taps sluizen®) havens
BINNEN KWARTIER NA MELDING BIJ PECHVOGEL
de bewaarschool
van
R
tTMSii
Juffrouw Vijlbrief
geniet nu van een rustig leven
I
Sr
SIMAVI-collecte
nu in voorjaar
-
W'
i H
lir’r
lis
8
19 76
V R IJ D A G
OKTOBER
IJMOND
(Van een onzer verslaggevers)
U ty wy
158
A
Ze schenkt thee uit een tin
nen theepotje, serveert krake
lingen en beweegt zich op haar
84-jarige leeftijd nog met de
zelfde resolute waardigheid die
vroeger al zo kenmerkend was,
alleen haar stappen zijn minder
groot. Ze is klein en tenger, nog
steeds kijken twee blauwe prie
mende ogen nu door een ge
slepen brilletje in goudkleurig
montuur haar bezoekster aan.
Het is juffrouw Elisabeth Vijl
brief, inderdaad de oude, be
kende juffrouw Vijlbrief van de
vroegere IJmuidense kleuterbe-
waarschool, van het „imbecie
lenklasje” in de Lijsterlaan, de.
oprichtster van de eerste oranje
vereniging, de organisatrice van
de eerste kindervakantiefeesten,
school voeding in de crisistijd, de
juffrouw Vijlbrief van het „erw-
tensoepcomité” uit de crisistijd,
de vrouw die ook voor elke col
lecte liep.
HAARLEM - Met twee man
24 uur per dag klaarstaan, het
klinkt bijna vooroorlogs, maar
het is een realistisch en tegelijk
idealistisch plan. Twee jonge
ondernemers zijn vrijdag in
Haarlem een accudienst begon
nen. Met twee Citroen bestel
wagens gaan zij iedereen in de
regio helpen die met autostart-
problemen tobt. Uitgebreide
proefritten toonden aan dat zij
meestal binnen 15 minuten bij
een klant ergens tussen Heems
kerk en Bennebroek kunnen
zijn. Niet meer dan twee minu
ten hebben zij nodig om de auto
aan de gang te krijgen.
'v
o®
ÜAU-73
/A a X®
hotef
Ja4
Accudienst helpt automobilisten
Kennemerland bij startproblemen
ARIE VAN DER VEER
1
1
>1
een exemplaar worden gekocht. De
opzet is echter een servicedienst van
de grond te krijgen die iedere auto
mobilist helpt welke met startproble
men te kampen krijgt. Normaal zijn
de wagens van ’s morgens 7 tot ’s a-
vonds 9 uur te ontbieden, maar in de
wintermaanden vierentwintig uur per
dag via 023-372013. Met behulp van
een uitgebreide sortering meetinstru
menten zijn de storingen snel op te
SIMAVI heeft besloten dit jaar de
gebruikelijke SIMAVI-najaarscollecte
in Kennemerland te laten vervallen,
om volgend jaar 1977 evenals
elders in het land, de collecte in het
voorjaar namelijk in de maand april,
te houden.
Deze brief bereikte ons van SIMA-
VI-directeur K. C. van der Giessen:
Nadat s'edert 1949 traditiegetrouw
de SIM AVI-collectant altijd in het
najaar ap.n de deur is geweest, zult u
nu dus uw gewaardeerde bijdrage in
het voorjaar kunnen geven.
Redactie
Loes De Fauwe
tel. 02550 -
15389
f
Dit is te danken aan de Algemeene
Visscherij Maatschappij, die toen onder
directie stond van de heren J. F. Klercq
en E. H. Hij mans. In Engeland heetten
de schepen Persia en India en na aan
komst in IJmuiden kregen zij respect,
de naam Jacqueline Clasina IJM.10 en
Christine IJM.2. Als IJmuidens stoom
trawlers ging de eerstgenoemde naar zee
onder schipper C. Zwart en de andere
onder C. Sluimer.
september 1957 afscheid en ging met
pensioen- Bij die gelegenheid sprak
zij haar gevleugelde woorden: „Het is
geen verdienste van mij, maar een
aangeboren liefde voor alles wat mis
deeld is in deze wereld”.
IJMUIDEN. In het jaar 1906 kwa
men bij de scheepswerf van Smith’s
Dock Company te North Shields twee
stoomtrawlers gereed voor Birt en Hec-
tall, trawlerrederij te Londen. Zij waren
ruim 200 bruto ton groot en hebben een
jaar of zes onder Britse vlag aan de
vissertf deelgenomen en zjjn in 1912 naar
Umuiden gekomen.
