Hugo
Hulst, een 39-jarige fruitteler, die in
1970 met een tijdrovende hobby begon:
de wijnbouw. Op een lap grond, die
tegen de Louwberg ligt opgeplakt en
waar hij, ach, hoe lang geleden, scha
terend met vriendjes haar beneden rol
de. „Ik begon met 600 stokken, echt
helemaal voor m’n plezier, maar er
bestond zo’n belangstelling voor de
wijn dat er nu 6000 staan”. Zestien
honderd stokken daarvan zijn nu in
produktie, en dat betekent een oogst
dit jaar van 4000 flessen. De helft
daarvan verkoopt Hulst aan twee
wijnzaken, die de wijn „Apostelhoeve”
aan de man brengen.
JEAN GALLOT, de directeur van
het Nationaal Frans Verkeersbureau
(Prinsengracht 679 Amsterdam, 020-
247534), met wiens samenwerking deze
opgave tot stand kwam, stelt daarbij
terecht: „Een gezin met kinderen stelt
nu eenmaal andere eisen dan een jonge
vrijgezel en iemand die wil skiwande-
len verlangt een heel ander type ter
rein dan de alpine crack”.
der de gulle Rivierazon. In dit gebied
langs de Italiaanse grens tussen Brian-
con en Barcelonnette wordt erg veel
gedaan aan ski de randonnée (korte of
langere ski-zwerftochten door de na
tuur) en ski de fond, bij ons beter
bekend als ski-wandelen oc langlauf.
Men vindt er een aantal kleiner
plaatsjes, zoals Auron en Valberg,
maar ook moderne centra, voorname
lijk ingesteld op het verblijf in appar
tementen. Met name: Isola 2000,
GELEGEN IN EEN PRACHTIG dal
op 90 minuten van Nice, met vele
pistes, ook voor beginners, een gezellig
winkelcentrum en veel après-ski ver
tier.
GEEN TIJD om ons over te geven
aan culinaire genoegens, de Jeker
roept. Het riviertje is maar vier kilo
meter Nederlands, want al in Maas
tricht wordt het gulzig opgeslokt door
de Maas. Voor dat gebeurt slingert het
zich door het Jekerkwartier van de
Limburgse hoofdstad, zich splitsend en
weer verzoenend, steeds een snelle
stroom. Maastricht is niet altijd even
lief voor het riviertje, een paar hon
derd meter voor het, de eigen identiteit
verliezend, de Maas instroomt, heeft
men de bedding’ ruw verlegd. Voor de
bouw van de Maasboulevard. Oude
kastanjes, stram in het gelid, staan nog
langs de oude bedding, nu een modder
ig pad. Licht gebogen lijken de stam
men, alsof ze verwonderd naar de
grond staren, niet begrijpend dat dat
vriendelijke gekabbel na al die jaren
plotseling verdwenen kan zijn.
IN MAASTRICHT is de Jeker nog
het gemakkelijkst te benaderen, maar
wanneer je het na de stadsgrens de
oude ommuring, stroomopwaarts wilt
volgen, kost dat hoofdbrekens. Een
weg voert er niet langs. De Jeker
ontspringt in de Haspengouw in Luik
en loopt langs Tongeren in Belgisch
Limburg voordat het onze grens be
reikt. De bron bevindt zich bij Hesbay-
e, in het dorp Lens-St. Servais, 55
kilometer van de St. Servaasbron in
het Maastrichtse Jekerdal. Het bron
water levert een gewonnen gevecht
met het triest vervuilde water van de
Jeker. En vissers bezweren dat op die
plaatsen, juist ook bij de Nekummer-
molen, ook vis gesignaleerd wordt. En
dat is altijd een heel goed teken.
Wijnbouwer Hugo Hulst plantte in 1970 de eerste wijnstokken op de Louwberg, aan de voet van zijn ka
pitale Frankische boerderij.