Het zusterschip, de Christine TJM.2
was toen al van de vloot afgevoerd. Dit
schip is echter ook na mei 1940 visserij-
schip gebleven. Op 9 mei was dit vaar
tuig van IJmuiden naar zee gegaan on
der schipper J. Zwaan maar moest de
volgende dag een Engelse haven binnen
lopen. De Christine kwam niet in mari-
nedienst en bleef aan de visserij deelne
men vanuit Fleetwood en kwam pas op
2 juli 1945 in de IJmuidense haven terug
en is de visserij blijven uitoefenen tot in
1948 om in jun 1951 voor de sloop te
worden verkocht. De Christine verliet op
26 juni 1951 de haven van IJmuiden.
Identiek aan deze schepen waren de
Mary IJM.189, ex Britannia en de Hen
riette Jacoba IJM.190, ex Arabia in 1907
en 1906 door dezelfde werf gebouwd
voor G. H. D. Birt te Milford Haven.
Deze zijn in 1914 door de „Algemeene”
aangekocht. De Mary is in oktober 1919
met man en muis vergaan en de Henriet
te Jacoba werd in 1938 wegens verkoop
voor de sloop .van de vloot afgevoerd.
Wie de SIMAVI ook in 1976 wil
steunen, kan zijn of haar bijdrage
storten op gironummer 300100, ten
name van SIMAVI Haarlem.
melding de service worden verleend-
De -eenheidsprijs bedraagt f 15,-
waarmee ze, gezien het grote aantal
mensen dat vooral in de wintermaan
den door vorst, kou en vocht met
problemen te maken krijgt, wel rond
denken te komen.
Omdat het vaak voorkomt dat een
accu het onverwachts begeeft hebben
zij ook alle mogelijke typen ruilac-
eu’s aan boord en eventueel kan ook
dat ze wisten dat als ik
begon het ook afmaakte.
Toen in de oorlogsjaren het ge
bouw aan de Houtmanstraat door de
bezetters in beslag werd genomen,
verhuisde juffrouw Vijlbrief n «t
haar kinderen terug naar de school
in de Casembrootstraat. In 1944 werd
opnieuw verhuisd, nu naar de Lijs-
Daarnaast een belangrijke reden
van organisatorische aard bij SIMA
VI zelf. Door de Kennemer najaars-
collecte te verschuiven naar het
voorjaar en deze zodoende samen te
laten vallen met de grote landelijke
SIMAVI-voorjaarscollecte, kan wor
den bereikt dat de inspanningen van
SIMAVI minder versnipperd raken,
waardoor tot een aanzienlijke kosten
besparing kan worden gekomen. Het
zal duidelijk zijn, dat dit voor een
instelling als SIMAVI, die zich pri
mair ten doel stelt de in medische
nood verkerende medemens in de
tropenlanden te helpen, van groot
belang is. Hierdoor komen immers
nog meer van de vele giften, die
telkenjare binnenkomen, ten goede
aan degenen voor wie uw bijdrage
bedoeld is.
Een automobilist die zijn motor
niet aan het draaien kreeg, heeft de
hulp van de Accu-dienst ingeroepen.
Sinds die tijd leidt juffrouw Vijl
brief een rustig leven: „Ik ben zelf
het huishouden gaan doen. Ik had
altijd een dienstmeisje maar nu
komt nog een keer in de week een
hulp. Ik lees veel, boeken en kranten
->n ik heb mijn handwerkjes. Ik ben
geen lid van een bejaardenclub ofzo:
•k hou niet van uitstapjes. Bovendien
hsb ik m’n eigen kennissen, al ster
ven die nu ook”.
Negentien jaar nu geniet juffrouw
vijlbrief haar pensioen en ze is te
vreden. „Mijn gezondheid is prima. Ik
heb nooit wat. Ja, ik heb wel eens
ischias gehad en als kind eens rood
vonk, maar verder ben ik nooit ziek.
Je moet oppassen natuurlijk: ik eet
elke dag warm, altijd soep vooraf en
een toespijs na. En ik ga op tijd naar
bed. Ik heb ook geen televisie. Daar
heb ik geen leeftijd meer voor- Ik
verveel me nooit en ik vind het niet
erg om eens een avond alleen te zijn:
er is wel eens een steekje aan je goed
te doen. Het zit in mij om tevreden
te zijn. Ik ben dankbaar dat ik ben
wat ik ben”.
De op zee zijnde Nederlandse trawlers
kregen op 10 mei 1940 de order om naar
een Engelse haven op te stomen omdat
ons land was aangevallen. De Jacqueline
Clasine kwam onder andere in Britse
marinedienst en werd verbouwd tot
hulpmijnenveger Jacqueline Clasine FY.
1783. Bijna een jaar dat de oorlog ten
einde was keerde de trawler pas in
IJmuiden terug, dat was op 11 april 1946
als hulpmijnenverger in de grijze oor
logskleur. De Jacqueline Clasine is een
van de weinige stoomtrawlers geweest
die na repatriëring niet meer in de
visserij zijn teruggekeerd. Het schip
kreeg een plaatsje in de Tweede Rijks-
binnenhaven en heeft daar gelegen tot
in mei 1952. Op 20 mei werd het schip
uit deze IJmuidense haven weggesleept
met bestemming de sloperij.
De redenen van dit besluit zijn
tweeërlei. Allereerst zagen een aantal
gemeenten in Kennemerland graag,
dat een verschuiving van de SIMAVI-
collecte van het najaar naar het
voorjaar zou plaats vinden.
terlaan. Daar vestigde juffrouw Vijl
brief zich definitief en ging bij <te
school wonen. Daar zou zij tot haar
pensioen blijven.
In de naoorlogse jaren beijverde
juffrouw Vijlbrief zich voor de op
richting voor een Oranjevereniging in
IJmuiden. Later heeft zij daar -nog
een onderscheiding voor gehad. „Ik
zou voorzitster worden”, vertelt zij,
„maar er was iemand - ik zal geen
namen noemen - die niet wilde dat
een vrouw op die post zou komen en
toen ben ik weggegaan. Daarna is
alles in elkaar gezakt. Als je zoiets
goed wilt doen, moet je er wat voor
over hebben en moesten de mensen
je vertrouwen. Je moei ook sterk zijn
wanneer je zoveel doet, anders hou je
het niet vol”.
Na op 9 oktober 1952 haar 40-jarig
jubileum in het onderwijs te hebben
gevierd en gehuldigd te zijn door de
burgerij, nam juffrouw Vijlbrief op 1
school verschenen. „Daarvoor had ik
hulp van werkloze mannen, die de
aardappelen schilden en de groenten
schoonmaakten. Voor het koken had
ik dames uit de gegoede middenstand,
die ook wel meegingen als leidsters
tijdens de uitstapjes. Deze dames
hadden allemaal thuis een dienst
meisje, dus die konden gemakkelijk
weg. Van de melkinrichting kregen
we ketels om in te koken, dus dat
was voor elkaar- Ik moet zeggen dat
ik altijd met alles veel medewerking
kreeg, anders had ik het ook nooit
kunnen doen. Maar dat was ook om-
aan iets
Juffrouw Vijlbrief met een van haar klasjes van de bewaarschool. Wanneer de foto precies is genomen, is niet bekend.
Het moet voor de oorlog zijn geweest, in de tijd dat de kleuterbewaarschool nog was gevestigd in het gebouw aan de Hout
manstraat.
Juffrouw Vijlbrief, nu 84 jaar, in
haar woning aan de Heerenduinweg
in IJmuiden.
y
Bert Pasman (26) en Hans Verbeek
(23) zijn twee enthousiaste technici
met een op dit gebied gespecialiseerde
opleiding en ervaring. Zij hebben een
goedbetaalde werkkring eraan gege
ven en kozen de onzekere toekomst
van een eigen bedrijf. En daarvoor
moeten in deze tijd toch alle zeilen
worden bijgezet. Het idee van de
accudienst is overgewaaid uit de Ver
enigde Staten en voor Kennemerland
uniek. Hun kantoor is gevestigd op
het Marsmanplein, maar zij hopen de
meeste uren in hun bestelwagens te
rijden op weg naar mensen die pro
blemen hebben met de stroomvoor
ziening bij hun auto.
In de twee servioewagens zijn ko
lossale accu’s met een zeer groot
vermogen (200 A/h) gemonteerd.
Daarmee kunnen ook vrachtwagens
opgestart worden. Verder zullen de
blauwe Oitroëns deze week worden
voorzien van mobilofoons, die het
overbodig maken steeds opnieuw te
rug te rijden naar de centrale post.