EEN STEL. NIEUWE zeer moderne
plaatsen in djt gebied zijn Avioraz
(1800-2300 meter), dat wel het Saint
Tropez van de wintersport wordt ge-(
noemd, Flaine (1600-2500, Le Corbier
(1560-2260), Les Arcs (1600-3000), Les
Menuires (1700-3000) met een erg jong
en dynamisch publiek, Val Thorens
(2300-3300), het nieuwste en hoogst ge
legen skicentrum van Frankrijk met
schitterende mogelijkheden voor gevor
derden), La Plagne (1980-2740) en Tig-
nes (1810-3600).
DE HERFST, die toch zo mooi kan
zijn, slaat deze dag grijs toe, de lucht
is al even grijs als de kleur van het
snel stromende water van de Jeker.
Het Jekerdal ligt desondanks wonder
mooi aan mijn voeten als ik op de
Louwberg bij de Apostelhoeve sta. Een
prachtige uit mergelstenen opgebouwde
Frankische boerderij. Ook het nage
slacht kan er nog van genieten, want
monumentenzorg heeft zich erover
ontfermd.
VOOR DE PYRENEEEN is men
weer wat langer onderweg; vliegen
naar Toulouse en Perpignan is ook
mogelijk. Een voordeel: erg zonnig en
de schemering valt er later. Voor goe
de skiërs is een tocht dwars door het
Pare National des Pyrénées een beleve
nis, maar ook voor beginners zjjn er
talrijke mogelijkheden. De winter
sportplaatsen in dit deel van Frankrijk
zijn sterk in opkomst en hun uitrus
ting wordt dan ook steeds beter. Erg
populair zijn op het ogenblik
Saint-Lary en Gourette, waar ook ’s a-
vonds het nodige te doen is. Andere
ski-centra zijn Les Agudes, Super-
bagnères en La Mongie, vrij moderen
plaatsen die daarnaast het voordeel
hebben werkelijk vlakbij het gezellige
kuur-oord Luchon te liggen, compleet
met vele hotels, mooie boulevards,
vriendelijke pleintjes en een groot ca
sino. Barèges, Cauterets en Argelès,
alle drie dicht bij Lourdes, krijgen in
wintersportkringen terecht steeds meer
naam, evenals Font-Romeu.
kelder geen vroegere jaren meer. Daar
is van genoten en de flessen zijn leeg.
„Ik heb helemaal geen oude jaren
bewaard, steeds komt er wel weer
iemand die je schenkt”, grinnikt hij,
voegt de daad bij het woord en trekt
een fles kelderkoele Auxerrois open.
Het is dan half tien is-morgens. „Wan
neer de nieuwe oogst aanbreekt is brizë
kelder nagenoeg leeg”, zegt zijn vrouw
Mariet. Zij helpt Hugo met de drui
venpluk die dezer dagen op de Louw
berg begint. „En in maart, april, gaat
de eerste fles van 1976 open”, lacht ze,
zich kennelijk verkneukelend op het
vooruitzicht.
en Alpe d’
van Grenoble)
liggen op ruim 1800 m hoogte. Maar de
skigebieden reiken in al deze plaatsen
tot boven de 300 m.
UIT HET VENSTER van de eeuwe
noude boerderij van Hugo Hulst zie ik
over het Jekerdal heen de St. Pieters
berg. De goede 'kant, om het zo maar
éven te noemen, want aan de andere
wordt hevig huis gehouden door de
ENCI, de Eerste Nederlandse Cement
Industrie. Een paar pijpen die boven
de St. Pieter uitsteken getuigen ervan.
Ze zullen er ook nog wel even blijven,
want de concessie van/ de ENCI eindigt
pas in 1999. De St. Pieter is dan wel
afgegraven, Maastricht kreeg er iets
Voor terug. De voormalige stortberg
RIESLING, Müller-Thurgau en
Auxerrois gedeien reusachtig op de
Louwberg. De Riesling zelfs beter dan
zijn soortgenoot van de oevers van de
Rijn. „In vroeger eeuwèn was het ter
ras hier aluitstekende grond voor
wijnbouw”, zegt Hulst, „de bloeitijd
van het fruit is hier ook vroeger dan
ergens anders. Zelfs uit Margraten, wat
kilometers naar het oosten, scheelt dat
acht tot tien dagen”. Hugo Hulst, met
zijn 6000 stokken de grootste wijnbou
wer van Nederland, koestert in zijn
J*--
'^•5 mm