Hierdoor kan zeer snel na de pech-
sporen en te verhelpen. De Accu-
dienst zal voor veel automobilisten
deze winter een uitkomst betekenen,
omdat de garages hierin niet gespeci
aliseerd zijn en minder vlug kunnen
komen. Ook de prijs die zij moeten
berekenen' ligt meestal hoger.
wat brood en een fles water. Dus dan
schreef ik alle schoolhoofden en zo
kwam ik aan die kinderen. Voor eten
ging ik de bakkers en melkboeren
langs, zodat we de kinderen onder
weg lekker eten konden geven. Tja,
ik kon met* mensem opschieten en ik
kon organiseren. Als je zoiets hebt
meegekregen, moet je er niet trots op
zijn, maar moet je het gebruiken”-
Na vijf jaar te hebben gewerkt in
de kinderbewaarplaats aan de Casem
brootstraat, werd juffrouw Vijlbrief
hoofd van deze school. Acht jaren
later werd zij, per 2 januari 1933,
benoemd als fröbelonderwijzeres aan
de B.L.O.-school aan de Houtman
straat. Zij ging daar werken met
imbeciele kinderen.
In diezelfde tijd brak de crisis uit,
aanleiding voor juffrouw Vijlbrief
om het een en ander te regelen. De
schoolvoedng kwam tot. stand, voor
kinderen die met lege magen op
Het schip op de foto is de Jacqueline
Clasine, groot 206 bruto ton, lengte 35,69
m, breedte 6,60 m én holte 3,50 m. De
voortstuwing geschiedde door een 3 cil.
triple expansie machine, fabrikaat Mac-
Coll en Pollock te Sunderland, vermo
gen 360 pk. De stoom werd geleverd
door een kolen gestookte Schotse ketel.
Met een aantal andere schepen kwa
men de Jacqueline Clasine en Christina
in 1920 in exploitatie bij de nieuw
opgerichte Vereenigde Exploitatie Maat
schappij toen onder -directie staande van
de heren A. J. Veltkamp en S. Koster.
In die tijd was L. Koster schipper op de
Jacqqueline Clasine, in 1927 gevolgd
door M. de Boer, in 1931 door Abr. de
Goede. In 1933 kwamen de schepen in
exploitatie bij de N.V. Visscherij Onder
neming De Vem onder directie van de
heer F. Thiel. In 1934 werd Jac. Vink
schipper op de Jacqueline Clasine, in
1938 H. Ouwehand en in 1940 M. J. G. J.
Peeters. Toen de trawler op 3 mei 1940
van IJmuiden ter visserij vertrok kon
niemand vermoeden dat dit voor het
laatst was als IJmuidens trawler.
„Ja”, knikt juffrouw Vijlbrief
stellig, „inderdaad, heel IJmuiden
kent me, zo is dat nu eenmaal.” Maar
zo was het natuurlijk nog lang niet
toen juffrouw Vijlbrief als jonge
vrouw en onderwijzeres uit Utrecht
naar IJmuiden verhuisde. Welk jaar
dat precies was, weet ze niet meer,
tnaar volgens het gemeentearchief
dat geweest in 1920.
„Toen ik rfaar Umuiden ging, zei
den co-llega’s in Utrecht: „wat ga jij
nu doen, ga jij naar de hei?”, zo
herinnert juffrouw Vijlbrief. „Ach, IJ -
muiden was klein. Echt gezellig was
het niet, trouwens daar had ik ook
geen behoefte aan: ik had m’n werk”.
Maar afgezien van werk op de
kleuterbewaarschool en later met de
geestelijk gehandicapte kinderen,
nam juffrouw Vijlbrief heel wat
meer taken op zich. Het doet haar
zichtbaar plezier deze herinneringen
op te halen.
„Vroeger kon je met de boot varen
van het kanaal naar het strand. Nu
'wilde die man, ik dacht dat hij Van
Dosten ofzo heette, die boot wel be
schikbaar stellen voor tochtjes met
arme kinderen, maar hij wist niet
hoe hij dat moest organiseren en dus
werd ik gevraagd. Toen gingen we uit
met kinderen die in de grote vakantie
zelfs geen dagje uit gingen, die niet
verder kwamen dan het strand, met
--
A A-
-
■-
f
r' 4